N*. 76 1911.
Donderdag 29 Juni,
98,re jaargang.
ii FEUILLETON.
THAMAE.
StAten-Generaal.
Landbouw, Veeteelt en
Visscherij.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, in Goes f 0,75, buiten Goes, franco 1,25.
Afzonderlijke nommers 5 cent.
Inzending van advertentiën op Maandag en Woensdag
vóór a uren, op VRIJDAG vóór 12 uren.
Telefoonnummer 33. Directeur A.' F. A.^van Setbbs. Uitgave vanjde Naam!. Vennootschap „Goesehe Courant". Hoofdredacteur mr. W. S. Kalma.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 ct., elke1 regel meer 10c
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels h f 1,— berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
GODSDIENST EN POLITIEK.
De rechtsche coalitie van anti-revo
lutionairen, roomsch-katholieken en
christeljjk-historischen heeft den gods
dienst in het politieke strijdperk ge
bracht. De christelijk-historischen doen
daaraan niet van harte mee en hebben
zich er altjjd een beetje over ge
schaamd. Maar de twee andere recht
sche partijen, sterker onder Kuyper's
invloed, die vooral die vermenging
van godsdienst en politiek tot het
uiterste heeft gedreven, doen het met
des te meer animo.
Z(j hebben daarvoor hun goede re
den. Zij begrypen wel, dat zij door
hun voorstelling, als zou het om het
behoud van den godsdienst en het ge
loof gaan en als zonden de rechtsche
partjjen de strijders zijn voor deeere
Gods, onder het volk aan kracht en
invloed en stemmenaantal winnen en
alleen zoo de kans krjjgen hun reac
tionaire politiek door te voeren. Dat
zjj daarmee den godsdienst naar be
neden halen, hem verlagen tot strijd
middel in het politieke worstelperk,
schijnt hun niet te deren. Maar buiten
onze grenzen zijn er blijkbaar onder
de geloofsgenooten der rechtsche
broeders wel, die den godsdienst daar
voor te heilig achten en te lief hebben.
Het bekende Fransche Kamerlid,
pastoor Lemire heeft bjj de debatten
over de kiesrechthervorming eenige
merkwaardige woorden gesproken
over die vermenging van godsdienst
onpolitiek. .Wanneer men", aldus Le
mire, „een beroep deed op mjjn gewe
ten, om een partij te vormen, die gjj me
neer Jaurès, in de commissie voor het
algemeen stemreent herhaaldelijk den
verleideljjken maar m.i. slechten naam
van Katholieke partij hebt gegeven,
gelooft gij, dat ik me dan als priester
verplicht zou voelen, om tot deze partjj
Atoe te treden, die gjj met een opschrift
hebt gesierd, dat een beroep is op mjjn
geweten, een beroep, dat ik met alle
mogelijke beslistheid verwerp, omdat
ik niet wil, dat men godsdienst en
politiek verwisselt Het Katholicisme
is geen partij. De Christelijke geest
is niet het monopolie van een partjj -
groep. Al heeft men ook in andere
landen een dergelijke verhouding
kunnen aanvaarden, ik weiger dit
voorbeeld na te volgen. Ik heb te
groot vertrouwen in het klare en
scherpe inzicht en in het vrije geweten
van Frankrijk, om niet te gelooven,
dat het steeds zal weigeren deze ver
warring van twee verschillende zaken
te aanvaarden. Mocht deze verwarring
ten bate van de Katholieke Partij ont
staan, dan zouden de overblijfselen
van Christendom, die nog in onze
landelijke gemeenten bestaan, ernstig
gevaar loopen. Ik heb mijn godsdienst
te lief, om dit niet te vreezen."
De vrijzinnigen in ons land hebben
in verschillenden toonaard, ieder op
z(jn wijze, al jaren lang ongeveer het
zelfde gèzegd. Zouden de rechtsche
heeren naar pastoor Lemire beter luis
teren 7
Buitenland.
De Zeeliedenstaking.
Zaterdagnamiddag werden de aan
monsteringen voor de Engelsche sche.
door
MARYLLE MARKOVITCH.
Naar het Fransch.
Plotseling deed zich van de zjjde
der schildwachten het geroep werda!"
hooren. Een Russisch parlementair
vroeg vergunning om Schamyl te
mogen spreken. Reeds sedert het eerste
morgenkrieken zwierven do soldaten
van Baratinsky aan den voet van den
Goenib-Dagh rond om een doorgang
te zoeken. De onstuimige wateren van
den Koïsoe niet durvend trotseeren,
moesten zjj tevens zichzelven beken
nen, dat het nutteloos was aan da
zijde van den loodrechten granietmuur
den aanval te beproeven.
