N*. 49 1909,
Dinsdag 27 April
96slB jaargang,
i FEUILLETON.
Een jacht over den Oceaan,
De mitgavo i*inr Oourant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrjjaagavoai,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs psr kwartaal, in Goes 0,75s buiten Goes, franco, j?
Afzon der ljjko aommors 5 cent.
laieitdiKg vac? adtsrtentiln «6or 8 urea op don dag tier
illtflavti
De prjjs der gewone advertentiën is van "1-5 regels 50 cent, eiken regel moer 10 ot.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjks- en doodberichten en de daarop betrekking hobbende
dankbetuigingen worden van 110 regels i 1,berekend
Bewijsnummer* 5 cent.
Telefoonnummer 22.
Directeur A. F. A. van Seters. Uitgave van de Naaml. Vennootschap ,Goesche Courant". Hoofdredacteur W. Kerremans.
GOESCHE
COURANT.
Een kieswetkwes'.ie.
In verband met de datums, waarop de
stemming en herstemming voer de Pro
vinciale Staten in dit district zijn gesteld,
is weder de aandacht gevallen op een
eigenaardige kies wetkwestie.
De stemming voor de vactuturo-De
Boei is bepaald op 4 Mei, de herstemming
op 18 Mei. Volgens art. 34 der Kieswet is
de kiezerslijst van kracht van 15 Mei v&n
het eene jaar tot 15 Moi van hot volgend
jaar, dns zou, indien er een herstemming
noodig ware geweest, deze moeten plaats
hebben volgens een andere ljjst dan de
die, welke voor de stemming gebruikt
werd.
Volkomen zekerheid bestaat er op dit
punt eobter ni8t.
In de Gemeentestem van 1903 no. 2691,
is door een inzender bjj een dergelijk
geval de vraag gesteld, welke kiozersljjst
er bjj een herstemming nè. 15 Mei van
kracht is, als de stemming heeft plaats
gehad vóór 15 Mei.
Het antwoord der redactie luidde als
volgt
»De herstemming is oen voortzetting
van het verkiezingsproces, dat met de
candidaatstelling is aangevangen daar
aan moet dus naar ons voorkomt, worden
deelgenomen door dezelfde kiezers die
bevoegd waren tot de eerste stemming.
Wjj geven intnsscb'en toe, dat eene
letlerljjke opvatting van art. 34 der kies
wet tot een andere conclussie leidt."
Volgens deze verklaring vaa (de alles
zins deskundige) redactie der Gemeente
stem zouden dus, indien de candidaat
stelling vóór en stemming en herstemming
nó 15 Mei vielen, zelfs de beide laatste moe
ten plaats hebben volgens de oude kiezers
lijst, want het verkiezingsproces vangt aan
met de candidaatstelling en aan dit
gebeele proces moet door dezelfde kiezers
worden deelgenomen volgens genoemde
redactie.
Dat candidaatstelling, stemming en
herstemming vormen één proces kan niet
worden weersproken, maar daartegen
over staat, dat (volgens art. 74) tot de
itemming alleen mogen worden toegela
ten zij, die tot kiezen bevoegd zjjn, d. w. z.
die op de kiezerslijst voorkomen, op de
kiezerslijst naiuurljjk, die op het oogen-
blik der stemming van kracht is.
Groote onzekerheid heerseht echter nog
ten deze.
Blijkens ons bereidwillig verstrekte
inlichting«»s is men te bevoegd r plaatse
te Middelburg echter van moening, dat do
verklaring van do Gemeentestem is een
theoretische, torwiji de kieswet (art. 34)
de practische oplossing aan de hand doet.
Wel is waar moet de herstemming de
beteekenis hebben van een nadere verkla
ring van de kiezers in eersten aanleg,
maar do wet verzet zich ten duidelijkste
tegen het gebruik van de oude kiezerslijst
na 15 Mei, zoodafc volgens de meening dor
Middelburgsche autoriteiten, als het 18
Mei tot herstemming had gekomen, de
ni°uwe ljjst bad moeten worden gebruikt.
Zoover wjj weten is deze kwestie in
hoogste instantie echter nog niet uitge
maakt.
