N°. 45 1909 Zaterdag 17 April, 96 jaargang. D j Bossche verslaggever van do N.R.Ct had de ongepaste onvoorzichtigheid van een getuige te schrijven, dat hjj er on verschillig en onbetrouwbaar uitzag. Het 4i FEUILLETON. WRAAK Uoris, Vrijvrouwe van Spattger, Buitenland. Het soldatenoproer. Een kink in den kabel. Do nitgave èozor Oouraai geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrjjdagavo; .2, uitgezonderd op feestdagen. Brjjv per kwaiUal, in Goes 0,75, buiten Goes, franco, f v Afsoaderljjke aoamets 9 cent. Inzending wsp oiSs^rtwitiln *«oe «sr«n op don dor ultflawn* De prjjs ^er gewone advertentiën it van I'5 regeli 50 cent, eiken regel meer 10 et. Bji directe opgaaf van driemaal plaatsing dorzelfde advertentie wordt de prjjf ilechti tweemaal berekend. Geboorte-, buweljjki- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van X10 regels i 1,berekeïd Bewijsnummers 5 cent. TolefooniiHninier 22. Directeur A. F. A. van Seters. Uitgave van de Naarnl. Yen nootschap „Goesche Courant". Hoofdredacteur W. Kebremans. Bij dit no. b*hoor;. een bijvoegsel. Papendrecht. Woensdagmiddag berichtte een tele gram ons dat Garsthagen wederom ver oordeold was. Niemand trouwens zal na de tooneelen in de Bossche rechtzaal oen andere uitspraak vereischt hebbeD. Voor de derde maal is over den bekiaagdo het schuldig uitgesproken, voor de derde maal kreeg het vertrouwen in onze rechtspraak een schok. Nu heviger dan de beide vorige malen door de zeer bedenkelijke en dikwjjl» ergerljjke houding, die de pre sident en de advocaat-generaal tegen de getuigeDè. décharge aannamen rechtersdie, en zich niet ontzagen die getuigen uit te schelden en te beleedigen. Men kent het verloop van deze zaak. Beschuldigd van een ruit te hebben ver nield werd Garsthagen, een inwoner van Papendrecht, door twee veldwachters naar het raadhuis geleid. Hjj ging er gaaf en ongekwetst binnen en kwam bloedend en gewond er uit. Ben andere Papen- drechter, Kwakernaat genaamd, die op het raadhuis in arrest zu», had Girst- hagen hooren kermen öd Gaisthagen zelf verklaarde door de veldwachters mis handeld te zgn. Hjj liet over die mis handeling een ingezonden stuk schrjj ven in de Dordrechtsche Courantdat hjj met zjjn vollen naatn onderteekendo en naar aanleiding van dit artikel werd tegen hem een vervolging ingesteld wegens smaadschrift. Eerst diende deze zaak voor de Dordt- sche rechtbank. Een stoet getuigen kwam verklaren, dat zjj ook door de veldwach ters waren mishandeld en anderen maak ten 't door hunne verklaringen hoogst waarschjjnijjk dat Garsthagen de waar heid had geschreven in zjjn artikel. Toch werd G, veroordeeld tot 2 muanden gevangenisstraf. Hjj ging in hooger be roep voor h-t gerechtshof te 's-Graven- bage en dit verdubbelde de straf. Toen vroeg bjj aan den Hoogen Raad cassatie van het vonnis, dat werd verniet gd en de zaak verwezen naar het hof te 'g Bosch. Bjj een zoo moeiljjke en delict zaak zou men verwacht hebben, dat het ge rechtshof die hoogst voorzichtig en uiter mate objectief zou afdoen, dat alle getuigen volle recht van spreken zouden hebben en op volkomen dezelfde wjjze zouden behandeld worden. Hiervan was 't verre. De veldwachters werden in bescherming genomen en als engelen voorgesteld, do getuigen A charge werden hoffelijk toe gesproken, hun verklaringen werden gaarne aanvaard, ze werden geprezen en gevleid terwjjl de beklaagde en de getui gen d décharge werden afgesnauwd en uitgescholden, hun vei klaringen ia twijfel