N°. 25 1909, Zaterdag 26 Februari 96ste jaargang, GOESCHE COURANT Telefoonnummer 22. Directeur A. F. A. van Setehs. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „öoesche Courant". -*■ Hoofdredacteur W. Kerremans. De uitgave dezer Oouraat geschiedt Maandag-, Woensdag- ex Vrgdagavond, uitgezonderd op feestdagen. Prjji per kwartaal, in Soos Op759 buiten Goes, franoo, 8..5S Afzonderlijke nommsra 5 coat. Instuding «in ai3v«rt«ntiëiii vóo? 2 ui>tu op den dag dar uitga»#, De prjji dor gewone advertontiën is van 2-5 regels 50 cent, eiken rogel meer 10 et. Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt da prjjg sleehtg tweemaal berekend. Geboorte-, huweljjka- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worde* va* 110 regelg 1,berekend. Bewijsnummers 5 cent. Bij dit no. bshoort een bijvoegsel. Oorlogsgevaar! In 't zuiden van Europa wordt do po litieke horizon steeds donkerder. Daar pakken dikke wolken zich dreigend samen, daar rommelt reeds af en toe een ver wijderde oorlogsdonder en geheel ons werelddeel tuurt beangst naar dien zuid oosthoek of daar straks niet een blik semflits zal neerschieten, die Eutopa in vuur en vlam zal zetten. Is 't gevaar voor verstoring van den vrade werxelijk zoo groot en indien al, zal 't dan niet bljjven bij een oorlogje tussehen het groote, sterko Oostenrjjk en het kleine, onbeduidende Servië Gevaar voor oorlog is er en 't is niet waarschjjn- ijjk, dat, als do genoemde landen het zwaard trekken, andere mogendheden zich neutraal zullen houden. Om te komen tot een goed begrip van den toestand en het volgen dor toe komstige berichten gemakkelijk te maken, zullen we hier eon kort exposé geven van de huidige verhoudingen. In 1878 had (b&tenrijk-Hongarjje do Turksche provincies Bosnië en Herze- gowina bezet, zoogenaamd om den vrede te handhaven en de rust te bewaren. Verleden jaar heeft de regeering van dat keizerrpk die bezitting veranderd en de beide provincies geannexeerd. Het ver schil tu89chen annexeeren en roof is dit: annexeeren geschiedt op groote schaal in 't openbaar en wordt niet gestraft, roof heelt plaats op kleiner voet, zoo min mogelpk in 't openbaar en wordt wel geBtraft. Op 't zelfde oogonblik, dat Oostenrjjk zich van die provincies meester maakte, verklaarde de Turksche vazalstaat, Bul garia zich onafhankelijk van het Turksche rjjk en Ferdinand deed zich uitroepon tot ezaar van Bulgarjje. De bewoners van Bosnië en Herzego- wina zjjn, voor zoover ze tot den christe- ljjkon godsdienst behooren, grootendeols Serviërs en deze waren met do annexatio weinig ingenomen. Hier kwam nog bjj dat Servië, nu geheel ingesloten door verschillende landen, altjjd gehoopt heeft nog eens een zeehaven te krjjgen als het zijn grondgebied kon uit breiden. Omdat echter Oostenrijk het door zjjn troepen bezette Novi bazar aan Turkjje teruggaf, was deze k&oB vrjjwel verkeken. Vandaar do groete woode d#r Serviërs togen Oostenrjjk en het oorlogsgebrul door de Serviërs en hun kroonprins aan geheven. Bleef 't hierbij dan zou men zich in het verdere Europa niet ongerust behoe ven to maken, maar er komen nog andere voel bedenkelijker omstandighodon. Sen dezer, en wel de ergste, is, dat Rusland het twistvuur aanblaast. Rusland namcljjk poogt sinds bjjna een eeuw Turkjje geheel of gedeeltelik te bemach tigen. Niet omdat het kolc»3ale Russi sche rjjk behoefte heeft nan gebiedsuit breiding, maar omdat 't zoo dol graag een paar havens aan de Middellandscho See zou hebben. En Turkjje behoort, uit een strategisch oogpunt bezien, tot de ollerbelangate van 24 FEUILLETON.