N*. 15 1909
Donderdag 4 Februari,
96s,e jaargang
B h i 12 n i n ai.
i7 FEUILLETON.
WRAAK,
Binnenland.
Stadsnieuws
COURANT
ïolefoonnumiuer 22. Directeur A. F. A. van Sbters. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Hoofdredacteur W. Kerbemans.
öe litgave lexer Courant geschiedt Maandag-, Woeasdag- es V"rjjdagavo*d,
uitgezonderd op feostaagen.
?rj)3 per kwartaal, in Goos f Qf15s buiten Goes, franco, l^3
Afzonderlijke aommerB S coat.
Initndinfl vaa advcft«nfi§K wéor ft uiraa ep den
Do prjjs der gewone advertontiön is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 et.
Bjj 3i recto opgaaf van driemaal plaetsing derzelfde advertentie wordt do prfi*
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjks- on doodberiehtei en de daarop betrokking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Bewijsnummer* 5 cent.
VOOR 15 FEBRUARI.
Voor allen, dieniet volkomen zeker er
van zjjn, dat hun namen op de kiezers
lijst voor 1909 voorkomen is het, indien
zjj er prjjs op stellen om in dit gewich
tige jaar van hun kiesbevoegdheid gebruik
te maken, zeer noodzakelijk dat zjj zich
er van overtuigen of er ten bunnen op
zichte geen vergissing heeft plaats gehad.
Ook zij, die vorige jaren wel hun kie
zersplicht hebben kunnen volbrengen,
dienen zich op de hoogte te stellen of de
kiezerslijst hun naam vermeldt.
r/4 moeten dat doon vóór 15 Februari
op het gemeentehuis van de gemeente,
waaronder zjj behooren.
Er zijn tal van gronden, waarop men
kiezer kan zjjn en elke man die den leef-
tjjd van 25 jaar heeft bereikt of dit voor
16 Mei van dit jaar wordt, zal goed doen
ten stadhuize inlichtingen te vragen of
hjj op de kiezerslijst gv\ laatst is, en als
dat niet hot geval is, of hij reeht heeft
alsnog daarop te worden ingsgohreven.
Het is werkelijk noodig, dat men zich
de moeite getroost om op het stadhuis
te informeeren of uw naam is ingeschre
ven op de kiezerslijst, want men kan op
goede gronden meenen, dat via zaak in
orde is", terwijl er toch een wettelijke
reden kon zjjn, dio vereischt dat men
zich opnieuw aangeeft of een menscheljjke
dwaling, waardoor het bijschrijven van
uw naam verzuimd ia.
Mon stelle dus niet uit, maar gn voor
15 Februari naar h«t gemeentehuis.
Een gunstige invloed.
Do grooto mogendheden zjjn ongerust
geworden. Heel Europa is tot de tanden
gewapend, alle staten geven jaarljjks
millioenen en millioenen uit om zich
gereed te houden voor den oorlog, maar
tevens zijo de regeeringen en volken hui
verig geworden gebruik te maken van do
moderne oorlogswerktuigen on de groot
ste zorg der staatslieden is den vrede te
handhaven.
Een vorst, die, begeleid natuurlijk door
de beste en grootste oorlogsbodems zjjner
vloot, op reis gaat om een ander staats
hoofd te bezoeken, wordt steeds ontvan-
gou met indrukwekkend militair vertoon
en de kanonnen roepen hem het welkom
toe, maar tevens vergeet hp in zjjn rede
voeringen niette gewagen van zpn streven
tot behoud van den vrede.
Men heeft zich allerwege gewapend,
doch tevens denkt mon met ontzetting
aan de mogelijkheid, dat die wapens
noodig zouden zpn.
Gelukkig, er bljjkt uit een toeneming
van beschaving, een vermeerdering van
het besef, dat men niet lichtzinnig dui
zenden mensohenleveDS en milliarden aan
geld mag opofferen.
