N». 75 1909
Dinsdag 29 Juni.
96s" jaargang.
25 FEUILLETON.
Een jacht over den Oceaan,
De litgav* dezer Courant geschiedt Maandag-, Woojudap- o« Vrfldagavosi!,
uitgezonderd op foogtdagon.
Prjjt per ic wat taal, in Goog f 0,75, buiten Goog, franco, jT 5,5611
Afzonderljjke a^mmerg 8 eent.
li»«FvdiR{0 van advcrtentsii» vóór 2 uren op do» tóap d$r
«litaaea*
De prgg der gewoiio advortentiön ig van ï-6 regelg 50 cent, eiken regel meer 10 et
bi directe opgaaf van driemaal plae,tging derzelfde advertentie wordt de prjjg
slecht» tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjka- en doodberichten en de daarop betrekking hebbend,
dankbetuigingen worden van 110 regelg k 1,berekend
Bewijsnummer» 5 cent.
Telefoonnummer 22,
Directeur A. F. A. van Seterb. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Hoofdredacteur W. Kerremans.
COURANT.
Handelaar in 'idderorden.
Een niet scherp omljjnd verhaal is
voor eenige dagen in de bladen (ook in
de Goesche Courantmededeeld, waarin
dr. Knypor van niets minder beschuldigd
werd dan tjjdens zjjn ministerschap voor
geld Nederlandsche ridderorden te hebben
geletord. Zelfs voor de felste anti-
Kuyperianan klonk die aantjjging te
zwaar, te onaannemelijk, en zooveel on
eerlijkheid en geknoe:, dat leek zelfs
voor Kuyper te veel.
En nu ol|jkt, dat de beschuldiging ge
grond en bewezen is. Kuyper, handelaar
in ridderorden, Kuyper 111000 opstrij
kende voor een Oranjo-Nassau-lintje, dat
hij een Amsterdamsch koopman verschafte,
f 11000, waarvoor Kuyper's dochter een
een bericht van ontvangBt en dank schreef.
De heer rnr. P. Tideman te Bloomendaal
had Kuyper beschuldigd van dit gekonkel
en nu is oon redacteur van Het Volk
naar mr. Tideman gegaan om nadere
inlichtingen. Zie hier do loop van zaken.
De heer W. van Dieren Bjjvoot te
Bloemendaal verkeerde in geldnood en
zou mouten failieeren, maar zjjn night
mej. M. Westmejjer te Amsterdam had
hum hulp beloofd, omdat zjj van dr.
Kuyper en do heeren R. Lehmann en
E. A. Lehmann, beiden te Amsterdam,
nog 't 6en en ander te goed had.
Mr. Tideman wendde zich tot mej.
Westarman en deze deelde hem mede:
Eenige jaren geleden, omstreeks 1902,
wendde de heer Rudolph Lehmann, dien
ik van vroeger kende, zich tot mjj met
de volgende meededeeling »Het verdriet
mjjne moeder, dat ik, die zoovele ridder
orden heb, maar geon Nederlandsche orde
bekom. Gjj kunt alles en mout mg er oon bo-
zorgen'Mk weigerde, maar Lehmann drong
zoo sterk aan en beloofde mg, die vole
goldolgke zorgen had, dat ik deze niet
meer zou kennen, wanueor ik hut doel
wist to bereiken. Die woorden van eon
schatrijk man, waarvoor ik Lehmann
hield, hebben mg doen belovon, mjju best
te zullen doen. Ik ben daarop naar minis
ter Kuyper gegaan en heb hem gevraagd,
wat de weg was voor iemand om een
Nederlandsche ridderorde te verkrggen.
Minister Kuyper begon daarop te lachen
en zeide»Dat gaat bjj ons zoo maar
niet." Van het eone gesprek kwam het
andere en ik hob den hoer Lehmann mot
den heor Kuypor in ver! inding gebracht.
Do beer Lehman heeft toen, op advies
van den heer Kuyper, in den Haag oeu
werkkring gezocht en zich voor het oog
der wereld een tgdlang kalm gedragen.
