N\ 69 1909 Dinsdag 15 Juni, 96,w jaargang. ia FEUILLETON. £en jacht over den Oceaan, GOESCHE De litgftv* dnxer Oourant geiehiedt Maandag-, Woewdag- en Vrijdagavond, nitgezonderd op feestdagen. Prijs pee kwartaal, in Goes f 0,75, buiten Goes, franco, flvMk Afzonderljjke memmers 5 oent. Inaendinp wast advartantiin vdoe t ursn op d«n dag dar uitga#*. COURANT. De prjji der gewone advertentie» ii va» regeli 50 cent, elke» regel meer 10 et B| directe opgaaf va» driemaal plaetiing derzelfde advertentie wordt de prjji llechti tweemaal berekend. Geboorte-, hnweljjki- e» doodberichte» e» de daarop betrekking bebbead, dankbetnigiage» worde» va» 110 regeli i 1,berekend Bewpennmmeri 5 cent. Telefoonnummer 22. Directeur A. F. A. van Setebs. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Hoofdredacteur W. Kebbïmans. Zij die zich met 1 Juli a. s. op dit blad abonneeren ontvan gen de tot dien datum verschij nende nummers gratis. Cierico mania-epidemica. Rechts heeft een overwinning behaald als in 1901 en waarschijnlijk zal ook, als in dat ongeluksjaar, de clericale meer derheid bestaan nit 58 Tweede Kamer leden plus nog een solide rechtsche Eerste Kamer. De kerkeljjken zijn dus voorloopig meester over het 'and en ons beklagens waardig volk kan zich voorbereiden op de zegeningen van een godzalige regeering verhooging van invoerrechten, hetge n beteekent duurder worden der levens middelen, dwangverzekering, wat zeggen wil, dat de werkman, ook hjj die niets te missen beeft maar nog veel te kort komt, jaarljjks betalen moet voor een pensioen, waarvan hjj misschien nooit zal profiteeren, geen algemeen kiesrecht, wederinvoering van de pokken door in perking van den vaccinedwang, verhoo ging der uitgaven voor leger en vlo t, verhooging der dominees tractement- o, enz. enz. Wellicht dat. als het volk weer eens vier jaar gemaltraiteerd is door de cleri- calen, dat het dan genoeg geleerd heeft en gramstorig het jak afschudt. De meerderheid van onze achtenswaar dige landgenooten is aangetast door een booze ziekte, de verderfelijke »clerico- mania-epidemica", een kwaal die het denkvormogen vertroebelt,het onderschei dingsvermogen wegneemt en zoo hevig inwerkt op het geestelijk gezicht, dat de ljjders mooi en goed noemen wat inderdaad leeljjk en Biecht is. Deze ziekte is geneesljjk maar de patiënt lijdt er ontzagljjk veel onder. Men moet die kwaal niet met groote allopat.hische mid delen bestrjjden, maar haar rustig laten laten uitzieken of homoeopathisch cu- reeren. De geneeswijze, die de kiezers op den llen Juni zgn begonnen is de beste die zij konden bedenken da kwaal met de kwaal bestrijden. Men geeft den pat-.8ut middelen, die bij een gezonde verschijnselen van clerico- manie zouden opwekken, de wei king der ziekte wordt zoodoende bevorderd en i6 het geval uitgeziekt, dan is de patiënt genezen. Boe lang kan zoo iets dnren? 