N°, 129 1909
Dinsdag 2 November.
96ste jaargang.
In stormachtige Tijden.
FEUILLETON.
(iOESCüE
De uitgavo dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen,
l'rjjs por kwartaal, in Goes 0,75, buiten Goes, franco J' 1,29.
Afzonderlijke nonnners 5 cent.
Inzending van advertentiën vóór 2 uren op den dag der
uitgave.
Telefoonnummer 22.
COIJ
De prjjs der gewone ad vertentiën'ls van 1-5 regelsöO ot., eiken regel meer 10 ct.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels k f 1,berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
Directeur a. F. A. tan Setbbs. - Uitgave van de Naaml.rJVennootschap „Goesehe Courant". Hoofdredacteur w. Kirrïkans.
Kinderverlamming.
Nu de gevreesde kinderziekte, onder
de medici bekend als poliomyelitis
anterior acuta en als Heine-Medin
ziekte, ook onze provincie bedreigt
(Bruinisse en Kamperland) ont
ving ik van Uwe waakzame redactie
de opdracht daarover een en ander
mede te deelen, waaraan ik gaarne
voldoe.
De kinderverlamming in onder
scheidene plaatsen van ons land nu
als eene besmettelijke ziekte voor
komend is een infectieziekte d. i. een
ziekte, die ontstaat door het binnen
dringen van levende ziektekiemen
(bacillen) in het lichaam. De ziekte
verwekker zelf hebben de geleerden
nog niet kunnen vinden, maar boven
twyfel zeker is de kinderverlamming
toch een infectieziekte. Men heeft al
dikwijls gemeend deze microbe te
hebben gevonden, maar altjjd bleek
't weer mis. Dit beteekent geenszins
dat de ziekte nu ook niet bestreden
kan worden, want van verschillende
andere infectieziekten, zooals mazelen
en roodvonk, kennen we de microbe
ook niet en toch worden ze met goed
gevolg gecureerd. Langs welken weg
de boosaardige microbe in het lichaam
komt weten we ook nog niet, sommigen
gelooven door neus-keelholte, anderen
door het maagdarmkanaal, zekerheid
hierover bestaat niet.
Zijn de bacteriën, hoe dan ook,
binnen in het lichaam, dan ontstaan
de volgende verschijnselen een alge
meen wee gevoel, zich ziek gevoelen,
koorts, ontsteking op de plaats waar
de microben zich bjjna altijd vestigen,
n.l. het gedeelte van het ruggemerg
van waaruit de spieren in armen en
beenen tot beweging geprikkeld
worden.
Men weet dat elke beweging b.v.
van armen en beenen door de gedachte
bevolen wordt en dat dit bevel langs
de zenuwdraden wordt overgebracht
naar de spieren, die de beweging
moeten uitvoeren. Het bevel om armen
of beenen te bewegen komt van
uit het hoofd door de ruggegraat
en wordt nu die plaats door microben
aangetast, dan werkt de zenuw niet
en de verlamming volgt.
't Hangt na alleen af van de meer
dere of mindere hevigheid der ont
steking of de zenuwdraden voor altijd
buiten werking zijn of slechts tijdelijk.
In het eerste geval is de patiënt ver
lamd aan armen en beenen voor zijn
leven, in het tweede geval kan ge
nezing der tijdelijke verlamming
volgen.
Merkwaardig is 't zeker dat bjj
schouwingen van kinderlijken, die
overleden zijn aan de hier behandelde
ziekte, men microscopisch slechts ge-
(l) Uit een bericht in dit nummer
zal den lezer blijken dat het gerueht
over kinderverlamming, wat laatst
genoemde plaats betreft, gelukkig
onjuist is. Red.
ringe veranderingen in het ruggemerg
vindt, waar dat toch verwacht zou
worden. De hersenvliezen zijn licht
ontstoken, de milt is dikwijls ge
zwollen en in dunnen en dikken darm
worden regelmatig zich uitstrekkende
catarrhale veranderingen aangetroffen.
Deze verlamming is voornamelijk
een kinderziekte slechts in zeldzame
gevallen worden volwassenen er door
aangetast. Ze komt zoowel voor in
dichtbewoonde streken als in afge
legen woonhuizen, zij is besmettelijk
en bjj epidemiëen is de sterfte niet
gering. Op een totaal aantal zieken
van 868 stierven in Zweden de eerste
15 dagen 145 personen, waaronder
38 boven 17 jaar. Heerscht eenmaal
deze booze ziekte epidemisch dan zyu
de gevallen bjj volwassenen niet zeld
zaam, zooals bjj de reusachtige epidemie
te New-York in 1907 gebleken is en
ook bjj andereWeenen (1898), Stock
holm (1899).
