N° 127 1909
Donderdag 28 October
969te jaargang.
GOESCHE
uitg ave dezer Conrmt geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs perjk wartaal, in Goes 0,7s. buiten Goes, franco f 25.
Afzonderlijke nommers 5 cent.
inzending van advertentlën vóór 2 uren op den dag der
uitgave.
m HAM.
De prys der gewone ad verten tién'U van 1-5 regels 50 ct., eiken regel meer 10 ct.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels Sl 1,berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
Telefoonnummer 22.
Directeur A. F. A. van Seters. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Hoofdredacteur W. KERREMAifs.
Gemeenteraad van Goes.
Openbare vergadering van den raad
der gemeente Goes, op Dinsdag 26
October 1909, des avonds half acht
ure.
Voorzitter de burgemeester.
Afwezigde he:r Conner wegens
ongesteldheid.
Ingekomen zijn de volgende stukken:
Goedkeuring le suppletoir kohier
H. O 1909;
idem raadsbesluit tot uitgifte vaD
grond in erfpacht
idem tot ruiling van grond
proces-verbaal kasopname van den
gemeente-ontvanger
missieve van Ged. Staten inzake
reclame H. O. van J. van Aoker;
jaarverslag Oeconomische spysuit-
deeling
beslissing Ged. Staten inzake re
clame H. O. van L. Korstanjea'.le
voor kennisgeving aangenomen
adres vereeniging het Volkshuis,
houdende verzoek om subsidie.
gesteld in handen van B. en W. om
advies.
Het 2e suppletoir kohier der hon
denbelasting dienst 1909 wordt vast
gesteld op f70 voor 35 honden.
Het schoolgeldkohier van school A,
cursus 1909—1910, wordt vastgesteld
op f1278, dat van de meisjesschool
op f1720.
Behandeld worden eenige aanvragen
om afschrijving van plaatselijke be
lasting.
Ken af- en overschrijving begroo
ting 1909 wordt goedgekeurd.
In behandeling komt een adres van
M. Schrijver, houdende verzoek om
aan de Piet Heinstraat te mogen bou
wen achter de rooilijn, vastgesteld by
Raadsbesluit van 25 Mei 1909.
B. en W. stellen voor op dit adres
gunstig te beschikken.
De heer I ranse v. d. Putte zegt,
dat het oorspronkelijk verzoek van
Sehryver niet den steun van spr. zou
hebben gehad. Er is eehter bedongen,
dat de afwijking niette groot zal zyn.
Staat nu werkelijk vast, dat de af
wijking van 3 tot 1 M. is terugge
bracht
De voorzitter antwoordt, dat de
afwijking hoogstens 1 M. zal zijn.
In behandeling komt het verzoek
van W. Kok om de rooilijn voor te
bouwen huizen aan den 's-Heer Hen-
drikskinderendijk te bepalen.
De heer Kakebeeke heeft gezien, dat
B. en W. hel advies van den gemeente-
bouwmeester hebben gevolgd om de
huizen te doen bouwen 4 M. uit het
hart van den weg. Dit kan spr.'s
goedkeuring niet wegdragen. Spr. als
berijder van den weg, vindt dat4M.
uit het hait van den weg te weinig
is, met het oog op het verkeer.
Ook bestaat er toch nog altijd kans,
dat er een tram komt en daarmede
moet rekening worden gehouden.
Spr. stelt voor in plaats van 4 M.
6 M. te stellen.
De voorzitter antwoordt.dat overal,
ook in de stad, de breedte der straten
wordt gesleld op 8 M. Dit is dan ook
voor den 's-Heer-Hendrikskinderen-
dijk voldoende, te meer daar de
breedte van 8 M. in overeenstemming
is met de verordening.
De heer Kakébeeke meent, dat Goes
zeer nauwe straten heeft. De heer v. d.
Leeuw heeft eens gezegd, dat Goes
in dat opzicht een kruiwagenstad is.
