N\ 39 1909.
Donderdag 1 April.
96sle jaargang.
so, FEUILLETON.
WKJL-A.KI,
OESCHE
COERANT.
Telefoonnummer 22. Directeur A. F. A. van Setirs. Uitgave van da Naaml. Vennootschap „Goesehe Courant". Hoofdredacteur W. Keerekans.
D« uitgave dezer Oonraat geaohiedt Maandag-, Woenadsg- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feoatdagen.
Vrjjl per kwartaal, in Goea 0,?S, buiten Goes, franco, f >„8*-
Afzonderlgke Hommer» 5 oent.
Inzending wan advertentiSn vdoe 8 nrest op den da, dar
uitgawa.
De prga der gewone advertentiën ia van i '5 regela 50 oent, eiken regel meer 10 ct.
Bjj directe opganf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjja
alechts tweemaal berekend.
Geboorte-, buwelgka- en doodberichte» en de daarop betrekking hebbende
dankbetnigingen worde» va» 110 regela 1,berekend
Bowganummort 5 cent.
Weervoorspelling.
Vooral iu deze maanden genieten do
weervoorspellingen een groote belang
stelling. Waart en April, ongeveer de
meest grillige maanden van hot jaar, als
't oene oogenbkk dikke regenstralen om
laag 6puiten en 't volgende moment do
zon goudglanzen doet glinsteren over
het doorweekte land als overdag storm
winden gieren dat de boomen er van
kreunoü, dikke, dreigende wolken voort
jagen langs het hemelgewelf en 's avonds
een ster-bespikkelde blauwe lucht een
bladstille natunr belicht. Iu deze dagen
en weken in 't bjjzonder nemen onze
lezers met aandacht kennis van het weer
bericht en bjj velen zal wel eens de ge
dachte zjjn opgekomen dat die heeren
van het Meteorologisch instituut 't toch
maar aardig goed weten. Immers regel is,
dat de voorspellingen juist bljjken en bjj
iets zoo veranderlijks en ongrjjpbaara
als hot weer, zal dit terecht ver- en be
wondering wekken. Om den arbeid der
meteorologen beter nog te kunnen doen
waardeeren en om onze lezers van hun
werk een begrip te geven, zullen we
hier in 't kort uiteenzetten hoe die voor
spellingen gevonden worden.
Het Koninklijk Nederlandscbe Meteo
rologisch instituut is gevestigdte DeBüdt,
in 't hartje van ons land dus. Buiten dat
instituut zjjn er in Nederland nog een
aantal weerkundige stations, die opnamen
doen en deze naar do Bildt melden. Op
dezelfde wijze zjja in allo beschaafde
landen moteorologische instituten en sta
tions. Al die inrichtingen helpen elkaar.
Elke ochtend worden aan het Neder-
landsch instituut een dertigtal telegram
men ontvangen van uit het eigen land
uit Groningen, Den Helder, Maastricht
on VliBsingen en de overige uit ver
schillende streken van Europa. Die tele
grammen moldende barometerstand,
richting en kracht van den wind, tempe
ratuur, bewolking en gevallen regen.
Nemen we eens aan dat op zekeren
dag aan hot instituut te De Bildt gemeld
wordt dat in Noorwegen de barometer
stand is 7.55 en uit Ierland 7 40. Uit
Duitschlaud seint men dat daar de baro
meterstand is 7.60,nog hoogor dus, terwjjl
Frankrjjk bericht 7 50. De meteorologen
zien dan dat de barometer in Ierland
hot laagste staat. En die lage stand van
den barometer wordt voroorzaakfc door
minder luchtdruk. De meteorologen noe
men dat een ^barometrisch laag" of
»depre8sie".
Zoo'n depressie is iets zeer vreemd's,
zoo vreemd, dat men er nog geen ver
klaring voor hoeft kunnen vinden. Want
wat voor ieder daideljjk is, dat zou
moeten gebeuren, dat geschiedt juist niet.
Als op oen plaats een lage luchtdruk is
en op oen andere een hooge, dan zou
men zeggen, dat de natuur dit evenwicht
spoedig herstellen zal, dat dus de lucht
van de plaatsen, waar de druk hoog is
zal stroomon naar die, waar de druk laag
is en dat die lage druk dus heel gauw
oven hoog is als op andere plaatsen.
