N'. 132 1909
Dinsdag 9 November,
9(i8te jaargang.
28 FEUILLETON.
In stormachtige Tijden.
GÖESCHE
COURANT.
Telefoonnummer 22. Directeur A. P. A. van Seters. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesehe Courant". Hoofdredacteur W. Kerremans.
De uitgave dezer Counnt geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Pr(js per kwartaal, in Goes 0,75, buiten Goes, franco f 1,29.
Afzonderlijke nommers 5 cent.
inzending van advertentlën vóór 2 uren op den dag der
uitgave.
De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 ct., eiken regel meer lOet.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
Je prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels k f 1,berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
waren een groot aantal hoofdambte
naren en ambtenaren van de regis
tratie en de directe belastingen, de
oud-ministers Bergsma en Harte van
Tecklenburg en een deputatie van de
Nederlandscbe Heidemaatschappij. De
heer Gratama, hypotheekbewaarder
te Assen, herdacht in eenige diepge
voelde woorden den overledene. Een
groot aantal bloemstukken dekte de
baar.
Onderscheiding.
Bij Kon. hesi. iB aan dr. A.J. Swa-
ving, inspecteur in algemeenen dienst
bij de directie van den landbouw, te
's Gravenhage, verlof verleend tot het
aannemen van liet onderscheidings-
teeken als officier van het Legioen
van Eer, hem door den president der
Fransche Republiek geschonken.
School en Kerk.
Vrouwenkiesrecht in de kerk.
Onlangs werd besloten aan de vrou
welijke leden der Joodsche Gemeente te
Botterdam het kiesrecht te verleenen.
Thans heeft de opperrabbijn bij den
Kerkeraad protest aangeteekend tegen
uit besluit, dat hij in strijd acht met
den joodschen godsdienst.
Ueeht-szakeii
Kantongerecht te Goes.
Ter terechtzitting van het kanton
gerecht alhier van 8 November 1909,
zjjn veroordeeld wegens
Overtr. leerplichtwetA. F, P., Goes,
P. de W., beiden f 0,50 b. s. 1
d. h., A. D. te 's-Heer Arendskerke,
A. M., Wemeldinge, N. K., Krabben-
dyke, E. M., Ierseke, J. de J 's-Gra-
venpolder, L. G 's-Hecrenhoek, P. S,,
Ierseke, ieder f 1 b. s. 1 d. h., C. de
P., Hoedekenskerkc, M. N., Goes, P.
H., Heinkenszand, A B., Ierseke, ieder
f2 b. s. 2 d. h., F. de P., 's-Heerenheek,
P. J. L., Goes, ieder f3 b. s. 2 d. h.
Jagen zonder acte en verg.A. de
S., Cats, J. J. J. B., Hoedekenskerke,
ieder 2 maal f 5 b. s. 2 maal 3 d. h.
Niet beletten dat hond wild opspoort
G. J., Hoedekenskerke, A. V., Nisse,
ieder f2 b. s. 1 d. h.
Strooperij W. M., Wemeldinge, H.
L. A., P. J. de K., M. J. v. H., allen
te Goes, tot een berisping.
BurengeruchtC. J. W., C. S., beiden
te Ierseke, de le tot een berisping,
de 2e f2 b. s. 2 d. h.
Bü gevaar hulp weigerenW. D.,
J. G. v. d. B., W. P., O. de V. allen
te Ierseke ieder tot f 5 b. s. 3 d. h.
Voor eerbaarheid aanstootelyk lied
zingen F. M. v. d. V. te Ierseke tot
f 5 d. s. 3 d. h.
Vee op eens anders bez. grond 1.1.
J. E. W. te Schore tot f 10 b. s, 3 d. h.
Vee op eens anders weiland 1. 1.
D. L. te Hoedekenskerke tot f8 b s.
4 d. h
Ryden over verboden toegangP.
M. AI. S. te Bergen op Zoom tot f 2
b. s. 2 d. h.