't Kan lang zijn en kort, dat hangt af van de gevoeligheid van den zieke en van descraf- heidder homoeopathische geneesmiddelen, maar een goede troost bljjft u, bedroefde en angstige bloedverwanten, genaamd linksehen, genezen zal de zieke ongetwjj fel<J. Daarover behoeft ge geen oogenblik in 't, onzekere te zijn. Wel is 't zeer onaangenaam, dat nu de vrijzinnigen, de bloedverwanten die ge zond gebleven zijn, onderworpen worden aan denzelfden leefregel ais de ljjders, wel is 't irritoorend, dat aan ons weer wordt opgedroagen een regeering van Calvinisten en Loyolisten, dat wjj weer getergd znliei worden met. wettoD, door trokken van een surrogaat van vervalscht christendom maar dat hebben de door ARTHUR GRIFFITH. »Als alles maar geen doorgestoken kaart is," voegde de politie-overste met een ongeloovig glimlachtje erbjj, »een plan om je. wat de papieren betreft, op een dwaalspoor te brengen en uw aandacht ervan af te leiden. U zegt immers, dat die van het grootste gewicht zjjn, Sir Charles >En dat z|jn ze ook werkeljjk 1" riep de generaal uit. >De geschiedenis van de samenzwering togen Wood is niets anders dan een spiegelgevecht, om den roof dezer docu menten te maekeeren." »Maar kapitein Wood is toch verdwe nen, hg is opgelicht 1" »Verdwenen, ja," smaalde de overste, maar opgelicht hoe kunt u dat weten Het zou de eerste keer niet zjjn, dat een jongmensch vier-en-twintig uren of lan ger nog verdwenen ware. Wie kent alle bijzonderheden van kapitein Woods leven eu persoonlijke aangelegenheden Op dit oogenblik kwam de intendant van Frieda'* huishouding met een kaartje binnen. Mijnheer vraagt, of hjj u over een heeron kiezers nu eenmaal zoo besloten en daartegen is niets te doen. Was nicht zu vermeiden Soil man standhaft leiden. Wewenschen don kiezers vrengde met die nobele keuze, maar we vreezen, dat de benauwde kerklucht die nu uit de stembus walmt, zal ontvlammen in een vuur van partghaat en godsdiensttwist, gelgk in de rampzalige jaren van 1901 tot 1905. Die gevaarlijke gassen welke nit de bas wolken, kunnen niet meer verdund wor den. Het getal der gekozenen zal den 23sten Juni vermoedelijk stjjgen tot 57 of 58 rechts en 43 a 42 links en we zjja geneigd om te zeggen goed zoo l Hoe heviger clericaal de regeering, hoe meer kans er is dat de kwaal gauw is uitgeziekt. •Het spel kan beginnen 1" Als we dan eens rondgaan en zien wie reeds als slachtsoffers gevallen zgn van de clenco-maniakken, dan vinden we onder gevallenen mannen, die we bjj de verple ging met konden missen Daar liggen de zeer kundigen en rjjk begaafden mr. Limburg, dr. Lely, dr. Blooker, mr. Goeman Bor- gesins, v. Styrum, v. Deventer ernstige werkers en onvermoeide werkers als Van Kol en Nolting. En van alle dezen kaa alleen Borgesius nog teruggeroepen worden in het parlementaire leven, terwjjl zjj die de plaatsen der gevallenen hebben ingenomenenfin aan intellect en beschaving heeft ons parlement niets gewonnen. Er is een Latgosche spreuk die zegt wien Jupiter verderven wil ontneemt hg eerst het verstand. Als dat waarheid is duchten we dat Jupiter het meerendeel der kiezers niet gunstig gezind is. Kleine lugden opent uw beurzen, ont zegt u alle uitspanning, want in de komende periode' zult ge moeten betalen dat ge er bleek van wordt. Ge hebt het gewild, welaan dan vrooljjk gemarcheerd in de richting van protectie, premie betaling, legeruitbreiding enz. Ten slotte nog een overzicht van ver leden heden en toekomst. Vóór 11 Juni bestond de Tweede Kamer uit Unie-liberalen 24 Vrg 9 Yrjjz. democraten 11 Soc. 7 Roomsch Katholieken 25 Anti-Revolution. 