N°. 79 1911.
Donderdag 6 Juli
jaargang.
De Hoogere Burgerscholen.
i4 FEUILLETON.
Landbouw, Veeteelt en
Visscherij.
see
GOESGHG
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, in Goes f 0,75, buiten Goes, franco f 1,25.
Afzonderlijke nommers 5 eent.
Inzending van advertentiön op Maandag en Woensdag
vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12 uren.
COURANT.
De prijs der gewone ad vertentiën is van 1-5 regels 50 et., elke' regel meer lOct
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels k 1,— berekend.
5 cent.
Telefoonnummer S3.
Directeur A. F. A. van Setbes. Uitgave van de Naaml. Vennootschap Goesche Courant". Hoofdredacteur mr. W. S. Kalma.
(Ingezonden.)
II.
Tol staving van de in den aanvang
van dit artikel uitgesproken bewering,
dat de leerlingen na het behalen van
het einddiploma, voor wat de Goesche
Burgerschool betreft, een wetenschap
pelijke graad als arts, ingenieur,
doctor(es) in de natuurwetenschap,
mr. in de rechten, tandmeester(es),
leeraar M. O., of een rijksbetrekking
als Ontvanger der Directe belastin
gen, of der Registratie, Landmeter
e. a. hebben weten te verwerven, of
zich daartoe bekwamen, worde hier
het volgende staatje over de laatste
vjjfjaren onder de aandacht gebracht
Van de 8 gediplomeerden in 1906 5
14 1907 10
6 1908 5
15 1909 14
10 1910 5
Of ruim 73 proeent der leerlingen.
Van de geslaagden voor de eind
examens in laatstgenoemde jaren
waren resp. 6, 9, 7, 3 en 5 kinderen
van ouders, die tot de coalitiepartij
kunnen gerekend worden.
Van de in het cursusjaar 1910/11
schoolgaande leerlingen zjjn 45% af
komstig van bizondere christelijke
scholen of kinderen wier ouders katho
liek en rechtzinnig protestant zjjn.
Wel een bewijs dat tot nog toe het
conseientie-bezwaar der betrokken
ouders om hun kinderen de Goesche
H. B. S. te doen bezoeken niet zwaar
heeft gewogen, in de practjjk
Een overzicht van het aantal Hoo-
gere Burgerschoolleerlingen te Goes,
die met goed gevolg het examen voor
de 4o klasse aflegden, staat mij tot
mijn spijt niet ten dienste, om hieruit
een op cijfers steunende conclusie te
trekken, in hoeverre een inrichting
met voortgezet lager onderwijs in
talen enz., in concurrentie zou kunnen
treden of is getredon met de H. B.
S., zooals thans de school met den Bij
bel is geworden, en waartoe een der
leeraren aan de Goesche H. B. S.
in zijn kwaliteit van Secretaris van
de betrokken schoolvereeniging ijve
rig heeft medegewerkt, waarop door
mjj in het eerste gedeelte van dit
opstel reeds is gewezen.
Wel hebben zich voor den cursus
191112 een zeer gering getal leerl der
zooeven genoemde school aangemeld.
Of dit nu als een bloot toeval moet
aangemerkt worden dan wel of zulks
nauw verband houdt met de uitbrei
ding van het leerplan van de School
met den Bijbel, kan ik op 't oogen-
blik niet uitmaken. Ter voorkoming
van misverstand zij hier gezegd, dat
bjj schrijver dezes alleen de bedoe
ling voorzit de oorzaken op te sporen
van het afnemen van het aantal leer
lingen op de H. B. S te dezer stede,
zonder in beoordeeling te willen
treden van de prestaties van het chris
telijk onderwjs voor het aanbrengen
van kundigheden.
Alleen zou het vreemd aandoen,
wanneer een aan de H. B. S. verbon
den leerkracht zijn schouders eronder
zet om de bedoelde inrichting in de
door
MARYLLE MARKOVITCH.
Raar het Fransch.
Mjjn vader, waar is mjjn vader
Vroeg Thamar, zoo spoedig zij het
plateau bereikt had.
In zijn hut, bij Aïssa, luidde het
■antwoord.
Onmiddellijk liet zij zich daar
heenbrengen. De hut van den ouden
bek, door de bemoeiingen van den
geheelen stam met meer zorg opge
trokken en gerieflijker ingericht dan
de overige, leunde tegen een ontzag
lijken pijnboom, wiens dichte takken
haar tegen de winterstormen moesten
beschermen. In het inwendige, slechts
zwak verlicht, hurkte Hamar, zat bjj
eon bed van dorre bladeren neer, de
kleine hand van Aïssa in de zijne
houdend.
