N°. 74 1909 Zaterdag 26 Juni, 96s" jaargang. 24 FEUILLETON. Een jacht over den Oceaan, GOESCHE De uitga y* dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrjjdagavond, uitgezonderd op feestdagen. Prjji per kwartaal, in Goos f 0,75, buiten Goes, franco, Afzonderljjk© Mommen oent. liHwntSitae van advertentiin vdor 2 nncen ©3 den d©$ d*r uiftgava. COIIUNT. De prjji der gewone advertontiön is van ï-5 regels 50 cent, eiken regel moer 10 et II5 directe opgaaf ran driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjji slechts tweemaal berekend. 9oboorte-, bnwoljgks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbend, dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend Bewjjsnnmmers 5 cent. Telefoonnummer 22. Directeur A. f. A. van Seters. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Hoofdredacteur W. Kebrrmans. Bij dit no. bahoort een bijvoegsel. Zij die zich met 1 Juli a. s- op dit blad abonneeren ontvan gen de tot dien datum verschij nende nummers gratis. DRIE TEbiEN TWEE. In de Tweede Kamer staan nu tegea- over elke twee linksche leden drie van rechts of 40 links en 60 rechts. Dat iB ongetwijfeld een meerderheid, waarmede de clerieaion voor den dag kannen komen, een meerderheid, die zjj kunnen gebrui ken ook misbruiken en waarvan het liberale deel der bevolking veel, doch niet veel goeds, kan verwachten. Een minder sterke meerderheid zou voor de vrijzinnigen nog erger zjjn ge weest, want nu is er wel een kansje, dat* de broeders heel gauw ruzie zullen heb ben. Er zjjn een groot aantal zaken, waarover de coalatie-mannen zeer ver schillend denken en thans nn zij zoo tor dege baas zjjn in beide regeei ings licha men zal elke partjj en oader-partjj baar zin wensehen door te drjjven. Toen in^L565 last gegeven was, dat de bevelen van den koniag van Spanje,- in zake de afkondiging der besLuiten van het concilie van Trente, onverwjjld hier te lande moesten uitgevoerd worden, zeide Willem van Oranje •Nu zullen wjj het begin van een fraai treurspel zien". Die woorden mogen we nu wel her halen. Een treurspel ja, maar of 't bjj- zondor fraai zal zjjn dat is wel aan eenigen twjjfel onderhevig. We zullen eerst de afkondiging der besluiten van het concilie Kuyper-Lobman moeten afwachten. Ze zullen nu wel wat minder wieed zjjn dan onder Philips, maar overigens komen ze in principe op hetzelfde neeroverheersching door de kerkeljjken en poging tot onderdrukking van andersdenkenden. De partgen komen in de volgende sterkte in de nieuwe Kamer. Unie-lib. (5 verloren, 2 gewonnen) 21. Vrjj-lib. ^5 verloren, niets gewonnen) 4. Vrjjz.dem. (5 verloren 2 gewonnen) 8. Soe.-dem. (3 verloren, 3 gewonnen) 7. R.-Kath. (niets gewon, niets verloren) 25 Anti-rev. (1 verloren, 9 gewonnen) 23. Christ.-hist. (niets verloren, 3 gew.) 12. De Unie-Liberalen vaardigen 3 nieuwe leden af P. J. de Kanter, mr. H. Th. de Mees ter en mr. P. Rink. Tot do Vrjjzinnig-Democratiiche partjj behooren de twee nieuwe afgevaardigden E. H. Teenstra en G. A. Vorsterman van Oyen. De Sociaal-Democratische Partjj ten slotte vaardigt als nieuwe leden af: W. H. Vliegen en J. E. W. Duys. In de nieuwe Kamer keeren vooreerst niet terng de volgende heeren, die zich niet herkiesbaar gesteld hadden G. Zjjlma, mr. J. Schokking, G. van der Zwaag, K. Rejjne, jhr. S. van Citters, mr. Z. van der Bergh, K. de Boer Czn., S. van der Bergh Jr., P. R. Mees, S. M. H. van Gjjn, mr. N. G. Pierson, mr. C. Lucasse