N". 115 1909
Donderdag 30 September.
96
jaargang.
tste
(iOESCHE
Deuitgavo dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, in Goes f 0,75, huiten Goes, franco 1,25.
Afzonderlijke nommers 5 eent.
inzending van advertentlën vóór 2 uren op denjdagj der
uitgave.
Telefoonnummer 22. Directeur A. F. A. van Seters. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goescho Courant". Hoofdredacteur W. Kerremans.
COURANT.
De prijs dergewone advertentiën is van 1-5 regelsöO ct., eiken regel meer lOct
B{j directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels h f 1,berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
DE DOOüSTRAF.
(Slot.)
Er zijn door de voorstanders van
de doodstraf nog tal van andere argu
menten gevonden, waarmede zjj trach
ten te bewijzen, dat een bekwame
beul een weldoener der mensehheid
is. We kunnen niet alle die be
schouwingen vermelden en bespreken,
te minder omdat er hoogst singuliere
bij zjjn.
Zoo antwoordde mr. Gewin op het
bezwaar der tegenstanders, dat als
door een rechterlijke dwaling, die toch
altjjd mogelijk blijft, een doodvonnis
voltrokken was, deze straf nooit meer
ongedaan kon worden gemaakt, ,dat
ook de geneeskundigen zich wel ver
gissen en den dood veroorzaken, ter
wijl toch niemand er aan denkt om
chirurgische operaties te verbieden."
Dergelijke tegenwerpingen mogen we
gerust zonder een woord ter zijde
Bchuiven.
Professor Fabius verwacht heel veel
van het afschrikwekkende, dat de
doodstraf heeft, maar om stuitende
tooneelen, zooals in Frankrijk bij ont
hoofdingen telkens zich voordoen, te
voorkomen, zou hij de voltrekking
niet in het openbaar willen doen plaats
hebben. Het afschrikkende zit dus uit
sluitend in de bedreiging.
De misdadigers zouden weten, dat
'n misdrijf hun het leven zou kunnen
kosten en dit zou hen op het pad der
deugd houden. Als dit juist gedacht
was dan zouden er in de landen waar
de doodstraf nog vigeert, minder groote
misdrjjven moeten voorkomen dan in
die waar de overheid geen moord
straft, door er zelf een te plegen.
Dat is niet zoo. In Engeland, Spanje
en Rusland bestaat de doodstraf en
wordt ze dikwijls voltrokken, in Italië,
Portugal en Nederland is zij afgeschaft
en toch is de afname van het aantal
moorden in deze landen sterker dan
in de eerstgenoemden.
Hierbjj komt nog iets. De doodstraf
zou in ons land weinig worden toe
gepast, zeker niet meer dan nu levens
lange gevangenisstraf wordt uitge
sproken. De misdadiger rekent daarop,
hoopt, behalve op niet ontdekking van
den pleger, op een mildere straf. En
zien we nu de crimineele statistiek
in dan leeren we dat in ons land bij
29 veroordeelingen wegens moord,
waarop in Frankrijk, Duitschland e.a.
landen de doodstraf is gesteld, slechts
2 beklaagden tot levenslange gevan
genisstraf werden veroordeeld. Die
29 moorden zijn in een tijdsverloop
van 6 jaren voor verschillende Neder-
landsehe rechtbanken behandeld, in
zes jaar zou dus, als b(j ons de
doodstraf bestond, twee maal die straf
zjjn geëischt.
Een diepen indruk kunnen die spo
radische vonnissen niet op een mis-
dadigers-gemoed maken. Zoo min als
nu de bedreiging met levenslange
gevangenisstraf hen tijdig tot inkeer
brengt, zou dat gebeuren als in ons
strafwetboek de doodstraf weder opge
nomen zou worden.
Een halve eeuw (1860) is 't geleden
dat in ons land op rechterlijk bevel
een misdadiger werd opgehangen en
de noodzakelijkheid om weder scha
votten te gaan timmeren is nimmer
gevoeld noch gebleken. Als dat anders
ware, als dus de rechtsorde niet zon
der galgen en valbijlen kon gehand
haafd worden, dan zouden de enkelin
gen die nu op wederinvoering van
bloedige strafwetten aandringen meer
bijstanders vinden dan thans. Eenig
gevaar dat we zoo zullen terug gaan
op strafrechtgebied is er niet. Want
zelfs bij de antirevolutionairen is er
geen eenstemmigheid in zake de dood
straf. De enkele stemmen die zich
beslist vóór de doodstraf uiten zjjn te
beschouwen als persoonlijke overtui
gingen.
