N° 104 1909,
Zaterdag 4 September,
9(j8tc jaargang.
6 FEUILLETON.
In stormachtige Tijden.
uoesche
courant.
I'elofoonnunimer 22. Directeur A. F. A. van Setebs. Uitgave van de Naaml. Vennootschap Goesche „Courant". Hoofdredacteur W. Kebbemans.
I 'e uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, in Goes f 0,7S, buiten Goes, franco 12,5.
Afzonderlijke nommers 5 cent.
inzending van advertentiën vóór 2 uren op den dag der
uitgave.
De prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regelsöO ct., eiken regel meer 10 ct
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prjjs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels h 1,— berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
Bij dit no. behoort een bijvoegsel
Cholera.
De naam klinkt akelig en hol, er
ligt iets in dat huiveringen wekt
't woord alleen al verschrikt al. Nu
reeds minder dan voor een paar we
ken, nu spreken de menschen er bijna
vlot en gemakkelijk over, voor kort
zouden ze bij het woord cholera even
gestuit zijn. Zelfs aan deze gevreesde
ziekte, ja ook aan den dood raakt de
mensch gauw gewoon en bij hevige
epidemieën ziet men dageljjks zonder
eenige ontroering tafereelen, die onder
andere omstandigheden den toeschou
wer met ontzetting zouden slaan.
Van een epidemie zijn we tot he
den gelukkig nog verre, want bij de
sporadische gevallen, die zich in ons
land voordoen, kan men niet spreken
van een „heerschen" der cholera. Toch
is 't goed om tijdig voorbehoedende
maatregelen te nemen en vooral moet
men zich niet storen aan het zeer
domme, godslasterlijke gefemel van
sommige „fijne" kranten, die aanraden
om niets te doen en den wil des
Heeren te laten geschieden. De over
heid moest zulke gevaarlijke indi
viduen in ernstige tjjden kunnen on
schadelijk maken, want met hun van
grove onwetendheid getuigend ge
schrijf verwarren zij de eenvoudige
lezers.
Met den meesten nadruk waarschuw
ik allen, die het bot-dwepende geschrijf
in De Zeeuw lazen, om zich hierdoor
toch vooral niet te laten weerhouden
tot het nemen van de noodige maat
regelen, waarvan ik hieronder 't een
en ander zal vertellen.
De terecht gevreesde Aziatische
cholera of braakloop, is een ziekte,
waaraan gemiddeld 501, der lijders
sterven. Bjj het begin van een epidemie
stjjgt dit getal wel tot 70 K, bjj het
afnemen daalt het tot 30%.
De ljjder heeft geen koorts, de ont
lasting is zeer dun, gelijkend op rjjst-
water, in groote hoeveelheden wordt
zij atgescheiden. Daarbij komen bra
king, krampen in de ingewanden en
kuiten, een snelle vermindering dei-
krachten, het ophouden der urine
afscheiding, snel verminderen van den
olsslag, blauwe gelaatskleur en kil
heid van de huid. De huid is werkeloos,
neemt men tusschen de vingers een
huidplooi, dan verdwijnt deze niet
aanstonds.
Deze verschijnselen zjin die van de
hevigste gevallen. Een geringere
graad, bekend als cholera diarrhé
veroorzaakt een gedurige ontlasting
van waterachtige stoffen, gerommel in
de ingewanden, gebrek aan eetlust,
beslagen tong, vermindering der urine
afscheiding, dorst, pijn in de kuiten,
een drukkend gevoel in hoofd en maag.
Deze diarrhee kan de inleiding zijn
van een zwaren cholera aanval. Blijft
de choleraljjder 1 Vt etmaal in leven
dan is er hoop op behoud.
Een merkwaardig verschijnsel bjj
cholera is dat de ziekte met hardnek
kigheid de voorkeur geeft aan bepaalde
gewesten, zelfs aan bepaalde wjjken.
Zjj vertoont zich steeds op dezelfde
wjjze en gaat liefst langs de water-
Naar het Engelsch.
van
Barones ORCZY.
Juliette keek met groote, verwon
derde oogen angstig en verschrikt
naar haar vader. Hjj scheen buiten
zichzelf. Zijn gelaat had een merk
waardige uitdrukking van geestdrift
en haat ook van hoop en blijdschap,
toen hjj steelsgewjjze naar haar keek.
Dat het laatste staaltje van zjjn
verzwakt brein bjjna het arme, klop
pende hoofd verliet, daarvan had zjj
nog geen begrip. Krankzinnigheid was
een woord, dat alleen maar een vage
beteekenis voor haar had. Ofschoon
zjj haar vader op dit oogenhlik niet
begreep, ofschoon zjj half bang voor
hem was, toch zou zjj met minachting
en afschuw het idee verworpen heb
ben, dat hjj krankzinnig was.
