N*. 112 1909
Donderdag 23 September.
9(j8te jaargang.
ii FEUILLETON.
In stormachtige Tijden.
GOESCHE
COURANT.
l'elofoounummer 82. Directeur A. F. A. van Setebs. ^Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Hoofdredacteur W. Kerbemans.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, in Goes 0,75, buiten Goes, franco 1,25.
Afzonderlijke nomtners 5 cent.
Inzending van advertentiën vóór 2 uren op den dag der
uitgave.
De pr(js der gewone advertentiën is van l-5regeisB0 ct., eiken regel meer 10 ct
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels k f 1,berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
SV Zij die zich met 1 Oct.
a. s. op ous blad aboaueeren,
ontvangen de tot. dien datum
verschijnende nummers gratis.
Openingsrede
Dinsdagmiddag 1 uur heeft de Minis
ter van Binnenlandsche Zaken, de heer
Heemskerk, wegens afwezigheid van
H. M. de Koningin de vereenigde zit
ting der Kamers geopend en daarbij
de volgende openingsrede uitgespro
ken
Mijne Heeren
De Koningin, wier moederplicht haar
verhindert in persoon deze zitting van
de Staten-Generaal te openen, heeft
ons opgedragen in Haren naam die
taak te vervullen. De geboorte van
prinses Juliana, waarbij zoo ruim
schoots is gebleken van hartelijke
deelneming in het geluk van Hare
Majesteit en Haar Huis en van dank
bare vreugde over den zegen aan
het vaderland geschonken, heeft een
nieuw band; tusschen het Konink
lijk Hnis en het volk gelegd. De
betrekkingen met de buitenlandsche
mogendheden zijn van den meest
vriendschappeiijken aard.
Ofschoon de toestand van land- en
tuinbouw niet onbevredigend kan
worden genoemd, staat te vreezen,
dat tengevolge van de voor het ge
was ongunstige weersgesteldheid de
uitkomsten van 1909 in menig opzicht
belangrijk bij die van vorige jaren
zullen achterblijven.
In den toestand van handel en nij
verheid kwam eenige verbetering.
Ook het scheepvaartverkeer is dit jaar,
althans voor sommige havens, toege
nomen. In het scheepvaartbedrijf
bleven echter ook nu de uitkomsten
van de algemeene vrachtvaart bene
den hetgeen mag worden gewenscht.
De toestand der koloniën is over
het algemeen bevredigend. De gunstige
berichten omtrent den gang van zaken
in Atjeh doen vertrouwen dat de be
stuursvoering in dat gewest in de
goede richting wordt geleid. Zoo hier
te lande als in de koloniën kwijten
burgerlijke en militaire landsdienaren
zich op lofwaardige wjjze van hunne
taak. Evenals tot hiertoe blijft de re
geering naar de toepassing van chris
telijke rechtsbeginselen streven. De
flnancieele toestand des rijks eiseht
dringend voorziening. Een voorstel tot
verhooging der successie-belasting
zat u onverwijld bereiken, terwijl
een ontwerp tot herziening van het
tarief van invoerrechten, naar de re
geering vertrouwt, nog vóór den afloop
van het zittingsjaar zal kunnen worden
ingediend en eene algemeene inkom
stenbelasting in bewerking is. Het
zeer aanzienlijke tekort op den komen
den dienst vordert echter dat in af
wachting van blijvende versterking
der rjjksontvangsten buitengewone
Naar het Engelsch.
VAN
Barones OKCZY.
Plotseling bleef zij staan, want zij
had vlak bij het geluid van voetstap
pen op de dorre bladeren gehoord, en
het volgend oogenblik kwam Paul
Déroulède uit het struikgewas vlug
op haar af.
Wij waren thuis zoo ongerust
over u! zei hp bijna bij wijze van
verontwaardiging. Moeder werd zoo
rusteloos
Dat u me kwam zoeken om haar
tot kalmte te brengenantwoordde
zij vroolijk lachend, de lach van een
jong meiqje nog maar ternauwernood
een vrouw, die voelt dat zij er goed
uitziet, dat het aangenaam is met
baar te praten, die voor 't eerst de
vleugels voeit, de vleugels waarmee
z\j dat dwaze, vrooljjke geheimzinnige
land der romantiek kan binnen vlie
gen I maar ook haar machtdie
zachte, fijne macht der vrouwhet
juk dat «ie mannen zoo liefhebben,
dat zij beschimpen en toch ook weer
liefhebben, het juk, dat hen tot slaven
maakt en toch ook het gelnk van
koningen brengt.
