N\ 36 1911 Donderdag 23 Maart, jaargang. 98»» G ÖESCIIE De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond uitgezonderd op feestdagen. Prjjs per kwartaal, in Goes 0,75, buiten Goes, franco 1,25. Afzonderlyke nommers 5 cent. inzending: van advertentiön op Maandag: en Woensdag vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12 uren. COIRUï. De prijs der gewone ad vertentiën is van 1-5 regels 50jct., eiken regel moer 10c By directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prys slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbendt dankbetuigingen worden van 1—10 regels k f 1,— berekend. Bewijsnummers 5 cent. Telefoonnummer 22. Directeur A. F. A. van Seters. Uitgave van de Naarnl. Vennootschap „Goesehe Courant". Hoofdredacteur mr. W. S. Kalma. Zij, die zich mot ingang van 1 April op ons blad abonneo- ren, ontvangen de tot dien datum verschijnende nummers gratis. Buitenland. De wijnboeren in Frankrijk. De onlusten in het Fransche depar tement Aube breiden zich vliegens vlug hoe langer hoe meer nit. Naar het voorbeeld van den gemeenteraad van het stadje Bar-sur-Aube hebben een groot aantal andere gemeente raden hnn eenparig ontslag bij de onderprefecten ingediend, en uit ge loofwaardige bron komt het bericht, dat deze buitengewone stakingsbewe ging beden waarschijnlijk het gansche departement zal hebben aangetast. Op alle gemeenteraadsbuizen, wel ker occupanten zich uit hun ambt hebben teruggetrokken, waait de roode vlag en van de kerktorens bimbamt de alarmklok. De volksmenigte, verzameld op de voornaamste pleinen der verschillende stedm, zingt de Internationale en andere revolutioimaire liederen. In het stadje Bar-snr-Anbe ligt het geheele stadsbestuur overhoop. Alle publieke bureaux zijn gesloten, slechts het bureau voor armenzorg is nog ge opend. Op het stadhuis waait de drie kleur haltstok, omhuld met een rouw floers. En waar de ambtenaren der pu blieke diensten niet vrjjwillig hun post wilden veriaten, daar heeft de woe dende volksmenigte hen met geweld verdreven, zooals te Colombe-la-Fosse, waar de burgemeester en de ontvan ger overhaast de vlucht moosteu'nemen. In vele stadjes heeft men het vaste besluit genomen, geen centime belas ting te betalen vóór de wenschen der wijnbouwers geheel en al zijn bevre digd. Ook van dezen maatregel werd verwacht, dat hjj heden algemeen zon worden toegepast. Kortom, in het ge heele departement Aube heerscht een welhaast revolntionnaire geest, die aan de ergste tjjden der wijnbouwers-on lusten van vier jaren geleden herinnert. Vrouwen en kinderen kampeeren den ganschen dag onder der, blooten hemel, en galmen de speciaal voor deze gelegenheid gecomponeerde .Hymne aan de noodlijdende wijn bouwers". Op verscheidene plaatsen werd de brandweer door het volk gealarmeerd, om met een paar dikke waterstralen krachtdadig te ageeren tegen degenen, die lust mochten gevoelen om dc onbezette posten der afgetreden ge meente-ambtenaren ad interim waar te nemen. Spanje en het Vatikaan. Het schijnt thans zoo goed als ze ker te zjjn, dat het tot een breuk tnsschen Spanje en het Vatikaan komen zal. In zjjn antwoord op de Laatste nota der Spaansche regeering blijft het Vatikaan weigeren de on derhandelingen te hervatten, indien het wetsontwerp op de congregaties bjj de Cortez wordt ingediend alsvo- rens Rome en Madrid tot een verge lijk gekomen zfln. Canalejas beweert dat het een anti- constitutioneele daad zou zijn, dezen eisch van het Vatikaan in te willigen, daar hij aan een buitenlandsche mo gendheid het recht ontzegt, zich te mengen in zaken, die uitsluitend on der de bevoegheid der Cortez vallen. Hjj stelt zich op het standpunt, dat in binnenlandsche aangelegenbeden het Spaansche parlement die wetten maakt, die het zelf verkiest. Woelingen in Portugal. Te Lanego trachtten drie verdach te individuen het le regiment infan terie er toe te bewegen, de wapenen