Nu dreigt het in het oosten. Bulgaar-
sche en Turksche troepen staan ter
weerszjjden van de grens opgesteld en in
de kabinetten te Weenen, te Parijs, te
Petersburg, te Londen, te Berlijn heb
ben de staatslieden gesidderd, toen
zjj dachten aan de mogcljjkheid van een
oorlog, die zich misschien ook uit kan
breiden tot buiten den Balkan, over de
bloeiendste streken van Europa aaD de
mogeljjkheid van oen oorlog, die, ai zou
bp beperkt bljjven tot BulgarjjeenTurkije,
nog niet te voorziene gevolgen voor de
geldmarkt, voor het economisch leven
R O MjA H
tan
Doris, Vrijvrouwe van Spattger.
>Oom heeft gelpk gehad met zpn
droom oudje. Ik was er bjjna afgevallen",
riep Lory don koetsier vriendelpk toe.
>Maar opbiechten moetes wp, daar
helpt geen moedertjelief aan. Het is te
hopen, dat het niet al te erg is met den
hengst".
»Hjj is een beetje kreupel dat is
alles gravin".
De jeugdige amazone bekeek het kreu
pele volbloedpaard met een kennersblik,
vervolgens stak zjj den voor haar staanden
prins haar rechterhand toe.
»Ik dank u van harte, prins Schönau,"
(Ze had bjjna Heinz gezegd, even als
vroeger, toen zjj samen speelden.) »Dojr
uwe groete tegenwoordigheid van geest
is Variety en mjj misschien en groot
ongeluk bespaard gebleven".
Zjj hield haar kopje een beetje op
zjjdeer was een donker blond hsarlokje
losgeraakt en baar prachtige oogen waren
geheel tot hom opgeslagen. Er sprak
van alle andere staten na zich zou slepen
en do groete mogendheden wonden al hun
invloed aan om de twee twistende staten
te bewogen tot een minnolpke oplossing
der geschillen.
Nota's zpn gewisseld, worden over
wogen, zullen beantwoord worden, en
heil Europa wacht, in angst en vreeze,
wat de resultaten zullen zpn van den
gooefenden invloed ten gunste van het
behoud van den vrede.
Rusland beofc een bemiddelingsvoorstel
gedaan, dat reeds do inBtomming van
Bulgarjje mocht verwerven en waarschpn-
ljjk zal Turkjje ook wel inzien, dat de
vrede voor het welzjjn vai het land beter
is, dan de roemrpkste oorlog zou kunnen
wezen.
Ook wenden alle groote mogendheden
hun invloed aan om een krjjg te voor
komen.
Man wil den vrede, de meeste volkeren
verlangen niets liever, dan in rust en
veiligheid te werken voor eigen wol vaart
en toch gaat men voort zioh te wapenen.
In Frankrjjk bestaan plannen tot
uitbrsidin8 de* vloot,
een maatregel, die 830 millioen zal
kosten.
Vóór een tiental jaren was de Fransche
vloot op tón na de sterkste der wereld,
nu komt ze pas in de vierde of vjjfde
plaats. Ook schijnt de organisatie, de
geoefendheid dor manschappen, de zee
waardigheid der schepen te wenschon te
laten.
De tegenwoordige minister van marine
is goen vakman, noch militair, noch zee
man, doch in korten tjjd heeft hjj zich
in de zaken van zjjn departement inge
werkt en van bem gaat het denkbeeld
uit, dat krachtige maatregelen noodig
zpn om de republiek ook ter zoe opge
wassen te maken tegen de andere groote
mogendheden.
En Frankrjjk zal zpn millioenen moeien
offeren. Waarom Omdat Duifcschiand
het doet, en Italië en Amerika en Rus
land en Engeland. Eo deze mogendheden
zpn ieder gedwongen bun millioenen te
besteden voor inproduetieve uitgaven,
omdat de andere het ook doen.
Zoo dwingt do een de ander door ge
brek aan onderling vertrouwen en onge
loof in elkanders vredelievendheid en
rechtvaardigheidszin.
Minister Sabron. Do minister van
oorlog, generaal Sabron, heeft wegens
gezondheidsredenen verlof moeten aan
vragen en dit verkregen. Gedurende zjjne
afwezigheid zal de minister van marine,
vico-admiraal Wantholt, tjjdeljjk mat de
waarneming van de portefeuille van oorlog
wordon belast.
Geslaagd.