getrokken. De advocaat-generaal schold ben voor >uitsehot" »straatvuil". De president bulderde »kerel, je staat te liegen 1" »Je bent zeker weer dronken". pMen kan de ienover van je gezicht aftappen." »Kan ik gaan", vroeg een getuige décharge. »Ja", antwoordde de president, »hoe eerder j6 gaat hoe aangenamer het ons zal zjjn". ROMAN VAN Waarom herinnerde zjj zich juist van daag hare ontmoeting met den gemaal van haar gostorven zuster Ja, het was daar ginds in het bosch geweest waar Variety door zjjn hond opgeschrikt, er van door ging en waar bjj het schrik achtige dier zoo flink bjj don teugel greep. Zoo ridderlijk, krap, fi*r, als het beeld van een edelman, stond bjj toen voor haar, met schitterende oogen verrassing ja, bewondering sprak er toen uit zgn blik. Wat begon baar dwaas hart toen hevig te kloppen 1 Scheen bet haar niet toe alsof er geheimzinnige draden van de eeno ziel naar de andere gespannen werden Zjj de koele, de kalme was bjjna do^r een duizeling bevangen. Zjj zag alleen hem en dacht alleen aan hem 1 »Arme Heinz Wat heb ge veel moeten dragen en toch zjjt ge staande gebleven Maar luister 1 Hoorde zg geen voetstap pen op het grint knarsen Misschien nooit vertoonde gebeurde nu, dut de ..del- grootachlbare advocaat-generaal zoo'n op mots gegronde uitlating in zjju requisitoir aangreep en dienst het doen om de ge tuigenverklaringen verdach: te maken. Na een dusdanige recbtsbehandeliug, na zoo1n weinig onpartgdig rechtsgeding was de veroordeeling zeker en eeu der getuigen zei 't dan ook »Wo zjjn bjj den duivel om zaligheid geweest". In Papendrecht zjjn twee partgen, de aanhangers van Gurstüageo - n die van de veldwachters of eigenigk van den bur gemeester Bonten, die m dit proces heel wat veeren heeft gelatin. Maar buiten Papendrecht zal slechts één meomng zgu eigarnis en verontwaardiging over zoo'n rechtsverkrachting. Geueel buiten bespre king latend ot Garsthagen schuldig is aan smaadschrift, dan wel of do veldwach ers hem inderdaad geranseld hebben, zal toch ieder dje iels van het proces heeft ge volgd, het hoofd schudden over de groot edelachtbare heeren, die zoo huu waardig heid en h6t vertrouwen in bun onpar tijdigheid te grabbel gooiden. üno injustice faite b. un seul c'est Uae menace faite h luus. Hier is een onrechtvaardigheid begaan, 't s dus ook ton bedreiging voor alien. De behande ling der getuigen A dóohaige beD&m ieder het geloof aan een oupartjjdige rechtsbedoeling en hierover zullen slechts verheugd zjjn de partjj Bonton en do sociaal-democraten, voor wie zoo'n zaak een allerkostelijkst, propagandamiddel is. Als socialistischt spiekers niorover agiteerend de goliefde term van klaBse justitie bezigen, dan zullen er weinigen zgn, die wrevel gevoelen over een onware beschuldiging. Hier zgn eeuige gedeelten uit een brief van den heer J. C. van Nes, indu strial to Papendrecht en een dor ge tuigen décharge m dat treurig proces »Lk heb in Den Bosch de voile waar- hoid gezegd en ik had nog zooveel meer kunnon verklaren, maar de rechters jachten mg in mgn gezicht uii on ik had al van zooveel andere getuigen ge hoord dat als men iets zei tegen de politie of den bargomeester, dat in"" dan uil do zaai gesm' ton kon worden of voor lengeu&ar ot dronkaard kon uitgeschol den worden. Muur ik Wil hier alleen zeggen dat er niemand op Papendrecht is, die mg uitlacht en dat 1t geen eei voor die re hters is om iemand uit to lachen of te bespotten, maar zulke mensehen scbjjnen voor alleB maar recht te