N" 11 1910 Dinsdag 25 Januari. 978te jaargang. In stormachtige Tijden. GOESCHE OOUISAIVT. Telefoonnummer 23. Directeur A. F. A. vak Seters. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Hoofdredacteur W. Kerremaks. De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond, uitgezonderd op feestdagen. Prijs per kwartaal, in Goes f 0,75, buiten Goes, franco f 1,25 Afzonderlijke nommers 5 cent. inzending: van advertentlën vóór 2 uren op den dag der uitgave. De prijs der gewone advertentiën'U van 1-5 regels 50 ct., eiken regel meer 10 ct. Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huweljjk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 110 regels h f 1,berekend. Bewijsnummers 5 cent. juk. Doch telkens werden die opstan den in bloed gesmoord. De laatste tientallen jaren hebben de Ieren de hoop opgegeven zich door wapengeweld meerdere zelfstandig heid te verschaffen, maar al leerde hun de ervaring, dat zij machteloos zijn tegen de Engelsche legerscharen, toch hebben zjj hun ideaal niet opge geven. Was het niet op het slagveld, dan zou het zijn in het parlement, dat zjj hun wensch zouden bevredigd zien. „Home rule", een eigen regeering, een eigen volksvertegenwoordiging verlangen zjj. Wel zouden zij hierbij bljjven onder de oppermacht van den Engelsohen koning, maar bjj een eigen grondwet zouden zjj zelf de Iersche zaken kunnen regelen. De Engelsche conservatieven hebben van een inwilliging van dezen eisch nimmer willen hooren. Misschien was hierbij °°k wel eigenbelang in het spel. De voornaamste grondeigenaars in Ierland zijn Engelsche lords, con servatieve leden van het Hoogerhuis, en dezen gevoelen niets voor een aparte staatsregeling voor Ierland, waardoor de Ieren zouden optreden als wetgevers in hun eigen land. De Engelsche liberalen zijn groot- deels niet gekant tegen het ver- leenen van meerdere zelfstandigheid aan de Ierenal kan men niet getui gen, dat zij bijzonder geestdriftig zjjn voor „home rule". Dit blijkt alleenlijk reeds hieruit, dat zij in de voorhij gegane periode, toen de liberalen over een zeer groote meerderheid in het Lagerhuis beschik ten, deze door de leren verlangde regeling niet tot stand brachten. Toch hebben de liberalen de leren, aan zicb verplicht, doordat een der edelste figuren der liberalen, wijlen minister Gladstone, die zich ook tegen over de Zuid-Afrikaansche boeren deed kennen als een nobel en hoog denkend man, indertjjd getracht heeft den Ieren „home rule" te schenken. Sedert zijn vele jaren voorbij ge gaan, doch nu schijnt de kans op bevrediging hunner wenschen voor de Ieren te groeien. De stembusstrijd zal waarsehij nlijk tot resultaat hebben, dat de conservatie ven een sterke minderheid vormen, een minderheid, die ongeveer zoo groot zal zjjn als die van de liberalen en de arbeiderspartij samen. Het tegenwoordige vrijzinnige minis terie zal dan, om de regeeringsmacht in handen te kunnen houden en den strjjd aan te kunnen binden met het Hoogerhuis, den steun behoeven dei- Ieren en dezen zullen dien steun slechts verleenen op voorwaarde, dat hun wenschen worden verhoord. Aldus heeft de leider der leren niet onduidelijk te kennen gegeven in een rede, die hij dezer dagen hield. Het resultaat der verkiezingen zou dus zfin, dat plotseling de Iersche kwestie weer meer op den voorgrond wordt gebracht. Wat bij de gebeurtenissen der laatste maanden in Engeland geheel op den achtergrond is geraakt is IIet ICongo-vraagstuk. Men herinnerrt zich hoe sterk men zich in Engeland interesseerde voor de Kongo-negers, die door het bestuur van den Kongo-staat werden onder drukt en op de laagste wfjze geëxploi teerd, naar de Engelschen beweerden. Toen de Kongo een Belgische ko lonie werd, verminderde de agitatie in Engeland tegen de bestuurders van dien toen tot kolonie geworden staat niet. Integendeel. En of men er den Engelschen al op wees, dat zjj hun menschlievendheid wel eerst