N*. 63 1909
Zaterdag 29 Mei,
968" jaargang.
is FEUILLETON.
Een jacht over den Oceaan,
0« mitguT* later Oonraat geichiedt Maandag-, Wooaidag- VrjjdagaTOlt,
uitgezonderd op foeitdagen.
Prjjl per kwartaal, in Gooi 0,75s buiten Goe», franco, f 1,11,
Afzonderlijke nommerz 9 oent.
Inzending wan adv.rt.ntiCn etnr t uren op d.n dag der
aiigaee,
De prji der gewone advertentie» ie van 1-5 regel» 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
B| directe opgaaf ran driemaal plaatiing derzelfde advertentie wordt de prj»
•leekt» tweemaal berekend.
Geboorte-, hnwelpki- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regel» d 1,berekend.
Bewjjtuammeri 5 cent.
Telefoonnummer 22.
Directeur A. F. A. van Setbrs. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Hoofdredacteur W. Kerrbmanb.
goesche
courant.
Bij dit no. behoort een bijvoegsel,
Het volgend nummer van de
Goesche Courant zal verschijnen
Woensdagavond i Juni.
OBOOTE GEESTEN OVER
POLITIEK.
In het Berliner Tageblatt schrjjft Kienzl
een interview met de onsterfeljjken. Hg
heeft namelijk een aantal overleden den
kers, scbrjjven, politici ondervraagd over
zekere politieke gebeurtenis in Duitsch-
land. Dat ondervragen ging heel gemak
kelijk. Kienzl ging naar zjjn 1 oekenkait,
opende die en begon het interview.
Nu in ons land zekere Junigebeurte-
nisien op til zjjn kunnen we van dit in
terview ook gebruik maken en we laten
hier volgen de meeningen van eenige
groote mannen over politiek partijharts
tocht, enz.
Uit de »Essais" van Macaulay.
»Bjj groote groepen is dwaling veel
waarschijnlijker dan bjj ind viduen De
hartstochten worden door sympathiöa ont
ketend, maar de vrees voor straf en het
schaamtegevoel worden door deeling ver
minderd."
En uit hetzelfde werk »Het ligt in de
natuur der partgen, om hun oorspronke
lijke vijandschappen veel steviger vastte
houden dan hun oorspronkelijke begin
selen".
Een der spreuken van Goethe
>De man der daad ii steeds geweten
loos".
De Engelsche dichter Pope in »The
rape of the Lock".
•Partjjhartstocht is de dolheid van
velen, ten nutte van weinigen."
Thiers in »La Revolution fian9aiie".
>Bezaten de partgen meer vrijmoedig
heid, dan zouden zjj edeler zjjn. De
triompheerende partjj wil overtuigen en
liegt".
Schiller in Dertigjarige oorlog.
•Ieder zonder onderscheid streeft naar
het nabjjliggende gewin. Maar slechts
groote zielen sullen worden bewogen door
het goede, dat verwijderd ligt.
8tuart Mill in »Beschouwingen over de
Vrouwen".
De wil tot macht ea de wil tot vrij
heid zjjn in eeuwigen strjjd".
En ten sl'tte iets wal vooral op ons
land prachtig van toepassing is, waar de
clericalen altjjd den mond vol hebben
van de kerstening des volks en waar ze te
letterljjk het voorschrift opvolgen van
•Dwingt ze om in te gaan", 't Is nog
een citaat van Macaulay, nu uit zijn
Redevoeringen".
De geestdrjjveri laten nooit na, om
ter rechtvaardigiog van hun vervolging,
te wjjzen op ondeugden, die juist door
de vervolgiog werden veroorzaakt.
Buitenland.
Zenuwachtiöheid.
De vrees in Engeland voor Duitschland
neemt langzamerhand zulke vormen aan,
dat ze het karakter krjjgt van een ziekte
verschijnsel.
Die zenuwachtige spanning begint op
den duur natuurlijk een gevaar voor den
door
ARTHUR GRIFFITH.
•Waar is de portefeuille uit mjjn
bureau vroeg hij, zich op denzelfden
gebiedenden toon, tot Savory #wende»d.