hebben lk ben minstens net zoo fatsoeuljjk als die rechters zelf. Verder deel ik u mede, dat het schande is om al die getuigen zoo maar vóór' dronkaards en straatvuil uit te schelden, want er zgn veel te veel fl.tsoenlgke menschen bjj, die goed ge drag hebben en brave huisvaders zgn, ook al is het maar werkvolk. Die een voudige werklieden hebben ook eerge voel en do meesten behoeveD, wat fatsoen betreft, volstrekt niet onder to doen voor die grooto beereD. Maar als de rechters al beginnen met te zeggen dat de burgemeester van Papen drecht en al die politie eigenlijk zoo hoog boven ons verheven zgn, kom dan maar eens om recht. Die rechters Waren flinke maunen ge weest, als zjj al die vuile getuigen, dronkaards en misdadigers, maar in de gevangenis hadden gezet, maar dat durf den zg niet, maar wel dreigen en schelden was het tante Virginia i^een, die bewoog zich zoo licht.en veerkrachtig niet. Variety begon op eeDS lu.d te hinneken. Daarop viel er een donkere schaduw door de staldeur. Zeer ontsteld leunde het jonge meisje tegen den hols vati het paard want hg, aan wien zjj zoo even gedacht had, hjj, die haar hait zoo snel deed kloppen, stapte den stal binnen. »Oom Fred heeft mg hierheen gestuurd. Je bent zoo verschrikt. Lory wist je niets van mjjD komst af?" vroeg prinB Scbiiö iau, zachtjes en bediukt, alsof hjj zjjn stem niet geheel en al in bedwang had. »Neen niets er van." H't lieve gezichte werd beurteliugs bleek en rood, wat niet onopgemerkt bleef door den gast. Zachtjes en schuchter zei ze >Van barte welkom Heinz Je bent dus weer terug »Zooals ge ziet ja en gezond en fnsch naar lichaam en ziel 1" Zjjn bruin geworden en bgzonder opge wekte gezicht bevestigde die woorden. Broederigk trouwhartig gaf hg haar zgn rechterband en hield haar gskond bandje eenige oogenbiikken in de zjjne gekiemd. Iedor week kwam Heinz tweemaal van Alts 'a. ten rjjden, om met oom Fred te keuvelen dat scheen don ouden sports man, die gaarne over zgn vroegere en voortdurend dien Ourgemeester eu die politic-agenten in do hoogte steken. Maar er is geen eouoii boer op heel Papendrecht, die zoo onnoozel ia dat bjj het zaakje m*t begrgpi. Br zitten hoogo oomes achter de achermen, die hun baantje wel eens zouden kunnen verspelen en daarom moeien wg .dien als straatvuil worden vertrapt. Maar suoialiston worden hierdoor ge kweekt en dat is de pest voor ons dorp, want zjj gn er nooit geweest. Maar zoodoende zou <k zelf haast socia list of anarchist worden. Gjj kunt het alles in do krant zetten, hoe meer menschen hot weien hoe liever het mg is. Er zal dan misschien een eind komen aan h <fc schandaal." Schandaal is het woord te hard Er zullen in en buiten Papendrecht wel krasser uitdrukkingen ^worden gericht aan het adres van het Djgsche gerechts hof, dat zooveel ontroering deed ontstaan en dat ook bjj de niet sociaal democraten het geloof en vertrouwen in een onpar- tjjdige en geblinddoekte justitie hevig schokte. De verdediger van Garsthagen beeft nog eens caSSutie gevraagd van dit von nis. Moge de Ho ge Raad termen vinden om deze zaak voor de vierde maai te doen behandelen en dan ook te berechten. Dit is nu niet geschied. De mui.endo Turkt che soldat on te Konstantinopel hebben de zaak groot scheeps aangevat en niet maar zoo ullt-eu barricaden opgeworpen in de s raten, doch zelfs een minister vermoord en een ander gevangen genomen. Nu op het oogonblik schjjut de rust in de Turkscho hoofdstad teruggekeerd, maar nog is het met geboet