Dinsdag 31 Januari
989te jaargang.
72 FEUILLETON.
COURANT.
Telefoonnummer 22. Directeur A. F. A. van Seteks. Uitgave van (ie Naarnl. Vennootschap „Goesche Courant". Hoofdredacteur mr. W. S. Kai.ma.
De uitgave dezer Cour int geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen,
Plijs per kwartaal, in Goes f 0,73, huilen Goes, franco 1,25.
Afzonderlijke nommers 5 cent.
inzending van advertentlën vóór 2 uren op den dag der
uitgave.
De prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50'ct., eiken regel meer lOct
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prjjs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en do daarop botrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels a 1,— berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
H. H. Correspondenten, die
tot heden hunne nota s niet in
dienden, verzoeken wij thans
voor de laatste maal zuiks als
nog ten spoedigste te doen.
DE ADMINISTRATIE.
MOOI HOLLAND.
Wij, Hollanders, hebben meestal een
bizondere neiging om op ons eigen
land af te geven. Niet, dat wij het
niot zouden liefhebben, maar het is
ons tot een zekere gewoonte geworden,
die misschien ook bij andere volken wel
voorkomt, en waarschijnlijk ook mee-
nen we, dat het voornaam staat. Nu
is het begrijpelijk, dat het mooi, dat
we iederen dag zien, ofschoon liet ons
vertrouwder wordt en dus inniger,
duidelijker tot ons Spreekt, dieper
doordringt in onze ziel, ons toch bij
oppervlakkige waarneming minder
treft dan het vreemde schoon.
Het kan daarom goed doen eens te
vernemen, wat een vreemdeling, een
die onbevangen tegeuover het mooi
van ons land komt te staan ais wij
tegenover dat van vreemde lauden,
van ons land viudt. Dit kan ons
leeren, dat het geen opgeschroefde
vaderlandsliefde of enghartig nationa
lisme is, wanneer we zoo gaarne van
mooi Holland spreken.
In Eigen Haard vertelt Jhr. J. H.
Schorer van de meening van een
Dnitseher over ons land, ze tere A G
Hartmann Deze heeft van den zomer
ons natuur- en stedenschoon warm in
Die Woche geroemd, een loflied op
het natuurschoon van Nederland,
spontaan en warm gevoeld, krachtig
en vóór alles juist geziennimtner
klonk van uit Duitschlaud eeue zoo
danige stem.
Hartman noemde ons land een be
voorrecht Eden van idyllische beschei
denheid overal nemen we waar, hoe
het verleden verrijst en het nieuwe
vermaagschapt is aan het oude. Geeft
ge den oogen goed den kost, dan
vindt ge op straat en in de natuur
alles weer, wat uw speurende blik in
de musea pakt. Nog is alles gedom
peld in die doorzichtige en toch zoo
geheimzinnige atmosfeer, die voor
eeuwen de groote landschapsschilders
stemde tot het creëeren hunner mees
terwerken de uit het werkelijke leven
gegrepen typen van den titan Kern-
brandt ontmoet ge ook heden op de
Jodenhreestraat van Amsterdam de
zware veelbeteekeneude wolkgevaar
ten overwelven duin en stad, juist
alsof het raderwerk van den tjjd
eeuwig stille heeft gestaan. Hoewel de
meesten der nieuwe profeten, die na
den grooten bloeitijd der Hollandsehe
kunst waardig de tradities hoog hiel
den, ten grave zijn gedaald, is de
geest, die in hen vaardig werd, even
min dood als die van Kern brandt, die
steeds het levendige in het leven zocht.
En wat du grijze Israels, Willem en
Matthijs Maris, Breitner e. a. heden
scheppen, is zoo intiem met de ziel
van dit land één, dat hunne werken
het gebeele Hollandsehe wezen als in
een brandspiegel weerkaatsen.
„De kunstschilder, die in Hol
land werkt, vindt alles wat hij zoekt".
