N°. 142 1909,
Donderdag 2 December,
96ste jaargang.
In stormachtige Tijden.
Onze Premie.
37 FEUILLETON.
GOESC
Telufoonnuuimor 23. Directeur A. F. A. tak Seters. Uitgave van de -Naaml. Vennootschap „Goesehe Coura.it". Hoofdredacteur W. Kerremans.
COURANT.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, in Goes f 0,79, buiten Goes, franco 1,25.
Afzonderlijke nommers 5 cent.
inzending van advertentlën vó6r;,2 uren op den dag der
uitgave.
De prijs der gewone ad vertentiën is van 1-5 regelsöO et., eiken regel meer 10 et.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
<le prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, hnweljjk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels A 1,berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
We maken de vele bestellers
van buiten Goes er op attent dat
wij ons niet kunnen belasten met
het inpakken en verzenden der
plaatwerken.
De premie moet aan ons kan
toor worden afgehaald.
Buitenland.
Europeanen en Afrikaken.
Te dezer plaatse schreven we een
vorige maal over het plan van de
Fransebe generale staf' om een in-
landsch leger te vormen. Nu beeft de mi
nister van oorlog de toezegging gedaan
een bataljon Singaleezen te formeeron
om een proef te nemen in die richting.
Doeh de Temps, een der invloedrijkste
Fransehe bladen, maakt zich ernstig
ongerust, dat die toezegging een mid
del is om de qnaestie op de lange
baan te schuiven. In z(jn rapport over
de oorlogsbegrooting, zegt het blad,
houdt de heer Clementel zich bezig
met vraagstuk. Hij herinnert er aan,
hoe de gouverneur-generaal van
Fransch West-Afrika op zieh genomen
heeft 20.000 zwarte soldaten na ver
loop van vier jaren ter beschikking
van het moederland te stellenhij
deelt mede, dat de begrootingscom-
missie bereid is de 24,000,000 fr., be-
noodigd voor de uitrusting van dit
legercorps, toe te Btaan, zoodra de
regeering een desbetreffend voorstel
indient.
Van alle kanten ontvangt kolonel
Mangin, de vader van het denkbee d,
bewijzen van instemming; de vice-
president van den hoogen raad van
oorlog, generaal De Lacroix, ging
indertijd dadelijk met zijn voorstellen
mede en leidde deze bij den minister
in. Alle deskundigen zijn het eenB over
de onbetwistbare militaire geschikt
heid der Senegaleezen. De gouverneur-
generaal van Algiers gaf, desgevraagd,
te kennen, dat hij slechts voordeel
zag in de tijdelijke aanwezigheid van
Senegaleesche troepen in de Algiersche
garnizoenen.
Kortom, alle betrokken autoriteiten
zjjn het ontwerp welgezind. Maar of
het daarom tot uitvoering zal komen
Als deze troepen nU slechts niet
gebruikt worden tegen Europeanen,
doch uitsluitend tegen de inlandsche
vijanden, dan is er tegen het vormen
van een zwart legerkorps van de
zijde der andere mogendheden geen
bezwaar. Andere mogendheden hebben
reeds lang van de bewoners van hun
koloniën gebruik gemaakt voor mili
taire doeleinden.
Nu het aantal geboorten in Frank
rijk zoo uiterst gering blijft, is de
kwestie van bet zwarte leger echter
van uiterst gewicht.
Bjj Frankrjjks vriend, Engeland,
heeft ook het militaire vraagstuk ge-
ruimen tijd op de voorgrond gestaan,
doeh thans is daar de aandacht van
afgeleid door den
Naar het Engelsch
van
Barones OKCZT.
HOOFDSTUK XVIII.
In de Gevangenis
.Het Luxembourg".
Juliette was eindelijk alleen ten
minste betrekkelijk alleen want
er waren nu te veel aristocraten, mis
dadigers en verraders in de gevange
nissen van Parijs om hen, die verhoord,
veroordeeld en geguilotineerd zouden
worden, alleen op te sluiten.
Het jonge meisje was door de druk
ke straten vanParjjs gestuwd, gevolgd
door een joelende menigte, die dade
lijk in het mooie, welopgevoede meisje
een welkomen prooi zag, waaraan het
Comité van Algemeen Welzijn behoef
te had, om hr r aan het veelhoofdig
monster van de revolutie te kunnen
toewerpen.
