2ï*. 13 1910
Zaterdag 29 Januari
97ste jaargang.
m mm Nederlands
Bij dit no. behoort een
Bijvoegsel.
i
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgozonderd op feestdagen.
Frjjs per kwartaal, in Goes 0,75, buiten Goes, franco 1,25.
Afzonderlijke nommers 5 cent.
inzonding van advertentlën vóór 2 uren op den dag der
uitgave.
Telefoonnummer 33. Directeur A. P. A. van Setees. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Hoofdredacteur W. Kerremans.
COURANT.
De prjjs der gewone advertentiën'ls van 1-5 regels50 et., eiken regel meer 10 ct.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels f 1,berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
tieuteenteriiad vaü Goes.
Openbare Vergadering van den Raad
der Gemeente Goes, op Donderdag 27
Januari, 's avonds 8 uur.
Voorzitter: de burgemeester.
Afwezig is de heer Fransen v. d.
Putto (wegens uitstedigheid).
De voorzitter opent de vergadering,
de eerste in dit jaar, met een woord
van heilwensch aan de leden en dank
aan de ambtenaren der gemeente.
Dy zondore gebeurtenissen zijn over
het afgeloopen jaar niet te vermelden
ea de voorzitter besluit met de wenseh,
dat de leden van den Raad dit jaar
onder Gods zegen weder werkzaam
mogen kjjn in het belang der gemeente.
Ingekomen zijn de volgende stukken:
Diverse berichten van aanneming
der benoemingen, gedaan in den raad
van 20 Dee. j.l.
berieht van F. Dujjnhouwer, dat het
perceel grond aan den Westhavendijk
door hem niet in erfpacht kan worden
aanvaard, dank zij de medewerking
van S. Boone.
Verslag woningwet over 1909;
goedkeuring raadsbesluiten van 20
Dec. 1909 tot uitgifte van grond in
erfpacht; af- en overschrijving der
gemeentebegrooting over 1909 en tot
vaststelling van het 2e suppl. kohier
van den hoofidelyken omslag 1909
verleende machtiging bedoeld by
art. 121 der gemeentewet inzake de
drinkwaterleiding
rekening over 1909 van den omni-
busdienst-onderneming GoesWol-
phaartsdijksche veer
alle voor kennisgeving aangenomen.
Het le suppletoir Bchoolgeldkohier
voor school A, cursus 1909—1910,
wordt vastgesteld op f 12,50
dat voor de meisjesschool op f 57,50.
Behandetd Wordt een aanvraag om
terugvraag van te veel behaalde hon
denbelasting.
Goedgekeurd wordt een wjjziging
van de rooilijn voor te bouwen wonin
gen aan den straatweg naar Kloetinge.
Voldaan wordt aan de verzoeken
van M. Schrijver en A. Jacobs tot het
aanwijzen van rooiiy'n voor te plaat
sen hekwerk voor huizen aan de Piet
Heinstraat en M. A. de Rujjterlaan.
Ingekomen is een adres van J.
Brouwer Sr. ter verkrijging van ge
meentegrond in erfpacht.
Op advies van B. en W. wordt be
sloten de gevraagde 5 cA. grond in
erfpacht te geven voor den tjjd van
25 jaar tegen f 1 per jaar.
Door B. en IVwordt voorgesteld
een verzoek in te dienen bjj Ged.
dtiten van Zeeland ter verkrüging
van vrijstelling van het voorschrilt,
vervat in art. 3, le lid, letter H. der
Woningwet, voor bestaande woningen
(bevattende bepalingen betreffende do
hechtheid van fundamenten, muren,
vloeren, trappen, zolderingen en dak).
Dit verzoek is reeds vroeger gedaan
en ingewilligd, doch moet nu worden
herhaald daar de termün waarvoor de
vrijstelling is verleend, verstreken is.
De reden waarom B. en W. vrijstelling
verlangen is, dat zijzei ve volgens onze
bouwverordening de bevoegdheid heb-
bon om by grove misstanden te kun
nen ingrepen en de liun noodig voor-
EEUILLETON.
dtfof W. K.
Een onzer eminente Kamerleden,
man van rechts, zal binnenkort ons
land verblijden met de indiening van
een wetsontwerp, verrassend van
originaliteit, dat de vurige verlangens
van vele Nederlanders en andere
Europeanen zal stillen en dat tevens
een lafenis zal z(jn voor onze dorstige
schatkist.
Bedoeld Kamerlid, dien ik hier slechts
mag aanduiden en dien ik daarom
moet verbergen achter het welgekozen
pseudoniem Sophron, was tot 't diepste
van zijn voortrefïeiyke ziel geroerd,
toen dr. Knyper in de penarie kwam
te zitten met de nu welhaast genoeg
zaam besproken ridderorde-zaak.