tegen de republiek op te nemen. Een streng onderzoek is gelast. Manifesta ties en tegen-manifestaties, voor het ministerie van Binnenlandsche Zaken, maakten het noodzakelijk de menigte uiteen te drijven. Verscheidene solda ten van het 11e regiment infanterie, die verdacht worden met de stakers te heulen, zijn gevangen genomen. China en Rusland. Men kan het Chineesch-Rnssiache conflict voorloopig als afgedaan be schouwen. Den 19en dezer stelde de Chineesche gezant te St. Petersburg aan de Russische regeering een nota ter hand, die in zeer vriendelijke en verzoenende bewoordingen vervat wu. China erkent, dat Rusland het recht heeft te Kobdo een consul aan te stellen en geeft toe, dat Russische onderdanen ten noorden van den Chineesehen muur vrijhandel mogen drijven. Wat betreft de re import van Chineesche thee door Rusland, hand haaft China zijn eerste standpunt. Algemeen wordt verwacht, dat Ras- land met dit antwoord van China vrede zal nemen. Da Joden in het Russische leger. De commissie voor de landsver dediging uit de Doema heeft een motie aangenomen, waarin, op grond van het feit, dat de Joden als een ver derfelijk element in het leger z(jn te beschouwen, de wenschelijkheid wordt uitgesproken, om een wetsontwerp in te dienen tot regeling van het weer- plicht-vraagstnk voor de Joden. Binnenland. Eerste Kamer. De leden van de Eerste Kamer zjjn ter vergadering bijeengeroepen tegen Maandag 3 April, 's avonds half negen. Debietrecht op tabak. Te Utrecht hebben gisteren de hoofdbesturen van de vier vakbonden uit de tabaksindustrie vergaderd ter bepaling van de houding, welke zjj zullen aannemen ten opzichte van het ontwerp tot heffing van een de bietrecht op tabak. De Nederl. Sigarenmakersbond en de Federatie van Sigarenmakers ver- verklaarden zich tegen het ontwerp als zoodanig en waren voor een agi tatie tegen het ontwerp. Als een ge volg van dit verschil van meening zal er van een gezamelijke actie niets komende Katholieken en de Chris- teljjken zullen gaan ijveren voor ver betering van het wetsontwerp, dat zij, zooals het daar ligt, onaannemelijk achten, en de Nederl. Bond en de Federatie zullen waarschijnlijk agee ren tegen het ontwerp als belasting wet. Padvinders. Te Rotterdam is een vereeniging van Padvinders opgericht, die blijk baar blijft staan buiten de algemeene organisatie. De ongelukkige belolte van eerbiediging van God, Koningin en Vaderland, heeft zjj weggelaten en daarvoor de volgende beloften in de plaats gesteld,Ik zal steeds mjjn beBt doen, de padvinderswet na te leven'. Deze wet is dan als volgt geformu leerdEen padvinder is1. gehoor zaam zonder morren; 2. ordelijk,ma tig, spaarzaam3. rein van ziel en lichaam4. vertrouwbaar, hulpvaar dig, kameraadschappelijk; 5. opge wekt zonder ruwheid. 6. ridderlijk 7. een dierenvriend". Allicht kunnen andere op te richten padvindersvereenigingen daaraan een voorbeeld nemen. Sta ten-Generaal. TWEEDE KA MER. Niettegenstaande de minister het amendement der socialisten, om ook den arbeid bij de veenderij in het wijzigingsontwerp te betrekken, had overgenomen, voelde de heer Hugen- holtz zich nog gedrongen het te ver dedigen. Het werd bestreden door de hoeren Lieftinck, Roessingh en Polle- ma, die de arbeid in de veenderij tegelijk met die bjj den landbouw wenschte geregeld te zien. De eerste diende dan ook een amendement in om de veenderij weer uit de wet te schrappen, maar dit werd met 39 tegen 19 stemmen verworpen. Op het artikel, dat voorschrijft onder jeugdige personen te verstaan personen beneden 17 jaar en onder vrouwen vrouwelijke personen van 17 jaar of ouder had de heer Schaper eeu amendement ingediend, strekken de om den beschermden leeftijd uit te strekken tot 18 jaar. De minister vond dit te hoog en wilde evenals de heer Aalberse geleidelijkheid en behoed zaamheid bij de bescherming. De laatste stelde daarom voor, aan de Kroon de bevoegdheid te