Deze parlementair echter had den
berg van de toegankelijke en daaróm
streng bewaakte zijde Geklommen,
was onder het aanroepen van den
naam van den Russischen generaal
door de Muzelmannen heengegaan en
bevond zich thans voor Schamyl, wien
hjj de sommatie van Baratinsky over-
Vacht: Be wapenen neerleggen
pen te Antwerpen regelmatig voort
gezet. In het Engelsch konsulaat had
toen een meldenswaardig incident
plaats. Volgens de Board of Trade
moeten de zeelieden van de Britsche
koopvaardijschepen, in het Engelsch
op de vragen van den konsul kunnen
antwoorden. Daar er onder de aange
worven mannen verschillende vreem
delingen waren, die zulks niet konden,
moesten er talrjjke plaatsvervangers
weggezonden worden.
Zondag moest de aanmonstering
plaats hebben voor de stoomboot
Rachel. De zeelieden weigerden zich
aan te geven, onder voorwendsel, dat
de Zondag een rustdag is. De ship-
pingmasters moesten zich aan dit be
sluit onderwerpen en de bemanning
voor de Rachel kon eerst Maandag
aangeworven worden.
Zondag is de Belgische stoomboot
„Scaldis" met een volledige bemanning
vertrokken. De patroons van dit schip
hadden aan de eischen der stakers
toegegeven.
Te Cardiff hebben stakers een aan
val gedaan op Chineezen, die naar
Newport reden, om daar aan boord
te gaan. Het relletje is zonder bloed
vergieten afgeloopen, de Chineezen
hebben eenige uitrustingsstukken ver
loren en een der aanvallers is achter
slot en grendel gezet.
De afdeeling Clyde van den bond
van reeders heeft Zaterdag te Glasgow
vergaderd en besloten niet toe te
geven. Zoonoodig zullen schepen op
gelegd worden. Bootwerkers zijn er
in overvloed, verzekeren de reeders.
Zaterdag lag het verkeer in alle
havens van de Firth of Forth zoo goed
als stil. Alleen te Leith konden 37
stoomers geen bemanningen krjjgen.
De stand van zaken is, naar het
heet, beter te Glasgow, maar elders,
met name te Liverpool, Hull, Goole en
Grangemouth slechter. Drie schepen
van Ellerman Line zjjn door de be
manningen verlaten en moeten in de
dokken te Liverpool bljjven liggen,
terwjjl de bootwerkers weigeren ze te
laden. Het werk in de dokken te
Grangemouth staat eveneens stil, ver
schillende schepen liggen er zonder
bemanning. De toestand is het slechtst
aan de Humber, waar 13 stoomsche
pen ongelost liggen. Tenminste 70.000
zakken met aardappelen en kisten met
fruit zjjn niet gelost kunnen worden.
De spoorboot Douglas is te Huil aan
gekomen met een groote lading boter
uit Kopenhagen voor Manchester, die
men niet van boord kan krjjgen. De
grootste opwinding heersebt te Huil,
waar duizenden stakers de straten
vullen en honderden stakers de dok
ken posten en ook den nacht daar
hebben doorgebracht. De politie is
belangrijk versterkt.
Te Sunderland moeten vjjf stoomers
stilliggen.
De toestand te New-Castle wordt
steeds ernstiger. De geheele kolen vloot
ligt stil op de Tyne, bjj gebrek aan
bemanningen.
De stakers te Huil dreigen, dat,
wanneer heden geen oplossing zal zijn
verkregen, zjj de spoorwegarbeiders
zullen overhalen het werk neer te
leggen. Een buitengewone politiemacht
is in de stad samengetrokken. Er
heerseht algemeene en groote opwin-
met behoud van het leven of den
aanval doorBtaan I
Uw meester tracht mg bang te
maken, antwoordde de imam, doch
de Goenib is hoog genoeg. Allah be
vindt zich nog hooger en hg staat
daar beneden. Sterven, dat was moge-
ljjk; overgeven nimmer!
Dagen en dagen gingen voorbjj,
zonder dat de Muzelmannen zich lie
ten ontmoedigen daar de berg hen
voldoende van voedsel voorzag. Aan
vluchten viel echter niet te denken.
De Russen hadden den voet van den
Goenib geheel omsingeld en don gan-
schen dag zag men hen in de scnaduw
van het geboomte of aan der oever
van den stroom uitgestrekt rustig
hunne pjjpjes rooken of zich bezig
houden met het poetsen hunner wape
nen, in de onmogelijkheid verkecrend
om met kans op succes een aanval te
wagen.
