N*. 91 1911,
Donderdag 3 Augustus
jaargang.
Donkere Schaduwen.
FEUILLETON.
see
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, in Goes 0,75, buiten Goes, franco !-29.
Afzonderlijke nommers 5 cent,
inzending van advartentlön op Miandag'en Woensdag
vóór 3 uren, op VRIJDAG vóór 12.uren.
De prijs der gewone advertentiën is vin 1-5 regels50ct., elke regel meer lOct
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels h 1,berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
Telefoonnummer 22.
Directeur A. P. A. van Seters. Uitgave van de Naaml. Vennootsóhap „Gfoesche Courant". Hoofdredacteur mr. W. S. Kalma.
Buitenland.
Rusland en Perzië.
Het gaat er broeien tussehen Rusland
en Perzië. En geen wonder
De Politische Corresponded te Wee-
nen outvangt van Perzische zijde het
volgende bericht uit TeheranDe
ex-gouverneur van Ardebil, Resjid oei
Moelk is door de centrale regeering
van Aserbaidsjan gevangen genomen
onder beschuldiging van machtsmis
bruik. De Russische gezant te Teheran
begat zich persoonlijk naar het mini
sterie van Buitenlandsche zaken en
verzocht dat Resjid, die een Russische
decoratie bezit, met consideratie be
handeld zou worden. De minister ant
woordde hem, dat den ex-gouverneur
tot na den afloop van het tegen hem
ingestelde proces, de aan zijn rang
verbonden eerbewijzen niet onthouden
zouden worden. Den 38en Juli kwam
te Teheran uit Tebris het bericht, dat
de Russische consul-generaal aldaar
de invrijheidsstelling van Resjid oei
Moelk eischte. De vioe-gouverneur
antwoordde den consul, dat fay den
gevangene niet, dan met de uitdruk
kelijke toestemming der centrale re
geering, de vrijheid mocht geven.
Hierop verliet de Russische consul-
generaal het huis van den onder-gou
verneur om spoedig met 303 Russische
soldaten en kozakken terug te keeren.
Deze drongen de gevangenis binnen
en voerden Resjid oei Moelk met zich
mede.
Nader wordt nog gemeld, dat deze
gebeurtenis zoowel te Tebris als te
Teheran groote opschudding heeft ver
oorzaakt. Men ontzegt Rusland het
recht, zich op dergelijke wjjze in de
binneniandsohe aangelegenheden van
Perzië te mengen en bestempelt deze
handelwijze als een openlijk partij kie
zen voor den teruggekeerden Moham
med Ali. Men rast zich dsn ook on
afgebroken tot den strijd uit. Dagelijks
vertrekken troepen naar het Noorden
en naar het Zuiden des lands. Het
parlemeDt heeft een som van 240.000
gulden uitgeloofd op de hoofden van
diens broeders Salar ed Dauleh en
Sjoea es Soeltaneh. Voortdurend ont
vangt de regeeriug te Teheran sym
pathie-betuigingen en dienstaanbiedin
gen uit de provincie, doch de berichten,
die vandaar komen, zijn niet altijd
vertrouwbaar. De ex-sjah bevindt zich
nog steeds te Astera,bid.
En in Rusland zelf wordt nog maar
steeds geageerd
tegen de Joden.
De Petersburgsche correspondent
van de „Frankf. Ztg." vertelt van een
geheimzinnigen automobiel, die op
verschillende plaatsen in het gouver
nement van Peters burg verschijnt en
dan weer spoorloos verdwijnt. De
10
Naar het Duitse h.
Een droevige schaduw gleed over
't gelaat van den rechter, toen hij be
dacht, met welk doel hij dit huis was
binnengegaan, maar de herinnering
aan zijn ambtelijke plichten gaf hem
dadelijk zijn geheeie onbevangenheid
weer terug. Onderzoekend keek hij in
het vertrek rond. Zijn blik viel op een
openstaanden deur, die naar een ander
vertrek leidde.
Beck, die zijn blikken met de oogen
gevolgd was, wees met de hand naar
het belendend vertrek en zei ter op
heldering
Dat is m\jn werkkamer. Daar
staat alleen mijn werkbank en mijn
bed.
De rechter was tot aan den drempel
naderbij gekomen en had een onder
zoekende blik in de kleine ruimte ge
worpen, dat door een venster licht van
de binnenplaats kreeg. Toen ging hg
ach'.eruit en wees op de baleondenr.
net houten balcon loopt om het
geheeie huis heen, niet waar? vroeg
hg aan den slotenmaker.