ROMAN
van
Doris, Vrijvrouwe van Spattger.
Heftig bewogen bleef Harder een oogen-
blik in de gang staan. Dit was de wraak,
waarop bjj zoo lang gewacht had.
In een uiting van bittere voldoening
hiel bjj de gebalde vuist op naar do
gesloten deur, waarachter Renatus als
verpletterd nederzat.
Vernietigd, geruïaeerd zal je dit
huig moeten ontruimen, bespot, veracht
en dit alles is mjjn werk mompelde
Harder, doch plotseling werd zjjn ge-
dachtengang afgebroken.
•Groote God wat is dat
Een knal, een schot 1
De in extase verkeerende man springt
plotseling woest op, alsof bp gek is ge
worden en vliegt met een vreeseljjk ver
trokken gezicht naar de deur. Meer
vliegend dan loopend bereikt bij het dood
stille vertrek van den heer des huizes,
waar de lamp een afscbuweljjk toonoel
verlicht. Op den grond, een gevelden
eik geljjk, ligt RenatuB met een nog
rookend pistool in zjjn haud. Dood
doodgeschoten
Ofschoon Maart op zjjn einde liep was
de aarde op nieuw in een Ijjkwade gehuld.
De storm, die sedert Lory's bezoek aan
haar broer onopboudeljjk gewoed had,
wal niet de voorbode geweegt van de
lente, maar had sneeuw en nog eens
Dit gebenrt ook. De lucht komt in be
weging (wind), stroomt naar do plaats
van geriDgeren druk, maar en dit
is het vreemdo die lago druk, die
dapressie, wordt niet opgeheven. Dat
komt omdat zoo'n dopresiie. de wondor-
ljjko o genschap hoeft om steeds maar
de incut te doen opstjjgen. De lucht gaat
van de aardo omhoog on hoeveel lucht
er dus ook door den wind wordt aange
voerd de depressie bljjfc. Waardoor die
omhoog Btjjgende boweging der lucht
deeltjes ontstaat, dat weet tot nog toe
niemand.
De lucht bestaat uit verschillende gas
sen, zooals zuurstof, koolzuur, stikstof
en voel wator. Van dat water bemerken
wjj echter niets, want 't is geen water
zooals regen, maar gasvormig water, men
kan het dus niet gewaar worden. Hoe
kouder nu do lucht is, hoe mindor water
zjj bevat, of mot andere woorden hoe
warmer 't is hoe meer water er in de
lucht aanwezig is. Wat gebeurt er dus
bjj oen depressie Do luebt wordt
daar al maar door omhoog gestuwd,
daardoor wordt het daar steeds kou
der omdat hot kouder wordt kan de
lucht dicht bjj de aarde weinig water
bevatten en het water dat in de lucht
aanwezig was wordt naar boven gevoerd.
Ver boven de narde (boven het punt waar
do depressie heerscht) wordt dus voel
water verzameld. Dat water bljjft daar
niet, want er zjjn daar in die wolken ook
een oneindig aantal zoer kleine stofdeel
tjes, aan die stofdeeltjes hechten zich de
waterdeeltjes, veel van die waterdeeltjes
samen vormen oen druppel, die druppel
valt naar beneden het rogent.
Is er nu hier of daar (in het door ons
gekozen geval in Ierland) een depressie,
dan beduidt dat dat er regen komen zal.
Hoe weten öchter de meteorologen, dat
als in Ierland een depressie heerscht we
hier al of niet reden hebben om regen
te verwachten Daarmee heeft do groote
man, die in Klootinge is geboren, Buoys
Ballot hen geholpen. Hjj heeft ontdekt
dat als men op ons halfrond met hot
gezicht gaat slaan in de richting van de
depressie de wind dan altjjd komt van
de linkerzjjde.
Na deze noodzakelijke verklaringen
kunnen wo teruggaan naar het werk der
meteorologen. We hebben gezien dat daar
's morgens een dertigtal telegrammen
worden ontvangen. De inhoud van die
belichten wordt vergeleken en dan op
twee kaarten aaDgeteekend op de iso-
thermenkaart en op de isobarenkaart.