Daarom, toen hjj haar hand naar
het bed en naar zichzelf toetrok,
schrikte zjj wel terug bjj de aanra
king van het ziellooze lichaam, zoo
geheel anders dan alles wat zjj ooit
wegen verder. Besmettelijk is de cho
lera in zooverre dat een choleraljjder
een smetstof ontwikkelt, die van den
eenen mensch op den ander kan over
gaan. Niet besmettelijk is de cholera
zooals b.v. pokken en roodvonk,
waarbij men door aanraking met den
lijder de ziekte kan krijgen.
De smetstof der cholera is alleen te
zoeken in de ontlastte stoffen der
zieken. Het omgaan met een cholera-
lijder is niet gevaarlijk, wel het om
gaan niet zijn uitwerpselen.
Welke voorbehoedende maatregelen
kan men nemen tegen de cholera
Ie. Kalm, onbezorgd en onbevreesd
zjjn voor de ziekte.
2e. Waken tegen koude voeten,
koude ingewanden en snelle afwisse
ling van temperatuur. Men drinke dus
geen koele dranken, gebruike geen
jjs enz.
3e Geen voedsel gebruiken dat aan
leiding kan geven tot buikloop
zooals onrjjp of veel ooft, salade, au
gurken, komkommers, meloenen, zure
melk enz. Stoornis der maagfuncties
werkt op de ontwikkeling van den
bacil bevorderlijk, maaglijders moeten
daarom dubbel op hun hoede zijn
en vooral geen dieet-fouten maken,
d.w.z, niet afwijken van het voorge
schreven voedsel.
4e. Elke lichte stoornis in de spjjs-
verstoring moet zorgvuldig behandeld
worden.
5e. Men z(j matig in alles, betrekke
liefst een zuivere luchtige, droge (zoo
mogelijk boven)-kamer, kleede zich
warm en stelle zich niet bloot aan
schadelijke uitwasemingen.
6e. Alle water uit stroomen en de
melk koken, ook het water dat voor
wasschen wordt gebruikt.
7e. Geen sterken drank gebruiken.
Alcohol vermindert zeer het weer
standsvermogen.
't Kan ook zijn nut hebben te zeggen
wat men doen moet als eerste hulp
bij cholera, dus voor de geneesheer
aanwezig is. Het recept is kortrust
en warmte. De dokter zorgt wel voor
de rest.
Overigens behoeft men zich in onze
provincie weinig ongerust te maken.
IN ZEELAND IS DE CHOLEKA
NAGENOEG ONBEKEND!
Dat komt omdat de cholerabacil alleen
in het water leeft. (Alle choleraljjders
in ons land zijn schippers of andere
personen die op het water verkeerden).
In het drinkwater zit dus het meeste
gevaar. In ons gewest wordt geen
water uit de rivier voor inwendig ge
bruik gebezigd en daardoor bleef Zee
land bjj vroeger epidemieën ver
schoond.
Dit moge zeker een goede gerust
stelling zjjn voor de bewoners van
deze provincie, het wettigt evenwel
geen zorgeloosheid e» de voorgeschre
ven maatregelen neme men des niette
min behoorljjk in acht.
Men moet niet wachten tot zich een
geval voordoet, maar men wapene zich
nu reeds, dan is de cholera gemakkelijk
te bestrijden.
S. C. RIBENT.
P. te Goes. Voor voorwerpen uit
Rotterdam afkomstig behoeft ge niet
de minste vrees te hebben.
B u i t e n I a n d
Verraderes.
Na Azef, den man die bjj de Rus
sische revolutionairen zich voordeed
als partijgenoot, hen aanspoorde om
aanslagen te plegen en dan de onder
nemers verried en gevangen deed
nemen, is een vrouw ontmaskerd, die
dezelfde laaghartige rol speelde.
Burtzef, die Azef heeft aangewezen
als verrader, heeft ook deze valscho
vrouw ontdekt.
