I
w
I
BIJVOEGSEL H GOESCHE COURANT.
I
I
I
I
I
I
ZATERDAG HSl 25 SEPTEMBER 1909. No. 113.
I
I
I
I
'I
I
I
I
I
Kunst en Wetenschap.
Brondgkest.
Voor dit seizoen was de heer Brond-
geest verbonden aan het tooneelge-
zelschap van jioyaards, doch de ge
neesheer had den heer Brondgeest
verboden weder op te treden, daar zijn
gezondheid nog veel te wenschen
overlaat.
De verbintenis van den heer Brond
geest met Royaards gezelschap is nu
door den kantonrechter ontbonden
verklaard.
Peter Benoit.
Maandag a. s. heeft te Antwerpen
het zevende jaarfeest van het Peter-
Benoitfonds plaats. Drie verschillende
koorwerken worden ten gehoore ge
bracht, namenlyklo. Caïn en Abel,
waarmede Benoit den prijs van Rome
behaalde (1857); 2o. Prometheus (1867);
So. De Genius des Vaderlands (1880).
Benevens voormelde Koorwerken
zal Benoit s Klavierconcerto (1865)
door den wereldberoemden kunstenaar
Raoul Pugno vertolkt worden.
School <sn Kerx.
Examen vrije en orde-oefeningen.
Bij beschikking van den minister
van binn. zaken is lo. bepaald, dat
het examen ter verkrijging van de
akte van bekwaamheid voor huis en
schoolonderwijs in de vrije en orde
oefeningen der gymnastiek voor het
jaar 1909, zal aanvangen op 14 Oc
tober, en dat de commissiën, met het
afnemen van dit examen belast, zit
ting zullen houden te Breda, Venlo,
Rotterdam, Haarlem, Leeuwarden en
Deventer -
2o. zjjn benoemd in de commissie
Bredaa. tot lid en voorzitterdr.
J. L. A. Steyns, schoolopziener in
het district Roermond
b. tot leden W. H. Njjsten, onderw.
aan de rijkskweekschool voor onderw.
te Maastricht; S. Halbesma, onderw.
aan de Chr. normaalschool „de Klok-
kenberg", te Nijmegen; mej J. C.
Tibo, onderw. aan de rijkskweekschool
voor onderw. te Apeldoornmej. J.
Minkman, gymnastiekonderw. te Arn
hem.
Staten-fieueraal.
Eerste en Tweede Kamer.
In de Eerste Kamer is gisteren met
28 tegen 15 stemmen het wetsontwerp
tot regeling van den achterstand by
de rechterlijke macht aangenomen.
Het verzet was zwak. De heer Ver-
lieijen had zich er tegen verklaard op
bezadigde manier, de heer v. d. Biesen
had weer eenige van zjjn onbeduidende
laag-bjj-de-grondsche praatjes met zoo
genaamde grappen gedebiteerd en de
minister stelde de portefeuille-kwestie
Toen ging het ontwerp er als ge
sneden koek door.
Nu zal dan een begin gemaakt
kunnen worden met de opheffing van
misstanden in de rechtspraak. Het
ontwerp maakt het bejaarde rechter
lijke ambtenaren mogelijk onder genot
van een groot pensioen de magistra
tuur te verlaten en zal pogen den
overvloed van aanhangige zaken bjj
rechtbanken op te ruimen.
De Tweede Kamer heeft den heer
van Bylandt als voorzitter geïnstal
leerd
Uit de Pers.
Zaak Kuyper.
Van den maandeljjkschen Terug
blik", die Ons l'ijdschrift, het anti-rev.
literaire orgaan, pleegt te geven, is
ditmaal een gedeelte gewijd aan de
Kuyper-Lehman-zaak. De schrijver
herinnert er o a. aan, ,dat ons Christe
lijk leven staat onder den eisch der
Christelijke moraal", en laat daarop
de vermaning volgen„Wie Christen
is, heeft toe te zien, dat dit geen doode
letter worde". Ook drukt hij zijn on
genoegen er over uit, dat men den
leider der a-r. party niet ter verant
woording roept. „f£r schijnt waarlijk
te veel met de gedienstigheden der
practijk te worden gerekend in som
mige kringen, indien men staat tegen
over personen, die een hooge plaats
innemen". De schrijver acht het met
't oog hierop bedroevend, dat men
thans ook in de Geref. kerken een
verz iking der tucht aanschouwt, ,die
men elders alleen mogelijk had ge
acht".