•Ze is gisteravond hier afgegeven, maar ik
knn ze nu niet vinden. Zorg, dat ze dadelgk
voor den dag komt I Begrepen V,
•Maar die heb ik deze» morgen den
kapitein met zjjn koffer en andere banoo-
digdhede» toegezonden."
•Hoe is dat mogeljjk, als je niet weet
waar Wood is?"
•Als u mg vergunt, de zaak toe te
lichten, kan ik er u een verklaring van
geven," zei ik, en nog is het me een raad
sel, dat ik ertoe gekomen ben om mjj met
den bullebak in te laten want hg zag me
aan alsof bij me voor een nul hield, die
niet eens zjjn verachting waard was. Maar
toen ik met mgn verhaal ten einde" was,
maakte zjjn aanvankelgke uitdrukking van
volslagen ongeloof en verbazing plaats
voor een schrik, die al het overige op den
achtergrond schoof. Hg liet zich in een
leuningstoel vallen en begon hardop te
fluiten alsof hg lucht wilde geven aan zjjn
opwinding.
Toen sprong hg eensklaps op, en liep als
vrede te vormen en terecht heeft de af
gevaardigde Dilkei ia het Engelsche
Lagerhuis dien angst ter sprake gebracht
eu veroordeeld.
Grey, de minister van Buitenlandsche
Zaken, veroordeelde eveneens elke onge-
wenschte zenuwachtigheid in Europa in
het algemeen. Wat betreft d« buitenland
sche politiek, badden de laatste zes maan
den complicaties op den Balkan gebracht,
maar nu is Europa in een betrekkei jjk
£alm vaarwater gekomen. De Minister
zou het zeer jammer vinden, dat de
zenuwachtigheid grooter werd, omdat er
ongetwgfeld geen reden voor ii. Op het
oogenblik ïser geen Europeesche quaestie,
die aanleiding tot wrjjving geeft of waar-
schjjnljjk zal geven, noch tusschen Groot-
Dnttannid en eenige andere Mogendheid,
noch tusschen de Europeesche Mogend
heden onderling.
Maar of die woorden van den minister
sullen helpen
De zenuwachtigheid in Engeland wordt
gaande gehouden door de allerdwaaste
geruchten over een
Geheimzinnig luchtschip
dat, bemand met Duitsche spionnen, de
Engelsche vestingwerken zou komen ver
kennen.
Eindeljjk is het nu ontdekt het
schip, dat in duistere nachten Engelands
luchten doorkliefde, dat met zgn sterke
schijnwerpers de geheimen van Engelands
bodem aan den indringer onthulde en dat
elk vaderlandslievend Engelschman zgn
gerusten slaap ontroofde.
Het is ontdekt te Dunstable vlak
bjj het groote militaire kamp.
Dinsdagmorgen was geheel Dunstable
in rep en roer. Op een veld ten noorden
van de stad was een gebroken luchtschip
gevonden. De lange sigaarvormige gas-
ballon lag over een heg. Het bamboeraam
was verbrjjzeld, twee groote lichten met
een schijnwerper en verschillende machi-
nedeelen lagen verspreid in het rond.
Op den ballon waren groote letters ge
schilderd in een voor de vinders on-
begrjjpeljjke vreemde taal.
De brave Dungtabiers hadden hun ver
klaring van het geval dadelgk gereed
het Duitsche spionneuluchtschip had
Dunstable en het militaire kamp bezocht.
Het werd op zgn tocht gevolgd door een
auto, aan welks passagiers de verkregen
inlichtingen werden afgegeven. Nu was
het luchtschip verongelukt en de spion
nen waren er stil van doorgegaan. Mis
schien was er nog wel wat te vinden van
de mannen, die het schip hadden bestuurd 1
Dies werd ijverig den omtrek afgezocht.
Daar vond men echter niets, wel aan de
binnenzjjde van het bamboeraam, waar
de volgende kennisgeving stond te lezen
in goed Engelsch
•Dit luchtschip is bet eigendom van
te Londen, die 5 zal betalen aan den
vinder, indien deze per telegram de plaats
opgeeft, waar het schip is gevonden".