In de Kamer is eens (9 December
1901) door mr. Lucasse een pleidooi
gehouden voor invoering der dood
straf en de afgevaardigde voor Middel
burg noemde deze vergeldingsstraf
toen „de kroon op ons strafstelsel".
De minister van justitie Loeff, ant
woordde, dat van hem nooit een voor
stel daartoe te wachten was en het
boven aangehaalde beeld door den
beer Lucasse gebezigd vond de mi
nister .van weinig goeden smaak ge
tuigend".
Inderdaad, de beeldspraak was slecht
gekozen. Schooner zjjn de woorden
van professor mr. Simons: .Voorden
vorst, die over de al dan niet be-
„genadiging moet beslissen, is deze
.taak een bron van zwaren inwen-
.digen strijd. De gemoedsrust van
„menigen souverein zal daardoor dik-
wij Is ernstig worden verstoord. Aan
.de draagster van de Nederlandsche
.Kroon wensch ik dien strijd te be
.sparen".
Buitenland.
Bestraffing.
Na maandenlange werkeloosheid is
de Spaansche krijgsmacht in het Rif-
gebied eindelijk overgegaan tot een
actief optreden. Een leger van bijna
50.000 man is er nu in het veld om
de geleden nederlagen te wreken.
De Marokkanen, die aanvankelijk
zoo driest optraden, sehjjnen den moed
verloren te hebben. Verschillende be
richten spraken tot vóór korten tjjd
van een Moorsehe strijdmacht van
bijna 50.000 welbewapende mannen
en als deze er werkelijk waren, dan
zou Spanje nog een moeilijke worste
ling hebben te doorstaan. Maar het
schijnt wel, of de meeste Mooren in
zien, dat zij niet zjjn opgewassen tegen
den goed uitgerusten vijand, tenminste
de telegrammen spraken tot nu alleen
van gevechten met kleinere Marok-
kaansehe afdeelingen.
Trouwens, hoe moedig de Mooren
mogen zijn, tegen het ver-dragende
moderne geschut zijn zij machteloos.
De projectielen der Spaansche artillerie
teisteren hun versterkingen lang voor
dat hun geweerkogels kunnen deren.
Heel zachtzinnig zjjn de Spanjaar
den niet. In het veroverde gebied
steken zij den rooden haan in de
dorpen, vernielen zij den oogst als
strafmaatregel voor het vroegere driest
optreden der bevolking.
Afdoend is dit middel echter niet
en het eenige gevolg zal wel zijn, dat
de verbittering onder de Moorsehe
krijgslieden toeneemt.
l ezen hebben blijkbaar de wijk ge
nomen naar de binnenlanden en daar
heen zullen de Spaansche soldaten hen
wel niet volgen. Zoolang echter de
Moorsehe krijgsmacht niet is vernietigd
kunnen de Spanjaarden niet spreken
van een volkomen overwinning en zijn
zij gedwongen een talrijk leger te
onderhouden in het noorden van Ma
rokko en dat kost geld.
Toch heerseht er in Spanje
groote vreugde
over het aanvankelijk succes bij het
agressief optreden der troepen. Met
voldoening verneemt de bevolking,
dat de geleden nederlagen worden
gewroken.
De binnenlandsche toestand is nu
in zooverre verbeterd, dat de tijdelijk
opgeheven grondwettige rechten in
het grootste deel van het rijk zullen
worden hersteld.
In dit opzicht is voor het oogenblik
de toestand in Spanje beter dan b. v.
in Hongarije waar
ernstige moeiklijkheden
dreigen.
Nog steeds heeft de keizer-koning
de ontslag-aanvrage van het ministerie
niet ingewilligd.
De onafhankelijkheidspartij blijft
vasthouden aan haar nationale eischen.
Bovendien beginnen ook de sociaal
democraten zieh te roeren. Dezen wil
len te Boedapesth een reusachtige
betooging houden voor algemeen kies
recht, doch de politie heeft dit ver
boden.
Toch zullen de sociaal-democraten
hun plan doorzetten, zoodat ernstige
onlusten waarschijnlijk zijn.
Binnenland.
Niet toelating van een Kamerlid.
In de N. R. Ct. schrijft een katholiek
Limburger naar aanleiding van het
protest der roomsche kiezers tegen
de verkiezing van mr. ltuijs de Beeren-
brouek o. a.
De katholieke kamerclub mag het
met deze in het openbaar tegen hare
voorgangers geslingerde verwijt maar
niet zoo laten zitten.
