N\ 82 1909
Donderdag 15 Juli.
96ste jaargang.
bi FEUILLETON.
Een jacht over den Oceaan,
(iOESCHE
COURANT.
Telefoonnummer 22. Directeur A. F. A. van Seters. Uitgave van de Kaaml. Vennootschap „Goesche Courant". Hoofdredacteur "W. Kerremans.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, in Goes 0,75, buiten Goes, franco 1,25.
Afzonderlijke nommers 9 cent.
inzending van advertentiën vóór 2 uren op den dag der
uitgave.
De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 ct., eiken regel meer 10 ct.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels h f 1,— berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
Onzuivere drijfveeren.
De Raadsverkiezingen zijn in de
meeste gemeenten weder achter den
rug. in sommige plaatsen zjjn ze zon
der strijd voorbjj gegaan, werden de
aftredenden b\j enkele eandidaatstelling
herkozen, in andere gemeenten daar
entegen voerde men een vaak keftigen
strijd en niet steeds op de nobelste
wijze.
Teekenend voor de opvatting, die
sommigen hebben van het al- of niet-
geoorloofde bfl verkiezingen, waren
enkele advertenties ter bestrijding van
candidaten, die onze administratie
werden aangeboden en die, om den
inhoud, niet opgenomen maar een
voudig ter zijde gelegd werden.
En niet alleen de wijze waarop, doch
ook de redenen waarom sommige can
didaten werden bestreden, waren vaak
van uiterst bedenkelijken aard.
In kleine gemeenschappen, in dorpen
waar iedereen iedereen kent, schijnt het
zeer moeilijk het persoonlijk element
uit den strijd te houden, wordt vaak het
gemeentebelang op den achtergrond
gedrongen door persoonlijke grieven
en veeten en deze oefenen zulk een in
vloed, dat zelfs politieke verschillen er
voor moeten wijken.
Het persoonlijk element in den poli-
tieken strijd is het teeken van een
verwording, waartegen niet krachtig
genoeg kan worden geprotesteerd.
Een sterk voorbeeld van die ver
wording hebben we dezen keer kunnen
constateeren in een Zuid-Bevelandsch
dorp, waarvan de plaatselijke toestan
den en kwesties ons door het herhaal
delijk bijwonen van de gemeenteraads
zittingen goed bekend waren.
In dat dorp was o, a. aan de beurt
van aftreding een raadslid, dat wij
hadden leeren kennen als een man
met helder inzicht in de zaken der
gemeente, met een zeggingskracht en
een durf die hem volkomen het ver
trouwen zijner medeburgers waardig
deden zijn.
Bedoeld raadslid was R. K. en als
we hier dus zjjn zaak bepleiten, is dit
niet uit partijbelang, doch alleen bm in
het algemeen te protesteeren tegen
onzuivere drijfveeren bij de verkiezin
gen.
Zes jaar Jang had de bedoelde zijn
medeburgers vertegenwoordigd in den
raad, zes jaar lang zich steeds beijverd
voor wat hij wenscbelijk- achtte voor
zijn gemeente, zes jaar lang zich doen
kennen als een ijverig en bekwaam
raadslid.
Nu was het zijn beurt van aftreden
en de aftredende stelde zich volgaarne
weder ter beschikking.
Tussehen R. K., vrijzinnigen en a.r.
in het dorp was vóór jaren een schik
king getroffen, waarbij zij zich ver
bonden elkander onderling hun zetels
niet te betwisten.
Daar politieke verschillen dus geen
door
ARTHUR GRIFFITH.
Zooals het bleek, was het een klein
gehucht, St. Guignon, slechts een paar
huizen, aan den voet van een steilen
berg, op den achtergrond van een
rondom door land omsloten bocht, ge
legen. Op de kaart kon men zien, dat
een weg door het plaatsje leidde, bijna
evenwijdig met de kust, die eerst op
St. Pol en dan op Morlaix aanliep.
„U denkt, dat we haar niets kunnen
maken dat is mogeljjk, maar ik ben
van plan, het toch maar te wagen. Wat
zjjn uw inzichten
Nu overlegden we de zaak heel
breedvoerig en grondig en kwamen
vervolgens tot overeenstemming om
trent de volgende punten Eerstens,
konden we vóór het invallen der duis
ternis niet veel uitvoeren, of het jaeht
moest de haven weer uitstoomen, wat
wel niet te verwachten was. Natuurlijk
moesten we ook daarop voorbereid zijn
en daarom met halve kracht kruisen,
altjjd klaar, de vervolging weer te
beginnen, indien het noodig mocht bljj-
ken. Tweedens was het zaak, ons in
lichtingen te verschaffen. De een of
ander moest dicht genoeg bjj het jaeht
zien te komen, het in het oog houden,
zonder zelf gezien te worden, om zoo
mogeljjk na te gaan, wat het vaartuig
van zins was te doen. Ten derde was
het onze taak, zoo het bljjven mocht
rol konden spelen en de aftredende,
die zich steeds zijn zetel waardig had
betoond, door de K. K. kiesvereeni-
ging eandidaat werd gesteld, kon men
zijn herkiezing dus als zeker beschou
wen.