en mr. P. C. J. Hennequin. door ARTHUR GRIFFITH. Ik wil alles betalen, maar laten we asjeblieft geen tjjd moer verliezen 1 Zouden we geen oorlogsschip kunnen machtig worden •Waarachtig daarin hebt u gelijk. Als we eens een snellen kruiser kregen, dan was het misschien te doen. Misschien gelukt het me, de heeren van de Admirali teit te overreden, als ik hun voorhoud, dat het hier geidt een aangelegenheid van het grootste staatkundig gewicht, om die papieren terug te krjjgeD." We reden hierop, langs den kortsten weg, naar de Admiraliteit in Whitehall, waar men den generaal zonder eenig verwjjl te woord stond. Spoedig daarop werden we aan zekeren kapitein Pulteney voorgesteld, die, naar we vernamen, secretaris was van den eersten Lord en waarschjjnljjk een zeer beminneljjk man, maar die me al heel gauw een grooten afkeer inboezemde, want hjj begon al dadeljjk bezwaren te opperen, waarbjj hjj, naar het mjj voorkwam, een smadenden en zeer hoogen toon aansloeg. •Wat zouden we eigenljjk kunnen uit zenden We hebben geen enkel schip," zei hjj, zjjn collega toesprekend, alsof hjj Wél hadden zich herkiesbaar gesteld maar werden niet gekozen van de vrjj- liberale partjj de beeren C. Lely, jhr. mr. F. W. van Styrum, dr. C. F. J. Blooker, jhr. mr. J. Roöll en A. Plate. Van de vrjjzinnig-democraten sneuvel den bjj de verkiezingen de heeren mr. C. Th. van Deventer en P. Nolting. Vön de sociaal-democraten werd niet herkozen de heer H. H. van Kol. Voor de Antirevolutionaire partjj nemen de volgende nieuwe Kamerleden zitting G. A. A. Midde'berg, W. de Vlugt, N. Oosterbaan, G. Elhorst, F. A. C. v. Lynden van Sandenburg, J. H. Blum, H. Col jjd, J. F. Heemskerk, mr, A. de Jong en J. S. F. van Hoogstraten. De nieuwe afgevaardigden die voor de Chrisleljjk-Hiitorischo partjj zitting ne men, zjjn de volgende J. R. Snoek Henkemans, jhr. G. J. A. Schimmelpenninck en jhr. mr. F. K. van Lennep. De roomBcbe partjj bleef op dezelfde sterkte. 8uit*nlanti. Een onweerswolk. Als een dreigende onweerswolk blijft de Kretenzer kwestie aan den politieken horizont. Onlangs meldden we dat de groote mogendheden, die sedert jaren ter hand having der orde troepen hebben op het eiland, bereid zouden zjjn, die detache menten daar te laten, maar volgens latere berichten is dit nog lang niet zeker. Wordt die internationale bezetting teruggeroepen, dan kan de toestand niet verder ongewjjzigd big/en. De Christen bevolking, voor het allergrootste deel behoorende tot den Griekschen stam, zal weder naar de wapens grjjpen en zich trachten te bevrjjden van de Turksche heerschappjj en gebeurt dit, dan zal zelfs de meest vredelievend gezinde Grieksche regeer.ng onder don drang van het volk niet in staat zjjn zich te verzetten tegen een inmenging van Griekenland op Kreta. En dan Ja dan zullen weder het Griekache en Turksche leger tegenover elkander staan en zal opnieuw een oorlog worden gevoerd waarin de overwinnings kansen voor Griekenland niet groot zouden ?jjn. Dat Turkjje voornemens is, het des noods tot een krjjg te laten komen, bljjkt reeds uit de getroffen maatregelen, die ruchtbaar werden en nog meer uit hot door de Tarksche regeering aan de in dat land verschjjnende bladen uitgevaar digde verbod over troepenverplaatsingen, approviandeering e.d. te publiceeren. De Turksche vloot is reeds voor een deel slagvaardig. Hoe de mobilisatie van die vloot in haar werk is gegaan, is