Sophron vond deze kwestie cenigs»
komende verbeteringen te gelasten.
Het voorstel van B. en W. wordt
aangenomen.
Voorgesteld wordt een wijziging der
instructie voor de hoofden en onder
wijzers der o. 1. scholen.
O. a. wordt voorgesteld te bepalen,
dat de hoofden van scholen van onge
oorloofd schoolverzuim der leerlingen
zoo spoedig mogelijk kennis moeten
geven aan ouders of verzorgets.
De heer Dekker merkt op, dat in
de verordening staat, dat hoofden van
scholen zich hebben te wijden aan
hun taak. Nergens vond spr. echter
omschreven wat die taak is. Deze om-
schrüving is bij de voorgestelde wjjzi
ging vervallen. Spr. zegt, dat het
hoofd eener school, dat een klas heeft,
van meening zou kunnen zyn, dat hjj
niet verplicht is onderwijs te geven,
doch alleen om toezicht te houden.
De heer de Witt Hamer antwoordt,
dat zoo'n opvatting onmogeiyk is,
alleen doordat er bjj een school met
een niet-ambulant hoofd voor elke
klas, in elk lokaal een onderwijzer is.
Gaat het hoofd toezicht houden buiten
zijn eigen lokaal, dan zou er dus een
klasse zonder leerkracht zjjn. Natuur
lijk is dit onmogeiyk en zal elk
schoolhoofd, dat niet-ambulant is, wel
inzien dat hjj behalve hoofd, ook
onderwyzer moet zijn.
De heer Donner geeft in overweging,
dat aan hoofden van scholen kaarten
zullen worden verstrekt, waarop zy
kennis moeten geven van schoolver
zuim aan de ouders of verzorgers der
afwezige leerlingen.
Spr. vindt de uitdrukking dat „zoo-
spoedig mogelijk' kennis moet worden
gegeven aan de ouders, wel wat vaag
De heer De Witt Hamer zegt, dat
B. en W. zelf er ook over gedacht
hebben om die kaarten in te voeren.
Zjj achten liet evenwel overbodig dit
in de instructie vast te leggen.
Na nog eenige discussie wordt be
sloten, dat de uitdrukking .zoo spoedig
mogeiyk" zal worden gewjjzigd in „op
denzelfden dag".
De wjjziging der instructie wordt
goedgekeurd.
Ingekomen is een verzoek van de
N. V. Centraal Kledingmagazijn te
Goes om op de Groote Markt te mogen
plaatsen voor ongeveer drie maanden,
aanvangende medio Februari a. s.,
een winkeltent ter grootte van circa
200 M2.
B. en W. zeggen in hun toelichting
dat het verzoek door hen zou kunnen
worden afgedaan, doch dat by toe
passing van de verordening op do
heffing van recht voor staanplaatsen
op markten e. a. openbare plaatsen
dan door adressant zou moeten worden
betaald f910 voor drie maanden.
B. en W. achten deze som te hoog
en stellen biliykheidshalve voor, het
recht voor de staanplaats in dit geval
te bepalen op f600 voor een tijd van
drie maanden en f 50 per week of
gedcelfe daarvan als het gebouw lan
ger dan 3 maanden op de Markt zou
blijven.
Door de plaatsing zal het markt
verkeer óók op Mei-Dinsdag geen
belemmering ondervinden.
De financieele commissie erkent in
haar rapport over dit voorstel de bil
lijkheid der tariefverlaging in dit ge
val en zou het voorstel wel willen
ondersteunen, doch h i. laat de ver
ordening geen afwijking toe
Ook meent zy, dat het aanteve.ing
zou verdienen, een eindtermen, waar
zins onaangenaam voor dr. Kuyper
en hy peinsde of er geen vondst zou
te doen zjjn om den leider behoedzaam
uit de impasse te voeren, waarin hy
in een oogenblik van verstrooidheid
gedoold was. Hjj (S.) begreep wel dat
er velen waren, geneigd om Kuyper
te helpen en dat vernuftige breinen
hun gedachten gespitst hadden op die
penarie-zaak, maar dit kon voor een
man als Sophron geen reden zjjn om,
onafhankeiyk van die anderen, niet
zelf de verdrietige cause célèbre ter
hand te nemen en te onderzoeken.