Maarde aftredende had enkele
persoonlijke vijandende een was
ijverzuchtig op het raadslidmaat
schap, de ander had wel eens ver
schil van meening gehad met een
broeder van den aftredende, een derde
met diens vader en al dezen staken
de hoofden bjjeen, besloten een tegen-
candidaat te stellen.
Dit had nog al wat voeten in de
aarde. Er waren er niet veel, die zich
tegenover den aftredende wilden la
ten eandideeren, maar eindelijk vond
men toch iemand, die zich bereid
verklaarde.
Het merkwaardigste was, dat deze
tegeneandidaat ook tot de R.-K. be
hoorde.
Als de aftredende één fout is te
verwijten, is het deze, dat hij, in ver
trouwen op zijn reputatie, niet alle
krachten heeft ingespannen om zoo
veel mogelijk van zjjn vrienden te
bewegen ter stembus te gaan.
Het resultaat was, dat de tegenean
didaat met een zeer kleine meerder
heid werd gekozen en dus een beproefd
verdienstelijk raadslid plaats moet
maken voor iemand, die nog nimmer
getoond heeft bijzondere kwaliteiten
te bezitten als gemeentebestuurder.
Niemand zal trouwens durven be
weren, dat deze persoonsverwisseling
in den Raad haar oorzaak vindt in de
mindere bekwaamheid van den niet-
lierkozene of de enorme talenten van
den gekozene.
We hebben hier te doen met een
allertreurigst voorbeeld van een ver
wording, die met kracht behoort te
worden gekeerd en dit voorbeeld moge
nu bjjzonder kras zijn, ook ia andere
dorpen slaagt men er niet steeds in
den strijd om vacante Raadszetels vrij
te houden van onzuivere drijfveeren
en staan zelfs vaak de debatten in de
Raadsvergaderingen onder den invloed
van persoonlijke veeten en antipa
thieën, van dikwijls beuzelachtige par
ticuliere geschillen.
Een ernstige plicht is het van allen,
die door het kiesrecht medezegging
schap hebben in de zaken van ge
meente en staat, deze uitwassen van
den politieken strjjd met kracht te
keer te gaan.
B.
SiHteslanm.
Een wankelende troon.
Wee hem, wien de geschiedenis
niets leert, die de oogen sluit voor al
wat hem zou kunnen doen inzien,
dat de hoogste macht op den duur
sleehls gepaard kan gaan met een
waar het was, het schip in den nacht
er uit te zien te krjjgen. Dat was een
stout stukje. De bemanning van het
jacht zou op tegenweer bedacht kunnen
zjjn, waardoor we in ernstige verwik
kelingen zouden gekomen zijn met de
Fransche autoriteiten, want dat was
een oorlogzuchtige handeling, in on
zijdig vaarwater, een brutale verkrach
ting van het volkenrecht. Maar de
majoor spotte met deze bezwaren en
zei, da t hjj het toch maar zou probeeren.
„Wat ik het meest vrees, is dat ze
ons ontsnappen aan wal gaan en
vluchten".
„Op klaarlichten dag konden ze
kapitein Wood niet met geweld mee-
sleepen, en vrjjwillig met hen meegaan,
zou wel niet bjj hem opkomen".
„Daarom, Snuyzer, heb je geljjk. Ik
hoop, dat ze maar blijven waar ze zjjn,
in afwachting, dat wij de zaak moede
worden. Maar ze zouden wel eens te
lang kunnen bly ven. Ik ga nu aan wal
en zal Joseph meenemen".
De majoor bleef een goed uur weg
en kwam alleen terug, daar hjj Jo op
den uitkjjk had gelaten en een paar
eenvoudige teekens met hem had afge
sproken, waardoor hij ons op de hoogte
zou houden van hetgeen voorviel op
het jaeht. Als de „Fleur de Lis" aan
stalten maken mocht, haar ankerplaats
te verlaten, zou hij met zjjn pet
zwaaienzoo ze een sloep uitzette,
met zijn zakdoek wuiven, enz.