Deze zi jdelingsche verdachtmaking
aan de niet-kerkelijken, op hetzelfde
oogenblik, dat men zeil zijn eigen
zonde moet erkennen, is kenteekenend
voor de eigengerechtige opvattingen
van den schrijver.
Te meer daar hij tegelijkertijd ge
noodzaakt is, te waarschuwen, dat
de zaak-Kuyper-Westmeyer-Lehman,
niet alleen staat.
Hij zinspeelt nl. op „zekere Apel
doorn Brussel Haag—Amsterdam-
sche historie"' waarvan het gerucht
doordrong tot kringen, „waarin men
dan wel tot oordeelen bevoegd is,
maar men schijnt een onderzoek, dat
wel is waar moeilijk is, niet goed aan
e durven".
t En de schrijver vermaant verder
„Laat men zich daar toch overheen
Zetten.
„Met bedekken en stilzwijgen maakt
men stinkende wondeplekken in ons
Kerkelijk en Christelijk samenleven.
Mannen met beroemde namen moge
niet als priesters en hoogepriesters
voor de groote menigte staan terwijl
in de kringen der Levieten een flui
steren gaat over de vlekken op het
priesterkleed".
Rechtzaken,
Arrondissements- Rechtbank
te Middelburg.
In de zitting van heden (Vrijdag)
zjjn veroordeeld wegens
StrooperjjJ. K., arbeider 19 jaar,
A. K. 24 jaar, kantoorbediende, beiden
te Ovezand, tot f 1 b. of 1 dag hech
tenis voor ieder.
Bjj bevelschrift van de Arrond.
Rechtbank zijn o.a. de volgende zaken
naar de terechtzitting verwezen
le. de zaak contra F. S. 20 jaar,
boerenknecht, geboren te Krabbendy-
ke, beklaagd van verkrachting
'2e. idem tegen H. A. P. 50 jaar,
geb. en wonende te Rotterdam en
J. W. 39 jaar, grondwerker geboren
en wonende te Noordwolde, beiden
gedetineerd, beklaagd van verschillen
de diefstallen op Zuid-Beveland.
Omkooperij bij een verkiezing.
Voor de arrondissements-rechtbank
te Maastricht heeft terecht gestaan
E. v. K., te Houthem, beschuldigd
van omkooperjj. Hem wordt ten laste
gelegd, aan een kiezer voor de Provin
ciale Staten in het distriet Meersen
20 mark te hebben gegeven om op
den heer Erens te stemmen, wat de
kiezer verklaart ook gedaan te hebben.
Het O.M. requireerde 14 dagen ge
vangenisstraf.
De f2000 uit een
brief. Het gerechtshof te Amsterdam
heeft in hooger beroep uitspraak ge
daan in de zaak tegen R. baron v. H.
v. B., bjj vonnis van de rechtbank te
Utrecht dd. 24 Mei jl. veroordeeld tot
3 maanden gevangenisstraf (geëiseht
was 6 maanden) wegens oplichting,
strafbaar gesteld by art. 326 Straf
recht.
Kortelyk zy herinnerd, dat de zaak
betrof het doen brengen, op 18 Januari
jl., van een aangeteekenden brief met
aangegeven waarde van f 20O (in
twee bankbiljetten) ten postkantore te
Utrecht, geadresseerd aan mr. Kink
te 's-Gravenhage, welke brief by aan
komst aldaar alleen het velletje papier,
niet de bankbiljetten inhield, terwjjl
bjj nadere beschouwing bleek, dat de
enveloppe aan de onderzijde een weer
dichtgeplakte coupure vertoonde.
Het Hof, van oordeel, dat het onder
zoek niet volledig is geweest, gelastte,
dat alsnog een tiental personen als
getuigen zullen worden gehoord, onder
wie mr. P. Rink en mr. Schepel, en
dat mitsdien het onderzoek zal worden
hervat ter terechtzitting van 13 Octo
ber a.s., des voormiddags te 10 Vs uur.
