N\ 86 1911. Zaterdag 22 Juli. 98Me jaargang. Donkere Schaduwen. Bij dit no. behoort een Bijvoegsel. 5 FEUILLETON. GOESCIIE De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond uitgezonderd op feestdagen. PrijB per kwartaal, in Goes 0,7S; huiten Goes, franco 1,25. Afzonderlijke nommers 5 eent. Inzending: van advertentiën op Maandag: 'en woensdag vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12 uren. De prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 et., elke regel meer lOet Bfi directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huweigk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 110 regels A 1,berekend. BewSsnummers 5 cent. Telefoonnummer 33. Directeur A. P. A. van Seters. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Hoofdredacteur mr. W. S. Kalma. Keuringsdienst in kleinere gemeenten. In het eerste deel van ons artikel hebben we gewezen op het belang, dat een volk heeft by de keuring van voedingsmiddelen en op de daaruit voor de gemeenten voortvloeiende verplichting om een keuringsdienst in te richten, waar, als verder blijken zal, de noodzakeiyke decentralisatie daarvoor zeer beslist de gemeenten ais de eenig mogeiyke organen aan wijst. Enkele gemeenten hebben dit dan ook begrepen en op een of andere wijze in deze dringende behoelte voorzien. Het best en volledigst schy'nt deze dienst ingericht te Rotterdam. Daar staat aan het hoofd een scheikundige als directeur, die leiding geeft aan hut geheel, de werkzaamheden zijner on dergeschikten regelt en steeds voeling hondt met de producenten en verkoo - pers van levensmiddelen. Hg verricht met hetlaboratoriumpersoneelde schei kundige en bacteriologische onderzoe kingen, terwyl de keurmeesters volgens een vast plan hun toezicht nitoetenen op markten, winkels en magazijnen, monsters nemen va_. verschillende artikelen, en als voor loopige maatregel, voor de gezondheid nadeelige waren door beslagname aan het verkeer onttrekken. Te Amster dam staat de keuringsdienst niet zeltstandig, maar maakt deel nit van den Gezondheidsdienst De keurings dienst behalve van vleesch, waarvoor de zorg aan de veeartsen is toever trouwd, gaat van eenigszins andere beginselen uit dan de zoogenaamde zelfstandige diensten, zooals te Rot terdam. Deze laatBten beschouwen in de eerste plaats den winkelier in vele gevallen niet in staat tot juiste beoordeeling zijner waren, waardoor hjj in velerlei opzicht afhankelijk wordt van zyn leveranciers. De dienst stennt dus en raadt de kleinhandelaren en beschermt hen tegen hun leveran ciers, zoo dit mogelijk is. Zij tracht ook in gemeenschappeiyk overleg met fabrikanten noruien vast te stellen voor voedingsmiddelen, welke daar voor in aanmerking komen. Boven dien beschouwen de zelfstandige diensten alle fraude in den handel van levensmiddelen als beslist ontoe laatbaar. Zij maken dus geen verseli 1 tusscben knoeierijen, dio gevaar voer de gezondheid opleveren, en die welk den kooper alleen hnanciëel bena- deelen. Hiertegenover beschouwt Amster dam den kleinhandelaar als deskun dige en geeft dus geen steun en raai terwjjl men er bovendien van oorden is, dat in de eerste plaats dient to worden gelet op hetgeen voor de ge zondheid schadelijk is en het bestrij den van handelsknoeierijen niet op Naar het Duitse h. Zy gaf my zelfs den anderen huis sleutel, ofschoon zy er nu zelf geen meer had. Hoe was de verhouding van de freule met haar oom Hm, freule Dora had zoo haar eigenaardige manier van doen, zooais het haar maar eens in haar hooid opkwam. Ik geloof, dat onze meester wel een beetje bang voor haar was. Hadden zy dikwijls ongenoegen jnet elkaar vroeg de rechter verder De twee bedienden keken elkaar ■aan. Niet dat ik gemerkt heb, zei de keukenmeid toen, mijnheer de baron was daarvoor te ziek. Aan ver pleging beeft freule Dora het hem nooit laten ontbreken. Zy had echter haar eigenaardige manier van doen, en gebruikte niet graag veel