in toe passing mochten brengen in hun eigen koloniën, het baatte niet. Den laatsten tijd echter heeft men van die agitatie weinig of niets meer vernomen en het schijnt, dat de nieuwe Engelsche koning zal trachten haar geheel uit de wereld te helpen. Waar schijnlijk hierom is het, dat een van de hoven, die koning Albert het eerst zal bezoeken, het Engelsche is. Allereerst aan de beurt is echter het Nederlandsche hof. Met Nederland schijnt koning Albert nadere aanslui ting te willen zoeken. Waarom niet? „De oude veeten zjjn vergeten" en al konden wjj met onze zuidelijke broeders door verschil van karakter en temperament niet één en hetzelfde staatsgebouw bewonen, daarom is een nauwe vriendschapsverhouding niet onmogelijk. Er gaan geruchten, dat koningin Wilhelmina met haar gemaal nog dit jaar een tegenbezoek te Brussel zal brengen. Koning Albert neemt ziin vorsten taak ernstiger op dan zjjn voorganger en zeker zal hierdoor de liefde van het volk voor den vorst nog vermeer deren. Trouwens, reeds als kroonprins was koning Albert zeer populair, wat niet van alle vorstenkinderen getuigd kan wordeu en zeker niet van Den ex-kroonprins van Servië. Deze schijnt na al zjjn wandaden toch nog immer de bescherming te genieten van zjjn koninklijken vader, die geweigerd heeft zjjn oudsten zoon uit Servië te verbannen. Er is nu besloten den twistzieken, voormaligen kroonprins George naar een regiment in het binnenland over te plaatsen, waar hjj het commando voor een compagnie zal krijgen. Binnen 8 dagen zal prinB George Belgrado verlaten om naar Gornji Milanowatz te gaan, waar hjj bjj het 10e regiment De volkswil. De meerderheid in eene regeering, dat kan dus do helft plus één der af gevaardigden zjjn, wordt geacht den wil van het volk te vertegenwoordi gen. Het volk wie zjjn dat? Bjj ons zjjn dat niet anders dan een gedeelte der meerderjarige mannelijke bevol king. De kiezers vormen het volk en de gekozenen vertegenwoordigen den wil van dat volk. Een verzameling van menscholjjke eenheden aan elkander in staatkundige reohten geljjk en te zamen souverein, dit iB de heerschende opvatting omtrent de beteekenis van het woord „het volk". Wjj leven nu onder een systeem van partjjregeering doordat bjj de jongste algemeene ver kiezing een meerderheid van rechtsehe Kamerleden verkozen is. Bjjna alle stemgerechtigden bjj kamerverkiezin gen behooren tot een der partjjen die samen de groepen rechts en links vormen. Zjj zjjn trouw aan het link- sche of rechtsehe geloof, dat in hen is, ofschoon zeer velen geen reden zouden kunnen opgeven waarom dat zoo is. Maar buiten dezen zjjn er in elk district ook eenigen die schommelen tussehenrechts en links, mannen die of niet of zeer losjes aan een der partjjen verbonden zjjn. En nu hangt in vele gevallen de meerderheid bjj eene verkiezing juint van deze stemmen af en deze zjjn 't dus dikwijls, die onze vertegen woordigende lichamen benoemen. De verkiezingen worden dan ook veelal niet, zooals wel beweerd wordt, beslist door plotselinge veranderingen in de publieko opinie, maar door de ver- anderljjke nukken der schommelaars. Maar zelfB al laat men deze wankel moedigen buiten rekening, dan nog is 't duidelijk, dat een werkelijke meer derheid niet „het volk" vertegen woordigt. Terecht schreef voor jaren Burke reeds in zjjn Appeal from the new to the old Wighs, „Wjj denken zoo weinig ernstig na over dingen, die dageljjks voorkomen, dat we het besluit eener meerderheid als een soort van natuurwet beschouwen. Doeh zulk een geheel, dat slechts uit een gedeelte bestaat, is een der ergste ficties en alzoo een zeer slechte grondslag voor een stelsel eener kunstmatige samen werking." Geven nu de volksvertegenwoor digers den wil weer van het volk We moeten om hierop te kunnen antwoorden eerst deflnieeren wat wil is en naar die definitie hoeven we niet lang te zoeken, omdat Aristo- teles die al gegeven heeft in