15 Christelgk-hist. 9 De stemming bracht reeds de volgende veranderingen Uni-liberalen 6 Vrjj a 1 Vrijzinnig democraten 3 Roomsch Katholieken 25 Anti-Revolution. 20 Christelgk-hist. 9 Verder komen in herstemming Unie-liberalen 18 Vrg 5 Vrjjzinnig democraten 7 Roomsch-Kathoheken 3 Anti-Revolution. 19 Christ, hist. 8 Christen dem. 1 Soc. Dem. Arb. Partg 11 Ons district. Het district Goes heeft niet beantwoord dringend belang, iets van het hoogste gewicht, kan spreken. Hg is dezelfde, die van middag hier is geweest, mjjneer Snuyzer, maar nu heeft hjj een morsigen jongen bjj zich". •Joseph 1" riep ik. »Laat beiden maar binnenkomen, Harris, ja, natuurlgk beiden. Nu zullen we tenminste iets hooren, zou ik meenen". Mgnheer Snuyzer was onderwgl zeker de trappen opgeloopen, want hg volgde Harris op don voet. Joseph bleef wat op den achtergrond en verlegen aan de deur staan, od Colly, die aan alle jongens, vooral vuil uitziende, een hekel had, kwam deze blooheid verdacht voor en begon grimmig te brommen, waarbjj hg zgn slachttanden zien liet. De hond namelgk ik vergat het te zeggen had, sedert hg in Hillstreet was beland, mg niet meer verlaten. •Ziet u wel, wat ik u gezegd heb, Miss Fairholme begon de detective, in groote opgewondenheid op mjj af komend. »Ik was voornemens, mg hier niet meer te laten zien, maar te drommel, de geschiedenis was me te machtig. Ik heb den trots van mjjn beroep en wil u bewjjzeD, dat mjjn vertrouwen op Jo recht had van bestaan. Nu, spreek eens op, jongeheer 1" De jongen, ik moet het bekennen, maakte al dadeljjk een gunstigen indruk op me. Hg had een vol, rood gezicht, zag er gezond uit, een bengel met een aan de goede verwachtingen, die velen, ook wjj, er van hadden. De stjjging van het cjjfer voor de linksche zjjde is maar heel weinig. 1897. Lohma» 2671. Hegse (lib.) 1598. 1901. Lohman 2582. Vorstermaa (lib.) 1605. 1905. Lohman 3184. Vorsterman (lib.) 1963. Troelstra (soc.-dem.) 216. 1909. (Verbeterde opgave.) Lohman 3656. Borgesius (lib.) 1987 v. d. Brink (soc.-dem.) 222. Zoo'n staatje ziet er niot heel bemoe digend nit. In 12 jaar winnen de anti-rev. 1000 stemmen, de liberalen 400, in 4 jaar winnen de anti-rev. bjjna 500 stemmen, de liberalen 24, de soc.-dem. 6. Geeft zoo'n opgave weinig hoop, ze geeft wel iets anders, ze leert ons welke aart8geduldige halzen de roomschen in dit district zgn en hoe deze stakkerds als ze op de linkerwang een pats gt- kregen hebben dat hun kiezen rammelen, onmiddellijk de rechter aanbieden. Nauweijjks een maand geleden was het geheele Roomsche kamp in het Goesche district in vunr en vlam. Dat was dan toch eens de allerlaatste maal, dat zjj zich hadden laten.... misleiden (ze bezigden toen een ander woord) nu nooit, nooit, nooit meer. Ontbind de roomsche kies- vereeniging maar, riepen ze, alleen kun nen we toch nietB bereiken en die anti's.... bedriegen (weer moeten we een fatsoen lijker woord scbrgven) ons toch altgd. Maar nu nooit meer. De menschen, die beter wisten, glim lachten eens om hun machtelooze woede en voorspelden11 Juni loopen jullie weer in 't gareel". Dan worden die arme roomBchen nog boozer en zwoeren dat ze zelfstandig waren. Daar kwam 11 Junide geestelijkheid gaf een wenk, een kort bevel en haastig legden de kiezers eenparig hun kolossale boosheid af, draafden naar de stembus en