duidelgk, wat de oorzaak en wat de bedoeling was der muiters, die plotseling de gehoor zaamheid weigerden aan bun officieren. De meest waarscbjjnijjko lezing is, dat de Mobummedaaoscke soldaten zjjn opgezet door buu eesteljjken, die be weerden, dat de v. vuwe staatsorde in strjjd zou zgn met de beginselen van den Muzelmanschen godsdienst. Ook scbjjnon vele reacionnairen en velen, die door de totstandkoming der nieuwe orde van zaken zgn benadeeld, te hebben ge werkt onder de solda en Zoo heeft bet Jong-Turkscho comile, dat niet-cffic è'ul de laatste maanden de teugels van het bew nd in handen hield, een aantal hooggeplaatste officieren een voudig ontslagen. Deze officieren waren allen of bjjna allen menschen, die niet door hun be kwaamheid, doch door protectie tot hun positie waren gekomen on hun ontslag was in hot belang zoowel van de strijd vaardigheid van bet leger als in dat van do schatkist. B.«grjjpeljjk is het evenwel, dat deze slachtoffers van het nieuwe regime geen sytupaihie konden koesteren voor de Jong-Turken en deze oui-offieie- ren, te samen met andere ontevreden elementen en de geesteljjkheid, zouden de aanstokers zijn van de betreurenswaardige gebeurtoD.ssen der laatste dagen. Tegen den sultan is de beweging aller minst gericht, integendeel, de sulran heelt zgn dank uitgesproken aan de muiters en bevindingen s rak, uitermate te bevallen. Den omgang van den prinB met Lory bleef echter stgf en gegeneerd. »Een beste, voortruffdljjko kerel, nog een van het oudo kaliber, geen modepop met bedorven ideeöo 1 Jammer echter dat onzo genoegljjke bjjeenkomsten niet lang meer zullen duren, aangezien Heinz binnen eenige weken naar China ver trekt Lory, tot wie Willberg die woorden richtte,schrikte hevig en werd doodsbleek »Naar China 1" biacht zg stamelend uit. »Ja, belaas 1 Zjjne ouders zjjn er erg ongelukkig over, want zjj zouden gaarne zien, dat Htioa weereen vrouw zoc^t en een uestje bouwde, maar voor een huwe lijk zgn er twee noodig. Jjj hebt het immers ook voor goed afgezworen »Ja maar, dat is omdat ik altgd bg u wil Mg ven, oompje Tranen verstikten plotseling Lory's stem en zg sloeg hare beide armen om zgn bals. »Bg mg bljjven Nonsens onzin l Ik heb je in het geheel niet noodig ik kan het heel goed zonder jou klaar spelen. Ik zit bier immers heel goed. Wat 'n aanmatigend klein ding 1 Ze verbeeldt zich dat zij onmisbaar i6. Och wat, datgene waarmede zo mg gelukkig zou maken, dat doet zg toch niet." bun reeds straffeloosheid beloofd. Zouden dan nu reeds de dagen van het jeugdige Turkscho parlement geteld zjjn en zou het TurkBcbo volk weder io den vroegeren rechtloozen toestand terug vallen Ook dat komt niet waarschijnlijk voor als men de verschillende telegram men leest en zoo blgffc de geheele opstand voor ons nog steeds raadselachtig, al is bet zekor, dat reactionnaire invloeden niet vreemd zjjn geweest aan de onver wachte gebeurtenissen. De Tnrkeche bladen verklaren nu een stemmig, dat de huidige grondwet in gee i enkel opzicht in st.rjjd is met de godsdienstige begrippen der Mohamme danen on it heeft de gemoederen reeds ernigszin8 bedaard. Intusschen schijnt het Jong. Turkseh Comité zich toch voor te bereiden op alle gebeurljjkheden. Br vormen zich vrjjwilligersbenden, die bereid zgn te strgden voor de zaak dor vrgheid en tegen den sultan als dit noodig mocht zgn. De voorvallen in het Turksche rijk hebben geheel Europa weder de blikken doen wenden naar don Bil kan en ook weder onrust gebracht in de