N*. 30 1911,
Donderdag 9 Maart
98ste jaargang.
2 FEUILLETON.
COURANT.
Telefoonnummer 22. Directeur A. F. A. van Setkbs. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Hoofdredacteur mr. W. S. Kalma.
GOESGHG
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, in Goes 0,75, buiten Goes, franco 1,25,
Afzonderlijke nommers 5 eent.
Inzending van advertentiën op Maandag en Woensdag
vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12 uren.
De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels SOJet., eiken regel meer lOct
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prjjs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbendt
dankbetuigingen worden van 1—10 regels h 1,— berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
DE ZONDAGSRUST EN DE
COALI1IE.
Noord Brabant is toch een bij uit
stek christelijke provincie nietwaar?
Men heeft er van paganistisehe tegen
werking niet den minsten last bij het
nemen van maatregelen door de pro
vinciale besturen en kan er dus alles
eens recht christelijk inrichten, zon
derdat er ook maar een geurtje van
paganisme aan blijft hangen. Het doet
iemand dan ook vreemd aan, wanneer
hij in een advertentie leest, dat in het
district Zevenbergen de stemming
voor een lid der Provinciale Staten
bepaald is op een Zondag. Heeft
die advertentie het mis, ol hebben de
Gedeputeerden van Noord-Brabant het
mis, of heeft de coalitie, Dr. Kuyper
incluis, het mis VV ant een van beiden
toch, of de Roomsche bondgenooten,
zijn niet zoo christelijk als hnn cal
vinistische broeders dat wensehen, of
die leuze van Zondagsheiliging is
niet zoo christelijk, als de heeren leden
van Patrimonium en anderen, die
onlangs over minister Talma's houding
in dezen hun verontwaardiging lucht
ten, het willen doen voorkomen. Een
keuze tusschen deze twee mogelijkhe
den zij de Zeeuw, die, meenen we, in
dertijd ook onder de verontwaardigden
behoorde, ter overweging aanbevolen.
Wij voor ons meenen er weer een
bewijs in te zien, dat het met dien
gemeensehappelijken wortel des ge-
loofs maar slecht staat.
B i ii u e ii i a ii tl.
Het koperen kroningsfeest van onze
Koningin.
B(j gelegenheid van het 12 V» jarig
kroningsfeest van onze koningin heb
ben op verschillende plaatsen feeste
lijkheden plaats gehad. Te 's Graven-
hage is H. M. een zanghulde gebracht
door 15 zangvereenigingen, gevolgd
door een défilé, waaraan 38 vereeni-
gingen deelnamen,
Voor den wettelijken 10 aren werkdag.
In het Paleis voor Volksvlijt is
Zondagmiddag de nationale betooging
voor den wettelijken 10-urigen werk
dag gehouden, uitgeschreven door het
Nederlandsch Verbond van Vakver-
eenigingen en de S.D.A.P. De groote
concertzaal was tot in de uiterste
hoeken bezet, en zelfs op het met
vaandels versierde podium en op de
galerijen verdrongen zich de hoorders.
De heer Oudegeest, die de meeting
leidde, deelde mede, dat vertegen
woordigd waren 96.000 arbeiders, ver
zameld in 540 vereenigingen. Als
sprekers traden op de heeren Schaper,
Wibaut en H. Polak. De eerste ver
telde o.a. dat de sociaal-democratische
kamerfractie het wetsontwerp voltooid
heeft tot invoering van den 10 urigen
nationalen arbeidsdag, dat door haar
bjj de Tweede Kamer zal worden
ingediend. Aan het eind der vergade
ring werd een motie aangenomen,
waarin de volgende eisehen gesteld
worden
lo. een wettelijk vastgestelden 10-
urigen arbeidsdag als maximum voor
alle volwassen arbeiders j
Afval als een bron van rijkdom.
{Slot.)
Tegenwoordig zijn het ook niet
meer uitsluitend de onbeschadigde
leege flesschen, die voor den opkoo-
per waarde hebben, doch de vodden
raper verzamelt geduldig alle scher
ven glas, dien hij op zijn weg vindt,
daar zij marktwaarde hebben. De glas
scherven worden na fijn gemalen te
zijn, opgesmolten, en komen in ande
ren vorm weder ais nieuw in den han
del. De scherven worden heel dikwijls
gebruikt voor de fabricatie van ruiten
op broeikasten en dergelijke plaatsen,
waar minder op de zuiverheid van
het glas gelet wordt.
Ook oude tinnen voorwerpen hebben
groote waarde voor den voddenraper
en na opnieuw gesmolten te zijn, vin
den zij voor verschillende doeleinden
toepassing.
