N#, 45 1911.
Donderdag 13 April.
93ste jaargang.
FEUILLETON.
School en Kerk.
s u r t.
Uit de Peru.
Landbouw, Veeteelt en
Visscherij.
GÖESCHE
COURANT.
Telefoonnummer 23. Directeur A. F. A. van Seters. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Hoofdredacteur mr. W. S. Kalma.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, in Goes f 0,75, bniten Goes, franco f 1,29.
Afzonderlijke nommers 5 cent.
tnzendLng van advartentlën op Maandag en Woensdag
vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12 uren.
De prijs der gewone advertentiën ij van i-5 regels 50 et., elke regel meer lOet
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels k f 1,berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
Buitenland.
De toestand in Portugal.
Bij de steeds groeiende monarchis-
tiich-clerikale beweging in het noor
den van Portugal, die der regeering
grooten zorg baart, is zich een zeer
ernstige muiter;; der Lissabonsche
arsenaal-arbeiders komen voegen,
waardoor de overheid zich thans ge
plaatst ziet tegenover een uiterst kri
tieken toestand. De minister van Mari
ne had dezer dagen eenige artikelen
van het arbeids reglement veranderd,
en geen acht geslagen op de daarop
volgende protesten der arbeiders. Vry-
dagmiddag nu werd plotseling het
teeken tot sluiten in de werkplaatsen
van het arsenaal gegeven en een groep
gewapende burgers en eerste machi
nisten drongen de gebouwen binnen.
De machinisten dwongen 'n groote
menigte arbeiders met opgeheven re
volver, zich met hen naar het kabinet
van den minister van Marine te bege
ven. Onder de vensters van de dienst
woning van den minister werd halt
gehouden, tegen wien nu lulde schimp
scheuten werden gericht. Toen de
minister aan het venster verscheen,
werden tallooze revolvers op hem ge
richt, waarop zijn secretaris hem snel
naar achteren trok. Onmiddellijk wer
den een afdeeling der republikeinsche
garde, benevens de landingstroepen
van den kruiser „Almirante Keis" ge
alarmeerd. Alle ingangen van het
ministerie werden door marinetroepen
bezet, terwijl matrozen met de bajonet
op het geweer in de gang werden
geposteerd. Toen de troepen aanrukten,
verspreidden de betoogers zich. Een
deel hunner maakte zieh meester van
een sleepboot van het arsenaal en be
gaf zieh daarmede naar den kruiser
„San Kafaël", waar zjj om bescherming
verzochten, die hun echter door den
commandant van het schip geweigerd
werd, waarop zij verdwenen, niemand
weet waarheen.
Ook in
Spanje
schijnt het niet heelemaal pluis te z\jn.
De Temps verneemt nl. uit Madrid,
dat de inwoners van Canillar, een
stad in de provincie Malaga, in op
stand zijn gekomen. Zij deden een
aanval op de kazerne der gendarmen
en riepen de republiek uit.
De aanleiding tot deze troebelen
was het van rechtswege beslag leggen
op vee wegens niet betaalde belasting.
Toen een persoon, wiens vee in
beslag genomen was, zich naar den
burgemeester begaf om ie protesteeren,
beval deze zijn in hechtenisneming.
Daarop stroomde de bevolking naar
hot plein voor het stadhuis. Óm de
menigte uiteen te jagen, lostten de
gendarmen schoten, waardoor twee
personen gedood en vijf gewond
werden.
De wijnboeren in Frankrijk
laten het er ook nog steeds niet bij
zitten. Het bericht, dat de Land
bouw-commissie zich verklaard heeft
voor de opneming van het Aubo-
gebied in 't Champagne-distriet, heeft
onder de wijngaardeniers van het
Marnegebied een storm van veront
waardiging doen opateken. Het wijn
bouwerssyndicaat heeft onmiddellijk
een heftig gesteld protest gezonden
aan den minister van landbouw. De
opwinding is zoo groot, dat de regee
ring zieh genoodzaakt heeft gezien
krachtige voorzorgsmaatregelen te
nemen. De garnizoenen van Reims en
Epernay zijn geconsigneerd. De ver
schillende in de omstreken verspreid
New-Yorkzooals het eet
en drinkt.
Er is niets, dat meer karakteristiek
is voor het drukke, haastige zaken
leven van den Amerikaan dan de
levendigheid in de New-Yorksche
lnneh-restaurants tegen het middag
uur. Als een Amerikaan tegen twaalf
uur des middags zyn kantoor verlaat
om zijn lunch te gebruiken, dan geeft
hjj zieh haast geen tyd om daarmee
gereed te komen. De heete soep,
vleeseh en groenten verdwijnen in een
ommezien in zijn maag, vergezeld van
een glas ijswater en daarna een kop
kokende koffie of thee en dan tot slot
veelal weer een portie ijs of ys-soda.