Onmiddellijk bleek toen Sophron's
superioriteit, want terwijl de andere
broeders wurmden om een uitweg te
vinden in de impasse-Lehman waar
zy Kuyper zonder kwetsuren doorheen
konden loodsen, heeft Sophron's bree-
dere blik gezien dat niet met zulke
hulp een oplossing of een gangetje te
vinden zou zyn, maar dat die impasse
moest verbreed en uitgebroken wor
den tot een mondaine boulevard.
In bezadigd gepeins, teruggetrokken
in zjjn sobere binnenkamer, constru-
binnen het hulpgebouw zou moeten
zjjn opgeruimd, vast te stellen en deze
te bepalen op 4 maanden.
De voorzitter zegt, dat z.i. deze ver
huring van marktterrein niet valt
onder de verordening op de staan
plaatsen.
De heer Pilaar vraagt onder welke
verordening dit geval dan wel is te
rekenen.
De voorzitterDaar is geen veror
dening op.
De heer PilaarDan wordt het tjjd
dat er een verordening op wordt
gemaakt.
Spr. ziet niet in, welk verschil er
is tussehen deze kraam en een kermis
tent of een groote kraam.
De heer De Witt Hamer merkt op,
dat men te doen heeft met een geval
van exceptioneelen aard.
Het is hier een stadgenoot, die een
tydeiyken winkel, niet een kraam, wil
plaatsen.
Moet de verordening worden toe
gepast,dan kan men niet minder vragen
dan daarin is voorgeschreven, daar
het een belastingverordening is en vol
gens de grondwet mogen er geen privi
leges by belastingverordeningen be
staan.
De heer Pilaar antwoordt, dat B. en
W. zelf toch ook overtuigd zjjn, dat
hier de verordening wel toepasselijk
is, zooals uit hun toelichting blykt,
waar zjj zeggen, dat zy „volgens de
verordening" bevoegd waren om die
zaak te regelen als er geen sprake
was van tariefverlaging.
Spr. wil gaarne een stadgenoot hel
pen, doch meent, dat men niet af mag
wijken van de verordening.
De heer Temperman sluit zich hier-
by aan.
De heer Dekker acht het een moeielyk
geval en hy betreurt het, dat de
jongste wethouder hem ni >t overtuigd
heeft, dat de verordening hier niet
toepasselijk is.
De heer de Witt Hamer verdedigt
zyn stelling nader. By het maken dei-
verordening is niet gedacht aan de
mogelijkheid, dat een stadgenoot zou
komen met het verzoek op een open
baar plein te plaatsen een „tjjdeljjken
winkel", niet „een kraam". Men kan
dus zeggen, dat de verordening in dit
geval niet heeft voorzien en dus niet
toepasselijk is.
De heer Donner meent dat een stad
genoot, een belastingbetaler, wel een
streepje voor mag hebben bij vreem
delingen.
De heer Hoümann wenscht de ver
ordening te laten rusten en evenals
B. en W. den grond gewoon te ver
huren.
De heer Pilaar zegt nogmaals, dat
hjj wel den heer den Hollander wil
helpen, doch men kan een bestaande
verordening niet zoo maar op zy zetten.
Tot zijn spyt zal hy dus tegen het
voorstel van B. en W. moeten stemmen
Do beer Rttch maakt de opmerking,
dat er tussehen een kermistent en de
zaak van den heer den Hollander een
groot verschil is.
Voordat tot stemming wordt over
gegaan deelt de voorzitter mede, dat
B. en W. overnemen het voorstel van
de financieele commissie om de uiter
lijke termyn te bepalen op 4 maanden.
Het voorstel van de financieele com
missie (om de verordening toe te
pasBen) wordt verworpen met 92
stemmen (vóór de heeren Pilaar en
Temperman.)
Het voorst,-.1 van B. en W. wordt
zonder hoofdelijke stemming aange-
eerde Sophron een logisch bouwwerk
van in elkaar grijpende gedachten,
waarvan ik zal pogen een vluchtige
schets te geven.
De begeerlijkheid naarvidderorden,
zon Sophron, is by vele mannen van
rechts en links ongepast groot, zoowel
by de zeer beminde kleine luyden als
bjj de mannen met twee of meer na
men. De ridderorde is een instituut
dat door het Gezag is ingesteld en
dat mitsdien niet zondig zyn kan,
daar alle Gezag van God is. Boven
dien geven noch do bjjbel noch de
Heidelbergsche catechismus eenig
voorschrift, aanwijzing of ordinantie
inzake ridderorden. In zooverre een
mensch met stelligheid spreken mag,
kunnen we dus vaststellen dat in de
ridderorden zelve niets is wat een
christen niet mag tolereeren.
