N\ 6 1911 Donderdag 12 Januari jaargang. ei FEUILLETON. JCef geheim van den JCerculeshurchf. GOESCHE De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond uitgezonderd op feestdagen. Prijs per kwartaal, in Goes f 0,75, buiten Goes, franco f 1,25. Afzonderlijke nommers 5 cent. inzending van advertentieu vóór a uren op den dag jder uitgave. De prjjs dergewoneadvertentiënii van 1-5 regelsöO ct., eiken regel meer lOct Dy directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 1—10 regels k f 1,— berekend. Bewijsnummers 5 cent. Telefoonnummer 23. Directeur A. F. A. van Seters. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Couraut". Hoofdredacteur mr. W. S. Kalma. Na DINSDAG 17 JANUARI a.s. wordt buiten de gemeente per postkwitantie beschikt over de dan nog onbetaalde abonnements- en advertentiegeiden over het jaar 1910. De administratie. B u i t e ii I a ii d. Een gevaarlijk oonfliot. Het conflict tusschen de arbeiders en de maatschappijen in liet Luiksche steenkolengebied is thans in een zoo danig stadium getreden, dat aan eene bijlegging daarvan niet gedacht kan worden. De mijnwerkers van don Maasoever, pi. m. 16000, staken bijua allen zonder uitzondering. Ook op den rechter Maasoever wint de be weging langzamerhand veld. De nl- gemeene secretaris van den Luikschen Bond van Kolen werkers heeft omtrent de aanleiding daartoe de volgende verklaringen gedaan t genover den correspondent van het Berliner Tage- blatt" De nieuwe Belgische mijnwet, welke een jaar geleden door Kamer en Se naat werd aangenomen en 1 Jan. 1.1. in werking is getreden, stelt den 9- urigen werkdag vast voor alle Bel gische Jmijnen. In de toelichting tot deze wet wordt uitdrukkelijk bepaald, dat de bestaande reglementen van kracht blijven in die mijnen, waar de arbeidsduur door locale omstandig heden korter is. In het Luiksche ge bied, waar de productie enorm is, worden bij een 7-urigen werkdag de zelfde resultaten bereikt als elders bij een werktijd van 10 of 11 uren, zoo als bijvoorbeeld in de kolengabiedeu van Charleroi en Mons. De maat schappijen in het Luiksche district verlangen nu de invoering van den 9-urigen werkdag, met handhaving der voor een 7-nrigeu arbeidsduur be taalde loonen, een wensch, die echter in strijd is met voormelde uitzonde ringsbepaling. De stakers hebben zich dan ook tot den gouverneur van de provincie Luik gewend, met het ver zoek, stappen te doen bij de directies der maatschappijen, teneinde de in trekking van dezen maatregel te ver krijgen. Deze zijn echter zonder re sultaat gebieveu, daar de maatschap pijen beslist weigerden met den ver tegenwoordiger der regeering, in welke hoedanigheid de gouverneur optrad, te onderhandelen. De staking kan dus nog weken en weken duren, hetgeen nu juist geen prettig voor uitzicht is. In 1886 duurde een der gelijke staking zes weken en in 1891 leidde zij tot bloedige botsingen tus schen stakers en gendarmen. In dit jaar kwam ook in tal van ■schachten brandstichting voor. Of schoon op het oogenblik overal nog volmaakte kalmte heerscht, is, met het oog op den opvliegenden aard der Waalsehe bevolking, elk oogenblik eene uitbarsting te vreezen. Van de 27000 kolen werkers, waarbij nog 10.000 losse werklieden komen, zjjn Uit het Fransch van GASTON LEROÜX. Haar vader... haar vader en haar kind', zei ik tot mijzelf. Hp ging zitten op een der half ingezakte steenen van de kapel en vervolgde, als sprak hij tot zichzelf Maar ik zal haar onttrekken aan deze omgeving ik kan haar niet langer gearmd met'haar vader zien wandelen alsof ik niet besta In mijn verbeelding zag ik de twee gedaanten van vader en dochter, op en neer, steeds op en neer loopend in het schemeruur, in de reusachtige schaduw van den Herculeaburg. Toen, plotseling, om een reden waarvoor ik zelt geen verklaring wist te geven, misschien om een gebaar van Darzac, kwam de vreesehjke