BIJVOEGSEL GOSiC i GJÜSANT VAN DE van ZATERDAG 25 MAART 1911. kunst en Wetenschap. De Wereldhulptaal Esperanto Do Esperanto-beweging, die thans reeds over de geheele wereld hare aanhangers vindt en zich in de laatste jaren meer en meer ook in belang stelling van regeeringswege mag ver heugen (op het in Augustus te Was hington gehouden internationaal Es- peranto-congres waren 16 Staten offici eel vertegenwoordigd) dankt haar ont staan aan den Russischen oogarts Lr. L. L. Zamenhof te Warschau. Den 15deu December 1859 werd Zamenhof te lljelostok in l'olen ge boren. De plaats zijner geboorte, waar hij tevens zijn jeugd doorbracht, was van grooten invloed op zijn geheele verdere loven. De bevolking van Bjelostok bestaat uit vier verschillendo elementenRussen, XJolen, Daitschers en Joden, die elk hun eigen tauï spifer ken en niet zelden vijandig tegenover elkaar staan. Telkens weer maakte hy in zijn vaderstad van naby met het treurig schouwspel van een ras- senstrijd kennis. Daardoor ook vestigde zich bij hem meer en meer de overtuiging dat ras senhaat bijna altijd door leugen en laster kunstmatig wordt opgewekt door enkele gewetenlooze schurken op eigen voordeel belust, maar tevens, dat de groote massa's zich door zulke individuen niet langer zouden laten op- zweepen, wanneer zij elkander slechts beter leerden kennen en een gemeen schappelijke taal, die hen nader tot elkander braoht den grond zou leggen voor wederzjjdsehe waardeering. Hiervoor te strijden werd Zamenhof's levensdoel. Reeds tijdens de jaren, die hij op het gymnasium te Warschau doorbracht (1874:—1879) werkte hij onvermoeid aan de samenstelling zijner taal. In 1878 had hij een ongeveer volledig systeem. Omstreeks 1884 stelde hij zijn eerste brochure over de wereldtaal samen ouder pseudoniem Doktoro Esperanto (Esperanto de hopende deze naam is op de taal over gegaan). Twee jaren lang zocht hij vergeefs een uitgevèr voor zijn werk en besloot eindelijk na herhaalde poging ;n het boek op eigen kosten te doen drukken. Internationale verbroedering, dat was de drijfveer van Zaraenhot's rusteloozen arbeid internationale verbroedering is steeds do grondidee gebleven der Esperanto- beweging voor een groot gedeelte harer aanhangers. Landbouw, Veeteelt en Visscberij. Richting van Noord naar Zuid. liet is een bekende waarheid, dat planten voor een goeden groei eeu vruchtbaren bodem noodig hebben, maar te gelijk ook licht, lucht en warmte. De bodem is vruchtbaar uit zieh zelf en zoo hij dit niet Is, kan hij het gemaakt worden door toevoe ging van de vereischte meststoffen. Dit la dus een factor, dien de land bouwer zelf in de hand heeft, doch op het verkrijgen van de drie andere genoemde eischen kan hij toch ook voor een deel invloed uitoefenen. Licht en lucht worden gegeven dooi de planten niet dichter by elkaar te zetten, dan voor een bevredigende opbrengst noodig is. Iloud daarom rekening met de plaats, die elke plant voor zich zeiven behoeftzaai of plant dus niet te dik. Schijnbaar is deze opmerking geheel overbodig, maar in werkelijkheid is zij dat nietde onder vinding bewijst het. Zoowel op den akker als in den tuin ziet men meer malen, dat gewassen, zoodra zij tot zekeren wasdom zijn gekomen, elkaar in den weg staanvooral is dit het geval met kleine planten, zooals wor telen, salade, boonen en dergelijke, zaai deze eerder te dun dan te dik, denk hierbijbeter weinig en goed, dan veel en slecht. Een tweede voordeel van niet te dik zaaien is nog, dat men geen zaai graan vermorst aan overtollige plan ten, die men later toch weer moet uittrekken en die de blijvende langen tijd in haar groei hebben belemmerd. Het aanbrengen van warmte heeft de verbouwer zoo goed als niet in zijn macht, maar hij kan ook daaraan toch wel