Voortdurend ontsnapte er een kla
gend gesteun aan de lippen van het
kind. Doch toen zij Thamar in de
deuropening der hut ontwaarde, be
gonnen kaar oogen, reeds door den
Wijngaardstraat te doen opbloeien
ten nadeele van eerstgenoemde in
richting.
Door de beduidende vermindering
van het aantal leerlingen zijn bereids
twee leeraars overbodig geworden en
de overige, met uitzondering van den
directeur en nog twee andere leeraars,
gevoelig in hun inkomen getroffen
met f 100 tot f 650 zjjn hun salarissen
naar beneden gegaan.
Nu verkeert één leeraar in het gun
stig geval nog een andere vaste be
trekking te hebben, die een mooi som
metje oplevert.
Het moet dan ook geen verwonde
ring geven, wanneer de betrokkenen
in deze wankele salarisregeling trach
ten elders in een stabile, meer voor-
deelige positie te komen.
En wat vooral niet uit het oog mag
verloren, dat in de gegeven omstan
digheden bij eerlang open te vallen
plaatsen ook door pensionneering
de Goesche Burgerschool moeilijk een
groote attractie voor superieure leer
krachten zal kunnen zijn.
Alles te zamen genomen gaat de
H. B. S. alhier werkelijk geen schit
terende toekomst tegemoet na een
eervol verleden van meer dan 25 jaar.
Het zou mij, en zeker velen met
mij, van harte leed doen, wanneer
het aantal leerlingen niet incidenteel
maar voortdurend achteruitging, wat
tevens een kwijnende gang van het
onderwijs zon medebrengen.
Allen, die direct belang hebben bij
of belangstellen in den voortdurenden,
niet onderbroken bloei der Goesche
H. B. S. opwekken tot medewerking
in het aanmoedigen van ouders om
kinderen erheen te zenden en tevens
anderen te wijzen op de heillooze
onderwjjs-Bplijtzwam, die ook hiei aan
het tieren is, is het doel van dit
schrijven. Mocht ik hierin geslaagd
zjjn, dan zou znlks een groote vol
doening zijn voor Z.
Buitenland
De Zeeliedknstaki.no.
Als de nood op het hoogste is, is de
redding nabij, zegt het spreekwoord,
maar over 't algemeen zal het toch
wel met vreugde begroet worden als
die redding maar eeo beetje eerder
komt. Zoo b.v. met de zeeliedenstaking.
De betrokken parijen zouden het nog
best een tjjdje hebben kunnen vol
houden, maar gelukkig is men zoo
verstandig geweest niet tot het uiterste
door te drijven. Te Liverpool en te
Huil hebben de zeelieden reeds
HET WEHK HERVAT,
die te Antwerpen zullen vry zeker
morgen dat voorbeeld volgen.
De geruchten omtrent onlusten in
Portugal houden nog steeds aan. Deze
week ging te Madrid zelfs het verhaal,
dat in het Noorden de revolutie zou
zijn uitgebroken. Te Porto zou het
tot straatgevechten zjjn gekomen,
waarbfj zeven en twintig
Republikeinen den dood vonden.
Op aandringen van de Ponugeesche
regeering neemt Spanje maatregelen
tegen de benden van Poriugeesche
monarchisten, die op Spaansch grond
gebied het gunstig oogenblik afwach-
naderenden dood verduisterd, van
vreugde te schitteren.
Thamar I Thamarriep zjj uit,
zich ten halve van haar legerstede
oprichtend en de armen naar haar
uitstrekkend.
Mjjn kind, wees kalm, smeekte
de grijsaard, haar tengere gestalte
weder met den mantel bedekkende,
Thamar zal wel terugkomen. Slaap,
mijn dochter, slaap.
Maar zjj is daar werkeljjk, vader,
ze kjjkt naar u.
De oude slaakte een kreet van
vreugde.
Thamar, zjjt gjj daar wezenlijk
Ja, vader, antwoordde het meisje,
zich in de armen van den ontroerden
grjisaard werpend. Langen tjjd hielden
zjj elkander weenend omstrengeld.
Hierop liet de grijsaard haar in
gezelschap van Hasi-an op de Bcha-
meie matten aan zjjn zjjde plaats
nemen en vertelde zjj hem alles, wat
er gebeurd wasde gevaarvolle tocht,
de aankomst te Weden, de worsteling
op den Goenib-Dagh, Hassan's toe
wijding en ten slotte de terugreis.
