N*. 100 1909
Donderdag 20 Augustus.
9ö8te jaargang.
2 FEUILLETON.
In stormachtige Tijden.
Gemeentt raad van Goes.
GOESUHE
COURANT.
t'elofoounummer 22. Directeur A. F. A. van Seters. Uitgave van de Naaml. Vennootschap Goesche „Courant". Hoofdredacteur W. Kerremans.
De uitgave dezerCourant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, in Goes 0,75, buiten Goes, franco f 1,25.
Afzonderlijke nommers 5 cent.
inzending van advertentlën vóór 2 uren op den dag der
uitgave.
Deprjjs der gewone advertentlën is van l-5regels50 ct., eiken regel meer 10 ct
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels k f 1,berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
ROOMSCBE POLITIEK.
De Vaticaansche of pauselijke pers
de Unita Oattolica heeft zich geuit
over het samengaan van roomschen
en protestanten. Het pauselijke blad
wil daarvan volstrekt niet hooren,
omdat dit „schadelijk zou werken op
het katholicisme". En dan schrijft de
Unita Cattolica verder
.Tijdelijk, in afzonderlijke geval
len, konden de Katholieken, gelijk
zjj het reedB met de sociaal-demo
craten hebben gedaan, ook met de
Protestanten samengaan, maar niet
aanhoudend, want een verbond met
hen eischt ten eerste eenig toegeven
(in daarmede een openlijke erken
ning van het Protestantismever
volgens moeten de Katholieken
daarmede er afstand van doen, het
openbare leven naar zuiver Katho
lieke beginselen te hervormen en
zich door de geestelijke overheid
te laten leiden, gelijk het aller
Katholieken plicht is. Ook zou men,
en hierin ziet het pauselijk blad het
ergste nadeel, uit liefde tot de bond-
genooten te zeer den nadruk leggen
op het gemeenschappelijk Christe
lijke, en het confessioneel scheidende
op den achtergrond laten treden."
Koomsche lezers zullen zich ver
baasd afvragen met de sociaal-demo
craten Dat zjjn toch zooveel als baar
lijke duivels, tegen wie door de
geestelijkheid zonder ophouden ge
waarschuwd wordt Mogen we met
dn socialen samengaan
De oplossing ligt hierin dat in
Nederland strengeljjk verboden is wat
in Duitschland gehuldigd wordt en
ook omgekeerd. In Nederland mogen
de katholieken niets te doen hebben
met de socialisten, in Duitschland gkan
ze kerkelijk goedgekeurd hand
ill hand. In Nederland hebben de
roomschen een innigen band gelegd
titsschen de katholieke partij en de
niet-katholieke partijen, in Duitschland
wordt dat door de pauselijke pers
verboden.
't Wordt een lastig geval voor
roomsehe landgenooten, die naar het
rjjk van Wilhelm gaan of roomsehe
Duitschers, die zich hier te lande komen
vestigen. Zulken krjjgen dan een kijkje
achter de schermen dat wel tot na-
denken brengt.
VHEEMDE MANIEREN.
Men zegt ons dat er in de Middel-
burgsche Courant een ingezonden stnk
is opgenomen, waarin een of ander
Wissekerksche heer opkwam tegen
onze overwegingen in het artikel
„Bijzondere liefde". De mededeeling
hebben we voor kennisgeving aange
nomen. Wie 'tniet eens is met be
schouwingen in ons blad, die kan re
kenen op gulle gastvrijheid in de
l foesche Courant om van dat niet-eens-
zjjn te doen blijken, doch wanneer
men, om ons te weerleggen, zich wendt
tot een ander blad, dan laten we ons
met zoo een opposant niet in.
Er zijn ook couranten, die de goede
j ers-usance huldigen zoo'n inzender
te verwijzen naar het blad waartegen
hij 't heeft.
Naar het Engelsch.
VAN
Barones ORCZY.
Voor den eersten keer werd dit hem
nu duidelijk. Ieder der aanwezigen
moest overtuigd zijn, dat hij deze
twist niet opzettelijk had gezocht, dat
hij zich volkomen als gentleman had
gedragen en toch kwam nu niemand
naar voren om hem bij te staan.
Mijnheer, wil u zoo goed zjjn uw
secondanten te kiezen
Deze woorden werden eenigszins
uit de hoogte gesproken door den
jongen Markies de Villefransche met
een tikje ironie tegenover den rijken
parvenu, die straks de eer zou hebben
tegen een dor voornaamste edellieden
van Frankrijk te vechten.