Hoe gelukkig was deze dag geweest
Toch had er nog iets aan ontbroken 1
Petronelia was wat dom en Juliette
was nog te jong om lang in haar
maatregelen worden genomen tot aan
vulling der middelen. Behalve de
voortzetting van de heffing van op
centen op de vermogensbelasting en op
de belasting op bedrijfs- en andere in
komsten zal daartoe dienstbaar kunnen
worden gemaakt de voorgestelde ver-
booging van den accijns op binnen-
en buitenlandsch gedistilleerd, alsmede
eene voorloopige verhooging van het
tarief van invoerrechten. Een wetsont
werp tot regeling van de begrootin
gen en rekeningen van staatsbedrijven
is ter indiening gereed In zake de
arbeiders-verzekeringen zullen u
voorstellen worden aangeboden tot
regeling der verplichte ziekte-verze
kering en tot nadere wijziging der
ongevallenwet, terwijl een ontwerp,
betreffende de verplichte invalidi-
teits- en onderdoms-verzekering in
bewerking is. Indiening van een
wetsontwerp tot instelling van een
fonds ter aanvulling en verbetering
van de kustverdediging en van
het materieel der zeemacht be-
Btemd voor de verdediging van de
zeegaten kan eerlang tegemoet wor
den gezien. De reeds in uitzicht ge
stelde herziening der militiewet 1901 is
in voorbereiding Op de noodzakelijk
heid om ter verzekering van eene
behoorlijke aanvulling van het ka
der van het leger eene regeling te
treffen, blijft de aandacht der regee
ring gevestigd.
Op onderwijsgebied blijft de werk
zaamheid der regeering eenigszins
belemmerd, zoolang de hoogst ge
wichtige arbeid der ineenschakelings-
commissie nog niet is voltooid. Niet
temin zullen overeenkomstig de reeds
aangenomen gedragslijn maatregelen
van urgenten aard, welke met de taak
dier commissie niet in nauw verband
staan, niet worden uitgesteld. Een plan
is in overweging tot meer doeltref
fende subsidieering in de kosten van
schooibouw, welke thans het bijzonder
lager onderwijs menigmaal al te zwaar
drukken. Naar de mogelijkheid eener
vervroegde uitbetaling der subsidies
aan het bijzonder lager onderwijs zal
een onderzoek worden ingesteld.
Het voornemen bestaat om eene
staatscommissie in het leven te roepen
ten einde te onderzoeken welke wijzi
gingen in de grondwet behooren te
worden aangebracht. Uwe mede
werking zal, behalve voor de reeds
b\j u aanhangige of ten vorigen jare
u toegezegde wetsontwerpen, worden
ingeroepen voor verschillende andere,
waaronder eene herziening van het
strafrechtelijk deel der kinderwetten,
wijzigingen van de gezondheidswet,
van de woningwet en van de armen
wet, eene regeling van de pensionee
ring van leeraren aan bijzondere hoo-
gere burgerscholen en gymnasia, wets
ontwerpen tot toekenning van pensioen
»an de weduwen en weezen van min
dere geëmployeerden, werklieden en
bedienden, werkzaam bij inrichtingen
eigen gedachten te kunnen opgaan,
u scheen de dag plotseling volmaakt.
Nu was er iemand, die bet mooie in
het bosch, het gluren van den blauwen
hemel door het fpne bladerdak van
de met kamperfoelie omrankte boomen
kon waardeeren. Er was iemand, met
wien z{j kon praten, iemand om haar
mooie, witte japon, die zjj dien mor
gen bad aangetrokken, te bewonderen.
Maar boe weet u, waar mij te
vinden vroeg zij met een tikje eo-
qnetterie.
Ik wist het niet, antwoordde h(j
kaïn. Zij vertelden m\j, dat u naar
Suresnes was gegaan en het plan bad
door de bossehen terug te wandelen.
Dat maakte mij angstig, want nu zal
u door de Noordwestelijke barrière
moeten gaan, en
Nu?
Hij glimlachte en keek even ernstig
naar de bekoorlijke verschijning te
genover hem.
U weet toch welzei hy vroolijk,
dat die driekleurige sjerp en de roode
muts geen voldoende vermomming
zijn n lijkt allerminst op een stand-
genoote van het volk. Ik dacht wel,
dat de mousseline japon te mooi en
de kant te fijn zou zijn.
Zy lachte weer en tilde met haar
fijne vingers het elegante japonnetje
even op.