andere Balkanstaten. De Serviërs, die al hun eischen hebben zien afwgzen, hopen weder dat er mis schien toch nog iets te winnen zal zgn de Bulgaren zjjn onaangenaam verrast door het aftraden van het Turksche mi nisterie, het dir«ct gevolg van de muiterjj. Turkjje en Bulgarjje waren bijna tot overeenstemming gekomen en nu plotse ling komt er Een nieuw Turkseh ministerie zal op- trtden en welke houding zal dit aan nemen te^en de Bulgaarsche eischen Doch het Balgaarsche volk is h< t wacbto^ moede en verlangt dringender nu de erkenning van zgn onafhankelijk heid. Zelfs lonpt-n er geruchten, uat de regeering te Sofia voornemens i« het leger te mobil seeren om desnoods met geweld de erkenning van Bulgarjje als onafhankelijk koninkrjjk van Turkjje af te dwingen. De Balkan is en bljjft toch maar het land van de onaangename verrassingen. Gemengd Nieuws Papendrecht. Het Handelsblad heeft te Papendrecht een enqnó e ingesteld. Men was daar algemeen verontwaardigd over de behan- dahng, die dn getu gen te 's B seh van de zjjde der justitie ondervonden. Vele tientallen nieuwe personen verklaarden den verslaggevers eveneens door de politie mishandeld te zgn. In het bizonder is door de vertegen woordigers van het blad onderzocht in hoeverre d« »politiek" mot deze zaak te maken heef'. Het bleek, dat v»m de zjjdo van hen die do politie beschuldigden, geen oolitiek hun s-reven beheerscht, maar dat integendeel wel zg die den burgemeester Bonten de hand boven het hoofd houden, politieke Christenen zjjn, die den indertgd in strijd met den weDSch van een groot deel der bevolking door dr. Kuyper benoemden antirevolutionairen burgemeester willen beschermen. V >n d'»zen burgemoester wordt dan een mooi boekje opeugedaan. Terwjjl hij >Oom Fred 1" Heinz kwam dienzelfden avond en had een laDg en ernstig gesprek met oom W.llberg. Lory liet zich in het geheel niet zien, ten eerste, omdat hare oogen rood waren van het huilen en ook omdat het haar op eens onmogeljjk toescheen hem van daag kalm tegemoet te treden. Met ge vouwen handen zat zjj nu in haar gezel lig. met bloemen versierd boudoir en koek somber voor zich uit. Angst en verdriet maakten elk kolm nadenken tolaal onmo geljjk. Naar Cbina Heinz wilde naar China gaan 1 Hg wilde weer weg Dst mocht niet 1 Hjj kon zjjn oudirs niet zoo'n verdriet aandoen Zou zjj er eens met hem over spreken Bg die gedachte steeg al hot bloe haar op eens naar het hoofd. Neen, alB Heinz bjj oom Fred zat, was zjj niet in staat om iets te zeggen. Dan was het alsof een onbescbrjjfeljjk iets haar do keel toeschroefde. Maar er moest; iets aan gedaan worden. Dat was zeker Het was alsof er een zacht gesrik opsteeg uit haar bjjgende borst. Als Heinz maar eens wist, als hjj maar een flauw vermoeden er van had, hoe bet Sedert zgn terugkomst met haar gesteld was, dat alle gevoelens, die zjj tot nu toe jarenlang met gzeren wilskracht onderdrukt had, nu op eens begonnen te vroeger altijd te Papendrecht bekend stond als iemand van een vrjj losbanrtig leven, dio nooit naar de kerk ging en volstiekt niet antirevolutionair wus, die zelfs ds. Van Popta niet had willen aan nemen, werd hg plotseling begunstiger der Ohnsteljjke Werkliedenvereenigiag, jjverde voor een bizondere school en werd door tussehenkumst van den Doid»&oken antirevolutionairen leider mr. Rens door dr. Kuyper tot burgemeester benoemd. Eu iemand, wiens naam het blad zal noemen wanneer dit noodig big kt, heoft tot de verslaggevers gezegd >Ik ben de man geweest