N\ 116 1909
Zaterdag 2 October.
969te jaargang.
FEUILLETON.
In stormachtige Tijden.
fsOESCHE
l)e uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen,
l'rfls per kwartaal, in Goes 0,75, buiten Goes, franco 1,25.
Afzonderlijke nommers 5 cent.
inzending van advertenttën vóór 2 urenjopjden^dag;der
uitgave.
Telefoonnummer 22. Directeur A. F. A. van Setbrs. Uitgave van de Naaoal.. Vennootschap „Goeschói Courant". Hoofdredacteur W. Kerrekans.
De prijs der gewone ndvertentilpi.is van 1-5 regels 50 ct., eiken regel meer 10 et
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
Je prijs.slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels k 1,berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
Bij dit no. behoort een bijvoegsel.
Wat is choiera
Er is, juist in dezen tjjd, door een
Duitsch geleerde, prof. Emmerich, een
ontdekking gedaan, die van het groot
ste belang is bij de voorkoming en
de bestrijding van de gevreesde ziekte,
die zich nu ook in onze omgeving
vertoont.
De Münchener Neueete Nachrichten
bevatte van de hand van den hoog
leeraar zelf een uitvoerig artikel over
zijn belangrijke vondst. De N. R. Ct.
nam dat in zijn geheel over, wat onze
plaatsruimte niet toelaat, waarom we
het groote artikel hier tot een korter
samenvatten.
Professor Kochhad, voorjaren reeds,
de cholera-baoil gevonden, maar men
wist nog niet hoe dit microscopische
plant-diertje een dikwjjls snellen dood
veroorzaakte.
Verschillende geleerden geloofden
dat de eholera-bacillen in de inge
wanden een doodelijk vergif afscheid
den n.l. vrij-salpeterig-zunr en dit
poogde nu prof. Emmerich vast te
stellen. Hij reisde daartoe dezen zomer
naar St. Petersburg, waar, zooals onze
lezers weten, de cholera epidemisch
heersehte. Hier gelukt bet hem om
in de uitwerpselen en het braaksel van
eholera-lijders zeer beslist het ver
schrikkelijke vergif vrjj-salpeterig-
zuur aan te wijzen.
De proeven, die de geleerde nam,
lieten geen oogenblik twijfel of dit
zuur was in de uitgeworpen stoffen
aanwezig en dit helderde veel op van
de cholera-verschijnselen. Het darm
slijmvlies van aan cholera overleden
personen vertoont wonden en zweeren,
zooals ontstaan bjj brandwonden. Deze
werden veroorzaakt doordat de cholera
bacillen het sterke gif (vrjj-salp.-zuuij
afscheiden en dit dan onverdund den
darmwand treft. .Geen ander van de
vergiften, zegt pref. Emmerich, waar
mee men bjj de cholera te doen heeft,
kon, voor zoover wij kunnen nagaan,
zulk een uitwerking hebben als het
vrjje salpeterig-zuur".
Nu is er een hoogst eenvoudig mid
del om te voorkomen dat de eholera-
bacillen dit vergif kunnen produeeeren.
Als men zorgt geen salpeter binnen
te krjjgen dan zijn de cholera bacillen
ongevaarlijk. Prof. Emmerich en zijn
collega Pettenkofer waren hiervan zoo
zeker dat zjj opzettelijk eholera-oacil-
len durfden innemen. Zij volgden een
leefregel en ondervonden van de
bacillen geen onaangename gevolgen.
In choleratijden moet men zoo min
mogelijk plantaardig voedsel nuttigen
en vooral geen komkommers, rame-
nassen, knollen, koolraap, witte en
roode kool, zuurkool en salade. Hier
uit vooral weten de eholera-bacillen
het doodelijke vrjj-salp.-zuur te be
reiden. Men vermijde ook bet gebruik
van worst, ham en pekelvleesch, tenzij
men het zelf heeft bereid, daar aan
deze vleeschwaren dikwijls salpeter
wordt toegevoegd, om ze mooi rood
te kleuren.
Professor Emmerich besluit zjjn
artikel aldus
14
Naar het Engelseh.
van
Barones ORCZY.
Hjj lachte vroolu'k en opgewekt en
zjjn krachtig, beslist gelaat scheen een
zachter uitdrukking te krijgen bfl de
gedachte aan de mooie vrouw, ginds in
Engeland, die vol zorg op zjjn veiiigen
terugkeer wachtte.
Eu toeh zul je ons niet helpen,
de koningin te redden hernam Dé
roulède, niet zonder bitterheid in zjjn
stem.