Vee laten ioopen over verboden
toegang: N. J. O. te Waarde tot f 3
b. s. 2 d. h.
Overtr. Drankwet8. F. de M. Baar
land f 25 s. 10 d. b.
Met spoorweg reizen zonder behoor
lijk plaatsbewijs A. V., Rilland-Bath
fl b. s. ld. L. O, 's Heerenboek 13
s. 2 d. h.
Voetpad beryden; P. P., Arends
kerke f 0 50 b. s. 1 d. b.
Fietsen op verboden wegL. Ii..
Hoedekenskerke f 1 b.s ld.h.
In plantsoen zich buiten voetpaden
bevinden F. 0., Goes berisping
Achter rijtuighangen V. K., Goes
f I b. s. 1 w. tuchtschool.
Op straat met kaarten spelenF.
L. de K., f 1 b. s. d. h. L. J. de K.,
f 1 b. s. 1 w. tuchtschool. A. A. P.,
berisping. A. v. M., f 1 b. s. 1 w.
tuchtschool, J. v. d. K., berisping allen
té Goes.
Overtr. brandweerverorde.ning. J.
W. W. v. d. Ij A. B., allen te Borssele
ieder f 3 b, s 2 d. h.
Hangen aan niet daartoe bestemd
voorwerpP. C. S. te Cats tot f2 b. s.
ld.h.
Op straat schreeuwen J. v. d. E.,
te Wissenkerke tot fl b. s. 1 d. b.
Voorhanden hebben van een niet
geijkt gewichtA. C. G„ J. P. B., allen
te Goes, J. M, M. v. B., J. v. H., alien
te 's Beer Arendskerke ieder tot f 2 b.
s. 1 d. h.
Voorbanden hebben van een gewoon
gewicht en 2 strijkers alle niet geijkt
M. J. J., te Goes, tot 3 m. f 1 b s. 3 m. 1
d. h.
Voorhanden hebben van een niet-
geijkte maatJ. O. te Kloetingen, J. Z.
te Heinkenszand, tot f 2 b. s. 1 d. h.
Voorbanden hebben van 2 niet ge
ijkte maten t J. H. J. M. S-, ,te Goes,
tot 2 m. f 1 b. s. 2 m. 1 d. h.
Voorhanden hebben van vier niet
geijkte matenJ. D„ te Goes, tot 4 m.
f 0,50 b. s. 4 m. 1 d. h.
's avonds fietsen zonder lichtJ. B.,
te Schore, tot eene berisping, C. B.,
totf2b.s 1 w tuchtschool. L. W., tot
f2b. s. 2 d. b., allen te Goes, C. B., te
Baarland, J. P., te '8 Heerenhoelc, A. II.,
te Kloetinge, J. J. i te Middelburg,
P. V., te Wolfaartsdyk, O V.te'sH.
Arendskerke, ieder tot f'2 b. s 2 cl. h.
's Avonds ryden zonder lichtJ. P.
L.. Krabbendyke, fl b s. 1 d. h,M.
8., Goes, f 0,50 b. s. 1 d. h.
's Nachts geankerd liggen zonder
lichtC. R., Philippine, f 0,50 b. s. 1 d.h.
's Nachts zeilen zonder licht: A. de
H., Bergen op Zoom, f3 b. s 2 d.h.
Dronkenschap: P. C., Kloetinge, f 1
b. s. 1 w. tuchtschM. M., W. V.,
beiden te Goes, J. G. v. d. V., A. J.,
Venioo, ieder f 2 s. 2 d. h., L. A.
W. de M., Hansweerd, f5 b. s. 3d. b.,
A. R., Oudelande, f 10 b. s. 3 d. h.,
J. V., Hansweerd, 3 w. h.
Vrijgesproken zijn voor overt, leer
plichtwet J. Z., T. H, J. Z., allen te
Goes, H. J. M., Kattendijke, P. J.,
Kloetinge, M. E., Ierseke, W. S., Baar
land, M. S., M. S., M. S., allen 's-Heer
Arendskerke, L. T., L. K., Wolphaarts-
dijk, C. I., Heinkenszand.