Voor Thamar was het gedwongen
verbljjf op dezen bergtop ondertus-
schen uiterst drukkend. Hoe lang zou
men nog op dit door den vjjand om
singeld plateau werkloos moeten bljj
ven vertoeven? Waren or dan in de
dorpen der Tscherkessen geen geloo-
vigen meer, in staat om hen te ont
zetten? En wat moest er thans van
haar vader worden? Deze en derge
ding. De stakers beletten het vertrek
der schepen en weigeren toe te staan,
dat de ladingen gelost worden. De
voornaamste treinen, welke uit de
dokken vertrekken, rjjden niet meer.
Een bericht uit Sunderland meldt,
dat de dokwerkers staken; het scheeps
verkeer staat totaal stil. Driehonderd
arbèidcrs van de timmerwerven heb
ben zich solidair verklaard met de
stakende dokwerkers.
De laatste dagen maakt men zich
in Portugal ongerust over
EEN spookschip,
dat herhaaldelijk daar aan de Noord
kust heet op te duiken om dan on
middellijk weer even geheimzinnig te
verdwijnen en dat met de conspiraties
van de monarchisten en hun wapeu-
smokkelarjjen in verband gebracht
wordt. Thans deelt de Diario mee, dat
het schip „Puluto" heet en dat het
van wapens en amunitie en zelfs van
kanonnen is voorzien, bestemd voor de
royalistische samenzweerders. Het
vaartuig moet geprobeerd hebben, des
nachts bjj Vianna do Castello de mon
ding van de Liviarivier binnen te
loopen. De regeering dreef echter het
vrjjbnitersschip op de vlucht, door er
den kruiser „Adamastor" en de kanon
neerboot „San Raphael" op af te zen
den. Het gelukte aan de „Puluto"
evenwel zonder gevaar de vrjje zee
te bereiken. Thans moet het schip
daar kruisen en van plan zjjn nog
een kans te wagen, otn bjj nacht zjjn
lading te lossen. Do oorlogsschepen
zjjn nu opnieuw uitgeloopen, om de
„Puluto" te achtervolgen, en men ge
looft, dat het schip onder hun vuur
zal komen.
Binnenland.
De Zeeliedenstaking.
De bootwerkers, die al lang met een
algemeene staking dreigden, hebben
thans die bedreiging volvoerd.
Bjj manifest heeft het bestuur van
Recht en Plicht, de bootwerkersorga
nisatie, de havenarbeiders ingevolge
het besluit der groote vergadering van
Donderdag opgeroepen om allen arbeid
stop te zetten voor en aan allemaat-
BChappjjen.
De onmiddellijke aanleiding tot deze
staking van havenarbeiders is de
noodzakeljjkheid om op booten te
werken, die in verband met de zee
liedenstaking „besmet" zjjn. De sta
king loopt echter ook om de volgende
eischen lo. verhooging van het uur
loon van 25 tot 30 ets.2o. verhooging
van het loon voor nacht- en Zondags-
arbeid in verhouding daarmede 3o.
bepaling van het vast minimum-loon
op f 16,50 per week.
Naar het bestuur van Recht en
Plicht meedeelde, moet deze staking
beschouwd worden als een antwoord
op de advertentie der groote maat
schappijen, waarin te kennen werd
gegeven, dat de eischen der zeelieden
voor geen inwilliging vatbaar zjjn.
De gezamenl jjke directies der stoom-
vaart-maatschappjjen hebben aan ieder
der contract-bootwerkers gemeld, dat
zjj, wanneer zjj niet Woensdagmorgen
7 uur zich voor de op te dragen werk
zaamheden beschikbaar stellen, ont
1 jjke gedachten woelden onrustig door
haar treurenden geest, toen zjj eens
op een nacht tevergeefs trachtte den
slaap te vatten. Door haar lichten
sluier slechts zeer onvoldoende tegen
den zwaren, jjskouden nevel, die den
geheelen berg omhulde, beschermd,
leed zjj ondraaglijk. Ten slotte richtte
zjj zich trillend van koude op, doch
de duisternis was zoo ondoordring
baar, dat zjj met geen mogeljjkheid
iets in haar omgeving kon onderschei
den. Desniettemin wilde zjj beweging
nemen, teneinde haar verkleumde
leden een weinig te verwarmen.
Plotseling was het haar, alsof zjj
eenig gerucht hoorde, gelijkende op
een snellen, hjjgenden ademtocht, ge
dempte voetstappen en fluisterend
uitgesproken woorden.