Op die geestelijkheid, evenals op
de openbare autoriteiten, uitsluitend
katholieken in Zuid-Limburg, is een
blaam geworpen die of gezuiverd moet
worden, of voor altijd op de aange
vallen autoriteiten zal blijven rusten
De eer van belanghebbenden eischt
gebiedend dat zij aandringen op een
grondig, onpartijdig onderzoek, wat
adressanten dan ook met hunne aan
wijzingen hebben beloofd te zullen
steunen
Beide adressanten zijn katholiek,
laten hunne kinderen katholiek, tot
zelfs in een Franoiscanessenklooster
opvoedenvan hen is toch zeker niet
te verwachten dat z(j lijden aan
.Pfaffenfresserei", maar de kruik gaat
zoo lang te water dat zij moet barsten.
De adressanten zijn luidjes die niet
naar eenig gewin zagen, beiden het
geluk hebben, van hunne omgeving
althans niet geheel af te hangen, doch
zjj hebben steeds, te recht of te onrecht
getoond voor hunne beginselen, n'en
déplaise wie ook, uit te komen en zij
kunnen geen onrecht zien.
De inzender bespreekt de stembil
jetter nader en vraagt dan
Is het dan anders uit te leggen dan
dat men in Gulpen geknoeid heeft
De voorkant foutief voor eene cven-
tueele vernietiging de achterkant
goed
Dat zóó iets in den haak zou zijn,
kan haast niemand gelooven.
De heer Lovink,
dirceteur-jreneraal van den landbouw,
wiens aaliwénde benoeming tot direc
teur van let landbouw-departement
in Indië door den Gouverneur-Generaal
we meldden, zal tegen 1 November
ontslag uit zijn tegenwoordig ambt
aanvragen enjia een verlof van eenige
weken in de tweede helft van Nov.
naar Indië vertrekken, te gelijk met
Gouverneur-Generaal Idenburg, per
.Rembrandt".
Slaten-Geieraal.
Tweede Kamer.
Gisteren is behandeld het voorstel
der commissie tot onderzoek der ge
loofsbrieven van de Kamerleden, lui
dende om den heer Ruijs de Beeren-
brouck niet toe te laten doch eerst
te onderzoeken de stembriefjes, stem
lijsten en verdere bescheiden.
De rapporteur deed mededeeling
van het nader ingekomen adres (door
ons reeds vermeld) waarin nog scher
per beschuldigingen tegen genoemde
verkiezing zjjn neergelegd.
De commissie stelde nu voor om
behalve het onderzoek naar de stem
briefjes enz., ook te onderzoeken de
door adressanten vermelde feiten.
Zonder stemming of bespreking
wordt dit voorstel aangenomen.
Landbouw, Veeteelt en Visscherij.
een melkkoetje.
De heer Joh. J. Boelstra te Stiens
schrijft aan de Leeuw. Ct.
Bjj deze heb ik de eer u als een
groote bijzonderheid te kunnen berich
ten, dat ik in mijn bezit heb eene koe,
die de vorige melkperiode heeft opge
bracht 9527.5 K. G. melk en 319 93
K. G. boter, vetgehalte 3.12 pCt. in
358 dagen. Thans is de periode nog
niet afgeslotenze heeft nu reeds
opgebracht 9615 7 K G. melk en 309.62
boter in 337 dagen. Dat is te zamen
in twee jaarnegentien duizend één
honderd en drie en veertig K.G. melk
en twaalfhonderd en negen vijftig
pond boter.
Ik ben zeer benieuwd of er in Fries
land meer zulke koeien zijn.
Deze koe heeft gedurende den weide-
gang geen krachtvoer gehad.
School oh Kerk.
De collecte voor de scholen met
den Bijbel bracht dit jaar op te
's-Gravenpolder (G. K.) f 10,45, Katten-
djjke (giften) f 4,50, Krabbendijke met
Oostdjjk (G. K.) f39,14 V* en West-
kapelle (G. K.) f 9.
Behalve de Uniecollectie is er te
Krabbendijke in het afgeloopen jaar
aan kerkcollecten nog f 350 voor
het suppletiefonds der Chr. school
ontvangen.
Gemengd Nieuws
Het ingestorte huis. Omtrent het
te Breda ingestorte huis meldde het
Dgbl. van N.-Br.
De toestand van den aannemer
Beekers was vanmorgen bevredigend,
hij gaat goed vooruit en er is alle
hoop op herstel.
Ook Verheijen en van Geel maken
het heel goed, er is een flinke ver
betering in hun toestand gekomen.
Alzoo bestaat er zeer groote kans dat
het bij twee slachtoffers bij deze ramp
zal blijven.
Nog steeds is niet met zekerheid te
melden wat de oorzaak der instorting
is geweest. Naar we vernemen be
ginnen de deskundigen meer en meer
eene verzakking ook in het midden
en achterdeel van het gebouw als
oorzaak der instorting aan te nemen.