Zjj woont thans te Berljjn, in Char-
lottenburgzij heetSinaida Jutschenko
en staat onder de Russen in Berljjn
bekend als een trouwe aanhangster
der revolutionnaire partjj Burtzef, die
haar betrekkingen tot de Russische
politie kende, deed daarvan mede-
deeling aan het centraal comité, dat
er echter geen geloof aan wilde hech
ten. Toen poogde Burtzef, onder ge
tuigen, Sinaida Jutschenko te doen
verklaren, dat zij als spion werkzaam
was voor de Russische politie. In een
onderhoud, dat drie uren duurde, ver
klaarde Sinaida ten slotte, overstelpt
door de bewijzen die Burtzef aan
voerde: „Ja, ik ben het, die uw vrien
den aan de Russische politie uitleverde,
ik heb uw ondernemingen doen mis
lukken 1"
Uit de verdere mededeelingen van
Burtzef blijkt, dat Sinaida sedert vijf
tien jaar in dienst der Russische ge
heime politie staat Zjj organiseerde
aanslagen, en verried dan de deel
nemers zij wierf proselieten aan voor
de revolutionnaire beginselen, die zij
met vuur wist te verdedigen, en denon-
ceerde ze later. Waar zjj de hand in
het spel had bracht zij, voor wie met
haar in aanraking kwamen, dood of
verbanning.
Sinaida Jutschenko, geboren Gern-
gross, is afkomstig uit een welvarende
en aanzienlijke familie uit Witebsk.
Zij begon haar werk als politiespion
in 1884zjj was toen 23 jaar oud.
Zjj had uitstekende betrekkingen met
de revolutionnairen, en meldde alles
wat zij weten kon, of van haar vrien
den in de partjj vernam, aan de politie,
die haar een maandeljjksche toelage
gaf. In 1895 was zjj het, die het com
plot van Raspoetin tegen den Tsaar
op touw zette, en verried. Zjj liet zich
om alle verdenking van zich af te
zetten, eveneens arresteeren en bleef
11 maanden in de gevangenis. Dit
verschafte haar in de partij den roep
van martelares. Terwijl zij daardoor
verhoogd vertrouwen genoot, ver
meerderde de politie haar maande
ljjksche toelage. Zoo groot was haar
slimheid, dat andere geheime politie
agenten, die haar betrekkingen tot
de politie niet kenden, in hun rappor
ten melding van haar makèn als een
„gevaarlijke revolutionnaire". Slechts
enkelen wisten, dat deze vrouw „ge
vaarlijke spion" was.
Na het complot vin Raspoetin gaf
Sinaida gedurende eenigen tjjd haar
werk op, om zooveel te beter het ver
trouwen der revolutionairen te winnen.
Jaren lang zond zjj geen rapporten
naar Petersburg, maar haar maande
ljjksche toelage bleef uitgekeerd wor
den. In 1905 nam zjj haar werk weder
op. Zjj trad toen niet alleen als spion1
maar als agent provocateur met groo-
ten jjver opdoor haar toedoen werd
grootendeels het welslagen der revo
lutie van 1906 verijdeld. Want terwjjl
zjj voor het revolutionaire comité
werkzaam was, verried zjj de namen
der leiders en van de geheime comité-
leden aan de politie. In 1907 bereidde
zjj den geheelen aanslag tegen den
directeur van politie Reinbott te Mos
kou voorzij had aan Fruma Frumkin
de plaats in den schouwburg aange
wezen, waar deze op Reinbott moest
schieten, en op die plaats werd dit
jonge meisje gearresteerd, door het
verraad van Sinaida.
In 1909 verried zij een door haar
zelf op touw gezette samenzwering,
waardoor een aantal slachtoffers in de
handen der politie vielenonder deze
bevonden zich een der intiemste vrien
den van Sinaida en diens zieke vrouw.
Zjj stond langen tijd in betrekking
tot Azef. Haar taak was de vastbe-
radentste revolutionnairen op te Bpo-
ren, die aan de strijdorganisatie aan
te wjjzen voor een belangrijke op
dracht, en ze dan aan de politie uit
te leveren. Vele revolutionnairen kre
gen uit handen van Sinaida de bom
men, waarmede zjj eenige oogenblik-
ken later werden gearresteerd, op
verraad van dezelfde vrouw.
Dat is het beeld der vrouw, die in
dienst der Russische politie laagheden
verrichtte, welke men onder menschen
ondenkbaar zou achten.
Binnenland.
Tweede Kamer.
De Tweede Kamer is bijeengeroe
pen tegen Donderdag 16 dezer, des
uamiddags ten half twee, tot behan
deling van de Mijnwet-Van Kol.
De afgevaardigde voor Sneek
De Javahode meldt, dat de heer Co-
ljjn thans naar Timor is, en dat hjj
na terugkomst te Batavia een eenigs-
zins langdurige reis over lava zal
maken en eerst in den loop van No
vember zjjn reis naar Europa zal aan
vaarden.