.Bizonder op hun gemak zijn ze niet
aan boord", zei de majoor. „Zeliebbea
een man op den uitkijk in den mast, en
die kan geloof ik onzen rook zien. Hun
vuren zjjn bedekt. Het zou me niets
verwonderen, als zij bij het invallen
hooge liefde voor de rechten van
anderen.
En ook een vorst, gezeten op zijn
troon, kan en mag niet regeeren
zonder rekening te houden met de
behoeften en wenscben van zijn volk,
want zelfs het lijdzaamste volk zal
tenslotte grijpen naar de wapenen en
de rechten afdwingen, die het instinct
matig noodig weet voor zijn ontwik
keling en geluk.
Als zulk een groeiend, ontwikkelend
volk staat onder een vorst, die den
gang van het leven, het natuurlijke
proces van den geestelijken wasdom
niet begrijpt, dan ontstaat er onver
mijdelijk, door niets te voorkomen,
het drama der revolutie.
Zoo was het in Perzië.
Het volk verlangde rechten, inede-
zegging6ehap, een grondwet, en de
sjah moest op een gegeven oogenblik
toegeven aan die eischen, doch zoodra
hij zich sterk genoeg gevoelde durfde
hij het aan, vertrouwende op de
bajonetten zijner troepen, de geschon
ken rechten weder in te trekken, de
bezworen grondwet met de voeten te
trappen.
De macht der wapens kan echter
wel den natuurlijken loop van zaken
ophouden, vertragen, maar niet belet
ten en steeds groeide in Perzië de
ontevredenheid, nam de haat tegen
den trouweloozen vorst toe en nu,
na maanden, schijnt het laatste bedrijf
van het drama aangebroken.
Het leger van dén sjah is even buiten
de poorten van Teheran verslagen. Het
moderne gesehut der regeerings troe
pen bleek niet in staat de krijgsmacht
van de opstandelingen tegen te houden
en in ordelooze vlucht zochten de sol
daten van den vorst een wijkplaats in
de stad.
Doch ook daar waren ze niet veilig
en weldra knetterde het geweervuur in
de straten, moesten de regeeriugstroe-
pen telkens een grooter deel der stad
prijs geven aan hun tegenstanders, die
zich in het veroverde gebied ordelijk
en ingetogen toonden, nergens plun
derden en door het organiseeren van
een patronilledienst alle buitensporig
heden wisten tegen te gaan.
De Europeanen in Teheran werden
ongemoeid gelaten en voor hun veilig
heid schijnt niet het minste gevaar te
bestaan.
De sjah, die de krijgskans tegen zich
zag keeren,nergens geen uitkomst meer
bespeurde, heeft tenslotte een toevlucht
gezocht in een der gezantsehapsgebou-
wen,onder de bescherming dus van een
vreemde mogendheid.
Zijn eenige hoop kan blijven, dat
misschien Rusland tussehenbeide komt
en de wankelende troon bevestigt door
een gewapend optreden tegen het volk,
dat als mondig erkend wil worden.
Vooralsnog is echter niet met zeker
heid te voorspellen wat de naaste toe
komst aan Perzië zal brengen.
der duisternis een poging doen om
ervan door te gaan. Daarom mosten
we waakzaam zijn en van zessen klaar,
om de vervolging aanstonds weer te
beginnen, anders schieten ze weer
door de mazen."
„Maar u zult toch wel zoo lang
wachten, dat we den jongen weer aan
boord kunnen nemen?" vroeg ik,
want ik voelde me verantwoordelijk
voor Joseph, en allernaarst zou ik het
gevonden hebben, als den armen kerel
iets overkomen ware.
,Ja, dat is in orde en hij kent de
consignes. Als wij genoodzaakt zjjn,
in groote haast weer zee te kiezen,
moet hjj alleen zjjn weg naar Enge
land zien terug te vinden. Ik heb hem
voldoende reisgeld en de noodige
instructies gegeven. Omtrent hem be
hoeft u zich niet ongerust te maken."
Gedurende den geheelen namiddag
en avond gaf Jo ons geen teeken.
De tjjd vloog voor ons intusschen
spoedig voorbjj, want de majoor en
ik overlegden wat we voornemens
waren te doen en hoe we het zouden
aanleggen. Het vermetele plan trok
ons het meeste aan, en we namen het
besluit, om met onze gezamenlijke
manschappen op de „Fleur de Lis"
aan te roeien, Jo onderweg op te
nemen, het jacht te enteren, en voor
het overige te vertrouwen op ons ge
luk en onze brutaliteit.
