N°. 154 1909.
Donderdag 30 December.
968te jaargang.
Nieuwjaarsweiischeii
Ons llchaaui.
48 FEUILLETON.
In stormachtige Tijden.
Baiteniaad.
Binnenland.
ii l\T.
Telefoonnummer 32. Directeur A. BP. A. van Setem. Uitgava'j ran de Naaml.^Vennootsciiap^„(ioefehe Coura.it". Hoofdredacteur W. Kerremans.
De uitgave dezer Cour*ut geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Pr(js per kwartaal, in Goes f 0(75, bulten Goes, franco f !,85.
Afzonderlijke nommers 8 cent.
inzending van advertentian vóórga urenjjopïdenidag jder
uitgave.
De prjjs der gewone advertentl«n|i» van 1-5 regels50 ct., eiken regel meer lOct.
B(j directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrokking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels k f 1,— berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
in het Nieuwjaars-nummer wor
den, zooals gebruikelijk is, bij
vooruitbetaling geplaatst tegen
3 5 cant, voor hoogstens 8
regels.
Deze advertentiën zullen Don
derdag SO Decembervóór 's mid
dags twaalf uur, aan ons bureau
moeten bezorgd zijn.
Ds Administratie.
Maag en ingewanden.
Een ons allen dierbaar orgaan, de
maag, dat onB veel genot, maar ook
veel leed kan brengen. Een gezonde
eetlust, een goede spijsvertering en
een niet te kieskeurige maag zijn niet
genoeg te waardeuren eigenschappen,
die men gewoonlijk pas op den juisten
prijs stelt als we ze missen. De maag
ligt, zooals we weten, in het bovenste
deel der buikholte onder het middenrif.
Het orgaan is een zakvormige ver
wijding van de slokdarm. Dbor deze
wordt het voedsel naar de maag ge
stuwd, waar het lang verblijft en door
do inwerking van het maagsap in
spijsbrij wordt veranderd.
De maagwand is samengesteld uit
gladde spiervezels die de maag in ver
schillende richting kunnen doen samen
trekken. Door een afwisselende of ge
lijktijdige samentrekking van de ver
schillende spieringen kan de vorm van
de maag velerlei verandering onder
gaan en deze bewegingen van de maag
zijn van het hoogste belang voor de
spijsvertering en voor de voortduwing
der spijsbrij uit de maag naar het
darmkanaal. Door de regelmatige be
weging (samentrekking) van den
maagwand komt de inhoud in een
soort van draaiende (peristaltische)
beweging en zoo wordt de spijs innig
vereenigd met de sappen welke door
het maagslijmvlies worden afgeschei
den.
Gaan we nn in 't kort eens na hoe
wij eten en hoe we eigenlijk dienen
te eten. De mond wordt door zeer
velen niet behoorlijk gebruikt, het
eten wordt onvoldoende gekauwd,
daardoor wordt het te weinig met
speeksel vermengd en 't komt op een
ongeschikte temperatuur in de maag.
Men moet dus goed en lang kanwen
en onder het eten weinig drinken.
Komt het voedsel behoorlijk voor
bereid in de maag dan slechts kan
deze haar belangrijke taak naar be-
hooren verrichten, die is door de krach
tige bewegingen de spijzen nog eens
ter dege kneden en door de vochten,
welke zjj afscheidt het voedsel verte
ren d. w. z. in den toestand brengen,
waardoor zjj in het bloed kunnen wor
den opgenomen. Is het voedsel lang ge-
Naar het EngeUch
va»
Barones ORCZT.
Den gebeelen dag was dit afschu
welijke oogenblik in zijn gedachte
geweest, daarvoor had hij zijn eigen
ellende vergeten, zijn eigen gevoel
van een onherstelbaar verlies bij de
vreeselijke gedachte wat zij zouden-
ken, als zjj zich eerst goed bewust
werd van hetgeon haar zon overkomen.
Gelukkig behoorde zij niet tot de
genen, die van verraad beschuldigd,
zonder verderen vorm van proces tot
de guillotine veroordeeld werden, maar
er stond tegonover, dat nu alles des
te langer zou duren, en welken kans
had zij, aristocrate, die zij was, om
aan de woede van het gepeupel te
ontsnappen.
O, h\j zou zijn best doenDe kracht
van zijn woord zon de woede der rech
ters van haar op hem overbrengen
en na deze oogenblilcken van ellende,
zou zij vrii zijn om Parijs, om Frank
rijk te verlaten, om gelukkig tc wor
den en hem en de herinnering aan
hem te vergeten.