Snel betaalt hjj, eenige tandenstokers
worden nog meegenomen enhij
liggende gendarmerie-brigades hebben
last gekregen zich gereed te houden
om op het eerste sein te kunnen ver
trokken. Sterke afdeelingen bereden
gendarmerie zijn te Reims aangeko
men. In alle gemeenten heeft het
V'omitié van Verweer het volgende
manifest aangeplakt
„Wijnbouwers van Champagne. De
heer Monis had beloofd, dat niet zou
worden getornd aan de begrenzing
van 't Champagne gebied. Thans heeft
de Land bouwcommissie voorgesteld
Aube, Haute-Marne en Seine-et-Marne
in het gebied op te nemeD. Het gevaar
is dreigend. Uw belangen loopen op
nieuw gevaar. Gij zult uw plicht weteD
te doen. Gij allen kent de drijvers
van deze ellendige campagnehet zijn
onze aartsvijanden, de wijnverval-
sehers. Voordat we vallen, moeten wjj
dezen hun verraad betaald zetten.-
Tenslotte nog een enkel woord
over den
opstand in Albanië.
Vermoedden we oorspronkelijk, dat
aan deze beweging wel spoedig de
kop zou worden ingedrukt, tot op
heden woekert zij nog maar al voort,
zooals de volgende telegrammen dui
delijk doen zien.
„De Albaneesebe opstandelingen
hebben verschillende posities tot aan
Salti en Kastrati heroverd. Boven
dien staken zij Koplikoe in brand en
verhinderden de ontscheping van 400
man Turksche troepen.
Men verzekert, dat deMoslemietisehe
Albaneezen, aan wie de regeering
wapens verstrekte om Skntari te hulp
te komen, door de opstandelingen
zijn teruggedreven. Aan hunne zjjde
zouden daarbij 90 dooden en 120 ge
wonden zjjn gevallen.*
De pest op Java.
De regeering te 's Hage ontving het
volgende telegram d. d. gisteren, be
treffende de pest op Java
„Vier koortsgevallen van 9 dezer
bleken pest te zijn, waarvan één long-
pest. Gisteren (10 dezer) vjjf gevallen
en twee dooden. Twee officieren van
gezondheid zijn toegevoegd aan den
inspecteur van den geneejk. dienst,
De Vogel."
Een medewerker van het Bbld. heeft
het oordeel van den Utreehtsehen hoog
leeraar, prof. dr. C. Eykman, gevraagd,
naar aanleiding van de longenpestge-
vallen in het Malangsche. Ziehier het
antwoord
„Professor Eykman meent, dat de
twee gevallen van longpest op zieh
zelf nog geen aanleiding tot bijzondero
ongerustheid behoeven te geven. De
ervaring heeft geleerd, dat bij iedere
epidemie van builenpest enkele geval
len van longpest voorkomen. Dit is
ook in Engelseh-Indië geconstateerd,
eveneens bij vroegere pestepidemieën
in Europa.
Prof. Eykman herinnert zieh niet
dat longpest ooit epidemisch is voor
gekomen in een streek die, wat kli
maat betreft, met Malang overeen
komt.
Terwyl builenpest van rat opmenseb
wordt overgebracht, gaat de longpest
van mensch op menseh overom te
voorkomen, dat lyders van longpest
een nieuwe bron van besmetting
worden, is strenge en vroegtijdige
isolatie noodzakelijk."
Binnenland.
Bond voor Staatspensionnccring.
De 11de algemeene vergadering van
den Bond voor Staatspensionneering
stort zieh weer in den strijd om het
bestaan.
Men ziet tegen den middag allen, die
in de city op kantoren werkzaam
zjjn, zieh in de lunohrestanrants ver
dringen teneinde zich in hnn kort
koffieuurtje te voeden. Staande, by
uitzondering op een kruk zittend,
gebruiken ze haastig een kop koffie
ol een glas melk met broodjes, die
met diverse vleesehsoorten belegd zijn
Iedereen maakt zelf zijne rekening op
en betaalt het bedrag bij het weggaan
aan de kassa. Het is gebleken, dat by
dit geheel op de eerlijkheid der gasten
berustend systeem, de zaak minder
tekorten heeft te boeken, dan by de
aanstelling van grooter bedienend
personeel.