Een kjjkje van nit de huisdeur doet
hem motieven te over aanschouwen,
die afgesloten in zich composities vor
men, in welke het landschap, als dra
ger van licht en kleur vol stemming,
al wat op anekdote geljjkt, verbant.
Geen kunstschilder komt hier te kort
Holland biedt stof in elke richting en
op elk gebied; als slechts het heilige
vuur in hem brandt, vindt zijn oog
tneer dan het gewenschte, want de
natuur spreidt als van uit een hoorn
des overvloeds hem alles voor.
Er ligt over Holland eeue onge-
tneene bekoring. De vele met een
zee van masten gevulde havens, de
grachten tnet hare bruggen, de eigen
aardige windmolens, de vorre weide-
vlakten met het tallooze vee welke
opwekking geeft dit alles den naar
vorm en kleur zoekenden blik Op
elke wandeling, door mij bij dag en
nacht door dit tooverland ondernomen,
werden steeds nieuwe verrassingen,
ontstaan door veranderde verlichting
mijn deel; dit met vochtigheid ver
zadigde Hollandsehe licht dat bijzon
dere nukken heeft, welks innerlijke
kracht toeneemt, hoe meer men de
Noordzee nadert." Hartmann heeft
het verder over den invloed van
Holland's natuurschoon op de Duitsche
kunstschilders, die, toen Max Lieber-
mann ons land in 1873 ontdekte,
vlijtig Nederland bezochten en hier
de sterkste opwekkingen ondergingen
tot opvoeding en ontwikkeling van
kleur en licht.
II H i t e n I a n <1.
Een nationale uitsluiting.
Do beweging in het Engelsche
drukkersvak begint gevaarlijke afme
tingen aan te nemen. De gezellen
n.l. zijn besloten tot een algemeene
staking, terwijl de patroons van hun
kaut ailes ia het werk stellen eeae
nationale uitsluiting daartegenover te
plaatsen. Daardoor zouden de plannen
der Londen3Che typo's zeer onder
mijnd worden wjjl ze dan geen finan-
cieelen steun kunnen ontvangen van
hun provinciale vakbroeders, aange
zien die dan zelt hun kas al te zeer
zouden moeten aanspreken. Zetten de
heeren dus hunne voornemens toch
kracht bjj, dan staat er voor velen
weer groote ellende te wachten.
De berichten uit China luiden nu
reeds diep treurig, doordat
de pest
daar welig blijft tieren. Alle plaatsen
in een straal van 150 K.M. rondom
Kharbin zijn besmet en op enkele
slechts is geneeskundige hulp aan
wezig. Te Tusjiaties zjjn Donderdag
tusschen 160 en 20 J personen aan de
ziekte overleden, te Asjiho en te
Kwangsjengatji bezwijken dagelijks
gemiddeld 100 lijders. Ook zijn reeds
eenige geneesheeren slachtoffers van
JCef gehsim oan den
JCerculesburchi. -
Uit het Fransch
van
GASTON LEROUX.
Maar wat is dat? Wat doet ons
op betzelfde oogenblik terugdeinzen
Wat maakt dat Darzae, wiens oogen
zich opensperren in nieuwe ontzetting,
dat Mathilde, dat Arthur Ranee, dat
ik zelf met moeite een kreet inhouden...
dat wjj allen bjjns gelijktijdig een
naam hadden uitgesproken, die ons
haast over de lippen kwamden
naam van Larsan
Waar hebben wij hem dan gezien
Waar hebben wij hem in eens in het
oog gekregen, wij, die hier naar Rou
letabille kijken O, dat proflei in die
rosse schemering van den vallenden
avond, dit silhouette, dat zich daar
in de nis afteekent tegen den lichten
achtergrond van het raam, waar nu
de bloedroode gloed van de avondzon
door valt I 0, die ferme, energieke lijn
van de onderkaak, die lijn, die zoo
even in het daglicht iets bitters, maar
tevens iets zachts en innemends had,
krijgt nu in het avondlicht gezien,
iets vijandigs en dreigends! Wat
lijkt Kouletabilie nu op LarsanWat
lijkt hij nu op zijn vader I 't Ia Larsan 1
Kouletabilie, wien de ontroering
zijner moeder niet ontgaat, verlaat nu
de nis, waarin hjj zich aan ons heeft
vertoond in de gedaante van Larsan,
en komt bij ons en wordt woer de
Kouletabilie van altijd. Wij beven er
nog van. Mevrouw Rance, üie Larsan
nog nooit heeft gezien, begrijpt er
niets van. Wat is er eigenljjk gebeurd
vraagt zij mij.