- W KOM A'H TAN Doris, Vrijvrouwe van Spattger. Sedert Reno van zjjn reiB naar de Riviera teruggekeerd was, had Lory nog niet de gelegenheid gehad om zjju onaf- scbeideljjken metgezel alleen te spreken en dat ook omdat zjj Hardor, die haar in het geheel niet sympathiek was, be paald ontweken had. Zij richtte echter nu haar helderen doordringenden blik, waarover Heinz zich in zjjn brief ook had uitgelaten, vaöt op den jongen man en zei op ernstigen, verwjjfcenden toon »Ik heb van daag dingen opgemerkt die mjj met meer bezorgdheid dan met vreugde vervullen en ik zou er dan ook op gesteld zjjn dat u al uw invlood op hem aanwendde om hem af te houden van een stap, die oene dwaasheid is en die voer hom alleen bittereteleurstellingen ja vernederingen met zich zou sloepen." Harder trok spotachtig zjjn schouders op en Jifct zjjn blik met welgevallen op de bekoorljjke gestalte van Loiy rusten, die er beeldig uitzag in haar roso zjjden toiletje. Het jonge meisje vervolgde met nog meer nadruk »Gelooft u dan aan de mogeljjkheid dat graaf Traeh zjjne lieftallige dochter zou geven aan een man, wiens levens- Europa. Te begrjjpon is 't dan ook, dat do andere mogendheden zich steeds met klem verzet hebben togen dat streven van Rusland om veut te krg^eu in Turkjje. In 1854 beproefde Rusland 't, maar in den Krimoorlog werd dat door Engeland en Frankrjjk verhinderd. In 1877 herhaalde Rusland zjjn poging, maar weer was Engeland op zjju post en belette andermaal de vermeestering van Konstactinopoi door de Russen. Toen heeft het ozarenrjjk gedaehthot zieke Turkjje zal toch vroeg of last uiteenval len en dan zal ik mjjn slag slaan. Maar zie verleden jaar verjongde het slappe Tuikjje zich, een krachtiger on gezonder bestuur wierp zich door een onbloedige revolutie op en andermaal werd Rusland in zijn innigste hoop te leurgesteld. Rusland bevordert nu den oorlog tusschen Servië en Montenegro (dat óók al zjjn grondgebied wil uitbrei- doD) tegen Oostenrjjk-Hongarjje en zal zich in dien krjjg wel niet onbetuigd laten. Dan is er nog iets. Italië haat Oostenrijk en heeft sinds lang een begeerig oog ge slagen ep de Turksche provincie Albanië. Die droom is nu ook verstoord en daar door 18 Italië nog njjdiger geworden tegen het land van den ouden Frans Jozef. We krggen d*sServië met Montene gro tegen OostenrgkRusland en Italië stokend daartusschen hopend in troobel water te visschen, terwijl 'fc zeker is dat Engeland en Frankrjjk niet zuilen willen dat Rusland een deel van Turkjje annexeeit. En Duit8chland Duitschland is een bondgenoot van Oostenrgk en heeft ver klaard daaraan trouw te zullen big ven, hetgeen dus zeggen wil, dat als er oorlog komt Duitschland met Oostenrgk zal medeitrjjden. De toestand was gespannon en de staats mannen der verschillende inndon hebben daarom getracht eene conferentie to doen houden om tot eene minueljjko schikking to geraken. Dezer dagen echter is oen besluit van Oostenrgk en Duitschland openbaar ge maakt, waarin beide rjjken weigeren daaraan deel te nemen. De eenige hoop is nog dat Servië zal toegeven cn die hoop is gering. De Ser viërs zjjn cp 't oogenblik zeer oorlogs zuchtig waarsehjjnljjk door toegozegden steun van Rusland, 'fc Heet dat Servië don oorlog hoeft uitgesteld om den winter, maar dat het in de lente naar de wapenen zal grjjpen. Gebeurt dit dun ia, er zooais we gezien hebben, veel gevaar,dat we een oorlogzullen krggen wa&rbjj ongeveer alle landen van Europa betrokken zjjn en waarin ons land, gedrongen tusschen Duitschland en Enge land, ons land mot zjjne riviermonden en zeehaven8, oen woiuig bengdonswaar dige positie zou kunnen innemen. Laat ons hopen, dat ook hierin geBchiedt wat we zoo dikwjjls zien goboureD dat do gevaren waarvoor men het meeste vreest tjjdig worden afgewend. 