geven de bescherming bjj bepaalde soorten van arbeid uit te strekken tot arbeiders beneden de 18 jaar. Nadat het amen dement-Schaper, nog verdedigd door den heer Borgesius, verworpen was, werd het artikel met de wijziging, door den heer Aalberse voorgesteld, goedgekeurd. Hierna kwamen hij art. 4 (arbeids- verbod voor kinderen beneden de 13 jaar of leerplichtige kinderen) in be handeling een amendement van den heer Schaper, om het arbeidsverbod uit te strekken tot kinderen van 14 jaren, een van den heer Teenstra, om de in het regeeringsartikel be doelde kinderen ook den arbeid te verbieden bfj land-, tuin- of boscb- bouw, veehouderij of veenderij en een van den heer Aalberse om een kind beneden 14 jaar te verbieden in fa brieken of werkplaatsen langer dan 6 uur daags te werken. De minister bleek van geen der amendementen gediend. Van dat van den heer Schaper vreesde hjj ieegloo- perjj der kinderen. De heer Teenstra trok daarop zijn umendement in. De beide andere amendementen werden door de Kamer verworpen en art. 4 goedgekeurd. School en Kerk. Te veel dokters. Dr. G. W. Bruinsma maakt er in 't Ned Tijdschrift v. Qeneesk. opmerk zaam op, dat het aantal artsen in ons land in verhouding sterker toeneemt dan dat der bewoners, m.a w., dat er te veel dokters komen Geleidelijk daalt het aantal inwoners voor eiken arts gerekend tot beneden 2000, en daarmede nadert echter tevens de ongunstige toestand van 1875-1880, om bij gelgk bljjvenden aanvoer van nieuwe artsen weldra nog meer terug te voeren tot vroegere tijden, met al de ellende, die toen aan de practijk van vele geneeskundigen verbonden was. Na de nienwe geneeskundige staats regeling in 1865 kwamen er de eerste jaren slechts weinig artsen bij (b.v. 18 in 1866 6 in 1867 29 in 187020 in 1879). Gedurende dien tjjd bleef 't aantal nieuwe geneeskundigen bene den de 75, waaraan behoefte bestond. Ras veranderde dit echterhet aantal geneeskundigen, dat in 1882 gedaald was tot 1752, klom weder gestadig in 1894 was het reeds boven 2000 in 1903 reeds boven 2500, en in 1909 bedroeg 't zelfs 2915. 't Aantal stu denten in de geneeskunde ingeschre ven, blijft nog steeds stijgentegen over 1211 over 1895-1899, vond men er 1358 over 1900-1904; 1484 over 1905-1909; terwijl in 1910 niet minder dan 1652 medische studenten zijn, waarvan 136, d.i. 8% vrouwen. Van 1900-1904 kwamen er gemiddeld per jaar 149 medici bj (65.3% van 't aan tal geëxamineerden), van 1905-1909 139, d. i. 714% der geëxamineerden. Merkwaardig is, dat met één uitzon dering tot 1905 alle vrouwelijke can- didaten slaagden. Over 1909 is ook bekend de ouder dom der nieuwe artsen67% was van 24-27 jaarde mannen waren ge middeld 28, de vrouwen 26 '/s jaar oud. Twee der candidaten werden reeds op hnn 22e jaar arts. Uit de Per». De Christelijk-Historische Unie In de /stemmen voor Waarheid en Vrede schrijft Ds. Bronsveld over de jongste vergadering der Christelijk- tiistorische Unie o. a. De Unie-zelf werd aan de orde ge steld, en wel haar reden van bestaan, haar verhouding tot de anti-revoluti- onnairen en roomschen, en tot de Ned. Herv. Kerk. Harde dingen werden over haar gezegd door leden en be stuursleden. Ds. van Hoogenhuijze herhaalde zijn requisitoir. Heeft men hem uitgeworpen 't Neen Is hij terug getreden'!' Neen, hjj, maar de verga dering was kennelijk met haar positie verlegen. Men ntoest toegeven, dat men leefde bjj de gratie der bondge- nooten. En als bewjjB, dat men toch zelfstandig was, werd weinig meer aangevoerd dan de stomming voor de subsidie aan de Openbare Leeszalen. Toen was men toch nadrukkelijk als protestant opgetreden Of de heer van Idsinga tegenwoordig was, is mij niet bekend, maar deze christelijk-histori sche afgevaardigde heeft mede het amendement onderteekend, dat de genoemde subsidie wou ingetrokken zien. Sterk gekleurd is het prote- stantseh karakter der Unie niet, en zij is nog verre van hetgeen de heer v. Hoogenhuijze c. s. verlangen, t. w. een overwegend hervormde groep. Zucht tot zelfbehoud, of zetelbehoud gaf toch eigenlijk den doorslag. Een eigen politiek standpunt trad niet in 't licht. Dat de roomschen niet goed te spreken zün over de uitlatingen van vele christelijk- historischen is licht te begrijpen. Zij moeten om den wille van de coalitie heel wat hooren en aanhooren. Wanneer zjj nu zich zeiven prjjzen over hun edelmoedigheid en vergevensgezindheid, denken wij daar het onze van. Zij eoalizeeren zelfs met de christ.