Donderdag 15 April, 96sle jaargang to FEUILLETON. WRAAK. G« litgavd inzer Oonra»t gaiohiedt üaaEdag-, Woe».d*» ca Vrgdagr.yoad, uitgezonderd op feeitdagen. P'ïl por kwartaal, ia üoei 0,75, buitvn Goei, fraaco, f („SS Afzoadcrlgke sommen S oeat. ,lnx*i^rling wan adoeplMtilii v&or 2 a»n op de» dop dar nilgava. Oe prgi dor gowoae advortentiba 11 van 2-6 regeli 50 cent, elkon regel aieer 10 of. Bjj directe opgaaf van driemaal plaetiing derzelfde advertentie wordt de prf •lecbtt tweemaal berekead. Geboorte-, tauweljjki- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 110 regela i 1,fcerekeid Bewjjinnmmeri 5 cent. Telefoonnummer 22. Directeur A. F. A. van Setbrs. Uitgave van de Naaral. Vennootschap „Goesche Courant". Hoofdredacteur W. Kerremans. Bij dit no. behoort een bijvoegsel. De zegen voor Zuid-Beveland. Van iemand, die tot oordcelen zeer bevoegd is in de bieronder behandelde belangrjjke zaak, optving n we het vol gende schrjjven. Er is voor ons stervelingen, voor armen en ïjjken, voorzeker geen grootere weelde denkbaar dan de vrjjo beschikking over overvloedig zuiver drinkwater, omdat hiervan in do eerste plaats het kostbaarst bezit van den rnenschde gezondheid, afhankelijk is. In ons land, mot zjjn aangeslibden drassigen, zout- of veenachtigen bodem, wordt ovoral waar zuiver drinkwater ontbreekt jjverig gezocht naar de ge legenheid om dit machtig te worden door het aan rivieren te ontleenen of in de diepte to zoeken, hier terplaatse of in de nabjjheid van onze woningen, elders op aanzienleken afstand daarvan ver wijderd, oindat de ervaring geleerd heeft dat d&ar waar men uitsluitend op regen water aangewezen is, zoowel in tjjdon van langdurige droogte als bjj vloedgolf en overstrooming, njjpend gebrek voor mensch en dier ontstaat^ aan de eerste levensbehoefte zuiver drinkwater om niet te gewagen van de menigvuldige gevallen, waarin de regenbakken wèl voldoende gevuld zijn, maarmet water, dat op de daken (wat men zien kan) of iü den bodem (wat men niet waarneemt) dermate verontreinigd is door organischen afval van veelal zeer be- denkeljjken aard, dat bjj het gebruik van zoodanig drinkwater de gezondheid beslist schade moet ljjden. Men staat dan voortdurend bloot aan gevaar, ook al volgt hioruit niet altjjd nadeel, dat met den vinger aaD te wjjzon is. Er is hier o zooveel, dat altjjd voor ons verborgen bl|jffc en mede in het graf gaat 1 Nog zjjn de Btriemen niet geheel weg getrokken van de slagen, die bij ds jongste overstroomingen aan Zeeland zjjn toege bracht, toen het water in zoovele regen bakken onbruikbaar werd en drinkwater onverwijld van heinde en verre moest aangevoerd worden, of ziethet daghet in Oosten l Mannen van wetenschap on praktijk hobben zich veceenigd en studie gemaakt van de mogelijkheid om Zuid-Bovoland van overvloedig zuiver drinkwater te voorzien. Zjj hebben hiertoe een grootsch plan ontworpen, berekeningen gemaakt, overleg gepleegd, metingen en grond boringen doen verrichten kortom alle maatregelen van voorbereiding getroffen om het schoone doel waarnaar zjj streven tot verwezenlijking te brengeD. Niet ver van de oosteljjke grens van ons eiland, e^en in het naburige Noord- Brabant, waar de spoordjjk Zeeland met deze provincie verbindt, in de gemeente Ossendrecht, is op betrekkelijk grooto diepte in maagdelgken zandgrond een watorstroom aangetroffen en aangeboord, in zwak hellende richting naar zee vloeiend, die onuitputtelijk mag heeten en