Met alle middelen, die in myn
maeht staan, antwoordde Blakeney,
behalve de onmogelijke. Maar ik zal
je helpen, om uit het verwenschte hol
weg te komen, als je niet geslaagd
bent.
Wij zullen slagen, verzekerde'de
ander opgewonden.
air Percy Blakeney ging vlak bjj
zijn vriend staan en legde zijn lange,
smalle hand met een bijna vrouwe
lijke vriendelijkheid op zjjn schouder.
Wil je mij je plannen mede-
„Het nieuwe inzicht, dat cholera
een vergittiging door salpeterig zuur
is, geeft ons macht over de ziekte en
zij verliest er hare verschrikking door.
N u is een zekere voorbehoeding moge
lijk geworden. Iedereen kan zich thans
tegen den aanvul van de verschrikke
lijke ziekte vrijwaren, zelfs wanneer
de besmetting met oholera-baeillen,
die uit het optreden van deprodromale
diarrhee bljjkt, al heeft plaats gehad.
Het is slechts noodig, het gebruik v.an
salpeterhoudende plantaardige stoffen,
komkommers, ramenassen, groenten,
aardappelen enz., alsmede van sal
peterhoudende worBt, ham, pekel
vleesch en van water, dat rijk aan
nitraten is, zorgvuldig te vermijden".
Buitenland.
Een moeilijk vraagstuk.
De gr\jze keizer Frans-Joseph staat
nu weder, voor de zooveelste maal,
voor het delicate vraagstuk de zaken
in Hongarije in het reine te brengen
en dit is geen kleinigheid.
Een nieuw ministerie dient gevormd
te worden, maar om in een parlemen
tair geregeerden staat een Kabinet te
vormen, moet eerst in de volksverte
genwoordiging een meerderheid wor
den gevonden, bereid het programma
van zulk een Kabinet te steunen.
Indien er geen party-meerderheid
bestaat blijft er nog slechts één mid
del de vorming van een z.g. Kabinet
d'affaires, een zakenkabinet, dat dan
werkzaam blijft op neutraal terrein,
wetten voorstelt, die geen politiek
partijkarakter dragen doeh louter van
direct practisch belang zijn. Doeh dit
is alleen mogelijk, wanneer geen drin
gende vraagstukken van grooter be
lang aan de orde zijn en de verschil
lende partijen zich bereid toonen samen
te werken op neutraal gebied.
Dit nu is in Hongarije niet bet ge
val. Daar is behoefte aan een ministerie,
dat in de eerste plaats de oplossing
brengt van eenige urgente vraagstuk
ken van ingrijpend belang.
Een ministerie, kan er niet bestaan
zonder den steun van de onafhanke-
lykheidsparty, doeh deze steun zal
niet worden geschonken dan in ruil
voor eenige concessies, waaronder in
de eerste plaats de oprichting van een
Hongaarsche nationale bank, die onaf
hankelijk moet wezen van de Oosten-
rijksohe bank.
Maar de keizer-koning verzet
zich tegen elke concessie in dien geest.
De voornaamste leider der onafhan-
kelykheidsparty, Franz Kossuth, is
bij den keizer op audieutie geweest.
Eerst werd het gerucht verspreid,
dat aan Kossuth de vorming vaneen
nieuw ministerie zou worden opge
dragen, doeh dit bericht wordt nu
tegengesproken. Heel begrijpelijk!
Hoe zou het mogelijk zijn, dat de
monarch de vorming van een kabinet
opdroeg aan een man, wiens program
ma als voornaamste punt behelst een
maatregel, waarvan de vorst niets
wil weten
Waarschijnlijker is het, dat keizer
Frans-Joseph een poging gedaan heeft
om Kossuth te bewegen tot toegevend
heid inzake de bankkwestie.
deel en
In een oogenblik was Déroulède ge
heel vuur en enthousiasme.
Wij zyn maar met een klein uau-
tal, begon hjj, ofschoon half Frank
rijk met ons sympathiseert. Natuur
lijk hebben wij veel geld en ook een
noodzakelijke vermomming voor de
koningin.
Ja?
Ik heb intueschen den post van
chef aan de Conciergerie gevraagd en
gekregen morgen ga ik mijn nieuwe
ambt aanvaarden. Intueschen ga ik
schikkingen maken voor mijn moeder
en en voor haar, die van my af
hankelijk zyn, om onmiddellijk Frank
rijk te verlaten,
Blakeney had opgemerkt, dat Dé
roulède even aarzelde voordat hy sprak
over haar, die van hem afhankelijk
waren.
Hij keek zyn vriend onderzoekend
aan, die snel voortging:
Ik ben nog zeer populair bij het
volk. Myn familie kan zich hier nog
vertoonen zonder last te ondervinden.