nog duister. Veel moeite zal het wel gekost hebben, want de meest zonderlinge verhalen wor den verteld over de Tarksche zeemacht. Er zouden schepen zjjn, die in geen jaren van hun ligplaats zijn gekomen en wat slechte organisatie betreft wint de Turk sche vloot het nog verre van De Fransche zeimacht. En dat wil wat zeggen 1 Een komisch voorval heeft dezer dagen daarmee zeggen wilde, dat de heele Brit,- sche vloot had opgehouden te bestaan. »En buitendien, als ik een kanonneerboot of een Aviso ter beschikking bad, welken koers zou ik dat jacht moeten aangeven Wat moet het zoeken De heele geschie denis hangt aan elkaar als droog zand ik ben er bepaald tegen l" •Dan zal ik me tot Sir George in per soon wenden", zei mjjn goede generaal koeltjes. »We kunnen dit punt beter met hem bespreken". En zoo moesten we weer een zwerftocht beginnen, waarbij kapitein Pulteney brommend en mopperend volgde. Maar Sir George Fitz Hugh koos de zjjde van zjjn secretaris. De voorhanden berichten waren te geriug in zakeljjkheid, er was geen basis waarop men kon ope- reeren, nog wat aanging de papieren, noch met betrekking tot kapitein Wood. Ziet u, Sir Charles, u hebt volstrekt geen houvast, wat die papieren betreft. Zjjn ze gestolen of verduisterd, of hoe zullen we het noemen Wie toch weet iets bepaalds omtrent die zaak U weet verder niets, dan dat ze verdwenen zjjn, evenals kapitein Wood verdonkeremaand is. Dat dezelfde menschen zich van beiden zouden hebben meester gemaakt, is alleen maar een vermoeden, maar hoe kunnen we dat weten U neemt het te veel aan, als iets, dat een uitgemaakte zaak is, mjjn waarde generaal. Waaneer we ook al het geval stellen, dat ze ontvreemd zjjn, waaruit bljjkt het, dat ze momenteel nog eens duideljjk uit doen komen ho© noodzakeljjk het is, dat de Fransche marine onder een scherp toezicht wordt gesteld. Dezer dagen gedurende een schietoefe ning te Toulon weigerde een granaat aan boord van den torpedovernieler »Massue". Het projectiel werd met alle mogeljjke voorzorgsmaatregelen verwjjderd, daarna even voorzichtig geopend en bleek geen lading te bevatten. Zooals men weet is een onderzoek ingesteld naar den toestand der Fransche marine. Dezer dagen is het rapport verschenen, waarin de rapporteur Henry Michel bei der en duidelijk een schildering geeft van de debacle, welke de trotiche Fransche vloot gemaakt heeft tot een ellendige bespotting van zich zelf. In de laastte tien jaren heeft de repabliek ongeveer 3 milliard 450 millioen francs aan de verdediging ter zee ten koste gelegd in dien tgd is de Fransche marine ge daald tot een vierde- of vjjfde-rangs-vloot en heeft zjj de vroeger door haar inge nomen plaats moeten afstaan aan de Duitsche vloot, welke echter in dat t jjds- ▼erloop vrjj wat minder schatten ver slonden heeft. De rapporteur, die zoo moedig zjjn landgenooten de treurige waarheid heeft durven voorhouden, ia geen vreemdeling in marinezaken sinds elf jaren is hjj lid van de marine-oommisiie, en reeds in 1906 waarschuwde hij in zjjn begrootings- rapport voor den kanker, die knaagt aan het marinebeheer met helderzienden blik voorspelde hjj toen reeds, wat nu voor ieder duideljjk isde vloot is niet in staat haar taak ook maar eenigszins naar behooren te vervullen. Wat de artillerie betreft, heeft de com missie moeten constateeren, dat de moties, door Kamer en Senaat aangenomen na de ramp van de >Jena", eenvoudig ter zjjde