kozen zoeteljjk Lohman. Ach ja, dat wist immers ieder en die comedie-vertooning van zelfstandigheid en eigen oordeel, zal niemand meer voor echt honden. Zie eens in Enschede. Jaren en jaren achtereen deden de roomschen daar pogingen om dien zetel te winnen; nimmer lnkte 't, omdat hnn beminde .poalitie-genooten hen in den steek lieten. Nu stellen de anti's er oen candidaat en alsof ze nooit bedot waren hollen de roomschen om hem te kiezen en met een groote meerderheid is de anti ge kozen. Zoo als de roomschen doen dat heeft ongetwjjfeld vele goede zjjden. Ie Behoe ven de kiezers zich nooit het hoofd te breken metverkiezingen of candidaten,noch over wetsplannen of "voorgestelde her vormingen ze behoeven in 't geheel niet te denken. Zjj wachten tot er ver kiezingen, voor gemeenteraad, prov. staten of Kamer, zgn, dan zegt de pastoor wie ze hebben te stemmen en dan is 't afge- loopen. 2e Geven ze een aandoenlijk voorbeeld van vergevensgezindheid. 3e dik hoofd en heldere, porcelein-blauwe kjjkers, die op het oogenblik naar het mg voorkwam meer door ver bazing dan door vrees, wjjd opengespalkt waren. Om den bond gat hg in het ge heel niets, hg zag dien onvervaard in de oogen en bukte zich, alsof hg een steen wilde oprapen, uitroepend »Wacht even, wil je koest zjjn 1" waarin Colly aanleiding vond, om altgd nog grommend, onder de canapé te kruipen. •Nu, hoe zit de zaak nu vroeg ik. •Zou je niet gaan zitten Vertel nu eens, wat er gebeurd is," moedigde ik hem aaa en hg scheen niets liever te wen- schen, dan rapport uit te brengen, van hetgeen hjj had ondervonden. Terwjjl hg plaats nam op den uitersten rand van een stoel, dien hg vooraf met een tameljjk vuilen zakdoek afstofte, be gon hg zgn relaas Het geval heeft zich zoo toegedragen, Miss. Toen hg ik bedoel mgnheer Snuyzer, ginds me dezen morgen op de smeet', dat wil zegden op wacht, stelde, bleef ik een drie uur lang op mjjn post, zonder iets gewaar te worden. Niets, geen de minste beweging, was in het huis te zien, als tot elf uur, toen een rjjtuig de straat alkwam en stilstond voor de poort een hnarrjjtnig, geen fijne equi page. De koetsier had een ouwe, blauwe ias, met nikkelen knoopen aan zgn ljjf, een verweerden hoed, van twee shil lings waarde, dacht me, op zgn hoofd, Weten de anti-rev. dat ze hun roomsche wortelbloeders niet zoo kunnen trappen en mishandelen of de roomBchen zgn en blijven in serviele gehoorzaamheid en onderworpenheid. Enkele nadeelen staan hier wel tegen over. Iemand, die nog iets van fierheid of zelfrespect in zich heeft, zal zich met walg afwenden van zoo slaafsche krui- perjj om behoud ot winst, iemand die een eigen oordeel en een onafhankelijke zelf gewonnen overtuiging heeft, zal onpas- seljjk worden bjj het zien vervormen van menschen in automaten. Maar met zulke futiliteiten kunnen de roomschen zich niet ophouden en terwgi ze nog over de pas geslagen plaatsen wrjjven, lachen ze we hebben toch maar weer 25 zetels. Ja, maar den prjjs dien gjj er voor betaalt, is voor 100 zetels nog te hoog. Veel te hoog. Buitenland. een draak. Men kent de legende van den draak die telkens als men hem den kop afhieuw er twee koppen voor in de plaats kreeg. Aan zulk een draak doet de Balkankwes tie denken. Niet zoodra is een der vraag