Al is ze, daar in ons district slechts
dook
ARTHUB GRIFFITH.
HOOFDSTUK I.
Mjjn Amerikaaneche Millioenen.
Het wüb nog nacht, naar ik meende,
toen Savory mjjn gedienstige, mjjn hos
pes en factotum, mijn slaapkamer binnen
kwam en me wekte met de woorden
»Mjjnheer wacht op antwoord," on
daarbjj overhandigde hjj mjj oen brief,
waarvan de inhoud, na lezing en her
lezing, me even wjj* liet als voorheen.
Zou iemand een grap met me willen
hebben vroeg ik mezelf.
Ook mg een juist begrip van het ge
schrevene te kunnen vormen, ging ik
overeind zitten in bed, wreef mjjn ver
baasde maar toch half slaperige oogen
eens goed uit uit, en las het sebrjjven
voor de derde maal. Het luidde als
volgt
Gray Qninlan,
Lincolns Inn, 11 Juli 189
Notarrissen.
»Zeer geachte Heerl
Het is ons een aangoname plicht en
niet minder welkome taak, U volgens order
van onze vertegenwoordigers te New-
York, de heeren Smiddy<fcDann,Ohamber-
tweo candidaten zjjn gesteld, niet van
direct practisch belang, dit kiesrecht-
vraagstuk kwam ons toch te merkwaardig
voor om het hier niet even uiteen te
zetten.
Gemeenteraad van G as.
Openbare vergadering van den Baad
der gemeente Goea op Vrjjdag 23 April,
's avonds 8 uur.
Voorzitter de burgemeester.
Afwezig: de beeren J. Pilaar en W.
Kakebeeke met kennisgeving, en de heer
Dekker.
Ingekomen zijn de volgende stukken:
procesverbaal van kasopneming
verslag van de gezondheidscc mmissie
over 1908
missive van den Minister vaD Binnen-
landsche Zaken inzake verleening eensr
Rijkssubsidie ad f2000 voor de avond
school voor ambachtslieden
missive houdende mededeeling benoe
ming voorzitter en secretaris der com
missie tot wering van schoolverzuim
goedkeuring le suppletoir kohier van
schoolgeld voor school A, cursus 1908-
1909;
goedkeuring van het 3e suppletoir
kohier van den hoofdeljjken omslag voor
het jaar 1908
missive van den Minister van Water
staat botrefföKde het station Goesalle
voor kennisgeving aangenomen.
Behandeld worden eanige verzoeken
betreffende afsehrjjviug kcofdelijken om
slag en hondenbelasting, dienst 1909.
Benoemd moet worden eon lid voor
de commissie tot elassificatio vaa school
kinderen, ter vervulling van de vacature,
ontstaan door het overljjden van het lid
van hot Burgerljjk Armbestuur, don heer
B. M. den Boer.
De aanbeveling bestaat uit de hoeren
P. A. de Ligny on I. G. J. Kakebeeke.
Gekozen wordt de heer De Ligny
met algemeene stemmen.
Tot leden voor hec stembureau in
verband met de a. s. verkiezing van een
lid voor de Provinciale Staten worden
benoemd de heeren I. D. Fransen vin
de Putte en J. F. van der Leeuw
tot plaatsvervangende leden de heoren
J. C. H. Hollmann gd W. Temperman.
Ingediend werden, de rekening over
1908 on de begrooting voor 1909 van
de gemeente-gasfabriek.
De winst over 1908 bedroeg f0,955.
Te samen met de batige saldo's van vorige
jaren wordt dit een totaal-saldo van
f 4955,385.
De aangeboden begrooting bedraagt in
ontvangst on uitgaven f48791,556. De
gasprjjs, aldus wordt voorgesteld, zal
weder 7 cent per Ms bodragen en ook
de meterhnur zal onveranderd bljjven.