kristalhelder zoet water van voor treffelijke hoedanigheid leveren zal voor ROMAN van Boris, Vrijvrouwe van Spattger, April bracht voorjaarsbeloften met zich. De leeuwerikken zongen, en naast den 2iekenstool stond een grooto bouquet lelietjes van dalen. »Zet de vensters wjjd open, anders stik ik nog," riep Isabelle luide uit en tastte als naar hulp zoekend, naar de hand harer trouwe verpleegster, die geen oogonblik van haar post week. Men voldeed aan haar verlangen. Maar luister, wat beteekende dat? Lory, die in do aangrenzende kamer zat, luisterde verbaasd. Isabelle begon te zingen. Eerst zachtjes, maar dan steeds horder en krachtiger tot dat haar prachtige stem luid weerklonk. »En als ik bemin, neem dan u in acht 1" Boscha's oogon straalden! Was dat geen goed teeken Was dat geen bewjjs, dat ze zich op don weg der beterschap bevond Zjj knielde voor haar afgod neer en keek vol onbeschrjjfeljjke liefde en opoffering naar haar op. flaarj hort klopte alsof bet bersten zou. Nu was hot oogenblik gekomen om die vraag te doen, die haar al die wekon lang, sedert haar terugkeer, op de lippen brandde. Ozjj moest spre- 25 of meor gemeenten met vjjffcig duizend zielen een zegen voor Zuid-Beveland Een woord van hulde eu dank aan deze mannen van het initiatief, in de eerste plaats aan hem, den bekenden, i/oormaligeu bewoner van ons eiland (1), in wiens brein de eerste gedachte aan dit grootsch plan is gerjjpt on een woord tot opwekking aan allen die dit nog mochten behoeven om hun schouders daaronder le zeiten en het in minder dan geen tjjd tot uitvoering te doen komen Maandag 19 April o. k. zal voor Zuid- Beveland een gewichtige dag zjjn. Op dien dag zgn alle burgemeesters, wet houders, secretarissen en gemeenteraads leden uitgenoodigd tot den gemeenschap- pelgken tocht naar de prise d'eau van het in voorkoop verkregen terrein bg Ossendrecht, waar uit de daartoe ge boorde putten het water van do ontworpen waterleiding voor heel Zuid-Beveland geproefpompt wordt. Tal van andere autoriteiten van hoinde en verre want do sympathie voor het plan is algemeen en groot zullen zich daé-r met hen verzamelen om de schitterende resultaten van wetenschap en vernuft, die zich gaan paren aan goed vertrouwen, rechtschapen heid en plichtbesef, in oogenschouw te nemen. Het zou heeton uilen naar Athene dragen, wanneer wjj voor de verwezen lijking van het plan tot aanleg dezer drinkwaterleiding den algemeenen steun en de onverdeelde belangstelling van de gemeentebesturen gingen inroepen, over tuigd als wij zgn dat het verantwoorde lijkheidsgevoel van de hoofden der ge meenten zich nimmer beter zal kunnen uiten dan hier, waar het geldt de be hartiging van de grootste belangen der bevolkingzuiver drinkwater voor den mensch en voor het vee, voor de zuivel bereiding, voor alle industrieele doel einden oen zegen voor Zuid-Beveland. (1) De sehrjjver doelt hier op dr. W. Jenny Weyerman, thans te Utrecht, vroeger te 's-Heer Arendskerke. Red. O. Ct. SCHENDBLAD. In de laatste gemeenteraadsvergadering te Eüewoutsdjjk heeft de burgemeester getoond eon bijzonder achterlgke en hoogst zeldzame opvattiug te hebben van het doel van raadsvergaderingen en van de taak van raadsleden en burgemeesters. In De Zeeuw van Maandag vinden we vermeid, dat hg, doelend op de aanwe zigheid van een verslaggever, gezegd zou hebben »In de 24 jaren waarin ik burgemeester ben, heb ik nog geen enkele maal den Raad doen overgaan van openbare in geheime