iets doen. De zon is de bron van alle warmte in de natuur en hoe rechter zij hare stralen op de aarde laat vallen, hoe warmer het zijn zalvan daar het verschil in temperatuur bij zomer en winter in een zelfde land, en van nog oneindig meer verschil aan de polen of op den evenaar. De x-ichting, waarin de zonnestralen op de aarde vallen, kan de mensch natuurlijk niet veran deren, maar de landbouwer en tuin man kunnen de bswerking van hun grond daarnaar wel eenigs/.ins rege len de richting van noord naar zuid zal beter zijn, dan die van oost naar west. Bij ploegen of zaaien op rijen van af het noorden naar het zuiden komen in die richting de voren of diepten te liggen, zoodat de zonne stralen daarin onbelemmerden toegang hebben. Bewerkt men daarentegen den grond van oost naar west dan komen in die richting ruggen te liggen, waar van de zuidzijde goed beschenen wordt, maar de noordkant altijd in de scha duw blijft. Bij nachtvorst in het voor jaar kan men zich hiervan overtuigen men ziet dan aan den noordkant nog rijp, terwijl aan de zuidzijde de grond geheel ontdooid is, zoodra de zon er maar een oogenbiik op geschenen heeftop een akker, die van het noor den naar het zuiden bewerkt is ziet meu dit verschijnsel niet. Hierin ligt dus een aanwijzing hoe men zaaien en planten moet met betrekking tot de windstreken. Het is echter waar, dat men dit niet altijd naar verkiezing nemen kan. Sommige akkers liggen nu eenmaal niet in die richting, ter wijl een verlegging hoogst bezwaar lijk of zelf onmogelijk is, maar waal hof kan volge met de gegeven wen ken op. In moestuinen zal men wel niet op onoverkomelijke bezwaren stuiten, omdat men daar gewoonlijk geen rekening heeft te houden met greppels, slooten, leidingen en derge lijke hindernissen. Zeeuwsche Landbouw.Maatschappij. -Op -de^Iiöntierdag 20 April te Mid delburg te houden vergadering van het Hoofdbestuur van bovengenoemde maatschappij zullen o. a. aan de orde worden gesteldbenoeming van een assistcnt-znivelconsulentvoorstel van de afd. Kruiningen om de leden der keuringscommissie voor de paarden fokkerij bij aftreding onmiddellijk her kiesbaar te ste'len voorstel van de afd. Tholen om de Kegeering te ver zoeken by verkoop van hengsten van het veulendepöt te Bergen op Zoom daaraan de voorwaarde te verbinden, dat de koop kan ontbonden worden, indien de hengst binnen een vastge stelde tijdruimte afgekeurd wordt door de algem. keuringscotnm. afd. B. Tentoonstelling van waterteelt, vischvangst enz. Aau het einde van dit jaar (in November en December) zal er in het Grand Palais te Parijs een internatio nale tentoonstelling van waterteelt, vischteelt, oesterteolt, vischvangst en van de op de exploitatie van het water betrekking hebbende industrieën ge houden worden. Deze tentoonstelling omvat alle industrieën,wetenschappen en kunsten, waarbij het gebruik van het water en zijne voortbrengselen het hoofdvoor werp uitmaakt. De oesterteelt, het ge bruik van de voortbrengselen van de vischvangst, omvattende de behande ling van de amber, het koraal en de paarl, gelijk ook de industrie der vee- ren eu de mandenmakerij, zullen in het programma van de tentoonstelling begrepen zijn. Rechtzaken. Zaak van Dalsum. Voor het Gerechtshof te 's Graven- hage stond gisteren terecht H. A. v. Dalsum, notaris te Hulst, door de Rechtbank te Middelburg veroordeeld tot een week gevangenisstraf wegens smaadschrift door in een artikel in het te Hulst verschijnend blad De Volkswil den burgemeester van Hulst ten laste te leggen, dat hij een rapport met eene lasterlijke verklaring ten aanzien van hem (bekl.) aan het Open baar Ministerie te Middelburg had in gediend. Het Openbaar Ministerie by het Hof eischte bevestiging der veroor deeling. Bekl.'s