Moord te Apeldoorn. Het gerechts
hof te Arnhem veroordeelde gisteren,
W. P., bakkersknecht te Apeldoorn
wegens moord op zyn patroon, tot
twintig jaar gevangenisstraf met af
trek van de reeds preventief in hech
tenis doorgebrachten tjjd, zulks met
vernietiging van het vonnis der Zut-
phensche rechtbank, waarbij AU tot
vijftien jaar was veroordeeld. De eisch
was levenslange gevangenisstraf.
Landbouw, Veeteelt en Visscherij.
Amerikaansohe
Kkuisbessenmebldauw.
Processor Ritzema Bos verzoekt ons
opname van het volgende
Daar de zoo gevaarlijke kruisbes-
senziekte, bekend onder den naam
„Amerikaansohe meeldauw", met stek
ken of struiken van kruisbessen kan
worden overgebracht naar terreinen,
waar de ziekte nog niet voorkomt,
heb ik in Augustus den kruisbessen-
telers aangeraden om alleen stekken
en struiken van kruisbes te betrekken
uit kweekerijen, die door ambtenaren
van den Phytopathologischen Dienst
vry zijn bevonden van Amerikaanschen
meeldauw.
Aan de kweekers, op wier terreinen
deze ziekte niet voorkomt, worden
door my van af de tweede helft van
de maand September certificaten uit
gereikt, waarin verklaard wordt, dat
hun kweekerjj(en) vry van Amerikaan
schen meeldauw zijn.
Nu de levering van stekken en
struiken een aanvang gaat nemen,
geef ik nogmaals aan alle belangheb
benden in ons land den raad
„Vraagt by elke zending stekken
of struiken van bruisbes, die gij koopt,
een certificaat als bovenbedoeld en
en weigert elke zending van dit ge
was, by welke zoodanig certificaat
niet kan worden overgelegd.
De directeur-generaal van den
Landbouw.
Naar aanleiding van het bericht,
dat de heer H. J. Lovink, directeur-
generaal van den landbouw, directeur
van het Departement van Landbouw
in Ned.-Indië zou worden, schryft de
N. Ct.:
Algemeen, niet slechts in landbouw-
kringen van den hoogsten tot den
laagsten, maar ook in het staatsbestuur
zal het heengaan van deze actieve, de
gelijke en deskundige persoonlijkheid
worden gevoeld als een groot, een
zeer groot verlies voor de zoo krach
tig herboren takken van nationale
welvaartlandbouw, tuinbouw, vee
teelt en zuivelbedrijf.
Als op het gezegde „niemand is
onmisbaar" uitzonderingen mogelijk
zyn. dan staan we hier voor zulk een
uitzondering. Onze landbouw in
algemeenen zin genomen kan de
voortstuwende en tot daden bezielende
kracht van den heer Lovink in waar
heid nog niet missen. Zeker, hij heeft
school gemaakt. In de naast en onder
hem werkenden zal de door zyn voor
beeld aangeblazen vonk nog lang
blijven gloeien. Maar zal die bijwijlen
ook in vlam schieten als thans, of zal
ze langzaam versmeulen, wanneer de
hand, die de ambtelijke asch wist op
te rakelen, verre zal zijn
Mocht de heer Lovink besluiten tot
heengaan, zulk besluit valt slechts
te eerbiedigen. Ook ginds wacht hem
een hoogst nuttige, niet minder eer
volle werkkring.
Maar wat hij achterlaat aan leegte
die aan te vullen zal zeer moeilijk
blijken-.
Reclame.
Voor Maaglijder-», die geen eetlust
hebben, is ,,KCFEa£" in melk
of vleeschsoep gekookt, dikwijls het
eenige voedingsmiddel, dat dè Zieken
zonder tegenstand nemen en gemak
kelijk verteren.
Stadnieuws.
het hosgaarschk kunstenaars
ensemble.
Vier café-eoneert-artisten in rok met
wit vest, die een tournee maken door
ons land.
Ze zaten op het tooneel met bosch
decor en het publiek, stemmig in de
stemmige zaal, wachtte wat komen
zou.
Feitelijk waren die vier Hongaren
niet thuis in de sociëteit. Maanden
lang zyn zy opgetreden in de Kurhaus-
bar te Scheveningen en daar is hun
element. Wat alles daar anders lijkt
by het schitterende electrische licht,
als buiten rinkelend de trams voorbij
glijden, elke windzucht een zoet aroma
mededraagt, het onzegbare geheim
van den zomernacht fluistert in het
duister.