Ik verzoek n, markies, antwoord
de Déroulède koud, voor mij te kiezen.
Ik beb weinig vrienden in Parijs,
zooals u ziet.
De Markies boog en zwaaide sier
lijk met zijn kanten zakdoek. Hij was
gewoon bij alle zaken van étiquette
van het toilet, van de laatste 6nit in
heerenkleeding en van de in acht te
nemen vormen bij duels te hulp ge-
Openbare Vergadering van den Raad
der gemeente Goes op Dinsdag 24
Aug., 's avonds 8 nul
Voorzitterde burgemeester.
Afwezig de heeren v. Schmidt auf
Altenstadt, v. d. Ven en de Witt
Hamer.
Ingekomen zijn de volgende stukken:
Bericht G. Barger Co. niet door
gaan tramplannen.
Jaarverslag Breede Watering.
Dankbetuigingen benoemde onder
wijzers J. J. Kramer en M. B v. d.
Bliek.
Bericht Ged. Staten ontvangst be
sluiten tot wijziging van strafveror
deningen.
Bericht aanneming benoeming on
derwijzer J. P. v. Doesburg.
Goedkeuring Raadsbesluit 5 Juli
1909 ontheffing erfpacht J. Heinsdjjk.
Goedkeuring wjjziging gemeente-
begrooting Raadsbesluit 5 Juli 1909.
Alle voor kennisgeving aangenomen.
In behandeling komt een adres van
den heer S. van der Peijl, houdende
verzoek om gedeeltelijke ontheffing
van erfpacht (water Westvest).
B. en W. adviseeren afwijzend te
beschikken.
Besloten volgens advies.
Op een adres van den heer S. v. d.
Peijl ter verkrijging van gemeente
grond in erfpacht adviseeren B. en
W. goedgunstig. Voorgesteld wordt
door hen het verlangde terrein in
erfpacht af te staan voor 25 jaar tegen
een erfpachtsom berekend naar 10
cent per e. A.
Volgens advies B. en W. besloten.
In behandeling komt een adres van
den heer J. Blok ter verkrijging van
uitweg voor een perceel aan den
Stationsweg met gunstig advies van
B. en W., die voorstellen voor den
uitweg jaarlijksche retributie van f2
te eischen.
Besloten volgens advies B. en W.
Behandeld worden eenige aanvragen
om afschrijving van belastingen.
De rekening van het gasthuisbestuur
over 1908 wordt vastgesteld op de vol
gende bedrageninkomsten f 16689,73;
uitgaven f 14967,18 '/ibatig saldo
f 1722,54 ft-
De rekening Burgerlijk Armbestuur
1908 wordt vastgesteld alsvolgtinkom
sten f82895,355, uitgaven f71625,83;
batig saldo f 11269,525.
De gemeentebegrooting over 1908
op de volgende cijfersinkomsten
f 123596,20; uitgaven f 121108,72goed
slot f 2487,48 wordt aangehouden tot
volgende vergadering, daar nog steeds
een in te lossen obligatie niet is ont
vangen van de Kasvereeniging te
Amsterdam.
De begrooting1910 van het gast
huis wordt vastgesteld op f 16211,80,
met een post voor onvoorzien van
f 952,34. Op deze begrooting is f 1500
uitgetrokken voor aankoop van in
schrijvingen op de grootboeken dei-
werkelijke schuld.
roepen te worden.
Goedhartig, fatterig en lui als hg
was, voelde hij zich volkomen geluk
kig en in zijn element, als hij zoo
hoofdleider werd van het tragisch
avontuur, dat zich straks op den
parketvloer van de speelzaal zou af
spelen.
Hjj keek even onderzoekend rond,
als wilde hij een toestemming op som
mige aangezichten lezen.
De jeunesse dorée verdrong zich
om de Marnyenkele oude heeren
stonden in een groep aan het andere
eind der kamer; tot hen richtte de
Markies zijn schreden en één hunner,
een man van middelbaren leeftijd met
een militaire houding en een vuile,
bruine jas aan, aansprekend, zei hij
Kolonel, weer met een sierlijke
buigingik ben door M. Déroulède
afgevaardigd om hem in deze eerezaak
van secondanten te voorzien, mag ik
op u rekenen, om
Zeker, zeker, antwoordde de ko
lonel. Ik ben niet intiem met M. Dé
roulède bekend, maar nu u het komt
vragen, Markies
O antwoordde de Markies lucht
hartig, het is niets dan een vorm,
zooals u weet. M. Déroulède behoort
tot de omgeving van Hare Majesteit.