De heer Donner verklaarde te hebben
opgemerkt de kleine winst over het jaar
1908. Wat is de oorzaak, dat dezo winst
zoo klein is. Komt bet chor de hooge
kolenprjjzen of zijn er nog andere oorzaken
De heer v. d. Bout deelt mede, dat de
kolen zeer duur zijn geweest, doch boven
dien zjjn er f1800 uitgegeven voor de
automatische ontsteking der lantaarns,
street 28, te kunnen berichten, dat zij er
thans in mochten slagen, uw aanspraken,
als eenig overlevende bloedverwant en
wettige erfgenaam van hun geachten
cliënt, wjjlen Mr. Aretas Mc Faught,
hoek V. Avenue, Church Place, in rechten
geldig te bewijzen.
Aangezien het bedrag uwer erfenis
aanzieneljjk is en tusschen de veertien
vgftien millioea dollars, zegge drie
millioon pond sterling bedraagt, wildon
wjj U onverwjjld hiervan kennis goven
Onze heer Richard Quintond hooft do eer,
U persoonljjk dit schrijven te overhandi
gen on houdt zich voor uw verdere orders
beleefd aanbevolen.
Met hoogachting.
Uw. dw. dienaren,
Gray Quinlan.
>Kom eens hier, Savory Wie heeft
dezen brief gebracht Zei-je niet, dat
meneer op iets wachtte Binnen een
halve minuut ben ik klaar V, riep ik,
wi«Beh mjjn hoofd met koud water en trok
mjjn oude, geliefde kamerjapon aan. Aan
stonds g ng ik in zjjkamer, waar Colly,
mjjn prachtige Schotsche herdershond, al
dadeljjk de beenen van mjjn bezoeker
begon te besnuffelen.
Oeze was een opgewekt heer van moei-
ljjk te bepalen leeftjjd, die me tameljjk
nieuwsgierig door zjjn fijn gouden lorgnet
opnam. Ofschoon hij buiten twjjfel ton
zeorste verrast scheen want hij had
zeker niet verwacht, een erfgenaam van
zooveel en zooveel millioen, op dat uur
en f1000 voor een verandering aan de
stoommachine.
De heer v. Schmidt vraagt wat de oor
zaak is dat in 1907 5.5%, in 1908 5,2%.
gasverlies is geconstaiejtd, terwjjl dit
verlies in de begrooting op 6% wordt
gesteld. Spr. zegt, -dat er gemeenten zijn,
waar het verlies slechts 3% bedraagt.
De heer v. d. Bout antwoordt, dat een
gasverlies ven 5 A 6 :4 zeer klein is. Een
gemeente waar dit verlies 3 bedraagt
zal wel hooge uitzondering zjjn.
De heer v. Schmidt wenscht nog de
opmerking te maken, dat, hjj het vo
rig jaar hier de muntgasmeters heeft
ter sprake gebracht. Toen werd een rap
port beloofd, dat echter nog niet is ver
schenen. Hoe zit het nu echter met de
invoering van muntgasmeters
De heer vd. Bout deelt mede, dat de
muntgasmeters zeer veel nadeelen en
onaangenaamheden met zich brengen. De
monschen, die van die meters gebruik
maken, zjjn een vlottende bevolking.
Behalve de leiding krjjgen de houders
van muntgasmeters ook steeds een lamp
doch de ervaring elders heeft geleerd,
dat de aangeslotenen niet steeds hun
verplichtingen nakomen.
De heer Temperman deelt mede, dat
er nooit een rapport over de muntgas
meters is beloofd.
De bogrooting en rekening worden
goedgekeurd.
In behandeling komt het verzoek der
commissie voor een waterleiding op Zuid-
Beveland om een bjjdrage van 1 cent per
inwoner ter bestrijding van do kosten
van het onderzoek.
B. en W. Btellen voor dit verzoek in
to willigen en de bjjdrage te bepalen op
f 76.
De heer Donner verklaart nooit ver
slagen e. d. te lezen. Met het oog op
de water kwestie heeft hg het laat sto rap
port der gezondheidscommissie eens in
gezien en bemerkt, dat daarin goon
sprake was van een bjjzonder slechte
watervoorziening. Siechts 3 regenbakken
zjjn bier in de Btad onvoldoende geacht.