woorden. Heeft uw meester zich misschien tegen u uitgelaten, dat hy bang was voor een gewelddadigen dood, byv dat er uit was op te maken, dat hy van den kant van zyn nicht niets goeds verwachtte t Integendeel 1 antwoordde de dienaar vlug. Hij had zelfs een graat vertrouwen in freule Dora. Zy den weg van den gezondheidsdienst ligt. De inrichting van den keurings dienst, zoowel die te Amsterdam ais die te Rotterdam, is echter te dnur om door kleinere gemeenten geheel ongewyzigd te worden toegepast. Daarom hebben verschillende stedi.r een andere regeling getroffen. Die regeling is geschied op tweeërlei wijze Breda is een voorbeeld van de eene, Leeuwarden van de andere wyze. In laatstgenoemde plaats is de keu ringsdienst opgedragen aan twee daar gevestigde apothekers, die naast hun apotheken een bureau voor scheikun dige en bacteriologische onderzoekin gen exploiteeren. Zy hebben voor f2300 de leiding van den dienst eu het laboratorium-onderzoek van min stens 1600 monsters op zich genomen, welke monsters worden getrokken van levensmiddelen en verbrniksartikelen, die in de gemeenten te koop worden aangeboden. De 35000 inwoners van Leeuwarden in aanmerking genomen, vertegen woordigen deze 1600 monsters nage noeg 46 analysen per 1000 inwoners en een gemiddelden prys van fl,44 per analyse. Met de markt en winkelcon- tröle en de monstername is, onder lei ding der scheikundigen, een keurmees ter belast. De scheikundigen zyn ver plicht twee maal per week zitting to honden voor allen, die hen in verband met den dienst, wenschen te spreken. De totale kosten van deze regeling be dragen voor Leeuwarden f 3500, maar zyn voor kleinere gemeenten natuur iyk lager. De regeling van den keuringsdienst te Breda wijkt van de bovengeschetste vooral hierdoor af, dat aan het hooid is gesteld de eigenaar van een par ticulier laboratorium te Rotterdam, aie ook in die plaats woont. Hieraan is in do eerste plaats het bezwaar verbon den, dat de directeur voor belangheb benden maar eens in de drie maanden zitting hondt en dus op 4dagen per jaar het contact moet ontstaan tusschen den directeur en den kleinhandel. Dan zullen, eerst noodgedrongen, later uit gewoonte, de keurmeester» feitelijk de leiding in handen krygen, ook al als gevolg daarvan, dat de directeur ge heel zeilt op de rapporten zijner on dergeschikten. Maar bovendien ver liezen bacteriologische onderzoekingen en analysen van spoedig bedervendo voedingsmiddelen, als melk en andere, het grootste deel van hun waarde by het transport der monsters, ook ai worden alle mogelyke voorzorgen genomen. In een rede over de wenschelykheid eener rykskeuring van voedingsmid delen, gehouden by de opening van het gezondheidseongres te Groningen in 1909 verklaarde prof. Wijsman dan ook„Dit is wel zeker gebleken, d it de kracht der keuringsdiensten en de groote verbetering in den toestand der levensmiddelen in steden, welke over een keuringsdienst beschikken, berust op het directe, persoonlijke con tact van den dienst met den kleinhau del. Welke ie vensmiddelen wet wjj ooit zon ook eenmaal zyn erfgename wor den hy heeft ten minste in mijne tegenwoordigheid dikwyls verteld, dat freule Dora in zyn testament speciaal bedacht was. Freule Dora vertelde mjj zelfs oens in de keuken, dat zij de opdracht gekregen had het slot in de brandkast op een andere plaats aan te brengen zei de keukenmeid. Frits knikte bevestigend met het hoofd. Dat is zoo, zei hy, maar dat ging toch niet zoo voetstoots. Üe oude heer was zelfs zeer wantrou wendik sliep in de voorkamer, en kreeg het bevel, freule Dora 's nachts met in de slaapkamer toe te latei Mynheer de baron vas altyd ang stig, dat zy aan de brandkast zou gaan knoeien. De oogen van rechter Albert! scho ten vonken en hy wisseldi een veal- beteekenenden blik met don commis saris. Deze kwam by hem staan en fluis terde hem eenige woorden toe. Haast'g wendde de rechter zich nu tot de keukenmeid. Was u gewoon het