De eerste iB oen kaart, waarover ljjnen
getrokken worden die de plaatsen van
Europa verbinden waar ongeveer een
gelijke temperatuur heerscht; op de tweede
worden ljjnen getrokkon over de plaat-
seD, die ongeveer eon geljjken lucht
druk hebben. Zijn die kaartjes gereed
dan gaan de meteorologen hun voor
spelling berekenen. Ze zien de ljjnen
op do kaartjes, zien dus waar de druk
het hoogste is, waar een depressie heerscht,
ze weten hoe de wind is, weten dus
ook of de depressie naar Nederland
sneeuw meegebracht, zoodat de boomen
en struiken van het park te Altsi&'ten
opnieuw met een luchtig wit kleed bedekt
waren.
Een Ijjkwade 1 Prins Schönau liep met
een peinzende, sombere uitdrukking op
zjjn edel gezicht langs de met zorg schoon
geveegde paden. Ja, een Ijjkwade, waar
onder al de afschuwelijke gebeurtenissen
der laatBte dagen verborgen waren.
Gisteren was Renatus' stoffeljjk omhulsel
ten grave gedragen. Het was oen vreamde
nuchtere plechtigheid geweest, zonder
muziek 'of plichtplegingen precies zooals
de jonge spotter bjj de begrafenis zjjner
moeder, den wenschhad uitgesproken zelf
eenmaal begraven te willen worden. Die
lichtzinnige wonsch was vervuld gewor
den.
De vreeseljjko Ijjding dac de jonge
eigenaar van Lommiiz doodgeschoten in
zijn kamor was gevonden, had zich weldra
als een loopend vuurtje verspreid en de
grootste ontsteltenis te weeggebracht.
Dat drama leek bjjiia een wreede ironie
van het noodlot en de treurige gebeur-
tenis werd dan ook in al haar onderdooien
en beboorljjk opgesmukt, verder verteld
en besproken.
Het mischien natuurljjk vermoeden, in
don beginne gekoesterd, dot er sprake
was van een zelfmoord, moeBt echter
weldra voor een andere en kalmere op
vatting der zaak wjj ken. Renatns had
immers op het punt geBtaan zich met
de bekoorljjke dochter van graaf Trach
te engageeren, van graaf Trach, wiens
enorme rjjkdom en edel karakter alge
meen bekend waren en die beloofd had
de verwarde geldzaken van zjjn schoon
zoon in 8pe in orde te maken. En dus
zal komen on dan worden weldra de tele
grammen verzonden zooals we er eiken
dag, behalve Zondags, een ontvangen.
Gisteren b. v. »Hoogste barometerstand
760.4 te Coruna, laagste baroovatt rstand
740.1 te H flyhead, matige lot krachtige
zuidwestelijke tot westeijjke wind, zwaar
bewolkt, waar schijn'ijk regen, iets
kouder";
Ooruna ligt in Spanje, Holyhead in
Engeland. De lage dr k was gisteren in
Engeland, -de wind moest dua komen van
links, zuid-westelijk. De meteorologen
hebben verder berekend, dat de wind zon
draaien tot westeljjk, daardoor kon men
hier regen verwachten, de depressie zal
zich verplaatsen naar ons land, waardoor
't dan kouder zal worden.
Dit ïb een poging om een zeer beknopt
overzicht te geven van den arbeid van
het meteorologisch instituut, welke arbeid
ovenwei heel wat moeielijker is dan men
uit dit artikel zou besluiten.
SuitanlaRd.
Twee redevoeringen.
In den Duitschen Rjjksdag heeft de
rijkskanselier von Btilow een groote
redevoering gehouden over de buiten-
landsche politiek. Kalm en eenvoudig
behandelde lijj, onder groote aandacht
der volksvertegenwoordigers, voorname-
Ijjk drie puntende Balkan-kwestie, de
Marokko-politiek en do verhouding tus-
schen Dnitschland en Engeland.
Wat dit laatste punt betreft toonde
de spreker aan, dat de marine-uitrusting
in Duitschland niet zoo geweldig en
dreigend is, als vele verontruste Britten
wel meenon. Duitschland denkt er niot
aan de Engelsche zeemacht te overvleu
gelen, bouwt niet meer schepen dan er
ter bescherming van de kusten en den
handel noodigzijn en wonscht niots liever
dan met Groot-Brittanje in vrede te leven.