Onze voormalige stadgenoot de heer
C. F. van NoppeD is te Amsterdam aan
de technische school, vereoniging kweek
school voor machinisten, geslaagd voor
het examen voor werktuigkunde en elec-
tro-techniek.
Jubileum
Maandag herdacht de heer H. Kievit
Mz. zjjn 25-jarig jubileum als weesvader
een uiterste bewondering uit don blik
van den jongen man.
Dat was dus Lory dacht hjj. Vruemd
Hï had zith de tweelingszuster van Isa
bella heel anders voorgesteld. Er kwamen
onbehagtljjfee aandoeningen in hem op.
Wilde hjj niet bekenien dat dat be
koorlijke gezichtje, dat in eikei trek ras
verried, het uiterljjk van Ieabelle, ondanks
de groote bekoring, die er van uitging,
niettegenstaande hot vuur, dat uit haar
oogen straalde, in de sehaduw stelde.
Het was alsof er plotseling jalouzie in
hem opkwam en zpn blik gleed als
onderzoekend langsLory'B bevallig figuur
tje, dat kinderlijk tenger leek in die
gladde, aansluitende amazone.
Men merkt* geen in het oog loopende
geljjkenis tusschen die twee meisjes op,
want zij, wior eigenaardige pikante
schoonheid zpn zinnen gevangen bield,
had een trofcsehere houding en oen in
drukwekkender gestalte.
Die ontdekking gaf hem een oogenblik
bijna eenige voldoeüiig.
»Ik zal een van de volgende dagen
een visitie komen maken bjj mijnheer uw
oom, dien ik zeer goed ken, om hem
eeno besehrjjving te geven van de onver
schrokkenheid en den meed zjjner nicht.
Aangezien deze onaangename geschiedenis
aan m{jn hond te wjjten is, voel ik mo
in het weeshuis alhier.
Talrjjk waron de blijken van belang
stelling hem geschonken en een recht
feestelijke stemming heerschte er dion
dag in het weeshuis.
Help Zelven.
Heden had de jaarvergadering plaats
der Bonwvereeniging »Help u zelvon".
De rekening word iu ontvang- en
uilgaaf, goedgekeurd. De aftredende
bestuursleden werden herkozen n. 1. de
beeren P. L. den Boer, viae voorz., N.
Handrikse, ponn., M. Kok, jr. als commis
saris zjj namen hunne benoeming weder
aan.
Daar tot noden niet was voorzien in de
functie van 2en penningmeester in geval
van ziekt», of overlpden, werd het be
stuur op zpn daartoe gedane voorstel,
gemachtigd zoo noodig handelend op te
treden.
Het ledental was gestegen tot 166.
Achtblooze prij9winn1r8.
Ook in onze stad zpn menschen, die
als het geluk hun de hand reikt, zi*h
niet haasten die aaD t* vatten. Tenminste
dit zou mon op mogen maken ii bot feit,
dat een aantal prjjzen van do verlotingvoor
de werkverschaffing nog niet zpn afge
haald. De commissie dier verloting ver
zoekt bp dezen oeDige haast te maken
met het afhalen.
Bond voor Vrouwenkiesrecht.
Gisteravond vergaderde in de »Prins
van Oranje" do afd. Goes van boven-
genoemdon bond.
Do vergadering werd gepresideerd door
den beer W. Kerromans, die den Bpreker
van don avond, don heer G. Njjpels,
inloiddo.
Do heer Nppels L-sgon met erop to
wjjzen, dat de gemeenschap er bolang bp
heeft, dat alle goede elementen hun in
vloed op do maatschappij do*n gelden.
Op vorsohilleade wjjzen kan mon dien
invloed uitoefenen. De vraag is ku in
hoever ook de vrouw haar invloed kan
doen gelden,
Vroeger deed zjj dit, in do eersto plaats
door haar work in huis, als huisvrouw,
maar in den loop dor tjjdon is dit ver
anderd. Het werk in huis is verminderd
en daardoor is er een leemte gekomen
in haar leven, oen overschot van tjjd,
waarvoor aanvulling diont gevonden te
wordeD.
Doordat de man meest zpn werkkring
buitenshuis, de vrouw haar werkkring
binnenshuis vond, stond de man dichter
bjj de groote levensverschijnselen, overzag
hjj beter de strooming des tjjds dan de
vrouw.