ge dachte weer in my op... en ik vroeg hem op den man af: Hoe kwam 't dat de zak leeg was Hij geraakte in 't minst niet van zijn stnk en antwoordde kalm: Dat zal Rouletabille ons misschien wel slechts 6 h 7000 georganiseerd, Deze laatsten kunnen dus allen aanspraak .maken op eene uitkeering uit de kas der partjj, die op het oogenblik 800 000 francs bedraagt. Dit is nogal een respectabele som en elke aangesloten mijnwerker krijgt ook eene dagelyk- sche uitkeering van 2 francs. Het grootste gevaar dreigt van de zijde der niet-aangeslotenen, die aan do nijpendste armoede ten prooi zullen zijn. De vrees is gegrond, dat deze sta king zal overslaan naar het aangren zende Dnitsche steenkolengebied, waar reeds enkele gedeeltelijke stakingen in onlangs gehouden vergaderingen besproken zijn. Erkend moet worden, dat de directies zich al zeer onver biddelijk betoond hebben, door niet alleen alle onderhandelingen van de hand te wijzen, doeh tevens den sta kers mede te deelen. dat zij, bij hunne weder indienstneming, geheel als nieuw-aangenomen zullen beschouwd worden en dus de voor ouderdoms pensioen gestorte gelden en andere voordeelen verliezen. Daarbij komt nog, dat de huizen der arbeiders grootendeels het eigendom der maat schappijen zijn, welke van de gele genheid gebruik hebben gemaakt, om een economischen druk op hun per soneel te oefenen, door de lage huren in te trekken. Bjj het gebrek aan levensmiddelen komt das nog, tot overmaat van ramp, een woningnood. Daar den stakers in de verschillende kleine plaatsen verboden werd, te manifesteeren, begaven zij zich naar Luik. Zjj trokken de stad door en maakten ook een omgang langs de buiten-boulevards, geëscorteerd door gendarmen te paard. Het kwam echter niet tot een botsing. Volgens de laatste berichten is de ontevredenheid over de jongste bepaling der maatschap pijen ook naar de kolendistricten Charleroi en Mons overgeslagen. Daar zijn de kolenvverkers vooral zeer onte vreden over de regeling van den nachtarbeid, die weer te hunnen nadeele uitvalt. Het aantal stakers bedraagt thans 28,000, daar de kolenwerkers der ter noorden van Luik gelegen mijnen van Hervé tot de algomeene staking be sloten hebben. Een optocht der stakers, welke Zondag a.s. zon plaats hebben, is door de overheden, die voor onlusten vreesden, verboden. Voor Donderdag is nu een reuzen-betooging uitgeschre ven en de stakers zorgen er voor, dat geen kolen meer aan particulieren kunnen worden geleverd. Verschillen de gezinnen voelen thans reeds aan den lijve de gevolgen dezer staking, daar zij, door gebrek aan brandstol', tot kou lijden gedoemd zjjn. Te Lissabon heeft het gepeupel dier monarchistische dagbladboreaux bestormd. Het aanwezige materiaal werd ver nield. Een legerafdeeling zette het terrein af. Ook nit Griekenland komen nog onheilspellende berichten. kunnen zeggendaarop drukte hij mjj de hand, en verdween peinzend in de duisternis. Ik zag hem heengaan. Ik ben krankzinnig. HOOFDSTUK XVI. De ontdekking van Australië. De maan schijnt hem recht in het gelaat. Hij waant zich alleen en dit is dus een der oogenblikken, waarop hy het masker moet afleggen. De zwarte brilleglazen beschutten zijn oogen niet meer. En zoo hij zich, in de ure van comedie spelen, vermoeid heeft met een eenigszins gebogen houding aan te nemen en zjjn schou ders meer naar voren te brengen, dan is nu het oogenblik gekomen, waarop de lange gestalte van Larsan, bevrijd van alle dwang, zich weer in haar natuurlijke houding kan oprichten. Ik bespied hem op een afstand, geen enkele beweging ontgaat mij Nu staat hij op het Westerbolwerk de stralen der maan omhullen hem met een koud, vaal licht. Ben jij het Darzac? of is 't je schim? of de schim van Larsan, die weer is teruggekeerd uit het rijk der dooden Ik ben krankzinnig, ik geloof dat wij allen krankzinnig zijn. In iedereen meenen wjj