zitting. Nooit is er bezoek ge weest. De menschen vertrouwden vroeger zeker wel dat do zaken goed gingen. Nu is er echter bezoek, en nog wel van een verslaggevereen bewgs van wan trouwen Daarom moet ik de openbare vergadering sluiten". Deze burgervader schjjnt een honderd jaar of twee te laat geboren. Tegen woordig toch golooven de burgemeesters ken, zg moest haar zeggen hoe zeer haar arm, vertrapt hart nu overliep van geluk en dankbaarheid. Boscha pjjnigde haar brein voortdurendwal het niet haar schuld, dat do prins Schönau zgn mooie vrouw ventooten had, on dat deze een schuilplaats had gezocht in haar vroeger ouderljjk huis Die papieren die ongelukkige pa pieren 1 In een bui van krankzinnige overhaasting en tougolloozen dorst naar wraak had zij zo aan haar gemaal ge geven. En de gedachte aan dat manus cript vrat aan haar door angst en berouw gepeinigd brein. Die ellendeling Maar Isabelle is groot en edel. Zjj heeft vergiffenis geschonken aan dat arme schepsel, dat zich haar moeder noemt Zou Boscha anders hier mogen big ven Neen, zeker niet. Zg verlangt er immers niet naar, dat haar rechten erkend zullen worden. Boscha zal stil en bescheiden haar betrekking blgven vervullen. Het ia vol doende als ze maar eenige genegenheid en goedheid ondervindt. De oogon der knie lende vrouw staan op eens vol tranen. Isa belle kjjkt, haar verbaasd aan. >Maakje niet voor niots zoo ongerust, oudje. Als ik weer beter ben, dan zal je het goed bg mg hebben, beter dan in Berlijn," zeide de jonge vrouw, terwjjl ze haar door schijnende hand op don schouder der Poolsche legde. »Ik ben wel eens onge duldig en onaangonaam geweest, maar dat zal nu anders worden, dat beloof ik je." De aangesprokene knikte zwjjgend en in-gelukkig. niet moer, dat de burgers er zgn voor hem, maar beseffen ze dat zjj, de burge meesters, er zgn voor de burgerjj. Met of zonder vertrouwen eon raad zitting is eon vergadering, waar de be langen der gemeente besproken worden en daarbjj behoort ieder aanwezig te kunnen zgn. Wat zou de burgemeester van Elie woutsdgk zeggen als in eenVoroeniging 't bestuur oordeelde en sprak als hg ge daan heeft En wat is een gemeente anders dan een vereemging We hebben dit nieuwtje in De Zeeuw gevonden, die er nog iets bij zegt »Indien deze woorden gesproken waren door een antirevolutionairen burgemeester, en gestaan hadden in eon liberaal blad, had de ganiche vrij zinnige pers in Nederland ze aan do vergetelheid ontrukt, en met name het bekende Goesche vrjjzmnige schend blad bad ze aan de verachting vun het publiek overgegeven". Dat is de eerljjkbeid, de waarheids liefde van eon vroom blad, van een blad waaruit de psalmklankon kreunen als men 't vouwt, van een redactie, die als een ras-Farizeër haar vroomheid uit- bulkt, dat de ware christonen er wee van worden. Zóó liegt en lastert het christelijke blad De Zeeuw I Als men een eerljjk man een dief scheldt, dan is dat leagen en laster en als iemand dit doet die wéét dat de ander een eerljjk man is, dan is zgn handolwgze nog gemeener. Dit laatste is 't bedrjjf van de vrome Zeeuw. De redactie van dit weerzin wekkend blad leest mot zeer groote aandacht de Goesche Courant en hoe zeer die redactie ons wol goed ge leerd heeft haar vlugheid van geest vooral niet te overschatten, zóó normaal is ze nog wel, dat ze zonder twgfel zeker wist en weet dat zo loog, met opzet loog toen ze de Goesche Courant een schend blad schold. We hebben en ncgal dikwjjls