-historischen, zoo lang zij er voordeel in zien voor hnn partij. Brengt haar belang meê, dat zjj de liberalen steunen, dan krijgen wij een herkaling van hetgeen in de dagen van Thorbecke gebeurde. Er zal nu nóg eens een buitenge wone vergadering plaats hebben van de christ. historische Unie, en het laat zich aanzien, dat ook daar niets bui tengewoons zal plaats hebben. Men had laten verluiden, dat men zich bepaald los zou maken van dr. Kuy- per, doeb het gebeurde niet, en 't zal niet gebeuren, zoolang men macht, d. w. z. zetels in de Kamer stelt boven alles zoolang men 't persoonlijk ge loof niet losmaakt van economische politieke kwesties. Landbouw, Veeteelt eu isscherij. Wenken voor dsn landbouwer. (Vervolg van het artikel in no. 35.) (Slat). Beweging in den grond te honden is een eerste voorwaarde voor groei. Vandaar het nut van verplanten, wie den, hakken, enz., het aanaarden niet te vergeten. Eéne aanaarding op een vlak uitgepoot aardappelveld op de proeftuinen van Oud-Crnysbergen te Bussum gat een voordeel van f 47. per Hectare en er kwamen geen zieke aardappelen voor. In gedeelten van Dnitschland aardt men tweemaal aan, met paard en ploeg, doch wordt tot 500 hectoliter geoogst. In China wordt het koren aangeaard. In de Kaapko lonie, waar in lichte grond deze wjjze beproefd werd, verkreeg men na drie aanaardingen zesentwintig aren per plant, waar de niet aangeaarde drie en die éénmaal de versche losse aarde overgestrooid hadden, vjjf aren droe gen. Daarbij waren de aren krachti ger dan de gewoon uitgezaaide koren- planten. Het werkt als terpaarde. Het zelfde voordeel van beweging in den grond wordt vermoedelijk ver kregen door klaver, lucerne wikken, serradella enz. onder de halmgewas sen te zaaien. Waar niet gewied kan worden, houden deze ondergewassen de aardkorst tnsschen de halmen open en daarmee los. Althans de proeven op Oud-Crnys bergen hebben aangetoond dat liet haimgewas geen schade geleden heeft, terwjjl na de oogst een groene weide ontstond en na die snede een groen- bemesting overbleef. In onzen tjjd past niet meer de leer, „dat het land rust moest hebben om niet te worden uitgeput". Wat het gewas aan den grond heeft onttrok ken kan door een doelmatige kunst bemesting aan den bodem worden teruggegeven. Vroeger toen men zieh hiel van geen voldoende rekenschap gaf, moest men het aan de natuur overlaten om de voor het gewas be- noodigde grondstoffen weer in den bodem te brengen. Nn is men veel wjjzer en laat het land niet onge bruikt, wanneer men op andere wjjze het tekort kan aanvullen. Door jaarlijks te meBten kan zelfs voordurend het zelfde verbouwd wor den, met steeds toenoemende opbreng sten van 10 pCt. per jaar Zelfi met grasland dat steeds uitsluitend ge maaid wordt. Bjj het los laten weiden vertrapt het vee meer dan het eet. Houdt boek in geld cn gewicht van heel het bedrijf. Vóór een melkkoe tegen lagen prjjs weg te doen, om dat het een doodeter bljjkt, beproeft een andere voeding. Draineer het land dat voldoende (80 centimeter) nit den waterspiegel ligt. Goed gedaan kost het f 100.