Het is het eenige aantrekkelijke
van onze woning, zei hjj zwakjes
glimlachend. Ofschoon wii midden in
de stad wonen, hebben wij hier toeh
gelegenheid zoo nu en dan frissche
lacht in te ademen
Mag ik zoo vrij zijn? zei Alberti,
die langs hem heen geloopen was en
de baleondenr had geopend. In ge-
auto is van grooten omvang en draagt
het nummer 853. Bg de snelheid van
het voertuig zijn de inzittenden nimmer
te herkennen. Uit het geopende por-
tiervenster worden pakken vlugschrif
ten op straten en wegen geworpen.
De vlugschriften bevatten opruiende
artikelen tegen de Joden, wekken op
tot progroms en herhalen de oude
besehuldiging der ritueele moorden.
De opschriften van deze grnwelyk
geïllustreerde artikelen luiden Jood-
sche gruweldaden in het buitenland"
de „ritueele moorden in den loop der
tijden" enz. en men leest dan verder
„Vertrouwt toch niet den Joodschen
Doema-afgevaardigde Nisselowitjs en
al de anderen, die de ritueele moorden
ontkennen". De overheid heeft maat
regelen genomen, om de verspreiders
dezer opruiende geschriften te vatten,
maar tot dusver is men hierin nog
niet geslaagd.
In
Marokko
is het nog verre van rustig.
De Parijsche bladen hebben uit
Tanger bericht ontvangen, dat aldaar
een draadloos telegram nit Fez is in
gekomen, volgens hetwelk da sultan
vreest, dat na de oogst de Berber
stammen van het midden Atlas-ge
bergte opnieuw znllen opstaan. Overi
gens schijnt Moelei-Hafld zeer ver
ontrust te zijn, daar de voor de ver
meerdering van het Marokkaansche
leger benoodigde gelden hem nog
altgd niet ter beschikking gesteld zijn.
Uit El-Ksar wordt bericht, dat de
Spaansehe kapitein riylveatre besloten
heeft voor de bezettingstroepen houten
barakken op te doen richten, teneinde
in het kwade jaargetijde van herfst
en winter voor de troepen te kunnen
dienen. Men meent hierin het het on-
omstootelgk hewys te zien, dat Spanje
er niet aan denkt zgn troepen uit El-
Ksar terug te trekken.
De zeeliedenstaking.
Terwijl we meenden, dat de zee-
Jiedenstaking zoo goed als geheel zou
zjjn opgeheven, komt thans nit ver
schillende plaatsen bericht van het
tegendeel.
Uit Londen wordt gemeld, dat alle
geëmployeerden aan de Tilburydok-
ken, uitgezonderd die voor de haven
van Londen werken, den arbeid heb
ben neergelegd. Onder do lijnen, die
door de staking worden getroffen, zjjn
de tP. en O.", .Blue Tunnel", „Nel
son", „Wilson", Furness", „Oeean"
en „Shaw-Saville", Men beweert, dat
de arbeiders op de jongste vergade
ring van patroons en werklieden een
algemeen loon van 8 penee per uur
en een herziening van den werktijd
verkregen, hetgeen door werkgevers
ontkend wordt. Indien geen overeen
komst bereikt wordt, zal de staking
zeker algemeen worden. De stuwa-
zelschap van den commissaris liep hij
zonder de toestemming af te wachten
het balcon op.
Van het balcon af had men een
tamelijk ver uitzicht op de drukke
Linkstrasze, die door haar groot aan
tal winkels een levendige verkeersweg
in dit kwartier van de stad was. De
rechter oriënteerde zich ving. Het
balcon liep werkelijk om alle vier
kanten van het hnis heen. Men kon
ongehinderd om het geheeie hnis
heenloopen.
Toen Alberti met den commissaris
aan den achterkant van het huis was
aangekomen, bleef hg staan. Zijn blik
viel op het stalgebouw, dat ongeveer
twee meter daarvan af stond, en welks
dak op gelijke hoogte van het bal
con lag.
Aan een geoefend tnrnnr zou
een sprong van het dak van den stal
naar het balcon niet veel moeite kos
ten, fluisterde de commissaris.
Alberti knifete.
Het buis is uiterst verweerd en
bouwvallig, zei hij daarop, terwijl hij
de muren aandachtig bekeek. D3 kalk
gaat er overal af het zal niet ge
makkelijk zgn hier een spoor te vinden.
De commissaris had zieh intassehen
gebukt en Btond nn eens het hout van
het balcon, dan weer den muur te
bekijken. Hij wees levendig op eenige
plaatsen in dan muur.