Lompen, die vroeger een belangrijke
rol speelden bjj de papierfabrieatie,
hebben in den laatsten tjjd op dat
gebied veel van hunne belangrijkheid
verloren. Vóór de ontdekking van de
hontpulp werd het meeste papier van
lompenvezels gemaakt. Vodden vinden
weliswaar nog steeds afzet voor de
2o. afschaffing van allen nachtar
beid, welke door den aard van het
bedrjjf niet strikt geboden is;
3o. een arbeidstijd voor vrouwen
cn jeugdige personen, die beperkt is
tot de uren tusschen 7 uur voormid
dag en 5 unr namiddag
4o. een verbod van arbeid voor
vrouwen op Zaterdagmiddag, en ge
durende 8 weken direct voor of na
de bevalling
5o. dat de leeftijd, onder welken
kinderen geen arbeid mogen verrich
ten, worde gesteld op 14 jaar;
6o. dat de leeftijdsgrens, vastgesteld
voor „jeugdige" personen, worde ge
bracht op 18 jaar
7o. dat landbouw, tuinbouw, bosch-
bouw, veehouderij en veenderij ook
onder de bepalingen der Arbeidswet
zullen worden opgenomen.
Het slot der motie roept allen ar
beiders op, „tegenover den onwil
der regeerende klasse in zake sociale
hervormingen, hunne organisatie en
invloed op economisch en politiek
terrein, mede door den strijd voor het
algemeen kiesrecht, dermate te ver
sterken, dat de Volksvertegenwoordi
ging wordt samengesteld uit werke
lijke voorstande.s van den 10-urigen
werkdag."
Omtrent het door de sociaal-demo
craten in te dienen ontwerp, waar
over de heer Schaper mededeelingen
deed, meldt het Volk, dat het een
arbeidsbescherming bevat voor alle
mannen, vrouwen, jeugdige personen
en kinderen. Het bedoelt een volledige
vervanging te zijn van de thans be
staande Arbeidswet en voert den tien
urendag in voor alle arbeiders, behou
dens zeer enkele groepen volwassenen,
die worden uitgezonderd. Voorts stelt
het ten behoeve van alle arbeiders in
fabrieken en werkplaatsen overgangs
maatregelen voor, waardoor acht ja
ren na het inwerkingtreden der wet
de wettelijke achturendag zou zijn
ingesteld.
Debietrecht op tabak.
Het hoofdbestuur der Nederlandsohe
Vereeniging van Sigarenwinkeliers,
gisteren te Utrecht in spoedvergade
ring bijeengekomen, heeft besloten
een algemeene landelijke actie op touw
te zetten tegen het wetsontwerp de-
bietbelasting op tabak.
StatBH-iieiieraal.
TWEEDE KA MEE.
De beraadslaging over het ontwerp
successie-belasting heeft al dadelijk
voor- en tegenstanders aan het woord
gebracht. En het bleek daarbij, dat
onder minister Kolkman's medestan
ders in de politiek nu juist niet zijn
medestanders ten opzichte van dit
ontwerp moeten gezocht worden De
eenige, die het ontwerp ronduit en
zonder terughouding verdedigde, was
de heer Treub, al had ook hjj enkele
grieven, zoo ten opzichte van de vrij
stelling van uitkeeringen krachtens
levensverzekering.
De heer Vliegen was al wat minder
voldaan. Hij vond de verhooging te
gering, waar zij 2/3 der gevallen van
papierfabrieatie, doch nog grooter is
de vraag naar oud papier, waarvan
tegenwoordig maar zeer weinig ver
loren gaat. Van de groote instellingen
en kantoren in de steden wordt het
papier bij duizenden tonnen opge
kocht. gesorteerd, in balen verpakt
en naar de papierfabrieken verzonden.
„De Brooklyn Rapid Transit Kailway"
ontvangt 1.21)0 per jaar voor het
oude papier, dat door de reizigers in
de coupé's wordt achtergelaten. Zelfs
oude kranten, die vroeger weggewor
pen werden, omdat men de drukinkt
niet kon vernietigen, worden nu veel
gevraagd en ook eindjes touw spelen
een belangrijke rol bjj de papierfabri
eatie. De groote papierfabrieken zjjn
willige koopers voor oud Manilla-touw
en koopen hot op in alle oorden der
wereld. De grootste hoeveeldeden ko-
meD van Liverpool en Londen. Als
het oude touw nergens anders meer
voor deugt, wordt er papier van ge
maakt voor meel- en cementzakken.