Kouletabilie staat nu voor ons, met
zijn pannentje mot warm water, met
zijn servet en zijn doodshoofd. Hij
maakt het doodshoofd schoon.
Dat is gauw gedaan. De verf gaat
er dadelijk af. Hij iaat ons dit zien.
Dan gaat hij voor de schrijftafel Btaan
en kjjkt eenigen tjjd zonder een woord
te zeggen naar zijn eigen teekenmg.
Ook ons heeft hij met een wenk te
kunnen gegeven, dat wij het stilzwij
gen moeten bewaren. Dit duurt tien
minuten ongeveer. De stilte is indruk
wekkend. Waarop wacht ujj toch?
Op eens neemt hij het doodshoofd op
en laat het over de teekening rollen.
Dan houdt hij het weer omhoog en
laat ons zien dat er volstrekt geen
verf aan kleeft. Daarna haalt Koule
tabilie zijn horloge weer voor den
dag.
De verf is heeiemaal droog, zegt
hij. Er is een kwartier noodig ge
weest om de teekening te doen dro
gen. Op den dag van den elfden
April hebben wjj om vijf uur den heer
Darzae, die toen van buiten kwam
de ziekte geworden, deze waren
echter allen besmet door persoonlijk
contact met pestlijders.
liet gevaar van besmetting schijnt
voor Europeanen minder groot te zijn
dan voor de inlanders. Dr. William
D. Owenz, Auierikaanseh geneeskun
dig ambtenaar te Peking heeft de
New-York Herald ver-zocht, te willen
mededeelen, dat uit de ondervinding,
opgedaan te Kharbin, Moekden en
andere plaatsen, is gebleken, dat bui
tenlanders, wonende in een omgeving,
waar aan de voorschriften van de
hygiëne de hand wordt gehouden,
slechts weinig gevaar loopen En deze
mededeeling wordt bevestigd door het
rapport, dat generaal Horvat, de pre
sident van den Chineesekon Ooster
spoorweg, aan het Russische gezant
schap heeft gezonden. Daarin verklaart
hij n.ldat de gevallen van pestziekte
onder de Kussen beperkt zijn geble
ven tot de geneesheeren en assisten
ten, die in directe aanraking zijn ge
weest met aangetasten an tot eenige
personen uit de allerlaagste klassen,
die te midden der Ghineezen woonden.
Krachtig ingrijpen blijkt intusschen
hoog noodig.
Ook de regeering in
Spanje
is bezig krachtige maatregelen te ne
men, niet tegen de pest, maar tegen
de emigratie. Wat toch is het geval?
Jaarlijks trekken duizenden onder
nemende mannen naar het buitenland,
omdat Spanje zelf hun niet genoeg
oplevert cm in hun onderhoud te voor
zien. Blijft dat zoo doorgaan, dan
dreigt het land van de lommer der kas
tanjes op den duur ontvolkt te worden
of in ieder geval tenslotte niets dan
onnutten ouder z'n bewoners te tellen.
Teneinde dat nu te voorkomen, heett
de minister v. landbouw en openbare
werken beslotsu teil spoedigste te
voorzien in het gebrek aan irrigatie van
den grond en aan een voldoend aantal
goed onderhouden wegen op het platte
land
Een decreet is uitgevaardigd tot
inrichting van twintig irrigatiewerken,
aanleg van 50.000 K.M. verbindings
wegen, eu uitbreiding van het spoor
wegnet.