Ik moet haar echter uit Frankrijk
zien te krijgen, voor het geval dat
dat
Natuurlijk, antwoordde de ander
eenvoudig.
Zoodra ik overtuigd ben, dat zy
veilig zijn, kunnen mijn vrienden en
De kans van slagen is evenwel
uiterst klein. De minste toegevendheid
zou Kossuth de verontwaardiging van
heel zyn partij °P den hals halen.
Ook in Frankrijk gebeuren dezer
dagen dingen, die de aandacht vragen
voor de binnenlandsche politiek.
By herderlijk Schrijven zjjn de
Roomschen aangemaand hun kinderen
niet te zendon naar de neutrale school
en dit schrijven heeft heel wat kwaad
bloed gezet.
Een schoolstrijd
is er klaarblijkelijk te verwachten.
Tot nu toe heeft de Roomsehe
geestelijkheid in de republiek er zich
voornamelijk toe bepaald te waken
voor het neutrale karakter der staats
scholen en by deze tactiek kon zjj
rekenen op den steun der weldenkende
staatsburgers.
Vrij algemeen was men heterover
eens, dat op de staatschool alles moest
worden vermeden, wat aanstoot kon
geven aan menschen van welke poli
tieke of geloofsovertuiging ook. En
toen de geestelijkheid voor de neutra
liteit waakte, deed ze hiermede een
goed werk.
De nieuwe- tactiek staat echter ge
lijk met een oorlogsverklaring en zal
er slechts al te gemakkelijk toe leiden
de ingesluimerde partyhartstochten tot
nieuw, heftig leven op te wekken.
Binnenland.
Dr. Kuyper gepasseerd.
Uit 's-Gravenhage wordt aan „De
Tijd" geschreven
De Tweede Kamer is opnieuw
in de gebruikelijke vjjf afdeelingen
verdeeld. Deze afdeelingen ver
kiezen haar eigen voorzitters en
onder-voorzitters. Door toevallige aan
wezigheid van de eone, afwezigheid
van de andere party kan die keuze
soms eigenaardige verrassingen op
leveren. Zoo zijn van de 5 voorzitters
nu 4 katholiek, n.l. de heeren Van
Nispen (Nymegen(, Van Sasse van
Ysselt, Van Vljjmen en Nolens. Het
heeft de aandacht getrokken, dat in
éêne afdeeling de heer Kuyper niet
president is geworden. ,lMnden Volk"
merkt daarover op
„In de vierde afdeeling zat dr. Kuy
per. Er zyn daar ingedeeld 12 leden
van de rechterzijde, 6 van links. Hoe
wel er van de 12 reehtsehe leden
slechts 4 katholiek zijn, werd niet
dr. Kuyper, maar de heer Van Sasse
van Ysselt voorzitter."
Dit kon reeds op zich zelf de aan
dacht getrokken hebben, maar had
toeh een toevallige uitslag kunnen
zijn van oorzaken, als wij boven
noemden.
Van ,L. en V." is echter hoofdre
dacteur het bekende Kamerlid Mar-
chant. Die kon dns wel iets meer van
de zaak weten. En inderdaad is ons
by nadere navraag gebleken, dat de
keuze van den heer Van Sasse van
Ysselt niet bloot toeval is. De zaak
krijgt voor dr. Kuyper een nog on
aangenamer aanzicht, nu hij zelfs niet
tot vice-pres. werd gekozen, maar dr.
De VisBer. Intusschen is het nog mo
gelijk, dat dr. Kuyper om een of an-
ik onze plannen uitvoeren. Omtrent
de terechtstelling van de koningin is
nog niets zekers vastgesteld, maar ik
weet, dat zy' in de lucht hangt. Wy
hopen haar weg te krjjgen, vermomd
in een der uniformen van de Nationale
Garde. Twee kerels houden iederen
nacht de wacht in de kamer naast die
van de koningin. Gewoonlijk drinken
zy en spelen kaart. Ik zal myn gele
genheid afwachten, om een verdoo-
vingsmiddel in hun brandewijn te
doen en hen bewusteloos te maken.
Dat zal gemakkelijk gaan, want ik
heb een sterke vuist, en daarna
Ja En daarna hernam Sir
Percy, daarna Zal ik de détails ver
der aanvullen hoe zul je de wacht
van de Conciergerie, vijf-en-twintig
man sterk, voorbjj komen
Ik als de chef, gevolgd door een
der mannen van de wacht
Om waarheen te gaan?
Ik heb het reeht om te gaan en
te komen, zooals mij belieft.