Het kamp der vrouwen was dicht
bjj den granietmuur opgeslagen, ton
einde haar tegen een overvalling te
vrjjwaren. Bovendien werd dit ge
deelte van het plateau door schild
wachten, hoewel slechts weinig in
getal, daar de plaats veilig wus, be
waakt Zouden het hun voetstappen
en hun stemmen zjjn, die zjj daar
hoorde? Op den tast Bchreed zjj in
de duisternis voorwaarts en langza
merhand, haar blik al de scherpte
gevende, waarover zjj kou beschik-
slagen zullen worden en hun staangeld
zullen verbeuren.
De vergadering van Amsterdamsche
voorlieden heeft een motie aangeno
men, waarin wordt besloten dat, indien
mocht bljjken, dat de medewerking
van den kant der voorlieden noodza
kelijk is, zjj aan de zeeliedenstaking
niet zal worden onthouden, zoodra
het bestuur het sein geeft.
De toestand in de Amsterdamsche
haven iB door dit alles belangrjjk
verergerd. Alles ligt er nu nagenoeg
1 9t"'
Tarief wet.
De adressen tegen de Tariefwet
bljjven de Tweede Kamer toestroomen.
Nu hebben weer alle stroocartonfa-
brikanten in Nederland tegen de in
voering van het nieuwe tarief gepro
testeerd, als hun meening uitsprekende
dat de aanneming der wet een ramp
voor hun industrie zou zjjn. Ook de
Kamer van Koophandel en Fabrieken
te Rotterdam protesteerde bjj uitvoerig
request.
TWEEDE KA MER.
De beslissing over het eerste vraag
punt is gevallen, zooals te verwachten
was. Het ontwerp van minister Talma
moest gered worden, niet omdat het
zoo schitterend was er was in de
afdeelingen vrjj algemeen bezwaar
tegen uitgebracht maar omdat de
rechterzijde toch iets aan sociale wet
ten moest tot stand brengen en het
op andere manier nu eenmaal met den
minister niet ging. Nu moge de heer
Lohman verklaard hebben, dat er
tusschen zjjn partij en den minister
geen afspraak bestond en de heer
Nolens moge dit voor zjjn partjj be
vestigd hebben, tusschen den minister
en de anti-revolutionaire partjj be
stond, gezien de uitlatingen van den
heer Van Vliet, die afspraak bljjk-
baar wel. En in elk geval bestond er
onder fde drie rechtsche partjjen een
stilzwijgende afspraak om minister
Talma te redden, die deze minister
wel zal begrepen hebben.
Dank zjj dien wensch der coalitie
om haar regeering te behouden en
zoo zelf de macht, zullen de arbeiders
nu bij ziekte alleen uitkeering krij
gen, geen geld voor geneeskundige
behandeling. De heer Lohman, die
liever alles aan de maatschappelijke
werking had willen overgelaten ge
zien, vond bljjkbaar dat de minister
daarover maar de verantwoordelijk
heid moest dragen. Daarom althans
wou hjj, nu het ontwerp er eenmaal
lag, het stelsel van den minister onge
wijzigd laten.
De minister, tot die verantwoorde
lijk bljjkbaar wel bereid, lichtte nog
eens zjjn stelsel toe. Het beoogde den
arbeider in de eerste plaats bjj ziekte
een inkomen te geven. Daarnaast kon
men een geneeskundige behandeling
eischen, maar het belang van een ver
zekerd inkomen was door dat verlan
gen niet te loochenen. Geneeskundige
behandeling was öf onmogelijk öf te
kostbaar. Daarom was de wet beperkt.
Nadat hierna nog de heer Nolens
de houding der Commissie van Voor
ken, gelukte het haar ten slotte zich
bewegende schaduwen, nog donker
der dan de haar omringende nacht,
te onderscheiden. De een na den
ander kwamen zij boven den rand
van het plateau te voorschijn, klaar
blijkelijk uit den afgrond opstijgend.
Ieder oogenblik verscheen er weder
een nieuwe, zwijgend en geruischloos,
die zich bjj de overigen voegde, die
te midden der duisternis een vage,
steeds in omvang toenemde massa
vormden.
Een rilling voer Thamar door de
leden. Wat konden deze schaduwen
anders zjjn dan de soldaten van Ba
ratinsky, bezig den berg van de minst
toegankelijke en derhalve ook de minst
bewaakte zjjde te beklimmen 1 Op
gevaar af van zich tegen de boomon
of rotsblokken, die hier en daar uit
de plateau oprezen, te pletter te loo
pen, snelde Thamar naar de plaats,
waar Aly gewoonlijk de wacht hield
Hoe hem echter in deze tastbare
duisternis te vinden Doch hem of
een ander, wat kwam het er op aan
Het was slechts zaak de hoofdmacht
der Muzelmannen zoo spoedig moge-
ljjk te waarschuwen, want met elke
minuut, die verloren ging, verhief
zich een vjjand te meer in den nacht.