Larsan te herkennen en misschien heeft zelfs Darzac mij wel In den nacht van Zondag op Maan dag werd de Tuvksche grenswacht, nabij Papapoeli door een Grieksche bende aangevallen, één Turk en drie Grieken werden gedood. Te Krama verwonde een Grieksche bende een landbouwer en zjjn twee zonen. Van de Turksche troep, die de moordenaars achtervolgde, werden twee soldaten gedood, terwyl de Grieken vier doo den hadden. Ken andere bende over viel een boerenhoeve aan den voet van den Berg Olyinpo, vermoorde de bewoners en slachtte dertig stuks vee. B i li c If i a ii ii- KaMBRVERKIEZTNG Snrek. Als candidaat voor liet dour Coliju's benoeming' tot minister vacant geko men district Sneek wordt van a. r. zijde genoemd dr. Scheurer, oud directeur van het Petronella-liospitaal te Foerworedjo. Gedep. Staten van Friesland. Tot lid van Ged. Staten van Fries - land is met 16 van de 47 uitgebrachte stemmen gekozen de liberaal S. Han- nenia. Op den heer Besuyen, sociaal democraat, waren 9, op de heereu W. Kroeze, antirevolutionair, S. Braudsma en mr. D. Woltman, beiden vrijzinnig- democraat, ieder 1 stem uitgebracht, terwijl 19 briefjes blanco waren inge- leveid. Een liberaal lid en twee ker kdijken waren afwezig. Ktlometbrboekjes bij dienstreizen. Nu op 1 Januari de nieuwe tarieven op de lijnen van een viertal spoor wegmaatschappijen in werking zjjn getreden, zal voor hen,wier werkkring medebrengt vaak te moeten reizen, het gebruik van kilometerboekjes een aanzienlijke besparing geven. In verband hiermede heeft de mi nister van Binnemandsche Zaken aan de commissarissen der Koningin in de onderscheidene provinciën ver zocht, bjj het doen van dienstreizen van een kilumeterboekje gebruik te maken, tenzij de aanschaffing van goedkoopero speciale biljetten moge lijk is, onder opmerking, dat ook 't eventueel onder hun bevelen dienend personeel eenzelfde handelwyze zal moeten volgen. Het Vredespaleis. Naar het Vaderl. met zekerheid meent te kunnen mededeelen, staat het thans vast, dat het vredespaleis in 1913 zal worden geopend. De feestelijke opening zal samen vallen met de feesten ter herdenking van ons 100 jarig onafhankelijk volks bestaan, met de groote, door de regee ring gesteunde, internationale land bouwtentoonstelling, en met verschil lende andere,in verband daarmede nog nog te organiseeren plechtigheden en feesten. Vfreenigingen tot bestrijding van tuberculose. De minister van binnenlandsche zaken noodigt de besturen van de vereenigingen, die zich bestrijding van de tuberculose ten doel stellen en die over 1911 in aanmerking eens aangekeken, mij Sainclair, en zichzelf afgevraagd: „Als 'tLarsan eens wasWel eens I ik spreek alsof wij reeds jaren op dit kasteel zijn en wjj zijn er net vier dagen. Wij zyn hier aangekomen in den avond van 8 April. Mijn hart bonst met wilde slagen. En wat vreemd is, in plaats van terug te schrikken voor de gevolgtrekkingen van zoo'n ongelooflijke hypothese, gevoel ik er mij juist door meege sleept en aangetrokken. Mijn geest duizelt van de gedachten, die er in opkomen, en toch doe ik niets om er mij aan te onttrekken. Ik kan den blik niet afwenden van den man, die daar staat op het Westerbolwerk, ik sla hem scherp gade om een gelijke nis, een houding, een gebaar ts vin den als ik hem in den rug zie en profil en vlak in het gelaat. D&&r, nu gelijkt hij sprekend op Larsan. Ja, maar nu Ijjkt hy weer geheel op Darzac. Hoe komt het, dat die gedachte zich vannacht voor 't eerst aan my op dringt? Als ik alles goed naga dan hadden w;j daar dadcijjk aan moeten denken! Viel het ons tijdens het Geheim van de Gele Kamer reeds niet op. dat herhaaldelijk de persoon van Larsan verward en zelfs geidentifieerd werd met dien van Larsan? Was de Darzac, die het antwoord van juffrouw Stangerson kwam halen aan het post wen sclien te komen voor toekenning van een rijkssubsidie, uit hun