Voor diet noodeloos kwellen. J. K.,
Waarde.
Voor overtr. ongevallenwetM. C.,
Hoedekenskerke.
Voorbanden hebben van 8 niet
geijkte gewichten: P. V,, Hoedekens
kerke.
dleeenmisha.ndei.ina.
Te Winschoten heeft de arr. recht
bank den 38-jarigen Jacob Bouman,
eigenaar eener dorschmacbiue te Ter-
apeikanaal, wegens dierenmisbandez
ling veroordeeld tot een week gevan
genisstraf. Bekl. had onder zijn paard
een vuurtje gestookt van poetskatoen,
om bet daardoor tot voortgaan te be
wegen. Het paard bad daardoor meer
dere brandwonden bekomen.
I* r o v i n c i c n i e u w s.
Begrafenis dr. J. A. GE1LL,
Zaterdagmiddag werd te Nisse
bot stoffeiyk overschot van den heer
J. A. Geill, oud-geneesheer, ter aarde
besteld.
De droeve plechtigheid zou te half
één plaats hebben, maar bet werd
ruim een uur later, doordat het lpk,
dat van Rotterdam naar Nisse moest
worden vervoerd, later aankwam, dan
men verwacht bad.
Toen de lijkwagen met het stoffelyk
overschot het dorp binnenreed werd
de klok geluid.
By den droeven stoet naar het kerk
hof sloten zich behalve de naaste
familieleden aan alle leden van den
gemeenteraad op één na (die verhin
derd was, evenals de burgemeester),
de predikant en het hoofd der school.
Eenige bloemstukken dekten de iyk-
baar.
Het stoffelijk overschot werd byge-
zet in het familiegraf en ds. Pont van
Nisse voerde aan de geopende groeve
het woord.
Met een gevoel van diepe weemoed,
zeide spreker, sta ik by dit grai, dat
zoovelen uwer geliefden bevat en
waarin thans het stoffelijk overschot
van uw vader zal dalen.
„Ik dank u, dat u me dooruwuit-
noodiging de gelegenheid hebt gege
ven hier een enkel woord te spreken
aan de laatste rustplaats van hem,
die ook mij dierbaar was.
Met vaderlyke vriendschap is hy
my by myn komst in deze gemeente
tegemoet getreden. Trouw washyin
zijn vriendschap en daarom ook is
zyn heengaan een verlies.
Helaas, van myn dankbaarheid
kan ik niet anders getuigen dan aan
zijn graf.
Ook voor u is het verlies zeer zwaar.
Doch nevens de smart, moge ook dank
baarheid n vervullen, dat God hem
zoovele jaren gespaard heeft.
Laat het u echter in uw droefheid
tot troost zyn dat zeer velen hem ge
kend hebben en liefgehad en nu deelen
in uw smart.
De overledene heeft zyn hart aan
vele goede werken gegeven en veel
is er, waaraan zyn naam verbonden
blyft. In de eerste plaats denk ik hier
aan de weezen verpleging in Noord
en Zuid Beveland.
Anderen hebben zyn werk voort
gezet, maar hy was de eerste, die de
zaak aanvatte. Ook in onze gemeente
heeft hp zeer veel gedaan en by tal-
loozen zal zyn naam in herinnering
blyven
Nu staan wy hier aan hier aan het
graf van een goed man. Het lichaam
keert terug tot de aarde en de geest
stygt tot God.
Ons allen wacht het graf. Ontzet-
ön/.e Waterleiding.
Hoewel onze lezors in maanden niets
meer gehoord hebben van de Z.-Beve
landsche waterleiding, blijkt er tocli
flink aan gewerkt te zijn. We ont
vingen nu een lyvig dossier bevatten
de allo stukken die op de water-win
ning en levering betrekking hebben.