Wat is u nog zorgloos en kin
derlik! zei hjj, bijna ruw
Zou u mij liever vuil en onbe
schaafd willen zien als een waardige
mededingster van uw partijgenooten
antwoordde zy
Zjjn meesterachtige toon hinderde
van 's rijks zee- en landmacht, tot op
richting van een landstorm, tot het aan
brengen van wijzigingen in de arbeids
wet, waaronder die betreffende het ver
bod van vrouwen-naehtarbeid, welke
noodig zijn geworden door de toetre
ding van Nederland tot de desbetref
fende internationale, conventie, tot
instelling van bakkersraden, tot be-
scherming der steenhouwers en der
bootwerkers, tot herziening der hin
derwet, inzonderheid bedoelende 't
tegengaan van de vervuiling der open
bare wateren, tot -het vaststellen van
regelen betreffende de aanduiding van
handelswaren, tot bevordering van
regeeringswege van eene deskundige
en onpartijdige voorlichting der on
dernemers, meer bepaald van den
middenstand, tot vernieuwing dei-
wettelijke regelen inzake het tegen
gaan van overstroomingen en tot
bevordering van het tot stand komen
van spoorweglijnen voor het iocaie-
verkeer. Met die zjjn voorstellen in
voorbereiding ten einde belangrijke
waterstaatswerken te kunnen uitvoe
ren, waaronder de verbetering van
de groote rivieren.
De regeering blijft doordrongen van
de roeping van Nederland om het
welzijn der bevolking van de koloniën
te bevorderen. Naar inperking van
het misbruik van opium in Neder-
landsch-Indië zal ernstig worden ge
streefd. De economische ontwikkeling
der buitenbezittingen zal krachtig
worden bevorderd. Bij de organisatie
van het bestuur aldaar zullen de in-
landsebe zelfbesturen zooveel moge
lijk worden in stand gehouden. Met
de bevordering van het volksonder
wijs zoo op Java als in de buitenbezit
tingen zal worden voortgegaan. De
herziening van de thans geldende
bepalingen op de toelating en op
het verblijf en het verkeer in Ne-
derlandseh-Indië zal eerlang tot
stand komen. Een wetsontwerp is in
bewerking tot wijziging van de In
dische mijnwet, waardoor de gelegen
heid zal worden geopend om aan de
Indische geldmiddelen een grooter
aandeel te verzekeren in de winsten
uit den mijnbouw.
Veel zal weder van uwe toewijding
worden gevraagd. Moge uw arbeid
onder de zegen Gods tot heil des
vaderlands strekken. In naam der
Koningin verklaren wij de zitting der
Staten-Generaal te zijn geopend.
Dertien telegramformulieren besloeg
de openingsrede, die ons gisteren ge
seind werd en die binnen bet uur,
nadat zij was uitgesproken, in het
bezit van onze abonné's te Goes
was. Veel woorden staan er in
al zijn het dan ook geen christe
lijke, want elk liberaal kabinet zou
deze openingsrede voor zijn rekening
kunnen nemen zonder dat er iets aan
behoefde veranderd te worden. Ja,
toch, één woord is er dat even er aan
haar, zijn houding had iets pedants
en heersehzuchtigs en haar kinder
lijke vroolijk-vlug maakte plaats voor
een gevoel van onverklaarbare teleur
stelling.
Ik vraag u nederig vergiffenis,
zei hjj kalm. En moet uw vriendelijke
toegevendheid inroepen voor mijne
gemoedstemmingmaar ik ben zoo
ongerust geweest...
Waarom zou u ongerust zjjn over
rnjj
Haar bedoeling was, om dit op on
verschilligen toon te zeggen, alsof zjj
er weinig om gaf wat het antwoord
zou zijnmaar bij haar poging om
haar stem onverschillig te doen schij
nen, klonk zy uit do hoogte, een her
innering uit de dagen, toen zij de
dochter van den hertog de Marny, de
rijkste en voornaamste erfgename van
Frankrijk nog was.
Was dat aanmatigend vroeg hij
met een tikje ironie in antwoord op
haar hoogen toon.
Het was alleen maar onnoodig,
antwoordde zijIk heb al zooveel last
op uw schouders gelegd, dat ik er
niet op gesteld ben die van ongerust
heid er nog bij te voegen
U heeft rnjj geen last opgelegd,
zei hij kalm, behalve een van dank
baarheid.