de Zeeuw aangevallen over togenstrjjdig- heden, domheden, stommiteiten, incon sequenties, vorkeerde begrippen, enz. Die aanvallen waron altijd gericht op hetgeen hat blad zelf verkondigd had, een debat dus, zooals ieder, die begrip en kennis heeft van hetgeen hij verteld heeft, gaarne aanvaardt. De Zeeuwdie niet de moeite doet zelf te denken, maar dit overlaat aan de redacties van Standaard en Rot terdammer, de Zeeuw zwoeg, waagde nooit of kón nooit iets antwoorden op onze openljjke tegenwerpingen. Eu omdat haar machtelooze woede gevaarljjk werd voor haar gezondheid, uitte ze zich eindelgk zóó als ze 't wel konzo schold. Weer leggen kon ze niet, daarom loog ze antwoorden kon ze niet, daarom las terde zezich er in verkneuterend dat zoovele harer abonnó's de Goesche Cou rant niet lezen en dus de uitgestrooide laster daar welig tieren zal. Doch zjj die onze courant wel kennen, weten beter en zoo zullen we »door wetenschap bevrjjd worden".Daar behoort nog iets bjj dat treffend toepasse lijk is»De huichelaar verderft zijnen naaste door den mond maar door weten schap worden do rechtvaardigen bevrjjd". »Wilt ge ook met mg meegaan naar Davos, Boscha »Naar het andere eind der wereld wil ik gaan." Isabelle scheen niet te merken dat Boscha niet meer Doorluchtigheid" tegen haar zei. Misschien voelde de zieke zich weer in haar kindortgd verplaatst. »Dan bon ik tevredeD, zoo is het goed," klonk het matfca antwoord. Het donkere kopje zonk krachtolooB achterover en het bleeke gezicht nam een uitdrukking van welbehagen aan. Dat was te veel geluk voor BoBcha. Haar zelfbeheorsching geheel verliezend sprong 2jj op en riep uit»Als ik hier vergiffenis krjjg dan heeft God het mij ook vergeven. Dank u." Isabelle glimlachte. De oude bekoorljjke glimlach spoelde nog eenmaal om haar door smart vertrokken mond. Sedert den dood van Isabelle was het vriendschappaljjk verkeer van Lory met AltstUtten zoo raogeljjk nog inniger ge worden de doodgoede prinses Mechtild achtte zich verplicht hot eenig overge bleven kind van haar dierbare Thérese alle mogeljjko bljjkon van belangstelling te geven. Natuurljjk bospraken zg ontel bare malen het ongelukkige lot van de kloine Irma. Nadat het diep bedroefde meisje eindelgk van een hevigo zenuw koorts genezen was, had zjj dringend den wensch uitgesproken om in een klooster te gaan hiertegen verzetten zich echter ouders en grootouders met alle mogelyjgg 8 a i t s u I a li <t Ernstige onlusten. Turkjje heeft geheel Europa verbaasd door de wjjze, waarop er zich de revo lutie, die leidde.tot de bgeenroeping van het parlement, voltrok. Wjj West-Europeanen hebben van de Turken nog eteeds een voorstelling van halve barbaren en een revolutie in het MuzelmaD8che rijk moest naar onze meening gepaard gaan met nog ontzet tender gruwelen dan zelfs de beruchte Pransche revolutie te aanschouwen gaf. Edoch, het was anders. De revolutie in Turkije voltrok zich, zonder dat er een druppel bloed werd gestort en al bleven in het nieuwe parlement storm achtige incidenten niet uit, de Turkschb volksvertegenwoordiging werd nimmer het tooneel van gebeurtenissen als in den Oo8tenrjjkschen Rjjksdag maandenlang aan de orde van den dag waren. Nu echter schgnt een ongunstige wjjzi- ging te zgn ingetreden. De laatste dagen reeds waren er teokenen waarneembaar, die op een naderenden storm wezen en plotseling is een opstand uitgebroken, waarvan de beteekenis uit de enkele korte telegrammon niet valt