Zoodat tegen acht uur viel de
duisternis in, zonder sterren aan den
hemel, en daar we het zaak oordeelden
terstond aan den slag te gaan, besloten
we, tegen negen uur ons plan ten
uitvoer te brengen. Maar even voor
negenen hoorden we zwak. maar toch
Hetzelfde kan men getuigen van
Marokko,
Het land der anarchie
waar niemand baas is, de sultan mach
teloos staat en de verwarring met den
dag toeneemt.
Hoe eigenaardig de toestand er is,
bljjkt ten duidelijkste uit het feit, dat
een Marokkaansch gezantschap, dat te
Madrid vertoeft, namens den sultan
de meest vredelievende, getuigenis
aflegt, terwjjl de Spaansche soldaten
in het Rif-gebid geregelde veldslagen
moeten leveren tegen krjjgszuchtige
volksstammen.
De directe aanleiding tot de bloedige
botsing is geweest de vermoording
van een viertal Spaansche arbeiders,
die werkzaam waren aan den aanleg
van een spoorweg.
De toestand sehjjnt er intusschen niet
op te verbeteren en Spanje zal wel
gedwongen zijn een groote legermacht
uit te rusten.
Een andere weg is er niet, daar
hier natuurlijk allerminst sprake kan
zjjn van een scheidsrechterlijke be
slechting der geschillen.
Arbitrage is heel mooi, doch alleen
mogelijk tussehen geordende staten
en dan zelfs vermag ze niet alles,
vooral wanneer een der in het geding
betrokken rijken zich zoo trouweloos
toont als nu Bolivia, dat het aandurft
te handelen
In strijd met de eenvoudigste
begrippen VAn eerlijkheid.
Tussehen Peru en Bolivia was reeds
lang een geschil iiangende over een
stuk land, dat door Bolivia bezet werd
gehouden.
Niettegenstaande den twijfel aan de
rechtmatigheid van zijn bezit verkocht
Bolivia een deel van het bei wiste
grondgebied aan Brazilië.
Peru legde zich hierbij echter niet
neder en met goedvinden van beide
betrokken staten zou de beslissing
der kwestie worden onderworpen aan
den arbitralen uitspraak van den pre
sident van Argentinië.
Deze heeft nu verklaard, dat het be
twiste grondgebied behoort te worden
teruggegeven aan Peru en dit vonnis
heeft nu de Boiiviauen zoo verbitterd
dat zij de gezantschapsgebouwen van
Peru en Argentinië in de Boliviaansche
hoofdstad bedreigen.
Het ergste is evenwel, dat de regee
ring van Bolivia zich solidair verklaart
met het volk en voornemens is zieh niet
aan de door haarzelf ingeroepen
scheidsrechterlijke beslissing te onder
werpen.
Zulk een trouweloosheid kan ïnoei-
ljjk iets anders dan een oorlog ten ge
volge hebben en zoo bestaat de kans,
dat weldra het geschut zal bulderen,
omdat Bolivia naar de stem van den
arbiter niet heeft willen luisteren.
duidelijk, in de verte schoten vallen
en liet lawaai van een gevecht. Er
gebeurde zeker iets bizonders, en wel
binnen in de boeht, want het leven
kwam uit de richting waar het jacht lag.
„In een gevecht willen we ons niet
mengen, althans niet, voordat we er
toe gedwongen worden," zei de majoor
kalm, „we hebben nog den geheelen
naeht voor ons."
En zoo wachtten we nog een half
uur en waren juist op het punt, ons
voornemen ten uitvoer te brengen,
toen we een gedruisch van riemslagen
hoorden.
W at mocht dat beteekenen
Kort daarop hoorden we zachtjes
ons aanroepen: „Hola! Jacob Silver-
ton, ahoi!" bet stemgeluid van Jo,
die dan ook spoedig langszjj kwam,
en wel in een sloep, die aan de Fleur
de Lis behoorde. Zoo althans beweerde
Joseph, en we moesten hem wel ge-
looven, al klonk de geschiedenis, die
hij verhaalde, al zeer avontuurljjk.
Verscholen tussehen de rotsblokken
en het strand had hij het ja«ht in
het oog gehouden. In weerwil van de
ingevallen duisternis, was de romp
van het vaartuig voor hem duidelijk
op het water zichtbaar gebleven. Het
had ook licht op dat, in zee terug
kaatste en heldere streepen voor zieh
uitwierp, waardoor enkele gedeelten
van het jacht nog meer afstaken tegen
den donkeren achtergrond.