.Een overweldigende liefde voor het
mooie meisje vervulde zijn geheele
noeg in do maag geweest, dan komt
het in de darmen, waar het opnieuw
onder de inwerking komt van verschil
lende vochten, die nu ook het vet nit
het eten, dat tot dan toe onaangeroerd
was gebleven, verteren. Het is vooral
in de darmen, dat de verteerde ge
deelten van hot voedsel in het bloed
worden opgenomen. Als alles in orde
is, verhipt de mass'a zoo lang in de
darmen, totdat zij dik brijachtig is
geworden, doordat een groot deel van
het vocht mede in het bloed is opge
nomen.
Het is een dwaling te meunen dat
men noodzakelijk eiken dag de af
valstoffen moet verwijderen. Dat hangt
geheel af van het gestel. Er zjjn men-
schen, die volkomen gezond zijn, ter
wijl zij slechts ééns in de week of
nog zeldzamer stoelgang hebben.
Zulke mensohen moeten niet met al
lerlei purgeermiddelen werken, want
dan gaat het proces voor hun natuur
te snel en hun voeding gaat achteruit
Iets anders is 't natuurlijk wanneer
de ontlasting plotseling onregelmatig,
langzamer of sneller, wordt. Men
moet echter niet te haastig zijn met
het gebruik van purgeermiddelen, het
darmkanaal laat dan de taak, die 't
vroeger gewillig deed over aan die
middelen. Vooral zij men voorzichtig
met de purgeermiddelen die in de
advertentién worden aangeprezen.
Bevorderlijk voor een regelmatige
functie is geregelde lichaamsbewe
ging, regel in de maaltijden en het
gebruik van sommige spijzen, die
het spijsverteringstoestel matig prik
kelen, zooals roggebrood, mik en ge
stampte pot. Storend werken een zit
tende levenswijze, ongeregeld gebruik
van maaltijden en uitsluitend nuttigen
van zaehte spijzen. Zij die veei zitten
moeten hun vrije uren en dagen zoo
veel mogelijk besteden aan wandelen,
fietsen, turnen, enz.
Onder het eten moet men alle be
slommeringen ter zjjde zetten, geen
brieven lezen, geen berekeningen of
plannen maken en na het eten niet
met haast weer aan 't werk gaan. Vooral
niet te veel maar ook niet te weinig
eten. Er zijn gezonde menschen die
te weinig eten uit vrees van dik te
worden. Sommige jonge dames vasten
uit ij delheid en wat gebeurt dan
Z{j krijgen bloedarmoede, stoornissen
in de spijsvertering en soms o
straffende gerechtigheid bleeke vet
zucht. Men kan van te weinig voeding
óók dik worden. Ik kan dat hier niet
uitleggen, maar het is zoo.
Een zeer goed voorschrift voor alle
mensehen heeft de Engelsche dichter
Longfellow gegeven
Joy and temperanee and repose
Shut the door on the doctor's nose.
(Opgewektheid, matigheid en rust
die doen den dokter de deur voor zijn
neus dieht.)
S. C. RIBENT.
Een onbloedige strijd.
Schatten gelds en energie worden
hart, het meisje, dat hem zooveel
kwaad berokkend had, maar daarna
ook zoo edel alle krachten ingespan
nen had hem te redden.
Een intens verlangen naar haar liefde
vervulde op dit oogenblik zjjn hart.
De besehuldiging tegen Juliette Mar-
ny is nu een feit uit de geschiedenis
geworden.
Op dien dag, den 25en Fructidor,
oin zeven uur 's avonds werd zjj voor
gelezen door den Publieken Vervol
ger en aangehoord door de beschul
digde zoo meldt hot Bulletin ons
met volkomen kalmte en blijkbaar
met onverschilligheid.
Z(j stond op dezelfde plaats waar
eens de arme, schuldige Charlotte
Corday gestaan had en waar spoedig
ook do trotsche, onschuldige Mario
Antoinette zou staan.
En Déroulède luisterde naar het
schandelijke document met alle uiter
lijke kalmte, alle wilskracht, waar
over hg te beschikken had. Zoo nu en
dan zou hij lust gehad hebben van
zijn zetel op te staan om met een
vuistslag in zijn gelaat Foucquier
Tinville voor goed het zwjjgen op te
leggen.
Maar ter wille van baar was hij
gedwongen te luisteren, en vóór alles
ïa'm bedaard en naar den vorm tc
handelen om haar zaak niet erger te
maken.
Daarom luisterde hij, terwjjl de Pu
blieke Vervolger sprak
door sommige staten verspild in oor
logen, die ten slotto zelfs voor den
overwinnaar nadeelig zjjn.