avondeten voor de frenle klaar te maken? vroeg by. De aangesprokene knikte bevesti gend. Altyd. Maar het wab nauwelijks de moeite waard, voor de freule te koken. Zy at bjjna heelemaal niets, een kopje thee en hoogstens een dun beschuitje. krijgen zullen, voor een vruchtbare uitvoering zal een groote decentrali satie, een verdeeling van den dienst over kleine kringen een levensvoor waarde zijn." Rn de gezondheidscommissie te Leeuwarden merkte naar aanleiding van de oprichting van een keurings dienst in die gemeente, aan B. en W. op, dat de keuringsdienst zou moeten geschieden ter plaatse, waar de mon sters werden genomen, omdat zy niet kon aannemen, dat de monsters van oen zóó teer artikel als melk b. v. door het vervoer over zóó verren af stand (daargelaten nog de tyd, die tnsschen de monsterneming en de verzending verloopt) in den regel onveranderd zullea blyven tot het oogenblik van onderzoek. Maar haar hoofdbezwaar tegen aansluiting bij het te Rotterdam gevestigde bureau was, dat geen dadelyk overleg met den directeur kon plaats hebben, dat keurmeester, monsternemer en bnrean niet in onmiddellyke relatie en dagelyksch mondeling contact met elkaar staan, dat direct plaatselijk ingrypen onmogelijk is en dat elke controle van gemeentewege ontbreekt. De meening, dat de keuringdienst gevestigd moet zyn op de plaats zelf blijkt das door autoriteiten op dit gebied te worden gedeeld. En de ar gumenten daarvoor lyken ons zwaar wichtig genoeg voor een gemeente, die nog een keuringsdienst heeft in te richten, om daarmee terdege reko- ning te houden. Zoo'n keuringsdienst moet, meenen we, worden opgedragen aan in de gemeente woonachtige scheikundigen of apothekers, die over een voldoend laboratorium beschikken. Zyn die er niet, zooals in landelijks gemeenten dikwyls het geval zal zyn, dan kan men een overeenkomst sluiten met een laboratorium zoo dicht mogelijk in de bunrt. De wenschelykheid, ja noodzake- lykheid, van een keuringsdienst heb ben we boven al betoogd. Dat steeds meerdere gemeenten dit inzien blykt wel nit het snel aangroeiend aantal derznlken, die ondanks de daaraan verbonden kosten tot de inrichting ervan overgaan. De resultaten van den dienst zyn dan ook verrassend. Uit een verslag omtrent de verrich ting van den keuringsdienst in Leeu warden gedurende het eerste kwar taal blykt, dat na de actie in de eerste maand gevoerd tegen vervalscbte melk, die toen gemiddeld 2,75 pCt. bevatte, reeds in de tweede maand het vetgehalte gestegen was tot 2,81 pCt. en in de derde tot 2,95. In deze eerste 3 maanden maakten reeds 46 leveranciers van de gelegenheid tot bespreking met de scheikundigen ge bruik. Welke nadeelige gevolgen die plaatsen, welke geen toezicht op le vensmiddelen bezitten van het bestaan van een keuringsdienst in andere ge meenten ondervinden, kan blijken uit een paar mededeelingen uit het ver slag van den Dordtschen keurings dienst. Maar zy dronk toch zeker wel zware wynen en wat dies meer zij Groote goedheid, de freule was de matigheid zelf, zy dronk al heel weinig zelfs kou zy het niet eens goed uitstaan, als wij bij ons avond eten bier dronken. De rechter wees op de gedekte tafel. Dan heeft zij toch zeker gisteren een uitzondering gemaakt, hernam hy. Daar staan vier ledige wijn- flesschen het zyn heel dure en heel zware merken bovendien zyn op de tafel nog de overblyfselen van een weelderigen avondmaaltijd. De keukenmeid betuigde met een ijverig geknik haar by val. Ja, daarover heb ik my ook ver baasd, verzekerde zij. Ik moestal die koude schotels klaar maken, om, zooals de freule zei by voorkomende gevallen wat te kunnen voorzetten. Al den eersten keer, toen Frits en ik tegelykertyd verlof hadden nit te gaan, verwonderde het my, dat ik pasteien en geleien klaar moest ma ken. Den volgenden morgen was er bijna niets meer in de de provisieka mer. Toeu ik er de freule naar vr. eg, antwoordde zij kortaf, dat dit my niets aanging, en