— per Hectare, doeh het brengt voor 27 pCt. voordeel aan. Is de water spiegel van den polder te hoog, vraag, te zamen met andere gebruikers, ver laging van peil aan. Sluit u aan bjj een Boerenbond tot gemeenschappelijke in- en verkoop en tot het opnemen en uitzetten van geld. Maakt gebruik van veilingen. Vestigt uw keuze op die gewassen, die u het meest voordeel kunnen be zorgen en zorg, om dit te kunnen doen, dat gij een vrij huurcontract hebt. Verbouwt veel verschillende gewas sen, daardoor maakt gi) de risico ge ring er. Kiest nw gewassen zoo, dat gjj een goede arbeidsverdeeling kunt treffen en al het werk niet ineens moet gebeuren. Huurt daarom geen grooter opper vlak land dan gjj kunt overzien en waarvoor gjj geld hebt om het naar behooren te kannen behandelen. Laat nimmer uw land ledig, als er nog wat kan groeien. Zaai zoo moge lijk een groenbemesting na. Wanneer gjj vlinderbloemige ge wassen wilt verbonwen, ent dan den bodem met stikstofbacillen (nitragine). De enting bevordert den groei van de wortelknolletjes, die de stik stof uit de lucht opnemen. Gjj krjjgt op die manier een goedkoope stik- stofbemesting voor het volgend jaar en volop humns. Vergeet de boekhouding niet. Slechts wanneer gjj nauwkeurig af zonderlijk opschrijft wat de verschil lende gewassen u kosten en opbren gen, kunt ge nagaan wat u het meeste opbrengt. Door een goede boeking geeft gjj u een overzicht van ontvangsten en uitgaven. Gjj zult n beter van uwe handelingen reken schap geven. Een agrarische partij. Te Zalt-Bommel is het eerste nummer verschenen van De Plattelander, een maandblad ter behartiging van de belangen van het platteland, van den land- en tninbonw. Dit blad wenseht te komen tot een agrarische party en schijnt dus het Duitsche voorbeeld te willen volgen. Bevordering der paardenfokkerij. In de buitengewone vergadering van de Nationale Vereeniging tot bevordering der Paardenfokkerij, die in de plaats getreden is van de ver eeniging het Nederlandsch Stamboek, iB besloten, dat om in het stamboek te worden opgenomen, de paarden moeten zyn a. geschikt fokmateriaal tot het verkrijgen en instandhouden van een sierlijk en solied gebouwd tuigpaard, met goede gangen, tevens voldoende zwaar voor de Nederlandsche land bouwbedrijven b. minstens 2 i/t jaar oud o. de hengsten ongeveer een hoogte hebben van 153 tot 1.66 M. stokmaat, de merriën ongeveer van 1.55 tot 1.64 M. stokmaat. d. vrjj van erfeljjke gebreken, hoe wel bjj paarden, die overigens uitmun tende eigenschappen bezitten, in dat opzicht eenige toegevendheid kan worden verleend. De afgekeurde hengst uit het hen/stveuleti-depót. De heer Chr. Hartog te Seherpenisse heeft het bedrag, dat hij had betaald voor een hengst, aangekocht by de laatste verkooping aan 's Ryks hengst- veulen-depöt te Bergen-op-Zoom, van het Ryk terugontvangen. Zooals men zich herinneren zal, is bedoelde hengst by de gehouden rijkskeuring op exte rieur afgekeurd. Nadien zyn nog twee van het RykshengBten-depÓt aange kochte hengBten op dezelfde wyze in andere provinciën afgekeurdver- moedeiyk zullen ook de koopers van deze hengsten de koopsom kannen terugontvangen Stadsnieuw s. Waterleiding-maatsch. Gisteren vergaderden de aandeel houders der naamlooze vennootschap waterleiding-maatschappij „Zuid-Be veland", in het koffiehuis „de Prins van Oranje", alhier. Een voorstel tot goedkeuring der voorwaarden, waaronder het ryks- subsidie aan de vennootschap ver leend zal worden, werd aangenomen. Besloten werd om art. 13, tweede lid, der statuten te lezen als volgt „Aanvankeiyk wordt de bezoldiging (van den directeur, Red.) bepaald op 5 pCt. van de ontvangsten der ven nootschap voor geleverd water, zoo lang deze i 60000 nietj overschryden, vermeerderd met 3 pCt. van hetgeen daarvoor meer dan f60000 ontvangen wordt, met dien verstande dat de bezoldiging nooit minder zal bedragen dan f2500 per jaar of, als de raad van beheer dit meer gewenscht acht, dan f2000 en vrye woning." Tot directeur der vennootschap werd benoemd de heer J. van Poel geest, civiel ingenieur, thans als inge nieur werkzaam by de gemeentelijke

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1911 | | pagina 1