De eigenaar werd gewaarschuwd en
kwam al spoedig zgn vernield eigendom
terug halen. Hg keek heel vergenoegd,
in het minst niet spjjtig, want... het
luchtsch p was een reclameluchtschip,
dat bjj 's nachts opliet ter adverteering
van -zgn motorzaak. Het verhaal van het
vernielde geheimzinnige luchtschip i8 de
beste reclame die hg kon wenschen.
Engeland heeft zich nu toch volstrekt
een waanzinnige in de kamer op en neer,
•Totaal onmogeljjk I" riep bjj overluid.
Dat is om dol te worden. Ik kan en mag
het niet gelooven, en toch bjj God er
gebeuren dikwjjls zeldzame dinges."
Plotseling stond hjj vóór mjj stil, en zag
me aan, alsof hg me voor een schelm of
oplichter hield.
Men kar jou toch wel vertrouwen, he
Je hebt toch die heele geschiedenis niet
gedroomd Was je gisteravond soms
boven je bier
•Ik drink alleen water, Sir Charles, en
naar het voorschrift van mgn dokter bg
voorkeur warm," zei ik zeer ernstig. »Op
uwen titel afgaande, is u wel een Engelsch
officier, maar aangezien u, niets kwaads m
den zin hebbende menBchen zoo beleedigt,
kan ik u niet voor een gentleman aanzien."
•Nu, nu, laat je dat niet uit je humeur
brengen. Ik ben wel wat te kort aange
bonden, en drift is een groote fout, vooral
in dienst. Maar je hebt me altjjd nog
niet gezegd wie je bent en wat je met
kapitein Wood hebt uit te staan."
De korste weg, om mgn doel te be
reikt, was hem mjjn kaartje te over
handigen. Het bleek toen, dat de naam
Sarabond Zonen hem niet onbekend
was. Zgn toon werd nu zeer hoff^ljjk,
eu wel zoodanig, dat ik aangezien ik
hem werkeljjk beschouwde als een man
van gewicht aanleiding vond, hem in
korte trekken de samenzwering uiteen
te zetten, waarvan, naar onze meening,
niet ODgerust te maken, daar over het
algemeen de toestand vau Europa zich
gunstig laat aanzien.
Ook in Turkjje scbjjnen de zaken naar
wensch te gaan. Een bekend Jong-Turk
Enverbey, heeft een journalist eenige
bijzonderheden medegedeeld.
Het vermogen van den afgbzetten
sultan,
dat te Ejildiz is gevonden, wordt geschat
cp 6500 T.p., terwjjl de deposito's van
den gewezen sultan bjj buitenlandsche
banken een som van 1.100.000 T.p. be
dragen.
Abdoel Bamid, zoo verklaarde hg ver
der, is in de v:lla Allesini van alle verkeer
met de buitenwereld afgesneden, voor zgn
veiligheid echter bestaat geen gevaar.
De nieuwe sultan is, volgens hem, een
welwillend, buitengewoon weldadig man
en een groot voorstander van de grondwet.
Ook Hakki bey, de Turksche militaire
attaché te Weenen, liet zich door een
vertegenwoordiger van de pers uithooren.
Hjj bevestigde de reeds vroeger ontvan
gen mededeeling, dat het geheele ver
mogen van den sultan, dat belegd was
geweest in buitenlandsche banken, aan
het rjjk was afgestaan on dat deze gel
den aan Duitsche banken in bewaring
zgn gegeven.
Hakki wist ook te vertellen, dat de
quaestie van de legerorganisatie in Tur
kjje binnenkort de Kamer zal bezighou
den en hjj sprak als zgn overtuiging
uit, dat van de werkzaamheid van den
tot moesjir (maarschalk) benoemden Duit-
scben generaal het beste te verwachten
valt, daar hg thans niet meer soöals
vroeger, toen hg onde* de vorige regee
ring was geroepen ooi het leger te or-
ganiseeren, op moeilgkjfieden zal stuiten.