In den zomer van 1903 (den juiBten
datum 31 Augustus, heb ik later in do
de Staatscourant govonden) is aan Leh
mann de officiersorde van Oranje Nassau
uitgereikt. Moj. Westmeger, aldus ver
volgde de heer Tideman, doelde nu mede,
dat zjj voor hare bjj dr. Kuyper bewezen
diensten door Rudolph Lehmann her
haaldelijk geldelijk was beloond. O. a.
deed hg haar, zoodra het vaststond dat
de ridderorde zou verleend worden f25
dook
ARTHUR GRIFFITH.
•Zeer juist. Aha, Trevor," zei hg tot
een anderen beambte, die op dat oogen-
blik binnenkwam, »laat me terstond
weten, welke gtoomer voor een bizondere
taak kan gehuurd worden. De grootte
Komt er niet op aan, maar hij moet min
sten» vjjffcien tot zestien mjjl kunnen loo-
pen en vau middag zeeklaar zjjn.Huurprjjs
maandeljjks of wekelijks, alles inbegrepen
bemanning, steenkolen en kapitein aan
boord. %?or »lle8, spoed 1 Hebt u me
begrepen En tot ons
Wie nemen deel aan den tocht Zooals
gezegd dient u eenige politie-beambten
aan boord hebben, voor het geval, dat een
arrestatie moot plaats hebben. Zult u
daarvoor zorgen, Sir Charles
•En ik zou graag van de partg zjjn
bracht ik in het midden.
Maar, lief kind," opperde Sir Charles,
>dat ii immers een krankzinnig idee.
Eerstens houd ik het voor zeer onwaar
schijnlijk, dat onze stoomboot het jacht
inhaalt, i maar zoo hg het al doet, dan geeft
bet zeker onaangenaamheden, als het al
niet tot een gevocht komt. Nadat deze
schurken eenmaal zoo ver zgn gegaan,
zullen ze hun bezit, niet licht prjjs geven.
U kunt onmogeljjk meegaan, Miss Fair-
holme".
•WerkelooB le blgven, is niet mogelgk
ik moet iets doen", wat mgn antwoord.
•Aan boord van een stoomboot zoudt u
per week toekomen. Dat begon op 1
Augustus 1903 en het eindigde op don-
zelfden datum van 1905. Mej. Westmeger
was over dat eindigen verwonderd en
vroeg opheldering. Toon ontving zg den
volgenden brief:
>Am8terdam, 15 Augustus 1905.
Mejuffrouw,
In antwoord op uw geëerd schrijven
gericht aan den weledelen heer R. Leh-
manD, heb ik de eer U te berichten, dat
ik Z. Ed. gisterenavond uw brief heb ter
hand gesteld to Vlissingen,'alwaar Z. Ed.
zich voor een dag bevond. Do Heer Loh-
inann deelde mij mode dat U opheldering
verzocht omtrent het niet zenden gedu-
rendo de twee laatste Zaterdagen van de
25 gulden. Beleefd doe ik u opmerken
dat er indertgd bepaald was, dat dit ge
durende een tijdsverloop van twee jaren
beginnende mot 1 Augustus per week bjj
U bëzorgd zou worden en geloof ik daar
aan steeds stipteljjk voldaan to hebben.
Maar zooals het met alle zaken gaat, er
is een begin en een einde en ik geloof
dat U mot injj accoord zult gaan, dat
vaD 1903 tot 1905 de twee beloofde jaren
zgn afgeloopeu.
Vertrouwende U deze toelichting vol
doende zal zgn heb ik de ^er te zgn met
de meeste hoogachting,
IIEd. dw. dienaar
(get.) J. Ruyter."
Maar niet alleen ik, ging mej. West-
meyor voort, ontving geld voor mgn be
moeiingen. De heor Rudolph Lehmann
gaf ook direct aan dr. Kuyper f7000
voor vorkiezlngsdoeleinden. Ook wist ik
dr. Kuyper voor do Kamerverkiezingen
van 1905 f 11,000 te verschaffen, die hjj
in dank aannam. Dat bljjkt uit den vol
genden brief
>Hooggeachto mejuffrouw,
Mgn vader verzoekt mg u mede te
doelen, dat hg nu reeds door uwe be
middeling f 11.000 voor do a. s. ver
kiezing ont.vaugen heeft Hij draagt mg
op u te zeggen hoe zeer hg uwe pogingen
tot het bjjeenzamelen van gelden waar
deert en u zgn welgemeonden dank te
brongen voor al de moeite die u zich
wel geven wilt.