Zeker dat heb je, maar een der
mannen van de wacht hy ook?
Tot de oogen gewikkeld in een lan
gen mantel, om de vrouwelijke ge
stalte, die er in verborgen is, onzicht
baar te maken. Ik ben nog maar enke
le uren in Parijs en toch heb ik al
opgemerkt, dat er geen een burger is
binnen deze muren, die opditoogen-
dere reden vooraf te kennen had ge
geven, dat hjj niet in aanmerking
wensohte te komen (het bedanken voor
een benoemingstrijdt in de Kamer
tegen de gewoonten) Daar zou ,De
Standaard" ons misschien over kun
nen inlichten
Hierop antwoordt. Laml en Volk dat
dr. Kuyper zich niet in dien geest
heeft uitgelaten en vervolgt dan:
„De verrassing moet dr. Kuyper te
pijnlijker hebben gejrpffon, doordat
hy zelf als oudste in jaren gedurende
de stemming met de leiding der ver
gadering was belast.
„Het spreekt vanzelf, dat men daar
na hem niet voor het ondervoorzitter
schap. in aanmerking kon brengen.
„De overtuiging schijnt inderdaad
by vele onzer volksvertegenwoordigers
levendig te zijn, dat de eer van het
Nederlandsche volk niet gedoogt, dat
dr. Kuyper vooralsnog een eereplaats
inneme in het staatkundig leven.
„Het zou zjjn te betreuren, zoo de
partijen der rechterzijde de zorg hier
voor overlieten aan de oppositie."
School en Kerk.
Gereformeerde kerk.
Ds. J. H. Donner, te Breda, vroeger
te Nieuwdorp zal in verband met de
aanneming van zyn benoeming tot
geestelijk leider van de verpleegden
in het gesticht Vrederust, van de ver-
eeniging tot ehr. verzorging van krank
zinnigen in Zeeland, bij Bergen op-
Zoom, tegen 1 Januari 1910 zjjn ambt
als predikant neerleggen.
Rechtiakiti.
Raad van beroep Ongevallenver
zekering te Middelburg.
In de gisteren gehouden openbare
terechtzitting van dien Raad werd o m.
niet ontvankelijk verklaard bet beroep
ingesteld door J. L liunswcert, om
dat hij niet had voldaan aan de uit-
noodiging, om een gepleegd verzuim
te herstellen.
de papendrkchtschb strafzaak.
Naar het Hbl. verneemt zyn door
drie personen, nauw bij de bekende
Papendrechtsche zaak betrokken, drie
verschillende en verschillend gemo
tiveerde adressen verzonden aan den
Hoogen Raad, met verzoek den rech
ter in de arrondissements rechtbank
te Dordrecht, mr. JE. van Rhede
van der Kloot te doen ontzetten uit
zijn ambt. In een dier adressen wordt
tevens gevraagd, een vervolging we
gens meineed tegen dezen rechter te
willen doen instellen.
Al deze adressen staan in verband
met de behandeling van de Papen
drechtsche strafzaak.
tweegevecht.
De Haagsche Rechtbank veroordeel
de den kolonel-commandant van hot
3e regiment huzaren R n. O. baron
van der Cappellen en den gep. overste
van dat regiment Römer, wegens hpt
deelnemen aan een tweegevecht, waar
bij zij elkaar eenig lichamelijk letsel
hebben toegebracht, ieder tot vijf da
gen gevangenisstraf.
blik geen ander burger verdenkt van
in betrekking te staan tot de ont
vluchting der koningin. Zelfs de spreeu
wen op het dak zjjn verdachte dingen.
Geen gestalte in een mantel gewik
keld, zal van dezen dag af aanParys
kunnen verlaten zonder aangehouden
te worden.
Maar j(j zelf dan, waarde heer
zei Déroulède. Jij denkt Parjjs te
kunnen verlaten zonder herkend te
worden waarom de koningin dan
niet?
Omdat zij een vrouw is en een
koningin geweest is. Zij heeft zenu
wen, de arme vrouw, en is op het
oogenblik zwak naar lichaam en ziel.
Helaas voor haar 1 Helaas voor Frank
rijk! dat zich zoo kleingeestig wreekt
op zoo'n zwakke vijand.
Kun jij Marie Antoinette bij de
schouders grijpen, haar onder in een
kar duwen en daarop zakken met
aardappelen stapelen Dat deed ik met
de Gravin De Tonrnay en haar dochter,
twee aristooraten in hart en nieren,
zoo vervuld van het rechtvaardige
harer vooroordeelen als men zich maar
.eenigszins denken kan. Maar kun je
dat doen met Marie Antoinette? Zjj
zou je eerder iu 't publiea verwijten
maken en zichzelf en jou verraden,
dan zich onderwerpen aan het verlies
van haar waardigheid.