Kunst en Wetenschap,
De heer Arthur' Mac Donald, te
Washington, eere-voorzitter van het derde
Internationale Congres voor crimineele
anthropologic heeft aan de burgemeester
der groote steden van Euiopa, ook aan
den burgemeester van Rotterdam, een
rondschrjjven gericht over de wenscheljjk-
heid der oprichting in de groote steden
van een soort kan sociologisch laborato
rium. De heer MacDonald zou wenschen,
dat iedere groote stad een inrichting
ging stichten met het doel om stelselmatig
de misdadigers van de stad te bestudeert
en om de uorzaken vun armoede en vorval
bjj de lagere klassen op te sporen De
mensch, zegt hjj, is het belangrijkste
onderwerp van studie dat bestaat. Uit
een oogpunt van nuttigheid moet de
grondige studie van den mensch aan
vangen met de studie der misdadiger».
Het denkbeeld is nader uitgewerkt in
eenige bjjlagen, die bg den rondzendbrief
zgn ingesloten.
ftechtzaksn.
Arrondissements-Recktbank te Middelburg.
In de zitting van heden (Vrjjdag) wer
den veroordeeld wegens
Mishandeling: J. G., 25 j., koopman te
Wissenkerke, tot 1 mnd. gevangenisstraf;
het niet voldoen aan een bevel van een
ambtenaarP. P., 89 j., herbergier te
Wissenkerk*, tot f 10 of 10 d. het htenis.
kapitein Wood het slachtoffer was ge
werden.
»U denkt dan, dat het alleen om zgn
geld en anders niet te doen is vroeg
hjj zeer scherp.
Neen, om anders niet, wat zou het
anders kunnen zgn
•Ik mag je niet alles zeggen," ging
hg, na een poos zich bedacht te hebben
voort, »want dat zgn dienstgeheimeD.
Maar er zgn m sschien ook nog wel
andere redenen, die sommige lieden ertoe
kunnen bewegen, om kapitein Wood op
te lichten en een tgdlang verborgen te
houden, omdat hjj dingen weet, die van
het grootste belang zgn voor Kjjk 1
dat mag ik je juist niet zeggenmaar
het verdwjjnen van die papieren, kor
tom van de portefeuille, versterkt me in
mgn opinie."
•Op grond daarvan dus bestaan er
ook beweegredenen van openbaar belang,
om alles in het werk te stellen, ten
einde kapitein Wood terug te vinden."
•Ja en wel degeljjke motieven ook.
We moeten terstond de politie aan het
werk zetten. Ik ga naar het bureau en
breng de detectives op de been."
•Daar ben ik al geweest, maar ze
hebben me uitgelachen."
Dat zullen ze mg niet doen, daar
voor sta je borg, want de mogelijkheid
is niet uitgesloten, dat het nog een mi-
uisterieele kwestie wordt. Als die papie
ren in verkeerde handen komen, dan kan
Zedenmisdrijf. Het gerechtshof te
's-G raven hage deed gisteren uitspraak in
de zaak van den tandmeester H. H., door
de Haagsche rechtbank wegens zedenmis-
drjjf veroordeeld tot zes jaar gevangenis
straf en tegen wien door het openbsrr
ministerie bjj het hof evenals bg de
rechtbank acht jaar werd geëischt.
Het hof beeft het vonnis der rechtbank
bevestigd.
Vrijgesproken. De rechtbank te
's-Gravenbage deed gisteren bjj vervroe
ging uitspraak in de zaak' van mr P. C
B. v. T. P., oud-directeur van de Centrale
Bank, beklaagd van verduistering.
De beklaagde werd »rjjgesproken en
het verzoek van het O. M. tot gevangen
neming afgewezen.
De eisch was twee jaar gevangenisstraf.
Uit de Pers.
De ^Katholieken uitgeschakeld.
Het R.-Kath. Huisgezin tikt He Stan
daard gevoePg op de vingers, door aan
den kaak te stellen, hoe het antirev.
hoofdorgaan op aangename manier steeds
deD edelmoedige speelt.
De Standaard had een driestar, waarin
•zeer" gehoopt werd, dat de antirev.
partjj in de gemeente Groningen, >al is
ze de sterkste", geen eigen candidaat stel
len, doch den heer Lohman steunen zal.