't Is te wensehen, dat dit zal £hel-
pen! Dan zal de Spanjaard zijn vorst
zeker hoogelyk verplicht zijn cu zelfs
de socialisten zullen een schrede nader
komen tot het koningshuis, ja, wie
weet of die dan nog niet een6 met hun
koning aan één tafel zullen aanzitten,
't Zou trouwens al niet meer de eerste
maal zjjn. Dezer dagen toch zijn vier
sociaal-democratische afgevaardigden
de gasten geweest van het Deensche
koningspaar te Kopenhagen. Het gold
een „parlementair diner", dat de ko
ning een paar maal in uen loop van
den winter aan de leden van den
Rijksdag aanbiedt. De 4 soc. demo
eraten waren in hun hoedanigheid van
leden van belangrijke commissies uit
het Folkethiug uitgenoodigd. Tegen
alle verwachting bedankten zjj ditmaal
niet voor de hun gezonden invitatie,
het Oude Kasteel binnen zien gaan.
De heer Darzae heeft, na toen naar
binnen te zijn gegaan en na de deur
van zjjn kamer achter zich gesloten
en gegrendeld te hebben, die kamer
niot verlaten, voor wjj hem even na
zessen zijn komen halon. Dat zegt hij
zeil. Wat den ouden Bob betreft, wjj
allen hebben hem om zes uur den
Ronden Toren binnen zien gaan, met
zjjn doodshoofd, waar toen volstrekt
geen verf aan kleefde, in de hand.
Hoe komt hut nn, vervolgt Roule-
tabille, dat die verf, die maai' een
kwartier noodig heeft om droog te
worden, toen ongeveer een uur nadat
mijnbeer Darzae weg was gegaan, nog
nat genoeg was om te bljj ven kleven
aan het doodshoofd, dat de Oude Bob
er overheen liet rollen. Ik vind hier
slechts één verklaring voor, en ik tart
n allen er een andere verklaring voor
te vinden. De heer Darzae, die te vjjf
uur het Oude Kasteel binnen is ge
gaan, zonder dat iemand hem er weer
vandaan heeft zien komen, is niet
dezellde ais de heer Darzae, die even
voor de komst van den onden Bob in
den Ronden Toren, dus om zes uur,
zijn plattegrond had gekleurd, dien wjj
in de kamer van het Oude Kasteel
vonden, zonder er hem te hebben zien
binnengaan en met wien wjj het Kas
teel weer verlaten hebben. Kortom,
bij is niet dezellde als de heer Darzae,
die zich hier in ons midden bevindt.
Onze logica en ons gezond verstand
toonen ons aan, dat w{j hier te doen
maar verschenen aan het hof en zaten
aan tafel aan, hetgeen verschillende
partjjgenooten hun zeer kwalijk heb
ben genomen. De vier heeren verkla
ren zich niet bewust te zijn, door 't
aannemen der invitatie gezondigd te
hebben tegen het besluit van den
Deensohen socialisten-dag te Odense,
dat den sociaal-demoeraten verbiedt
deel te nemen aan een feest, dat ten
doel heeft „leden van het koninklijke
huis te verheerlijken". Van een ver
heerlijking" van het regeerende vor
stenhuis kan h. i. in dit geyal geen
sprake zijn. De vier heeren hebben
de invitatie zoo zeggen zij hoofd
zakelijk aangenomen om zich niet
onbeleefd te toonen tegenover 'den
koning en de koningin, maar het is
te begrijpen, dat deze opvatting niet
door al hunne partjjgenooten gedeeld
wordt. Waarschijnlijk zal op den aan
staanden partydag de vraag worden
behandeld, hoe de sociaal democraten
zich in het algemeen hebben te ge
dragen wanneer zjj uitnoodigingen
voor feesten ten hove ontvangen.
B i ti ii e n i a n d.
Het Juliana-bloemje.