Den laatsten tjjd hadden de diep
gezonken toeschouwers van het be
ruchte schouwspel op de Place de la
Guillotine verscheidene malen zoo'n
strijd tusschen Hoogf.r- en
Lagerhuis,
die nu eerst recht ontbrand is.
De motie, die door een der leden
van het Hoogerhuis was ingediend,
om de begrooting niet goed te keuren
en de wenscheljjkheid uit te spreken,
dat het land (door een nieuwe ver
kiezing) uitspraak doe, is aangenomen
met 350 tegen 75 stemmen.
B i li n e n 1 a ii d.
De ridderorden-kwestie.
Naar het N. v. d. D. mededeelt,
moeten vroeger èn de ond-minister
De Marez Oyens èn de (toenmalige)
minister Idenbnrg, uit vriendschap en
waardeering voor dr. Kuyper, aange
drongen hebben op de vorming van
een commissie van onderzoek, een
eereraad, als men wil, en toen moet,
als man van links, de oud-minister
Cort van der Linden bereid zijn be
vonden deel uit te maken van de te
vormen commissie. De instemming
van dr. Kuyper was zoo goed als zeker
maar werd op het laatste oogenblik
nog teruggenomen.
Het N. v. d. D. meent, dat het mis
schien nog Jtjjd is om nogmaals een
poging te doen.
In een ingezonden stuk in de N.
B. C't. spreekt de heer Cort van der
Linden tegenj dat hij ooit zoul zijn
aangezocht.
Kanst en Wetenschap.
Nap de la Mar.
De heer Nap de la Mar zal wegens
een ernstig keellyden voorloopig niet
kunnen optreden.
Muziek.
De vereeniging Christelijk Fanfare
corps Excelsior te Rjjperkerk stelt zich
bljjkens art. 1 van haar statuten, op
genomen in de Stct. no. 279, ten doel
„de muziek te beoefenen tot Gods eer
en alzoo getuigenis af te leggen tegen
het misbruik der muziek in de jjdele
gezelschappen der wereld".
De waarde van den mensch.
In den stoffelijken menseh, zonder
meer, zit heel wat meer waarde, dan
men zou denken. Als men maar alles
er uit zou kunnen halen. Zoo zou
voor kannibalen de voedingsw aarde
van duizend eieren in een gemiddelden
mensch bevat zyn. Genoeg waterstof'
bevindt zieh in het inenscheljjk lichaam
om een ballon te vnllen, die hem in
de wolken zou kunnen voeren. En
uit den grootBte duisterling zou genoeg
lichtgas kunnen worden gestookt om
een straat van 500 M. leDgte een
avond lang goed te verlichten. De
koolstof, die wy in ons lichaam be
zitten, zon, tot prapbiet herleid, vol
doende zjjn voor ongeveer 8000 pot-
looden. Aaü jjzer, het onontbeerlijk
bestanddeel onzer bloedkleurstof, be
zitten wy slechts genoeg voor zeven
hoefnagels, maar met onzen phosphor,
waarvan wjj, voornamelijk in de been-
bijzonder welkom schouwspel geno
ten een aristocrate een werkelijk
elegante, fijn beschaafde vrouw met
blanke handen en trotseh, bleek ge
laat de trap van hetzelfde schavot
opstijgend, waar de gemeenste mis
dadigers en laagst gezonken individuen
omkwamen.
Den laatsten tijd waren de terecht
stellingen bjjna uitsluitend van een
politiek karakter. De Girondijnen
en Jaeobjjnen voerden strijd in de
bloederig arena van de revolutie. Een
voor een vielen zjj nog vechtende en
nog pleitende voor kalmte, nog onheil
voorspellend en een beroep doende op
dat volk, dat zij uit een slavernij
hadden opgeheven om het onder een
veel grooter, veel beestaehtiger tyran-
niek juk te brengen dan te voren.
Er waren toen twaalf gevangenis
sen in Parjjs en veertig duizend in
Frankrijk, en zij waren alle vol. Een
geheel leger ging het land rond om
gevangenen onder dak te brengen. Er
was geen ruimte voor afgezonderde
cellen, voor eenzame opsluiting.
Vrouwen, mannen, kinderen al
len werden bjj elkaar gestopt voor een
of twee dagen misschien, dan zoude
dood er een einde aan maken
De dood maakte ieder geljjk, bekom
merde zich niet over rang of stand.
Toen Marie Antoinette het schavot
besteeg, was zij alle vernederingen
deren, 600 gram rijk zijn, zouden we
820,000 lucifers kunnen maken, terwijl
wij van ons vet 60 prachtige kaarsen
konden leveren. Zout bezitten wy niet
veelzoowat 20 theelepels.