die de richting van het Bossche proces heeft aangegeven. Want ik heb de menschen opgezet ^n gezegd doe alle moeite dat Bonten bijjft Wanneer 't een partgzaak wordt, moeien wg Bouten de hand boven 't hoofd houden". Om één deugniet. De directie der Goudsche Machinale Garenspinnerg te Gouda heeft 20 jongens ontslagen, omdat een van hen een kraan van een stoom machine had dichtgedraaid, waardoor deze niet meer van olie werd voorzien en het bedrjjf gedurende korten tijd moest wor den stop gezet. Omdat niemand dm dader wilde noemen, werden allen ontslagen. Een seminarie als verbeterhuis. In Frankrgk heeft Ardin, de aartstisscbop van Sens, een herderlijken brief uitge vaardigd, waarin hg verzet aanteekent tegen het plan der rogeering, om het seminarie voor priesters, ten gevolge van de scheidmgswet aan den staat gekomen, tot een verbeterhuis voor verwaarloosde meisjes in te richten. De aartsbisschop noemt het plan, om zulk oen geheiligde plaats ia een kolonie voor zondige schep sels te veranderen »een jammerljjke uit tarting, een beleediging voor de geesto* lgkheid in haar geheel." Het komt ona voor, dat msrAo Chris telijke liefde oemgszins zoek is. Levende kwartels. Londen is een groote afnemer van Egyptische kwartelB. 1>o2ö koopwaar oiool levend worden aan gevoerd, zal ze door de handelaars worden aanvaard. Zaterdag is dv g' ..'s' "zen- ding van deze vogils aangekomen, die ooit in eene reis werd overgebracht. Den 25en Maart werden te Alexandria honderd duizend levende kwartels ingescheept. De lading werd Zaterdag te Manchester gelost en in speciaal daarvoor ingerichte wagens van de Great Northern Daar Londen ver voord. Met de verzorging der vogels aan boord waren zes mannen be last, die hen tweemaal per etmaal van zaad ea water voorzagen. Voor de voede ring der dieren werden honderd zakken van 100 K.G. elk verbruikt. Zwaar weer. Te Ionsbrtick heeft het zoo zwaar gesneeuwd, dat het tolephonisch vorkeer geboel onderbroken is en het spiorwegverkter bclangrjjke vertraging ondervindt. Mijnongeluk. Bg Duisburg zgn 5 mgowerkers door een ontploffing van grauwvuur gedood. Verscheidene hunner kameraden werden gewond. Ontploffing. In den staat Indiana heeft bg Lindon oen mguontploffiug plaats gehad, tengevolge waarvan twintig mjjnwerkers zgn beduiden. Men vreest} dat geen reddmg mogelgk zal zgn. ontluiken en te herleven. Had do liefde, die groot", namolooze liefde voor hem al dien tjjd gesluimerd en was ze nu ontwaakt met het bewust zijn dat er geen quaestie meer kon 2gn van een scheiding en een afscheid Zg had haar hoofd in de kussens der sofa begraven en snikte zachtjes, zoodat het voorzichtig opengaan der deur niet tot haar doordrong. Op eens schrikte zg echter op door een geritsel en haar door tranen om floerste blik rustte op een ernstig mannen- gezicht, waaruit een diepe ontroering sprak. Heinz stond slechts een paar schreden van haar verwgderd in zgn gansche schoonheid en jeugd en zgn blik rustte smeekend en hartstochtelijk teeder op haar. Wat wilde hg Waarom kwam hg hier Kwam bjj afscheid nemen O, God! Lory was opgesprongen en hjjgde naar adem. Of zou nu het woord, het zoete, het heerljjke woord, dat onbewust on telbare malen op beider lippeD gezweefd had, die betooveriüg doen breken Niels bewoog zich. Hef was doodstil, alleen de bloemen in de vazen verspreid- don hun zoeten geur en twee menschen- barten klopten ontstuimig. (Slot volgt.)

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1909 | | pagina 1