verdediger, mr. J. J. Heyse, advocaat te Middelburg, vroeg vrij spraak. Uitspraak over 14 dagen. P r o v i n c i e n i e u w s. Heinkenszand. Woensdag ver gaderde de Raad dezer gemeente. Tegenwoordig alle leden. De inge komen stukken werden alle voor ken nisgeving aangenomen. Goedgekeurd werd het voorstel tot wijziging der begrooting 1910 en een besluit ge nomen tot het aangaan van eene geld- leening ad f63720 voor deelname in de N. V. Waterleidingmaatseh. „Zuid- Be veland". Wolfertsdijk. Naar men uit goede brou verneemt zal op het terrein, waar vroeger de villa „Nova" ge bouwd was, eerlang een kerkgebouw der Oud-Ger. Gemeente worden ge bouwd. 's-Heerenhoek. Woensdag ver gaderde de Gemeenteraad alhier. Een lid was voor ziekte afwezig. De ingekomen stukken werden voor ken nisgeving aangenomen. Daarbij was ook een kasverslag van den Ontvan ger, waaruit bleek dat er niet alleen geen geld in kas was, maar dat de Ontvanger al een heele som heeft voorgeschoten. In gesloten vergade ring werd het kohier H. O. bespro ken, en daarna in openbare vergade ring vastgesteld tot een bedrag van f 3246 69' met een factor van 1.88 en 223 aan geslagenen. Driewegen. Het tweejarig doch tertje van den landbouwer K. alhier trapte dezer dagen in een naald, die diep in haar voetje drong en toen afbrak. Een groot stuk bleef daar door zitten en is slechts door een operatie verwijderd kunnen worden. Ovezand. Ook hier heeft de ge vreesde paardenziekte een offer ge- eischt by den landbouwer de J. De overige paarden zijn nu met serum ingespoten door dhr. Kramer, veearts te Middelburg Woensdagmorgen hudde80-ja- rige weduwe van de V. het ongeluk door het kantelen van den trap, van den zolder te vallen. Ofschoon zij hevig pijn lijdt, kon de geneesheer geen bronken constateeren. Oudelande. Dinsdag had hier een schooljongen bij het slootje springen het ongeluk zijn voet zoodanig te verzwikken, dat geneeskundige hulp moest worden ingeroepen. De dokter constateerde dat er bovendien ook nog een beentje in den voet gebroken was. Ellewoutsdijk. In de Raadsver gartering van 22 Maart werd besloten tot het aangaan eener geidleening ad f25000 met 8 pCt. als reserve, als aandeel in het kapitaal der Water leiding, en 2e tot een bedrag van f 3000 met het Waterschap Ellewouts dijk tegen een rente van 3 i/a pCt. tot dekking der kosten van de in 1911 nieuw aan te leggen grintwegen, waarvoor overigens door het Water schap aan de gemeente wordt uit gekeerd een bijdrage van 40 ct, per M Het kohier van den H. O., dienst 1911, werd vastgesteld met 176 con- tribuabelen waaronder een forens opeen totaal iiiinilag van f1543,10 Vs, op te brengen door een belastbaar in komen van f65050 naar een percen tage van f2,87. in verband met de besluiten tot geidleening werd de bogrooting van 1911 gewijzigd en daaraan in ontvang en uitgaaf toegevoegd f31030. Een afschrijving van de onvoorziene uit gaven der begrooting 1910 werd door den Raad goedgekeurd. De rekening van het Burg Arinbst. over 1910 werd goedgekeurd tot een bedrag van f 4623.14 in ontvang en van i 2169.36 in uitgaaf. In beginsel besloot de vergadering tot de vaststelling eener verordering, waarbij zal worden verboden het hebben van varkens-, geiten- en scha penhokken en mestvaalten binnen een bepaalden afstand der woningen en het mestrijden op een dag, vooraf gaande aan een Zondag of algemeen erkenden Christelyken feestdag, een en ander met de noodige overgangs bepalingen voor bestaande toestanden. Nisse. Met medewerking van ds. A. F. C. Pont en den kerkeraad zal den 2den Pinksterdag a.s. alhier op een terrein, daartoe welwillend afge staan door Mej. de Wed L. Nieuwen- huijse, een zendingsleest ten voordeele van de Sanger- en Talautzending ge houden worden. De nadere voorbe reiding