Het proces om van oud touw papier
te maken is zeer eenvoudig, en in de
Ver. Staten werd in het afgeloopen
jaar meer dan 30.000 ton van deze
grondstof tot papier verwerkt.
Oppervlakkig geoordeeld, zou men
zeggen, dat een gebroken vat al heel
zelden voor reparatie in aanmerking
kan komen, en toch heeft het nog waar
de indien er nog maar een paar duigen
erfopvolging ongemoeid laat door de
erfgenamen in de rechte lijn te Bparen
en kondigde in verband daarmee een
amendement aan.
Maar de heeren Van den Berch van
Heemstede, van Asch van \Y ijek en
Van Nispen tot Sevenaer moesten van
het ontwerp eigenlijk niet veel hebben,
al verklaarde dan de laatste, ondanks
zjjn grief wegens de bevoorrechting
van het roerend goed voor te zullen
stemmen. Vooral de heer van Asch
van Wjjck bleek een beslist tegen
stander. Hij bestreed de overmatige
successiebelasting als kapitaalvernie
tiging en vermindering van het natio
naal vermogen en zocht teveigeefs
naar de rechtsgrond der progressie.
Krachtdadig verzette hij zich tegen
verhooging van successiebelasting
voor het erfdeel van afstammelingen
in de rechte lijn. Dit laatste scheen
ook den heer van den Berch van
Heemstede te hinderen, die het even
eens had willen zoeken in zwaarderen
druk op de zjjlinie.
Luidbouw, Veeteelt en
V isscherij.
Oestercultuur.
De oesterverzending uit Zeeland,
zoo schrijft men aan de N. R Ct.,
blijft zeer bevredigend en, naar wordt
gemeld, zjjn er reeds veel kweekers,
die zoo'n quantum hebben afgezet,
dat de voonaad klein begint te wor
den een verbazend verschil met
vorige jaren, toen sommigen zelfs ge
noodzaakt waren tot hun groote schade
een deel der voor aflevering bestemde
oesters weer terug te plaatsen op de
banken.
De onderlinge handel in zaaioesters
is bijna afgeloopen, daar de voorraden
tegen goede prijzen verkocht zijn
de werkzaamheden hebben in de
laatste weken wel eenigszins geleden
onder den invloed van het ruwe weer.
Stalverbetering
De Directeur van het Instituut voor
landbouwwerktuigen en -gebouwen te
Wageningen maakt bekend, dat voor
belanghebbenden op aanvrage koste
loos verkrijgbaar wordt gesteld de
volledige teekening van een grupstal
voor melkvee.
Desgewenseht kan men de aanvrage
vergezeld doen gaan van een platten
grond en een dwarsdoorsnede van
het stalgebouw, in welk geval de
teekening daarmede in overeenstem
ming wordt gebracht.
Uit de Pers.
Onder het opschrift
De oogen gaan open
lezen we in Het Volk
„De sekietaris van den Christelijken
Glasblazersbond, de heer P. Bogerd,
heeft als zoodanig ontslag genomen
en heeft zich voor het lidmaatschap
van de Nederlandsehe Vereeniging
van Glas- en Aardewerkers aange
meld.
Mr. Aalberse had wel gelijk toen
heel zijn gebleven. De hoepels gaan
als oud ijzer en de duigen kunnen
weer met andere gebruikt worden, en
in minder tjjd dan wij noodig hebben
om het hier te beschrijven is het
nieuwe vat gereed. Goeden eikenhou
ten vaten, die voor alcoholische dran
ken gebruikt worden, worden nog her
haaldelijk gerepareerd nadat ze door
den eersten gebruiker afgedankt zjjn.
De oudste en vuilste lompen heb
ben nog waarde. Sommige gaan
naar de papierfabrieken, doch een
groot deel feitelijk alle wollen
lompen wordt tot lompenwol ver
werkt. In de Ver. Staten worden jaar
lijks meer dan 100 000.000 ponden
lompenwol tot kleedingstofifen gewe
ven.
De toeschouwer, die eenige oogen
ken in een lompensorteerderij ver
toeft, zal zich allicht met verwondering
afvragen, waarom de sorteerders en
sorteersters alle lompen zoo nauw
keurig onderzoeken, ook dan, als met
een oogopslag is uit te maken by
welke groep z(j gerangschikt moeten
worden. Het antwoord hterop luidt,
dat alle voddenrapers hopen, den een
of anderen dag een schat tusschen de
lompen te zullen ontdekken. Een
enkelen keer gebeurt het ook wel
eens, dat zij een banknoot of voor
werpen van groote waarde vinden.