op te maken. Muitende Boldaten hebben het parle mentsgebouw omsingeld en eischten onder bedreigingen het aftreden van den groot vizier. Nu zgn militaire onlusten in Turkjje geen zeldzaamheid. Meestal vonden zg hun oorzaak in een slechte uitbetaling der soldjj. Heel goed van betalen is de Turksche regeering de laatste tientallen jaren n.l. niet geweest en al te vaak moesten soldaten, officieren, ambtenaren en anderen maandenlang wachten op bun loon. Toch schgnt hef, of de oorzaak van het pas uitgebroken militaire oproer niet in die richting moet worden gezocht. Wilden de soldaten alleon uiting geven aan hun vijandige gezindheid ten op zichte van het nieuwe regime Zoo ja, dan hebben hier de reactionnairen de hand in het spel. Wat de Turksohe buitenlandsche po litiek betreft, met Bulgarjje is nog steeds geen overeenkomst getroffen als is met Oostenrjjk alles in het reine. OoBtenrjjk kan nu werkeljjk met vol doening zien op zgn Balkan-politiek, die een succes wat. Een oogenblik dreigde wel Servië roet in het eten te werpen, doch het gevaar is nu geweken en de gemobiliseerde Oostenrjjksche trobpen worden naar huis gezonden. Toch schgnt Oostenrjjk de noodzake lijkheid in te zien om zich ook voor de toekpmst op alle gebeurlijkheden voor bereid te houden, tenminste het heeft plannen tot den aanbouw van vier Dread noughts, het grootste type van slagsche pen. Elk dezer schepen zal 20.000 ton waterverplaatsing hebben. De Oostenrjjk sche regeering wordt daartoe gebracht door de overweging, dat de kleinere schepen niet de voldoende gevechtswaardo hebben, wjjl zg niet de noodige groote stukken geschut bevatten en bovendien kracht. Voor het grootste gedeelte der schul den van Renatns had de edelmoedige, ridderljjKe graaf Trach zich aansprakelijk gesteld, mat het overgebleven deel be lastte Lory zich, die de bezittingen van Isabelle geërfd had, daar Hemrich Schönau geen enkele aanspraak had doen gelden. Frits von Harder was spoorloos ver dwenen. Toevallig vernam Lory later van een harer vrienden, een geestelgke, dat de voormalige huisgenoot van RenatUB, na eenigen tjjd doelloos rondge worven en een afkeer van de wereld gekregen te hebben, tot de orde der barmhartige broeders te B. toegetreden was. Wat da lichtzinnige spotter en Godloochenaar er toe bewogen had, voortaan zgn krachten in den dienst van de Igdende menschheid te stellen, bleef voor iedereen een raadsel. Boscha had levenslang een ruime toe- lage gekregen, waar de arme vrouw evenwel niet veel aan had, daar zg geesteljjk hard achteruit ging en ten slotte in een gesticht moest opgenomen worden. Een enkel onderworp werd tusichen prinses Schönau en Lory hoogst zelden aangeroerd, een onderwerp, dat vooral de laatste zorgvuldig scheen te vermjjden. Nooit vroeg zg naar Heinz, en als zgn moeder soms over hem sprak, dan ge schiedde dat zeer vluchtig, tüisschien wel om geen treurige herinneringen op te wekken. Het was een wondermooie, heldere niet voldoende gepantserd kunnen worden tegen het geschut van andere grooto schepen. En daarnaast wordt gewezen op den somberen internationalen toeBtand. Oostenrjjk is dns eveneons door de door de Dreadnought-koorts aangegrepen, en wil aan de Delegaties voorstellen voor leggen om buitengewone credieten tot een bedrag van 100 millioen kronen voor dien aanbouw beschikbaar te stellen. Het is wonderbaar welk een uitwerking die plannen in Engeland hebben gehad. De vlootbouw-manie vond er natuurljjk nieuw