In een volgend nummer zullen we er
nader op terugkomen thans moeten
we volstaan met te berichten dat de
minister van Binnenlandsche Zaken
aan het comité geschreven heeft „dat
„er in liet daar bedoelde geval (de
„waterleiding) naar mijne meening
„voor de liegeering aanleiding zal
bestaan om het verleenen van gelde-
lijken steun ernstig te overwegen".
iinitenland.
Vreemde beginselen.
Onlangs schreven wij te dezer plaat-
Be over de verkiezingen voor den
landdag (een lichaam, overeenkomen
de met onze Tweede Kamer) in Saksen,
waarby de sociaal-democraten vele
voordeelen behaalden.
In de afgeloopen week hebben de
herstemmingen plaats gehad en deze
hebben geen nieuwe verrassingen
gebracht.
De nieuwe Kamer, die 9 leden meer
bevat dan de overige, zal zijn samen
gesteld uit30 conservatieven, 28
nationaal-liberalen, 25 sociaal-demo
craten, en 8 vrijzinnigen, lie conser
vatieven verloren 17, de nationaal-
liberalen 3 zetel», de sociaal-demo
craten wonnen 24, zetels de vryzinni-
gen 5.
De overwinning dei' uiterste linker-
zyde is grootendeels behaald op de
uiterste rechterzijde. Trouwens, de
groote nederlaag der conservatieven
is het geheele kenmerk dezer ver
kiezing, zoon el in den eersten aanleg,
als by de horstemmingen. De conser
vatieve kamermeerderheid in Saksen
had gemeend het kiesrecht met vele
staketsels te kunnen omringen, maar
het is gebleken, dat die niet in staat
waren de Saksische Kamer haar re-
actionnair karakter te doen behouden.
Voor de Pruisische tegenstanders
der kiesrechthervorming in Pruisen,
is deze Saksische verkiezing als een
schrikbeeld, een nachtmerrie gewor
den. En op steeds krasser toon be
zweren zy den Pruisisehen minister
president, het kiesrecht ongewyzigd
te laten.
Het is wel teekenend voor de opvat
ting der conservatieven, dat zij een
kiesstelsel bestrijden niet op grond,
dat het geen juiste vertegenwoordi
ging der openbare meening zal geven,
maar omdat het de conservatieve
belangen zal tegenwerken.
Als de behondingsgezinden zich ver
zetten tegen kiesrechtnitbreiding om
dat zy deze niet noodig en zelfs
ongewenscht achten op grond van het
feit, dat zy een deel der bevolking
niet ryp keuren voor dit burgerrecht,
dan kunnen wy dit standpunt als een
verouderd verwerpen, maar we zullen
het moeten respecteeren als een, zy
het van het onze afwijkend, eerlijk
beginsel.
Naar het Engelech.
van
Barones ORCZY.
Petronella, die den geheelen middag
bezig was geweest, om het goed van
haar jonge meesteres in te pakken,
was in slaap gevallen in een armstoel.
Onbewust van de vreeselyke gebeur
tenissen, die elkaar in dit huls zoo
snel opvolgden, lag de waardige, oude
ziel rustig te snurken, met haar han
den in haar schoot saamgevouwen.
Jnliette nam voor het oogenblik
geen notitie van haar. Zoo vlug en
handig als zfj kon, maakte zy de
zware leeren brieventasch open mot
een scherpe schaar en heel spoedig
lag zyn inhoud verspreid over de tafel.
Eén blik in die papieren was vol
doende om haar te overtuigen, dat de
meeste, als zy gevonden werden, voor
Dèroulède de gouillotine beteekenden.
De meeste brieven waren van den
hand van den burger-afgevaardigde.
Zjj had natnurlyk geen tyd, ze meer
scBetoogt echter een partij (onver-
hillig welke), dat een billyke wets
wijziging behoort te worden verhin
derd alleen omdat zulk een wijziging
de betrokken partij zou benadeelen
in haar invloed, dan hebben we te
doen met een oneerlijkheid, een gebrek
aan rechtvaardigheidsgevoel, dat niet
te streng kan worden veroordeeld.