ik zweeg natuurlijk. U weet zeker niet of freule Dora tydens uw afwezigheid bezoek ont vangen heeft? Nadat beiden deze vraag met neen beantwoord hadden, wendde de rech ter zich tot den arts, die iutusBcheu klaar scheen te zyn gekomen met sijn „Een firma", zoo staat er, „die onder den naam Volkscacao een mengsel van eacao, sniker en meel in den handel brengt en die door mfj ervan werd verwittigd, dat zulk een artikel hier niet mag worden verkocht, schree f „er zorg voor te zullen dragen, dat do Volkscacao in uw district niet meer verkocht wordt". De woorden „in nw district" zeggen genoeg. Een handelaar in speeeryen schreef aan een zyner Dordtsehe klanten naar aanleiding van het te hooge asch (stof) gehalte der geleverde peper„daarom wordt door my dan ook in plaatsen, waar een keuringsdienst is gevestigd, steeds aangeraden eenige guldens meer te betalen, maar de beste soorten te nemen". En een fabrikant van bessensap berchtte aan een afnemer „wy maken twee soorten sap, één soort gewoon en een soort no. I, dat op zyn minst 7 pet. hondt. Het gewone (d. i. met water ver mengde) mag dan worden gebruikt in die gomeesten, waar geentoezioht bestaat." De gemeenten, die geen keurings dien6t hebben, worden dus het afzet gebied van alle minderwaardige pro dueten. Misschien, dat ons gemeente bestuur, zoo het van het nut van een keuringsdienst nog niet overtuigd is hiermee eens rekening wil houden. Het belang weegt tegen de daaraan verbonden kosten meer dan op. Buitenland. De oamorra in Italië. Reeds maandenlang wordt te Vi- terbo het proees tegen de camorristi-n van Napels gevoerd. Tot dusver ia er weinig belangwekkends te berde gebracht. Thans heeft echter, naar het Berliner Tageblatt uit Rome verneemt, Fabbroni, kapitein van de carabi nieri, die met de bestrijding van de camorra was belast, zyn getuigenis afgelegd. En dit getuigenis is onge meen belangwekkend Wy geven er het volgende van weer De camorra is een soort politie, die zich toelegt op de- uitoefening van alles wat slecht en verwerpelyk is, als het maar geld opbrengt. De ca morra staat ter beschikking van alle geboefte, groot en klein, dat in Na pels zaken wil doen, maar maakt op haar beurt van dit gespuis weer go bruik. Zy beschermt oneerlijke by ambten, helpt anderen carrière ma ken, beschermt de prostitutie, dwingt kooplieden geld af, leent geld uit tegen woekerrente, stelt zieh by ver kiezingen beschikbaar en steunt dan het liefst de regeeringscandidaten. Zy dragen dan groen en witte onder scheidingsteekenen en benemen de oppositie met geweld en dreigemen ten den lust, zich naar de stembns te begeven. De camorristen zyn fel gebeten op het socialisme, dat te Na pels en in geheel Zuid-Italië de partij van den vooruitgang en de morali teit is. De camorra stelt zich gaarne ter droevig werk. Nu vroeg hy op gedempten toon. Ongetwijfeld is ook hier sprake van een moord, meende de arts, op een zachten toon. De onge lukkige is bezweken aan een zwaar ruggemergsvergift. By haar is de dood met bliksemsnelheid ingetreden. Is het niet buitengesloten, dat zy zelf een eind aan haar leven heeft gemaakt De arts keek hem verbaasd aan. Dat geloof ik niet, zeide hy toen. Het Bchynt echter toch wel het geval geweest te zyD. U heeft verder daarginds in de slaapkamer het ver moeden uitgesproken, dat de doode- lyke stoot met vaste hand moet zijn toegebracht. Waarop grondde n dat vermoeden 'i Ik meen, dat niet alleen een vaste, maar ook een krachtige hand den doodelyken stoot moet hebben toegebracht, zei de arts. Het lemmet heeft den vierden borstwervei geheel doorboord. Dus u gelooft niet, dat misschien deze persoon zelf de misdaad k»n hebben uitgevoerd. De arts schudde van neen. Geen denken aan, hernam hy vlugger, dan anders in zyn aard lag. Ik zou zelfs met zooveel zekerheid als een voorloopig onderzoek toestaat, willen beweren, dat sQ het eerst ver moord is. beschikking tegen behoorlijke be taling natuuriyk van