Het streven der Duitsche regeering is
do verhouding tot Engeland Bteeds inniger
te maken.
Heel de rodevoeriDg ademde een vrede-
lievenden, vertrouwenden geest en min
of meer vreemd daarna klinken de scher
per woordon, die de Engelsche minister
Groy gesproken heeft ïd hot Lagerhuis.
Ook hjj bezigde het woord »vredo"
menigmaal, maar in zjjn rede flitsten nu
en dan zinnon, die als een bodreiging
klonken.
Zoo zeido de minister o. a
»Er is een zeer groote ruimte, binnen
welke beide mogendheden zich in vrede
en vriendschap kunnen bewegen, maar
één feit zou aanleiding geven tot een
conflict, nl. een poging van Engeland
om Duitschland te isoloeren of een poging
van Duitschland om zulks Engeland te
doen."
En al voegde do Engelsche staatsman
hieraan de verklaring toe, dat hjj geen
aanleiding zag tot zulk een conflict, toch
kunnen dergeijjke uitlatingen niet anders
dan het wantrouwen aan beide zjjden der
Noordzee doen vermeerderen.
kon er alleen maar quaestie zjjn van een
ongeluk, van een raadselachtig ongeluk,
waardoor het geluk van een de toekomst
vol hoop te gemoed ziend jong meisje
vernietigd werd.
Lory was als verlamd en niet in staat
om kalm na te donken toen zjj die vreeie-
ljjke tjjding hoorde.
Reno dood Reno, van wiens levens
lust zij zich nauweljjks drie uur geleden
overtuigd had, Reno, wiens toekomst
verzekerd was doodgeschoten En Har
der De huisgenoot van don doode bad
niet veel vrienden, ondaüks zjjn joviaal en
vriendelijk optreden had men hem steeds
wantrouwend behandeld. Maar nu was
het alsof zjj den jongen man in stilte
vergiffenis vroegen voor het onrecht dat
zjj hem hadden aangedaan. Naar lichaam
en ziel gebroken, een grijsaard geljjk,
liep hjj met een doodsbleek verwelkt
gezicht en droge brandende oogen achter
Reno's ljjkwagen. Tegenover zoo'n troos-
telooze smart verstomden natuurljjk alle
scherpe opmerkingen van vroeger.
Harder was dan dus toch alleen ge
bleven uit onegoistische, ware genegen
heid
Hjj was het ook, die alle noodzake-
ljjke, treurige plichten op zich nam. Nie
mand mocht een hand uitsteken bjj de
toebereidselen voor de laatste rustplaats
van Reno. Hjj streek het mooie, donke
re golvende haar glad, hjj drukte hem
zjjn starende oogen toe. En alle tot hem
gerichte woorden of vragen, die belang
stelling moesten uitdrukken, beantwoor
de Harder alleen met een doffen ver
moeiden blik.
Een paar buren uitgezonderd waren
alleen Heinrich Schönau,als de plaats-
Betreurenswaardig bljjven daarom de
min of meer alarmeereude woorden, die
oen aansporing zullen zijn voor de beido
betrokken staten om voort te gaan met
don ruïQoerendcn wedstrjjd op bot, gebied
der krijgstoerustingen.
De Duitsche rijkskanselier verklaarde
in zijn rede, dat er werkeljjk tusschen
Eagulscb» ca Duitsche staatslieden is
gesproken over do mogeljjkhoid van
BePEBKING van den vlo3tb0uw.
Bjj zulk een beperking zouden do
belastingbetalers slechts wèl kunnen
varen, edoch, men was er niet in geslaagd
don grondslag te vinden waarvan men uit
zou kunnen gaan om tot zulk een bezui
niging te komoD.
Ook over
De Balkankwestie
sprak do rijkskanselier en zijn woorden
bevestigden de heucheljjke tjjding, dat
het ooilogsgevaar is geweken.
De donkere wolken, die maandenlang
Europa bedreigden,zjjn dus afgedreven en
een koesterend vrede-zonnetje zendt haar
stralen over boozen en goeden.
Men moet echter niot denken, dat ieder
daarover oven tevreden is.
In Rusland bestaat b.v. een partjj, die
niets liever bad gezien, dan dat do Russi
sche troepen over de Oostenrjjksche grens
waren getrokken om de eischen der
aanmatigende Serviërs te steunen.