Moleschott.
School en Kerk.
Sohbidins van schapen en bokken.
Onder dit opschrift schrijft de heer
H. lteinders, vader van eenige cate-
chesanten", aan de N. B. Ct.
Hoogeveen, 27 Nov. 1909.
Hoe dominé Batelaan te Hoogeveen
de schapen van de bokken weet te
Beheiden, blijkt uit het volgende.
De eatechisatie van ds. B. is afge-
loopen. De groote schare jongens
wacht met verlangen op de woorden
van dominégaat henen in vrede.
Doeh ziet, niet deze, doch andere
woorden komen over dominé's lippen
luistert slechts: De jongens, welke
een cent in het busje willen geven
voor de bijzondere school, mogen het
eerst de eatechisatie verlaten. Tot
dominé's spijt geven slechts weinigen
aan deze nitnoodiging gehoor, maar
een klein aantal offeren hun gave op
het altaar voor de bijzondere school
en verlaten daarna het lokaal.
Ten tweede male klinkt des dominé's
stem, doeh het is nu geen vraag om
een offerande, maar het is een beloo
ning, want dominé laat deze woorden
hoorenDe jongens, welke Zondag
twee keer ter kerke zjjn geweest,
mogen nuheengaan. W ederom ont
sluit zich de deur van het lokaal en
con nnd'T deel van de jongelui ver-
dw 'rt.
De volgende woorden, welke nu van
dominé's lippen vloeien, zjjn de jon
gens, j welke Zondags één keer in de
kerk zjjn geweest, mogen nu heengaan.
Het derde gedeelte der catechisanten
vertrekt.
Alsnu klinkt de stem van dominé
met een zalvend geluid in de ooren
van de overblijvenden Gijlieden, die
niets wilt offeren en niet ter kerke
zijt geweest, gaat ook gij henen. De
bokken verdwjjnen door de deur op
den achtergrond.
Staten-Generaal.
Tweede Kamer.
De begrooth-g van Buitenlandsche
Zaken is reeds aangenomen na een
hoogst onbeduidend debat, waarvan de
den gezant in China, den heer Bee-
laerts van Blokland, toegedachte toe
lage van 14000 gulden hoofdzaak was.
De heer Hubrecht gaf in overweging
dit subsidie uit te stellen totdat de
oommissie belast met het onderzoek
naar den diplomatieken dienst met
haar rapport gereed zoude zijn. Het
was toch nog niet geheel duidelijk,
wat deze aanzienlijke verbetering ran
positie van den gezant te Peking mo
tiveerde. Inderdaad schijnt de post
nog al vreemd. Het vorige jaar is
den Minister gevraagd of de militaire
gezantschapswacht, die 16000 gulden
's jaars vergt, niet zou kunnen worden
van de laatste zes weken vergeten.
TerwjjL Juliette tusschen twee man
nen van de Nationale Garde en ge
volgd door Merlin door de straten
ging, werd zjj uitgescholden, belee-
digd en met modder gegooid. Een
vrouw probeerde de soldaten weg te
duwen en haar een slag in het gelaat
te geven een vrouw 1 geen dertig
jaar ondl die een bleek, vnil jon
getje aan de hand meetrok.
Spuw dan op die aristocraat, toe
dan! zei de vrouw tot dit armzalig,
ellendig stukje mensch, toen de sol
daten haar ruw op zij duwden. Spuw
dan op haar 1 En het kind zette zjjn
vuile mond in de plooi om gehoor
zaam aan het bevel van zijn moeder
een mooi, onschuldig meisje te be
vuilen.
De soldaten lachten en toonden hun
instemming met een beleedigenden
vloek. Zelfs Merlin vergat zijn woede
om van dit incident te genieten.
Maar Juliette had van dit alles niets
gezien.
Zjj liep als in een droom. De me
nigte bestond niet voor haarzij
boorde noch fag iets van hetgeen om
haar heen gebeurde. Zij zag de kwaad-
aardige, vuile gezichten niet, waarmee
zy zoo nu en dan bijna in aanraking
kwamzij voelde de ruwe handen
van de soldaten niet, die haar door
de menigte heenduwden; zij was te-
afgeschaft en de Minister beloofde
overweging, met het resultaat, dat hij
dit jaar voorstelt eene burgerlijke
wacht, goeddeels uit huisbedienden
bestaande en door den gezant uit de
nieuwe toelage te bekostigen er voor
in de plaats te geven.