Ik wist, dat mijn zonen dood
zijn, zeide de oude bek, daa: ge-
loofsgenooten uit de vlakte, die bij
ons een toevlucht kwameu zoeken,
het voorgevallene ver haaiden- Maar
ten, om in Portugal een inval te doen.
De Spaansche regeering stelde een
onderzoek in en kwam tot het besluit,
dat het centrum der Portugeesche
monarchisten zich in de Spaansche
provincie Orensia bevindt. Spaansche
troepen zullen de gezworenen dwin
gen bf naar Portugal terug tekeeren
óf zich aan gene zijde van Madrid te
vestigen.
De Portugeesche regeering doet haar
aiterste best, om de Katholieke gees
telijken in Portugal met den nieuwen
regeeringsvorm te verzoenen. Zjj heeft
aan de bisschoppen een rondschrijven
gerioht, om hun te melden, dat den
19en Juni de republiek oflieiëel ia uit
geroepen. Het meerendeel der bis
schoppen heeft geantwoord, dat zjj
zonder voorbehoud de republiek er
kennen en dat zjj iederen priester, die
de bevolking tot verzet aanspoort,
zullen straffen.
Marokko
bljjft de begeerige blikken van ver
schillende mogendheden op zieh ves
tigen. Ondanks de verdragen van
Algeciras bezetten Frankrijk en Spanje
niet alleen verschillende havens, maar
zonden ook voorposten het binnenland
in. En nu Duitsohland z.g. op ver
zoek van eenige Duitsche firma's in
Marokko een oorlogsschip naar de
haven van Agadir zendt, heelemaal
niet als een onvriendelijke daad jegens
Marokko zelf, wel neen, nu komen de
gemoederen in Frankrjjk heftig in
beweging en van alle kanten gaan
stemmen op, dat dat in strjjd is met
de vriendschappelijke verdragen. Je
moet maar durven I
Binnenland.
Bond voor Staatspensionneering.
Te ütreeht heeft de elfde jaarver
gadering van bovengenoemden Bond
plaats gehad. Zjj werd geopend door
den bondsvoorzitter, den heer N.
Prins, oud-katholiek pastoor te Haar
lem. Daarna bracht de heer Netseher
verslag uit over het volkspetitionne
ment in zake staatspensionneering.
Op de honderden ljjsten door 187
afdeelingen van den Bond gezonden,
komen voor 20,231 handteekeningen
en nog 1936 namen, aan de commissie
in opdraent van geestverwanten door
de afdeeUiigs-seeretanssen gezonden.
Het aamal vereenigingen welke in
stemming betuigd hebben met het
adres, bedraagt 442, waarvan 197 haar
ledental opgegeven hebben, te samen
bedragende 21737.
Instemming hebben verder betuigd
geheelonthoudersvereenigingen.afdee-
iingen van den Bond van Nederl. On
derwijzers, van het Onderwijzersge
nootschap, eenige afdeelingen der S.
D. A. P., een loge, één roomsch-ka-
tholieke vereeniging, een paar spaar
en boerenleenbanken, zelfs een Kamer
van koophandel en een polderdistrict.
Op de vergadering waren 23 af
deelingen vertegenwoordigd. De be
grooting over 1912 werd vastgesteld
op f 11,133.81 met een saldo van
f 1333,81.
In de plaats van de aftredende en
niet herkiesbare leden van het hoofd
bestuur, mej. Elize Joaehim en de
uw lot, Thamar, was mjj onbekend,
Allah zjj gezegend, dat hjj u gespaard
heeft om mijn ouden dag een weinig
te vervrooljjken, want ook zjj hier
gaat sterven.
En met de blinde oogen wees hjj
naar het kind, hetwelk weder in ha
re wezenloosheid waB teruggezonken.
Een fluitende ademtocht ontsnapte
aan hare zwoegende borst, terwjjl zjj
zich krampachtig aan Thamar's klee
deren vastklemde.
Luister, fluisterde zjj bjjna on
hoorbaar tot het jonge meisje, wan
neer ik sterf, dan wensoh ik te rusten
in ons aoul, onder de groote linde,
die mjj altijd zoo lief is geweest.
Den volgenden dag had het kind
opgehouden tu leven en met eigen
handen dolf Hassan haar graf onder
den beminden boom.
Ongo.-nat over het lot der zjjnen,
besloot hjj eenige dagen later naar
zjjn aoul te vertrekken.
Na liet oosteljjk gedeelte van Kauka-
sië onderworpen te hebben, richtten de
Russen thans al hun krachten op den
Kouban, waar do verschillende stam
men der Tsoherkessen ieder op zich
zelf den strijd voortzetten. Evenals
een stroom, die gestadig door de
herfstregens aanwast en wiens niveau
van oogenblik tot oogenblik stjjgt,
hoeren G. Wieringa en ds. D. A. van
Krekelen, werden gekozen de heeren
jhr. R. de Mnralt, uit ZiorikzeeE.