Sterk komt deze
Ontevrtdenheid over den vrede
uit in hetgeen het groote Russische blad
de Nowoje Wremja schrjjft in een artikel,
dat tot opschrift draagt »Eon diploma
tieke nederlaag."
De Russische diplomatie is niet opge
wassen togen die der andere groote mo
gendheden, meent genoemd blad.
In de voornaamste hoofdsteden in Euro
pa wordt de regeering van den czaar
vertegenwoordigd door oude futlooze man
nen, die noodig moeten worden vervan
gen door jongere krachten.
Ook in Servië geeft
De oorlcgpartij
bljjken van misnoegeD. Zoo werden te
Belgrado soldaten, die van een parade
terug keerden onderweg uitgejouwd en
gescholden voor »lafaards."
Het gaat in Servië toch raar toe en
er scbjjnt nog iets te broeien.
Het gerucht loopt, dat nu ook de oud
ste zoon des konings afstand heeft ge
daan van zijn rechten op de troon, ko
ning Peter besloten is tot.
Abdicatie.
Hjj zou zich terugtrekken en iD het
genot worden gesteld van een jaargeld
en zijn tweede zoon zou hem opvolgen.
Tot nu toe is zulks echter nog niet
meer dan een gerucht en wo zullen moe
ten afwachten wat er van waar is.
B ij e n t e e 11.
Een gunBtig voorjaar is het tot heden
vervanger van zjjn zieken vader, en
graaf Trach, wiens arm dochtertje in een
toestand van angstaanjagende zenuwach
tigheid vorkeerde, voor de begrafenis
naar Lommitz gekomen waar Lory, door
tante Yirginie vergezeld de gasten, die
haar broer de laatste eer kwamei be-
wjjzen, zwijgend ontving.
Na de begrafenis wandelde Heinz een
zaam in het park van het ouderljjk huis.
De droeve plechtigheid had slechts oven
zjjn eigen sombere gedachten op den
achtergrond geschoven en zij dwaalden
nu terug naar het oogenblik, waarop
l8abelle met een spotlach zjjn kamer ver
laten had.
Kon Chevalier d'Harcourt ter verant
woording geroepen worden Kon men
den schilder eigenljjk wel een verwjjt
doen fljj had een schets gemaakt van
het hem bestelde portret van prinse9
Schönau. En het bal masqué? Er was
tot nu toe tusschen hem en Isabella geen
woord gewisseld over het feit, dat zjj
naar het bal was gegaan met d'Harcourt.
De wjjde domino van Mefisto zou ook wel
de gestalte van een anderen man hebben
kunnen verbergen. Isabelle alleen had
alle schuld, zjj moest de verantwoorde
lijkheid dragen en dus werd er in Heiu-
rich's binnenste een hevige strijd gestre
den tusBchen zjjn eergovoel en zjjn edele
natuur, en het vurig verlangen om kete
nen te verbreken, die hem ondrageljjk
waren geworden. Op welk een niets
waardige, ja wreede wjjze had die vrouw,
zjjn vrouw, met hem gespeeld 1 »Nu zjjn
wjj quite." Die woorden hoorde hij voort
durend. Zjjn kleine en onbeduidende fout
voor onze bjjenvolken niet goweesl, we
hebben maar weinig dagen gehad, dat
de diertjes konden uitvliegen. Gelukkig
leverde do maand Januari en ook Fe
bruari toch een enkelen dag, waarop
een uitvlucht kon worden gehouden eon
reinigingsvlucht. Anders zou het er thans
nog treuriger uitzien, dan nu in vele
stallen het geval is. Vele im!>vs toch
klagen, dat hun volken min of meer ge
teisterd worden door »loop" of »zoor"
of »gelligheid", zooals men op de Veluwo
zegt. Dit is oen gevolg van den langen
winter, waardoor de diertjes niot in do
gelegenheid waren, zich te ontlasteD.
Waar het kwaad niet erg is, komt er
beterschap, zoodra een mooien dag de
bjjen naar buiten loktzij reinigen zich
dan, en dient men ze dan 's avonds wat
lauwwarmen honig toe en houdt men don
korf of kast warm, dan wordt hot volk
indien het niet bjj een enkelen dag
mooi weer bljjft weer spoedig gezond.