8» Heiland. oorlogspraïludïen. Oostenrgk verzamelt troepen op de wandel niet rein, wiens naam helaas maar al te berucht is en op wiens bezittingen hypotheken rusten >Dc liefde heeft al menigon afgrond overbrugd", antwoordde hg konaf en wierp haar een vurigen blik toe. Lory plukte ongeduldig aan het fijne zakdoekje dat zjj in haar hand bad. vMoneer von Hardor ik kom er rond voor uit, dat ik u absoluut niet begrjjp. Indertjjd, toen Bono kort voor zjjn ver trek bjj ons kwam met het verzoek om hem vrjj aanzienljjke sommen te leenen, toen w»6 u het juist, die mg zoo dringend tegen dien stap gewaarschuwd had. Reno's lichtzinnigheid en verspilzucht moeBten tegengegaan worden, het geld zou letter lek weggegooid zjjn, nood leert bidden, zei u toon. Welnu, cn het resultaat In plaats, dat de ingewikkelde geldzaken in orde worden gebracht, is u zoo spoedig mogelgk naar de Riviera gegaan, waar Reno zekor weor schatten verspeeld heeft aan de bank to Monte-Carlo. Wees zoo goed mg een verklaring lo geven voor die tegenstrijdigheden. »Nu goed, als de freule het gelast", Antwoordde Harder lachend. »Ik had iets gehoord van het verbljjf der familie Track te Nizza en daar gravin Irma buiten en behalve al haar uiterljjke bekoorlijk heden den naam hoeft een goudvischje te zjjn, was het toch van mg in het ge heel nies onvriendschappelijk gehandeld toen ik waagde op dat punt een zekeren invloed uit te oefenen op Reno. Het resul taat waarop u zoozeer den nadruk hebt Servische grenB en neemt maatregelen op uitgebreide schaal, die er op wjjzen, dat een spoedig te verwachten gewapend optreden waarsehjjnljjk wordt geacht. Drie legerkorpsen, te Agram, teLeibach en te Arad zjjn gemobiliseerd, legerle veranciers hebben orders gekregen voor bestellingen, die zoo spoedig mogelgk geleverd moeten word' a en vau Boeda- post rijn 150 f poorweg- agens naar Simliu gezonden, waar zjj ter beschikking der militaire autoriteiten gereed gehouden wordeD. Nog verneemt men nader uit Triest, dat de militaire autoriteiten aldaar een koortsachtige bedrijvigheid tentoon sprei den. Zoo werd op groote schaal fourago ingeslagen. Do pakhuizen, die overvol zjjn van goederen, die door den boycot niet naar Turkjje kondon verzonden wor den, zijn op bevel van hoogerband ont ruimd. Op die manier krijgt Triest het leeuwonaandeel ran de lasten, die het land door do Balkanpelitiek worden op geleverd. Het Fremdenblatt (Weenen) schrgft naar aanleid ng van de aanvallen in de Servi sche pers: >Tegtnovev de Servische uit); dagingen zjju onze politiek, die als voor naamste» wensoh de bandhaviüg van den vreda koestert en ons geduld tot het. uiterste gedreven. Er is geen twjjfol meer mogelgk aangaande de werkeljjke bedoe lingen van Sjrvië. Heden vraagt bet een gedeelte van Bosnië cu later zou 't de hand op dat geheele gebied leggen. Er bestaat geen twjjfel, dat de geheele Ser vische politiek en alle toebereidselen van Sarvië tegen ons gericht zjjn. Indien Servië meent, dat het een oorlogszuchtige politiek moet voeren en dat die polititiek tegen ons gericht moet zjjn, dat het dan oen bpBlis&iDg neme, maar de politiek van Oosteurjjk-Honga- ïije kan niet onverschillig bljjvon en moet er dio gevolgen