N°, 139 1909.
Donderdag 24 November.
968te jaargang.
85 FEUILLETON.
In stormachtige Tijden.
GOESCHE
OIIÜM.
Telofoonnummer 23. Directeur A. P. A. taw Setebs. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesehe Courant". Hoofdredacteur W. Kebrejiahs.
Deuitgavo dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Pr(js per kwartaal, in Goes f 0,7S, buiten Goes, franco f 1,25.
Afzonderlijke nommers 5 cent.
inzending van advertentiön vóór 2 uren op den dag der
uitgave.
De prgs der gewone advertentiën'U van 1-5 regels50ct., eiken regel inecr 10 et'
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfdo advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 4 1,berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
Buitenland.
Socialistischs overheidspersonen.
De stad Kopenhagen heeft thans
haar tweede socialistische burgemees-
tor. De eene is er reeds geruimen
tjjd en de andere Is eergisteren ge
kozen met 18 van de 40 stemmen en
6 onthoudingen.
Ken denkbeeld om van te rillen,
zoo op het eerste gezicht, maar bij
nader inzien is het toch zoo gevaarlijk
niet een socialist een openbare macht
toe te kennen, want.... als de heeren
sociaal-democraten eenmaal in de ge
legenheid gesteld z(jn hun prachtige
Btudeerkamer-theorieên in de practijk
uit te voeren, och, dan deinzen ze
zelf terug en ontpoppen ze zich als
bourgeois.
We hebben iets dergelyks al eens
bijgewoond in een ander land en in
Frankrijk is het verschijnsel bekend,
dat een socialist, tot het ministerschap
b.v. beroepen, tenslotte blijkt tamelijk
tam te zijn.
O die praktijk van het leven, die
de aspiraties der jeugd reduceert en
de socialisten op zijn ergst maakt
tot gemoedelijke radicalen I
Hebben nu in Kopenhagen de soci
alisten een grooten slag geslagen, in
Engeland zjjn het do conservatieven
die zich heftig roeren.
Daar zal nn
De qrootb strijd
worden gestreden in hot Hoogerhuis.
Eergisteren is deze vergadering
bjjeen gekomen om over de begrooting
te beraadslagen.
Bijna zeker is het, dat deze zal
worden verworpen, tenminste dat zij
niet zal worden goedgekeurd.
Nimmer de laatste jaren is er dan
ook zooveel belangstelling geweest
voor de zittingen van het Hoogerhuis
als nu. Ieder gevoelt, dat een histori
sche gebeurtenis aanstaand is.
De strijd gaat tusschen vooruitstre-
venden en conservatieven en tevens
tusschen vrijhandelaars en voorstan
ders van protectie en duidelijk is, dat
de beslissing vau grooten invloed zal
zijn op de toekomst van het Engelsche
volk.
Binnenland.
Kamerverkiezinq Gulpen.
Voor de Kamerverkiezing in het
district Gulpen zjjn gisteren candidaat
gesteld de heeren L. V. Hermans, te
Arnhem (soc.-dem.), en jhr. mr. Ch.
J. M. Ruys de Beerenbrouck (r.-k.)
Sta ten-Gene raai.
Tweed* Kamer.
Dr. Kuyper heeft nog eens gespro
ken, maar nu niet over .de zaak'.
De rede ving aan met een zege
kreet. De tachtigjarige worsteling voor
de Christelijke beginselen was nu met
een overwinning over de gansche linie
bekroondin de Tweede Kamer staan
60 Christelijke mannen tegenover 40
vrijzinnige, in de eerste 31 tegen 19
7 provincies zjjn Christelijk, 4 slechts
liberaal, de vrede van Munster kon
geteekend worden. En met gedurig
meer Btatistisch materiaal, met cijfers
der verkiezingen van de laatste 25
jaren werd de gestadige groei, de
eindelijke triomf der rechterzijde be-
Naar hel Engelsck
VAN
Barones ORCZY.
Enkelen begonnen met hun vuisten
tegen de deur te hameren, toen zij tot
do ontdekking kwamen, dat hun spe
ciale gunsteling, burger afgevaardigde
Déroulède tusschen twee soldaten in
moest loopen, alsof hij een gevangene
was. Men schreeuwde elkaar toe, dat
hij gearresteerd was en naar het Paleis
van Justitie gebracht werd als ge
vangene.