Deze eenvoudige, zieh slechts tot
het noodzakelijkste beperkende, doch
uiterst doelmatige lunoh-gelegenheden,
verlaat men reeds na tien minuten
weer. Niettemin ie deze haastige
zal te Utrecht gehouden worden op
Dinsdag 4 Juli e.k. Daarin heeft ook
de verkiezing plaats van drie leden
van het hoofdbestuur voor de aftreden
de, doch niet herkiesbare leden mej.
Elise Jochim en de heeren G. Wieringa
en ds. D. A. van Krevelen.
Debietrecht op tabak.
De Kamer yan Arbeid voor de voe-
dings- en genotmiddelen te Delft heeft
der Tweede Kamer verzocht, aan het
ontwerp van wet tot heffing van een
debietrecht op tabak goedkeuring te
onthouden.
Adressante voorziet, dat de handel
in tabak zieh verplaatsen zal voor min
derwaardige soorten en vreest, dat een
gevolg daarvan zal zjjn daling van de
looneenheid der werklieden. Een aan
tal kleine winkeliers, die thans hun
zaken gaande houden door het orediet
van den fabrikant, zal het onmogelijk
zijn, het debietrecht bij vooruitbetaling
te voldoen, waarmede dan aan hun be
staan als winkelier een eind is gemaakt.
Wereldtournee voor vrouwenkiesrecht.
Naar de Tel. verneemt, is mevrouw
dr. Aletta H. Jacobs, presidente van
de Vereeniging voor Vrouwenkies
recht, van plan, om na het internatio
naal congres, dat over eenige maan
den te Stockholm gehouden wordt,
met mrs. Chapman Calt, presidente
van den wereldbond voor vrouwen
kiesrecht, en de damesAmelia Came
ron en Mary Garret Hay een wereld
tournee te ondernemen, ten einde tus-
schen de landen, die in het geheel
nog niets van de vrouwenkiesrecht
beweging weten, alsook die, waar
reeds eemge actie in dezen ontstond,
den band voor een internationale ver
eeniging te leggen. Van Stockholm
gaan de dames naar Engeland, ten
einde zich in te schepen voor Zuid-
Afrika. Vandaar wordt de reis voort
gezet naar Australië, Nieuw-Zeeland,
Siam, China, Japan en Indië. Zooveel
mogelyk zal men trachten vaste orga
nisaties te vormen.
Een vlootpastoor.
Naast den marine-dominee zullen
wij nu ook spoedig een marine-pastoor
'Krijgen. Er iB nl. opgericht een Ver
eeniging ten behoeve van R. K. Marine
personeel, die zieh o.a. ten doel stelt
„het zoo mogeljjk verkrijgen van aan
stelling van R. K. geestelijken, in het
bjj '.onder met hun zielzorg belast, in
havenplaatsen, waar dit noodig mocht
bljjken". Het bestuur der vereeniging
bestaat nit een keur van roomsehe
parlementsleden.
Friesche Bijbelvertaling.
De eerste drie Evangeliën zijn reeds
eenige jaren geleden in de Friesche
taal overgezet. Kaar de N. B. Ct.
verneem is men thaDs bezig, de ver
taling van het Johannes-Evangelie en
de Handelingen voor te bereiden. De
overzetting zal geschieden direct uit
den grondtekst in het Friesch, en dus
niet via de Nederlandsche vertaling,
door een drietal deskundigen.
Ueeiitzakeii.
Arroiuiissements-Itechtbank te
Middelburg.
In de zitting van DinBadg is ver
oordeeld wegens
MishandelingTh. de B., 27 j. zon
der beroep Goes, tot f 5 boete of 5 d.
hechtenis.
Door de Belgische regeering is
de uitlevering gevraagd van J. E. C.
maaltijd in het restaurant den „zwar
ten" Amerikaan nog bijna te tyd-
roovend. Om aan zyn business-haast
te gemoet te komen is te New-York
een „Telephone Lunchclub" opge
richt. De gedachte is de volgende
Als men geen tyd of lust heeft, het
kantoor te verlaten, bestelt men tjjdig
per telefoon een lunch voor 15, 20
en 25 cent (Atnerikaansch). Dan ver
schijnt na verloop van eenigen tyd
een jongen ten kantore met een groote
doos, waarin allerlei pakjesbelegde
broodjes, croquettes, busjes met salade,
vruchten en flescbjes melk, enz. Alles
is voortreffelijk klaar gemaakt, met
alle wensehen wordt, zoo mogelijk,
rekening gehouden.
Een restaurant van bijzonderen aard
evenwel is de Lunch-Car. Men ziet
zulk een Luneh-Car op ae pleinen ver
schijnen, in UelLe kleuren geschilderd,
in den trant van de woonwagens, die
men op onze jaarmarkten wel ziet.