Wiersum, uit Groningen, en E.
Posthuma uit Leeuwarden.
Aan het slot der vergadering werd
de volgende motie aangenomen.
„De algemeene vergadering, enz.,
kennis genomen hebbende van het
ontwerp van wet op de verplichte
invaliditeits- en onderdomsverzeke-
ring
van oordeel, dat het verheffen van
dit ontwerp tot wet in het nadeel
is, niet alleen van de ouden van
dagen, maar ook van hen, die ge
dwongen worden premie te betalen j
zich in het algemeen verklarend
voor een pensioen van staatswege zon
der voorafgaande premiebetaling
besluit krachtig te ageeren tegen de
aanneming van voornoemd ontwerp
tot wet en noodigt het hoofdbestuur
uit al die stappen te doen, welke het
noodig oordeelt om deze nationale
ramp te voorkomen."
Bezoek vm president FaUières.
Dinsdagmiddag half 4 heeft de
President der Fransche Republiek,
Armand FaUières, den voet gezet op
den Nederlandsehen bodem. Maar
reeds te half 12 was het Fransche
oorlogsschip, de .Edgar Quinet", met
den president aan boord te IJmuiden
aangekomen, vergezeld van de andere
Fransche schepen en deNederlandsche
flotille, die het Fransche eskader een
eindweegs in zee was te gemoet ge
stoomd. Omstreeks half 3 verscheen
het Fransche admiraalschip op het ij
voor Amsterdam, Prins Hendrik voer
daarna met den koningssloep naar
het Fransche eskader en bracht den
president naar den Dokkumer steiger
waar do Koningin hem ontving.
„Uit hot oud-gouden paviljoen aan
den oever trad", zoo schrjjit de ver
slaggever van de N. R Ct., Holland's
jonge Koningin het grjjze staatshoofd
nader tot het waterde landsgrooten,
de Fransche legatie en consuls met
hun dames in een hal ven cirkel achter
Hare Majesteit samen tot een bij uitstek
decoratieve groep. Koningin Wilhel-
mina staat boven aan de statietrap,
blijkbaar zelve onder den indruk van
het voor Haar kleine land voorzeker
zeer gewichtige moment. President
FaUières, even bleek bewogen, ver
heft zich van zjjn zetel, ontbloot het
grjjze hoofd, en terwijl de jeugdige
Majesteit zieh reeds wat naar voren
neigt, gaat hjj langs de aangetreden
roeiers, die onbewegelijk staan, en be
stijgt de trap, met een handdruk en
warm-vriendelijke woorden verwei
komd door Wilhelmina. FaUières buigt
eerbiedig eenige malen en de voor-
steUing begint. Prins Hendrik volgt
Dan biedt minister de delves Hare
Majesteit den handkusop dezelfde
wijze begroet de President der Fran
sche Republiek de overige dameB.
Uit de opvolgende mariuesloepen
landen de heeren van 's Presidenten
gevolgde Fransche matrozen lachen
zoo glunder onder hun witte mutsen
met roode vloeken.
't Is inderdaad een in alle deelen
voorname ontvangst geweest, indruk
wekkend, en weldadig harteljjk voor
breidden de gelederen van het reus
achtige Tsarenleger zieh uit om den
geheelen Kaukasus te overweldigen,
de onbuigzame bergbewoners van
terras tot terras terugdringend.
Ook de stam van Hamarzat had
zieh tot zulk een terugtrekkende be
weging gedwongen gezien en Hassan
vroeg zieh met ongerustheid af of
zjjn vader, Mohammed-Ali-bek, niet
eveneens voor de overwinnaars ge
vlucht zou zjjn. Het aoul van Moham
med was op de helling van een der
naburige bergen gelegen en Hassan
had een geheelen dag noodig om het
te bereiken. Derhalve vertrok hjj bjj
het eerste morgenkrieken en Thamar
vergezelde hem tot aan het versoh
gedolven graf van Aïssa. Het was op
de pninhoopen van het aoul, dat zjj
elkaar vaarwel zeiden.
Thamar, sprak de jonge min,
beloof mjj u met uw vader bjj ons te
zullen komen vestigen, indien de
Russen ons dorp gespaard hebben.
Gjj weet wel, Hassan, dat Ha
marzat bek er nooit toe zou kunnen
besluiten zjjn ongelukkigen stam te
verlaten en het is mijn plicht injn
vader trouw ter zijde te bljjven.