PersoonIjjk voeg ik er den dank aan
toe voor den verkoop van hot kaïuerBchut,
mgn vriendin, do schilderes, is in de
wo]kon van geluk.
Met beleefde groeten,
Uw dw.
(get.) H. S. S. Kuyper.
6 April 1905, 'e Hage."
Mej. Westmeger vortoldo mg, dat zg
zich ook in verbinditg bad gesteld met
den heer E. A. Lehmann, een broeder
van den. geridderde, mot het voornemen
dezön op soortgeljjke wjjze oen ridder
orde te verschaffen. Zg verkeerde n.l.
wederom in geldnood en hoopte op die
wgze zichzelve zoowel als anderen te
helpen. Da heor E. A. Lehmann ging
daar aanvankeljjk op in. Ik bracht, hem,
zoo zeide zg, mot dr. Kuyper in betrek
king. Dit werd bewezen met den
ook het v|jfde wiel zgn," zei de Secretaris.
•Heen en weer kruisen, waarschijnlijk
met slecht weer, en dan niet te weten wac
thuis voorvalt, zou uw geduld op een
zware proef stellen. Ik ben van gevoelen,
dat het voor u verstandiger ware, een
anderen uitweg voor uwe activiteit te
zoeken".
Op dit oogenblik kwam de eerste be
ambte, met een blad papier in de hand,
weer binnen.
•Een klein sloom jacht, zonder vlag,"
las hjj luid, »is gisterenavond om acht uur
Noord-Foreland gepasseerd, en het stoom
schip zonder twgfel hetzelfde is
dezen morgen om vjjf uur gezien op de
hoogte van Beachy Head. De koers was,
naar het scheen, West Zuidwost ten Wes
ten. Sedert is er niets moer van waarge
nomen. Do kustwachters van Start-Point
en Kaap Lizard zgn gesignaleerd, het
jacht te verkennon en te rapporteeren.
•Naar mjj voorkomt, zoekt het den
Atlantischen Oceaan te haleB," meende de
Secretaris, »dit is tenminste een ver
moeden, dat reden heeft van bestaan".
•Wanneer het echter eerst maar eeng
in volle zee is, wie kan dan zeggen wat
de bestemming is
•Zou men het jacht niet, van Plymouth
of Falmouth uit, voor kunnen komen?"
bracht ik in het midden. »Hoe berekent
u zgn snelheid, naar de streek of afstand
die het tot nu toe heeft afgelegd
•Uw voorstel i» niet kwaad, miss Fair-
holmeIk zou denken, dat het jacht
spoedig na middernacht op de hoogte van
Start-Point en de vroegere morgenuren
bjj Plymouth zich moet bevinden. Ik zou
onzen agont kunnen telegrafeeren en hem
gelasten een sleepboot uit te zenden,
volgenden brief
Amsterdam, 30 Maat! 1904.
Mejuffrouw,
Iu de hoop u met uwo enveloppe goed
thuis gekomen bent, wil ik u nu even
mededeelen, dat ik van den heer K. reeds
antwoord van ontvangst kroeg (paff over
het prompte) maar zonder nadere
mededeeling over d a g en uur van zjjn
bezoek ten mijnent, wat hij mg in zjjD
schrgvon adviseerde.
Uwo kunst zal wel niet maokoeren dit
voor mjj uit te vindeü, en mjj dan te
berichten. Of zal ik dit misschen zelf
bjj den hoer K. aanvragen 1
Geeft u 8. v. p. den kruier een klein
antwoord mode hoe of wat, bjj voorbaat
dankzeggende,
Hoogachtend,
(got.) E. A. Lehmann."
Intusschoö bleef moj. Westmeger voor
dr. Kuypor doorwerken. Dat hjj daarvoor
erkentelgk was, wordt bewezen met
eene korreapoudentie-kaart met het ge
drukte hoofd »Departemont van Binnen-
landsche Zaken on van den volgenden
inhoud:
•Departement
van Binnenlandsche Zaken.
's-Gravenhage, 18-6-1904.
Mejuffrouw.
