N°. 154 1910, Zaterdag 31 December. 97ste jaargang. W. Kakebeeke. Bij dit no. behoort een Bijvoegsel. Waarom de heer Kakebeeke? FEUILLETON. JCet geheim van den JCsrculesbnrcht. - 8 i ei ii e n I a <1. Kunit en Wetenschap School en Kerk. GOESGHE De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond uitgezonderd op feestdagen. Prijs per kwartaal, in Goes f 0,75, buiten Goes, franco f 1,85. Afzonderlijke nommers 5 cent. Inzending: van advertentlën vóór 2 uren op den dag der uitgave. COL De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 et., eiken regel meer 10c Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 1—10 regels k 1,— berekend. Bewijsnummers 5 cent. Telefoonnummer '32. Directeur A. F. A. van Setbrs. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Hoofdredacteur mr. "W. S. Kaliia. De op de achterpagina van ons Bijvoegsel voorkomende Spoor- en Bootlljst is voor de maand Januari 1911. Naast de beginselen en de party, die hjj vertegenwoordigt, heeft ook de persooniykheid van den candidaat invloed te oefenen bjj iedere stemming. Niet in dien zin, dat men om der wille van den persoon alleen hem stennt, maar in dien anderen, dat men heeft toe te zien, of de tot candidaat gestelde waardig de beginselen verte genwoordigt, of hjj geacht kan worden in nauwgezette plichtsbetrachting de taak te zullen vervullen, die hem als lid van een college op de schouders wordt gelegd en in staat te zullen zijn met kennis van feiten en omstan digheden deel te nemen aan het be stuur van provincie of ryk. In dit opzicht nu meenen we, dat de keu ze der Centrale Vrijzinnige Kiesver- eeniging in het district Goes moei lijk een betere had kunnen zyn. De heer W. Kakebeeke is in dit district door zyn persoonlijkheid en werk zaamheid genoegzaam bekend, dan dat het noodig zou zyn zijn persoon lijkheid verder naar voren te brengen. Hy heeft het vertrouwen der bevol king van Znid- en Noord-Beveland, die overtuigd kan zyn, dat het hem aan nauwgezetheid en plichtsgevoel nooit ontbreekt. In een landbouwende provin cie als de onze sehynt hy, uitstekend op de hoogte van landbouw- en polder zaken, wel de rechte man op de rechte plaats. By de verkiezing van dezen zomer werd hy door de gezamenlijke actie der kerkelijke partijen uit de Provin ciale Staten gedrongen. Maar het «temmenaantal, toen op hem uitge bracht, dat dat der andere vryzinnige candidaten belangrijk overtrof, deed toch zien, dat de kiezers op zyn aan blijven bizonder gesteld waren. We mogen vertrouwen, dat ze dit by de stemming van 4 Januari nog duide lijker zullen toonen. Op dit oogenblik wordt het district Goes nitslnitend door clericalen ver tegenwoordigt. Dat dit in geen geval billijk kan zyn, zullen ook de clericalen, wanneer ze eerlijk willen zijn, moeten toegeven. Nog niet lang geleden be vatte De Zeeuw een artikeltje over een gemeenteraadsverkiezing te Zierikzee, waarin de liberalen een pluimpje kregen omdat zjj zoo verdraagzaam en billijk geweest waren, een verte genwoordiger der eloricale minderheid in het stadsbestuur toe te laten. Maar tot een dergelijke verdraagzaamheid en billijkheid schijnen de clericalen in ons distriet, wier woordvoerder dezelfde Zeeuw is, zich nog niet te kunnen opheffen. De stemmingen ook 59 Uit het Fransch van GASTON LEROUX. Gelukkig 1 riep Edith uit. Maar hoe komt het dat mijn man en ik de laat- sten zyn, die dit nieuws hooreu Er zijn vannacht dan zeker heel interessante dingen gebeurd En die staan dan ongetwijfeld in verband met dien nachtelijken tocht van mynheer Darzac Hjj is immers naar Castellar gegaan Terwijl zy zoo sprak, nam, naar het mij voorkwam, de verlegenheid van den heer en mevrouw Darzac toe. Darzac wilde iets zeggen, maar