daar toe strekkend, op gekegeld papier geschreven verzoek, zoo spoedig mo gelijk, doch in elk geval vóór 1 Mei a. s., tot de Koningin te richten. De besturen van de vereenigingen die niet reeds over 1910 een rijkssub sidie hebben genoten, zullen in hun adres, onder bijvoeging van een exemplaar van de statuten, behooren te vermelden, of de vereonigiug hare werkzaamheden reeds heeft aange vangen. Ned. Vkreeniging van Spoor- en Tramwegpersoneel. In de algemeene vergadering van bovengenoemde vereeniging, te Am sterdam gehouden, werd, nadat de heer Oudegeest zich had teruggetrok ken, de heer Sneevliet met algemeene stemmen tot voorzitter benoemd. Voorts werden gekozen tot hoofdbestuurders de heeren Van Braambeek, Van den Tempel, Verton, Westering, Moltma- ker, Smak, Van 't Slot, Vau Beugen, Bunje en Nathans. Daar laatstgenoem de zich terugtrok, werd hij vervangen door den heer Van Veen. Op voorstel van den heer Sneevliet werd besloten een fonds te stichten tot steun van zieken en hers tellenden, en met dat doel benoemd een cem- missie, bestaande uit do heeren Ver ton, Van Braambeek, Mouw, Peters en Stap. Uit de Pers. Het ministerie-Heemskerk beoordeeld. In de Stemmen voor Waarheid en Vrede" bespreekt Dr. Bronsveld de houding van het ministerie. „Het ministerie-Heemskerk", zoo zegt hij, „werd in 1909 gesteund ook door liberalen, omdat men er een dam in meende te zien tegen radicalen en socialisten. Men meen ie liet gezag te schragen door tegen do liberalen party te kiezen, in wier handen m u Kroon en natie niet veilig achtte. En wat ziet meu nu? Wij meenen te mogen zeggen dat onder dit mi nisterie het ontzag voor het gezag merkelijk is afgenomen. En dat moet niemand verwonderen. Een regeering, die in het Parlement een meerderheid achter zich heeft, kan en moet wat tot stand brengen, 't Heeft van haar zy'de dan ook aan beloften niet ont broken. De liberalen hadden alles in de war geituurd de financiën, do sociale wetgeving, de defensie alles lag overhoop, maar een „christelijke" regeering zou raad schaffen, eu alles zou terecht komen. Men zou nu verwachten mogen, dat het Kabinet wist wat het wilde, dat het met een meerder ol minder uit gebreid program zou optreden en dat dan ook in overleg met de meerder heid ten uitvoer zou brengen E11 van de Volksvertegenwoordiging, die te genover de liberalen optrad als „chris telijk" zich verkiezen liet, en aan melden kwam, mocht men verwaehten dat zy met de Regeering althans in kantoor no. 40 niet Larsan zelf Had deze koning van de grimeerkunst z ch niet reeds met succes voor Darzac uitgegeven, zóó dat het hem gelukt was de verloofde van juffrouw Stan gerson te laten doorgaan voor den bedrijver van zijn eigen misdaden Ja, zeker, zeker maar toch, als ik met mijn logica te rade ga, dan blijkt het dat mijn veronderstelling onge rijmd is Ongerjjmd? Waarom? Kijk daar is ze weer, de schim van Larsan met zijn lange beenen, die mij altijd doen denken aan een groote schaar liij loopt juist zooais Larsan ja, maar hij heeft de schouders van Darzac. ik zeg ongerjjmd, omdat, met be hulp van de duisternis, of het schemer licht, of op een afstand Larsan zich wel is waar voor Darzac kon laten doorgaan, zooals indertijd op Glandier, doch dat dit hier toch moeielijker zou gaan, nn wij zoo dagelijks met elkaar omgaan 1 Dagelijks met elkaar omgaan? Neen I Ten eerste zien we hem zelden. Haast altijd sluit hij zich op in zijn kamer of zit hij over zijn teekenwerk gebukt. Ben mooi voorwendsel om de menschen te beletten je gezicht te zien en om ze te antwoorden, zonder ze aan te kijken. Maar hij teekont toch niet altijd Ja, maar buiten heeft hy altjjd, be halve nu vanavond, zijn zwart lorgnet op. Nu, dat ongeluk in het laboratorium hoofdzaken samenwerken en de keii- looze gevolgen van het liberale régime te niet zou doen. En wat blijkt nu? Juist het tegendeel van