Zoo is b.v. nog voor korten tjjd de
hjj in de Tweede Kamer tot minister
Talma zeide„Ik vrees het ergste voor
u wanneer de verwachtingen der
arbeiders niet vervuld worden."
Dat blijkt o.a. uit het artikel dat
de ex-sekretaris van den christelijken
bond in .de Glas- en Aardewerker"
schrijft. Wij lezen daar
„Ik geef mg niet over aan theo e-
tische bespiegelingen, maar ik volg
den practischen weg die mij de on
dervinding heeft aangewezen en mij
een beter standpunt heeft doen inne
men.
Ik zag mij genoodzaakt om mij
uit d» christelijke vakbeweging terug
te trekken, omdat de ondervinding
mij geleerd heeft (en nog velen chris
telijken arbeiders leeren zal) dat men
het standpunt van den klassenstrijd
nioet aanvaarden om practisch voor
de waarachtige belangen der arbei
ders te kunnen opkomen. Niet alleen
leeren ons dat de patroons denkt
aan de staking te Enschede, waar wij
weer een duidelijk bewijs kregen
maar ook de wetgeving leert ons dat.
En vooral onze tegenwoordige re
geering, waarvan wij, helaas zoo
veel verwachtten, maar die ons zoo
vreeselgk heeft teleurgesteld, heeft niet
weinig bijdragen tot verheldering van
m(jn inzicht.
Men denke aan den 10-urendag, af
schaffing van nachtarbeid. De arbei
ders die geen dag en geen nacht kon
den wachten, worden nu, niet alleen
door de regeering, maar ook door
hun eigen afgevaardigden in de Ka
mer in den steek gelaten. En dat zal
zoo bljjven totdat zij hunne plaats
moeten inruimen voor de voorstanders
van den klassenstrijd."
De ommekeer die bjj dezen arbeider
plaats had, heeft bjj vele andere chris
telijke en katholieke arbeiders plaats
en er zal geen sterker stuwkracht
kunnen uitgeoefend worden op de
regeering, dan dat zij het voorbeeld
van dezen arbeider volgen en open
lijk hun krediet aan de regcoring op
zeggen, om mede den strijd te gaan
voeren in het internationale leger der
arbeidersklassen."
Provincie nieuw s.
's-Heor Arendskerke. Maandag
avond werd alhier, in het café van
Chr. M. van Iwaarden een vergadering
gehouden voor vrouwenkiesrecht.
Als spreekster trad even als elders
op mej. M. Steverding, als spreker
dhr. Barendsmej. De Koff gaf tus-
schenbeide pianomuziek. Het aantal
aanwezigen overtrof dat in vorige
bezochte gemeenten. Uit de aanwezi
gen gaven zich 16 leden op, die een
afd. zullen vormen van den Bond voor
Vrouwenkiesrecht.
Nisse. Door stemgerechtigde lid
maten der Ned. Herv. Gemeente is
met 34 tegen 3 stemmen beslist dat
de verkiezing van kerkeraadsleden
en de beroeping van predikanten
blijft aan de stemgerechtigden. De
gemeente is te klein voor een kies
college.
geheele avondpost van een groote bank
in de papiermand en vervolgens bjj
den voddenraper te land gekomen.
De vergissing werd eerst door den
sorteerder ontdekt, die, naar men
denken kan, hiervoor een goede be
looning kreeg.
De vraag naar jjzer en staal is nog om
vangrijker dan de behoefte aan rubber,
en alle soorten jjzerafval hebben dan
ook een vaste marktwaarde. De groote
spoorwegmaatschappijen zjjn wel de
voornaamste leveranciers van ijzer-
afval.
Ongeveer een jaar of vijf geleden
begon de toepassing van de magneet
als hefapparaat algemeen te worden.
Met dit werktuig worden alle jjzer-
deelen aan het afval onttrokken en
wel zoo vlug, dat de magneet slechts
twee en een halve minuut noodig
heeft voor het sorteeren van dezelfde
boeveelheid, waarmede een geoefende
sorteerder minstens twee en een half
uur bezig zou zjjn.
Groote, voor afbraak bestemde voor
werpen kunnen niet in hun geheel
in de smeltovens worden gebracht.
Zij moeten om het smelten te bevor
deren eerst in zoo klein mogelijke
stukken worden verdeeld. Om dit te
bewerkstelligen, gebruikt men zware
ballen van een gewicht van 6.000 tot
20.000 pond, die van een vrjj aan-
sienljjke hoogte op het te vernielen
Wolfertsdijk. Gisteravond werd
in de zaal van S. Berrevoet alhier
een propagandavergadering voor vrou
wenkiesrecht gehouden, waarbjj mej.