Roule- tabille stelde er hem niet toe in de gelegenheid. Mevrouw, antwoordde hy, ik weet niet waar de heer Darzac van nacht naar toe is gegaan, maar 'tis noodig, 'tis hoognoodig dat n één ding weetnamelijk hoe 't komt, dat de heer en mevrouw Darzac niet meer in gevaar verkeeren. Uw echtgenoot, mevrouw, zal u wel een en ander van dezen zomer hebben bewezen, dat de sterkte der vryzinnige partijen aan den eenen en die der anti-revolutionai ren christelyk-historischen en roomsch- katholieken aan den anderen kant in het district Goes weinig uiteenloopt. Zoo de vrijzinnigen er dus niet de meerderheid mochten hebben w(j vertrouwen nog altijd, dat bjj vol doenden ijver der onzen het tegen deel zal bljjken zy vormen in elk geval een zeer groote minderheid. Dit had dus voor de clericalen ran het slag van De Zeeuw, die by de liberalen een dergelyke billijkheid zoo bewonderen, een reden moeten zyn, om dezen eenen zetel onbetwist aan de vryzinnigen te laten. Maar wy willen wel erkennen, dat we daarop geen oogenblik gerekend, er zelfs niet aan gedacht hebben. De clericale leiders schreeuwen gaarne moord en brand, wanneer huns inziens aan hun rechtmatige verlangens wordt te kort gedaan. Z(j roepen het van de da ken uit, dat zy door de liberalen, waar die de macht in handen heb ben, worden achteruitgezet. Maar zij denken er geen oogenblik aan, de billijkheid, die zjj van anderen eischen, zelf in toepassing te brengen. Wy wisten dat. Maar het lag hier te duidelyk ten toon gespreid, om er niet nog eens de aandacht op te ves tigen. Zelf bewonderen, dat aan een vertegenwoordiger eener kleine minderheid in Zierikzee door vrijzin. nigen een plaats wordt ingeruimd, maar uit alle macht werken om ver tegenwoordigers van partyen, die minst genomen een zeer groote min derheid vormen, in het kiesdistrict Goes van hun plaats te dringen. Men meene nu vooral niet, dat wy van de clericale partyen een gunst willen vragen. Ons doel was alleen op het huichelachtige van dergelyke tira des als de Zeeuw onlangs naar aan leiding van de Zierikzeesche gemeen teraadsverkiezing ten beste gaf, den vinger te leggen I Wy voor ons voelen ons nog sterk genoeg om onzo eigen plaats ook in het distriet Goes te veroveren. Onze vryzinnige beginselen spreken voor zich zelf. Wie vooruit gang en democratie wil in staat en maatschappij, moet, zoodra hem de oogen zyn opengegaan voor het mis leidende der lenzen van godsdienst en christelijkheid, bij de vrijzinnige par tijen terecht komen. En de persoon lijkheid van den candidaat, dien wy thans als vertegenwoordiger dier be ginselen naar de Provinciale Staten wenschen af te vaardigen, kan niet nalaten ook den kiezers van Zuid- en Noord-Beveland vertrouwen in te boezemen voor de nauwgezette en zaakkundige behartiging hunner be langen. Het is daarom, dat wy dezen kiezers in goed vertrouwen op den uitslag, met warmte aanbevelen den 4deD Januari hun stem uit te brengen op den heer hebben verteld van de vreeselyke drama's, die zich eenigen tjjd geleden op het kasteel Glandier hebben afge speeld en de afschuwelijke rol, daar gespeeld door.... Door Frederik Larsan... ja, dat alles weet ik. Dan weet n ook, dat wjj hier alles zoo goed hebben laten bewaken, om dat die Larsan weer ten tooneele was verschenen... omdat wy hem weer gezien hadden Ja, ja, dat weet ik. Welnu, de heer en mevrouw Dar zac loopen volstrekt geen gevaar meer want die persoon zal niet meer ver schijnen. Hoe komt dat Hy is dood. Wanneer Vannacht. En hoe iB hjj gestorven Men heeft hem gedood. Waar In het Onde Kasteel. Deze woorden veroorzaakten een zeer begrijpelijke opschudding. Wy stonden allen op. De heer en mevrouw Ranee waren versteld en Darzac, Mathilde en ik wisten niet hoe wij