gelegd zjjn er is absoluut niets gedaan. In plaats van geschut v&n het model 1902, vond zjj op de kruisers kanonnen van het type 1885, en voor de meeste stukken onvoldoende of in het geheel geen ammunitie. De commandant van Toulon verklaart, dat het eskader na één gevecht weerloos zal zjjn, aangezien het volstrekt onmoge- ljjk is nieuwe munitie in te nemen, daar nergens projectielen opgelegd zjjn. De zes pantserschepen van het tyje •Danton", welke in 1911 moeten gereed zjjn, zullen niet vóór 1914 of 1915 in dienst kunnen worden gesteld. Het zestal schepen zal 50 meer kosten dan in de voorstellen, bjj het par lement ingediend, berekend is, tengevolge van de voortdurende veranderingen en herzieningen der ontwerpen na de aan besteding. Voor het bedrag dat in Duitschland wordt uitgegeven voor 6 pantserschepen en .in Engeland voor 6 krjjgt Frankrjjk er slechts 5. De wet van 2 Maart 1901 bepaalde, dat dokken gebouwd zouden worden voor schepen van groote afmeting en opslag plaatsen voor steenkolen en ammunitie noch het een, noch het ander is geschied het bedrag dat het parlement daarvoor bad uitgetrokken, is gebruikt voor werken te Bizerte, Dakar en Saïgou. aan boord van de »Fleur de Lis" zich bevinden De heele geschiedenis is niets meer dan een reeks vermoedens. Dat ik daarop de verantwoordelijkheid voor de uitrusting van een bodem op me zal nemen, kunt u billijkerwgs toch niet voriangon. Zooiets dienen we den eersten Lord der Admiraliteit over te laten". •WaDneer verwacht u dien vroeg ik ongeduldig, want die bezwaren en dat dralen brachten me in een kwade luim, en ik zag ook aan Sir Charles Collingham, dat zjjn geduld ten einde was en hjj op het punt stond in drift los te barsten. Zjjn hardnekkig stilzwjjgen maakte op mjj den indruk dat hjj zich tegen zjjn gewoonte in, ditmaal wilde be- heerschen. »'s Namiddags als hjj naar het Qooger- huis gaat, komt hjj altgd hier eerst even eenige schikkingen maken. Als u wilt, kunt u hem dan spreken," zei de onder secretaris van het Marine-departement. Van middag Dus na verloop van een uur of vier. On^n riep ik driftig uit, •nu iedere minuut een kostbare tgd is 1 Dit zeerooverjacht Fleur de Lis heeft nu al een voorsprong van vier-en-twintig uur. Kom, generaal, we gaan op een an dere haven ons fortuin zoeken. Er zjjn nog andere schepen dan oorlogsbodems atoombooten, jachten te huur, bjj de vleet. Waarom talmt u nog Zal dan niemand mjj willen helpen Misschien lag er in mjjn toon wat warmte, want toen ik met Sir Charles Dit zjjn slechts enkoio grepen uit het ljjvige boekdeel, door dit vernietigende rapport gevormd. Provinciale Staten. ii. Onder de punten van behandeling ko men nog voor, voorstellen van het Ged. College tot aanhouding der verzoeken om een renteloos voorschot voor den aanleg van een electrischen tramweg van Knocke naar Breskens en van een stoom tramweg van Oostbnrg naar Cadzand. Afwjjzend stellen Ged. Staten voor te beschikken op verzoeken van het ge meentebestuur van Vlissingen om subsi die voor een handelsschool en van bet bestuur der vereeniging voor handels- ondorwjjs te Middelburg om een subsidie ten behoeve van een handelscursus aldaar. Het verzoek van de Stoomtramweg- maatschappjj BreskensMaldeghem om een renteloos voorschot voor het aanleg gen van tramwegen in Zeeuwsch-Vlaan- deren, wensehen Ged. Staten te zien af gewezen, daarentegen stellen zjj voor zoodanig voorschot toe te kennen