Het vorige jaar heeft er toevallig ge-
ruimen tijd eon droogte geheerseht. Toen
waren de menschen eenigszins onder den
indruk. Plotseling komt er nu do uit-
noodiging om do excursie naar Ossen-
drecht mede te maken. Spr. gelooft echter
niet aan de noodzakelijkheid van een
waterleiding. De voornaamste belang
hebbenden zjjn de maatschapppjj tot
exploitatie van staatsspoorwegen en het
proefstation. Wie moet nu echter de
kosten betalen Moot dat de Staat
niet doen. In elk goval moet de
gemeente niet haar geld offeren en daar
om zal spr. stemmen tegen de bgdrage
van f76.
De beer Risch wenBeht, daar het ver
slag der gezondheidscommissie is tor
sprake gebracht, ook nog het een on
ander in het midden te brengen. De
heei Doener heeft gezegd, dat hg nooit
verslagen leest. Daarom heeft hij dan
ook gedacht, dat de 3 afgekeurde regen
bakken de eenige Blechte waren in de
geheelo stad. De zaak is echter, dat bjj
het kleine aantal onderzochte huizen er
3 bakken niet voldeden aan zeer matige
eischen. De watervoorziening op Zuid-
van den dag of nacht alnaar je hdt
nemen wilt in een versleten ulster,
met aan flarden hangenden kattevelkraag,
vochtige, ongekamde haren en ongescho
ren kin voor zich te zien sprak hg
me toch met bij zonder e formaliteit en
eerbied aan.
>Ik moet U wel mijn excuus maken,
wegens deze storing van uw nachtrust,
kapitein Wood, ik heb immers de eer
te spreken met kapitein Wood
»Zeer zeker".
»Mjjn naam is Quinlan, om u te dienen.
Pardon, is dit uw hond Bjjfc hjj niet
»Volstrekt niet, als u hem maar laat
voor wat hij is. Koest, OoJJyl ik
vrees, wat te lang te hebben ges'apen
ik was gisteravond op een bal. Gaat u
ook wel eens naar een bal, mjjnheer
Qainlan
»Niet dikwjjls, kapitein Woodmsar
als ik soms te vroeg ben gekomen, kan
ik mjjn bezoek op een later uur wel
eens herhalen."
Volstrekt niet; ik brand van verlan
gen, om meer te hooren, maar eerst
dezen brief ik kan het toch wel ern
stig opnemon
»Wel zonder twjjfel, hg komt van onze
firma, en van vergissing is geen kwestie
Wij hebben er bijzonder werk van ge
maakt, alle feiten nauwkeurig na to
gaan, en het is voor het eerst ook niet,
dat we hooren van hot feitmaar wo
hebben h t zaak geoordeeld, n niet eerder
beriebt te geven alvorens we geheel en
al zekerheid hadden. En zoo ontvingen
Beveland, ook te Goes, is zeer slecht.
De heer Donner acht het vreemd, dat
in het verslag der gezondheidscommissie
geen stem voor beter water is opgegaan.
Nu plotseling is ieder vol van de
noodzakeijjkheid, dat er een leiding moet
komen, maar spr. ia van die noodzake
lijkheid niet overtuigd.
De heer Risch zegtdat reeds vroeger
de gezondheidscommissie aan de ge
meentebesturen heeft geschreven over de
wenscheljjkheid van verbetering der wa
tervoorziening. Dat de eommissie in het
verslag zich daarover niet heeft uitge
sproken vindt zjjn oorzaak io het feit,
dat er nooit ernstige plannen voor een
waterleiding hebben bestaan. De commis
sieleden hebben steeds gedacht, dat het
toch onmogeljjk zou bljjken.
De heer Fransen v. d. Putte merkt op,
dat de woorden van den heer Donnar
ietwat vreemd aandoen bjj de geestdrift,
waarvan we voor enkele dagen getuigen
waren. Wjj allen weten toch, dat de
regenbakken te wensehen overlaten wat
hoeveelheid en kwaliteit van het water
betreft.
Of de uitvoering der bestaande water-
leidingplannen mogelgk is, bljjft de vraag.
Het kleine bedrag, dat ais bgdrage ver
zocht wordt, is juist bestemd voor het
onderzoek van die mogeljjkheid.