De actie tegen het besluit der Cen
trale Vereeniging ter bestrijding der
Tuberculose, om op den verjaardag
van het Prinsesje niet meer de Juli-
ana-bloem met het Oranje-hartje ten
verkoop aan te bieden, maar dit te
vervangen door de weldadigheids-
bloem, ten einde alle gevoeligheden
te ontzien, wordt van rechts met vol
len jjver voortgezet. Nu heeft ook de
Federatie der vjjf Diocesane R. K.
Volksbonden eu Werklieden-Organi
saties in Nederland, namens de ruim
40,000 werklieden, die de Federatie
telt, een krachtig protest-schrijven ge
zonden aan het bestuur der Vereeni
ging, waarin dringend verzocht wordt
op het genomen besluit terug te komen.
Zoo niet, dan zullen pogingen worden
aangewend om langs een anderen weg,
buiten de neutrale „weldailigliunis-
bioem" om, den armen teringlijders
to hulp te komen.
Een motie van Patrimonium.
in de jongstgehouden ledenverga
dering der afdeeling Amersfoort van
„Patrimonium" is een motie met al
gemeene stemmen aangenomen en op
gezonden aan de Tweede Kamer der
ötaten-Generaal, waarin zjj de mee
ning uitspreekt, dat het de ernstige
roeping is van de meerderheid dei-
Tweede Kamer met voortvarendheid
alle gepaste middelen aan te wenden
om zoo mogelijk alle beloofde verze
keringswetten voor 1913 in het Staats
blad te krjjgen, opdat ook de Chris
ten-werkman niet worde teleurgesteld.
De Middenstandstentoonstelling
van 1909.
Blijkens het thans door het uitvoe
rend Comité der Middenstandsten
toonstelling, in 1909 te Amsterdam
gehouden, aan het bestuur van den
Middenstandsbond uitgebracht uitvoe
rig rapport hebben ruim 180.000 be
talende bezoekers de tentoonstelling
bezichtigd en bedroegen de ontvang
sten uit dezen post niet minder dan
t 67.412.051/9.
Hoewel, noch direct, noch indirect
eenige subsidie werd ontvangen,
mocht het comité er toch in slagen
het geheele waarborgfonds, zelfs ver
hoogd met 5 pCt. rente, over den
tijd, gedurende welken het door de
deelnemers was gestort, wederom
terug te betalen.
De Papendrechtsche Zaak.
De heer J. van Elk heelt thans aan
de Eerste Kamer een adres gezonden
met verzoek om gebruik te maken
van haar bevoegdheid tot het instellen
van een onderzoek of hy zich werke
lijk heeft schuldig gemaakt aan het
geen in het rapport der psyehiaters en
in het Arnhemsche arrest is vermeld.
Hjj verklaart zich daarin bereid de
leden der Kamer perBOonljjk de ver-
eischte inlichtingen te verschaffen en
zjjn bezwaren gedocumenteerd toe te
lichten.
Landbouw, Veeteelt en
Vissclierij.
Vlas in Zeeuwtch-Vlaunderen.
Nu het vlaszwingelen in Zeeuwsch-
Vlaanderen in vollen gang is, komen,
zoo wordt aan de N. B. VI. gemeld,
de vlasbewerkers al meer en meer tot
de ontdekking, dat het vlas verleden
jaar veel geleden heeft door het voch
tige weer. In andere jaren kon een
werkman 2 tot 3 steenen vlas per dag
zwingelen, thans maar 1 'k tot 2. Dit
komt, doordat het vlas te zwak is,
waardoor bjj het zwingelen te veel
verloren gaat. Gewoonlijk zwingelt
men 120 tot 140 steenen uit een gemet
vlaswie dit jaar er 100 uit krijgt,
mag niet klagen.
Gelukkig zijn de vlasprjjzen aan-
merke.ijk hooger dan verleden jaar
anders zonden vele arbeiders, die in
den zomer vlas gekocht hebben om
het thans met hun zonen uit te zwin
gelen, voor niets werken. Het beste
vlas wordt verkocht tegen 70 tot 72
stuivers per steen, terwijl het vorige
jaar 50 tot 55 en in 1909 slechts 44
tot 46 stuivers per steen betaald werd.