Üe kiesrechtstrijd in Pruisen is een
stryd tusschen de partij van den voor
uitgang en die van het behoud.
In elk land trouwens is de politieke
worsteling terug te brengen tot deze
botsing van levensbeschouwingen.
Ook in Engeland nemen we dit
waar, doeh daar zal de stryd worden
uitgevochten op ander terrein. Het is
de begrooting, die de
Aanleiding tot het conflict
zal vormen.
Meer en meer wordt het duidelijk,
dat het Hoogerhuis, de vertegenwoor
diger van liet kapitaal en den adel,
de begrooting, die een vryzinnigen
geest ademt, zal verwerpen, nadat zij
door het Lagerhuis is aangenomen.
Het Hoogerhuis begaat hiermede
een onvoorzichtigheid, die niet zonder
gevolgen zal blyven.
Een lichaam als het Huis der Lords
is door den geest van den vooruitgang
gedoemd om te verdwijnen, doch de
verwerping der begrooting zal dit nood
lottig einde ongetwijfeld verhaasten.
De conservatieven hopen, dat een
nieuwe verkiezing, die een ge\ olg zal
zyn van het conflict, uit zal vallen
ten nadeele der vryzinnigen.
Onwaarschijnlyk is dit niet, doch
men behoeft hieruit niet de conclusie
te trekken, dat het vrijzinnige element
in de minderheid is.
De Engelsche kieswet heeft echter
Tallooze gebreken,
waaronder de voornaamste is, dat men
het instituut der herstemmingen niet
kent.
Het nadeel daarvan is nog onlangs
gebleken. By een verkiezing werden
drie candidaten gesteld, waarvan twee
vryzinnigen en één conservatief, üe
conservatief behaalde de meeste stem
men van het drietal en was daardoor
verkozen, ook al hadden de twee
vryzinnigen tesamen meer stemmen
op zich vereenigd, dan hun tegen
stander.
Hier te lande zou het tot een her
stemming gekomen zyn, daar voor
een verkiezing in ons land de meer
derheid der totaal uitgebrachte geldige
stemmen vereiseht wordt.
In Engeland nn is de arbeiders-
party voornemens byna overal met
eigen eandidaten uit te komen, zelfs
in die districten, waar voor haar niet
de minste kans op de overwinning is.
Hierdoor wordt de uitslag der te
verwachten algemeene verkiezingen
op zijn minst genomen twyfelaehtig.
Binnenland.
Begrafenis van den heer Bodman.
Bij de teraardebestelling van het stof
felijk overschot van den heer J. C.
Bouman, oud hoofddirecteur der re
gistratie, president-kommissaris van
den Bathpolder enz. te 's Gravenhage,
van naby te bekyken, maar haar
instinct zei haar, dat zy zeer com-
promitteerend moesten zyn.
Zy stapelde de papieren opeen en
scheurde ze in repen, toen legde zy
ze in de aschlade van de groote por-
celeinen kachel, die in een hoek van
de kamer stond.
Ongelukkig was het een warme dag
in Augu»tus. Zy zou een vry wat ge-
makkelyker taak gehad hebben, als
zy midden in den winter een stapel
papieren had willen verscheuren, wan
neer er een flink vuur in de kachel
brandde.
Maar haar besluit stond vast en de
dryfveer daartoe de grootste, die een
mensch ooit tot heldenmoed heeft aan
gespoord.
Zonder eenigszins t_e denken aan de
gevolgen voor zichzel'f, had zij alleen
maar dat ééne doel voor oogen, Dè
roulède te redden, het mocht kosten,
wat het wilde.
Aan den wand tegenover haar bed
hing een klein wywaterbakje, waar
hoven een altyd brandend klein olie
lampje.