Daar waren ze thuisDoch hier
Dat was de eerste indruk, maar
dan zette het viertal een bekende
melodie in en langzamerhand veran
derde de stemming in de zaal, tintelde
er een overmoedige levenslust tus-
schen de vier muren.
Een recensie Ja, die is nu juist
van zoo'n ensemble niet te geven.
Al wat het viertal deed, spotte met
wat wij weten van muziek. Maar aar
dig en prettig en behoorlijk was het.
De toon van den eersten violist b.v.
was zoo vol verve en geraffineerd, de
tempi waren zoo uitgelaten overmoe
dig, dat alle critische neiging ter
neder geslagen werd.
De vier Hongaren zetten in en men
luistert. Kalmweg worden alle tempi
veranderd, nooten gerekt of plotseling
afgebroken en men komt juist half
gemelijk tot de conclusie, dat het vier
tal het publiek voor den mal zit te hou
den,alsplotselingdie uitgelatenheidver-
andert in een zacht zingende weemoed.
De eerste viool fluistert klagend-zacht
een oud verhaal, vertelt een in-droef-
geestige legende en dan een on
verwacht forto en weer verandert de
stemming. Het is toch maar café-
coneertmuziek, denkt men, maar dade
lijk daarop, zonder eenigen overgang
klinkt wederom ontroerend de wee
moed.
Maar vooral, laten we dit ensemble
niet uit zuiver schools-muzikaal stand
punt willen beoordeelen.
Wat het programma betreft, we
hadden gaarne wat meer nationale
Hongaarsche muziek en wat minder
operafantasieën e.d. gehoord. De soli
op de cymbaal bv hadden meer indruk
gemaakt als er niet een Tannhauser
en Paljas op ware gegeven.
Met toegiftjes waren de Hongaren
zeer royaal. Nog was het applaus niet
verstomd, of de leider stond ai weder
met de viool aan de kin. Het gevolg
was, dat het concert veel te lang
duurde.
Het publiek was niet talrijk: ruim
zestig menschen.
Dk Dollabprinses.
Zooals uit een advertentie in dit
nummer bljjkt, gaat de opvoering van
„de Dollarprinses" op 6 Oct. a. s. door.
Doopsgezinde Gemeente.
Zondag 26 Sept. Geen dienst.
Provincienieuws.
KepcUn. Benoemd tot koster dhr.
G. Lepoeter en tot voorzanger dhr.
L. Vreoke.
De heer J. van der Brugge Az.,
oud-leerling der R. H. B. S. te Goes,
legde deze week met gunstig gevolg
examen af voor Hoofd-Machinist by
de Koninklijke Marine.
B.i.nri.M-td. Onze schietvereeniging
„Willem Teil", heeft deelgenomen aan
den tweedaagsehen provincialen schiet
wedstrijd, uitgeschreven door de
seherpschuttersvereeniging „Voor Va
derland en Koning" te Neuzen en
heeft bijzonder veel succes gehad.
De vereeniging behaalde den twee
den prijs in den bondskorpswedstrijd
van den Zeeuwschen schietbond, 200
M., met 919 punten en den eersten
pry's op de korpsbaan, 15 M. met 305
punten.
De heer J. Bruggeman alhier be
haalde den 3en prijs in den perso-
neelen wedstrijd op 200 M. en op den
vryebaan wedstrijd op 15 M. was eerste
prijswinnaar de heer J. J. Hoogvliet
alhier.
lerseRe. Donderdagavond verga
derde de gemeenteraad ter behande
ling der gemeente-begrooting.
Vooraf werd definitief besloten (in
de vorige vergadering geschiedde dit
in beginsel) tot den aankoop van een
stukje grond, groot 5 eA. voor den
aanleg van een goot. (Koopprijs
f 7,645)
De begrooting bevatte een voorstel
tot verhooging der salarissen van de
beide klerken ter secretarie, en wei
voor ieder f 50. De heer Sauer bestreed
deze verhooging op grond dat een
der klerken best gemist kon worden,
en deze heel wat bijverdiensten had.