De voornaamste vraag is: wat moeten
we doen om te zorgen dat onze kin
deren de Heine-Medin ziekte niet
krijgen.
De regeering dient de ziekte op te
nemen onder de besmettelijke en in
elke gemeente, waar zich gevallen er
van voor doen, moeten de scholen ge
durende ten minste 3 weken gesloten
worden.
En zeker zou 't aanbeveling ver
dienen, zoolang de medische weten
schap niet zeker is van den aard der
ziekte, om de lydertjes te behandelen
als b v. pokkenpatienten en hen vol
komen te isoleeren. De gezondheids
commissies moeten, zoodra zich een
geval van de Heine-Medinziekte voor
doet, overleggen, welke maatregelen
genomen dienen te worden. Leiden
met zijn 17 gevallen (alle bjj kinderen
beneden de 2 jaar) heeft daartoe een
zeer goed voorbeeld gegeven en de
maatregelen, door die gezondheids
commissie genomen, zjjn zeer doel
treffend.
Aanbeveling verdient 't voor de
ouders van jonge kinderen om meer
dan gewoonlijk acht te geven op den
gezondheidstoestand der kleinen en
bjj elk verschijnsel van onwolzyn on
middellijk den dokter te raadplegen.
Want b(j de kinderverlamming kent
men ook de zoogenaamde abortief-
gevallen, dat zjjn uiterst geringe en
vlug wijkende gevallen der ziekte, die
toch bestreden moeten worden. Onze
middelen tegen de ziekte zijn gering,
maar een spoedige behandeling kan
het verloop verzachten.
Verlamming kan dan dikwijls voor
komen worden. Treedt deze toch op
dan trooste men zich er mede, dat die
verlamming gedurende de eerste maan
den van de ziekte meestal minder
wordt en soms met behulp van een
operatieve behandeling of door mas
sage, heilgymnastiek en electriciteit
geheel of gedeeltelijk genezen kan
worden.
Ter geruststelling zij hier nog bij
gevoegd dat de in ons land voor
komende gevallen meest geen ernstig
karakter toonen.
8. C. RIBENT.
8 u i e I a n$.
Mislukte revolutie.
Er is een t(jd geweest, dat de Neder-
landsche vlag op alle wereldzeeën
eerbied en ontzag afdwong, dat de
vloten onzer zeehelden de oceanen
beheerschton en Nederland behoorde
tot de krachtigste en meest gevreesde
Btaten van Europa.
Die tijd is voorbij. We moeten ons,
na een periode, dat we feitelijk boven
onzen stand leefden, vergenoegen met
een minder gewichtige rol op het
internationale tooneel. Niemand zal
dit betreuren, maar droeviger is het,
als een staat vervalt tot een positie,
die beneden zjjn waardigheid is, zooals
b.v. Griekenland.
Het Grieksehe volk was eenmaal
de verspreider eener beschaving en van
een levensbeschouwing, die, al is ze
de onze niet meer, toch nog immer
eerbied afdwingt voor het ras, dat
haar verspreidde
De eeuwen zjjn voorbjj gegaan en
van al de grootheid van Griekenland
is niets gebleven. In steeds dieper
verval is de eens machtige natie ver
zonken.
Een der eerste verschijnselen van
deze degeneratie is de wantoestand
op parlementair gebied.
Het politieke leven in Griekenland
is ziek. Niet het belang van den staat,
zooals dat door de verschillende par
tijen wordt ingezien, is er de drijfveer
b(j den politieken strijd, maar de be
langen der partijen zeiven vormen de
twistappels.
De laatste crisis, de gespannen ver
houding met Turkjje naar aanleiding
van de Kreta-kwestie, heeft de slui
merende ontevredenheid bjj een deel
der bevolking wakker geschud.
Machteloos stond Griekenland tegen
over het toch ook zwakke Turkjje en
nadat het Helleensche volk zich had
moeten terugtrekken voor den Moham-
medaanschen staat, ontwaakte het be
sef, dat er verandering diende te
komen.
De jongere officieren vormden een
bond en stelden verschillende eischen,
waaronder die van verandering in de
aanvoering van het leger.
Maar niet alleen het leger was zwak,
ook de organisatie van de vloot liet
alles te wenschen en dit heeft aan
leiding gegeven tot een muiterjj, zoo
als we die in de nieuwe geschiedenis
nauwelijks kennen.