het met Rouletabille hadden. In het Oude Kasteel riep mevrouw Ranee.... En wie heeft hem gedood? De heer Robert Darzac, zei Roule tabille, en hij verzocht ons te gaan zitten. ER MOET OE WERKT WORDEN. Een vrijzinnige, die alleen steml doet niet genoeg. Hy moet ooit. te allen tijde, maar het meest zeker in verkiezingsdagen uitkomen voor zyn vrijzinnigheid, propaganda maken voor zyn beginselen. Hy moet met anderen, z'n kennissen, z'n buren, z'n vrienden, spreken over die beginselen, hen,vooral wanneer het zwakke of lauwe broeders zjjn, wijzen op het gevaar, dat van den clericalen kant dreigt en op de on waarachtigheid vari het clericaal be weren, dat het hier gaat om een gods dienstige zaak. Met dat onwaarachtig beweren hebben de clericalen een groot deel van hun aanhang gewonnen. Daarom dient ieder vrijzinnige duide lijk te begrijpen, dat het niet gaat om godsdienstige beginselen en dat cle- ricalisme en godsdienst totaal verschil lende dingen zijn, en dient hy daarvan anderen te overtuigen. In deze dagen, nu de verkiezing van 4 Januari na dert, is het zaak van huis tot huis te gaan, om de menschen in te lichten. Openbare lezingen en redevoeringen helpen alleen tot meerdere opwekking, het eigenlijk werk moet gedaan wor den in den dagelijkschen gang van het loven, onder het werk, by een buur praatje, op een visite. Daar raakt men ieder mensch persoonlijk, is in staat de bedenkingen, die bjj hem opkomen te raden en te weerleggen, kan men dien toon vatten, die juist deze mensch noodig heeft, om getroffen te worden. Daarom ga geen vrijzinnige naar de stembus, die in de voorafgegane dagen niet met overtuiging in eigen kring gewerkt heeft voor de goede zaak. En de kiesvereenigingen, de leiders op ieder dorp hebben toe te zien, dat dat werk met jjver gedaan wordt, hebben aan te moedigen, zoo noodig leiding te geven. Wij willen de overwinning der vrij zinnige beginselen ook bjj deze stem bus. Maar we kunnen daarop alleen hopen, wanneer we gedaan hebben wat in onze macht was. We staan in dit district tegenover een sterken te genstander. Maar overmachtig is hjj niet. Dat hebben de laatste verkie zingen ondanks haar uitslag nog be wezen. De overwinning is te bevech ten, mits er gestreden worde, nietalleen op den dag der stemming, maar off alle dagen, die nog voorafgaan. Dat bedenke ieder onzer. De crisis aan Oorlog. De Haagsche correspondent van de Tel. meldt: Geljjk ik reeds de vorige week meldde, wenseht het eenig rechtsche Kamerlid, dat genoemd werd als op volger van minister Cool, n.l. de heer Colyn, daarvooi' niet in aanmerking te komen. Van militaire zijde vernam ik, dat de keus ditmaal dan ook bij zonder moeilijk is, te meer daar ver schillende opper-officieren eveneens te kennen hebben gegeven geer minis terszetel te begeeren. Als een der can didaten werd mjj verder nog genoemd En wonderlijk I wjj gingen allen weer zitten, alsof het ons onmogelijk zou zjjn geweest, dien kwajongen niet te gehoorzamen. Maar bjjna onmiddellijk stond Edith weer op, trad op Darzac toe, nam zjjn beide handen in de hare en zei met warmte Bravo, mijnheer Darzac, u is een echte gentleman 1 Toen wendde zy zich tot haar echt genoot en riep Nietwaar, dat is eerst een manHij is waard bemind te worden. En zij overstelpte ook mevrouw Darzac met allerlei vleiende bewoor dingen. Zjj beloofde haar een eeuwige vriendschap, zij verklaarde dat zjj en haar echtgenoot in deze moeilijke om standigheden bereid waren den heer en mevrouw Darzac by te staan, dat zjj op hun ijver en toewijding konden rekenen en dat z(j bereid waren alles wat men maar wilde voor het gerecht te verklaren. Dat is alles goed en wel, mevrouw viel Rouletabille haar in de rede. Maar er is geen sprake