voedsel in. Zonder eenigen schroom worden de no? slechts in plan bestaande Oostenrjjksche Dreadnoughts bg do Duit- sche vloot gevoegd, en wordt do gecom bineerde Oostenrjjksch Duitscho vloot voorgesteld als een bedreiging van Enge land, voornamelijk van den Engelschen zeeweg naar Indië. En natuurljjk achten de Engelsche vloot-fanatici de Engelsche >Dreadnought"-plannen lang niet vol doende voor de bescherming van Enge- lands heerschappij ter zee. Wat weer aanleiding geeft om nieuwe gelden te eischen voor nieuwe Dreadnoughts. Eenige Engelsche bladen eischen den onmiddellgken bouw van nog vier nieuwe Dreadnoughts, die het Engelsche eskader in de MiddelJandsche Zee moeten ver sterken, wjjl Oostenrjjk het bestaande evenwicht verbroken heeft. En de »Dread- noughts bevolken don geheelen Oceaan der toekomst. Want de nieuwe plannen van Engeland leiden weer tot andera plannen en zoo draaien we in een cirkel rond en de belastingbetalers mogen steeds meer opbrengen. Landbouw, Veeteelten Visscherij. Zoete aardappels. De tjjd komt weer aan of is er misschien al, dat aardappels een zoeten smaak krjjgen. Men meent, dat dit alleen hot geval is met aardappels, die bevroren geweest zgn, maar de ondervinding leert, dat ook niet bevrozene aan die kwaal ljjden,al is het in mindere mate. Dit golrok kan geheel of grootendeels worden weg genomen en wel op eenvoudige wjjze, zoodat de aardappels weer eetbaar worden. Men brengt ze daarvoor over naar een plaats, waar het warmer is dan daar, waar zg gedurende den winter hebben gelegen. Door toeneming der warmte komen de suikerdeelen, die zich in den aardappel opgehoopt hebben, vrjj en verdwjjnen, zoodat de zoete smaak niet meer merkbaar is. Het is dus zaak de aardappels in den winter voor vorst te vrjj waren en in het voorjaar, als de zoete smaak «ich toch voordoet, ze op een warmer plaats te brengen. Kunst en Wetenschap, Dinosauriër. In den staat Wyoming (V. St.) zgn wederom fossiele overbljjfselen van een dinosauriër gevonden. Ditmaal is do vondst zeer merkwaardig geweest omdat niet enkel bet geraamte maar ook een gedeelte van de huid van het groote dier Octoberdag, een azuurblauwe lucht over welfde de in de gulden stralen der herfst zon schitterende landstreek. Boven de kleurige aster- en begonia-perken zweefde nog een eenzame vlinder. De natuur vierde feest. Het bloote, sierljjke kopje door eon parasol tegen de felle zonnestralen be schut, begaf Lory zich van uit de villa naar den stal. Lory trok van daag in het geheel geen tevreden gezicht. Juist van daag had zjj zoo'n greoteu zin gehad, om eens een grooten rit te doen. Variety begou ook al langzamerhand een daagje ouder te worden, (hg was al wel tien jaar oud), maar als zgn jonge meesteres hem tereed, dao was het mooie dier als geëlectriseGrd. OnbegrjjpeljjkJuist van daag bad oom Fred geweigerd zjj'ne toestemming te geven. >Brown zal de merrie wel afrjjden Jjj bljjft thuis basta J" voegde hij er droogjes bjj. I}ie goede Brown met zgn stgve beenon en VarietyWat zou oom toch man- keeren Waarom moest zg nu juist thuis blgvon Zou hg de eene of andere verrassing voor haar op het oog hebben Ja, dat was waar, vandaag voor een jaar waren zg in dat lieve, gezellige huis getrokken. Al weer een jaar vervlogen Eensklaps overviel de dappere onver schrokken Lory een ongewoon, angstig voorgevoel dat haar geest en wilskracht eenigszins verlamde. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1909 | | pagina 1