Hier zjjn eebter beslist pas ver-
sche afsohilferingen, zei hij fluiste
rend. Hier, voegde hij er bij, ol een
nlck wijzend, die ongevi-er op gelijke
noogte was met de leuning van hot
balcon, is heel dnideljjk de afdruk
van een hak ta zien Bij het overapric-
gen is de springer zeker uitgegleden
doors, schnitenvoeders, voerlieden en
spoorwegbeambten gaven het voor
nemen te kennen ook het werk neer
te leggen.
Op bijna alle stoomschepen te Keval
hebben de werklieden en sjouwers,
die loonsverüooging eisehen, den ar
beid neergelegd.
Sedert gisteren staken de haven
arbeiders te Sint Petersburg. Zij
e.schen loonsverhooging en wijziging
der arbeidsvoorwaarden. 20u0 arbei
ders aan de haven namen het werk
niet op. Duizend'havenarbeiders nit
üoeloojeiski en van andere bassins
sloten zich bg hen aan.
f 11 e Mian
De Zeeliedenstaking
Het aantal stakende zeelieden heeft
zich weer aanzienlijk uitgebreid, door
dien het stoomschip Zeelandia, van de
Kon. Holl. Lloyd, met een bemanning
vaD omstreeks 150 koppen is binnen
gevallen, en ook deze bemanning
besloten was zich bij de stakers aau
te sluiten. In het laatst van de vorige
week is de bemanning van de Frisia,
ongeveer 100 man, van dezelfde maat
schappij, de gelederen der stakers
komen versterken, zoodat hun aantal
nog altijd grooter wordt.
Een van dn inspecteurs der Mij.
Nederland heeft aan de N. Ct. mede
gedeeld dat als de staking der zee
lieden niet spoedig afloopt, er groote
kans is, dat de maatschappij voortaan
Chiueesche stokers voor al haar sche
pen in dienst zal nemen.
De laatste detachementen uit andere
garnizoenen, die mot het oog op de
staking naar Amsterdam waren ge
zonden, zijn thans vertrokken. Do
kaden zijn niet meer afgezet, zoodat
ze weder voor ieder toegankelijk zgn.
De bewaking der etablissementen van
de stoomvaart-maatschappijen ge
schiedt niet meer door militairen,
maar door extra politie-toezicht.
Landbouw, Veeteelt en
Visscherij.
Zonnesteek bij paarden.
Wanneer bjj bovenmatige hitte een
paard op straat of op het veld ineen
zakt, dan zegt men dat het door een
zonnesteek getroffen is Eigenlijk mag
men van deze uitdrukking slechts
gebruik maken, als het dier bewuste
loos neerstort en binnen weinige
minuten of uren sterft, want er komen
ook minder ernstige gevallen voor,
die men juister met „uitputting door
warmte" betitelen kan. Hierbij ge
schiedt het neerstorten van het paard
niet zoo plotseling en kan het bij een
tjjdige deskundige behandeling weder
geheel genezen. Deze uitputting zal
en met de voeten tegen den muur
gevallen. Hier ligt ook pas afgeschraap
te kalk op den vloer 1
De rechter van instructie knikte
zwijgend. Toen vervolgde hij zijn weg
om den anderen kant van het huis,
tot hij weer voor aan de straat was
uitgekomen.
Op eenige passen afstand was de
mechaniciëu de beide heeren gevolgd.
Zonder er iets van te begrijpen, had
bg naar de gebaren der beide heeren
gekekennog minder had hij iets van
hnn zacht gefluisterde woorden ver
staan.
Toen de rechter zich nn ver over
de leuning van het balcon heen 1 ukte,
kwam hij ook naderbij.
Is er iets wat uw aandacht
trekt? vroeg hij met moeilijk bedwon
gen stem.
Alberti keerde zich om en mat hem
met een strengen blik.
Kijk eens naar dit uithangbord,
dat hier onder tegen het balcon is
aangebracht 1 zei hij.
Daarbij wees hg op een tamelijk
groot ijzeren schild, welks verbleekte
vergalde letters het opschrift aan
gaven: „Lndwig Schimmel. In- en
verkoop van kleedingstnkken, goud en
zilverwerken, antiquiteiten".
Het Behild is totaal verbogen 1
riep de mechauicien plotseling ver
baasd, cu ik zon wel durven beweren,
dat het gisteren nog niet zoo was.