is aan Nisse's kerkeraad en de daaraan toegevoegde comitéleden ds. De Voogd, br.J Pieterse en br. Boogaard opgedragen. Kloetinge. Benoemd tot onderwij zer aan de o. 1. school te Krimpen ad [Jssl dhr. D. M. Sandee, onder wijzer alhier. Kapelle. Woensdagavond verga derde de kiesvereeniging „Vrijheid en Orde." alhier. De penningmeester deed rekening en verantwoording, waaruit bleek dat er een te kort is van f 1.38. Vervolgens had een bestuursverkie zing plaats, noodig door de periodie ke aftreding van J. de Jonge en J. Tollenaar, welke beiden werden her kozen en zich de benoeming lieten welgevallen. Verder werd besloten toe te treden tot den Bond van vrij zinnigen, gevestigd te Goes. Schore. In de heden gehouden raadsvergadering was afwezig dhr. Karelse. Het eenige punt der agenda leening kasgeld en deze terug te be talen op uiterlijk 1 Juli, ontmoette geen bezwaar. Wemeldinge. De gemeenteraad besloot met alg. stemmen tot het aan gaan eener geidleening ad f72000 plus 8% voor het aandeel in de N. V. Zuid-Bevelandsche Waterleidingmaat schappij. Waarde. In de Woensdagnamiddag gehouden gemeenteraadsvergadering werd besloten tot het aangaan eener geidleening voor het volstorten der aaDdeelen in de N. V. Waterleiding maatseh. „Znid-Beveland". Het kohier van den H. O., dienst 1911, werd vast gesteld op een bedrag van f 1817. Een verzoek van verschillende ingezetenen om te bevorderen, dat in deze ge meente een spreekcel wordt ingericht, werd in handen van B. en W. gesteld. Vervolgens werd een stembureau be ifoemd voor een eventueele stemming voor leden van den gemeenteraad wegen i periodieke aftreding. Kortgona. Benoemd tot ontvanger aan de Nederd. Uerv. kerk alhier, onze dorpsgenoot dhr. D. H. Jonk. Kolijnspiaa». Woensdagavond ver gaderde het Nutsdepartement Noord- Beveland" alhier. Dhrn. P. de Regt, provinciaal opzichter alhier, en Abr. van Hee van Kamperland werden als leden, dhr. M. C. Maas als begunstiger aangenomen. Tot afgevaardigde naar de a. s. alg. verg te Amsterdam werd gekozen dhr. A. T. C. Swenne te Wisaenkerke, als plaatsvervanger dhr. J. Vermeulen alhier. Daarna volgde eene interessante voordracht van dhr. dr. P. J Pret van Wissenkerke over „Vervalscbing van levensmiddelen". Flink ingelicht door dr. Lam, directeur van het laboratorium voor onderzoek van levensmiddelen te Utrecht, be sprak hij achtereenvolgens de vele vervalschingen van Voort, suiker (vooral gekleurd snoepgoed), spece rijen, inzonderheid zwarte peper, van genotmiddelen, enz. Met aandacht volgde men den spreker, die ten Blotte nog een recht komische voordracht, getiteld „Een lange neus" ten gehoore bracht. Onder hartelijke dankbetui ging aan dhr. Fret sloot de voorzit ter vry laat deze vergadering. Door een landbouwer werd Woensdag een jonge stier van Kam perland naar hier vervoerd. Bij dit dorp gekomen, schrikte het dier door een hond, waardoor hy aan zyn ge leider ontsnapte. Achtervolgd door eenige jongens, nam hij de vlucht, doch weldra keerden de rollen om en ging de stier op de jongens af, die in alleryl vluchtten. Daarna werd het dier kwaad en gevaarlijk en is 's avonds, op verzoek van den eige naar, door den gemeente-veldwachter C Cornells, doodgeschoten. Middelburg. Naar wij veiilemen heeft de officier vanjustitie|ajtor een strafvervolging ingesteld tegen zeke ren W., wonende in do Kjprte "Noord- straat alhier, die ongeveer twee jaar geleden een zéér jeugdig kind van de weduwe S. in huis nam tegen eene door een mensclilievende dame be taalde vergoeding, en thans weigert dit kind terug te geven aan de moeder, die intusschen hertrouwd is met ze keren B. en in staat is nu zelf het kind weder op te voeden. Noch door den aandrang van de politie, noch door een deurwaardersexploit was W. over