Wat kan ik dan verwachten?
Den dood of gelukkiger dagen.
Ik zal wachten, Thamar. Doch
Frankrjjk's eersten afgezant".
In een met purper gevoerdeu gala
koets, bespannen met zes paarden k
la Daumont werd naar den Dam ge
reden. De Koningin nam aan 's pre
sidenten rechterzijde plaats. H. M.
droeg een parelgrijs Batjjnen kleed
met witte berthe en guipure; daar
overheen het roode bandelier van het
grootkruis van het Legioen van Eer,
een zeegroene toeque, met witte
aigrette.
Het volk, dat achter den haag van
militairen langs den weg geschaard
stond, juichte geestdriftig. Deze toe
juiching herhaalde zieh nog geestdrif
tiger toen later Koningin en Prins
met in hun midden den President op
het baleon van het Paleis verschenen.
Om kwart over 5 werden de pre
sident en het koninkljjk paar op het
Stadhuis ontvangen.
's Avonds was er gala-diner ten
paleize. Na afloop werd het verlichte
IJ bezocht.
„Om kwart over tienen", zoo schrjjft
de N. R. Gt. „kwam als een storm
van gejuich uit deu wal, waar het
volk zoo samen dromde, de koppen
ros besehenen. Uit de verte zagen we,
als in een sprookje, den koningsstoet
en dan de figuren in avondtoiletten
en statie-gewaden, zich bewegen door
de open kiosk in den gouden achijn.
0;i een havenboot, in donker gehou
den, ging Koningin Wilhelmina met
President FaUières en den Prins, door
een talrjjk gevolg geljjfstt>ffeerd, aan
boord van de Quinet en aanstonds
djnderde het vuurwerk als in kanon
schoten los met felle vlammen bissen
de vuurpjjlen doorkrasten de lacht,
felle vlammen sloegen uit tegen den
bloedrooden damp van het Bengaal-
sche vuur, de zoeklichten waarden
geheimzinnig rond en besehenen de
volte, dat je de monden zag juichen.
Langzaam stoomde het Koninkijjke
jacht, waar enkel nu en dan witte
pluimen op de steken lieht vingen,
over het donkere water."
Ned. Vereeniging van spoor- en
tramwegpersoneel.
Deze vereeniging heeft te Njjmegen
haar jaarljjksch congres gehouden en
daarbjj haar 25 jarig bestaan herdacht.
De voorzitter der Njjmeegsohe afdee-
ling opende de vergadering en wees
er op, dat, terwjjl het jaarverslag over
1910 spreekt van een teruggang in
ledental van 2715 tot 2513, er over
de laatste anderhalve maand een
winst van 150 leden was te boeken.
Verder spraken de heeren Oudegeest
en Troelstra.
Uit het jaarverslag bleek, dat het
aantal afdeelingen steeg van 44 tot
49 (de afd. Dedemsvaart en Goes
werden opgeheven). Het aantal leden
bedroeg op 1 Jan. 2452.
Er werd besloten den zetel der ver
eeniging van Utrecht naar Amsterdam
te verplaatsen.
De hoeveelheid en de kwaliteit van
hooi hangen van verschillende om
standigheden ateen der voornaamste
zoo de zon dier gelukkiger dagen
nimmer mocht opgaan, moge de dood
mjj dan spoedig van mjjn lijden ver
lossen 1
Na nog eenmaal haar kleine hand
te hebben gekust, verdween hjj ach
ter de stammen der pjjn- en lorke-
b nomen.
De winter brak aan en de eerste
sneeuw begon in groote vlokken op
het plateau neer te dwarrelen. Bjjna
iederen dag maakten de koude, de
ontbering onder de leden van den
stam nieuwe slachtoffers en de be
klagenswaardige overbljjvenden be
nijdden hen, die de aarde reeds in
haar Bchoot had opgenomen. Daar
hun wjjkplaats aan de grens der
eeuwige sneeuw en achter het dichte
woud verborgen, tegen eiken aanval
beveiligd was, kwamen andere stam
men, eveneens voortvluchtig, zieh bjj
hen voegen en met deze nieuw-aan-
gekomenen werd de ellende nog ver
dubbeld. Verlaten door het wild,
hetwelk in het warme jaargetijde zoo
overvloedig voorkwam, was het woud
niet langer bjj machte hen voldoende
te voeden en het aantal der geiten
verminderde van dag tot dag. De
hongersnood met al zjjn verschrik
kingen en zjjn ellende stond voor
de deur. (Wordt vervolgd}.