van 't gerecht wjj willen er het gerecht niet inlaten. Wjj hebben het ook niet noodig. Arthur Ranee, die nog niets had gezegd, stond nu op. Dus Frederik Larsan is dood, zei hjj'. Welnu, des te beter. Niemand is daar blyder om dan ik. En als het de hand van den heer Darzac is, die hem die gerechte straf heeft toegediend de generaal-majoor jhr. L. C. van den Brandeler, gouverneur der Koninklijke Militaire Academie. Patrimonium. In de jongste vergadering van den Prov. Bond van Zuid-Holland van Patrimonium is de volgende motie aangenomen De Prov. Bond, enz. betuigt zjjn groote instemming met de woorden van de heeren Duymaer van Twist en Pollema, afgevaardigden ter Tweede Kamer, inzake Zondag sluiting van de landbouwtentoonstel ling in 1913 verklaart zieh smartelijk aangedaan, omdat er met onze beginselen niet meer rekening wordt gehouden bidt van God, dat al onze mannen in de Staten-Generaal pal mogen staan voor de eere onzes Gods dankt de heeren bovengenoemd voor hun manlijk, kernachtig en kloek weord van protest in deze zaak, en besluit afschrift van deze motie te zenden aan genoemde heeren en ze door de pers bekend te maken. Onzk. kustverdediging. De Soir publiceert een interview met dr. Kuyper, die verklaard heeft, dat Holland het recht heeft het fort Vlissingen te bouwen, maar dat de oppositie sterk genoeg is om het ont werp te doen vallen. De artikelen in de Indépendance Beige en de Temps hadden tot resultaat, dat tal van tegen standers van het wetsontwerp protes teerden tegen inmenging van vreemde zijde. Wjj zullen in tjjd van oorlog handelen overeenkomstig de verdra gen en deze naar omstandigheden interpreteeren. Kuyper bevestigde, dat de brief van keizer Wilhelm nooit bestaan heeft. De nieuwe ministei van Oorlog zal dezelfde gedragslijn volgen als zyn afgetreden collega. Staten-Generaal. EERSTE K A M Bi II. De Eerste Kamer heeft verschillende door de Tweede Kamer aangenomen wetsontwerpen goedgekeurd. By de behandeling der suppletoire oorlogs- begrooting van 1910 werd het ontslag van minister Cool besproken en ver schillende heeren, Katholieken en An tirevolutionairen drongen erop aan te trachten den minister te behouden. Wagner-Theater te Soheveningen. Er heeft zich een comité gevoimd ten einde de stichting van een Wag ner-Theater, in denzelfden geest als te Bayreuth, te Soheveningen te be vorderen. Voor dat doel wordt een kapitaal bijeengebracht van f 1,800,000. Dit moet geschieden door donateurs, dio zich verbinden gedurende drie jaren f 100 of een veelvoud daarvan bij te dragen. Deze donateurs genie ten daarvoor zekere rechten, terwjjl de donateursbewyzen successievelijk bjj loting ingelost zullen worden, in- welnu, dan kan niemand den heer Darzac meer met dit feit gelukwen- schen dan ik. Maar ik vind dat hjj ongelijk heeft met deze moedige loffe lijke daad geheim te willen houden 1 Het beste zou zjjn de justitie met het gpbeurde in kennis te stellen en dade lijk. Als zjj er door anderen iets van hoort, dan komen wjj in een moeilijk parket. Als wjj zeiven het bekend maken, zal niemand ons iets kunnen verwijten,.... maar houden wjj do zaak geheim, dan krjjgt zy het karakter van een misdaadI)an kan men er alles van denken... Ranee bracht er dit alles met zoo veel moeite uit, hjj was zoo ontroerd door het vreeselijke nieuws, dat hjj had gehoord, dat het wel leek alsof hjj zelf Frederik Larsan had gedood... alsof er over hem reeds het „schuldig was uitgesproken,... alsof hjj reeds in de gevangenis werd gesleept. Wjj moeten alles zeggen, heeren, wij moeten alles zeggen. Ik vind dat mjjn man gelijk heeft, zei mevrouw Ranee. Maar alvorens een besluit te nemen, zou het goed zyn te weten hoe alles zich heeft toegedragen. Zjj