stukken in den Balkan opgelost, of een andere vraagt onze aandacht. Zoo is het ook nu weder. In Turkjje gaan de zaken naar wensch. Bulgaren en Serviërs hebben het vor men van benden in Macedonië gestaakt, de verhouding tusschen Bulgarjje en Tur kjje, tusschen Servië en Oostenrjjk is beter geworden en nu steekt plotseling de Kretenzer kwestie het hoofd weer op. Nog immer zgn op Kreta detache menten van de groote Europeegche mo gendheden gelegerd, maar de tjjd nadert waarop deze troepen zullen worden te ruggetrokken en de vraag rjjst, wat de bevolking van Kreta dan zal doen. Nog immer leeft onder de Christenen op Kreta de wensch zich geheel los te maken van Turkjje om zich aan te slui ten bjj Griekenland en ook het Griek- sche volk gevoelt veel sympathie voor zulk een vereeniging. De Turksche regeering daarentegen wil daarvan natuurlgk niets weten eD zoo dreigt er weder een geschil, dat misschien aanleiding kan geven tot bloed vergieten. Enkele Grieksohe bladen slaan reeds een overmoedigen toon aan en de eenige troost bljjft, dat Griekenland een nog te levendige herinnering he- -ft behouden aan den laatsten oorlog ^egen Turkije om nog eens zich te wagen aan een krjjg. In Turkjje gaan de zaken naar wensch, schreven we hier boven. De volksvertegenwoordiging is bezig den Auqiusstal van het bewind te reinigen. Een reusach tige taak, zooals big kt uit verschillende berichten. Nu pas is de Kamer bezig geweest met deD toestand in Konstantmopel. Het is van algemeene bekendheid, dat de toestanden van die goede stad alle menscheljjke begrippen van wanorde, vuilheid, Bleohte verlichting en wax dies meer zjj te boven gaan. De paardentram is met allen verschnldigden eerbied voor het kortom een echte, zonder nummer. Maar daarbinnen zat een een fijne dame, weet n, prachtig, heel mooi gekleed. Ik zag ze uitstappen." •Zou je ze herkennen, als je haar weerzaagt vroegen wjj allen in één adem. Jo knikte. Eerst kon ik baar gezicht niet zie>, omdat ze een dichte blanwe voile voor had, maar later kwam ik iü de gelegen heid, zooals u aanstonds znlt hooren. Hut was er een van de vroolgken, zooals er in een Tingel-tangel zingen en dansen." Wanneer heb-je dan haar gezicht gezien vroeg de overste op vrg min achtenden toon. •In het rjjtuig, toen ik precies tegen over haar zat. Maar dat was eerst later, en ik moet vooraf vertellen, hoe alles in zgn werk ging. De dame, ziet u, wilde eerst in 't geheel niet den tuin ingaan, maar bleef staan voor het hek ze zag naar binnen en bekeek het huis, alsof ze den boel niet vertrouwde en niet wiBt ol ze wel erin zou gaan of niet. Toen nam ze plotseling een besluit en liep op de huis deur aan, maar voordat ze de trap be reikte, kwam er een uit, een man •Zou je dien ook herkennen •Nou of ik onder duizenden. Het waB een klein kereltje met een zwart bakkes en een huidskleur als een gecon- fijte noot. Hg had verbazende baast, toen ie eruit kwam, alsof ie op de dame had gewacht, en wenkte haar, dat ze heen publiek, dat er met een zekere berustende hardnekkigheid gebruik van maakt, een middel van vervoer, dat met onze wagens voor veevervoer eenige, zjj 't dan ook geringe overeenkomst vertoont En zoo is er meer. Toch betaalt de burger van de Turksche hoofdstad belasting en waar schijnlijk