Dit zjjn echter Vlaamsehe stuivers,
want het is een eigenaardigheid in
den vlashandel, men koopt en verkoopt
nog steeds volgens de oude manier
mot Vlaamsehe stuivers. (Een Vlaam
sehe stuiver is 9.07 centiem.) Er
heerscht een levendige handel in vlas,
zoodat vlas, dat op andere jaren bjjna
onverkoopbaar was, thans ook tegen
goede prjjzon van de hand gaat.
Ook wordt door de Belgische han
delaars gebookt vlas opgekocht. Be
taalde men daarvoor vroeger 10 tot
13 francs per 100 kilogrnu geldt
het meestal 16 tot 18 fr. Dit vlas wordt
door de Belgische opkoopers zelf ge
root, niet in putten, maar 't wordt
uitgespreid op een stuk land, waar
het door den invloed der lucht het
hebben met twee Darzacs.
En Kouletabilie zag Darzae strak aan.
Ook deze scheen verbijsterd door
de logische verklaring, die de jonge
reporter van het gebeurde gaf! Zjjn
woorden hadden ons met ontzetting,
maar tevens met bewondering ver
vuld. Alles wat hij zei, was zoo klaar,
zoo helder en zoo verschrikkelyk.
Weer had hy ons een bewijs ge
geven van zjjn logische en mathe
matische wjjze van denken.
Dus zoo heeft hjj, zei Darzae, zich
toegang weten te verschaffen tot het
Oude Kasteel. In een vermomming,
die hem er precies zoo deed uitzien
als ik, is hij hier gekomen. Men heeft
hem binnengelaten en hy heeft zich
in de kast verstopt, zoodat ik hem
niet eens heb gezien toen ik hier
kwam om myn correspondentie af te
doen, na in den Ronden Toren te zijn
geweest, waar ik den door mij ge-
teekenden plattegrond had laten lig
gen. Maar hoe kwam Bernier er toe
hem binnen te laten?
Wel, zei Kouletabilie, die Matbilde's
handen in de zjjne had genomen, als
om haar moed te geven. Wel een
voudig, omdat hjj meende dat hjj te
doen had met u.
Dus dit verklaart mii ook boe het
k we m, dat ik de deur van myn
kamer toen maar open behoefde te
duwen, in plaats van hem, zooals
Iandeis, gesloten te vinden. De oude
Bernier dacht dat ik al op myn
kamer was.
Precies 1 riep Rouletabille uit. Pre
cies 1 Heel goed geredeneerd 1 En de
oude Bernier, die den anderen Darzae
had binnengelaten, heeft aan een
tweeden Darzae niet gedacht, een
voudig omdat hij hem niet heeft ge
zien, evenmin als wjj. U is zeker op
het Oude Kasteel binnengegaan toen
de oude Bernier met ons op de borst
wering Btond en wjj met verbazing
naar de wonderlijke gebaren keken,
die de oude Bob maakte, terwjjl hjj
aan den ingang van de Barma Grande
met mevrouw Rance en prins Galitch
stond te praten.
Maar. vroeg weer Darzae, hoe komt
het dat Bernier's vrouw, die toch in
haar kamer was, mjj niet heeft ge
zien Want het zon haar toch ver
baasd hebben mijnheer Darzae een
tweede maal naar binnen te zien gaan,
zonder hem zjjn kamer te hebben zien
verlaten.
Denk eens aan de mogelijkheid,
merkte de reporter met een weemoe
dig lachje op, dat juffrouw Bernier
jnist op het oogenblik waarop u (dat
wil zeggen de tweede mjjnheer Darzae)
voorbijging, bezig was de aardappelen
op te rapen, uit een zak, dien ik juist
had leeggemaakt. Denk daar maar
eens aan, want dat is gebeurd.
Welnu, dan kan ik mjjzelf gelnk-
wenschen, dat. ik nog tot deze wereld
behoor 1
(Wordt vervolgd).