Een marine-officier, Typaldos, wierp
zich op tot de leider der ontevredenen
in het corps zee-officieren, eischte de
afzetting van verscheidene oude bevel
hebbers en zjjn eigen benoeming tot
minister van marine. En toen deze
eischen niet werden ingewilligd, meen
de hij het recht te hebben de ge
hoorzaamheid aan de regeering
25
Naar het Engelich.
var
Barones ORCZY.
Zjj kon er haar oogen niet van af
wenden. Een hevige angst beving haar
terwijl haar gedachten, haar wenBchen
en verlangen, alle gericht waren op
het verbergen van dat voorwerp. Het
volgend oogenblik had zjj de brieven-
tasch gegrepen, en op de sofa ge
worpen. Toen ging zjj zelf er naast
zitten met een houding als een konin
gin en met de gratie van een Parisiénne,
terwijl zjj de ruime plooien van haar
kleed over het compromiteerende voor
werp spreidde, zoodat het geheel aan
het gezicht onttrokken was.
Merlin gaf in de gang bevelen, aan
elke zijde van Déroulède werd een
s ildaat geplaatst en twee anderen
moesten Merlin in de kamer volgen.
Toen hij binnen ging poogden zjjn
smalle oogen het half duister te door
boren, dat bjj het helle licht in de
gang nog zwaarder leek. Hjj had
Juliette's beweging niet gezien, maar
hjj had het geruisch van haar kleeren
gehoord toen zjj op de sofa ging zitten.
U bent niet .alleen zie ik, burger
afgevaardigde, zei hjj grjjnzend, toen
zijn slang-aehtige oogen het jonge
meiqje bespeurd hadden.
- Mijn gast, burger Merlin, ant
woordde Déroulède zoo kalm als hy
kon. Burgeres Juliette Marny. Ik weet
dat het nutteloos is om onder deze
omstandigheden medelijden voor een
vrouw te vragen, maar ik verzoek
U u te willen herinneren voor
zoover u dat mogelijk is, dat of
schoon we allen republikeinen zijn,
we ook Franschen zjjn en dat
we alle dezelfde gevoelens van idder-
ljjkheid hebben jegens onze moeders,
onze zusters en onze gasten.
Merlin grinnikte en staarde even
spottend naar Juliette. In zjjn blauw
achtige vingers had hjj dienzelfden
morgen een dun reepje papier gehad
waarop een schoolmeisjeshand de aan
klacht tegen den burger-afgevaar
digde. Déroulède had gekrabbeld.
Burger Merlin, die grof van natuur
en nog grover in zjjn gedachten
was, was gauw tot eene conclusie ge
komen ten opzichte van deze zooge
naamde gast in Déroulède's huis.
Een afgedankt liefje, mompelde hjj
in zichzelf. Er zal tusschen hen wat
zijn voorgevallen, denk ik. Hjj is
haar moe en zjj is uit woede hem
komen aanklagen.
Tevreden met deze verklaring van
den toestand deed hjj zjjn best om
vriendelijk tegen Juliette te zjjn. Maar
hjj moest het valies vinden en hjj
hoopte dat de oogen van het jonge
meisje hem zouden aangeven waar
het was.
Doe de blinden open, beval hjj,
't Ijjk hier wel een hol. Een der man
nen gehoorzaamde onmiddellijk en
toen de stekende Angustuszon in de
kamer scheen wendde Merlin zich
weder tot Déroulède.
Door een anoniem schrjj ven heb
ben wij inlichtingen verkregen burger
afgevaardigde, dat gjj in het bezit
zjjt van brieven of andere papieren
betrekking hebbende op de weduwe
Capet en het Comité van Algemeen
Welzijn heeft mjj en deze burgers opge
dragen deze correspondentie in beslag
te nemen en u verantwoordelijk te
stellen dat gjj die in uw huis hebt.
Déroulède aarzelde een kort oogen
blik. Zoodra de luiken geopend waren
en het daglicht in de kamer viel had
hy gezien dat de brieventasch weg
was en door Juliettés houding op de
sofa, kwam hij op 't vermoeden dat
zij de tasch onder haar kleeren had
verborgen.
Zijn hart was vol dankbaarheid voor
j deze edele poging om hem te redden,
maar toch had zjj op hetzelfde oogen
blik zijn leven willen geven als hij
haar daad ongedaan had kunnen ma
ken.
De Terroristen hadden voor geen per
sonen of voor geen sexe eerbied. Een
bevel tot huiszoeking in deze dagen,
verleende volmacht tot alles en weldra
zou Juliette bevolen worden op te
staan.
Door deze daad werd zjj als een
bondgenoot van den burger-afgevaar
digde beschouwdals de brieventasch
tusschen de plooien van haar japon
werd gevonden, zou z(j van mede
op te zeggen en bezette hij met een
aantal zijner aanhangers een arsenaal.