richtte uitsluitend het woord tot de Darzaos. Maar dezen waren nog steeds onder den indruk van de ver rassing, die Rouletabille hun had be zorgd door te spreken Rouletabille, die hun dienzelfden morgen, in zjjn bijzijn, had beloofd te zullen zwijgen dien de kas der Wagner-vereeniging zulks toelaat. De architect Berlage te Amsterdam heett een plan voor het theater ont worpen. Inschrijvingen kunnen gezonden worden aan de Giro-Bank, Korte Vij verberg te 's-Gravenhage. Vereeniging voor Paedagogikk. Onder voorzitterschap van den heer W. Jansen nit Middelburg is te Utrecht de 54ste vergadering van de Vereeni ging voor Paedagogiek gehouden. De heer J. Stamperius, schoolop ziener te Baarn, hield daarna een in leiding over het onderwerp Sexueele opvoeding. Hy sprak over het verspreiden van kennis omtrent het sexueele leven, maar achtte het van grooter belang, dat door de opvoeding worde aange kweekt een krachtige wil ten goede. Wilskracht om het kwade te weer staan dat is het wat de jonge mensch noodig heeft, veel meer dan kennis. Wilskracht, die te voorschijn treedt in de oogenblikken der verzoeking, als de rede door den hartstocht ver duisterd wordt. De heer A. J. Schreuder nit Arnhem hield daarna een inleiding over het onderwerpIets over verstands metingen. Vereeniging tot vereenvoudigingen verbetering van examens en onderwijs. In den Haag heeft bovengenoemde vereeniging een buitengewone-alge- meene vergadering gehouden. De heer Ootmar verdedigde de volgende stel lingen I. Waar de volksgezondheid en volkswelvaart het nauwste samenhan gen met een goed naleven van hygië nische maatregelen, daar is het onder wijs in de gezondheidsleer op de scholen dringend noodzakelijk te ach ten en is het te betreuren dat de staats commissie tot reorganisatie van ons onderwijs de hygiëne niet als leervak opgenomen heeft in het leerplan van iedere school. II. Het is te betreuren, dat de commissie tot reorganisatie van ons onderwys geen opklimmend aantal les uren voor de lagere school heeft voor gesteld, te meer waar ervaring van eenige jaren in eenige onzer steden hier ten dienste stond. III. Het is te betreuren, dat de commissie tot reorganisatie van ons onderwijs het bewijs van „met goed gevolg de lagere school te hebben doorloopen", niet voldoende heeft ge acht voor toegang tot het middelbaar of voorbereidend hooger onderwijs. IV. De lichamelijke opvoeding heeft hare rechten om zich zelve. Zy dient als een zelfstandige tak van onderwijs te worden beschouwd, welke met ge lijke rechten naast de verstandelijke ontwikkeling behoort te worden be hartigd. en hun op het hart had gedrukt zelf ook te zwygen. Zy konden geen woord uitbrengen, maar bleven onbeweeglijk zitten. Arthur Ranee herhaalde Waarom het te verbergen Wij moeten alles zeggen. Opeens scheen het jonge reportertje een gewichtig besluit te nemen, ny wendde zich tot Arthur Ranee. Deze leunde met de rechterhand op een wandelstok met een omgebogen ivoren knop. Het was het werk van een be roemden ivoorsnyder uit Dieppe. Rouletabille nam hem den stok nit de hand. Mag ik eens kijken vroeg hij. Ik houd bijzonder veel van gesneden ivoor en mijn vriend Sainclair heeft my reeds over dien stok gesproken. Ik heb hem nog niet gezien. Ja, hij is bijzonder mooi. Degeen, die dit gesneden heeft, is een artiest in zyn vak. Hy keek naar den stok en scheen van niets anders vervuld. Hy draaide hem om en weer om en liet hem plotseling vallen. Hy viel vlak voor de voeten van mevrouw Darzac. Ik schoot toe, raapto hem op en gaf hem aan Arthur Ranee terug. Rouletabille wierp mij een ver nietigenden blik toe en ik voelde dat ik een domheid had begaan. Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1910 | | pagina 1