Hjj is een man van eer. Maar ik sta
in deze quaestie niet aan z\jn zjjde.
Marny is myn vriend, on als u liever
niet
Ingekomen is een adres van F. A.
de Jongh c.s. ter verkrijging van voor-
loopige concessie tot levering van
electrischen stroom voor licht en be
weegkracht.
De heer Dekker heeft gezien, dat B.
en W. met het oog op de gasfabriek
die concessie niet willen verleenen.
Maar het gaat toch niet aan, om
voor een gasfabriek die geen winst
afwerpt, een nieuwe vinding op het
gebied van verlichting ter zyde te
stellen.
In de Midd. Ct. van 23 Aug. vond
spr. uiteengezet de groote voordeelen
van electriciteit voor licht en drijf
kracht.
Voor den middenstand is de elec
triciteit als drijfkracht ook in kleine
plaatsen van zeer groot belang.
Gaat het nu aan, als er een ernstig
bedoeld plan is, dit op zijde te leggen,
zeggende we hebben een gasfabriek.
Spr. zou wenschen, dat de raad ver
klaarde zich niet uit te willen spre
ken, voordat een definitieve concessie
wordt gevraagd.
Daardoor bindt de raad zieh tot
niets, maar wordt invoering van elec-
trisch licht toch niet hopeloos uitge
sloten.
De heer v. d. Bout meent, dat de
heer Dekker het bezit van de gasfa
briek voor de gemeente zeer licht telt.
De gasfabriek gaat nog gebukt on
der een grooten schuldenlast. Wordt
de gasfabriek benadeeld, dan wordt
de gemeente benadeeld.
Niet overal voldoet het electrische
licht goed. Mocht echter de invoering
van electriseh licht en electrische
drijfkracht in onze gemeente zeer
gewenscht bly'ken, dan zou de ge
meente zelf de levering van electrici
teit ter hand moeten nemen. Waarvoor
zou men dan de voordeelen hiervan
aan particulieren moeien gunnen?
De heer Dekker betoogt, dat elec
trische centrale en gasfabriek naast
elkander kunnen bestaan.
Te Terneuzen heeft de industrie
groote voordeelen ondervonden van
de electriciteit.
Wel zegt de heer v. d. Bout, dat
als de tjjd daarvoor gekomen is, wjj
ook zullen overgaan tot de levering
van electrische kracht. Maar wanneer
is die t(jd gekomen Moeten we wach
ten tot Biezelinge en Baarsdorp van
eleetrisch licht voorzien zijn
Wat de voordeelen betreft, om dat
bedrijf Bi eigen handen te houden als
die voordeelen niet grooter zjjn dan
die, welke nu door de gasfabriek wor
den opgeleverd, och, laten we dan die
voordeelen aan anderen gunnen.
De heer v. d. Leeuw wijst erop, dat
we de voordeelen van de gasfabriek
niet alleen mogen berekenen naar
het overschot op de rekening.
Welke voordeelen heeft echter de
bevolking er niet van Vroeger be
taalde men 15 cent per M3. en jnu is
de prijs veel goedkooper.
De heer Dekker zegt, dat ons gas
werkelijk niet zoo goédkoop is.
De heer v. d. Bout wijst erop, dat
van 140 gasfabrieken, waarnaar hjj
een onderzoek instelde, slechts 19
Zeker zeker, ik ben volkomen
tot M. Déronlède's dienst zei de ko
lonel, die vlug een onderzoekenden
blik had geworpen op de eenzame
gestalte bij de speeltafel,-als hij mijn
diensten wil aannemen.
Hy zal ze heel gaarne aannemen,
waarde kolonel, fluisterde de Markies
met een ironischen glimlach om zijn
aristoeratische lippen. Hij heeft geen
vrienden in onze kringen, en als u
en De Quettare hem dezen eer willen
bewijzen, zal hjj u dankbaar zijn, ver
onderstel ik.
M. de Quettare, adjudant van den
kolonel, was bereid om in de voet
stappen van zijn chef te treden en de
twee mannen gingen na M. den Mar
kies de Villefranche op voorgeschre
ven wjjze gegroet te hebben, naar
Déroulède toe, om met hem te spreken.
Als u onze diensten wil aan
nemen, mijnheer, begon de kolonel
zakelijk, die van mjj en van mijn adju
dant, M. de Quettare, dan zijn wij
geheel tot uw dispositie.
Ik dank u, heeren, antwoordde
Déroulède. Het is eigenlijk de moeite
niet waard en die jonge man is een
dwaasmaar ik ben in 't ongelijk
en
Wenscht n uw verontschuldiging
aan te bieden vroeg de kolonel
ijskoud.