arn verbinden, die iedere andere groote Mogendheid, welke haar waardigheid niet wenscht te verliezen, in gelijke omstandigheden geplaatst, noo- dig zou oordeelen. Dit moet men to Belgrado bedenken en ook de Groot© Mogendheden moeten dit niet uit het oog verliezen. Do stemming in Rusland is var. dien aard, dat alles daarvan te wachten is. Dat kan blijken uit het volgende. Onder het opschrift,>Intri^es tegeü Servië" bevat do Noiuojt Wremija een artikel, waarin ditreaotionnaireonPansla- vistische orgaan zegt »De Duitsche rogeering acht het ver standig een openlijke bedreiging to richten aan het adres van Rusland. Zou do Rus sische Rogeering besluiten, Servië te steunen, dan zou dit, naar Duitsch-offi- cieuse opvattingen, leiden tot botsing met een, en als gevolg daarvan mot twee mogend beden. Met andere woorden eerst mot OostoDrjjk, dan ook met Dnitscbland. »Duitsebland wil ons door bedreiging met een gemeenschappeljjken overval met Oostenrgk dwingen »hDDdB-up" te spelen terwgl Oostenrgk Servië vernedert. Ge lukkig voor do menscbheid is die be- droiging niet zoo vreeseijjk. Rusland kan oen roofaanval, van welke zjjde die ook komt, weerstaan. De gebeenten van vele honderd-duizenden vganden liggen gelegd, is dus vooihanden freule!" Harder duwde voorzichtig eene open staande deur, waarvoor zjj samen stonden wat verder opeB, ziodat Lory een blik kon werpen in du daarachter gelegen kamer. Wat zjj zag, deed haar ontsteld terug weken. Daar Blonden Reno en Irma Trach vlak hjj elkaar. Bjjna teedor bad de joüge man zich naar het mooie meisje voor overgebogen, terwjji haar groote oogen de zjjne ontmoetten met eon blik vol schuchter vertrouwen. Wat wist dit kiud van beproevingen, van zonde en schuld Had do hemel niet juist iemand tot haar gezonden, die een ideaal was v#or de fantaisie van een meisje van zeventien jaar En hem? Wat konden bem, in dit zalige moment, do zorgen en de moeiljjk» heden van het oog6nbIik schelen, wat gaf bjj om de sombere spoken van het verleden f De heer von Harder trok do deur weor zachtjes too, zoodat Reno noch Irma ge merkt hadden, dat men bon een oogen blik had bespied. »Dat is mjjn werk freule," klonk hefc op een eigenaardig-doffon toon van ïjjn lippen. Nog steeds bleef Lory als wezenloos voor zich uitstaren. Zjj dacht aan de woorden van hare moeder op haar sterf bed »Help hem een levensgezellin vinden die waard is bemind te wordendat zal hem genezen 1" Doch hare bezwaren schenen nog niet te bleeken in Russische aarde en getuigen van onverstandige aanslagen op de integri teit van het Russische Rjjk Wij en onze voorvaders bobben op Russiseh gebied meer dan oodb vreemde veroveraar» gezien. »Wjj wensohen met niemand oorlog te voeren, doch wjj vreezen ook niemand en zjju allerminst bang voor holle praatjes. Bjj vroegere aanvallen stonden wij alleen, thans is dio tjjd voorbg. Als Duitschland en Oostenrgk Rusland aanvallen, dan kunnen zjj ook aanvankelgk mot een, dan met een andere groote mogendheid reke ning houd*n. Wat na zulk een botsing van de Ooetenrjjksche -en Duitscbe rjjkon zal overb'jjven, mag men te Berljjn en Ween8n wel eens overdenken....!! Tot zoover het Russische blad. In do Doeosa van het Rük is Woensdag eindeljjk nadat driemaal do behandeling moest wor- don uitgesteld, besproken de interpellatie over db zaak Azof. De interpellatie van de sociaal-demo craten- werd, in aarsluiting aan het rap port van Bohrioski, afgewezen, die der Ktidetten toegelaten. Stolypin beantwoordde de interpellatie met een groote