Hieruit volgt dat, evenmin als in
de orde, er iets kwaads steekt in het
aanvaarden van zoo'n onderscheiding
en dus ook niet in het verlangen om
er zoo een te winnen.
Het verleenen en het aannemen van
In behandeling komt een wijziging
der verordening op het houden en
slachten van vee, alsmede op het
invoeren, vervoeren, keuren en ver-
koopen van vee en vleesch en in ver
band daarmede een verzoek van de
negen varkensslagers te Goes, tot
wijziging der regeling van hot trichi
nen-onderzoek.
De voorgestelde wijziging vindt
haar oorsprong in de bij de gemeente
begrooting gevoerde debatten toen er
door een raadslid op werd gewezen,
dat de gemeente zich een bedrag zou
kunnen verzekeren, door het onder
zoek op trichinen en blaasworm van
varkensvleesch niet meer te doen plaats
hebben door deskundigen (meestal een
der apothekers of den veearts), doch
door den gemeente-keurmeester. Men
zou dan uit de door de spekslagers
voor dit onderzoek te betalen recht,
aldus werd toen geredeneerd, zoo
noodig ook den keurmeester een sala-
risverhooging kunnen geven en nog
een aardig sommetje voor de gemeen
tekas overhouden.
B. en W. meenen echter, dat zulk
een salarisverhooging niet noodig is,
daar het salaris van den gemeente
keurmeester voldoende mag worden
geacht.
B. en W. zjjn van oordeel, dat öf
de keuring totaal kosteloos moet plaats
hebben óf dat een billyk keurloon
moet worden geheven van alle vleesch-
keuring en niet alleen van de varkens.
Wil de Raad dit niet, dan stellen
B. en W. voor f0,25 per trichinen-
onderzoek te heffen, welk bedrag in
1907 reeds met het andere keurloon
door den Raad te hoog werd geacht
(thans betalen de slagers f0,50 per
varken voor het trichinen-onderzoek).
De finaneiëele commissie is het met
B. en W. niet eens.
Zjj wenscht dat lo. het trichinen-
onderzoek zal plaats hebben door den
gemeente-keurmeester en 2o. het tarief
van de deskundigen 1 0,50 per varken
zal worden toegepast.
Het ontvangen geld zou dan ten
bate der gemeentekas komen.
Van de Goesche spekslagers is in
vorband met deze zaak een adres
ingekomen met het verzoek, dat voor
taan de keurmeester^zal worden belast
met het trichinen-onderzoek en wel
tegen een billijker vergoeding dan
thans aan de deskundigen moet wor
den behaald.
De heer Dekker zet uiteen, dat men
te doen heeft met verschillende voor
stellen. Spr. gevoelt niet veel voor de
voorstellen van B. en W. Doch wel
voor hetgeen adressanten vragen n.l
vermindering van het tarief tot f 0,25
per varken.
Spr. zegt verder, dat men volgens
de instructie den keurmeester het
trichinenonderzoek niet op kan dragen.
Nu heeft de keurmeester zelf in een
adres verklaart, dat het overbrengen
van het trichineL-onderzoek naar hein
zjjn taak zal verlichtener zal n.l.
tjjd worden gewonnen. Doch nu moet
de keurmeester het te onderzoeken
vleesch naar de deskundigen brengen,
dus loopjongenswerk verrichten bjj een
w jjziging zal de keurmeester een ern
stiger arbeid moeten doen en het door
hem geleerde toepassen. Dat mag men
niet gratis verlangen.
Men zou het tarief moeten verlagen,
terugbrengen tot b.v. 10 cent per
varken om daarvan den keurmeester
een betere bezoldiging te geven.
een ridderorde zjjn dus in geen enkel
opzicht voor een christen af te keuren
handelingen. Doch een andere vraag
is of er maatregelen noodig zijn om
herhaling van tumult te voorkomen.
En hier ging voor het aangezicht
van Sophron een figuurlijke booglamp
op.
Wy hebben, gezwegen in de Huis
orde van Oranje, drie ridderorden,
waarvan een uitsluitend door militai
ren bevochten kan worden. Blyven
dus voor de ongeuniformde en minder
militante Nederlanders de Nederland-
sche Leeuw en de Oranje-N'assau De
Leeuw „strekt ter vereerende onder
scheiding van alle Nederlanders, die
bewyzen geven van beproefde vader
landsliefde, byzonderen ijver en trouw
in het volbrengen hunner burger
plichten, of buitengewone bekwaam
heid in wetenschappen en kunsten".
De Oranje-Nassau krijgt hy „die zich
jegens de Koningin of den Staat of
jegens de maatschappij op bijzondere
wijze verdienstelijk heeft gemaakt."