Uit versohillende omstandigheden
schijnt men te mogen opmaken, dat
aanvankelijk eene gestadige, nauw
merkbare verschuiving heeft plaats
gehad, gevolgd door eene plotselinge
instorting toen de voornaamste balken
hun steunpunten hadden verloren.
Door een schichtig paard. Te
Lieshout (N.-B.) wilde de landbouwer
G. van der Kerkhof op den wagen
stappen. De man gleed uit, doordat
het paard schichtig werd. Dit sloeg
op hol, in zijn vaart den landbouwer
medesleepende.
De man kwam telkens met het hoofd
op de straatsteenen terecht. Ten slotte
viel hn, waarop de wagen over hem
heen ging. Van der Kerkhof was on
middellijk een lijk.
Zijne vrouw, die het ongeluk aan-
schouwde, blijft met vijf kleine kin
dertjes onverzorgd achter.
Een gevaarlijk herstellingsoord.
Een ernstige zaak werd Maandag
door den heer Hoejenbos in don vorm
van een interpellatie in den Haagschen
gemeenteraad aan do orde gesteld-
li ij verzekerde, dat in de Sophia-
stichting herstellingsoord voorarme
kinderen te Seheveningen eenige
tubereuleuse patiëntjes bij hun ont
slag uit de inrichting ernstig geïnfec
teerd bleken met een venerische
ziekte. De kinderen werden toen naar
het Gemeenteziekenhuis vervoerd en
daar verpleegd op de zaal der vene
risch aangetaste volwassenen, waar
onder ook prostituées. Een der pa
tiëntjes wordt nog in het Ziekenhuis
verpleegd, de andere zijn voor gene
zen ontslagen, althans volgens de
heeren v. d. Hoorn en De Wilde. De
heer Hoejenbos echter verzekert, dat
zij nog niet genezen zijn, maar thans
uiteraard gebrekkig in het arbeiders
gezin verder worden verpleegd.
Omtrent de geheele en juiste toe
dracht der zaken bestaat nog niet die
zekerheid, welke tot een definitief
oordeel in staat moeten stellen.
Een ernstig, met gewaarborgde on
partijdigheid in te stellen onderzoek
moet nog klaarheid brengen op de
volgende puntenlo. of er inderdaad
een geval van venerische infectie zich
heeft voorgedaan zonder dat dadelijk
daarna volstrekte ontsmetting plaats
had2o. of er één dan wel negen
kinderen thans nog lijdend zjjn.
Een reuzenboom. In den staat
Washington grpeit een merkwaardige
boomin zijn binnenste vonden on-
langs 20 volwassenen plaats, die nier
hun tweede ontbijt namen, waarby zy
gemakkelijk aan tafels rondom een
vrooljjk springende bron zatendie in
't midden van de holle ruimte borrelt,
een natuurspel, dat zeker nergens
znns gelijke vindt. De boomen in dezen
staat zijn meestal groot en mooi, maar
vooral dit exemplaar is eenig in zyn
soort, de laatste van meerdere, die
men heeft laten staan als een eenzame
patriarch te midden zijner jonge na
komelingen. Zijn stam heeft van bin
nen 51/9 M. doorsnede. Ten gevolge
van een brand is hjj geheel hol.
Belasting op jonggezellen. Als
het waar is, dat voor vele menschen
het leedvermaak een van de meest
aangename gewaarwordingen is, dan
kunnen thans heel wat huisvaders in
hun vuistje lachen. Want waar de
onderdanen van het Duitsche ryk in
den laatsten tijd gebukt gaan onder
de extra hooge belasting van bier en
sigaren, koffie en lucifers, daar zyn de
ongehuwde Bulgaren eenigen tijd ge
leden verrast met een belasting op hun
ongehuwden staat en wel in dezen
vorm, dat ieder vrijgezel, die den leef
tijd van dertig jaar bereikt heeft, jaar
lijks tien francs belasting extra moet
betalen. De opbrengst van deze be
lasting zal het Bulgaarsche onderwijs
ten goede komen Deze bijzondere
belasting zal dit jaar het respectabele
sommetje van 33,000 francs opbrengen.
De ongetrouwde heeren zjjn heftig m
oppositie gekomen en hebben b\j hoog
en laag beweerd, dat de ongehuwde
vrouwen evengoed moeten offer®IM
nog toe is dit echter niet geschiei
Wat beweerde naar a-anloidmS
deze 10 francs belasting een verstom.
Bulgaarsch celibatair?