Men behoeft nu niet te volharden in
de begane fout.
Spr. zon den bouwers ook de ver
plichting willen opleggen voor een
trottoir en afwatering te zorgen.
De voorzitter merkt op, dat den
laatsten tijd reeds op deze wijze is
gehandeld waar het gold nieuw bouw
terrein.
Wat den betrokken dijk betreft,
gaat dit echter niet op, daar de dijk
in onderhond is by het ryk.
De heer Kakébeeke meent, dat men
dezelfde voorwaarden ook aan bou
wers zon moeten opleggen als het
geen nieuw bouwterrein betreft.
De heer Fransen v. d. Putte steunt
het denkbeeld van den vorigen spre
ker om de rooilijn te brengen op 6 M.
nit het hart van den weg. Met het
oog ook op de toekomst is dit wen-
schelyk. Aan de houwers zou dan de
verplichting moeten worden opgelegd
te zorgen voor trottoir, aansluitende
aan den straatweg.
De hier Pilaar doet een bemidde
lingsvoorstel n.l. om de breedte van
den weg te bspalen op 10 M.
De heer Dekker zegt liever geen
beslissing te willen nemen alvorens
den toestand nog eens te hebben ge
zien, en stelt voor de zaak aan te
honden. De Julianastraat b.v is ook
8 M. breed.
De heer v. d. Leeuw merkt op, dat
bet niet aangaat een straat als de
Julianastraat te vergelijken met een
grooten toegangsweg tot de stad.
Dit is een verschil als tussohen een
cent en een rijksdaalder.
Bij de verdere discussie zegt de heer
Kakébeeke gekant te zijn tegen aan
houding van een beslissing.
De heer Dekker meent, dat, alvorens
een beslissing te nemen, men toch
ook de bouwers moet hooren, als
zijnde de meest belanghebbenden
De heer Kakebeeke merkt op, dat
niet de bouwer de meest belangheb
bende is by een goeden weg, maar de
gemeenschap
Het voorstel-Oekker om de beslis
sing aan te houden wordt verworpen
met 93 stemmen (de heeren v. d.
Leeuw, v. d. Ven, Dekker).
Het voorstel-Kakebeeke wordt ver
worpen met 84 stemmen (de heeren
Fransen v. d. Putte, Kakebeeke, Holl-
mann, en v. d. Ven).
Het voorstel-Pilaar om de rooilyn
te bepalen op 5 M. uit het hart van
den weg wordt aangenomen met 7—5
stemmen (de heeren Hollmann,Dekker,
v. d. Bont, Hamer en Risch).
Op voorstel van B. en W. wordt
gunstig beschikt op het adres van
A. Jacobs, houdende verzoek om
wyziging van de" rooilijn, vastgesteld
by Raadsbesluit van 25 Mei 1909, met
betrekking tot te bouwen huizen aan
de Piet Heinstraat en de M. A. de
Ruyterlaan.
In behandeling komt een voorstel
van B. en W. in verband met de
voorschriften van het Waterschaps
bestuur „de Breede Watering bewes
ten Yerseke'. betreffende bet riolee-
ren van een sloot door A. Jacobs.
Onder de voorwaarden, waarop aan
den heer Jacobs vergunning tot den
bouw van eenige huizen in de Al. A.
de Kuyteriaan was verleend, behoorde
o. a. het dempen en rioleeren van een
sloot.
Dit rioleeren moest geschieden met
buizen van 30 oM. middellijn.
Het waterschap „de Breede watering"
gaf ook vergunning tot het dempen
van die sloot, doeh onder voorwaarde
dat een heul, nienende tot afvoer van
het overtollige water nit de vest, zou
worden verlegd. De kosten hiervan
zouden f125 bedragen.
B. en W. waren van meening dat
die verlegging onnoodig was. Moest
ze echter geschieden,dan zou, meenden
B. en W., de gemeente de kosten op
zich moeten nemen.