de wooi- dentvil is aandrift met rede. Maar in de verkiezingsdagen toonen de volksredenaars, de schrijvers van bro chures en partjjblaadjes maar zelden iets anders dan aandrift zonder rede. 59 FEUILLETON. Naar hel Engelsch VAK Barones ORCZT. Plotseling was de menigte meer geneigd tot wraak op twee enkele menschen dan tot meer omvangrijke strijdlustige dadende Bastille was bjj dag genomen, die poging zou waarschijnlijk niet zoo goed gelukt zjjn op een stikdonkeren avond als deze, nu men geen hand voor de oogen kon zien en de motregen tot .op merg en been doordrong. Zjj kunnen wel een van de poor ten doorgegaan zjjn opperde dezelfde stem van uit de duisternis. De barrières de barrières! ■zoo klonk de echo uit de menigte. Het kleine gezelschap vluchtelingen en hun vrienden hielden eikaar vast. Eindelijk begrepen zjj de bedoeling van hun leider. Aan ons de taak om te zorgeD, dat de menigte doet, wat ■wjj wenschen, had de Roode Pimper nel gezegd. Hjj wenschte zichzelf en zjjn vrien den buiten Parjjs te brengen en er was alle kans, dat het hem zou geluk ken. Juliette voelde haar hart van opge wondenheid heftig kloppen; haar sterk handje klemde zich met wilde kracht om de vingers van Dóroulède. Naast den man, dien zjj haar hart en ziel gegeven had, bewonderde zjj en keek zjj op naar den edelen avon turier. den fljnbeschaafden gentleman Zjj prikkelen de hartstochten, die van begeerte en van haat. Wat wjj de wil van het volk noemen is, op zjjn best genomen, een voornemen vaag en vormloos, meestal niet meer dan een begeerte, een wensch. Het onberedeneerde instinct der groote massa vervult in de staatszaken een werkeljjke functie en somB heeft 't ook geljjk tegen de redeneeringen van beroep politici in. De maatschappij echter is een organisme en geen toe vallige verzameling van souvereiue en gelijkwaardige eenheden. In een beschaafd land vinden we zeer uiteen- loopende individualiteiten en, hoe be schaafder het land, hoe grooter het verschil tnssehen hen is. Ook vinden we als combinatiën van de zeer uit- eenloopende individualiteiten een aan tal groepen met verschillende, maar toch van eikaar afhankelijke be langen, die alle noodig zjjn om een volledig staatkundig lichaam te vor men. Slechts wanneer wij een stelsel hadden, waarbjj de verschillende fac toren der gemeenschap, groepen, klas sen, instellingen, ambten, bedrijven, standen enz. welke men in het maat schappelijk leven aantreft, in even redigheid met hunne respectieve waar de werden vertegenwoordigd, zou deze vertegenwoordiging beschouwd kun nen worden als gerechtigd om den wil van het volk in kwesties van algemeen belang uit te drukken. Dit zou het ideaal van een volksverte genwoordiging zijn, de wezenlijke regeering op den volkswil gegrond Mirabeau, een der weinigen die in de Fransche revolutie zjjn verstand bjj elkaar wist te houden, zeide dat in deze woorden Volksveregtenwoordi- gende -egeeringsliehamen kunnen ver geleken worden met kaarten, die ge deelten van het land naar hun ware verhouding moeten weergeven 1" Maar in ons land is 't daar ver vandaan VERDEDIGING OF ZELFBE SCHULDIGING t In antwoord op onze onthulling be treffende de praktjjken van De Zeeuu) schrijft het blad een apologie bestaande uit de volgende vier punten (Vet en cursief van De Zeeuw.) Ie. Nooit nemen wjj een bericht uit dat blad over, zonder den naam van de bron er onder te zetten. Wordt 't een enkele maal verzuimd dan is 't een door ons over 't hoofd geziene omissie van den zetter. Dit was ook 't geval met 't door haar gesignaleerde bericht. 