Als dit zoo is, zal dus de heer Coljjn
noch aan het afdeelingsonderzoek, noch
aan de mondelinge behandeling van
de Indische begrooting in de Tweede
Kamer deelnemen.
De parlementaire contröle op de
regeering zal dus dit jaar, wat het
koloniale beleid aangaat, ongeveer
gel\jk nul zijn. En dat nog wel nu
het voeren van dit beleid is toever
trouwd aan een minister, die zelf van
Indië niet veel weet.
0 o 81 -1 n d i
overstroominq op java.
Een Rsuler-bericht, gisteren van
Batavia verzonden, meldt dat in de
residentie Besoeki in het Zuidoosteljjk
deel van Java zware overstroomingen
hebben plaats gehad. Naar schatting
kwamen hierbjj 600 inlanders om het
leven. Spoorwegbruggen werden door
den stroom meegesleurd. De schade
aan eigendommen en aan den oogst
toegebracht is zeer groot.
aard zjjn dochter een vreeseljjken eed
afleggen, dat zjj Paul Déronlëde zoe
ken en hem zjjn leven of zjjn eer
ontnemen zou.
Het kind viel op haar knieën. De
eed was gezworen, de oude man vol
daan.
Hjj liet zjjn knecht roepen, waarop
hjj zich gerustgesteld naar bed liet
brengen.
Juliette was snikkend uit de kamer
van haar broer gevlucht naar haar
eigen vertrek, en wierp zich daar in
de armen van de vriendelijke oude
Pétronella.
HOOFDSTUK I.
Parjjs1793.
De Beleediging.
Het zon heel moeilijk uit te maken
zjjn geweest waarom Burger Dérou-
lède zoo populair was als hjj was.
Nog moeiljjker zou men de reden
hebben kunnen opgeven, waarom hjj
niet vervolgd werd zooals zooveel an
deren, die steeds de onverzadeljjke
guillotine moesten blijven voeden.
Maar Déroulède bleef onaangetast,
ja, hij behoorde zelfs nog niet tot de
verdachten. En toen in de maand Juli
de moord van Marat vele slachtoffers
naar de guillotine bracht van Adam
Lux af, die een standbeeld zou hebben
Uitbarsting van de Smeroe.
Een particulier telegram, te Amster
dam uit Soerabaja ontvangen, maakt
melding van een uitbarsting van de
Smeroe, waarbjj de tabaksonderneming
„Ketitan" geheel verwoest is.
School en Kerk.
De heer C. Betke te Zierikzee,
benoemd tot leeraar in het Duitsch
aan de R. H. B. S. te Groningen,
heeft voor zijn benoeming tot leeraar
aan H. B. S. en Gymnasium te Tiel
bedankt.
Een benoeming.
Tot leerares in koken en voedings
leer aan de Kook- en Huishoudschool
te Arnhem is benoemd mejWS. van
der Pauwert te Middelburg.
Kunst en Wetenschap.
De Noordpool bereikt.
Eindeljjk schijnt 't gebeurd te zjjn.
Na zoo vele vergeefsche dappere po
gingen is volgens ontvangen berichten
de Noordpool bereikl, de Amerikaan
dr. Cook is de man die het eerst voet
gezet heeft op dat nooit betreden deel
van de aarde.
De tot nu toe ontvangen berichten
zijn vrjj stellig, maar men bedenke
dat ook van Shackleton gezegd werd
dat hij de Zuidpool bereikt had. Hier
zjjn eenige der ingekomen tijdingen
Te Kopenhagen is bericht ontvan
gen, dat dr. Cook, die in 1907 uit Etah
(een Eskimonederzetting in Noorwest-
Groenland aan de Smithsond) vertrok,
op 21 April 1908 de Noordpool be-
Hjj is op den terugweg aan boord van
een Groenlandsch bestuursvaartuig.
Ritzau's Agentschap seint uit Kopen
hagen, dat het Deensehe schip Hans
Egede, een schip van het bestuur der
Deensehe nederzettingen op Groenland,
Lerwick is gepasseerd. De inspecteur
voor Gi oenland, die aan boord is van
de Hans Egede, seinde aan de regee
ring te Kopenhagen, dat zich aan
boord bevindt de Amerikaansche ont
dekkingsreiziger dr. Cook, die zegt,
op zjjn noordpoolexpeditie den 22en
April 1908 de pool te hebben bereikt.
De Eskimo's van Kaap York bevestig
den de juistheid van Cook's mede-
deeling.
Lecointe, de directeur van de ster
renwacht te Ukkel (hij Brussel), heeft
een telegram ontvangen van den ont
dekkingsreiziger dr. Cook, waarin deze
verklaart op 21 April 1908 de Noord
pool te hebben bereikt.