te halen het kind af te staan, waar aan hij volgens zijn zeggen te veel gehecht is, om er afstand van te kun nen doen. Thans zal hij daar ver moedelijk wel toe gedwongen worden. Vanwege de domeinen zal bin nenkort wederom een belangrijke in dijking plaats hebben. Op 11 April a.s. zal n.l. alhier worden aanbesteed het maken van een Zeedijk op de buiten gronden het Axelsche Gat, ter verbin ding van den Zeedijk van den Ka naalpolder met dien van den De Loozepolder, benevens het uitvoeren van een groot aantal werken in den nieuwen polder en den Kanaalpolder. Vlissingen. Gistermorgen om elf uur had, onder zeer veel blijken van belangstelling, door den Z. E. Heer J. M. J. Baede, deken van Middelburg, pastoor van Goes, de eerste steenleg ging plaats van de tweede Roomsch- Katholieke kerk in deze gemeente, gelegen aan den Smgelweg. a it s H i e li w s. De boter- en eierenmarkt. De marktzetter van de Zeeuwsche Landbouwmaatsohappij op onze boter en eierenmarkt heeft in het Zeeuiotch Landbouwblad verslag uitgebracht over 1910, uit welk verslag wij ons veroorlooven het een en ander over te nemen. De aanvoer van boter, zoo heet het, door boerinnen op de markt ten ver koop aangeboden, was dit jaar als gewoonlijk zeer klein, zelfs nog aan merkelijk kleiner dan wei vorige jaren. Tengevolge hiervan kwamen er markt dagen voor, waarop de handel in boter uitsluitend in handen was van de boterhandelaren. Waar de meeste dezer handelaren, als zij boter op de markt koopen, deze voor midden- of reken- prys koopen (dit is een prijs, die na afloop van de markt wordt vastge steld), daar kwamen er verscheidene weken voor, dat de midden- of reken- prijs moest gevonden worden, uiteen paar partijtjes boter, samen nog geen 15 K.G. uitmakende. Werd op zulk een marktdag dit weinigje boter aan Imo gen prys verkocht, dan was als ge volg daarvan al de boter in Zuid- Beveland duur, werd het aan lagen prys verkocht, dan was ai de boter goedkoop. Wat kwaliteit aangaat verkeert de botermarkt in beteren staat dan vorige jaren. Gaat de botermarkt aehternit de eierenmarkt gaat daarentegen iD bloei vooruit. Uit het rapport van de commissie door de Onderafd. Zuid-Beveland V. P. N., naar aanleiding van iDgekomen bezwaren ingesteld, bleek, dat vanaf Mei tot December de prijs der eieren op verschillende markten was als volgt per 100 stuks. RotterdamBche eierenveiling V. P. Nf 5,40 Rotterdamsche markt van Zeeuwsche eieren - 4,46 op de markt te Middelburg - 5,26 te Tholen- 4,30 Op de markt te Goes eieren van de V. P. N. - 5,32 Hieruit blijkt dus, dat de prijs van eieren van de V. P. N. hooger is dan die van Zeeuwsoh eieren. De eieren- prijs is dan ook door het verkoopen van de eieren der V. P N. aanmer kelijk verhoogd, wat in het belang is der pluimveehouders. Ook de kwaliteit der eieren werd de laatste jaren beter. De Ambachtsschool. Zes bestuursleden van de vereeniging De Ambachtsschool waren gisteravond saamgekomen ter algem. verg. in de restauratiezaal der Sociëteit y. O. V., om onder de lieflijke tonen van een zieh in een aangrenzende zaal oefe nende zangvereeniging eene missive te bespreken van den minister van binnenlandscke zaken, aangaande de aan zijn departement en aan den be trokken inspecteur in te zenden be scheiden, enz., noodig voor het ver krijgen van Rijkssubsidie. De vooi-z., dhr. Coomans, lichtte deze missive nader toe en maakte de aanwezigen er op attent, dat in aansluiting daar mee het regiement der vereeniging gewyzigd moest worden, welke wijzi ging in de jongste bestuursvergadering is aangebracht en nu aan de alg. verg., beter gezegd bestuursvergadering, ter goedkeuring werd voorgelegd. Zooals dus van zelf spreekt, ont moette dit voorstel ganschelyk geene bezwaren, te meer nog wijl de gevraagde