hetgeen wij daar noemden. De minister Taluia treedt op met zijn „Bakkerwet". Wie bestreedt hem feller dan bjjv. de heer v. Idsinga? Hij neemt zijn ontwerp terug, om te zien, of het voor verbetering vatbaar is. Geen der andere ministers trekt er zich iets van aan, en wie weelnu met zekerheid te zeggen wat wij in zake de sociale wetgeving te wachten hebben De Staatsloterij is altyd een doorn geweest in 't oog der antirevolutio nairen. Op baar afschaffing werd aan houdend aangedrongen. Ue „christe lijke minister van financiën verdedigt haar en niemand van zjjn collega's protesteert en uit do Kamer gaat geen stem tegen deze onchristelijke ketterij op De toestand der financiën begint een zorgwekkend aanzien te krijgen, maar zyn de lijnen getrokken, de middelen vastgesteld door de Regee ring, om ons voor de toekomst ge rust te stellen En nu de defensie I Men heeft al tijd verweten aan de liberalen en socialisten dat zij geen bait hebben voor de defensie van ons land. Met liet oog op hen, die geen offers wil len brengen voor de handhaving van onze onafhankelijkheid, spr tk de heel de Savornin Lohman van „lammelin gen". Welnu, die raadslieden der Kroon hadden nu de gelegenheid ontvangen, om ook deze zaak te re gelen, en ons land weerbaar te maken. Zij konden een minister van oorlog kiezen naar hun hart. Zy konden voor hun defensie-plannen, voor hun legerorganisatie rekenen op den bijval van de Kamers, wier meerderheid bestaat uit geestverwanten. En wat blijkt nu? Dat de iegeering op het punt van defensie geen overtuiging heeftdat er tusschen haar en de partijen geen overleg heeft plaats gehad. De eerste minister van oor log, die in het „christelijkkabinet zitting nam heeft denkbeelden gekoes terd en doen uitvoeren, van welker verkeerdheid lu ook de rechterzijde overtuigd is. Er kwam een nieuwe minister van oorlog, hy verdedigt voor de tweede reis zijn begrooting en door wie wordt hij het felst bestookt Door leden van de rechterzijde, en met name door de antirevolutionaire Ka merleden, als wier woordvoerder op trad de lieer Duymaer van Twist, die nog altijd wordt gerekend tot de mili tairen, ofschoon hij reeds vele jaren non-aktief is. Ieder weet hoe door dezen zoo dikwerf tot hilariteit aan leiding gevenden afgevaardigde een voorstel is gedaan, waarvan de minis ter verklaarde, dat hij het niet kon aanvaarden. Dat voorstel is aangeno men ook met de stemman van antire volutionairen en roomschen. De chris- telyk-historischen stemden er tegen. Waarschijnlijk en meer dan dat is, ■dat minister Cool geen minister bljjven wil. Aan zyn departement zal nu alles is hem goed te pas gekomen. Het leek wel of dat kleine lampje, toen het ontplofte, wist welken dienst het Laisan zou bewijzen als Larsan de plaats van Darzac zou willen innemen. Na die ontploffing zou hij zich nooit meer zonder een zwart lorgnet in het volle daglicht durven vertoonen zyn oogen zouden daar te zwak voor zyn. Tot zelfs juffrouw Stangerson en Roulet tbille zochten beschutte, be schaduwde plekjes, waar de oogen van Darzac niet te lijden hadden van het scherpe licht. Altijd als wij hen zagen was 't in het half duister. Och kom Och komZoo zon Roule tabille zich toch niet voor don gek laten houden 1 al was 'tmaar twee dagen Maar, zooals Rouletabille zegt, Larsan is voor lvonletabille geboren, want hij is zijn vader. O, ik zie 't nog voor mij, mot welk gebaar Darzac in Cannes bij ons in de coupé is ge komen en hoe hy onmiddellyk het gordijntje toetrok, om 't donker te maken. De schim, die daar op het Wester bolwerk staat, wendt zich nn naar mij om. Ik zie hem nu goed >n 't ge laat. hjj heeft geen lorgnet hij staat onbeweeglijk, hy staat zoo stil als iemand, die zijn portret laat maken. Beweeg je nietZoo, zooWelnu, het is Robert Darzac, het is Robert Darzac (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1911 | | pagina 1