Het is mjj een behoefte om u dank te
zeggen voor wat gjj ondemaamt en ook
om uwentwil deed hot mg goed, dat het
succes zoo schitterend was. Ik ga nu
naar Brussel (Hotel Central) wat uit
rusten. Geljjk ik u telegrafeerde, zal ik
do familie morgen over acht dagen gaarno
wachten te 3 uur. Nu komen de her
stemmingen. Het succes moet doorgezet.
Er zal weer veel noodig zgn.
Hoogachtend,
Uw. dw.
(get.) R."
Het bezorgen van een ridderorde aan
den heer E. A. Lehmann ging evenwel
niet gemakkeljjk. Dat dr. Kuyper haar
dun weg deed wjjzen, welke zou kunnen
worden ingeslagen om zich jegens het
vaderland verdiensteljjk te maken, wordt
bewezen door den volgenden met een
dameshand geschreven brief
•Mejuffrouw,
Mgn vader draagt mg op u te melden
Ie. dat hot hospitaal to Smyrna, een
Ned. Hospitaal, verbouwd moet worden.
Dat een eenigszins aanzienlijke gift bier
voor blijk zou geven van belangstelling
in onze nationale aangelegenheden in het
buitenland
2e. dat op Groenland graven zgn van
Nederlanders, die in het ongeioede zjjn
geraakt. Dat geideljjke hulp om deze te
horstellen, van belang kon zjjn
3e. dat u bijzonderheden betreffende
bet laatste kunt lezen in bet avondblad
van Maandag. 1.1. van de Nieuwe Courant
en het avondblad van Woensdag 1.1. de
Nieuwe Courant.
Na beleefde groeten toeken ik,
(get.) Mej. H. Kuyper,
Kanaalstraat 5.
terwjjl Sir Charles de goedheid zou moe
ten hebben te zorgen, voor politiebeamb
ten met een bevel tot aanhonding en
visitatie van de »Fleur de LiB".
•Dat neem ik op me en zal bovendien
nog oen mjjner officieren meenemen. Ik
heb bizondere redenen van dienst, om
dit jacht op te brengen en te laten visi
teeren. Over het geheel genomen, geloof
ik, dat dit de weg is, die het zekerst en het
spoedigste gevolg belooft. Van hier of een
andere haven uit, zouden we nauwelgks in
minder dan vierentwintig uren een stoom
boot zee kunnen laten kiezen, en dat ware
een bedenkeljjk tjjdverlies."
•Kan ik op de sleepboot meevaren
vroeg ik, want ik had mgn voornemen nog
volstrekt niet opgegeven.
•Totaal on mogelgk", hernam de Secre
taris. »Op die booten is geen geschikte
huisvesting, en u zoudt den nacht,
zonder eenige geriefelijkheid, aan dek
moeten, doorbrengen."
•Dat zou me niet afschrikken, maar
iemand, die mr. Wood eu alle omstan
digheden kent, dient de sleepboot te
begeleiden."
•Mgn luitenant, Swete Thornhill, kont
hem toch, niet ww
•Jawel, maar de andere menschen en
de beteekonis van do zaak zgn hem
onbekend 1"
•Dan stuurt u den Yankee moe. Die
is tegen alles opgewassen. Kunt u dien
man opsporen
•Heel gemakkeljjk. Hg is aan het
telephoonnet aangesloten, en ook zgn
adres is mjj bekend."
Nadat we met betrekking tot de koiten
onbepaalde volmacht hadden verleend,
verlieten we het Lloydsutabiissemout, en
Donderdag, 5 Jan. '05."
De heer E. H. Lehmann werd op de
ljjst geplaatst om op 31 Augustus 1905
geridderd te worden maar inmiddels
viel het ministerie-Kuypor en kwam van
de decoratie niets.
Voor 't geval nu Kuyper zgn zin krggfc
en weer minister wordt weten liefhebbers
var. lintjes den prjjs on het adres
Officier in de Oranje Nassauorde f 11000.
Ridder zal wel wat goedkooper zjjn.
Men vrage prjjsopgaaf aan dr. A.
Kuyper, Kanaalstraat, Den Haag. Niet
goed geld terug 1
Alle bestellingen boven de f 10000
franco aan huis door geheel Nederland.
Zegt het voort
8 u i t e ie a nd.
Wapengekletter.