De schemering begon thans aan te
bereiding verdedigd en het politiek
element in het debat van zelf sprekend
had genoemd, had de stemming plaats.
Met 51 tegen 37 stemmen werd het
vraagpunt bevestigend beantwoord.
Alleen de heer van Idsinga stemde
met de linkerzijde tegen.
Ten opzichte van het tweede vraag
punt scheen wel, te oordeelen naar de
uitingen der beide eerste sprekers, de
houding der heeren precies omgekeerd
aan die tegenover nummer 1. Het
vraagpunt luidde, of het wenscheljjk
was de ziekteverzekering uitsluitend
te doen plaats hebben bjj van over
heidswege in te stellen organen.
De heer De Visser bleek nu met den
minister hierin van meening zeer te
verschillen. Hjj vond, dat men parti
culiere kassen moest toelaten, omdat
dit goedkooper was. Die toelating zou
niet behoeven te leiden tot te groote
verbrokkeling. De premiebetaling zou,
zoo meende hjj, bjj die kassen ten
deele door den werkgever moeten
geschieden en de administratie ten
deele komen ten koste van den staat.
De lieer Duys bleek het daarentegen
met den minister vrijwel eens omtrent
de niet-toelating. Hjj waarschuwde
tegen verwarring bjj het stelsel van
den heer De Visser en bestreed de
bezwaren van dezen tegen het op
ruimen van de particuliere kassen.
Vandaag zal hjj zjjn rede voortzetten.
In den loop der vergadering werd
aan den heer Schaper nog verlof ver
leend tot het houden van een inter
pellatie over het optreden van den
waterschout te Rotterdam bjj de
staking der zeelieden.
Mond- en Klauwzeer.
De districtsveearts van Leeuwen, uit
wienB artikel over mond- en klauw
zeer in de Veldbode wjj onlangs het
een en ander overnamen, schrjjft
thans nog hieromtrent
Men ziet voor zjjn oogen, als men
niet willens blind is, hoe het vee in
de weide aan de tongblaar sterft als
muizen.
Volgens mjj verstrekte opgaven
stierven in de gemeente Abcoude
Baanbrugge en Proostdjj) tot 15 Juni
1.1. 45 runderen, terwjjl 4 zoogenaamd
uit nood werden geslacht bovendien
40 kalveren en 4 varkens. In de ge
meente Linschoten en Swelsewaard
te zamen 46 runderen, 22 kalveren
en 5 varkens, te Koekangen en Laag
Nieuwkoop, 44 runderen, 80 kal
veren en een groot aantal varkens.
Op 1 hofstede in Koekangen bjjv.
lieten 2 koeien, 3 kalveren en 18
varkens wegens de tongblaar het le
ven. In Harmeien waren reeds 30
gestorven koeien begraven, behalve
de vele noodslachtingen. Te Zegveld
stierven 23 koeien en 46 kalveren.
Zoo zou men kunnen doorgaan. Voor
de provincie Utrecht schat ik het
verlies aan koeien alleen op zeker
1000 stuks.
Die duizend koeien hadden in de
provincie Utrecht gespaard kunnen
bljjven (uitzonderingen daargelaten),
als men ze op stal had gezet zoodra
breken, waardoor de nevel eenigszins
minder ondoorzichtig werd. Op een
afstand bewogen zich eenige mannen
duidelijk onderscheidde zjj hun vor
men tusschen de beweginglooze sil-
houets der boomen. Zjj verdubbelde
haar schreden en maakte met een
luiden kreet alarm.
Verschrikt snelden allen toe, Tha
mar op den voet volgend, die zich,
steeds vaster van tred naarmate de
dag verder doorbrak, naar de plaats
des gevaars spoedde. Zjj had maar
al te goed gezien de vjjand had hun
wjjkolaats weten te bereiken. Reeds
hadden zich honderden Russische sol
daten op het plateau verzameld, ter
wjjl een nog veel grooter aantal, door
middel van touwen en ijzeren haken
aan de rotsen hangend, in onweer
staanbare overmacht naar her op
klom. Het uur van sterven was ge
komen Niet één der Muzelmannen
deinsde terug.
Het was een reusachtige worsteling,
vreeseljjke wonden werden er met de
ponjaarden toegebrachthet bloed
vloeide in fijne straaltjes en vormde
op den toch reeds vochtigen bodem
glibberige plassen, waarin de strjjden-
den menigmaal uitgleden.
(Wordt vervolgd).