De eisch voor alle ridderorden is
De heer v. d. Leeuw begrijpt niet,
dat er van varkens een keurloon zal
worden geheven, te-wijl dit op ander
vleesch niet plaats heeft.
Afschaffing van alle keurloonen acht
spr. gewenscht.
De heer v. Schmidt auf Alienstadt
acht het eveneenB onbillyk, dat van
varkens keurloon moet worden betaald.
Keurloon moet steeds den vleeschprys
doen stijgen. Varkensvleesch wordt
meest genoten door de niet zeer rykeh
en onbillyk is het dat daarvan door een
keurloon een soort accijns wordt ge
heven. Spr. is voor afschaffing van
het keurloon.
De heer Hoümann vraagt of de keur
meester wel in staat is tot het trichinen-
onderzoek. Ook vreest spr., dat de
keurmeester overladen zou worden
met werk. Bovendien, als nu een der
deskundigen uit de stad is, kan een
ander het trichinen-onderzoek ver
richten. Als de keurmeester eens op
reis is, wie zal dan dat onderzoek doen.
Zal een der apothekers dit doen
En is de keurmeester in staat het
trichinenonderzoek te verrichten?
(De voorzitter knikt bevestigend).
Maar heeft hy dit werk al eens in de
practjjk gedaan
De Voorzitter zegt, dat de keur
meester volkomen bekwaam is voor
het trichinen-onderzoek.
De hoer Dekker heeft den indruk
gekregen, dat het baantje van den
keurmeester geen sinecure is. De ver
mindering van den arbeid van den
keurmeester is wel, zooals reeds is
opgemerkt, verminderd doordat de
varkens,die niet voor den verkoop maar
voor eigen gebruik bestemd zyn, niet
meer gekeurd behoeven te worden,
doch die vermindering is niet groot
en bedroeg in het vorige jaar 84.
Voor prijsverhooging van het var
kensvleesch door de lage keurloonen
is 6pr. niet bevreesd. Een varken
weegt allicht 250 K. G. en bjj een
keurloon van 25 cent zou er dus een
prjjsverhooging van 1 cent per 10 k. g.
zjjn.
Na nog eenige discussie zet de heer
Temperman het standpunt der finan
cieele commissie uiteen. De gewone
keuring der varkens geschiedt evenals
die van runderen kosteloos, alleen het
trichinen-onderzoek, als zijnde een af
zonderlijk onderzoek, moet worden
taald.
Spr. is niet bevreesd, dat de keur
meester zyn nieuwe werk niet goed
zal doen. Gezien de wijze waarop deze
ambtenaar thans zyn werk verricht
gelooft spr. dat hjj ook zjjn nieuwe
taak goed zal vervullen.
De heer de Witt Hamer wjjst er op,
dat feiteljjk het keurloon onwettig
zou zyn. In de wet is bepaald, dat
in plaatsen waar de keuring verplich
tend is gesteld geen hooger keurloon
mag worden geheven dan noodig is
tot dekking der kosten van die keuring.
De heer Dekker: Dus wel mag
een recht worden geheven ter tege
moetkoming in de kosten.
De heer de Witt HamerMaar
daar gaat het hier niet om. Men
wil öf de heffing van keurloon ter
sty ving der gemeentekas öf ter ver
leening van een salarisverhooging aan
een ambtenaar, die voor zjjn eigen
gemak het trichinen-onderzoek zelf
wil verrichten.
De heer Risch vraagt wat men toch
bedoelt met de tegemoetkoming in de
kosten van het trichinen-onderzoek.
Een trichinen-microscoop kost f 18 en
dus dat men meer of min gewichtige
diensten den lande heeft bewezen.
Aan welke diensten heeft nu in deze
tijden, ons land het meest en het drin
gendst behoefte Met waarljjk ontzag
voor dappere bedrjjven niet aan hel
dendaden. Met alle eerbied voor eru
ditie en vernuftniet aan standaard
werken of uitvindingen. En met alle
differentie voor trouwe dienstboden
en onwankelbare gemeenteboden
niet aan veeljarigen dienst.
Behoefte, innige, snakkende behoef
te is er voorloopig alleen aan geld. Er
zjjn heel veel duiten noodig voor de uit
voering der schoone on-paganistische
wetten en de schatkist is teringachtig.
De duurdere borrel zal wel wat, maar
lang niet voldoende hulpe brengen.
En toch zal broeder Kolkman, die
reeds zjjn tarief-ontwerp offerde, hulp
moeten hebben. Nieuwe bronnen moe
ten opgespoord en hiervoor heeft So
phron de tooverroede gereed.
(Slot volgt).