De echte soldaat had iets hooren
fluisteren omtrent de burgerlijke af-
goedkooper gas leveren dan onze
fabriek.
De heer v. d. Leeuw zegt, dat de
duurte van het gas verband houdt met
de groote som, die indertijd betaald
is voor de gasfabriek.
De heer Fransen v. d. Putte legt
er den nadruk op, dat in elk geval het
geven van concessies uit den booze is.
Overeenkomstig het advies van B.
en W. wordt tenslotte met 9 1 stem
besloten de aangevraagdo voorloopige
concessie niet te verleenen.
Door den heer A. Jacobs is een
adres ingediend, houdende verzoek om
wijziging te brengen in de voorwaar
den, hem opgelegd bjj Raadsbesluit
van 25 Mei j. 1. in verband met het
bebouwen van een terrein aan de
M. A. de Ruyterlaan.
Adressant verzoekt het rioleeren en
aanvullen van den sloot te doen uit
voeren voor gezamenlijke rekqning
van hem en de gemeente.
Op grond, dat verschillende voor
waarden, die in overleg met de ge
zondheidscommissie aan A. Jacobs bij
Raadsbesluit zjjn opgelegd, wel over
wogen en beslist noodzakelijk zjjn,
adviseeren B. en W. afwijzend te be
schikken.
Overeenkomstig dit advies wordt
beBloten.
Alsnu komt aan de orde het onder
zoek der geloofsbrieven van de be
noemde leden van den gemeenteraad.
Dit onderzoek wordt opgedragen
aan een commissie, bestaande uit de
heeren Temperman, v. d. Leeuw en
Dekker, op wier advies tot toelating
wordt besloten van bedoelde leden,
de heeren Donner, Kakebeeke, Pilaar
en Fransen v. d. Putte.
Aan mej. M. Mejjndertsvan den
Ende wordt op haar verzoek eervol
ontslag verleend als gemeente-vroed
vrouw, met dankbetuigiing voor de
bewezen diensten.
Aan de orde is de benoeming van
een nieuwe vroedvrouw.
De aanbeveling bestaat uitmej.
A. de Korte te Tholenmej. M. S.
van Damme te Vlissingen en mej. J.
H. de Jonge te Goes
De heer Kransen v. d. Putte zegt,
dat men in een voorafgaande besloten
vergadering, de personen heeft be
sproken. Spr. zou nu in het algemeen
nog het een en ander in het midden
wenschen te brengen.
Bjj den Raad bestaat, aldus spr.,
een niet te betoomen lust om bjj
benoemingen steeds stadgenooten te
benoemen, ook al staan die bij de
voordracht achter bij anderen.
Men doet hiermede de benoemde en
hun familie wel genoegen, maar wordt
het gemeentebelang hiermede gediend
De gemeente zou daardoor op den
duur in het bezit komen van een stel
ambtenaren die niet aan de hoogste
eischen voldoen.
De heer Donner uit zjjn spijt, dat
de vorige spreker deze zaak in open
bare vergadering ter sprake heeft
gebracht.
De derde voorgedragene heeft echter
bewijzen gegeven, dat zjj practisch
komst van Déroulède. Dit idéé van
een verontschuldiging willen aanbie
den kwam ongetwijfeld overeen met
de gewoonten in den middenstand,
maar de kolonel gruwde letterlijk van
het onwaardige van zoo'n handelwijze.
Een verontschuldiging? Bah! Wal
gelijk! lafhartig!
Maar Déroulède scheen geen idéé
te hebben van het onwaardige van
dit idée.
Als ik daarmee een conflict kon
vermijden, zei hij, dan zou ik den
Vicomte zeggen, dat ik niet bekend
was met zijn bewondering voor de
dame waarover wjj spraken, en
Is u zoo bang een sabelhouw te
krjjgen, mijnheer viel de kolonel hem
ongeduldig in de rede, terwijl M. de
Quettare een paar aristocratische wenk
brauwen ophief in verbazing over zoo
buitengewoon veel burgerlijke laf
hartigheid.
Wat zegt u, kolonel? vroeg
Déroulède.
Dat u vanavond met den Vicomte
de Marny moet vechten of maken, dat
u morgen Parijs verlaat. Uw positie in
onzen kring zou onhoudbaar worden,
voegde de kolonel er niet onvriendelijk
by, want in weerwil van de eigen
aardige houding van Déroulède was er
niets in zjjn gedrag of uiterlijk, dat
de gedachte aan lafhartigheid en vrees
wettigde.