Met „de Breede Watering" gevoerde
onderhandelingen hadden tot resultaat,
dat het waterschap den eisch tot ver
legging van de heul liet vallen. De
rioleering van de sloot zou dan eeh
ter moeten geschieden met buizen
van 40 C.M.. wat plm. f 70 meer zou
kosten dan rioleering met buizen van
30 e.M
B. en W. stellen voor deze meerdere
kosten te doen betalen door de ge
meente.
De heer Hollmann vraagt waarom
door B. en W. een dergelijk voorstel
wordt gedaan.
De voorzitter geeft een uiteenzetting
van het verloop' der kwestie.
B. en W. zijn van meening, dat het
niet aangaat den bouwer te stellen voor
kosten, die niet direct een uitvloeisel
zyn van het bouwplan.
De heer Hollmann ziet niet in, waar
om de gemeente zou bjjdragen. Is dit
omdat de heer Jacobs gaat bouwen
Maar dit kan toch voor de gemeente
geen reden zyn, haar geld te offeren.
De heer v. d. Hout zet nog eens
uiteen, dat B. en W. niet konden
eischen, dat Jacobs ook een sloot zou
gaan verleggen, die ver verwijderd
was van het terrein, waarop zou
w orden gebouwd.
De gemeente wenschte echter aan den
eisch van „de Breede Watering" niet
te voldoen en daarom moest Jacobs
breeder rioolbuizen gebruiken en het
gaat niet aan de meerdere kosten door
den heer Jacobs te doen dragen.
De heer Hollmann zegt, dat hij een
dergelijke vergoeding niet kan goed
keuren.
De heer Dekker meent, dat B. en W.
zich vergaloppeerd heeft. Aan den
heer Jacobs zyn booge eischen ge
steld en groote maatregelen werden
tegen den bouwer voorbereid.
Terwijl de heer Dekker voortgaat,
wordt hem door den voorzitter erop
gewezen, dat hij zaken bespreekt, die
in besloten zitting zijn behandeld.
De heer Dekleer zegt daarop, dat
hij feitelijk tegen de voorgestelde bij
drage is. Toch zal hjj met het oog
op het gebeele verloop van de geschie
denis, voorstemmen.
De heer Kakebeeke geeft als zijn
meening te kennen, dat de heer Ja
cobs onvoorzichtig is geweest door te
gaan bouwen zonder alle noodige pa
pieren in de zak te hebben,
Nadat de heer Fransen v. d. Putte
het standpunt der „Breede Watering"
heeft uiteengezet wordt het voorstel
van B. en W. aangenomen met 93
stemmen (de heeren Kakebeeke, Holl
mann en v. d. Ven).
Op een adres van H. Sehryver e.a.
houdende verzoek tot plaatsing van
gaslantaarns in de AI. H. Trompstraat,
van Galenstraat, P. Heinstraat en M.
A. de Ruyterlaan, stellen B. en W.
voor afwijzend te beschikken
De heer v. Schmidt auf Altenstadt
zou het gewenseht achten nog een
lantaarn te plaatsen bij de eenige reeds
bestaande in de M. A. de Ruyterlaan.
Besloten wordt volgens voorstel van
B. en W.
Voorgesteld wordt een wyziging
van de verordening tot regeling van
de graanmarkt.
In het college van B. en W. is door
den heer J. A. van Heel de wensehe-
lijkheid betoogd om de beurscommis-
sie voor de graanmarkt uit te breiden
met 2 leden en dus te brengen op 5
leden.
Met het oog op de moeilijkheid steeds
personen te vinden, bereid zitting te
nemen in de oommissie, wordt voor
gesteld te bepalen, dat de commissie
zal bestaan uit minstens drie en hoog
stens vijf leden.
Dit voorstel wordt zonder hoofde
lijke stemming aangenomen.