G. J., 25 j. geb. te Meehelen (B
zonder vaste woonplaats of beroep,
thans uit anderen hoofde (oplichting
gepleegd te Terneuzen) gedetineerd
te Middelburg, ter zake van eene nog
in België te ondergane gevangenis
straf wegens diefstal.
Meineed.
Voor de rechtbank te Middelburg
werd giBteren een jaar gevangenis
straf geëiseht tegen C. Z3l-jarig
landbouwer uit 's-Gravenpolder, be
klaagd van meineed voor het gerechts
hof te 's-Gravenhage.
Cassatieberoep verworpen.
De Hooge Raad deed Woensdag
uitspraak in de zaak van H. A. van
Dalsum., notaris en uitgever te Hulst,
door het Gerechtshof te 's-Hage ver
oordeeld tot f 100 boete of 20 dagen
heehtenis, wegens eenvoudige belee-
diging, in zyn blad „de Volkswil',
van pastoor Schets te St.-Jansteen.
De Hooge Raad was van oordeel,
dat de omstandigheid, dat een zin
snede uit de klacht van pastoor Schets
niet in de dagvaarding was opge
nomen, aan de ontvankelijkheid der
vordering van het Openbaar Ministe
rie niet in den weg stond. Ook de
overige cassatiemiddelen ongegrond
achtende, verwierp de Hooge Raad
het beroep.
Bet eerste luchtschip in Nederland.
Deze maand zal het eerste lucht
schip in Nederland verschijnen. De
directie van het Dagblad De Echo
heeft een overeenkomst getroffen met
de Luftverkehrs Gesellsohait, m. b. H.
te Charlottenburg om voor rekening
van genoemd blad hetluchtschip„Dag-
blad De Echo", (type Parsevaï VI),
rechtstreeks van Berlijn naar Amster
dam te doen varen. Vermoedelijk zal
de aankomst den 19 dezer geschieden
er zullen gedurende het driedaagsch
oponthoud opstijgingen met passagiers
plaats vinden. Een terrein aan den
Amsteldjjk is gekozen voor deze sport-
betooging.
Het luchtschip, bemand met 7 per
sonen, Btaat onder leiding van den
Oberlentnant Stelling, heeft een inhoud
van 700Ó M3., twee motoren van 200
paardenkracht en is 75 meter lang.
De Tarief wetten.
De Beukelaarhet christelijk-sociale
weekblad van Mr. van der Laar schrijft
naar aanleiding van de voorgestelde
tarief wetten
„Zoo kan wel vastgesteld, dat de
tien millioen van het nieuwe tarief
verre en verre in hoofdz lak door het
Nederlandsche volk zullen worden
betaald. Feitelijk schijnen de voorstel
lers van de nieuwe tariefwet ook niet
veel anders te denken. Telkens im
mers wordt het niet belasten of lager
belasten van eenig artikel toegelicht
met de opmerking, dat het min of
meer een volksartikel is. Werd nu
verwacht, dat het buitenland inder
daad voor eenig belangrijk deel het
invoerrecht zon betalen, dan klemde
dit toeh niet zoo. Men verwacht dus
wel degelijk heel anders dan enkel
eenige mogelijkheid dat door het
invoerrecht de prijzen zullen stijgen.
En daarom juist ook moet ieder
voor wie de ChriBteljjk-sociale begin
selen meer dan een leuze zjjn, met
alle kracht protesteeren tegen zooda
nig een anti-sociale tariefwet. De 10
millioen zullen moeten opgebracht
mede door wie het minst dra igkraeht
bezitten"
Het blad rekent dan uit, dat het
invoerrecht op klompen voor de klom
pendragers neerkomt op '/3 pCt. van
het inkomen en schrijft
„Zoo men de vermogensbelasting
zooveel verhoogde, dat ieder, die hierin
heeft te betalen, '/3 pCt. van zjjn in
komen meer betaalde, zon dit aan de
Bohatkist f 800,000 per jaar opbrengen.
De klompenbelasting wordt geschat
op een opbrengst van f 50,000 per jaar.
Een groot arbeidersgezin per jaar
f 1,80 aan belasting meer laten betalen
voor zyn klompen, dat kan wel, maar
de ver togensbelasting, behalve de
wijziging in uitzicht gesteld, naar
denzelfden maatstaf, dus met 3/3 pCt.
van het inkomen verhoogen, dat gaat
niet. En dat is dan de linancieele poli
tiek van een ministerie, dat door
wettelijke legeling het neo-malthusia-
nisme bestrijdt. Het neo-malthnsia-
nisme bestrijden, als het geen geld
kost, maar de groote arbeidersgezin
nen zooveel mogelijk drukken, als er
geld van te halen is. Is dan protest
van uit de Christelijke beginselen geen
eisoh
Insectendoodende middelen.