De enkele zonnige Maart-dagen hebben
dan ook reeds veel weer goed gemaakt.
Niet overal echter. Waar de ziekte lang
duurde of hevig optrad, daar worken de
gevolgen lang na of zjjn niet te herstel
len. Vele koL-niëa zullen heel wat bjjen
verloren hebben is het aantal nog groot
genoeg, dat men er in den a. s. zomer
iets goeds van verwachten kan, maar
zjjn raten en wanden sterk bevuild, dan
brengt men 't volk in een andere woning
over, welke men ter verwarming opon in
een warm vertrek beeft geplaatst, of
waarin men te voren verwarmde steenen
heeft gelegd. In dit nieuwe verbljjf bren-
ge men tevens raten en honigraten.
Misschien kan men bjj lossen bouw
n.l. volstaan met de bezoedelde raten
weg te nemen en daarvoor goede in de
plaats te brengen. Men kan de vuile
raten Bchoonmaken met een borstel en
lauw water, waarbjj men de raten snel
moet laten drrgen.
Zjjn de volken zeer aangetast door de
ziekte, dan moeten ingrjjpender maatre
gelen worden toegepast. Als dan toch
hebben de koloniën te veel volk verloren,
dan dat ze zich nog beboorljjk zouden
kunnen ontwikkelen. De bjjenwoning is
dan ook to zeer verontreinigd en door en
door besmet met faecaliëo op de raten en
wanden ziet men de bruine Rtippfn en
vlekken overal, inzonderheid nabjj het
vlieggat, omdat de diertjes hebben go-
tracht naar buiten te gaan, maar dit niet
konden, öf omdat ze daartoe te zwak wa
ren of onderweg verstjjfden, öf omdat de
uitgang voor hen versperd was door do
ljjkjes der reeds gestorven bijou. Een on-
drageljjke lucht kan u bjj opening van
korf of kast, tegemoet komen, cp de
bodemplank liggen tal van doode bjjvn on
tusschen de raten ziet ge vele diertjes met
de vleugels vastgekleefd.
Dat is GGD droevige toestand. Wat er
van geword? Misschien brengen mooi
weer en goede verzorging bier nog verbe
tering, maar veel kans is er ook, dat zelfs
onder de gunstigste omstandigheden de
nog overige bjjen gaandeweg bezwjjken,
de goheele kolonie uitsterft. Wordt de
was in haar handen tot een wapen aan
gegroeid. Maar bezat hjj niet een duizend
maal sterker wapen, een wapen, dat zjjn
trots tot nu coe angstig had verborgen
Bjj was nog niet in staat om dingen aan
den dag te brengen, die bespotteljjk leken
en schijnbaar totaal ongegrond waren.
Maar dikwjjls, als zjjn verbittering en
zjjn woede over zjjn troosteloos, eenzaam
bestaan hem overmanden, was het hem
een wellust om zich een voorstelling te
maken van do ontsteltenis van die hoog
moedige, genotzieko lichtzinnige vrouw
als haar dat geheim onthuld word 1
Eindeljjk brak do dag, volgende op
het bal masqué dan toch aan Er wacht
ten hem natuurljjk nieuwe scènes en
nieuwe kwellingen.
En zelfs vandaag, nu er sedert al bjjaa
een week verstroken was, en de afschu
welijke gebeurtenissen der laatste dagen,
hem loodzwaar op het gemoed lagen,
nu kon hjj die herinnering aan dat, wat
er gebeurd was, bijna niet van zich af
schudden.
Isabelle had hem verlaten Zonder een
woord ter opheldering, zonder een reden
voor hare bandelwjjze op te geven had
zjj het tafellaken tusschen haar en haar
echtgenoot doorgesneden en hem verlaten.
Waarheen? Met d'Harcourt?
Noen, want een paar uur na die vreemde
ontdekking werd hem van uit het atelier
van dien schilder een schets toegezonden
met een klein briefje erbg, waarin stond
dat d'Harcourt ten gevolge van belang-
rjjke bestellingen Berlgn verlaten moest
en dus bereid was het portret aan Zjjne
Doorluchtigheid te verkoopen,
Wordt vervolgd.)