bescheiden ook nu reeds aan den minister werden inge zonden, wat den voorz deed opmerken dat de missive met het oog op in richtingen elders moet zijn saamge- steld. Niets meer te behandelen zijn de, werd de verg. onder dankzegging voor dm trouwe opkomst en eeni- - ge ëxeftes aan de aanwezige pers- meMchenwegens het weinig belang- rijkiPtlezW1 samenkomst, gesloten. De middenstand. Van het bestuur der Vereeniging „Handelsbelangen" alhier, aangesloien bjj den Nederlandschen Bond van Vereenigingen v. d. Handeldrijvenden en v. d. Industrieelen Middenstand, ontvingen we eene uitnoodiging tot bijwoning eener vergadering op Maan dag a.s. in „de Prins van Oranje", waar dhr. J. S Meeuwsen, voorzitter van genoemden Bond, een voordracht met lichtbeelden hoopt te houden over „De Moderne Organisatie en Coöpera tie v. d. Middenstand". Zeker een goed idee van het Bestuur van Handelsbe langen, om juist dezen spr. hier de belangen van den Middenstand te laten bepleiten. Bij hem, dat is overbe kend, is die taak in vertrouwde han den en we twijfelen dan ook niet, of ieder, die belangstelt in deze kwestie, en wie doet dat niet?, zal zich ge drongen gevoelen den heer Meuwsen te gaan hooren. Geen Middenstander mag deze gelegenheid ongebruikt laten! Voor hem, maar ook voor ieder ander zullen zeer wetenswaardige za ken in het lieht gesteld worden Kerkeraad of Kiescollege. Bij de gisteren alhier gehouden stem ming over de vraag of kerkeraad dan wel kiescollege predikanten der Ned. Herv. Gem. zal beroepen en kerke- raadsleden benoemen, is met 92 tegen 14 stemmen besloten deze bevoegdheid voor de eerstvolgende lOjaren weder om aan het kiescollege op te dragen. Een serenade en wat daarmee annex was. Een dichte menschenmassa had zich gisteravond omstreeks 9 uur saam- gepakt in de anders vaak zbo een zaam daarheen liggende Zusterstraat, om getuige te zijn van de sere nade, welke de muziekvereeniging „Enphonia" een harer leden, die het huwelijksbootje was ingestapt, ging brengen. Vooral de spes patriae, alias de lieve jeugd, was sterk vertegen woordigd en trachtte zich zoolang „Euphonia" er het zwijgen toe deed, op andere wijze te vermaken. Daar werd gelachen en geschertst, meisjes van eiken leeftijd op onschuldige wijze het leven een oogenbiik zuur ge maakt, maar ook op minder onschul dige, zelfs unfaire wijze opgetreden, zoodat velen na afloop builen en blauwe plekken zullen hebben gehad. Dat was het voorspelToen de muzi kanten genoegzaam trau dorstige kelen hadden gelaafd, werd er een poosje helder op geblazen en vervolgens een muzikale tournee door de stad ge maakt, wat geheel Goes by'na op de been bracht. Jammer, dat daarbij e®n bejaard manneko van de been ge raakte en zoo onzacht tegen de strant- steenen terecht kwam, dat hjj een bloedende wonde aan het achtei hoofd opliep. Slechts weinigen, merkten dit ongeval op terwijl hulpvaardige om wonenden en avond wandelaars den gewonde hielpen en hem, zoo goed en zoo kwaad als het ging, verbonden, hoste de groote massa maar door, tot tenslotte op het Marktplein de stoet ontbonden werd en de gemoede ren langzamerhand weer tot kalmte kwamen. Overplaatsing. De oommies der Posteryen en Te legrafie J. Pierik alhier wordt met ingang van 1 April overgeplaatst naar Eindhoven. Geslaagd. Te 'sGravenliage slaagden voor het examen in de nuttige handwerken de dames G. P. Braat en A. M. v. d. Linde, leerlingen der R. N. L. alhier. Vereeniging van koopers van kunstmest, veevoeder en zaaizaden. De Staatscourant van Donderdag bevat de statuten van de Afd. Zeeland van de Vereeniging van koopers van kunstmest, veevoeder en zaaizaden onder algemeene haridelsvoorwaarden gevestigd alhier.

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1911 | | pagina bijlage 1