Een gedeelte der vloot, bestaande uit
torpedobooten, schaarde zich aan zijn
zjjde en daarmede begon een muiterij,
die spoedig tot het verleden zou be-
hooren.
De regeering nam alle mogelijke
maatregelen, mobiliseerde een deel
barer weermacht en trad met geweld
op. Het gevolg was een complete
zeeslag, waarbij de torpedobooten de
pantserschepen aanvielen en aan beide
zjjden dooden en gewonden vielen.
De muiters bleken niet bestand tegen
de regeeringsniacht en reeds na enkele
uren was het pleit beslist. Gelukkig,
want anders had de muiterij waar
schijnlijk, moeielijkheden van inter
nationalen aard ten gevolge gehad,
daar aan Typaldos het voornemen
werd toegeschreven een landing te
beproeven op Kreta, om er een opstand
te verwekken tegen het Turksche
gezag.
Do torpedobooten zjjn thans her
nomen door de regeeringstroepen
Alleen één torpedojager is nog zoek
en op dit vaartuig bevindt zich de
aanvoeder der muiters. Waarschijnlijk
zal Typaldos een goed heenkomen
zoeken in eeu buitenlandsche haven
De man heeft hiermede afgedaan
Waarschijnlijk werd hjj bjj zjjn dwaze
onderneming geleid door eerbiedwaar
dige motieven, maar de weg, dien hjj
koos, was niet de rechte. Andere
menschen dan Typaldos, klaarblijke
lijk een heethoofd, zijn noodig om
Griekenland te redden uit het diepe
verval waarin het is gezonken.
Intusschen blijft het van belang, de
gebeurtenissen in het Helleensche rijk
met aandacht te volgen, want het is
met de internationale verhoudingen
als met het sterrenstelselgeen hemel
lichaam kan verdwijnen zonder het
onderling evenwicht te verstoren.
Uit de Pers.
De zaak Kuypek in de afdeelinqen.
De (r -k.) Tijd. schrijvend over de
behandeling van de lintjes-zaak in de
afdeelingen der Kamer zegt
Door wie en van welke zjj de de
verschillende in het V V. opgenomen
vragen gesteld werden, bljjkt niet;
immers, de afdeelingsverslagen zijn
onpersoonlijk. Van welk lid of van
welke leden bepaalde vragen of op
merkingen afkomstig zijn, kan, indien
deze leden het zelve niet bjj het open
baar debat bekend maken, alleen door
indiscretie geopenbaard worden. Wij
meenen echter te mogen veronderstel
len, dat de aandrang tot „meer licht"
ook bij deze gelegenheid niet alleen
is gekomen van de Linkerzijde. Hoe
pijnlijk onder meer dan één opzicht
de zaak ook voor haar moge wezen
en hoe onzuivere motieven ook bij d«
tegen dr. Kuyper ingebrachte beschul
digingen ook mogen medewerken, de
geheele Rechterzijde heeft in dezen
plichtigheid beschuldigd worden of
in elk geval de niet minder ernstige
aanklacht moeten verdragen van een
verrader geholpen te hebben.
Zijn mannelijke trots kwam in op
stand tegen de gedachte van zyn
onmiddellijke veiligheid aan een vrouw
te danken te hebben, toch kon hjj nu
haar hulp niet afwijzen zonder haar
onherstelbaar te compromitteeren.
Hjj durfde zelfs haar kant niet uit
kijken, want hij voelde dat op dit
oogenblik haar leven zoowel als het
zijne van een blik afhingen de scher
pe, kleine oogjes van Merlin waren
op hem gevestigd als zochten zjj be-
geerig naar een gebaar of een blik
waardoor hij vrees of schuld zou kun
nen bekennen.
Juliette zat daar kalm, onbeweeg
lijk, hooghartig, en zij was voor Dé
roulède engelachtiger, onbereikbaar
der dan ooit. Hij zou haar hebben
kunnen vereeren om haar heldhaftig
heid, haar vindingrijkheid, haar kalme
hooghartigheid tegenover deze ruwe
wezens, die de kamer vervulden mot j
de ondraaglijke lucht van hun vuile
kleeren, met hun lompe gebaren en
hun luidruchtige manier van doen.