„Liever 1000 francs jonggezellen
belasting dan een vrouw 1"
Zoo'n onmensch(Hbld.)
Gevaarlijke reportage. Oorlogs
correspondent is een gevaarlijk métier.
Dit hebben bij het gevecht op Maan
dag 11. de Engelschman Lewis, de
speciale correspondent van de Times
en zjjn collega van de Standand dhr.
Fortescue, ondervonden.
Tijdens het gevecht hadden beiden
zich op den door den vijand bedreig
den linkervleugel der Spanjaarden te
ver naar voren gewaagd.
In de meening, dat zij nog binnen
de Spaansche flank dekkingen waren,
geraakten de beide oorlogscorrespon
denten in het geaccidenteerde terrein,
bij het zoeken naar een geschikt punt
voor waarneming ver buiten den
Spaanschen linkervleugel. Zij kwamen
weldra bij de omheining van een ver
laten dorp en hielden dit punt voor
hun observatiedoeleinden geschikt.
Terwjjl zij van hun paarden stegen
en het zich wat gemakkelijk wilden
maken, zagen zjj eensklaps tot hun
onaangename verbazing op 60 pas
afstandB een troep Riff-Kabylen op
hen toesluipen.
Zoodra de inlanders bemerkten, dat
zij ontdekt waren, openden zjj dade
lijk het vuur op de beide Engelschen
en de eerste schoten raakten al dade
lijk hun paarden, die dood ter aarde
stortten.
Door een toeval bleven de heeren
Lewis en Fortescue ongedeerd. Zjj
klommen weder over de omheining
trachtten zoo spoedig mogelijk binnen
de bescherming der Spaansche linie
te komen.
In het eerst dreigden zij van den
regen in den drop te geraken, daar
zij in de vuurlinie van een Spaansche
compagnie liepen, die de Riff-Kabylen
zochten wier schoten zij hadden ge
hoord toen deze de beide Engelschen
beschoten.
De opgewonden Spaansche soldaten
hielden de beide Engelsche bericht
gevers voor Mooren en op 100 pas
afstands werden deze nu onder vuur
genomen.
In hun haast schoten zjj gelukkig
bijster slecht, zoodat de Engelschen
er ondanks hun uiterst hachelijke
positie het leven afbrachten, Maar hnn
paarden, hun zadeltuig, hun veldfles-
schen en photographische apparaten
waren zjj kwijt. En de kwieke Mooren
hadden zich in minder tijd van deze
voorwerpen meester weten te maken,
dan de beide Engelschen noodig had
den om de Spanjaarden een standje
te bezorgen over hun dolle schietpartij
op Europeaneu en dat op 100 pas
afstands.
Een levend beeld. Koning Leopold
van België, die op dit oogenblik bfl
de baronesse Vaughan, op het Blot
Ballineourt, vertoeft, had eenige dagen
geleden een zonderling avontuur. Hfl
wandelde met de slotvrouwe in het
park, toen eensklaps een der zieh daar
tussehen het groen bevindende beelden
teekenen van leven begon te vertoo-
nen. Op het voetstuk stond een naakte
man, die allerlei zonderlinge gym
nastische toeren uitvoerde en daarbij
alles behalve stichtelijke liederen zong.
Het bleek te zjjn een krankzinnige
boer uit den omtrek, die over het hek
was geklommen, een beeld van zjjn
voetstuk had geworpen en er zelf op
was gaan staan. De man werd oogen-
blikkeljjk verwijderd en naar een ge
sticht gebracht.
Er slecht afgekomen. In de Am-
rumerstrasse te Berlijn had een man
een jonge dame een taschje, bevattende
10 mark, uit de hand gerukt en was
daarna op de vlucht gegaan. Op het
hulpgeroep van de bestolene, begon
nen de menschen, die in de straat
liepen, jacht te maken op den dief.
Toen zjj hem ingehaald hadden en hjj
zich met een stok begon te verweren,
werden de vervolgers zoo woedend,
dat zjj hem met stokken en papapluies
gingen afranselen, terwijl een van hen
hem zelfs met een mes vier steken in
zjjn hoofd toebracht. De half-g
dief werd eindelijk door de poli tie
ontzet, en omdat zyn wonden met
ongevaarlijk waren, met een zieken
wagen naar het hospitaal gebracht.
De antithese in de koffteboonen l
De kok van het hospitaal te Koeta-
Kadja (Atjeh) moest een partij koffie
branden, waaronder nogal boonen van
Liberia koffie het branden viel echter
niet goed uitsommige boonen waren
te veel, andere onvoldoende gebrand.
Deswege berispt, verantwoordde de
kok zich, dat de schuld lag aan die