Van dankbaarheid? Wat heb ik
gedaan
U is voor mijn deur dwaas en
onnadenkenk opgetreden, en dat gaf
rnjj de kans mjjn geweten ten opzichte
van een zwaren last wat te ontheffen.
Hoe dan
Ik had nooit durven hopen, ,dat
herinnert, dat we een rechtseh mini
sterie en een sterke elericale meerder
heid hebben, één woord bedolven
onder de bjjna 1000 kleurlooze. Ter
loops, haastig wordt 't gezegd, dat de
regeering naar de toepassing van
„christelijke" rechtsbeginselen blijft
streven. Een vrijzinnige regeering deed
dat ook wel, maar bijaldien de cleri-
oaleu zich het monopolie van christe
lijkheid hebben aangematigd mogen
zij alleen zulke termen bezigen.
Deze bijzondere gematigdheid kan
natuurlijk niet anders dan gerustheid
en vertrouwen wekken bjj hen die
niet tot de elericale partijen behooren.
De indruk die deze kolossale rede
achterlaat is er vooral een vanpas
op je beurzen. Niet veel andere plan
nen van beteekenis hooren we dan
voornemens tot belastingverhooging
verhooging van successie-belasting,
verhooging van invoerrechten (d. i.
duurdere levensmiddelen), algemeene
inkomsten-belastingbuitengewone
maatregelen tot aanvulling der mid
delen, opcenten op vermogens-, be
drijfs- en andere inkomsten, verhoo
ging van accijns op gedistilleerd.
Een verplichte invaliditeits- en ouder-
doms-verzekering is in bewerking.
Bji volgende troonreden zulle» we
daarvan nog wel eens hooren.
De grondwet zal onderzocht worden.
In welk opzicht? Troonopvolging, kies
recht, vrouwenkiesrecht? We ver
nemen er niets over en we missen
daar weinig aan, want vager kan een
toezegging niet zijnhet voornemen
bestaat, een commissie in het leven te
roepen ten einde te onderzoeken enz.
Veider kleingoed: herziening mili
tiewet, kustverdediging, bijzondere
schooltjes, pensioenen, watervervui
ling, het oude opium-praatje enz enz.
Woorden, woorden, woorden! Te
veel woorden, te veel beloften. De
massa is te groot om die ernstig te
kunnen bespreken.
S u i te sa nii.
Een crisis.
Griekenland maakt een crisis door
waarvan het einde niet te voorspellen
▼alt.
Vooral in het leger, onder de jongere
officieren, heeft zich een party gevormd
die blijkbaar zelf nog niet precies
weet wat ze wil, doch wel aandringt
op een verbetering in heel de orga
nisatie van de verschillende deelen
van den staat, zonder den weg aan
te geven, die hiervoor gevolgd dient
te worden.
Keeds lang broeide het, doch de
gebeurtenissen van den laatsten tijd
hebben de sluimerende ontevredenheid
doen ontwaken.
Toen voor eenige weken Turkije
een agressieve houding aannam inzake
de Kreta-kwestie, heeft het beste deel
van het Grieksche volk pijnlijk ge-
het lot mjj zoo gunstig gezind zon
zjjn mjj de gelegenheid aan te bieden
een lid van uw familie een kleinen
dienst te bewijzen.
Ik weet dat u mij onlangs het
leven heeft gered, mynheer Déroulède.
Ik weet, dat ik nog in gevaar ben
en dat ik aan u mijn veiligheid te
danken heb
Weet n ook, dat uw broeder zijn
dood aan my te danken heeft
Zij klemde haar lippen opéén, niet
in staat om te antwoorden, boos op
bem, omdat hij plotseling, zonder
vooraf te waarschuwen zijn vingers
op de verborgen wond bad gelegd.
Ik ben telkens van plan geweest
het n te vertellen, ging hy eenigszins
haastig voortwant ik had deze laat
ste dagen een gevoel of ik u bedroog.
Ik denk niet, dat u zich goed voor
kan stellen hoeveel het my kost u dat
juist nu te vertellen maar ik ben dat
aan u verschuldigd, geloof ik.
Later mocht u het te weten komen
en dan de dagen betreuren, die u
onder mijn d ik hebt doorgebracht. Ik
noemde u zooeven kinderlijk, u moet
mij dat vergevenik weet dat n een
vrouw is en daarom hoop ik, dat u
mij zult begrijpen. Ik doodde uw broe
der in een eerlijk gevecht. Hij daagde
mij uit zooals nog nooit een man uit
gedaagd is.