Dat mocht niet gebeuren. Men had
het gepeupel van Parijs geleerd, dat
het meester was in de stad, en die
les had het goed onthouden. Voor 't
oogenblik had het Paul Déroulède
onder zijn speciale bescherming ge
nomen, en als een eerewaeht voor hem
werd h(j gevolgd door vrouwen in
wezen.
Verder een uiterst tamme en voor
Kuyper ongekend zachtaardige rede.
Hij was finaal omgekeerd. Nu geen
antithese meer, geen onderwijsstrijd,
geen kamp voor de eere Christi, maar
een neutrale zóne bleek nu eens
klaps Kuyper's ideaal.
De tamheid van de redevoering bleek
ook uit de wenschen omtrent vaccine-
dwangZou de regeering, zoo heette
het, althans niet deze kleine tegemoet
koming kunnen geven, dat een kind,
waarvoor volgens verklaring van des
kundigen inenting levensgevaarlijk
zoude zijn, er van wordt vrijgesteld
Kuyper stond alleen, droevig alleen.
Hjj argumenteerde alleen, hij juichte
alleende schaarsche leden der rech
terzijde luisterden sympathieloos, ijzig;
een enkele en niet de minst geziene
had de oogen gelokenie sommeil
aussi est une opinion. En van den
linkerkant waren bijna alle leden ver-
dweiien toen het woord den heer Kuy
per werd verleend. Geen hand is den
leider na zijn wederoptreden toege
stoken. De mise-en-scène ontbrak dit
maal wel zeer. 't Was zelfs geen sncces
d'estime.
De heer v. d. Velde (anti-rev.) las
een verklaring voor waarin gezegd
werd dat de a. r. party Kuyper haar
volle tertrouwen bleef schenken
Van een geheel andere mecning
bleek echter een tweede anti-revolu-
tionnair te zjjn. De heer van Idsenga
Dl. zeide
Een decoratie moet gegeven worden
voor uitstekende daden in 's lands
belang. Was de daad van den heer
1 .eimiann in 's lands belang? Neen,
want zoo inderdaad het geld daarvoor
noodig ware geweest, zoo had de
Regeering het bij suppletoire begroo
ting kunnen aanvragen. Was zijuit
stekend? l>e heer Van Idsinga kon
in hot schrijven van een chèque geen
uitstekende handeling zien, betreurde
zelfs, dat ook in een beschaafd land
als het onze vertoon van rijkdom zoo
sterken invloed kan hebben.
Zoo inderdaad de wetten op de
decoraties moeten worden uitgelegd
gelyk dr. Kuyper, en in letterlijken
zin terecht, deed, dan waren de ridder
orden immoreele instellingen, die hoe
eer hoe beter moesten worden opge
ruimd. Dan moedigden zij de deugd
niet aan, doch joegen die weg. om de
jjdelheid binnen te halenEn een
toepassing der wetten, in het aanwyzen
van den weg om een decoratie te
verkrijgen bestaande, zou geleidelijk
voeren tot daden, als die waarvan de
heer Kuyper werd beticht. Met de
toepassing verwierp de heer Van
Idsinga dan ook het stelsel dier wetten,
om to concludeeren, dat men de ridder
orden niet meer aan burgers, doch
uitsluitend aan diplomaten moet ver-
leenen, omdat dezen ze niet wegens
hun verdiensten doch als een vriend-
sch*psbewjjs jegens de Mogendheid,
welke zjj vertegenwoordigen, erlangen.
Gisteren heeft de heer Borgesius
geantwoord op den aanval die. de
heer Troelstra ook op de party der
Liberale Unie had gedaan. De heer
Borgesius zette uiteen hoe de socia
listen de eigenlijke wegbereiders zjjn
van het conservatisme door dien zy
den waarlijk en met geestdrift her-
vormingsgezinden den arbeid zoo
moeilijk mogelijk maken, steeds over
vragende, steeds eritiBeerende, zonder
ooit zelf de verantwoordelijkheid van
eigen program en eigen politiek in
do practyk te aanvaarden, toen kon
hjj daartegenover stellen, dat de
Liberale Unie reeds had getoond te
kunnen en te willen verwezenlijken
de hervormingen, welke zjj den kiezers
aanbeval.