De ijze. on stang van twee duim
dik is biina heelemaal naar beneden
omgebogen. Er moet een zware last
voor aan net uithangbord gehangen
hebben, bet lijkt er zelfs op, of het
gewicht van een menschelijk lichaam
den ijzeren stang verbogen heeft.
men vooral hjj zieke of zwakke paar
den waarnemen. Het is toeh door de
praktjjk bewezen, dat dikwijls bet eene
paard van een span door de warmte
uitgeput raakte, terwijl het andere,
dat onder dezelfde omstandigheden
geljjke diensten had verricht, hiervan
geen hinder had. Het uitgeputte paard
lijdt of aan een storing in de spijs
verteringsorganen, aan een onbedui
dende ziekte of het is niet voor den
arbeid, dien het volbrengen moet,
voldoende voorbereid geworden.
Met het oog op dit laatste, zullen
venlens beneden vijf jaren spoediger
door de warmte uitgeput zijn, dan
volwassen paarden. Daarom late men
bg buitengewone warmte de paarden,
die daaronder het meest lijden, slechts
licht werk verrichten.
Deze regel geldt ook voor paarden,
die men Bedert kort heeft aangekocht,
omdat meo met deze paarden natuur
lijk nog niet bekend is enzjj nog niet
aan het klimaat van hnn nieuwe woon
plaats gewend zijn. Ook storingen aan
de spijsvertoringswerktnigen werken
met de hitte mede tot deze uitputting
van het paard. Het is in de meeste
gevallen een chronische storing der
spijsverteringsorganen, die voor het
oog niet goed merkbaar is, doch zich
door domheid, traagheid, dikke urine,
het langzaam aiwerpen der winter-
haren, het hijgen bjj lichten arbeid,
het zweeten in den stal na den arbeid
en afwisselende ken teekenen van den
mest, die op sommige tijden normaal
op andere tijden weer leemkleurig,
met slijm bedekt of een onverteerde,
kwaljjk riekende massa is, openbaart.
De hoedanigheid van de mest is dan
ook een zeker herkennin gateeken,
waaruit men den toestand der spijs-
verteringswerktuigenkanbeoordeelen.
Blgkt het nn dat deze organen niet
in orde zijn, dan moet men door een
zorgzaam voederen, bijv. door kleine
veranderingen in het voeder te bren
gen, de rantsoenen iets kleiner te
maken of door het toedienen van een
voudige geneesmiddelen trachten, deze
werktuigen weder in hun gezonden
toestand te brengen.
Evenzoo moet men, wanneer men
ziet dat de spijsverteringswerktuigen
niet in orde zijn, er op bedacht zjjn,
dat men het paard geen werk laat
verrichten op tijden dat er gevaar
bestaat voor „Zonnesteek.* Wanneer
bg bovenmatige hitte lang aanhoudend
en zwaar werk vereischt wordt, dan
kunnen volgende voorzorgsmaatrege
len met vrucht worden aangewend
Hooi mag in het middaguur niet ge
voederd worden, want dit veroorzaakt
den paarden slechts last, omdat het,
als het in de groote darmen overgaat,
daar blijft, totdat de vertering ge
durende de rust kan aanvangen. Men
voedere des morgens vroeg, vóór het
graan in geringe hoeveelheden met
hooi en dan weer 's avonds als het
De rechter keek hem lang en onder
zoekend aan.
Ik bewonder uw combinatiever
mogen, zei hij droogjes, het zon ech
ter ook mogelijk zijn, dat iemand zich
het genoegen veroorloofd had, het
uithangbord moedwillig te beschadi
gen, om den indruk te geven, alsof in
den verloopen nacht zich iemand van
dit balcon af op de straat had neerge
laten en zich daarbij aan het uithang
bord had vastgeklemd. Niet waar?
Beek kreeg een vunrroode kleur. Hij
voelde de ironie, die in de woorden
van den rechter lag opgesloten.
Ik begrijp n werkelijk niet, her
nam hij daarom, wie zon vannacht
hier langs naar beneden zijn gegaan
O, ik geloof ook heelemaal niet,
dat zieh hier langs een menseh naar
beneden gelaten heeft, zei Alberti nu
Maar als u er niets tegen heeft, zul
len wij naar de kamer ternggaan.
Zoo gebeurde. Zich steeds meer be
klemd voelende worden volgde de
mechaniciën de beide heeren, wier ge
baren en woorden hem steeds raad
selachtig voorkwamen.
Is u vannacht thuis gebleven
vroeg Alberti dadelijk daarop aan den
slotenmaker.