M. Steverding uit Arnhem als spreek
ster optrad, die zoowel als dhr. Ba
rends, lid van het hoofdbestuur, alles
duidelijk uiteenzette, waarom de vrou
wen ook het kiesrecht moeten hebben.
Aandachtig werden spreekster en
spreker aangehoord door ongeveer
een 50 tal aanwezigen. Tot oprichting
van eene afdeeling werd niet overge
gaan. Bjj afwisseling werd piano
muziek met zang ten gehoore ge
bracht door mej. M. de Koff uit
Utrecht. Onder de aanwezigen waren
een 3 tal dames.
Schore. Door 13 manslidmaten der
Ned Herv. kerk alhier, werd Maandag
gestemd of de volgende 10 jaren de
kerkeraadsleden en predikanten be
noemd of beroepen zullen worden door
den kerkeraad of door de manslid
maten.
De uitslag was, dat 9 leden stem
den voor de manslidmaten en 4 voor
den kerkeraad, zoodat de toestand de
eerstvolgende 10 jaren bljjft zooals
hjj was.
Waarde. De veldarbeider J. van
Kruiningen alhier herdacht den 4
Maart den dag, waarop hij voor 25
jaren in dienst trad bij den landbou
wer J. J. Mol, eveneens alhier woon
achtig. Dat die dag niet onopgemerkt
voorbijging laat zich denken, temeer
waar de heer Mol ook net een kwart
eeuw geleden zich hier metterwoon
vestigde. Van Kruiningen ontving
als souvenir een keurig zilveren hor
loge met inscriptie, terwijl ook de
arbeider A. Sonke, die eveneens meer
dan 20 jaar bjj M. werkzaam was,
met een dergeljjk cadeau verrast werd.
Kortrjene Gisteren werd in de
„Stadswjjnkelder" alhier eene buiten
gewone vergadering gehouden van
de „Onderlinge Veeverzekering-Maat-
schappjj Noord-Beveland". Deze ver
gadering, uitsluitend belegd tot het
nemen van goede voorzorgsmaatrege
len tegen de heerBehende gevreesde
borst- en longziekte onder het vee,
besloot o. m. de cadavers der aan
die ziekte gestorven paarden, voor
consumptie onbruikbaar te maken en
daarna te begraven.
Vlissingen. Maandagavond is hier
de protest-vergadering gehouden te
gen het verbod der bookmakerskan
toren in het Wetsontwerp tot bestrij
ding der zedeloosheid. Wethouder van
Niftrik schetste de reeds kort door
ons vermelde gevolgen van dit ver
bod voor Vlissingen en het Ejjk,
waarop de vergadering besloot tot
't zenden van een adres aan de Rijks-
regeering In dit adres wordt gevraagd
of het niet mogelijk kan zijn het ver
bod op te heffen voor die kantoren,
welke reeds ten minste één jaar het
bookmakersbedrjjf uitoefenen, onder
Btrenge controle-voorwaarden en waar
borgen tegen uitbreiding van zaken,
welke verkregen zou kunnen worden
door voor het aantal deelnemers een
grens te bepalen in overeenstemming
met de in drie laatste jaren gevolgde
voorwerp neervallen. Eén enkele slag
van deze kogels is voldoende om een
brandkast te vermorselen. Het mate
riaal, dat niet op deze wjjze behan
deld kan worden, wordt met zware
hamers, soms ook met de hand be
werkt.
De regeering der Ver. Staten heeft
onlangs liet oude materiaal van het
Panamakanaal, zooals oude bagger
molens, karren, wagens, kranen, enz
aan een Amenkaansch syndicaat ver
kocht. Een twintigjarig verbljjf in de
moerassen der landengte was nog
niet in staat om het metaal geheel
waardeloos te doen worden. Het syn
dicaat betaalt 17 per ton, en daar
er ongeveer 300.000 ton voorhanden
is, ontvangt de regeering niet minder
dan S 5 000.000 voor een schijnbaar
waardeloozen hoop jjzer.
I De hapdel in de Ver. Staten in af-
Valmatériaal is zóó belangrijk,' dat er
ééns per week een tijdschrift van 30
k 40 bladzijden verschijnt, dat geheel
gewijd is aan de belangrijkste ge
beurtenissen en wetenswaardigheden
op dit gebied. Het blad geeft het
laatste nieuws omtrent alle soorten
afval en bevat verder alle mogeljjke
raadgevingen wat de behandeling en
de bewerking hiervan betreft.