N°. 44 1911
Dinsdag 1! April
98ste jaargang.
FEUILLETON.
Voor huismoeders.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Pr\js per kwartaal, in Goes f 0,75, buiten Goes, franco f 1,25.
Afzonderlijke nommers 5 cent.
Inzending van advertentlën op Maandag en Woensdag
vóór a uren, op VRIJDAG vóór 13 uren.
De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels50 ct., elke regel meer lOct
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzeifde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels h 1,— berokend.
Bewijsnummers 5 cent.
Telefoonnummer 32.
Directeur A. F. A. van Setebs. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Hoofdredacteur mr. W. S. Kalma.
Buitenland.
Een eigenaardig oproer.
In de Noorsehe stad Uammerfest is
dezer dagen een heel eigenaardig
oproer uitgebroken. Daar zjjn nl. de
geheel-onthouders uit den band ge
sprongen en wel omdat de commissa
ris van politie een besluit van den
gemeenteraad, bepalend dat 's avonds
na zes uren geen alcoholische dran
ken meer verkocht mogen worden,
niet verkoos uit te voeren. Toen het
eerste bericht van de ongeregeldheden
te Christiania ontvangen werd, haalde
men daar ongeloovig do schouders
opuit een officieele mededeeling van
den politiecommissaris echter bleek,
dat het maar al te waar was.
Zooals gezegd, weigerde de politie
commissaris aan het bovengenoemde
verbod de hand te honden, omdat het
zjjns inziens in strijd was met andere
wettelijke bepalingen. De onthouders,
die daar ter Btede krachtig georgani
seerd zjjn, hielden toen protestverga
deringen, waar heftig te velde werd
getrokken tegen de houding van den
commissaris en toen dit niet hielp en
eigenaars van koffiehuizen en herber
gen zieh aan het uitgevaardigde ver
bod in het miDst niet stoorden, be
sloten de onthouders tot een grootsohe
betooging. Met hun vaandel voorop
trokken zjj door de stad, nadat zij
eerst in een vergadering hun hart
hadden gelacht en flink hadden afge
geven op den commissaris en de
drankverkoopers. In do voorste rij
liepen een aantal leden van den
gemeenteraad en de directeuren van
de beide scholen der stad De politie
had voorgeschreven, dat de stoet zich
niet mocht bewegen door de straat,
waar de voornaamste wijnhandelaars
van de stad wonen, de betoogers stoor
den zich echter niet aan dit verbod
en drongen eenvoudig de politie, die
hun den doortocht wilde beletten, op
zijde. Daarop begaven zjj zich naar
de woning van den commissaris van
politie, dien zjj uit het huis sleurden,
schandelijk mishandelden en zelfs met
den dood bedreigden. De regeering
heeft maatregelen genomen om aan de
ongeregeldheden een einde te maken
en de afgevaardigde van Hammerfest
zal de quaestie in het Storthing ter
sprake brengen.
Woeliger tooneelen zullen misschien
binnenkort nog worden afgespeeld in
Denemarken.
De strijd in de arbkiderswbrkld
neemt daar nl. steeds grooter omvang
aan. Nadat reeds in de houtindustrie,
de blikslagers-, de electrieiteits-, de
schrijnwerkers- en metselaars bedrij
ven in het geheele land 14,000 men-
schen waren uitgesloten, is thans door
de centrale organisatie van de werk
gevers besloten de uitsluiting uit te
breiden tot de werklieden in de yzer-
en de metaalindustrie, de leidekkers
en de timmerlieden, waarvan het ge
volg zal zjjn, dat binnen een paar
weken in het geheel 35,000 menschen
werkloos zullen zijn. Dat deze be
slissing groote ontevredenheid teweeg
brengt, laat zieh denken.
't Is evenwel niet alleen in het
hooge Noorden, dat de gemoederen
zoo in beweging zijn, in het warme
Zuiden, in
de Portdgeesohe Republiek,
is het al weinig beter gesteld.
(Slot).
Twe* kooktoestelien uit den
nleuweren tijd.
Druk het hooi niet te stijf aan'
Evenals couranten, die vlak op elkaar
liggen, bewaart ook stijf aan gedrukt
hooi de warmte niet zoo goed als los
hooi.
Moet ge toch een nieuwe pan koo-
pen, kies dan een recht model met
inliggend deksel zonder ooren of met
ooren, die naar beneden vallen of naar
boven kannen worden gedraaid. Het
gaat echter ook wel met een gewone
pan al» het hooi maar niet te vast in
elkaar geperst is.