De post bleef evenwel gehandhaafd.
Later stelde de heer Sauer voor,
het werkloon van den gemeente-arbei
der Tramper met f0,50 teverhoogen,
en nadat dit aangenomen was kreeg,
op voorstel van den heer Cupery, ook
de andere gemeente-arbeider 50 cent
meer.
Nog onderging, naar aanleiding van
een provinciaal blad, de postrijks-
uitkeering volgens art. 1, wet van 24
Mei 1897, een verhooging, en wel
van f620.
Zoodoende werd het eindbedrag van
ontvangsten en uitgaven f 33227,211
en de post voor onvoorz. uitgaven
f638,11 Va- Met deze cijfers werd zij
met algemeene stemmen aangenomen.
De heer Bom wilde laatstgenoemden
post gebruiken om daarvan alsnog
een sloot (van af dr de Man tot de
oude begraafplaats) te dempen, doch
de voorz. achtte het onnoodig zich nu
daaromtrent reeds te binden, terwijl
de raad de demping van die sloot
vroeger had afgestemd.
Daarna werd de vergadering gesloten.
flpulnl«qo«. Door de brandwaar
borg maatschappij voor Zeeland is
aan de brandweer van Kruiningen
en Hansweert eene premie toegekend
van f35 voor het flink optreden bjj
den brand van 14 Sept. 1.1. in de
zeilmakerij van de firma Gebr. Ribbens
te Hansweert, waardoor grooter schade
is voorkomen.
W«o>'d<». Benoemd, met ingang van
8 October a. s. tot kommies by 's rjjks
directe belastingen ter tijdelijke stand
plaats Sas van Gent de heer J. Sonke,
alhier.
Rl<l*nd-B«ih. Tot kommies by
de Ryks-Directe-Belastingen is met
ingang van 8 October a. s. te Sas van
Gent benoemd dhr. M. Raster, alhier
woonachtig.
(WlnKonlreelie. In de vacature-van
Nieuwenhuyzen zjjn officieel candidaat
gesteld voor lid van den gemeente
raad, de heeren Abraham van Hee
en Pieter van der Moere.
Kolijnsplaal. De heer W. J. de
Vos alhier, postbode van hier op
Kortgene, is met ingang van 1 Oct.
a. s. aangesteld tot brievenbesteller
te Kamperland.
Premiën voor het dooden van
zeehonden. De minister van landbouw,
nijverheid en handel, gel. op het Kon.
besl. waarbij premiën zijn uitgeloofd
voor het dooden van zeehonden binnen
het watergebied van het rijk, brengt
ter algemeene kennis
a. dat gedoode zeehonden ter ver
krijging van de premiën in de nage-
noemde gemeenten kannen worden
getoond
Provincie Zeeland Breskens, Brou
wershaven, Bruinisse, Haamstede, Neu
zen, Tholen, Veere, Vlissingen, Ierseke.
De Commissaris der Koningin in
Zeeland, mr. Dyekmeester, bevindt
zich met verlof te 's-Gravenhage.
Gemengd Nieuws.
De drievoudige moord. Men schryft
uit Hoogeveen aan de Zw. Crt.
Naar aanleiding van ons bericht
inzake den getuige Vernim, zijn we
direct naar Koekangerveld gegaan,
om van diens vrouw nadere bijzonder
heden te vernemen, en kunnen na
het volgende melden. Vernim was
Donderdags (den dag, waarop de mis
daad gebeurde) naar zyn vader te
Echten geweest, om te helpen dorsohen
en keerde omstreeks 8 V» uur naar
huis terug. Op ongeveer 4 a 500 pas
afstand van de woning van den ver-
slagene, hoorde Vernim plotseling een
erbarmelijk gejammer en geschreeuw
achter genoemde woning, dit gelnid
verplaatste zich nu naar de voorzijde
van het huisje. Toen Vernim het huis
passeerde, was alles stil, doch tussehen
getuige en vermoorde's woning hoorde
hy plotseling heel duidelijk de stemmen
der beide zoons van Bakker. Getuige
ging naar zyn hnis zonder zyn
vrouw van een en ander iets te
zeggen, volgens hem, om zjjn vrouw
niet beangst te maken. Den volgen
den avond vertelde hij aan zjjn vrouw
hetgeen hy gehoord had, doch uit vrees
werd gezwegen.