redevoering. Hg poogde daarin uiteen te zetteD, dat de beschuldi ging tegen de regeering ingebracht, dat haar agonten in de revolutionnairo co- mité's de aanslagen voorbereidden, on juist waren. En daaraan vast knoopte bjj een klacht, dat de regeering gebruik moest maken van deze geheime verklikkers, om achter de plannen der sociaal-revolutionnairen te komen. Het is duidoljjk, dat deze geheele rede- neering van Stolypin van een onjuist standpunt uitgaat. De regeering mag geen gebruik maken van diensten, als door Azof en zjjn lotgenooten worden bewezen zjj mag niet toestaan, dat geheime politie- raenten, met. medeweten dor hoogo re- geenngBambtonBren, lid zjjn van revolu tionnairo comités, bestuursleden zelfs, dat zjj daarin mede werken om plan non op te stellen en uit ts werken ten einde gelegenheid te hebben die plannen aan de regeering msde te deelen. Het standpunt, door Stolypin inge nomen is onjuist, en dat veroordeelt al zjjn mooie redeneeringen over den rege#~ ring8arbeid. Voor een bestuur, dat werke lijk bet volksbelang, de verbetering van openbare toestanden, de invoering van hervormingen dienon wil, dat inderdaad het Russische volk vrjj wil maken, be- vrjjden wil van armoede, onwetendheid, rechteloosheid is er een andere weg dan dien Stolypin en zjjn voorgangors ïd sloegen. Binnenland. De Limbwgsche Statenverkiezing. De Tijd deelt mede, dat er voldoende termen gevonden zjjn om ten arnzien van straf bare feiten, begaan bjj do verkiezingen in de Staten-distiicten Gulpon en Meers- sen van justitiewege in te grjjpen. Moederschapsver zekering. Als voorstel voor het Paasohcongres is deor de afdee- ling Amsterdam II der S. D. A. P. aan- overwonnen te zjjn. »Ju, het is heel gemakkeijjfe, bet hart van zoo'n jong, onervaren schepseltje in te palmen", antwoordde *ij hem op een toon, die bjjna ruw klonk. »Zükcr en juist Reno zou wel eens een meester kunneu zjjn," klonk het met een hard, spottend gelach uit den mond van den jongen man. Ejj hield zich echter onmiddeiljjk weer in en zei toen heel eenvoudig»Zoo'n bedorven dochtertje speelt graag de baas. Pa en Ma zullen zeker niet licht zoo onbarmhartig od wreed zjjn, om den hartowensch van hun oenig kind niet in te willigen. Natuurljjk moeten Reno's dwaasheid en dolle streken tegenover de graveljjke oude lui wat verschonend worden behandeld, terwgl zijn vele goede eigenschappen in hei helderste licht moeten worden gesteld." »En u zou het met uw geweten over een kunnen brengen dat te doen, meneer von Harder Een oogenblik zweeg hg. Toen zuchtte hjj diep en zeide weemoedig»U weet neen, u kunt niet weten, wat Reno voor mjj is hoe ik er van ganseher harto naar vorlang om hem eiodelgk eens mjjn dankbaarheid te toonen voor wat hjj voor mjj, arme zwerveling zonder familie, gedaan heeft 1 Wacht maar eens, ze zu'len er nog versteld van staan 1" De eigenaardige starende blik van Harder doden Lory vastgenageld staan, terwgl angstige aorgen in haar opkwamen. Zjj had dan ook een buitengewone wiis- inspanning noodig om het geBprek af genomen. »In ons partjjprogram worde afzonder lijk genoemd, als grondslag van de er kenning dor maat8cbappelgke waarde van het moederschap, de eisch van een "vol ledige moederschaps verzekering", De blijde verwachting. Door H. M. de üoniDgin is bepaald, dat in alle vikingen en g&rnizoeDBpief.'Strf», waar artillerie 1b gevestigd, alsmede aun boord van Hr. Ms. schepen en vaartuigen van oorlog, oen eskacUr uitmakende, bjj do geboorte van een Koainbljjkop Prins 101 kanonschoten en van