Denk er ook aan, dat in de hooi-
kiBt nagenoeg geen vocht van de
spijzen verdampt (evenmin in couran
ten). Rijst b. v. zet ge op de kachel
met ongeveer 3 X zooveel water op
▼oor do hooikist is l V» maal zooveel
Het Noorden der republiek brengt
de regeering te Lissabon voortdurend
in zorgen. Royalisten ijveren daar
voor het herBtel van het koningschap
en vinden aanhang onderde bevolking,
die door de anti-kerkelijke politiek
van het republikeinseh bewind ver
bitterd is. Men hoopte in het Noorden,
dat de scheiding van kerk en staat
zou worden uitgesteld tot 't bijeen
komen der nationale vergadering
men verwachtte dan dat deze scheiding
niet tot stand zou komen. De regee
ring wil echter zoo spoedig mogeljjk
de scheiding van kerk en staat door
voeren en de bevolking der Noorde
lijke provinciën is daarover zeer on
tevreden. De regeering schijnt opstand
te verwachten: de kruiser „Adamas-
tor" is met spoed naar Oporto ge
zonden. Het schip is volledig bemand
en aan boord zijn veldstukken mee
genomen om eventueel bij een landing
dienst te kunnen doen. De regimenten
in de Noordelijke provinciën hebben
bevel gekregen elke poging tot rebellie
krachtig te onderdrukken. Bovendien
wordt de Spaansche grens nauwlettend
bewaakt.
Telegrammen uit Lissabon spreken
reeds van manifestaties, waaraan de
politie en de repnbiikeinBChe garde
niet dan na verwoeden strijd een
einde konden maken.
Ook in
Frankrijk,
te Bayonne, waar een groot gedeelte
der havenarbeiders in staking ie, heb
ben ernstige ongeregeldheden plaats
gehad. Na afloop van een vergadering
besloten de stakers nl. tot een aanval
op de St. Gobain-kade teneinde den
daar arbeidenden het voortwerken te
beletten. Dit gaf aanleiding tot een
hevig gevecht met de gewapende
macht, die echter niettegenstaande
zij ver in de minderheid was, de
overhand behield. Aan weerszijden
waren echter een groot aantal perso
nen gewond. Er werden onmiddellijk
versterkingen uit de stad gerequi-
reerd en juist toen deze aankwamen
keerden ook de stakers terug, gewa
pend met messen en hamers. De troe
pen maakten een charge, de menigte
werd uiteengedreven en de militairen
bleven meester van het terrein. Een
groot aantal soldaten echter was door
steenworpen en stokslagen gewond.
De pest in Indië.
De hoofdredacteur van het boera-
bafaatisch Handelsblad seint dd. 7 April
aan de N. R. Ct., dat de medici oor-
deelen, dat het pestgevaar in het Ma-
iangsche niet ernstig is. Het aantal
pestgevallen is daar zeer gering, ter
wijl Soerabaja, waar in een maand
twee gevallen moeten z(jn geweest,
geheel pestvrjj is. Dit verschijnsel
wjjst er op, dat de pest speciaal in
de heete kuststreken met zuiver tro
pisch klimaat, niet gedjjt, terwijl ook
in de bergstreken de ziekte reeds
ternggeloopen is. Weliswaar is Malang
thans van het spoorwegverkeer afge
sloten, doch alleen pour acquit de
conscience. De verwachting bestaat,
dat de pest niet lang zal heerBchen.
Binnenland-
Het bezoek van president Fatlières.
De minister van buitenlandsehe
zaken in Frankrijk zal den president
der republiek bij zijn bezoek aan ons
water als ryet voldoendevoor rjjste
brij nemen we op 1 Liter melk 1 it 1V»
ons rijst; in de hooikist kannen we
2 ons rijst op 1 Liter melk nemen.
By spijzen die wij toeh ruim koken,
behoeven we hiermee geen rekening
te houden, b. v. boonen, erwten enz.
Spijzen, die heel lang moeten ko
ken vóór dat ze gaar zjjn, b.v. bieten,
roode kool, groenten uit het zout, en
die welke zoo vlug mogoljjk gaar
moeten worden om aan smakelijkheid
niet te verliezen, b. v. spruitjes,
bloemkool, tuin boonen, doperwten, zjjn
ongeschikt voor de bereiding in de
hooikist of in couranten.
Die spjjzeu, die spoedig aanzetten
en stukkoken, leenen er zich bijzonder
voor b. v. rijst, havermout, gort, ge
stampte pot.