Dat de antirevolutionnaire partjj >de
sterkste" is herhaalde De Standaard in
een andaren vorm uog eens aldus
•In 1897 haalde de antirevolutionnaire
candidaat er 1024, de Christ, his candi
daat 372 stemmen."
Het Huisgezin merkt hierbjj op
•Niet waar, de Christeljjk-hiitoriscben
en de beer Lobman weten thans terdege
dat ze in Groningen weinig in de melk
te brokken hebben en dat de antirevo-
lutionnairen wel geaadig handelen, als
ze een candidaat van zoo'n zwak groepje
overnemen.
ws noemen deze Standaard-manier
niet edelmoed g.
Maar er komt bg, dat hetgeen De
Star.daard schrjjft niet volkomen juist is
ten gevolge van een klein, o een zeer
klein verzuim.
De Standaard schakelt nl. de Ketholie-
feen eenvoudig uit
»Zjj vergeet te zeggen, dat onder de
1024 stemmen, die de antirev. candidaat
in 1897 haalde, een zeer. groot aantal
Katholieke stemmen waren.
Wil men weten, hoe sterk de anti-
revolutionnairen te Groningen zgn
•De stembuscjjfer» van 1901, toen de
Katholieken reeds bg eerste stemming mr.
Drucker Bteunden (ten einde Van Houten
te wereo), en antirev. en Chri6t.-hist. één
gezamenlgken candidaat hadden, den
antirev. mr. De Ridder, verstrekken daar
voor de gegeven».
•Toen brachten antirev. en Christ.-hist.
te zamen 570 stemmen uit.
•In 1897 haalde de CbriBt.-hiit. caidi-
daat alleen er 372.
•Bijjven dus voor de antirevolutionnai-
ren een 200 stemmen.
•Er is derhalve voor de Standaard, afge
zien van het min edelmoedige indien haar
cjjferB juist waren, geen enkele reden om
haar p-rtjj als »de sterkBte" aan te dienen.
•Wij hebben besluit het Huisgezin
dat muisje een leeljjk staartje hebben.
Met of zonder Wood, maar die papieren
moet ik vandaag nog terug zien, ik mag
mgn tgd niet met babbelen verliezen."
•Een oogenblik, 8ir Charles. Mgnik
bedoel het belang mjjner firma bjj de
zaak Wood is wel niet geringer dan
het nwe, ik zou u daarom willen voor
stellen, dat we met vereende krachten op
het doel afgaan."
•Juist, dat is heel verstandig. .Hebtu
al een plan uitgewerkt Wat is u voor
nemens te doen waren zgn vragen, en
nu werd hjj opeens honigzoet.
•Eén ding is vóór alles gebiedend
noodzBkelgk. De politie moet het huis
in Stathallan goed doorzoeken."
•Nu ja we moeten maar aanstonds
aan den slag.Hei daar, zeg eenB, Savory,
zie, dat je het eerste rgtuig het beste
aanhoudt. Ik ga naar het politiebureau.
Wilt u meerjjden
•Ik zou liever ginds met u daar samen
treffen want ik onderstel, dat u met
de politie gezamelnk zult optreden."
Dat zal ik zeker, en misschien ben
ik er nog eerder dan zjj. Tot ziens dus
•Een oogenblik oog, Sir Cbaries. Ik
zou bjjna dezen brief vergeten, die een
uur geleden hier is afgegeven. Hg is aan
het adres van kapitein Wood en kan
er mi8chien toe bjjdragen, om licht te
geven in deze geheimzinnig* geschiedenis.
Het is bepaald een vrouwenhand, ik was
juist op het punt hem open te breken,
bjj uitzondering dit geval eenB wat
nader in het licht gesteld, omdat het
optreden van de Standaard ons zeer
antipathiek en prikkelend tjesehjjnt, óók
om het negeeren der Katholieken."
Gemengd nieuws.