In behandeling komt de gemeente
rekening over 1908 bedragende aan
inkomsten f 123596,20; uitgaven
f 120108,72, dus met een batig slot
van f 3487,48.
Dit batig slot is eigenlijk f 1000
lager, daar er dit bedrag bjj is gevoegd
omdat tot nu een losbare obligatie der
gemeente niet is ingeleverd en dus
ook niet is uitbetaald.
Ónbekend is, wie de houder dezer
obligatie is, maar* het geld (f1000)
moet natuurlijk gereed gehouden wor
den totdat de obligatie ter aflossing
wordt aangeboden of de schuld ver
jaard is.
De heer Dekker maakt eenige opmer
kingen. Ten eerste meent hy, dat
betere maatregelen behooren getroffen
ter inning van de hondenbelasting.
12 t/g is oninbaar verklaard.
Spr. vindt op de rekening een post
voor twee rijpantalons. Deze waren
toch zeker aangeschaft, voor bat ko-
ninginnebezoek, maar dan behoor :r
ze niet op de rekening van 1908.
Dan verzoekt spr. voortaan beter
toelichting op af- en overschrijvingen
der begrooting.
De voorzitter zegt, dat zooveel moge
lijk wanbetalers der hondenbelasting
worden vervolgd.
De rekening der rypantalons is te
te lgat ingekomen en daarom is de
post pas op de rekening van 1908
gebracht.
Verder belooft hij zoo nauwkeurig
mogelijk toelichting op voorgestelde
af- -en overschrijvingen op de be-
grooting.
De heer de Witt Hamer wenschter
den -nadruk op te leggen, dat de toe
lichtingen, voor zoover schriftelijk ge
geven, steeds volkomen juist zijn.
De heer Temperman komt terug op
de hondenbelasting en geeft in over
weging voortaan geen afschrijving
meer te verleenen als een hond binnen
het dienstjaar wordt weggedaan.
De heer v. d. Leeuw wenscht den
houden waarvoor is betaald, een pen
ning- of iets dergelijks te geven.
De gemeente-rekening wordt daarna
goedgekeurd.
Dé begrooting Burgerlijk Armbe
stuur 1910 wordt goedgekeurd op een
bedrag van f85124,846.
Wegens periodieke aftreding van
den "heer J. Donner moet worden be
noemd een hoofdcommissaris voor de
werklieden vereeniging.
Do aftredende werd herkozen met
algenieene stemmen.
Tot onderwijzer by het Herhalings-
onderwijs wordt benoemd inde vaca-
ture-Poldermans de heer H. Oele.
Aan de orde is de benoeming van
een regentesse voor liet weeshuis, va-
cnture-meT. Mulder. De aanbeveling
bestaat uit de dames: 1. mej. G. H.
liembges. 2. mevr. Boomsma—Knoot.
Benoemd wordt mej. G. H. Rembges
met 9 van de 12 stemmen.
In behandeling komt de gemeente
begrooting voor 1910.
In baar rapport zegt de financieele
commissie, dat de indruk, dien de
begrooting maakt, allerminst opbeu
rend is.
De begrooting begint in ontvang
met een saldo van een vorig dienstjaar
van f 2354 en eindigt in uitgaaf met
een saldo in den vorm van onvoorzien
van slechts f 424, wat een achteruit
gang is van f 1930 op den gewonen
dienst, niettegenstaande voorgesteld
is moeten worden om den Hoofdeiyken
Omslag te verboogen met f 1000 en
dezen dus nu reeds op te voeren tot
het zeer onlangs verhoogde maximum
van f35000.
Toch zyn de uitgaven zoo zuinig
mogelijk geraamd. Zelfs vraagt de
commissie zich af of niet enkele uit
gaven te laag en enkele ontvangsten
te hoog zijn geraamd om aan het eind
van de begrooting toch maar éénig
„onvoorzien" over te houden.