Ernstig wordt langzamerhand de span
ning, ontslaan door de Kreta-kwestie. Iu
stilte doet Griekenland aankoopen van
oorlogsmateriaal en Turkjje mobiliseert
een deel van zjjn leger. Van beide zjjden
scbjjnt men vast besloten niet terag te
deinzen voor een oorlog, ook al zal deze
millioonen aan geld en tienduizenden aan
menscbenlevens kosten.
De Kreta-kwestie is een kwestie, die
niet vatbaar Ijjkt voor scheidsrechterlijke
uitspraak. Kreta is Turksch gebied en
feitelijk is er niet óón rechtsgrond, waarop
het verlangen van Griekenland tot an
nexatie van bet eiland steunt. Maar een
groot deel van de Kretensche bevolking
is van Griekschen stam en wil zich ver-
eenigd zien met zgn stam gen Goten aan
de andere zjjdo van het water en de
sympathie van een volk stoort zich niet
aan rechtsgronden.
Naar men meldt, zouden de vertegen
woordigers der groote mogendheden te
Athene hun invloed bjj den koning
hebben aangewend om een gewapend con
flict te voorkomen, maar vruchteloos was
hun poging. De Koning van Griekenland
moet hebben verklaard, dat bjj den krjjg
niet vreest, en dat zgn volk tot eiken prjjs
do annexatie van Kreta verlangt.
Er is echter nog hoop, dat de zaak
zich ten goede keert. De groote mogend
heden, die nu troepen op Kreta hebben,
zouden wel volharden bg hun voornemen
die troepen terug te roepen, doch moeten
bereid zgn ieder een oorlogsschip te
stationneeren in de wateren van Kreta.
Deze oorlogsschepen zullen 1000 man
landinsgtroepen aan boord hebben, zoodat
feiteljjk de toestapd na de opheffing der
internationale bezetting niet veel zou
veranderen.
Een ander deel van onzen aardbol trekt
mede onze aandacht door de moeieljjk-
heden, die er zich voordoen.
We bedoelen Perzië waar de
Burgeroorlog
voortduurt. De troepen der opstande
lingen rukken op naar de hoofdstad des
rjjk8 om den trouweloozeu sjah af te
zetten.
Sedert eenigen tjjd is er echter in
Perzië een Bterke Russische krjjgsniacht,
namen de verzekering met ons mee dat
menscheljjkerwjjs het mogolgke gedaan
zou worden.
Toen ik een oogenblik later mr. Snuyzer
opriep per telephoon en hem mededeelde
wat ik verricht had, mocht dit zgn goed
keuring wegdragen.
Met spoed vervoegde hg zich bg me
om de zaak nader te bespreken.
•Een tweede nacht buiten bed is nu
juist geen aanlokkend vooruitzicht voor
me," zei hg mopperend, »maar het is
ter wille eener goede zaak. In uw plan
ligt berekening en verstand, en heel
onmogeljjk is het niet, dat het kans van
slagen heeft. De enkele vervolging was
een dwaas denkbeeld. JJ zoudt het jacht
nooit hebben ingehaald. Bovendien kan
ik Zaterdag weer in Londen zgn, en dat
ia van het grootste gewicht."
•Zoo vroeg ik onverschillig.
•Zeer zeker. Zondag vaar ik met de
•Chattahoochee" van de Great-riverline
naar New-York."
•Wat Waarom dat Wat is de reden
I» u achter iets gekomen
•Hier hebben we de voorloopige passa
gierslijst van de •Chattahoochee." Kjjk
eens naar de namen. Hebt u 't Hertog
en Hertogin van Buodb Mano."
»U is werkeljjk een zeer bewonderens-
waard persoon, mr. Snuyzer," antwoorde
ik, eu stak hem, door verbazing meege
sleept, de band toe.
•Maar dat is nog alles. Hebt u de
lgst tot het einde geluzen Nu
Mgn oogen worden nevelig, het hoofd
scheen me te draaien, ik gevoelde me
duizelig en wee worden, want de laatste
op de lgBt itond Kapitein William Wood.
•Ziet u, Miss, dat ik geljjk had. Ik
quasi om de belangen der vreemde
lingen te beschermen, doch in werke
lijkheid strijden de kozakken aan
de zjjde der regeeringstroepen eu zgn
ze du» behulpzaam om den tyran te
handhaven op de troon een werk, dat.