Ook voor de bereiding van bouillon
en soep komen hooikist en couranten
in aanmerking, omdat daarvan geen
geur vervliegen kan, waardoor ze aan
smakelijkheid winnen. Vermicelli, rijst,
groenten en andere ingrediënten kun
nen tegelijk met water en vleeseh in
de pan gedaan worden. Zoo ook by
een stamppot, want van te gaar worden
land vergezellen.
Hjj zou, naar de Etoile Beige meldt,
met onze regeering wenschen te spre
ken over do Tariefwet.
Middenstandsbond en Tariefwetten.
In de buitengewone vergadering
van het hoofdbestuur van den Midden
standsbond, die te Utrecht plaats had
is het voorstel van het dag. bestuur
inzake de voorgestelde wet op de in
voerrechten behandeld.
De voorzitter deelde mee, dat het
de bedoeling van het dag. bestnnr is,
in geen enkel opzicht af te wjjken
van het beslnit, indertjjd op het con
gres te Utrecht genomen, om inzake
protectie of vrijhandel geen besluiten
te nemen of besprekingen te houden.
Doch daar het van het grootste be
lang voor handel en nijverheid ge
acht kan worden, dat do mannen, die
straks over de voorgestelde wet
moeten oordeelen, dit kunnen doen
met kennis der feiten, was het dag.
bestuur van oordeel, dat er eea op
lossing gevonden moest worden. Mits
dien stelde de voorzitter namens het
dag. bestuur voor, een rondschrijven
te richten aan de Middenstands vak-
vereenigingen, leden van den Bond,
met verzoek, het ontwerp van wet op
de invoerrechten grondig te doen be-
Btudeereu en opmerkingen, uit het
onderzoek voortvloeiende, haar vak
betreffende, te richten aan het bonds-
bestuur.
Het bondsbestuur zal dan aan de
Tweede Kamer een adres richten iinet
afschrift aan de regeering), waarin
medegedeeld wordt, dat de voorge
stelde wet bjj de betreffende vakgroe
pen onder den middenstand aanlei
ding gegeven heeft tot het maken
van de, by dat adres gevoegde op
merkingen van technischen aard
Dit voorstel is me', algerueene stem
men aangenomen,
Debietrecht op Tabak.
Het Verbond van Vereenigingen van
Sigarenfabrikanten in Nederland, be
staande uit 10 Patroonsvereenigingen
met 244 aangesloten flrma s, allen
sigarenfabrikanten in de provinciën
Groningen, Friesland, Drenthe, Over-
ijsel, Gelderland, Utrecht, Noord-Hol
land on Zuid-Holland, heeit een ver
zoekschrift gezonden aan de Tweede
Kamer naar aanleiding van het wets
ontwerp .Tabaksbelasting", waarvan
het de aanneming van dit wetsontwerp
zegt te beschouwen als een ramp voor
de sigarenindustrie in Nederland.
School en ft. e r k.
Rijkskweekschool.
Bjj eerste benoeming worden aan
de Rijkskweekschool voor onderwij
zers te 'iddelburg geplaatst de vol
gende 20 kweekelingenJ. Lons te
Oudel&nde; A. D. Vink, Middelharnis
J. Beekes, 's-GravenhageA. Looy,
Vlissingen A. Dees Mzn., Ter Neuzen
K. F. A. Sohouten, Rotterdam; P. P.
Pan], HiliegersbergA. G. Hamerpagt,
BergambachtR. Kamman, Kninre
F. Punt en K. J. van der Wel, 's-Gra
venhage G. de Haas, RotterdamG.
H. Withagen, HellevoetslnisG. de
Brujjn, RotterdamN. de Jager, Cu-
lemborg J. A. van den Broecke, Ter
Neuzen M, Dröge, SchiedamJ. G.
de Bakker, Vlissingen H. Molendijk,
Oad Bejjerland en J. F. Prins, Groot
huizen.
hebben wij bij deze wjjze van bereiden
weinig last.
Blykt na het openen van de kist,
dat het eten niet gaar is, dan kan men
het op het vuur verder klaar maken
of, als er tjjd genoeg is, het opnieuw
laten voorkoken en weer in de hooi-
kiBt plaatsen. Dit doen we ook bjj de
bereiding van erwten- en boonensoep,
om de boonen door en door week te
krijgen, zoodat ze gemakkelijk fijnge
wreven kunnen worden. Men vergete
vooral niet voedingsmiddelen als deze
een nacht te voren in water te zetten.
Uit het bovenstaande blijkt, dat een
hooikist veel voordeel en gemak aan
een huisvrouw kan bezorgen, 't Spaart
vuur, de pannen sljjteu minder en het
eten kan niet aanzetten of aanbranden,
het onderhoud van kist en pannen
neemt weinig tijd, terwjjl men ook
geen tijd verliest door telkens naar
het eten te moeten kjjken en tijd is
voor velen geld. Brandgevaar is bui
tengesloten.