Ik buig mij voor uw meerdere
geschikt is voor het werk. Reeds eenige
jaren heeft zij hier gearbeid. Van de
anderen weten we niets wat haar
praetische geschiktheid betreft.
De heer Pilaar betuigt hiermede
instemming. Ais men steeds zou
moeten opvolgen de adviezen van de
deskundigen dan zou men van de
Raad een stern-machine maken.
De heer Dekker zegt, dat hij, bjj
geljjke bekwaamheid, zeker gaarne
stadgenooten benoemt.
De heer Risch is het eens met den
heer Pilaar en zegt nooit te hebben
ondervonden dat de sollicitanten van
buiten zooveel beter zjjn dan stad
genooten.
De heer Fransen v. d. Putte merkt
op, niet van de vorige sprekers te
hebben willen uitlokken de verklaring
op wie zjj zullen stemmen.
Hier hebben we het geval, dat door
den gemeentegeneesheer no. 3 dezer
aanbeveling van B. en W. niet is aan
bevolen en wei om haar zwakke ge
zondheid. Als nu de raad no. 3 be
noemt, maakt dit tooh den indruk of
een stadgenoote wordt voorgetrokken
hoven niet-stadgenooten, ook al zjjn
dezen beter.
Benoemd wordt tenslotte mej. de
Jonge met 6 stemmen. Op mej.de Korte
werden 4 stemmen uitgebracht.
In behandeling komt een adres van
mej. M. A. van Heel, houdende ver
zoek om railing van grond met de
gemeente.
B. en W. adviseeren gunstig te
beschikken.
Aldus wordt besloten.
Aangeboden wordt de gemeente
begrooting voor 1910 ten bedrage van
f 115716,06%.
De post voor onvoorzien is geraamd
op f454,70.
Het eerste suppletoir kohier van den
hoofdeljjken omslag, dienstjaar 1909,
wordt vastgesteld op f 337,30 ft.
Voor de behandeling der reclames
inzake den hoofd, omslag primitief
kohier 1909, zal de raad in besloten
zitting gaan.
Eerst brengt de heer Dekker nog
eens ter sprake de levering van kolen
aan de gasfabriek.
Spr. meent dat inon beter zou doen
voortaan de levering te doen plaats
hebben by aanbesteding.
De heer v d. Bout antwoordt hierop,
dat men by den aankoop van kolen
voor de gasfabriek rekening heeft te
houden met tallooze factoren. Men weet
niet altjjd of de goedkoopste kolen op
den dnur wel goedkoop zou bljjken.
Bjj verschillende kolen krjjgt men ver
schillende bijproducten, verschillende
kwaliteiten gas enz.
Openbare aanbesteding zou dus
veel bezwaren met zieh brengen.
De heer v. d. Leeuw merkt op, dat
Goes de kolen niet duur betaalt, daar
de prys even hoog is, als die, welke
wordt betaald door de gasfabrieken
in groote steden.
De heer Dekker vraagt of er dan
nergens aanbesteding wordt gehouden.
Indien dit elders wel gebeurt, waarom
kennis omtrent uw vrienden, kolonel,
antwoordde Déroulède, terwijl hjj
zwijgend zijn zwaard uit de scheedo
trok.'
In het middengedeelte van den
salon was spoedig ruimte gemaakt.
De secondanten maten de lengte der
degens en daar achter stonden de
tegenstanders even voor de groepjes
toeschouwers, die over de geheele
kamer verspreid stonden.
Zy vertegenwoordigden de bloem
van den adel en ridderschap van het
jaar 1783 in Frankrijk. De storm, die
enkele jaren later over hun hoofden
zou losbreken, die hen uit hun palei
zen zou wegsleepen naar de gevange
nis en guillotine, kwam nog maar
heel langzaam opzetten aan de duistere
horizon van het rampzalige Parijs
de eerste zes jaar zouden zy nog
dansen en spelen, vechten en flirten
om een wankelonden troon en een
zwakken monarch pluimstrijken.
De jonge hertog van Chataudun was
er, hy die negen jaar later op dien
kouden Septembermorgen met naar
de laatste mode gekapte haren en de
mooiste Meehelsche kant om zjjn pol
sen naar de guillotine gingtoen hy
juist bezig was nog een laatste part$
piket met zijn jongeren broeder té
spelen, kwam de bekende wagen hem
halen, die hem door de joelende,
scheldende, woeste volksmenigte van
Parys reed. (Wordt vervolgd.)