Vernim, dien w(j in zijns vaders
woning aantroffen (hij was juist uit
Assen terug) bevestigde bovenstaande
en verklaarde ons pertinent, dat hij
duidelijk de stemmen herkende van
de gebroeders Bakker.
Bjj de eerste huiszoeking bjj den zoon
Klaas is in de lade van het kabinet
tussehen de kleeren gevonden een
zakboekje, waarin aanteekeningen van
den verkoop van schapen. Ook stond
in het hoekje, waaruit eenige blad
zijden waren gescheurd de handtee-
kening van den vermoorden schaap
herder Jan Winters. Over de her
komst gevraagd, kon Klaas geen in
lichtingen geven.
Bij onderzoek is nog op de hilde
verstopt gevonden een oude wagenas,
waarop heel nauwkeurig past de moer,
die by het ljjk van den vermoorden
schaper Winters is gevonden. Men
acht dit een zeer belangrijke ontdek
king.
Droeve daad. Woensdagavond
werd door vrouw P., die te Zwolle
geseheiden leeft van haarman, welke
in Dnitsehland met hare ongehuwde
dochter woont, aan een 12-jarig meisje
een mandje ter hand gesteld, om dat
ten huize van W. J. in de Akker
straat te bezorgen, met de boodschap:
hier is een pakie van vrouw P. Toen
men bemerkte, dat er een levend kind
in lag, werd het mandje niet aange
nomen en daar vrouw P. zich inmid
dels verwijderd had, bezorgde men
het op het politiebureau, alwaar bleek,
dat er een levend meisje van pi. m.
9 weken in lag. Vrouw P. werd ten
huize van haar te Zwolle wonenden
broeder opgespoord en naar het po
litiebureau overgebracht, waar inge
volge art. '255 W. v. S., procesver
baal tegen haar werd opgemaakt,
terwijl het kind ter verpleging naar
het Passantenhuis werd vervoerd.
Het reisbiljet van Minister Heems
kerk zoek. De doorloopende vrijkaart
le klasse op de lijnen der Staatsspoor
ten name van mr. Th Heemskerk,
Minister van Binnenlandsehe Zaken,
is verloren geraakt. Op de aanhouding
daarvan wordt door de directie der
S. S. een premie van f 10 gesteld.
De Trappisten van Tilburg. In
aansluiting aan vorige berichten, aan
gaande de paters Trappisten te Til
burg, wordt thans gemeldt, dat de ex-
abt zijne onderwerping heeft getee-
kend.
De paters zullen onder een nieuw
bestuur eerstdaags de abdij wederom
betrekken. De flnaneieele zaken zul
len geheel tot tevredenheid der cre
diteuren geregeld worden.
Een misdaad 1 Woensdagmorgen
is uit den Geestersingel te Alkmaar
het lyk opgehaald van een onbekend,
als heer gekleed manspersoon. Zijn
hemd was gemerkt met een monogram
I. M. In zijn zakken zyn slechts een
zakdoek en een knevelborsteltje ge
vonden.
Dinsdagavond ongeveer halfnegen
heeft de man het eafé van den heer
Kolf bezocht, waar hij eenigen tijd
met de dochter heeft zitten praten,
wie hij vertelde, dat hij naar Rotter
dam, Den Haag, Amsterdam en naar
Haarlem was geweest. De bezoeker
had een parapluie bij zich en droeg
een horloge aan een gouden of doublé
ketting. De parapluie is door een
agent van politie geheel verscheurd
in een bosehje nabij het kruithuisje
teruggevonden van het horloge geen
spoor.
Beslag op een Zareedeohe
onderzeeboot.
De nieuwe Zweedsche onderzeeboot
Hvalen heeft Dinsdag in de Noordzee
een gebrek aan het roer gekregen en
seinde aan het loggersehip VI. 51 uit
Vlaardingen om hulp De VI. 51 zou
do Hvalen naar den Waterweg sleepen,
doch kort voor de haven moest de
VI 51 wegens winddstiite ankeren.
De Hvalen maakte toen het stuur-
toestei in orde, waarna een officier van
de Zweedsche boot voorstelde de over
eenkomst van het sleepén te verbre-