De heer Donner zegt, datj er later nog
wel gelegenheid zal zjjn om deze zaak
in den Iiaad nader te besprekeD. Maar
moeton wjj nu alleen betalen De Staats
spoor heeft er toch ook belang bjj, wat
o. a. bleek uit haar vriendeljjkbeid om
een extra-trein aau te bieden. Of voor
die extra-trein betaald moest worden laat
spr. in het midden.
Do voorzitter meent, dat men bjj het
uitbrengen van zijn stem over die bgdrage
alleen moet beantwoorden de vraag: is
het onderzoek Goes f 76 waard Nu or
zulk een plan bestaat, moeten we het
steunen. De gemeente Goes betaalt niet
a.loen, ook de dorpen dragen bij. Spr.
is van meeniog, dat dit groote belang
Goes wel f 76 waard moot zjjn.
De hoer de Witt Hamer zegt, dat de
vraag of dit Goes f 76 waard is, mis
plaatst moet worden genoemd. Een half
jaar geleden ongeveer is de voorzitter
der vereeniging van burgemeesters eD
secretarissen bij B. en W. van Goes ge
weest en deelde mede, dal: het onderzo 3k
der gemeente Goes niets zou kosten.
Wel verzocht hij aan B. en W. alle
mogeljjke inlichtingen te willen verstrek
ken. Ik, aldus gaat spr. voort, heb toen
gezegd, dat het Rjjk moest steunen en
de aanvrage om steun is nu dan ook
een tegenvaller. De Raad als zoodanig
weet van de mooie plannen niets. Alleen
hebben de leden een aitnoodiging ont
vangen voor den tocht naar Ossendrecht,
den reclametocht, waarvoor de organisa
tors hulde verdienen.
Het Rjjk heeft intussche» niets gedaan
en dat is verkeerd en een teleur
stelling. Ik ben 4 jaar voorzitter geweest
van de gezondheidscommissie en dan staat
men verwonderd over hetgeen men in den
Haag wil doen, maar op steun uit den
Haag moet men maar niet rekenen.
Toch moet de gemeente de gevraagde
bgdrage verleenen, meent spr.
we gisteren een zoo volkomen beves
tiging van uw aanspraken, dat ik er ter
stond werk ven beb gemaakt, u een
bezoek te brengen."
Hoe hebt u mij wel kunnen vinden,
als ik vragen mag
»0, we hadden u al een tjjdlang in het
vizier kapitoin Wood," antwoordde de
kleine notaris met een glimlach, »zoo al,
toen we informeerden, weet u. Het was
er ons bjjzonder aan gelegen, het moge
ljjke voor u te doen
>Natunrljjk br,n ik u ten zeerste ver
plicht, maar toch kan ik het maar niet
recht gelooven ten minste zoobeele-
maal niet. Ik zou me graag van de wer
kelijkheid van mijn geluk overtuigen
want, ziet u, snappen doe ik het nog
niet recht."
>Leos nu enkel maar eens het sebrjjven
van onze vertegenwoordigers in New-
York, waarin alles is omschreven." zei
moneor Qainlan, terwjjl hg mg twee
kwarto vellen met de schrijfmachine be
schreven papier, waarbjj een aantal uit
knipsels uit New-Yorker couranten, over
handigde.
Het eerste gedeelte van den brief
handelde over het ingesteld onderzoek
en de ontdekking van den wettigen erf
genaam (mjjn gering persoon). Daarin
werd ten stelligste beweerd, dat er geen
zwoom zelfs van geringsten twjjfel kon
bestaan rnjjne zaak was volkomen ge
zond, en het zou hun een genoegen zjjn,
mg in bet bezit van mjjn fortuin te
Stellen, wanneer zjj daartoe werden uit-
Het voorstel van B. en W. om f 76
beschikbaar te stollen wordt mot 91
stemmen goedgekeurd. (Tegen stemde
alleen de heer Donner).
Aangeboden wordt het gemeentever
slag over 1908, dat gedrukt zal worden
en daarna aan de leden uitgereikt.
De heer lemperman maakt de opmer
king, dat bljjkens haar antwoord op het
aandringen van het gemeentebestuur de
staatsspoor niet de noodzakelijkheid inziet
van een tweede wachtkamer 2e kl. waar
dan gerookt zou mogen worden. Wel wil
de maatschappij toestaan, dat voortaan
de reigigers vroeger tot het perron worden
toegelaten.