2e. Die omissie van don zetter ontdekten wjj pas Maandagavond 5 uur, dus na het afdrukken van ome eerste editieen herstelden haar, doeh verzuimden dat te „corrigee- van hooge geboorte, die met vuil ge laat en vodden van kleeren aan, de schitterendste rol speelde, die ooit op het tooneel vertoond was. Naar de barrières naar de barrières Als een kudde wilde paarden voort gedreven door den zweep van den her der, begon het gepeupel zich naar alle kanten te verspreiden Niet wetende wat het wilde, niet wetende wat het zou vinden, half de oorzaak en het voorwerp van hun woede vergetend, snelden allen naar de poorten van de groote stad, waardoor de gevan genen ontvlucht heetten te zjjn. De drie Engelschen en Déroulède met Juliette goed beschermd in hun midden, hadden zich nog niet bjj de voortsnellenden gevoegd. De menigie op het open plein was nog heel dik, de straten die er op uitkwamen heel nauw en daardoor baanden zjj zv-.h duwend, stompend, vloekend, een weg naar de barrières. Door de Rue Turbigo naar de Bel leville Poort door de Rue detFilles en de Rue dn Chemin Vert naar Po- pinconrt, holden zjj, elkaar op den grond gooiend en de zwaksten onder den voet vertrappend. Het waren allen ruwe, wilde wezens, gewoon aan dergeljjke behandelingen, telkens weer stonden zjj op, terwjjl de modder hen om de ooren spatte. Van het donkere, open plein holden deze wezens van den nacht straten in, die nog donkerder waren. Voort holden zjj voort 1 voort nu weer in groote raassa's, dan bij kleine groepen tegelijk sommigen naar het Noorden, anderen naar het Zuiden, Oosten of Westen. Van den Oêstkant kwam de kreet ren", zoodat wjj eerst na 't afdruk ken de zetfouten vonden. In ieder geval 't verzuim was hersteld. 3e. Wat de Goesche Crt. van coïncidentie bazelt, is heelemaal mis. Wjj zien de Goesche Crt. nooit 's avonds, want wjj zjjn er niet op geabonneerd. Wij ontvangen dat blad pas den volgenden morgen te ongeveer 9 uur. Trouwens de Zeeuw drukt haar stads-cditie ge regeld af voor er sprake is van rondbrenging der Goesche Crt. Aan dergeljjke kleine middelen om ge bruik te maken van een concur- reerend blad op den avond dat ons blad verschijnt doen wij niet mee. Bedoeld verzoek van de Goesche Crt. lazen wjj dan ook niet Maandag avond maar Dinsdagmorgen. 4e. Hetgeen de Goesche Crt. in de drie laatste alinea's van haar epistel aan ons adres schrjjft, is dan ook wjj zullen er niet meer van zeggen totaal onverdiend. Punt I. Nooitbehalve een en kele maal. Dat wil dus in gew oon Hollandsch zeggennu en dan. Punt II. Omissie van een zetter na het afdrukken ontdekt. Waarom dan een zoo overhaast geschreven en ongecorrigeerd bericht onder Laatste berichten En dan een zetfoutHm Tis mogeljjck, o ghesellekens, Maer waerschjjneljjck en isset niet. Punt III. Een lengen 1 De Zeeuw is wèl geabonneerd op de Goesche Courant. Punt IV. Niet onverdiend, maar on volledig. Zoeals men uit punt III ziet, is er in ons vorig artikeltje een kwa lificatie van De Zeeuw ongenoemd gebleven. UoitcnluBd. De dageraad der vrijheid. Terwjjl liberaal en conservatief el kander in Engeland bestrijden, wach ten de Ieren stil af. Hoewel zjj zich niet sterk betrokken gevoelen bjj de geschilpunten, waarom de strjjd aan de stembus wordt gevoerd, is deze strjjd, door de onverwachte voordeelen, die de conservatieven behalen, van het allerhoogste belang. Ierland, hoewel met Groot-Brittanje één koninkrjjk vormend, heeft zich nimmer nauw verwant gevoeld aan de overige deelen van den staat. De leren zjjn van anderen aard, dan de Engelschen en Schotten. Hun gods dienst is een andere, hun levenswjjze is anders en op het Groene Eiland heerscht nog steeds een stille haat tegen de Engelschen. Er is een tjjd geweest, dat nu sn dan die haat heftig oplaaide, de IerBehe bevolking greep naar de wapens om zich te bevrjjden van het Engelsche van de zeemeeuw. Het kleine gezelschap snelde moedig naar het Oosten. Langs de Rue de la Republique volgden zjj de roepstem van hun leider. De menigte was hier heel dikde Barrière Mènilmontant was vlak bjj, en aan den anderen kant was het Kerkhof van Père La- ehaise. Het was de poort, die het dichtst bjj de Temple was, en de me nigte wilde iets uitrichten, niet te veel tjjd verliezen door langs de mod derige straten te snellen en nat en koud t worden, maar de roemruch tige daden van den 14den Juli her halen, en de barrières van Parjjs over meesteren meer door de kracht van hun wil dan door kracht van wapenen. Onder deze voorthollende mensehen- massa bleven de vier mannen met Juliette in hun midden volkomen onop gemerkt. Na een kwartier was Mènilmontant bereikt.