Ik ben tot verdediging gedwongen,
zeide de heer Borgesius en ik zal
het nu ook maar zeggentoen in 1897
my'n partij aan het roer kwam, heeft
zjj in vier jaren tyds gegeven de
Kinderwetten, de Leerplichtwet, de
Gezondheidswet, de. Woningwet, de
Ongevallenwet, de afschaffing dei-
plaatsvervanging en daarmede zeven
achtste deel van haar program in
practisehe daden omgezet Het werd
met nadruk, doch zonder zelfverheffing
genit. Hoevelen zijn er in de Kamer
die dit mr. Borgesius kunnen nazeg
gen? Welke party kan zich in de
laatste twintig jaar op een dergeljjken
conduitestaat benoemen Toen echter
een nieuw vrijzinnig Ministerie optrad,
door mr. Borgesius zelf gevormd, met
een ryk voorzienhervormingsprogram,
toen hebben' de socialisten zelf mee
gewerkt het te doen vallen, den tegen
strever in de kaart spelende.
De topic dezer discussie is door den
heer Van Doorn te berde gebracht.
Deze afgevaardigde heeft in een Bcherp
betoog de inaniteit der Christelijke
beginselen als baken eener politiek
doen uitkomen. Een gemeenschappe
lijke principieele basis waarover
gy 't allen nog oneens zjjt moogt
gij leden der rechterzijde bezitten,
erkent althans voor uwe kiezers, dat
bij n over de te bereiken doeleinden
wanhopige verdeeldheid heerscht en
dat uw beginsel niet het geringste
houvast biedt voor uw stem over
practisehe vraagstukken.
Dat -vas de inleiding tot een krasse
veroordeeling van dr. Kuyper's op
treden als Minister. Mr. Van Doorn
toonde nog eens aan, hoe de staats
geheimen werden behandeld met per
sonen als Mathilde Westmeyer, welke
onmiddellijk op de hoogte is gebracht,
toen dr. Kuyper van een collega had
weten gedaan te krijgen, dat de heer
S. A. Lehmann, ondanks het feit dat
hem de goede daden nog slechts waren
aangewezen, op een voorioopige lijst
werd. geplaatst.
De antirevolntionnaire party had
vertrouwen uitgesproken in haar leider
op grond de aanvulling door dezen
in dit debat over de feiten gegeven
die aanvulling kon waarlijk alleen do
besehuldiging versterken. En het ver
wonderde den heer Van i oorn, dat
geen der rechtsehe leden der Provin
ciale Staten na het bekend worden
der feiten het voegzaam had geoor
deeld, ontslag te nemen, waar het
geld der Lehmanns en Westmejjers
zijne verkiezing had bevorderd.
Na zulke gebeurtenissen, besloot de
heer Van Doorn, heeft de Christelijk o
politiek eene rehabilitatie noodig en
wellicht is het aan die gedachte te
wjjten dat de heer de Savornin Lohman
zich gedrongen voelde zoo in den
breede het karakter der Christelijke
beginselen nog eens uiteen te zetten.
De heer Lohman scheen toen boos
de vergadering te veriaten.
Kunst en Wetenschap.
.Toil of men", Querido's Menschen-
wee" is in het Engelsch vertaald en
wordt in de Engelsche bladen zeer
vleiend beoordeeld. In Justice vindt
het Hbld. o. a. een bespreking, waarin
het werk van onzen landgenoot ver
geleken wordt met de beste verhalen
van Maxim Gorki, on met Zola's La
Terre. De karakterteekening, zegt de
beoordeelaar, geschiedt met de hand
van een meester.
Bjonrsterne Björnson.
De bekende groote Noorsche schrij
ver Bjornsterne Björnson is ernstig
ziek. In zijn vaderland ziek geworden
werd hy naar Parys vervoert'om daar
deirkuur te 'ondergaan. Deze mocht
echter niet baten'' en de toestand ver
mindert met den dag. Nu zjjn look
de hersens van den grooten man aan
gedaan.
Rechtszaken
Kantonqereoht Goes.
Door den ambtenaar van het O. M.
is hooger beroep aangeteekend tegen
het vonnis van den kantonrechter te
Goes van den 8 November j 1., waarbij
M. C. te Hoedekenskerke is vrijge
sproken van de hem ten laste gelegde
overtreding der ongevallenwet.
Hooqe Raad.
♦De advocaat-generaal bij den Hoogen
Raad concludeerde Maandag tot ver
werping van het beroep in de zaak
van J. Welleman te Krabbendijke,
door het Hof te 's-Gravenhage met
bevestiging van het vonnis der recht
bank te Middelburg veroordeeld tot
7 dagen gevangenisstraf wegens be-
leediging van een gemeenteveldwach
ter in functie.