Maar daartoe is slechts 4000 gulden
benoodigd, de overige 10,000 gulden
zijn feitelijk weddeverhooging en wor
den alleen om voor de toekomst de
Kamer niet te binden toelage genoemd.
De heer Van Karnebeek achtte ze niet
noodig en rekende voor hoe hoog reeds
het salaris van den gezant te Peking
is opgedreven.
Eenige uren werd er over gepraat,
maar 't slot was dat de jonge gezant
zjjn f14000 verhooging kreeg.
Zeer laat in den middag werd een
aanvang gemaakt met Hoofdstuk IV.
De heer Snoeck Henkemans sprak
over de Kinderwetten.
Landbouw, Veeteelt en
Visscherij.
Hoe staat bet met de
Landbouwongevallenverzekering
II.
Men schrijft ons
In ons vorig artikel hebben wjj ge
zegd, dat de landbouwers in ons land
zieh gereed maken de landbonw-on-
gevallenverzekering zelf ter hand te
nemen. Zij doen dit, omdat aan de
Hoofdbesturen van de Provinciale
Landbouwmaatschappijen is gebleken,
dat op deze wijze de knechts het best
zullen geholpen worden zonder dat het
bedrijf hierdoor al te zwaar zal wor
den belast.
Geld zal een landbouw-ongevallen-
verzekering, hetzij die van Rijkswege
hetzij die door de boeren zelf wordt
ingevoerd, altyd kosten, dat spreekt
vanzelf, maar het scheelt nog verba
zend veel hoe de uitvoering van
zoo'nlandbonw-ongevallen verzekering
wordt geregeld. Hoe minder ambte
naren er bjj betrokken woiden, hoe
goedkooper. Daarom is de basis,
waarop de Landbouw-Onderlinge rust
dezealles, wat de landbouwers zelf
kunnen doen, moeten zjj ook zelf doen,
opdat dit met zoo weinig mogelijke
kosten geschiedde.
De Landbouw-Onderlinge zon wel
honderden ambtenaren over het land
kunnen verspreiden, die het werk
zouden moeten doen, dat van de land
bouwers zelf zal worden gevraagd,
doeh die ambtenaren zouden moeten
worden gesalarieerd en dat salaris
zouden de landbouwers weer móeten
betalen, zoodat de onkoBten aanmer
kelijk zonden worden verhoogd.
De Landbouw-Onderlinge is dan ook
niet van plan, trouwens het licht ge
heel buiten hare bedoeling, om overal
in den lande inspecteurs en agenten
aan te stellen zooals de premie-maat
schappijen dat doen, want dat groot
aantal ambtenaren bezwaart door het
salaris de uitgaven.
Het vereenigings-leven onder de
landbonwers is in de laatste jaren zeer
sterk ontwikkeld,- op ieder dorp is
ruggegaan naar baar eigen wereld
van romantiek, waar zjj alleen woon
de met den man, dien zij lief had. In
plaats van de vuile huizen van Parijs,
met hun eeuwig devies van Broeder
schap en Gelijkheid, zag zij mooie
boomen, laurier- en rozenstruiken om
haar heen, die de lucht met hun
heerlijke geuren vervulden, welluiden
de stemmen uit he, droomenland lie
ten een zacht, teeder gefluister hooren
terwijl daarboven een woiklooze he
mel dit aardsch paradijs verlichtte.
Zjj was gelukkig onuitspreke
lijk, volmaakt gelukkig: zij had hem
gered voor de gevolgen van haar
eigen snoode misdaad, en zy stond
op het punt haar leven voor hem te ge
ven, opdat zyn v eiligheid des te meer
verzekerd zon zyn.
Haar liefde voor hem zou hij nooit
kennen; nn kende hij alleen haar
misdaad, maar weldra als zjj verhoord
en veroordeeld werd met eenige stukjes
verbrand papier en een opengeknipte
brieventasoh als bewijzen tegen haar,
dan zon hij weten dat zjj het op zelf
beschuldiging had toegelegd om voor
hem te kunnen sterven.
Daarom waren die laatste oogen-
blikken nu heelemaal voor haar. Zij
had het recht te denken aan die en
kele gelukkige seconden, toen zij lui
sterde naar de bekentenis van zyn
ljefda. Het was etherisch en niet ge-
minstens één, soms zijn er twee of meer
landbouwers-vereenigingen,- overal
zullen dan ook wel mannen te vinden
zyn, die genoeg ervaring hebben om
met sueees doel te kunnen nemen
aan de uitvoering van de landbouw
ongevallenverzekering.