lieden, die een ot andere bloedwraak willen uit oefenen. Tegen vast tarief kan de vjjand dan een snee over zyn gezicht of een steek in het hart krygen. De camorra heft belasting van ieder en van allen. Bootwerkers, landver huizers, eafé's, groote en kleine finan- cieele-, handels- en andere onderne mingen, bordeelen, kooplieden, ieder draagt zyn penning by. De electrici- teitsmaatachappij betaalt jaarlyks een vaste som. De meeste kooplieden, win keliers, enz. offeren, om zich een zekere mate van immuniteit tegen brand, diefstal, enz. te verzekeren. De camorra houdt er een eigen, verboden ioterjj op na. Deze lief hebberij veroorzaakt den staat iedere week 200,000 lire schade. Fabbroni kent zelfs een priester, die in de sacristie van zyn kerk een filiaal van deze lotto-onderneming hondt. De camorra zorgt voor de aigemeene zedelijkheid, natuuriyk in de aller eerste plaats 'ip haar eigen belang. Lieden, die van het pad van de echte- lyke trouw afwyken, kunnen tot schade van hun beurs bemerken, dat zy worden nagegaan. En de bedrogen party betaalt voor het nagaan, zoolang het nagaan nog geld oplevert. Is die bron opgedroogd, dan komt de ont hulling. De camorra treedt in de plaats van de politie. Een meisjesschool had last van de omgeving, die zich onbehoor lijk tegenover de jonge doehteren ge droeg. De politie zat met de handen in het haar. De directrice deed een beroep op de camorra en alB door een wonderteeken gaande jonge doehteren haars weegs, zonder dingen te moeten hooren, die voor haar ganschelfjk on geschikt zijn. Fabbroni weet ook belangwekkende staaltjes te vertellen van de macht, die de camorra op de justitie uitoefent. Hy noemt rechters, die, waar het maar eenigszins mogelijk is, camorristen vrijspreken. De camorra is echter pas geheel in haar element, wanneer er verkiezingen zyn. Dan trekt zij in gesloten gele deren voor de best betalende candi- daten op en koelt haar woede op de tegenstanders en vooral op de socia listen. Een eerlijk en moedig man, Sgargaglia geheeten, die het waagde legen de machtige organisatie en haar geestelijke adviseurs en met name legen een zekeren pastoor Vittozzi te spreken, had deu volgenden dag een geheel gekerfd gezicht. Hetzelfde lot trof een stationschef, die den strijd tegen de camorra had aangebonden. En de camorra beroemt zich Bteeds op haar vriendschap voor de regeering, omdat zy in hoofdzaak voor regeerings- gezinde candidaten werkt. Van deze soort valt nml. naderhand het meeste te halen j ook uit een oogpnnt van bescherming is zy hetmeestgewenseht. Fabbroni heeft by de laatste verkie zingen opgemerkt, hoe de camorristen zich openlyk als verkiezingsagenten der regeering gedroegen. Zy gedroe- De andere keek hem verbaasd aan. Dat zou myn beschouwing heele maal veranderen, antwoordde hy voorzichtig. Er zyn teekenen waar uit ik mij gerechtigd acht op te ma ken, dat Neen, neen! viel hem de arts hoofdschuddend in de rede. De versty ving van den dood heeft bij deze ongelukkige al haar hoogtepunt be reikt. Zij is misschien wel een vol uur voor haar oom vermoord geworden. Bovendien kan zy niet goed zelfmoord bedreven hebben. Waaruit maakt u dat op Ik moet natuurlijk mijn eind oordeel van het resultaat der lyk- opening en het daaropvolgend che misch onderzoek van den inhoud van de maag afhankelyk maken, maar ik meen nu al te kunnen verzekeren dat de ongelukkige het slachtoffer is ge worden van het zoogenaamde ticuna vergift. Dat is wel het afschawelyk- ste vergift, dat wy kennenhet wordt door Indianen bereid uit een plant, dia op een in de Amazone-rivier lig gend eiland groeit. Het werkt onmid dellijk doodelyk, verlamt het rugge- merg en brengt in verbinding met zuur zouten te weeg, die te kristalli- seeren zyn, zoodat een chemisch on derzoek van den inhoud van de maag dadelyk kan aanwyzen, of 't tienna- vergitt aanwezig is. (Wordt verwlgdj.

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1911 | | pagina 1