een Koniukljjke PrmBes 51 zullen worden gelostvoorts zal tevens op dien dag groote parade worden gehouden. Staten-Seneraal. TWEEDE KAMER. Kuyper is gevallen. Gisteren is 't gebeurd in de Tweede Kamer. De ^eminente leider" kwam bin nen, struikelde over bet trapje naar don presidentszetei en viel toen languit op den grond. De president en een bodo hielpen hem op en Knyper verklaarde aan zjjn toegeschoten vrienden »dat 'fc niks was". Dat was 't merkwaardigste feit van de geheele zitting. De sprekers hadden 't ov«r de rechtspositie der IndiBche officieren en hierbij werd merkwaardig weinig interessants gezegd. Duymaer v. Twist heeft een motie voorgesteld om die positie wettelijk te regelen. De replieken in zake ie motie-Duymaer van Twist boden meer gagovecB, en in beknopter vorm, dan de lango redevoe ringen vau den vorigen dag. Vooral de heer Verhey Btelde met talent do voor- deelen eener wetteljjko regeling der rechtspositie van Indische officieren in hei; licht. De heer Thomson viel wat heftiger uit tegen den onwil te dezer zake eene wet samon te stellon. Men wil aan ^Koloniën" het heft in handen houden en levert thans opnieuw een bowjjs van zjjn neiging tot autocratie. M.iar do Minister en do heer Van Deventer waren ook niet om argumenten verlegen de eerste oogstte een lachsucces met zjju betoog, dat do publieke tribunes der Kamer reeds bewezen hoo weinig belangstelling or bjj de Indische officieren zelve voor deze motie bestaatven de velon die zich met verlof in Den Haag bevinden, was or gisteren slechts één aan wezig De motie is ton slotte mot 50 tegen 11 stemmen verworpen. Zelfs do socialis ten waren het er niet ovei eens. Daarna begon de bespreking van de door dr. Kuyper (toen hg nog minister was) ingediende Colle^tenwet. Deze z. g. »Collectenwet" beoogt drie erlei. Eenheid van regeling te brengen in de verscheidenheid van pla&tseljjke verordeningen, die tbans bestaan. Voorts het publiek te beveiligen tegen mis bruiken. En ten derde de oneerljjke mede dinging te weren, die collectoerendo ver- eeDigingen elkaar soms aandoen. Er was weinig animo voor deze wet. Z^Tfs minister Heemskerk verdedigde haar lusteloos en Slap. te breken en zich te onttrekken aan dien wonderljjken invloed. Was die vreemde man hier de ware vriend van haar broeder of,zijn demon Niemand kon daarop het antwoord geven. Een welriekende sigarettenrook en do geur van een zoet exotisch paifurn hingen in de feestelgk verlichte k*>moiB van de woning der Sefcöoan's ia B^rlgn. Het joDgo paar, dat nu al zeven maan den getrouwd wöb, had vandaag gasten aan tafel gehad, die echter nu reeds weg waren. Het was in den la&ts'en tgd maar heel zelden voorgekomen, dat zjj sa men aten. Isabelle hield er van om menschon om zich heen te zien, om mot haar toiletten te pronken en om als bewonderdo vrouw des huizes, de honneurs waar te nemen. Aangezien het carnavpj pas was begonnen, had ze daartoe ruimschoots gelegenheid. Maar vandaag scheen hot pikante gezichtje, dat door een schilder achtig kapsel omljjsfc werd, Diet zoo op gewekt en levenslustigtesteanals vroeger. Isabelle was heel erg veranderd; een Ijjdende trek teokende diepe schaduwen onder haar nog grooter geworden oogen, wat zelfs door een ongezond of misschien wol kunstmatig blosje op de wangen niet kon uitgewischt worden. Er lagen nu zelfs rimpels van woede tusschen de scherp geteekende zwarte wenkbrauwen, toen zjj even ophiald met onrustig op on neer loepen. Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1909 | | pagina 1