Welnu, burger-afgevaardigde, zei
Merlin na een poosje op hatelijken
toon, krijg ik geen antwoord
Uw insinuatie is geen antwoord
waard, burger, antwoordde Déroulède i
kalmmijn diensten aan de Republiek
zijn wel bekend. Ik meende te mogen
veronderstellen, dat het Comité van j
Algemeen Welzjjn eene anonieme aan-
te toonen, dat de handhaving der b(j
ons te lande gelukkig nog hoog staan
de politieke moraliteit boven alles
gaat. Geen vereering van talenten en
genie geen dankbaarheid voor vroe
ger bewezen diensten mag er toe leiden
goed te keuren of te zwjjgen, als
openbare afkeuring plicht is. Uitingen
als in de brochure „Den Leider Trouw",
en nu weder in het orgaan van „Pa
trimonium," zjjn voor de politieke
zedelijkheid hier te lande en het presti
ge der geheele christelijke Rechterzijdo
beslist schadelijk te achten.
Den leider trouw!
De Haagsche correspondent van De
Tel. meldt
In het heden uitgekomen nummer
van het weekblad „Haagsche Stem
men" komt een uitvoerig ingezonden
stuk voor van mr. J. A. de Wilde,
den schrijver van de veelbesproken
brochure „Den leider trouw',. In dit
stuk komt mr. De Wilde nog eens met
beslistheid tegenspreken, dat hij de
schrijver zou zjjn van hot artikeltje,
waarin werd medegedeeld, dat de anti
revolutionairen dr. Kuyper trouw zul
len blijven „door dik en dun", een
tegenspraak, die des te pikanter is,
waar de auteur van de brochure en
de auteur van het artikeltje niet al
leen beiden vurige vereerders van
dr. Kuyper, maar zelfs zwagers zijn.
De twee heeren hebben blijkbaar
onderling nu ook ruzie gekregen. Mr.
De Wilde komt nu mededeelen, dat
hij niet zal aansporen om dr. Kuyper
„door dik en dun' trouw te blijven,
dat hij dr Kuyper niet onmisbaar acht,
maar dat de anti-revolutionairen ver
plicht zijn den smaad, dien dr. Kuy
per nu te dragen krijgt, mee te dragen,
omdat die eeu gevolg is van zyn trouw
aan het anti-revolutionnaire beginsel.
De heer De Wilde zegt:
„De anti-revolutionnaire partij zal
aan de wereld een solidariteit toonen,
die niet zal nalaten haar met jaloersch-
heid te vervullen. Als dr. Kuyper
straks weer zal spreken in het parle
ment, dan staat hij daar niet slechts
als do erkende leider van de anti-
revolutionnaire Kamerclub, maar bo
vendien als de vertrouwde tolk van
ons anti-revolutionnair volksdeel, waar
van hij by de gratie Gods sinds meer
dan 30 jaren de kampioen en leids
man is.
Ten slotte zegt mr. De Wilde, dat
de anti-revolutionnairen er in moeten
berusten, wanneer dr. Kuyper het uur,
om over de lintjeskwestie te spreken,
nog niet gekomen acht.
School en Kerk.
Vrouwenkiesrecht in de kerk.
In de zitting van den kerkeraad te
Rotterdam der Israëlitische Gemeente
is de herziening van het kiesregle
ment met 9 tegen 5 stemmen aange
nomen, waardoor vrouwen, die in de
kerkelyke belasting bydragen, voor
taan het kiesrecht zullen bezitten.
klacht tegen een getrouw dienaar van
het Fransche volk versmaad zou
hebben.
Het Comité van Algemeen Wel
zijn weet zelf best, wat het te doen
staat, burger-afgevaardigde, voegde
Merlin hem ruw toe. Als de beschul
diging lastertaal blijkt te zyn, des te
beter voor u. Ik veronderstel, voegde
hy er grinnikend by, dat u niet van
plan is tegenstand te bieden, terwyl
deze burgers en ik uw huis doorzoeken.
Zonder verder een woord te zeggen
gaf Dérouléde een bos sleutels aan
een der mannen naast hem. Ieder
woord of iedere daad van tegenstand
zou op dat oogenblik erger dan nut
teloos zijn.
Merlin had bevel gegeven, dat het
valies en de schrijttafel onderzocht
moesten worden, en twee mannen
waren bezig den inhoud daarvan op
den vloer ui' te stoiten
Maar de schrijftafel bevatte nu alleen
eenige huishoudelyke rekeningen en
aanteekeningen van de verschillende
speeches, die Déroulède eenige malen
op do vergaderingen van de Nationale
Conventie had ten beste gegeven.
Daaronder waren enkele potloodkrab
bels van zijn groote verdediging van
Charlotte Corday, waarvan Merlin zich
begeerig meester maakte.
Maar er was niets van eenig belang.
Déroulède was een denkend man van
de daad, met al het enthousiasme der
ware overtuiging, maar hy had niet
de zorgeloosheid van den dweper.
(Wordt vervolgd)