Geen wonder, dat in Denemarken
bjjna alle arbeidersgezinnen een hooi
kist gebruiken eu dat deze mee naar
het land genomen wordt door hen, die
Het nieuwste.
Men schrijft aan de -V. R. Ct.
Bjj de Gereformeerde Gemeente te
Tjjnje (Fr.), die geen orgel ryk is, is
men begonnen het Psalmgezang tij
dens de godsdienstoefening te bege
leiden met hoornmuziek van het Har
moniekorps aldaar. Het voldoet uit
stekend. Vroeger zou dit te wereldsoh
geweest zijn.
li u r t.
Vliegen.
Op de terreinen (Molenheide) der
N. V. Ie Nederlandsche Vliegvereeni-
ging te Breda, is thans alleB in volle
bedrijvigheid. De geheele winter is
besteed om de vliegschool in te rich
ten, die reeds het resultaat heeit ge
had, dat vóór 15 Februari de eerste
Nederlandsche brevetten van vliege
nier aan drie leerlingen-aviateurs,
welke zich op de .Molenheide" onder
leiding van Archer geoefend hadden,
konden worden toegekend.
De terreinen werden verbeterd en
afgeheind, zoodat thans een prachtig
groot vliegveld is verkregen. De be
staande hangars zjjn uitgebreid, en
nieuwe hangars zijn voor de eigenaars
van vliegstellen, welke zich op de
„Molenheide" willen oefenen, in aan
bouw.
De le Nederlandsche Viiegvereeni-
ging beschikt thanB over vier één-
dekkers, en één Sommer-tweedekker,
terwjjl de werkplaatsen zyn ingericht
om alle herstellingen onmiddellijk te
knnnen uitvoeren, waarvoor bekwame
monteurs en timmerlieden aanwezig
zyn.
De vereeniging zal eerstdaags (wel
licht reeds op len of tweeden Paasoh-
dag) ais het weder dit toelaat, het
Nederlandsche vliegseizoen meteenige
record-wedstrijden openen.
Voor snelle en goede verbinding met
het vliegterrein is g;zorgd, en zullen
o. a. wederom extra-treinen van Breda
en Tilbnrg (in aansluiting op Zeeland,
Gelderland en Limburg) de toeschou
wers tot nabjj het vliegterrein voeren.
Liiudbouw, Veeteelt en
Vissclierij.
Teleurstelling met Kunstmest.
Ofschoon tegenwoordig het meeren-
deel der landbouwers voor kunstmest
is, toeh trett men er nog aan, die
er niet aan willen, omdat de resul
taten er van huo minder voordeelig
voorkomen, dan zy verwachten. De
oorzaken daarvan kunnen vele zyn
en teruggebracht worden tot vier
groepen en wel le de gesteldheid en
de bewerking van den grond, 2e de
kwaliteit en de gebruikte hoeveelheid
der meststoffen, 3e het zaaizaad en
4e het weer.
Wanneer de grond te nat en te
vast is, kan de lucht niet voldoende
bjj de wortels komen, het opnemen
der voedende stoffen wordt belemmerd
en de meststof kan niet behoorlijk
werken. Is de grond te droog dan is
er geen voldoende oplossing, de mest
blyft droog in den grond liggen en
mist zjjn effect. Een losse bewerking
moet den toegang van lucht en vocht
mogelijk maken.
Ligt de goede werking van kunst
mest niet aan don bodem, dan kan
gaarne warm eten hebben, al knnnen
ze niet naar huis gaan daarvoor.
De hooikist kan ook ingericht zjjn
voor twee oi meer pannen, die we
naast of boven elkaar plaatten. Ge-
brnikt maar men één pan, dan wordt
de overige rnimte met het hooi of pa
pier gevuld of met een pan met kokend
water.
Ook voor het warm houden van
eten verdienen hooikist en couranten
verre de de voorkeur hoven het bed,
dat helaas nog door menige huisvrouw
voor dit doel misbruikt wordt.
Bluschmiddel bij oiiebranden.