Eensklaps had hij gezien, dat een
man over de reeling afdaalde in een
sloep, die naar het scheen opzettelijk
daar in gereedheid was gehouden en
los gemaakt, want langzaam en zonder
gerucht verwijderde zieh deze. In het
Binnenland.
Het departement van oorlog.
Naar het Hbld verneemt, zal, ter
vervanging van generaal Saliron, als
minister van oorlog optreden de gene-
raal-majoor W. Cool, inspecteur van
het militair onderwijs.
Kamerverkiezing Schoterland.
Naar Het Volk mededeelt:, vergader
den Zondag de afgevaardigden der
socialistische organisaties in het district
Schoterland, onder wie ook de heer
Van der Zwaag, voor het kiezen van
een eandidaat voor de Tweede Kamer,
en werd met algemeen goedvinden
besloten den heer Bergmeijer uit Dor
drecht weder eandidaat te stellen, die
reeds schriftelijk bericht had gezonden
wederom een candidatuur te willen
aanvaarden.
Men schrijft uit liet distriet Schoter
land aan Het Volk:
De cbristeiyk-historisehen in het
district hebben reeds besloten geen
eandidaat te stellen en de antirev. en
katholieken zullen hoogstwaarschijn
lijk dit voorbeeld volgen, zoodat dan
reeds bij eerste stemming het pleit
beslecht kan worden.
Tweede Kamerverkiezing
Amsterdam IV.
Bij de gisteren gehouden verkiezing
voor de Tweede Kamer in district IV,
te Amsterdam, zijn uitgebracht 1371
geldige stemmen. Prof. mr. G. A. van
Hamel (lib.) verkreeg 1249 en D. Wijn
koop (S. D. P 122 stemmen, zoodat
gekozen is prof. mr. G. A. van Hamel.
Uit de Pers.
Na de overwinning.
Ds. Bronsveld schrijft in Stemmen
voor Waarheid en Vrede een artikel
over den uitslag der verkiezingen en
zegt hierin
Wij moeten er ons in verheugen,
dat hij een groot deel van ons volk
het een aangenamen indruk maakt,
dat zij, die ons regeeren en vertegen
woordigen, Christus door hun wandel
belijden en verheerlijkenmaar het
misbruik, dat van deze zaak gemaakt
wordt, en het farizeïsme, dat men er
door bevordert, kunnen niet sterk ge
noeg door ons worden afgekeurd.
Dr. Bronsveld ziet in den uitslag
der verkiezing eekter ook een voor
deel voor de liberale partij.
Van mr. Thorbecke heeft zij
ontvangen en aangehouden een zeer
doctrinair karakter. Zjjn staatsrecht,
aan het buitenland ontleend, hield
weinig of geen rekening met het alhier
historisch-gewordene. De organieke
wetten na de grondwetsherziening
door de liberalen gemaakt, sloten zieh
midden gekomen, tussehen den wal
en het jacht, had een man, die tot
nu toe op den bodem der giek moest
gehurkt hebben, zoodat men hem niet
zien kon, zich opgericht, was op dc
bank gaan zitten en had vervolgens
als een bezetene geroeid.
Joseph wist al spoedig, wat hem te
doen stond, want hij wilde meer we
ten van dien man in de sloep. Daar
om was hij op de punt van de rots
geklauterd, waar een effen vlakte
was, en toen zoo gauw, als zjjn boe
nen hem konden dragen, naar het
binnenste van de bocht geloopen,
waar hij op het geluid der riemsla
gen was afgegaan en nu en dan een
blik had geworpen op de naderende
giek. Hij was ook daar aangeland en
vond het bootje op het droge liggen
maar geen spoor was meer van den
man, die er had ingezeten te bekennen.
Jo was een slimme, hjj wist wat
hjj te doen had, en dat was, ons aan
stonds te berichten, wat hij had ge
zien. Dat zou wel het beste gaan, als
hij gebruik maakte van de giek. Daar
om bracht hij het vaartuigje weer te
water en roeide ermee in open zee,
maar vermeed daarbij het jaeht met
een broeden boog.
Toen hjj ongeveer op gelijke hoog
te ervan was, had hy daar een ver
bazend getier gehoord. Meerdere scho
ten waren er achtereenvolgens geval
len, liet was een geseheeuw en ge
vloek zonder weerga. Hij had tevens
bemerkt, dat de ruzie van den wal
moest gehoord zijn, want in het dorp
had hij met lichten heen en weer
zien loopen en men had er alarm ge
slagen. (Wordt vervolgd).