Is het noodig, M. Déroulède, dat
u mij dit alles vertelt viel zy hem
eenigszins ongeduldig in de rede.
Ik dacht, dat u het moest weten.
Aan den anderen kant weet u
ook, dat ik nooit meer het verhaal
van den twist van het standpunt van
voeld de machteloosheid, die den staat
doemde tot bijna onteerende toe
geeflijkheid.
Het leger, dat de grenzen had moe
ten beschermen, was niet in staat die
plicht te vervullen en met bitterheid
vroeg het volk zich af, of er dan
niets was gedaan sedert den tjjd,
dat de Grieken op de slagvelden van
Thessalië roemloos werden verslagen
door de Turksche heerscharen.
De officierenbond eisebte de afzet
ting van den opperbevelhebber, den
kroonprins, alsof deze bij machte ware
geweest een krachtige reorganisatie
door te voeren.
Niet echter de kroonprins, noch een
der andere leden van het koninklijk
huis, kan aansprakelijk worden gesteld
voor de wantoestanden in het ryk.
De oorzaak schuilt ergens anders.
Heel liet openbare leven in Grieken
land draagt de sporen van een ver
wording, waaraan heel het volk
schuld is.
Bij de verkiezingen komt dit het
duidelijkst aan het licht. Geen groote
politieke kwesties komen hierbij den
uitslag bepalen, doeh persoonlijke
sympathiën en omkooperij in het groot
spelen de hoofdrol. Het gevolg is, dat
het parlement steeds bestaat uit een
verzameling menschen, wien bet niet
in de eerste plaats om bet landsbelang
te doen is.
De offiieierenbond eisch in de eerste
plaats reorganisatie van het leger,
doeh ieder zal inzien, dat deze on
mogelijk is, zoo deze niet wordt voor
afgegaan door een reorganisatie van
het financiewezen.
Ook in Engeland zijn op het terrein
der binnenlandsche politiek binnen
kort
Belangrijke gebeurtenissen
te verwachten.
De begrooting, waarin nieuwe be
lastingen, waaronder verhoogde suc
cessierechten, accjjns op het gedistil
leerd, belasting op ongecultiveerden
grond, worden voorgesteld, zal waar
schijnlijk de aanleiding vormen tot
een ernstigen strijd.
Het Lagerhuis toch hecht zijn goed
keuring aan die begrooting, doch het
Hoogerhuis, het bolwerk der behoud
zucht, zal misschien die begrooting
verwerpen en dan is het conflict
tusschen de beide deelen van het par
lement geboren.
Wat hieruit zal voortvloeien, ligt
nog in het duister. Dat het vooreerst
tot afschaffing van het Hoogerhuis
zal komen, is, gezien de gehechtheid
der Engelsche aan oude instellingen,
niet te verwachten.
Slnneiiland.
De strijd om Brf.ükelen.
Te Loenen heeft de candidaat der
antirevolutionnairen, mr. F. H. De
Monté Verloren, Zaterdagavond een
mjjn broer zal kunnen hooren.
Op 't oogenblik dat deze woorden
over haar lippen waren, bedacht zij,
hoe wreed zij gesproken had. Hjj gaf
geen antwoord, omdat hij te ridder
lijk, te vriendelijk was om haar ver
wijten te doen. Misschien begreep hij
voor 't eerst, hoe bitter de dood van
haar broer haar getroffen bad, en
hoeveel smart het haar moest bezor
gen nu van aangezicht tot aange
zicht tegenover zijn moordenaar te
staan. Door haar tranen heen wierp
zij hem snel een bik toe. Het kwam
baar bijna voor of haar tweede ik
daarbinnen in opstand was.
Het noemen van den naam van
haar broeder, de herinnering aan
dien afsehuwelyken nacht naast zijn
lijk, aan die vier jaar, waarin zjj liet
verstand van haar vader langzamer
hand had zien verminderen, scheen
een geest van opstand en van slechte
gedachten in haar wakker te i oepen,
die zjj voelde, dat niet geheel van
haarzelf was.
In de bossehen was het stil ge
worden. Het was laat op den middag
en zij waren langzamerhand verder
van het lieflijke Suresnes en dichter
by het groote, anarchistische, moord
dadige Parijs gekomen. In dit deel
van het bosch waren geen vogels
meer, de boomen van bun onderste
takken beroofd zagen er uit als reus
achtige spoken, die sraeekend hun
melancholieke hoofden naar den hemel
ophieven.
Wordt vervolgd.)