Dit nam Jnliette heel voorzichtig
in de hand, uit vrees dat het kleine
vlammetje uit zou gaan. Eerst|goot
zij de olie over het verscheurde pa
pier in de aschlade, toen stakzy met
het vlammetje de geheele correspon
dentie aan.
üe olie maakte, dat het papier vlug
doorbrandde, de onaangename lucht
of misschien wel de aanwezigheid
van Juliette in de kamer maakte de
waardige, oude Petronella wakker.
Het is niets, Petronella, zeide
Juliette kalmik verbrand alleen
maar wat oude brieven. Maar ik wil
wel graag een poosje alleen blyven
wil je naar de keuken gaan, en
daar blijven, tot ik je roep?
Gewoon te doen, wat haar jonge
meesteres zei, stond Petronella op
zonder een woord te zeggen.
Ik. heb nu alles ingepakt, lieve.
Kijk nu eens aan waarom heeft u
mij niet gevraagd, die papieren voor
u te verbranden Nu heeft n uwe
handen leeiyk gemaakt, en
SstsstPetronella t zeide
Juliette ongeduldig, terwijl zij de
zorgzame oude vrouw zachtjes naar
de deur duwde. Ga nn vlug naar
de keuken, en kom niet weer terug,
voordat ik je roep. En, Petronella,
voegde zy er bij, misschien zul je
soldaten door het huis zien ioopen.
Soldaten! Goede genadel
Wees niet bang, Petronella. Maar
zy zonden je misschien wat kunnen
vragen.
Vragen
Ja, over my.
Over n, myn schat, mijnjuweel,
riep Petronellasin grooten angst uit,
hebben die kerel
Neen, neener is tot nu toe
nog niets gebeurd, maar je weet, in
dezen tijd is er altijd gevaar.
O, wat zal ons overkomen
Niets, als jij je best doet vol
komen kalm te blyven en precies te
doen wat ik je zeg. Ga naar de keu
ken en wacht daar tot ik je roep.
Als de soldaten komen, en je onder
vragen, als zy je bang trachten te
maken, bedenk dan, dat wy niets te
vreezen hebben van menschen.
Voortdurend terwyl Juliette sprak,
hield zy de hoop papier in het oog,
die langzamerhand tot asch verging.
Zij trachtte de vlammen zooveel mo
gelijk aan te wakkeren, maar eenige
brieven waren op taai papier geschre
ven, dat heel moeilyk verbrandde.
Petronelle, met tranen in de oogen
maar gehoorzaam, maakte zich klaar
om de kamer te verlaten. Zy maakte
zich doodelijk ongerust over de onna-
tuurlyke kalmte van haar meesteres
het bleeke gelaat met do groote
gloeiende oogen riep het beeid van
een martelares by haar op.
Toen Petronella de deur opende,
streek plotseling een tocht de kamer
binnen en doofde de laatste flikkeren
de vlammen in de aschlade uit.
Toen Juliette zag, dat Petronella
was heengegaan, bukte zy zich haastig
over de enkele half verbrande stuk
ken papier, die waren overgebleven.
In geen daarvan was het handschrift
tj herkennen. Alles wat conpromit-
teerend voor Dèroulède kon zyn, was
tot stof vergaan.
Het kleine pitje boven het wy water
bakje was uit gebrek aan olie uit
gedoofd, Juliette had geen middel
meer om licht te ontsteken en het
overgeblevene te vernietigen. De lede
ren brieventasch was met haar open
geknipte zyden natuurlijk nog aan
wezig.
Waar moest zij haar bergen Zon
der zich lang te bedenken, wierp zu'
haar tusschen haar japonnen in de
valies.
Toen ging zij ook de kamer uit.
HOOFDSTUK XIV.
Een gelukkig oogenblik.
Het doorzoeken van de slaapkamer
van den burger-afgevaardigde was
even vruchteloos gebleken als van
zyn studeerkamer. Merlin begon vage
vermoedens te krygen, dat hy om den
tuin was geleid. Wordt vervolgd).