Voor hetzelfde hooge college werd
Maandag behandeld het cassatieberoep
van een landbouwer te Goes, dooi
den kantonrechter aldaar veroordeeld
tot f 3 boete of 3 dagen hechtenis
wegens het zonder daartoe gerechtigd
te zyn door zjjn knecht doen rijden
over grond waartoe dc toegang hem
was verboden. De conclusie zal over
14 dagen worden genomen.
Uit de Pers
Een giftig ding.
In onze courant van 21 October
behandelden we het onbegrijpelijk
fanatieke artikeltje in het anti-rev.
Friesche Dagblad over een paar aller
onschuldigste kinderversjes. Het Han
delsblad heeft bedoeld artikel nu ook
ontdekt en schrijft er o.a. over
Wilden wjj vloeken gelijk dit
vrome Friesche blad voor geoorloofd
acht dan zouden wy zeggen heeft
men ooit (God beter 't) zulke farizeesch
gewawel gehoord
Men moet toch weton dat het versie,
waarvan alleen de eerste regels zjjn
aangehaald, dus luidt
Al ben ik klein,
Toch ben ik rein
Ik wasch mijn hoofd en handjes,
Mjjn mondje en mijn tandjes,
Zooveel als ik maar kan,
Men krijgt er roode wangen van.
Rein beteekent hier dus zindelijk,
en als een klein kind zegt, dat het
handjes en tandjes wascht en zindelijk
wenscht te zijn, dan loochent het
waarlijk niet als een jong theoloogje
brutaalweg de erfzonde en het borg-
tochteljjk werk van den Verlosser!
wat echter niet in staat was de doo-
deljjke kalmte van het jonge meisje
te verstoren.
Ik heb het u al gezegd, zei ze,
minnebrieven, die ik wenschte te ver
branden.
Wie was uw minnaar vroeg hy.
Toen zjj daarop geen antwoord gaf
wees hy den kant van de straat uit,
waar de kreten„Déroulède 1 Lang
leve Déroulède I" nog uit de verte
weerklonken.
Waren de brieven van hem?
Neen.
Had u dan meer dan éen min
naar.
Hy lachte en een afschuwelijke
grjjns scheen zjjn leelyk gelaat nog
meer te misvormen.
Hij kwam met zyn gezicht bij het
hare en zy sloeg haar oogen neer vol
walging over de nabijheid van dit
weerzinwekkend wezen. Zelfs Anne
Mie had een kreet van afkeer
geuit, toen zy zag, hoe dit kwalijk
riekend, vuile wezen, het mooie, fijn
beschaafde meisje aanraakte.
Met een ruw gebaar legde hy zijn
klauwachtige hand onder haar fijn
neen, waarlijk, het is zyn gezichtje
afzeepend niet op weg naar God
loochening.
Heeft men nu ooit van zyn leven
zulk gedrochtelijk woordengewring en
gekonkel gezien van een vroom blad
om een school en den maker van een
lief kinderversje verdacht te maken
by onwetenden, die niet kunnen na
denken, ja niet kunnen lezen 1
„Een giftig ding" noemt het Friesch
Dagblad dit onschuldig, echt kinderlijk
versje. „Een giftig ding".... wy danken
u voor dit woord, o Friesch Dagblad,
en geven het tot opschrift aan onze
aanhaling van uw taal.
De Friezen hadden van-ouds den
naam eerlijke, goedronde lieden te zyn.
Smaakt hun dit gekonkel In elk geval
geven wij tot hun waarschuwing aan
het kleine vrome blaadje van Sneek
tot afscheid een motto ten geschenke.
Het drukke dit af boven zyn eerste
bladzjjde als reclame
Al ben ik klein,
'k Ben toch onrein
Pruvincienieuns.
Ontslag verleend.
Bij Kon. Besluit is aan J. L. Velt-
man op zyn verzoek met ingang van
1 Januari a s eervol ontslag verleend
als burgemeester der gemeente Kat-
tendyke.
Borssele. Gedeputeerde Staten van
Zeeland hebben het besluit van den
Raad van Borssele, inzake den hoof-
delyken omslag van ds. A. F. L. van
Hengel vernietigd en reclamant vol
gens zijn opgave aangeslagen.
let-seke. Dat een hond tot zyn
oorspronkeljjken roofdierenaard kan
terugvallen, daarvan hebben we hier
vóór eenige jaren een merkwaardig
voorbeeld gehad. Een beduidend aan
tal kippen werden toen by verschil
lende inwoners op verschillende tyden
gedood. Een dergeljjk geval is nu
weer voorgekomen. Een hond, dio zich
al meer roofzuchtig had aangesteld,
heet Zondag vyf schapen van een
landbouwer dood. Zyn meester was
gelukkig in staat de seha te vergoeden
en deed dit dan ook. Het vleesch
deelde hy onder zyn werkvolk uit.