Epidemische meningitis. Te Haarlem
doen zich in een gezin in de Schermer-
straat gevallen van epidemische menin-
gites voor. Drie kinderen zgn er door
aangetast, waaraan er reeds twee zgn
overleden. Bet derde is nu in het gast
huis opgenomen en daar met twee zuster»
in een barak geïsoleerd. Ook de vader
en nog een kind, die gebleken zgn ba
cillendrager te zgn, zgn in het gasthuis
opgenomen en bijjven daar eveneens geiso-
leerd. De geneeskundige dienst heeft het
gemeentebestuur geadviseerd het huis te
doen ontruimen en te doen ontsmetten
en de vrouw die er nog is, te laten ver
huizen naar een perceel dat door een
cordon kan worden omgeven.
Het gezin van den schoenmaker S.,
waarin de gevallen va» meningitis zich
voor hebben gedaan, bestaat uit 9 per
sonen, vader, moeder en zeven kinderen.
Een bacteriologisch onderzoek maakte
uit, dat de vrouw en de vier andere
kinderen nog niet besmet zgn.
De ziekte wekt in de rjjk met kinderen
gezegende bewoners van de Schermer
straat groote ongerustheid, die nu wel
zal gaan luwen, waar de reiniging»- eu
ontsmettingsdienst aan den arbeid is ge
gaan.
Men vermoedt dat de besmetting is
overgebracht door visch, bjj een man
gekocht, die eenige dagen later aan de
ziekte overleed.
Aanranding. Twee huzaren te
Haarlem hebben eergisterenavond op bet
Bolwerk den heer C. V. beroofd van f 80.
De een sloeg hem tegen den grond en de
ander rolde htm hat geld. Zjj zgn in arrest.
Gered. Aan boord van de Zondag
morgen van Vüssingen vertrokken dag-
mailboot Engeland zag men kort vóór
aankomst te Queenboro een bootje rond
drijven, waaruit enkele personen met
gebaren om hulp verzochten. De mail
boot zette koers naar het bootje, een
zeiljachtje dat hulpeloos ronddreef. Er
waren twee menschen iD. Deze verkeerde
in hacbeljjkeD toestanddes morgens
waren zjj van Soathend uitgezeild maar
door een rukwind was bet zeil stukge
slagen. Het ranke vaartuigje was reeds
gedeeltelijk volgeloopen, zoodat de twee
opvarenden half in het water zaten. De
mailboot nam hen op en ook bet jachtje
werd aan boord geheschen. De uitgeputte
zeilers werden te Queenboro aan land
gezet.
Een marine-schandaal. Naar ver
luidde zou door de commissie belast met
bet instellen van een onderzoek naar
de toestanden bjj de Franscbe marine
zgn bevonden, dat een poging tot om-
kooping van de zijde van een metaal-
fabriek in het Loire-departement had
plaats gehad, zonder dat hierop het noo-
dige was verricht.
Den heer Dupont, oud-directenr van
het kabinet van den vorigen minister
van marine, wordt door de commissie
ten laste gelegd, dat hg in genoemde
toen u hier kwaamt. Denkt u, dat ik het
kan wagen
•Wi» en blDe geringste mede
deeling kan nu van het uiterst gewicht
zgn.
Laat mg het intusschen zelf maar lie
ver doen, want ik, die zgn chef ben,
kan desnoods bg kapitein Wood later me
beter verantwoorden dan u."
Dit zeggende opende hg den briefen
begon terstond luidkeels te lachen.
•Ah zoo, Miss FriedaDie schjjnt er
niet lang over gedacht te hebben, om
het met onzen nieuwbakken Nabob op
een accoordje te gooien. Lees maar eens",
zei hg, terwjjl hg mg den brief over
handigde.
Het adres aan het hoofd luidde•Hill-
street 273"; het schrjjven was onder
teekend »Frieda"de inhoud bevatte
slechts een paar regels:
Willie 1
Wat is er met je gebeurd Ik ver
wachtte je vroegtijdig voor het ontbjjt
en toen je niet kwaamt, ben ik eerst
woedend geworden, maar nu ben ik on
gerust, want er is zeker iet» met jou
niet in den haak. Ik kan toch niet aan
nemen, dat je den avond van gisteren al
zoudt vergeten zgn
Frieda.
Wordt vervolgd.)