Bovendien, zoo'n heksenwerk is het
ook niet. Dat hebben de tuinbouwers
al bewezen, die sedert 1 Juli 1909
aangesloten zijn bij .de Tuinbouw-
Onderlinge'', eene vere'eniging, die
voor de knechts in den tuinbouw reeds
doet, wat de landbouwers voor hun
knechts nu ook gaan doen.
„De Tuinbouw-Onderlinge" loopt
goed en van niemand is nog een klacht
gehoord, dat de uitvoering voor de
tuinbouwers te moeilyk is.
Eenvoud is het kenmerk van het
ware.
Het zou ook wel een beetje al te
mal zijn, als het helpen en steunen
van een knecht, die een ongeval heeft
gekregen, zoo ingewikkeld was, dat
een gewoon mensch dat niet zou kun
nen doen.
Wjj willen daarom thans de vraag
beantwoordenHoe zit een Provinciale
Landbouw-Onderlinge in elkander
In eene vergadering, byeengeroepen
door de provinciale landbouw-maat-
schappy, is een bestuur gekozen, dat
uit 5 of 7 leden bostaat Dit bestuur
heeft voor de geheele provincie de
hoofdleiding, doeh omdat de bestuurs
leden allen hun gewone dagelyksche
bezigheden hebben, laat dit bestuur
zich bijstaan door een administrateur.
Het provinciale bestuur regelt en be
slist alles en de administrateur voert
het uitde leiding van het geheel
is dns in handen van de landbouwers
en de administrateur is niets meer dan
een beambte, die, zoo hy niet voldoet,
ontslagen kan worden.
Stellen wjj ons nu voor, dat op een
dorp b. v. 100 landbouwers zieh aan
sluiten bij de Provinciale Landbouw-
Onderlinge, hoe gaat het dan
In overleg en onder goedkeuring
van het provinciaal bestuur der Land
bouw-Onderlinge wordt op zoo'n dorp
door de landbouwers uit hun midden
een Plaatselijke Ongevallen-Commissie
aangewezen; leden van deze oommissie
zullen dus zyn landbouwers.
En wat zullen deze Commissies nu
moeten doen
lo. Moeten zjj uitmaken of het
ongeval, dat een knecht iB overkomen,
werkelijk gebeurd is, toen de knecht
voor zjjn patroon werkzaamheden
verrichtte, welke onder de verzekering
vallen.
2o. Houden zjj het oog op de ge
neeskundige behandeling van den ge
troffen arbeider.
3o. Stellen zij vast hoeveel uit-
keering aan een knecht toekomt voor
ongevallen, die hoogstens 2 maanden
duren. Ongevallen, die langer dan 2
maanden duren regelt de Admini
stratie.
4o. Betalen zij aan den getroffen
arbeider de toegekende schadeloos
stellingen uit.
5o. Contróleeren zij de lysten,
waarop de patroons invullen, hoeveel
loon zy jaarlijks uitbetalen, want van
heel en al menschelijk, maar het be
stond voor haar Zij was zyn vereering
geweest; hij had in haar liefgehad,
wat haar oprecht, haar beter ik was.
Wat laag was in haar wezen, be
hoorde in werkelijkheid niet tot haar.
Die afschuwelijke eed, zoo plechtig
gezworen, was haar meedoogenlooze
tiran geweest, die haar verblind had
en tot de misdaad gevoerd.
En zoo liet zjj zich door het sanscu
lotte gepeupel van Parijs sleuren en
duwen, dat haar in stukken gereten
zouden hebben, al zy zieh daarvoor niet
het genot hadden moeten ontzeggen
van haar onder de guillotine te zien
sterven.
Zjj sleurden haar naar het Luxem
burg, eens het paleis der Medicis, het
tehuis van den Grooten Monarch, nu
een vervloekte, overvolle gevangenis.
Het was toen zes nur in den namid
dag, dus liep de gedenkwaardige dag
bjjna ten einde. Zjj werd aan den gou
verneur van de gevangenis overge
geven, een korte gedrongen man in
een zwarten pantalon en zwart wollen
shirt, met een vuile, roode muts op
het hoofd, waarop aan één kant van
zjjn slecht onderhouden hoofd een drie
kleurige rozet.
Wordt vervolgd).