aan de IJzendjjkfichoStoomtramwegmaatschappjj. Alwjjzend wensehen Ged. Staten be schikt te zien op een verzoek van de Vereenigmg van Burgemeesters en Secre tarissen in het voormalig 4e district van Zeeland, betreffende een verbindingsweg tnsschen het oosteljjk en het weBtelgk deel van Zeeuwsch-Vlaanderen. In verband met het in de najaarszit ting van 1908 genomen besluit om niet over te gaan tot de verzekering van de aan de provincie behoorende stoomboo- ten, stellen Ged. Staten thans voor over te gaan tot de vorming van een reserve fonds voor dien dienst, om daaruit de kosten van scbalevaringen te bestrgden. Ged. Staten stellen voor daarvoor jaar lijks te bestemmen 11/4% van de ge schatte waarde der schepen op 1 Januari en de gelden, om zoover ze niet noodig zjjn tot betaling der kosten van schade- varingen, te beleggen door aankoop van inschrgvingen op een der Grootboeken van de Nationale Schuld, onder het hoofd »De provincie Zeeland voor reserve fonds van hare stoombootdiensten". Het voorstel van Ged. Staten ten op zichte van de IJzondjjksche Stoomtram- wegmaatschappjj strekt om aan die maat- schappjj een renteloos voorschot uit de provinciale fondsen te verleenen voor den aanleg en de exploitatie van een net van stoomtramwegen, bevattende do volgende ljjnen IJzondjjke, Philippine, Sas van Gent, Drie Schouwen-Nederlandsch-Bel- gische grens in de richting van Moerbeko Hoofdplaat-PiramidePhilippine, Neuzen en Zaamslag. Het voorschot zal bedragen een derde der kosten van aanleg met inbegrip der kosten van aankoop van het rollend ma terieel, tot een maximum van f690,000, verminderd met de tegen 4% gekapita liseerde rente van de bjjdragen door be langhebbenden, dat tot een bedrag van f123,527 moet worden verzekerd, te storten in ten hoogste 20 jaarljjksche bjjdragen. Voor 1 Juli 1915 moet de geheele onder neming in exploitatie komen en bljjven. Uit de Pers. mjj verwjjderde, hoorde ik in mgD nabjj- heid eene stem, die zeide :>Sakkerloot, wat is dat een kleine feeks 1" Van Whitehall reden we door het •Strand" naar Lloyds. De generaal kende deD secretaris, zeide hg en hjj was bo vendien met de wjjze, zooals men daar do zaken aanpakte, vertrouwd. Hjj be doelde hiermede de wonderbare organi satie en de grootsehe inrichting, waar over Lloyds kan beschikken en waardoor men aan dat lichaam in staat is, bjj na van uur tot uur, bericht over al^a sche pen te kunnen verkrjjgen. Maar de secretaris, een ernstige man die sluw knipoogde, schudde zeer twjj- felachtig het hoofd, toen hjj hat ge heele verhaal had aangehoord. •Het zal wel moeiljjk zjjn, dat jacht uit te vorschen het zal althans tgd koslen als die Bchuit voornemons is het incognito te bewaren. Natuurljjk kunnen we het spoor van de Fleur de Lis op de rivier tot South-end aan de eene en Noord-Foreland aan de andere zjjde, volgen. Maar als ze vandaar een rechten oosteljjken boek neemt, dan gaat haar spoor in de Noordzee verloren." Dit zeggende, tikte hij op oen klok, die op talel stond en gaf den daarop binnentredenden beambte eenige aanwjj- zingen. •Stel u met de signaal-stations aan de Theems, stroomafwaarts in verbinding, ook met die aan de oosteljjke en zuid- oesteljjke kust, en vraag eens of er een Razernij. Wjj lezen in het ütr. Dbld. Geen andere naam is te vinden voor het volgend stukske, dat we knippen uit de ütrechtache Kerkbodeweekblad roor de Gereformeerde Kerken in de provincie Utrecht, van 