Dit hebben we onlangs nog gezien
aan Spanje, dat in Marokko zijn krach
ten inspande, terwijl er binnen de
eigen landsgrenzen nog zoo ontzaglijk
veel te doen valt.
Spanje is arm, voor een groot deel
onvruchtbaar door gebrek aan water
en jaarlijks trekken er duizende lands
kinderen over zee naar de nieuwe
wereld omdat het eigen vaderland hen
niet meer voeden kan.
Waren er voldoende irrigatiewer-
ken, dan zon de toestand anders wezen.
Van een behoorlijke irrigatie hangt
voor het land ongemeen veel af. Kan
het land ontgonnen worden, en er is
niets dan water noodig om zeer fraaie
resultaten te verkrijgen, dan kan de
landverhuizing beperkt worden, dan
kan beter en goedkooper voedsel ver
strekt worden, dan kan de algemeene
welstand verhoogd w.orden, dan kan
iets voor het onderwijs gedaan worden.
Wanneer van irrigatie gesproken
wordt, dan is er teven quaestie van
wegenaanleg, van aanleg van locaal-
apoorwegen en van bebosscbing.
De Spaansche minister van Open
bare werken Gassot wil nu honderd
millioen pesetas beschikbaar stellen
voor irrigatiewerken.
In zjjn memorie van toelichting wijst
de minister er op, dat hj op deze wijze
een einde hoopt te maken aan den
nationalen honger en aan de alge
meene achterlijkheid. Bijna dagelijks
emigreeren duizende Spaansche
landsburgers om niette verhongeren
Donderde scholen gelijken meer op
varkenskrotten, dan op inrichtingen
van onderwijs.
En, aldus zegt de correspondent van
de Ktjlnische Zeitmng, wie zich de
moeite heeft getroost het land te be
reizen, en zich buiten de groote ver
keerswegen heeft begeven, zal toe
geven, dat Gasset gelijk heeft.
Do Minister wil een beter gebruik
maken van de bestaande waterwegen
en nieuwe graven. Hjj hoopt deze
onderneming onafhankelijk te maken
van politieke beroeringen en verande
ringen van ministeries door haar toe
te vertrouwen aan een technisch
departement, dat zooveel mogelijk door
onpartijdige lieden beheerd zal worden.
Deskundigen meenen, dat met de
aangevraagde ICO millioen pesetas
8CO.OCO H.A. land ontgonnen kunnen
worden, die 2 >M millioen Spaanschen
burgers een behoorlijk bestaan kunnen
verschaffen.
De Minister herinnert aan de irri-
gatiewo'-ken van Mezalocha en Alf'aro
aan het Keizerkanaal en aan het
kanaal van Aragon en Catalonië, die
getoond hebben hoe in korten tijd
geheele districten, zelfs geheele land
streken, waar vroeger ellende heerseh-
te, tot bloeienden welstand gebracht
kunnen worden. Het laatstgenoemde
kanaal voorziet reeds 34,CCD ti. A.
van water en binnen niet al te langen
tjjd kan dit getal tot 100.CC0 gebracht
worden. De provincie Huerea telt
Juliette Marny, u is beschuldigd
van een valschen aanklacht tegen een
volksvertegenwoordigeru heeft de
revolutionaire volksvertegenwoordi
ging door deze zelfde daad gedwon
gen een aanklacht in te dienen tegen
den volksvertegenwoordiger, een huis
zoeking bij hem te doen en kostba
ren tjd voor den dienst aan de repu
bliek verloren laten gaan. En dit deed
u niet uit een gevoel van plicht tegen
over uw land, maar om bevrijd te
zijn van iemand, die nw welzijn op
het 'oog had. Daarom eisch ik nit
naam van het Fransche volk wiens
vertegenwoordiger ik ben, dat u uit
de rechtzaal gebracht zult worden
naar de Place de la Revolution, om
daar tegenover het Fransche publiek
gegeeseld te worden door burger
Samson, den beulwaarna n naar de
gevangenis van de Salpétrière ge
bracht zult worden en daar verder
overgegeven aan de genade van het
Comité van Algemeen Welzijn. En
nu, Juliette Marny, hebt ge de be
schuldiging gehoord, die tegen u is
ingebracht, hebt u nog iets te zeggen,
dat tot uw verontschuldiging kan
dienon
Gelach, gejuich en gevloek begroet
te dezen speech van deu Publieken
Vervolger.