Na te hebben voorgesteld eenige
posten eenigszins te wijzigen, zegt de
commissie, dat zij nauwkeurig heeft
overwogen of voor de naaste toe
komst geen andere bronnen van in
komst voor de gemeente zouden zijn
aan te wijzen dan een vermoedelijk
weinig geliefde verdere verhooging van
den Hoofdeiyken Omslag, althans om te
trachten die te beperken.
De commissie meent hiervoor een
tweetal denkbeelden aan de hand te
kunnen doen
lo. het Burgerlijk Armbestuur te
verzoeken jaarlijks by te dragen in
de kosten van verpleging van krankzin
nigen (deze kosten worden netto voor
de gemeente geraamd op f 1823,50);
2o. een wijziging aan to brengen
in de regeling van het trichinen-on
derzoek.
Wat dit laatste betreft is de com
missie van meening, dat, wanneer de
gemeente-keurmeester daarmede werd
belast zoodanig, dat de inkomsten aan
de gemeente werden afgedragen, deze
jaarlijks een niet onbelangrijke bate
zou kunnen genieten, ook met toe
passing van een billijke verhooging
van het salaris van dien ambtenaar.
De commissie legt er echter den
nadruk op, dat zy deze beschouwingen
niet geeft om alsnog de onderwerpe-
lyke begrooting te wijzigen, maar op
dat zij wellicht zullen kunnen leiden
tot eenige verbetering in den finan-
cieelen toestand der gemeente in de
verdere toekomst.
De voorzitter deelt mede, dat tege
moetgekomen kan worden aan één dei-
bezwaren van de financieele commis
sie. Het Burg. Armbestuur zal f 100
bijdragen voor de gemeente-vroed
vrouw. Met dit bedrag zal de post
voor straatverlichting worden ver
hoogd.
Met het Burg. Armbestuur zal wor
den onderhandeld over bijdrage in
de kosten van krankzinnigenverple
ging-
Wat het trichinen-onderzoek betreft
zal in de volgende Raadsvergadering
een voorstel worden ingediend.
De heer Dekker wenscht, alvorens
tot de behandeling der verschillende
posten over te gaan, eenige algemeene
opmerkingen te maken.
Het heeft spr. weder getroffen boe
hoe geweldig hoog de Hoofdelijke
Omslag is. In 1903 bedroeg hy f 25000,
nu reeds f35000. Gaat men nu nog
na, dat toen het batig saldo ruim f 5000
hedroeg, dan constateert men, dat
te uitgaven met f 15000 zjjn gestegen.
Men mo'et bedacht zyn op verster
king der inkomsten. Behalve de door
d financieele commissie aangewezen
niddelen zou spr. gaarne zien, dat
n g eens getracht werd de bijdrage
ai u de K. H. B. S. van de begrooting
te doen verdwijnen.
Ook moet men pogen nu eens uit
de gasfabriek eenige voordeelen te
vei krijgen door invoering van munt-
ganneters.
bpr. heeft met de heeren Donner en
v. 4. Ven de begrooting nauwgezet
nagigaan en zij zijn tot de meening
gekomen, dat men nog niet over mag
gaan tot verhooging van den hoofde-
lijken omslag. Door bezuiniging op
verschillende posten zou men nu nog
die verhooging kunnen ontgaan.
De heer v. d. Leeuw herinnert er
aan, dat reeds vroeger aan B. en Vi
het verzoek is gedaan te trachten
bevrijd te worden van de subsidie
voor de R. H. B. S.
In zijn antwoord zegt de Voorzitter
dat reeds drie maal pogingen zyn
gedaan om van die financieele ver
plichting te worden ontslagen, doeh
steeds te vergeefs.
Alsnn gaat de Raad over tot de be
handeling der verschillende posten
der begrooting.
Bij hoofdstuk II wordt door dhr.
v. d. Ven het voorstel gedaan te
schrappen een post van f 60 voor het
schuivend maken van kastdeuren op
de secretarie.