Hierover schrjjft E. Th. Witte in
„Bniten."
„Door tijdig een of ander insecten-
doodend middel toe te passen, zal men
dikwjjls voorkomen, dat de bloemen
of vruchten geheel worden vernield.
Nu worden er tegenwoordig een groot
aantal z.g.n. insecticiden aangeboden,
die alle heeten de insecten te dooden,
doch waarvan er enkele voor de plan
ten niet veel minder gevaarlijk zjjn,
dan voor de dieren, zoodat na toe
passing er van het geneesmiddel nog
erger bleek dan de kwaal. Andere
dezer middelen zyn echter zeer goed
en kunnen gerust worden aangewend.
Men zjj dns met de keuze dezer insec
ticiden zeer voorzichtig.
Een bezwaar hebben zjj echter by-
na alle, n.l. zeer vergiftig te zyn,
waarbjj noK komt, dat men ze niet
altyd bij de hand heeft. Om deze re
den willen wy hier een paar midde
len opgeven, die ieder kan toebereiden
en die werkelijk goed zijn.
Een der krachtigste insectendoo
dende middelen is ongetwijfeld petro
leum, doch een bezwaar er van is,
dat deze olie zieh zoo moeilijk met
andere vloeistoffen laat vermengen,
terwijl het te sterk toegepast, voor
de planten nadeelig is. Een zeer
goede emulsie (vloeistof) verkrijgt men
echter door het wit van twee eieren
styf te kloppen, en daar een halve
liter petroleum aan toe te voegen.
Dit mengsel wordt dan weder zoo
lang geklopt, totdat men een styve
pap, nu grootcndeels uit petroleum
bestaande, heeft verkregen. Men voegt
pu bjj dit mengsel in een emmer tien
Liter water, en slaat het met een bezem
flink dooreen, waardoor men ten slotte
een gelijkmatige oplossing verkrijgt.
Met deze oplossing kan men, zonder
eenige schade aan te richten, de teer
ste planten bespuiten, waartoe men
het best een pulverisator gebruikt, die
men nu en dan flink heen en weer
schut, om te voorkomen, dat de petro
leum boven komt drijven. Ook een
borstel of handveger is zeer geschikt
om de planten daarmede te besproeien.
Past men dit middel buiten toe, dan
Van binnen zjjn deze Cars geriefelijk
ingericht. Een toonbank-tafel, waarop
een glazen provisiekast met allerlei
heerlijkheden; een klein vernuis, waar
op verschillende gerechten gebakken
worden en langs de wanden een 8 it
10-tal zitplaatsen. Koffie- en thee-ke
tel alsmede een groot melkreservoir
ontbreken niet. De Amerikaan toch
kan zieh geen ïnaaltjjd denken zon
der een warmen drank met het noo-
dige ijswater. Dit „vliegend" lnnoh-
restaurant wordt Bterk bezocht. Im
mers de exploitant kan de pryzen en
dranken goedkoop leveren, wijl hy de
hooge huishuur niet behoeft te betalen.
Wanneer men deze aan De Boteb
houder ontleende besehryving van de
„eetkunBt" der Amerikanen aandach
tig nagaat, is het waarlijk geen won
der, dat maaglyden (kanker) en inge
wandsziekten schering en inslag by
de Yankees zjjn en de eehte „business
men" slechts zeiden een hoogen leef
tijd bereiken.
Omtrent de hoeveelheid, die een
Btad als New York verbruikt, kan het
volgende een denkbeeld geven
Gedurende hot jaar 1909 werden
door de inwon,'rs van New-York ver
orberd (in nair beneden afgeronde
getallen) 312 millioen K.G. rundvleescb,
155 millioen K.G. varkensvleesch, 105
mill. K.G. kalfsvleesch, 24 mill. K.G.
gevogelte, 2170 mill, eieren, 67 mill.
K.G boter, 15.5 mill. KG. kaas, 4
mill, zakken suiker, 6 mill, zak graan,
3 5 mill, zak aardappels en 1 mill. L.
melk.
Het vleeseh gebruik treedt, verge
leken bij het aardappel- en graan-
gebruik, in Amerika veel meer op
den voorgrond dan in ons land.
Per week behoeft New-York 28
millioen eieren. Als men gedurende
8 dagen niets in New York invoerde
zou men aan het begin van een hon
gersnood zyn.