Ailes wat laag en beestachtig was
in dit ongelukkige, misleide volk, dat
6treed voor de Vrijheid en voor eon
utopie, scheen voor den dag te komen,
Bleehts 250,000 inwoners en levert ge
regeld een belangrijk contingent land
verhuizers. Geeft bedoeld kanaal ech
ter zijn volle capaeiteit, dan kunnen
in deze. provincie 400,000 inwoners
gemakkelijk een goed bestaan vinden.
Hot dorpje Binasar geeft in dit opzicht
een sprekend voorbeeld. Tot voor
kort telde het niet dan eeuwenoude
huizen. Er werden eenvoudig geen
nieuwe gebouwd. Drie jaar geleden
bracht het kanaal voor het eerst water.
In die drie jaar werden 57 nieuwe
huizen gebouwd. De emigratio heeft
opgehouden en de naburige dorpen
staan zelfs werkkrachten af.
Van hoe groot gewicht deze binnen-
landsohe kolonisatie is, blijkt wel uit
het feit, dat de landverhuizing schrik
barende afmetingen aanneemt. Aan
de Fransche zijde der Pyreneeën
wonen duizenden Spanjaarden. Van
de 9C00 inwoners, die b.v. Oloron telt,
zjjn 4000 Spanjaarden.
Maar dit is nog niets in vergelijk
met de emigratie naar Amerika. Tot
voor kort kwamen in de La Platalan-
den tweemaal zooveel Italiaansche
landverhuizers als Spaansche. Tegen
woordig is deze verhouding bjjna
omgekeerd.
Laten we hopen, dat hierin ver
andering zal komen door wijze en
gematigde bestuurders. Doch wat
Spanje voor een wedergeboorte het
meeste behoeft is natuurlijk rust in
binnen- en bnitenland en ongelukkiger
wijze komen er nu weder
minder gunstige berichten
van het Rif.
Een dagblad-correspondent te Melil-
la geeft een zeer pessimistische schets
van den toestand.
Het bendehoofd El Mizzian is sedert
eenigen tjjd. bezig het verzet in het
binnenland opnieuw te organiseeren.
Van pacificatie is geen sprake, wat
men ook van officieele en officieuse
zjjde moge beweren. De rust is slechts
schijnbaar. De Spaansche voorposten
worden nog steeds verontrust. Overal
in het binnenland wordt gesmokkelde
ammunitie verkocht, afkomstig van
Tanger of door smokkelaars aange
bracht in een der talrijke verborgen
landingsplaatsen op de kust van Ceuta
tot Melilla.
De zoogenaamde onderwerping der
Riff-bewoners bestond daarin, dat zjj
eenige oude geweren uitleverden.
Thans beroemen zjj er zich op, dat
zij de exploitatie der mijnen men
herinnert zich dat heel de oorlog
door de Spanjaarden juist om deze
m(jnen is begonnen thans goheel
onmogelijk hebben gemaakt.
Zoodra men weer met do exploitatie
begint, zullen zij, volgens hun ver
klaring weer handelend optreden.
Alle karavanen die uit het binnen
land komen, brengen eveneens ge
weren en ammunitie aan.
El Mizzian zou groote sommen on
der de stammen hebben geïnd, om
zich moderne kanonnen aan te schaf
fen. Hij zon een premie van 50.000
doero's hebben uitgeloofd voor den-
gene die hem vier moderne kanonnen
terwijl zij luisterden naar het voor
lezen van dit schandelijk document.
Het genot van deze mooie, etheri
sche vronw in 't publiek te hooren be
kladden was een waar buitenkansje
voor deze ontaarde wezens.
De vrouwen schreeuwden op schor
ren toon haar bjjval uitde kinderen
die er niets van begrepen, lachten met
vrengdelooze vroolijkheidde mannen
toonden door luide vloeken hun inge
nomenheid over hetgeen Foucqt^er
Tinville gezegd had.
Wat Déroulède betreft, de geeste
lijke kwellingen, die hij te verduren
had, overtroffen alle lichamelijke pjjn.
Hij kreunde, zooveel moeite kostte het
hem zichzelf te beheersehen; hij
drukte zjjn nagels van de eene hand
in het vleesch van de andere, om door
lichamelijke pijn zijn zielepfln wat te
verzachten. Hij dacht, dat zijn ver
stand beneveld werd, dat hij krank
zinnig zon worden, als hij nog meer
in dezen geest te hooren zou krjjgen.
Het schreeuwen en tieren van dit
ontoerekenbaar gepeupel klonk hem
als de kreten van verloren zielen in
de ooren. Al zijn medelijden voor hen
was weg, zijn menschenliefde, zijn j
tronw aan de lijdende armen was
verdwenen.