Ik ben voortdurend thuis ge
bleven.
Heeft het vannacht niet hevig
geonweerd
Ja, dat begon ongeveer om tien
uur in den avond, luidde het antwoord
van Back. Mijn vrouw maakte zich
ongerust en daarom bleef ik op.
Is n alleen opgebleven of is uw
dochter n misschien gezelschap blijven
honden
Ik wilde opblijven, maar vader
graan verteerd is, waarop het paard
een vol hooivoeder kan gegeven
worden. Men geve koud drinkwater
nadat het paard een half nur gerust
heeft en dan het graan. Men geve
het dier nooit na het voederen te
drinken.
Doet men dit wel dan gaat het
drinkwater door de maag en vult de
groote darmen. Terwijl het door de
maag gaat, kan het gemakkelijk on
verteerde haver en ander graan in
den darm spoelen, waar de vertering
niet volkomen is en waar zieh gassen
vormen, die een onaangenaam gevoel
of ongesteldheid veroorzaken. Zoo
mogelijk neme men liever frisch koud
regenwater of ander zacht water, als
het door aanwezige kalkzonten boven
matige schrale water. (O. P.)
Knust en Wetenschap.
De alcohol.
De Duitsche chemici, en meer be
paaldelijk zjj, die zich met de chemie
van levensmiddelen bezighouden, heb
ben kortelings op een algemeene ver
gadering te Dresden dezer dagen hnn
standpunt ten opzichte van alcohol
bepaald. Eenparig was men het eens
met de conclusie van prof. dr. Roos-
mann uit Munster, waaraan we het
volgende ontleenenHet lichaam
maakt zich de chemische spankracht
van alcohol evengoed ten nutte als
die van levensmiddelen. Practiseh
komt voor den gezonden menseh deze
voedingswaarde van alcohol niet in
aanmerking als gevolg van een neven-
eigenschap de giftige werking. Al
cohol heit de onaangename gewaar
wordingen van zuiveren psychisohen
aard op, en doet de aangename des
te meer tot uiting komen. Te juister
tijd en in juiste hoeveelheid aange
voerd, bevordert deze werking herstel
der lichamelijk en geestelijk gebruikte
krachten. Het is niet bewezen, dat
matig gebruik van alcohol het lichaam
van den gezonden, volwassen menseh
schaadt. De alcohol is een werkzaam,
vandaar wel is waar gevaarlijk, maar
ook, mits riohtig aangebracht, waarde
vol genotmiddel.
Daarentegen heeft op het onlangs
te Hamburg gehouden Congres der
Goede Tempelieren prof. Kroepelin
over de de psychologie van den al
cohol verschillende stellingen toege
licht, waarin de schadelijke werking
van elk alcoholgebruik wordt uitge
sproken.
De laatste 3 conclusies luiden
Daar de veranderingen van den
drinker slechts nawerkingen van acnte
alcohol vergiftigingen zijn, moet het
tot Btand komen van zulke nawerkin
gen te eenen male vermeden worden.
Daarom moet de alcohol als genot
middel uit onze levensgewoonten ver
bannen worden, wijl het gevaar van
wilde daar niet van hooren, zei het
jonge meisje nu met een diepe, wel
luidende stem.
Is n een deel van den nacht
wakker gebleven vroeg Alberti, zich
nn direct tot het jonge meisje wen
dend.
Zij werd gloeiend rood in het gelaat
en keek verlegen voor zieh neer.
Ik was tamelijk vermoeid, zei ze
toen. Ik geloof, dat ik dadelijk ben
ingeslapentoen ik wakker werd, was
het al helder dag.
Dus heeft n in den nacht niets
ongewoons gehoord?
Het jonge meisje keek hem ver
baasd aan.
Voor zoover ik weet niet.
En n bleef dus op zei Alberti
nn weer tot den ineohanieien. Kon
nw vrouw ook niet slapen
Kort na middernacht sliep zjj
gelukkig in, antwoordde Beek, die
nog altijd niets scheen te begrijpen
van de beteekenis al die vragen.
En ging n toen naar bed
Neen. Mijn vrouw sliep zeer on
rustig, ik besloot op te blijven, boven
dien bad ik nog allerlei werk af te
maken.
In den nacht?
Menschen, zooals wij, moeten ver
dienen, waar en wanneer wii kunnen,
antwoordde de mechaniciën. De ziekte
van mjjn vrouw kost veel geld, en ik
heb daarom al veel nachten doorge
werkt.
Hoe lang is n door blijven wer
ken?
(Wordt vervolgd}.