Met 9—3 stemmen (de heeren v. d.
Leeuw, v. d. Ven en Dekker) werd
besloten de post te handhaven.
By de „Brandweer" stelt de heer
Dekker voor de post van f50 voor
vergoeding van tydverlies aan de
Brandweerdirectie te schrappen.
De Voorzitter zegt, dat hy niet gaarne
over dit voorstel in openbare verga-
dering spreekt.
Als er menschen zonden te krijgen
zijn, die het kosteloos zonden willen
doen, zou deze post voor de brand
weerdirectie overbodig zijn.
De heer Pilaar merkt op, dat waai
de brandweerdirectie bestaat uit on
geveer 16 menschen, de vergoeding
per jaar en per man bedraagt i 3.
De post wordt gehandhaafd met
7—5 stemmen, (de heeren Risch, von
Schmidt ant Altenstadt, Dekker, Pilaar
v. d. Ven).
Bjj straatverlichting stelt de heer
v. d. Ven voor f 100 te schrappen voor
het schilderen van alle lantaarns.
De heer Dekker zegt, niet de nood
zakelijkheid in te zien,geld uit te geven
dat er niet is, voor lantaarns die nog
geen verf noodig hebben
Met 84 stemmen (de heeren Risch,
v. d. Ven, Dekker en v. Schmidt,)
wordt besloten de post te handhaven.
By de post voor keuring van levens
middelen en slachtvee vraagt de heer
Dekker of het mogelijk is, dat de keur
meester reeds 1 Januari a.s. zyn ver
hoogd salaris krygt voor het trichi
nen-onderzoek.
De Voorzitter zegt hierop nog niet
te kunnen antwoorden, daar de ver
ordening op het trichinen-onderzoek
nog niet gereed is.
De heer Dekker merkt op, dat reeds
lang geleden deze kwestie is behan
deld. Toen werd (in besloten verga
dering) overweging toegezegd en nu
nog blykt er niets gedaan te zyn.
Door den heer Dekker wordt voor
gesteld een post te schrappen van
f'100 voor het rijden met den sproei
wagen.
De heer v. d. Leeuw merkt op, dat
het ryden met den sproeiwagen zeker
geen gunstigen invloed heeft op den
algemeenen gezondheidstoestand als
het water ter besproeiing wordt ge
put uit de vest nabij het gasthuis,
zooals het nu meermalen gebeurde.
De post wordt gehandhaafd met
102 stemmen.
By hoofdstuk V komt in behandeling
een adres van de stadswerkers, die
thans f 8.50 per week verdienen, om
loonsverhooging.
De heer Hollmann stelt voor het
loon met f 0.50 per week te verhoogen.
De heeren Dekker en Kakebeeke mee-
nen wel, dat het loon laag is, maar
wenschen eerst een hetere regeling van
den arbeid alvorens tot wyziging der
loonregeling over te gaan.
Het voorstel-Hollmann wordt ver
worpen met 10—2 stemmen (tegen
de heeren Hollmann en v. Schmidt).
By de post van f250 voor buiten-
verfwerk van het Raadhuis zegt de
heer Dekker hiertegen te zullen stem
men, daar hij dit verfwerk nog niet
noodzakelijk acht.
Na discussie wordt besloten met
111 stem de post te handhaven.
Eveneens wordt, niettegenstaande
den tegenstand van den heer Dekker,
gehandhaafd een post van f 20 voor
het verven van een voorkamer in de
brngwachterswoning.
Door den heer Hollmann wordt by
den desbetreffenden post gevraagd
aan 15. en W. de omheining van do
zwemplaats in overweging te nemen.
Na een voorstel van dhr. v d Ven
om te schrappen een post van f 85 voor
een regenbak by het magazyn aan
het SaB, wordt deze post in stemming
gebracht en met 9—3 stemmen be
sloten hem te handhaven.
Een voorstel van den heer Dekker
om een post van f180 voor beplan-