Spr. dankt B. en W. voor de in het
werk gestolde pogingen, om verbetering
te krjjgen in den toestand aan bot station
en spreekt de hoop uit, dat zjj, die po
gingen zullen vernieuwen.
Spr. wil nog een ander punt tor Bprake
brengen als de stoombooten voor de ge
vangenis lossen wordt er veel nadeel
ondervonden, dat daar de kade niet be
straat is. Als er eens een partjj oude
keien vrjj komt zou het gewenscht zjjn
daai bestrating aan te brengen.
De voorzitter zegt toe, dat de pogingen
om een nieuwe wachtkamer te verkrjjgen,
zullen worden herhaald.
Ook B, en W. hebben reeds bekeiïag
van den walkant bjj de gevongenia
overwogen, doch dit sou nogal duur
komen. Men laat er daarom nu en dan
kolona&ch brongen en dal voldoet, blgkens
de uitlatingen van den kapitein der
stoomboot, zeer goed.
Dè heer Hollmann brengt het ongeluk
aan den Westwal, het verdrinken van
twee jongens, ter sprake. Er dienen
maatregelen genomen en spr. zou, als
dat mogelgk was, wensehen een ver
ordening, waarbjj het verboden wordt
over hot jjs te loopen, als dat gevaarljjk
is verklaard. Nu is de politie onmachtig
is er zoo'n vorordeniDg, dan ksn ze op
treden. Naar spr, meent bestaan er ook
in andere steden zulke verordeningen.
De Voorzitter geeft toe, dat znlk een
maatregel misschien gunstig zou werken,
maar men kan z. i. zulk een verordening
niet maken, daar ijs openbaar terrein is
en niet verboden kan worden. De zaak
zal echter onderzocht worden.
De heer Hollmann meent dat zulk eeü
bepaling wel mag worden gemaakt en
zal eveneens eens navraag doen.
De heer Ds Witt Hamer vraagt wat
er nu gebeuren zal als er zoo'n ver
ordening is en de kinderen toch over
het ijs loopen. Dank zij de prachtige
kinderwetten zal dan hot verloop zoo
zjjn, dat na weken en weken, als het jjs
al lang gesmolten is, het vonnis zal uit
maken »dat het kind berispt zal worden."
Dan, na nog geruimen tjjd, we zijn dan
langzamerhand in het midden van den
zomer, krjjgfc het kind de berisping en
hoort uit des kantonrechters mond, dat
het niet meer op het jjs mag loopen.
Spr. wil volgaarne medewerken om
ongelukken als die aan den Westwal te
voorkomen, maar practisch heeft zoo'n
verordening geen uitwerking.
De heer Hollmann meent, dat dit geen
argumenten zjjn tegen zjjn plan. Als de
genoodigd.
Daarop volgde een kort omschreven
inventaris van het vermogen, bestaande
uit
Openbare etedelgke gebouwen,
Particuliere huizen.
Bouwgrond.
Land erg en.
Aandeelen in diverse maatschappijen.
Effecten,
en een verdere reeks onroerend en roerend
bezit, eon en ander gelegen in hot ge
bied der Vereenigde Staten van Noord-
Amerika.
>Zooal8 u ziet, is het een enorm ver
mogen", schreven de heeren Smiddy
Dann, en wjj koesteren het volste ver
trouwen, dat kapitein William A. Wood
besluiten zal, zoo spoedig mogelgk in
persoon over te komen, teneinde een en
ander in oogenschonw te nemen en zjjn
maatregelen te treffen. Wjj zjjn ten allen
tjjde bereid, rekening en verantwoording
over te leggen van ons beheer en op alle
mogeljjke punten inlichtingen te ver
schaffen.
Om intusichen eventueele kosten te
dokken en uitgaven te bestrjjden, heb
ben wg het noodig geacht, een prima
wissel te sluiten, groot 50,000 dollars
10217 pond sterling, 17 shilling, 6 pence,
tot den koers van den dag, betaalbaar
op vertoon, waarmede wg de bezitting
hebben belast."
Wordt vervolgd,)