Het eenige middel, dat men tot nu
toe kende voor 't blusschen van bran
den van petroleum en benzine, was
zand of aarde; eerst in den laatsten
tjjd heeit men beproefd dergelijke
branden te blusschen met koolstofto-
traehloride of chloroform. Dat men
ook enkele gasBen als bluschmiddel
kan gebruiken is bekend, maar men
heeft daarvan geen groot gebruik ge
maakt, omdat deze gassen, zooals
koolzuur, ammoniak, chloor, enz.,
alleen werken kannen by brand in
zjj zitten in do hoedanigheid van den
mest zelf, want men krjjgt ook in
dezen niet altjjd goede waar voor
goed geld. Al is dp weg aangewezen
door een onderzoek aan proefstations,
er worden nog altjjd meststoffen in
in den handel gebracht, die aan elk
onderzoek ontsnappen en waarvan
dan later bljjkt, dat een onwaardig
goed in de hand is gestopt. Het eenige
middel hiertegen is alleen te koopen
van vertrouwbare handelaars, die het
nauwkeurigste onderzoek niet vreezen.
Een voorname eiBeh voor een goede
uitwerking is een juiste hoeveelheid
en soort. Zoowel te veel als te weinig
kunstmest kan den uitslag bederven
het soort moet genomen worden naar
den eisch van de vracht en de be-
standdeelen van den bodem. Zelden
komt het voor, dat één enkele mest
stof voldoende isalle voedingsstoffen
als stikstof, kalk, kali en phosphoor
moeten aanwezig zyn.
De tijd van bemesten is eveneens
van grooten invloed. Geeft men te
vroeg, dan kan de voedingskracht van
den mest al verdwenen zyn, als de
plant er behoefte aan heeft en geeft
men te laat, dan kan de mest schadelijk
werken op de kiemen der zaden. Nog
zy opgemerkt, dat zjj goed fijn ge
maakt moet zijn en op behoorlijke
diepte ondergebracht.
Het is zeker niet gemakkelijk, ja
soms onmogelijk voor den gebruiker
om dit alles zelf te bepalen, maar er zyn
gelegenheden genoeg om zich door
kundige en betrouwbare personen te
laten voorlichten.
Eindelijk kan ook het weer mee-
of tegenvallen. Daar alle mest alleen
kan werken in opgeloBten toestand
is het noodig.dat het voldoende regent,
om de oplossing mogeljjk te maken.
Bjj aanhoudende droogte na het uit
strooien zullen de resultaten zelden
meevallen.
Alvorens te oordeelen over denuit
slag, heeft de verbruiker nog op twee
dingen te letten en wel op de hoe
danigheid van het zaaizaad en op een
nauwkeurig onderzoek omtrent de
verkregen opbrengst. Het spreekt van
zelf, dat slecht zaaizaad geen goede
opbrengst kan geven, al voldoet de
kunstmest ook aan de strengste eischen.
De verkregen resultaten mogen niet
worden beoordeeld bjj wjjze van schat
ten. Een nauwkeurig wegen en meten
van de opbrengst en een vergelijking
van die op bemeste met onbemeste
perceelen is gebiedend noodig om een
juist oordeel over de werking der
gebruikte meststoffen te kannen uit
spreken. Nog zjj men er op bedacht,
dat een vroegere bemesting nog van
invloed kan zjjn, want de meeste
kunstmest geeft altjjd nog eenige
nawerking.
Uit de Pers.
Het sparen van huismoeders in verband
met de ontworpen Tariefwet.
In de Katholieke Voorhoede had
een juffrouw der arbeidersvrouwen
den raad gegeven te sparen en ge
schreven Een arbeidersvrouw, die
dagelijks een stuiver overlegt, spaart
in een week 35 ets., in een jaar f 18.20,
in tien jaar f 182. Dat is een aardig
sommetje, wanneer ons een harde
slag treft."
Hierop zond een Friesche huismoe
der haar het volgend briefje
een afgc sloten lokaal, want alleen dan
knnnen die gassen in zulk een mate
in de brandende maBsa indringen, dat
alle voor de verbranding noodige
zuurstof daaraan onthouden wordt;
dit is niet mogeljjk als met de lacht
steeds versche zuurstof toatreedt. Een
nieuwe wijze van blusschen is nu dit
te doen door gebruik te maken van
broom alleen of van een oplossing
van broom in chloorderivaten van
koolwaterstoffenhet middel is een-
eenvoudig en kan overal worden toe
gepast. Men kan ook chloorgas ge
bruiken, maar dit is alleen in afge
sloten ruimten toe te passen jodium
en jodimndampen doen ook geen dienst
by branden in de open lucht of van
met petroleum of benzine gevulde
reservoirs. Broom bluseht dergelijke
branden dadelijk en betrekkelyk kleine
hoeveelheden zjjn daarvoor voldoende;
met een gewone glazen spuit van
200 knb. c M inhoud bluseht men,
zelfs bjj wind, dadelijk een brand van
50 liter benzine.