De New-York Ilerald bevat een lang
verhaal van den tocht van dr. Cook
naar de Noordpool. Na een langen
strijd tegen koude en honger, zoo
verhaalde Cook, slaagden wjj er in
de Noordpool te bereiken. Wjj vonden
daar een gebied, bewoond door een
groot wild Het jacht Bradley kwam
einde Augustus aan de grens der
bevaarbare waterenwij waren toen
709 mjjlen van de Pool verwjjderd en
besloten den tocht te maken over
Grinnelsland, en de westkust te bljjven
volgen tot aan de Poolzee. Op 19
Februari 1908 werd een groote expe
ditie uitgerust voor den Pooltocht. Zjj
willen oprichten ter eere van Char
lotte Corday, met het opschriftGroo-
ter dan Brutus", tot Chalier toe, die
haar openljjk op de pjjnbank had
willen brengen en dan aan het spit
verbranden voor haar misdaad zei
Déroulède alleen niets, en behoefde
ook niets te zeggen.
Het was de stormachtigste tjjd van
deze stormachtige revolutie. Niemand
wist 's morgens of zijn hoofd 's avonds
nog wel op zjjn schouders zou staan,
of dat Burger Samson de heul het in
de hoogte zou houden, om het den
sansculottes te laten kjjken.
Toch werd Déroulède toegestaan
zjjn eigen weg te gaan. Marat zeide
eens van hem „Hjj is niet gevaarlijk".
Dat had indruk gemaakt. Door de aan
hangers van de Nationale Conventie
werd Marat nog beschouwd als de
groote voorvechter voor Vrjjheid, een
martelaar van zjjn eigen overtuiging
tot het uiterste gebracht door het op
geljjken voet omgaan met het schuim
der menschheid. En zjjn woorden
werden nog als een schat bewaard,
die de meesten niet durfden aanran
den. De vermoorde Marat was mach
tiger dan hjj in zjjn leven ooit ge
weest was.
Wordt vervolgd.)
te voren had aangeraakt, maar toch
gehoorzaamde zjj haar vader zonder
eenige tegenwerping en luisterde naar
zijn woorden als naar die van een wjj s
man.
Julliette, je bent nn veertien jaar
en in staat te begrjjpen, wat ik je zal
vragen. Als ik niet gekluisterd was
aan dezen ellendigen stoel, als ik geen
hulpeloos, rampzalig verlamd wezen
was, zou ik niemand opdragen zelfs
joa niet, mijn eenig kind, om dat te
doen wat voor de eer van ons geslacht
noodig is.
Hjj zweeg even, toen ging hjj ern
stig voort.
Denk er aan, Juliette, dat je
een afstammeling bent van het ge
slacht de Marny en daarom zul je
een eed afleggen, een eed, waarvan
je alleen door den dood verlost kunt
worden. Wil je voor mjj een eed
afleggen, kind?
Als u het wenscht, vader, wat
moet ik zeggen
Dat je den dood van je broeder
zult wreken 1
Maar, vader
Zweer het, kind
Hoe kan ik dien eed gestand
doen, vader? Ik begrjjp niet
God zal je leiden, kind. Als je
ouder bent, zul je dat begrjjpen.
Even bleef Juliette nog aarzelen.
Zjj was juist op den leeftjjd tusschen
kind en vrouw, en dus zeer vatbaar
voor allerlei indrukken.
Haar geheele korte leven door had
zjj met haar geheele hart in harts
tochtelijke vereering haaf vader aan
gehangen, hetgeen haar volkomen
blind had gemaakt voor zjjn steeds
achteruitgaande vermogens en de
zwakheid van zjjn geest,
Een overdreven, misschien ziekeljjk
verlangen naar martelaarschap maakte
zich van haar meester ook misschien
wel zonder dat zjj 't zichzelf bewust
was een soort van trots op! het ge
wichtige van haar toestand, haar doel
in dit leven, haar persoonlijkheid, want
zjj was in elk geval nog maar een
meisje, een kind, dat eens een vrouw
zou worden.
Maar de oude hertog werd steeds
ongeduldiger.
Je aarzelttoch zeker niet, is 't wel
Juliette, hjj het ljjk van je broeder,
dat om wraak schreeuwt Jij, de
eenige Marny, die is overgebleven,
want van dit oogenolik af zal ik
ook zoo goed als dood zjjn.
Neen, vader, zei het jonge meisje
zenuwachtig fluisterend. Ik aarzel niet.
Ik zal zweren, wat u van mjj verlangt.
En daar liet de krankzinnige grfs-