Een groote, een onmetelijke haat
tegen deze ellendige revolutie, en het
volk, dat zij beweerde vrij te willen
maken, vervulde zjjn geheele wezen,
te zamen met een krankzinnig, af
leverde.
Alle stamhoofden zouden op de hand
van El Mizzian zjjn.
Rijkspostspaarbank.
De Directeur der Rijkspostspaarbank
brengt ter kennis, dat spaarbank
boekjes in de maand Januari uitge
geven niet tot verificatie en rentebe
schrijving mogen worden ingezonden
zonder dat de inlegger daartoe uit
drukkelijk door hem is uitgenoodigd.
Mochten in die maand toch boekjes
ter rentebjj8Chrijving worden inge
zonden, dan zullen die door de buiten
gewone werkzaamheden welke te
verrichten zijn, noodzakelijkerwijs ge-
ruimen tijd onbehandeld moeten
blijven.
Prinses Juliana.
De koningin vertrok gisterenmorgen
te half twaalf met den koninkl.trein
van Het Loo. Zjj begaf zich met ge
volg te voet naar het perron, ondanks
hevigen wind en regen. Het prinsesje
werd door een verpleegster gedragen
en beschermd met een groote parapluie
door een lakei. Daarnaast ging de
gouvernante Van der Poll.
Op het perron ontving Haar de wet
houder de Groot, loco-burgemeesteV,
met wien de koningin zich eenige
oogenblikken onderhield. H. M. werd
door het publiek lnide toegejuicht.
Een hofdame toonde het prinsesje in
het salonrijtuig aan het publiek, dat
haar met geestdriftige hoera's be
groette. De hofdame liet het prinsesje
met de handjes wuivende kleine
lachte. Voor het vertrek van den trein
nam de koningin, die eerst het bedje
in den trein geïnspecteerd had, met
minzamen handgroet afscheid van de
juichende menigte.
Van de aankomst in den Haag wordt
o. a. het volgende gemeld
Toen verliet de koningin onder
hoera's, zoo krachtig zelden gehoord,
het compartiment, vriendelijk groetend
naar alle zijden. Op het plankier zelf
had slechts een zeer vluchtige begroe
ting der autoriteiten plaats, daar H. M.
blijkbaar de prinses zoo spoedig moge
lijk in de verwarmde wachtzaal wilde
zien gebracht, maar daar onderhield
H. M. zich nog geruimen tijd met boven
bedoelde overheidspersonen, wien Zij
het prinsesje ieder afzonderlijk toonde.
Buiten stonden gewone hof rijtuigen
gereed. Toen H. M. met jonkvrouwe
v. d. Poll, die de prinses droeg, was
ingestegen, nam onze vorstin de prin
ses zelf op den schoot en ontdeed
het gezichtje van den sluier. Toen
was het een oogenblik van onbe
schrijflijke geestdrift onder die opeen
gepakte menigte, want nu kon ieder
een het aardige blozende gezichtje
van prinses Juliana zeer duidelijk zien,
zooals het zieh met de verbaasd groote
oogjes achter het breede portierraam
vertoonde.
Het rijtuig reed langs de menigte,
die ook kon zien hoe H. M. van tjjd
tot tijd het handje der prinses vatte
schuweljjk verlangen om hen allen
ten onder te zien gaan.
Alleen Juliette bleef onder dit allefc
kalm, zwijgend, onbewogen. Zjj had
de beschuldiging gehoord, haar blee
ke wangen waren langzamerhand
aschgrauw ge worden, maar geen oogen
blik verloor zjj haar houding van
trotsche kalmte.
Niet eenmaal keerde zij haar hoofd
om naar het gepeupel, dat haar be-
leedigde. Zij wachtte met volkomen
bedaardheid tot het schelden en
schreeuwen zon zjjn opgehouden, haar
vingertoppen alleen tikten ee* onge-
duldigen marsch op het hekje voor
haar.
Het Bulletin zegt dat zij haar zak
doek te voorsohijn haalde on zich het
gelaat daarmee afveegde. De hitte was
drukkend geworden.
De atmosfeer waB oververzadigd
met de vochtige, doordringende dam
pen van natte, vuile kleoren. Ofschoon
het vertrek heel groot was, was het
er benauwd en snikwarm, de vet
kaarsen flikkerend in de vochtige,
warme lucht wierpen schaduwen
van den president en zijn klerken in
allerlei grillige vormen op de muren.
De olie-lamp boven het hoofd
van de beschuldigde vlamde op en be
gon te walmen. Eindelij k wist de Pu
blieke Vervolger zich boven het ru
moer verstaanbaar te maken.
Wordt vervolgd.)