* De groote poorten van de stad wer den goed bewaakt door detachementen van de Nationale Garde, ieder onder bevel van een officier. Twintig man op zjjn meest wat was dat tegen over zoo'n bende Wie bad er ooit van gedroomd, dat Parjjs van binnen uit bestormd zou worden Bij iedere poort in het Noorden en Oosten van de stad stond nu een menigte van vier of vjjf duizend men schen sterk, een raenschenmassa, die zelf niet wist, wat zjj wilde. Iedereen was vergeten wat de oorzaak was van dat blindelings krankzinnig voort hollen naar de eerste, de beste barrière. Maar iedereen wist, dat hjj of zjj door de barrière wilde, de soldaten aanvallen en den kapitein van de Garde neervellen. En met een wilde kreet werden alle stadspoorten bestormd. Als een reuzensterke windstoot, stormde de bevolking op dien gedenk- waardigen avond van Fructidor op de cordon der soldaten los, die tever geefs trachtte haar tegen te houden. Mannen en vrouwen, dronken van den brandewjjn en van opgewondenheid, schreeuwden „14 Juli" en eischten al vloekend en dreigend het openen van de poorten. Het Fransche volk zou zjjn zin hebben. De Nationale Garde was machte loos de commandeerende officieren konden maar zwakken tegenstand bieden. IIet dreigend vuren dat in de dui sternis en gietregen maar weinij kwaad deed, had alleen ten gevolge dat het gepeupel nog woedender werd. De motregen was overgegaan in een zwaren stortregen, met donderslagen en voortdurende bliksemflitsen, die zoo nn en dan met hun spookachtig, phantastisch licht de groote menigte, deze vuile aangezichten gekroond met de roode mutsen der Vrijheid, deze tooverheksen van vrouwen met haar vochtig, verward haar en lange, drei gende armen verlichtten. Binnen een half uur was de bevol king van Parjjs buiten haar eigen poorten. De overwinning was volkomen. De Wacht bood geen tegenstand de offi cieren waren omsingeld het groote en machtige volk had zjjn zin. Opgewonden zwierf het om de ves tingwerken en langs de ongebruikte terreinen die het door zjjn wil had veroverd. Maar de stortregen hield aan en met de overwinning kwam oververzadi ging oververzadiging te zamen met natte kleeren, modderige voeten, vermoeide lichamen en schor ge schreeuwde kelen. Te Mènilmontant, waar de meusehen- massa het grootst, de drift het meest gespannen, en de kreten het door dringendst geweest waren strekte zich nu voor deze vermoeide, opge wonden menigte, de vredige kalmte van het kerkhof van Père Lachaise uit. De groote rjjen sombere monu menten, de spookachtige ceders met hun phantastische takkeD als armen van honderd spoken, bezorgden deze brutale, ontaarde menschenmassa angst en schrik. De stille majesteit van deze dooden- stad echeen met onverholen minach ting neer te zien op de hartstochten van de zusterstad. Instinctmatig had de menigte zich teruggetrokken. Het kerkhof zag er donker, verlaten en spookachtig uit. De bliksemflitsen schenen spookachti ge optochten van de verdwenen helden van Frankrjjk, terwjjl zjj zwjjgemj tusschen hun graven wandelden, te verlichten. En de bevolking keerde zich met een huivering ai van deze uitgestrekte plek van eeuwigen vrede. Plotseling kon men van binnen de kerkhofpoort het geluid van de zee meeuw driemaal herhaald hooren. En vijf donkere gestalten in mantels ge wikkeld verlieten ongemerkt de me nigte en gingen een voor een het kerkhol van Pére Lachaise binnen door een gat in den muur dichtbjj den hoofingang. Nog eens de kreet van de zeemeeuw. Slot volgt.)

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1910 | | pagina 1