niet zoo heel veel minder dan zulks in andere steden pleegt te geschie den, eerder het tegendeel. Met dit al verkeeren de stadsfinanciën in nood, ook al een versohjjnsel, dat elders geconsta teerd wordt. De Kamer zag zich genoodzaakt om in te grjjpen. Bjj onderzoek bleek, dat de ex- Sultan de gewoonte had de itad te laten opkomen voor zgn paleizen, en dat zgn civiele lgsfc voor niet minder dan een kleine 4 millioen bjj de gemeentekas in het krjjt staat. De heer Abdoel Hamid liet muren en huizen bouweD, electrische installaties plaatsen, gebruikte gas en leidingwater en liet zjja brave gemeen tenaren betalen. De Kamer was bjj het hooren van deze inderdaad ongewone, maar goed gedocumenteerde mededeelingen, stom van verbazing, en besloot de gemeente schadeloos te stellen uit de geldea door den ex-Snltan aan den Staat afgestaan. B i n n e n I a n d. Aanvulling. In onB bjj voegsel van Zaterdagochtend zgn niet in alle districten de cjjfers der uitgjbrachte stemmen opgenomen kunnen worden. De ontbrekenden volgen hier: Almelo. Mr. P. J. M. Aalberse (R.K.) 4745 G- J. W. Albarda (S.D.A.P.) 639. D. van der Sluis (U.L.) 1612. Beverwjjk. W. C. J. Pastoors (R.K.) 6227 G. Dr. J. van Leeuwen (8.H.A.P.) 800. Dr. A. Schueking Kool (V.D.) 2744. Mr. J. H. W. Q. ter Spill (YL.) 1444 Breda. W. H. Bogaardt (R.K.) 4281. G. Dr. J. A. H .v. d. Brink (S.D.A.P.) 615. J. A. Oomen (R.K.) 104. fl. Snjjders (V.D.) 151. Mr. P. Tideman (V.L.) 454. Eindhoven. Y. A. M. van den Heuvel (R.K) 4771. G. J. Jansen (S.D.A.P.) 511. Gulpen. Jhr. mr. Ch. J. M. Ruys de Beerenbrouck (R.K.) 4098 G. Paul Brouwers (R K.) 2787. H. H. van Kol (S.D.A.P.) 97 Hilversum. S. baron van Heemstra (A.R.) 4918. G. N. H. van Roggen (U.L.) 1656. Th. van der Waerden (S.D.A.P.) 824. Hoorn. P. B. J. Ferf (IJL.) 2847. H. C. D, Wesseling (R.K.) 2043. H. C. Klomp (V.) 759. J. F. van Knjjkhof (SD.A.P.) 823. Mr. V. H. Rutgers (A.R.) 422. Loosduinen. A. Brummelkamp (A.R.), 5818. G. Mr. A. Ferf (U.L.), 1556. J. H. A. Schaper (S.D.A.P.), 320. moest gaan, maar ze liet zich niet van de wjj8 brengentoen kregen ze ruzie, want ik zag hoe hg ze bjj de hand pakte en weer naar het rjjtuig trok. •Ik kroop dicht langs den muur, want ik was achter het rjjtuig geslopen, om alles te kunnen zien wat er voorviel, ea juist was ik bjj het portier, toen de kleine man dit opende en de dame wilde dwingen, weer in te stappen." •Ik ga niet eerder heen, Pippo," zei ze, »voor je me gezegd hebt, wat je met hem hebt uitgevoerd. Je hebt me beloofd, dat geen geweld aan hem zou gepleegd worden, en ik wil me over tuigen, ik wil het weten, dat hem geen leed is geschiedzei ze. •Toen ze zoo sprak, gaf de kleine kerel haar een geweldigen oorveeg, en ik ge loof, dat hg haar een rammeling zou hebben toegedeeld, als hg mg op dit oogenblik niet gezien had." Wat.... sacra 1" en nu kwam er iets in koeterwaalBch »kom jjj uit do lucht gevallen en wat lanterfant jij hier •Ik trachtte hem te kalmeeren, met de rol van een bedeljongen op me te nemen en hem een lucifersdoosje aan te bieden, maar hg was woedend, wilde me te ljjf en zei, dat hg de politie op me zou afsturen; om me wegens bedelarg in de doos te laten Btoppen. Wordt vtrvolgd.)

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1909 | | pagina 1