12 Juni. TE WAPEN! Een strjjdkreet, een »te wapen zal er in de komende ol in de daaraan vol gende week door Utrecht klinken. Een •te wapen'* ten heiligen oorlogtogen een afscbuweljjken en moorddadigen vjj- andtegen een sluipmoordenaar die in het donker onze zonen en dochteren be laagt die in kuischheid en reinheid van zeden de eere van ons leven, die in afgronden van ongerechtigheid en gruwel ons leven-zelf, odb hniselgk-, ods familie-, ons nationale leven wil doen ondergaan. Gjj weet wat vjjand we bedoelen? Ge begrjjpt ook wie het »te wapen tegen hem zal laten hooren Luister dan eens goed toe, of in die strjjdkreet ook een roeping Gods tot u komen kon, en doe ook in dezen, wat nw band vindt om te doen. FERNHOÜT (1) Wie zou, dit lezende, niet denken, dat 'n Jack the Ripper naar Nederland was overgekomen en dat 'n Haarlemsche Frans opnieuw was uitgebroken Beiden sluipmoordenaars, belagend de zonen en der dochteren kuischheid. Beiden erger dan dolle honden. Eilaas, dat »te wapen 1" geldt den verkiezingsitrjjd. Die vreeieljjke monsters zjjn Rö9ll en Van Kamebeekde voor zitter der Tweede Kamer en de Minister van Staat, benoemd gedurende het be wind eeuer rechtsche regeering. Zal men zich nu 1 oos maken om zulke wartaal Ach neen, dergeljjke geestes- storingen wekken diep en innig mede- ljjden. Alleen maar, we drukken dit af als een waarschuwend voorbeeld tot welk een geestelgke verdwazing de rechtsche poli tiek wel leidt. (1) Fernhout is de doleerande predikant, die den onchristeljjken professor Visscher in een ingezonden stuk heeft trachten schoon te wasschen van den smet, dien hg op zich geladen had door zjjn schaude- ljjke onverdraagzaamheid op den berucht geworden bidBtond. Kunst en Wetenschap. Kunst -verwordin®. Iedereen weet dat Helóno Lapidoth Swart vele mooie gedichten heeft ge schreven, ook al moet men erkennen dat de treurende melancholische toon wel wat eentonig werd. Sinds vrjj gernimen tgd moet de dichteres zich forceeren om haar dichtader te doen werken en 't lukt niet altgd. Toch levert ze maand op maand zooveel pagina's gedichten? ach neen veelal rjjmpjes. Grinnikt men niet even bjj 't lezèn van eene strophe uit »Vroeg in 't Voorjaar". jacht, »Fleur de Lis" naar deze beschrg ving (hg overhandigde den beambte het rapport van Snnyzer) gezien of ge praaid is, en zoo ja, welken koers het voor heeft. Daar is niet langer dan een half uur mee gemooid. Intusschen zult u zich ook kunnen informeeren, welke stoomers voor een vervolging beschikbaar zgn •Dat iB toch uw bedoeling, nietwaar vroeg, hjj ons, waarop hjj na een toe stemmend antwoord v&n ons te hebben ontvangen, door middel van een spreek buis, die op zgn schrgftafol aanwezig was, oen tweeden ondergeschikte aanriep. •Kan hierop succes volgen vroeg Sir Charles twjjfelend. •Waarom niet? Natuurljjk moet u politie-manschappen meenemen, want het komt er niet alleen op aan, het jacht iu te halen, maar u moet den oplichters ook schrik aanjagen op don voorgrond altgd gesteld, dat u de »Flenr de Lis" inhaalt en haar bepaald herkent,^twee dingen, die beide niet zeer waarscbjjnljjk zgn" .Dat heb ik deze jongo dame ook te kennen gegeven. We dienen eersc het iaeht te vangen en ons allereerit boven allen twjjfel te overtuigen, dat bet wer kelijk de .Flenr de Lis" iB, alvorens een stap verder te gaan". (Wordt vtrvolgd.J

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1909 | | pagina 1