Landbouw, Veeteelten Visscherij.
Naar gemeld wordt, heeft de
heer, Iman G. J. van den Boself, te
's Gravenhage, hoofdinspecteur van
't Nederl. Rundveestamboek, zjjn ont
slag gevraagd en zal hy zich naar
Rusland begeven, om daar in een
soortgelijke betrekking bjj de Russi
sche regeering te worden geplaatst.
Gemengd Nieuws.
Zigeuners. Een gfp.Qte bende
Zigeuners, bestaande nit een kleine
honderd man, giet 31 beren en een
30-tal woonwagens, maakt bij voort
during de oostelijke grenzen van ons
land onveilig en gebieden een nauw
lettend, onafgebroken politietoez icht
van Winterswijk tot Gendringen, zoo
wel des daags als des nachts.
Rijks- en gemeentepolitie zyn in
alle plaatsen versterkt, oiii de Zigeu
ners het binnenkomen van ons land
te beletten, want zjjn zij eenmaal op
Hollandsch grondgebied, dan neemt
Duitschland hen weer niet gemakke
lijk over, terwijl zy het vaste voor
nemen hebben toeh Holland b innen
te komen.
Een drama. Men meldt uit Den
Haag aan Ret Volk:
In den nacht van Zondag op Maan
dag heeft zich in de Laan Copes van
Catteaburch een vreeselijk drama af
gespeeld. Een 23-jarig meisjie uit het
volk heeft zich op de stoep van het
huis van jhr. W. F. H. v. d. Poll,
kamerheer-ceremoniemeester van de
koningin, door een revolverschot van
het leven beroofd. Als aanleiding tot
de daad wordt genoemd het gevolg
van den ai te vertrouwelijken omgang
van het meisje met een der zoons van
den bewoner van het huis. In de „hooge
kringen" wordt het geval druk be
sproken. Met alle kracht heeft men
gepoogd ieder bericht omtrent de zaak
in de pers te onderdrukken, tot dus
ver met goed gevolg.
Een geheimzinnige moord De
Avanti van 26 September brengt het
volgende beriebt uit Genna, onder den
titel: „Op het spoor van een geheim-
zinnigen moord".
Jaren geleden zon in het hotel De
LoDdres, te Genua, een rijk Hollandsch
notaris, die op doorreis was, zijn intrek
hebben genomen. Op een avond ging
hjj uit en kwam niet weer terug, Men
hoorde nooit meer iets van hem, on
danks het ijverige zoeken van de
politie.
Twee dagen geleden ontving de
politie te Genna, door middel van een
anoniemen brief, de mededeeling, dat
in de bnurt van Zerbino een lyk web
hegraven, dat er zou zijn verborgen
nadat het slachtoffer vermoord en be
roofd was. Een troep agenten vér-
trokken oogenblikkelyk naar de plpk
ze begonnen te graven en vonden
inderdaad in stukken en brokken een
geraamte maar meer niet. Tech houdt
men het er algpmeen voor, dat men
hier te doen heeft met de overblijf
selen van den vermoorden rijken
Holiandschen notaris, die indertijd in
die buurt was gaan wandelen.
Maar zon jy haar dan aan haar
lot willen overlaten
Ja 1 daar zit 'm nu juist de
moeilijkheid, vriend. Denk je een be
roep te doen op het gevoel van rid
derlijkheid van myn bond W(j zyn
nog met ons twintigen, en voelen in
ons hart groote sympathie voor je
krankzinnige plannen. Die arme, ar
me koningin 1 Maar het gal je mis
lukken, e® wie zal dan jelui allen
helpen, als wy er ook niet meer zyn
Wy zouden slagen als je óns
wilde helpen. Eéns p'.acht je vol trots
te zeggen„Den Bond van den ltoo-
den Pimpernel is nog nooit iets mis
lukt 1"
Omdat hij niets probeert, dat hy
niet kan volbrengen. Maar, komje
hebt mij nu eenmaal in myn zwak
getast Zulk adderengebroedIk
zal er over nadenken 1
En hij lachte weer op zjjn grappi
ge, eenigszins onnoozele w(jz<\ waar
door al zoo menjg verstandig man, in
Frankrijk zoowel als in Engeland over
zijne ware persoonlijkheid in de war
was gebracht.
Déroulède ging naar de zware .eiken
houten schrijftafel, die een gyoote ruim
te in het midden van een der wanden
innam. Hy sloot haar open en nam er
een pakje papieren nit.
Wordt vervol.d).