De hond is doodgeschoten.
Kortgené. Toen Dinsdagmorgen
de postkar van het overzetveer alhier
in de gemeente terugkwam, had het
paard bjj het afrijden van den Haven
opril het ongeluk te vallen door de
gladheid, waardoor beide lemoen-
boomen der postkar braken. Door
dhr. L. van Oeveren alhier werd
dadelijk een ander rjjtuig disponibel
gesteld, zoodat de postrit naar de
andere gemeenten van het eiland na
een half vertraging kon worden
voortgezet.
Bolijneplaat. Den 30en November
a. s. zal het kantoor van den rijks
ontvanger alhier worden overgegeven
door den sedert 21 September j.l.
waarnemenden rijksontvanger alhier,
den heer D. Lamie, en worden over
genomen door den pas benoemde Rijks
ontvanger alhier, den heer F. K. C.
Tlmmerhans van Abcoude, surnume
rair der directe belastingen enz. uit
de directie Rotterdam. Den korten tjjd
van ruim twee maanden in aanmerking
genomen, heeft de heer Lamie zich
alhier door zijn humaniteit, zjjn mede-
gevormde kin, en dwong haar zoo
zich om te keeren en hem aan te ky-
ken. Zij huiverde hy die hatelijke aan
raking, maar haar kalmte verliet haar
geen oogenblik.
In de macht van zulke afschuwe
lyke wezens had zy opzettelijk den
man, dien zjj liefhad, willen overle
veren. De gemeenzaamheid van dit
verdierlijkt wezen legde de laatste
hand aan haar eigen onwaardigheid,
maar het gaf haar den moed haar
plan tot het einde toe uit te voeren.
U had dus meer dan een min
naar? zei Merlin met een lach, die
van den duivel zelf scheen te komen.
En n wilde er een naar de guillotine
brengen om plaats te maken voor den
ander Was het zoo
Was het zoo herhaalde hjj,
plotseling een van haar polsen grij
pend, en deze woest knijpend, zoodat
zy het byna uitschreeuwde van pijn
Ja, antwoordde zij flink.
{Wordt vervolgd).
lompen, mannen zonder kousen en
schoenen aan, schreeuwende en tie
rende kinderen, om te zorgen, dat
niemand hem eenig kwaad deed.
HOOFDSTUK XVII.
Boete.
Merlin bleef even in de hal wachten,
totdat hy het lawaai van de joelende
menigte langzamerhand hoorde weg
sterven, toen ging hy met een tevreden
gegrom de trap weer op.
Dit alles had maar een paar minuten
geduurd en mevrouw Déroulède en
Anne Mie waren te ongerust geweest
over hetgeen daar beneden in de straat
gebeurde, om eenige notitie van Ju
liette te nemen.
Zij hadden niet naar buiten op het
balcon durven gaan om te zien wat
er gebeurde, daarom begrepen zjj niet,
wat het weer openen en sluiten van
de voordeur te beteekenen bad,.
Het volgend oogenblik echter maak
ten zware voetstappen op de trap Anne
Mie hevig aan 't schrikken.
Het zyn alleen de soldaten maar,
die terugkomen voor mjj, zei Juliette
kalm.
Voor u
d Ja, zy komen my halen. Ik denk
i at zjj het Liever niet wilden doen in
egenwoordigheid van mynheer Dérou
lède, uit vrees dat
Zjj had geen tjjd meer te zeggen.
Anne Mie keek haar nog steeds in
hevig verschrikte, stomme verbazing
aan, toen Merlin de kamer weer
binnenkwam. In zjjn hand hield hjj
een lederen portefeuille aan één kant
opengeknipt, en eenige kleine stukjes
half verkoold papier. Hij liep recht
op Juliette toe en wierp haar ruw
den brieventasch en papieren in het
gelaat.
Is dat van u zei hjj lomp.
Ja.
U weet zeker wel waar zjj ge
vonden zjjn
Zy knikte kalm toestemmend.
Wat waren dat voor brieven,
die n verbrand heeft
Minnebrieven.
U liegt.
Zjj haalde de schouders op.
Zooals u wilt, zei ze kortaf.
Wat waren dat voor papieren
herhaalde hy, luid en ruw vloekend,