RussiBchen militairen niet vreemd zal
vallen.
Met dit al is de positie van den 9jah
niet benijdenswaard.
Een andere vorst, wiens, troon gevaar
liep, heeft de laatste dagen reden tot
tevredenheid.
In Marokko n.l. is pas
Een hevige veldslag
geleverd, waarbjj de troepen van den
sultan op de opstandelingen, die zich
reeds onder de muren der hoofdstad be
vonden, een schitterende overwinning
bevochten.
Reeds was de stad in staat van ver
weer gebracht, toen tot gerustelling der
bevolking het bericht der overwinning
kwam.
Natuurljjk is voor den sultan nog niet
alle gevaar geweken, maar zgn positie
iB voor het oogenblik tenminste niet zoo11
benard als enkele dagen geleden.
Wie uit bovenstaande mocht opmaken,
dat moeieljjkheden op bet wereldtooneei
zich alleen ver van onze grenzen voordoen,
heeft slechts even den blik te slaan op
onzen oosteljjken nabuur.
Daar wordt aller aandacht in beslag
genomen, door de
Nederlaag der regeering.
wier belastingontwevpen door den Rjjks-
dag zgn vei worpen.
Duitschland heeft een tekort op de bo-
grooting van 500 miliioen mark.
Hiervan zouden 430 miliioen worden
gevonden door indirecte belastingen op
het dageljjksch gebruik, waardoor dus
den grooten, niet-bezittenden klassen
zware lasten zouden worden opgelegd.
JDe overschietende 70 miliioen meende
de regeéring te kunnen verürjjgen uit een
erfenisbelasting, dus ten koste van de
kapitaalkrachtigen.
De conservatieven, de agrariërs, de
groot-grondbezitters wilden hiervan niet
weten en tesamen met het centrum (de R.
K. partg) verwierpen zg de voorstellen,
die het kapitaal troffen.
Wat nu Er loopen geruchten dat de
rijkskanselier v. Btilow reeds ontslag heeft
gevraagd aan den Keizer, maar waarheid
schjjnfc dit bericht niet te bevatten.
Binnenland.
Nieuwe KamerverkiezingNaar het
Hbld. mededeelt, heeft de heer IJzerman
zjjne benoeming tot lid der Tweede
Kamer voor Amsterdam IV niet aan
vaard en daarvan schriftelijk aan den
burgemeester van Amsterdam kennis
gegeven.
Een der verslaggevers van het Hbld.
heeft met den heer IJzerman een onder
houd gehad ever dit niet aanvaarden der
benoeming en deelt daarover het vol
gende mede:
kjjk hun in de kaarten, alsof ze open
voor me op tafel liggen. De eebte Wood
wordt met geweld thuis gehouden, dat
wil zeggen in hun knuisten, de valsche
gaat met onberispelijke uitklaringspapie-
ren naar New-York, om met één slag,
zich alles toe te eigenen waarop bg de
hand leggen kan. Het is hoog tjjd, dat
iemand de zee oversteekt. Misschien zal
het mr. Wood zelf zgn. Voor het geval
het mg gelukt, hem uit de schuit te krjjgen,
dan ware het zeker wel het beste, dat hjj
naar New-York ging om zgn belangen
waar te nemen, maar in ieder geval dient
iemand te gaan,"
•Mjjnheer Snuyzer," zei ik, gehoor
gevend aan eon plotselinge onweerstaan
bare opwelling, als u Vrjjdagavond niet
weer hier zjjt, zal ik naar New-York
stoomen."
Zoodra wjj aan de lunch zaten, deelde
ik mjjne moeder dit besluit mede.
•Ik ga Zondag naar New-York," zei
ik doodkalm.
Eerst scheen deze mededeeling voor
mjjne moeder geeu kleine beteekenis te
hebben en moest ik ze meer dan eeni
herhalen, voordat ze den zin ervan
begreep.
•Alléén reizen kan ik natuurljjk niet,"
ging ik voort op denzelfden nuchteren
toon, »dat wil zeggen, ik zou het niet
graag doenje moet dus met me mee
gaan. Moedertje lief 1" bad ik >wees
uu eens verstandig. Het is een zaak van
het groootsto gewichtik moet noodzake
lijk gaan ik kau niet anderB."
(Wordt vervolgd