Dit is veranderd Voel van het werk,
dat vroeger door de vrouw binnenshuis
wordt gedaan, wordt tegenwoordig bui
tenshuis in werkplaatseo, in fabrieken
gedaan. Men denke slechts aan de linnen-
fabricatie, aan het inmaken van groenten.
Hot werk voor de vrouw binnonBhuis
is dus aanmerkelijk verminderd, eu voor
den vrjjen tjjd moeBt daarom iets te doen
werden gevonden en allerlei handwerk
jes, het vorslinden van romans enz. gaf
op den duur den vrouwen geon voldoo-
ning. Nieuw* werkzaamheden werden ge
zocht en het resultaat was, dat de vrou
wen hu* aandacht vestigden ook op
andere dingen dan die haar grootmoeders
vorplieht baron Willborg mjjne excuses
aan te bieden", antwoordde de jonge
man galant.
Om Lory's fijnen mond Bpeelde een
teleurgestelde trek.
>0 dan zal ik u wel niot motr zien,
aangezien ik overmorgen naar huil ga".
»Nu, laten wp da* zegge», »tot weer
ziens" bjj u aan huis, gravin".
Verbaasd en gelukkig kook Lory op
den speelgenoot harer jeugd neer. Intus-
schen was Hector langzaam en aarzelend
naar zpn baas toogeloopon.
Bij don aanblik van dien misdadiger
deed Variety een sprong op zjj, maar
Lory had de teugels stevig vast.
»Oom heeft gezegd, dat w* precies
op tjjd weer in den stal moetan zijn.
En op dat punt verstaat hjj geen gekheid,
dus tot ziens prinB
De elegante amazone groette even met
haar rjjzweop galoppeerde weldra
voort. Brown volgde haar aantnerkeljjk
langzamer om Miklós te sparen, gh Heinz
bad voorzichtigheidshalve den hond bjj
den halsband gegrepen. In die houding
bleef hjj nog een oogenblik staan en keek
peinzend den boschwog af.
VII.
Baron Willberg had flink gescholden
en geraasd toen zpn nichtje hem een
belangstelling in beslag namen. De
zede van onzen tjjd is, hooi natuurlpk
verschijnsel, anders dan die van vroegoren
tjjd en wp zullen om met die nieuwe
zode dienen te verzoenen.
Over hetgeen de vrouw past en niet
past zpn de denkbeelden veranderd en
vooral, de vrouwen hebben zioh meester
gemaakt van veriehillende soorten werk.
Velen vroezen er sleohte gevolgen van
veor de mannen als ook de vrouwen
algemeen haar arbeidskracht gaan aanbio-
den. Spr. is hiervoor niot bevroesd, dat
zal zioh sehikken, maar bovendien, een
vrouwelijke mond heeft evenveel recht
op voedsel all *«n mannel jjke mond.
Vele mannen beschouwen de vrouwen
als minderwaardig en meenen, dat ajj zich
niet mesten bezig houden mot ernstigs
kwesties. En toch, hoeveel kwesties be
staan or niot in h*t openbaar loven,waarbp
ook de vrouw belang ho*ft.
Er zpn eehter ook veel vrouwen, die
zich wol imterosseoron voor de groote
kwesties van het loven. Te Groningen is
aan de universiteit zelfs een vrouw lector,
maar bovendien, honderden vrouwelfke
studenten bewjjzon, dat de vrouw wel
degeljjk in staat is een belangrjjko rol
in het leven te spelen. Aan verschillende
talentvolle vrouwen hoeft de mensehheid
reods veel te danken. En vaak is het
groote nut gebleken van de samenwerking
van man en vrouw op wetenschappelijk
en kunstgebied.
De vraag ii gerechtigd of ook op
staathuishoudkundig gebied de vrouwen
geen nuttigen arbeid kunnen verriobten.
Velen vreeze», dat de belangstelling
der vrouw in vraagstukken van het
openbare leven een ge-aar zal vormen
voor den vrede in hut huisgezin. 8pi.
deelt die vrees niet. Er zpn reeds zooveel
kwesties, die veel eerder tweedracht zou
den kunnen veroorzaken in het buisgezin,
dai de inleving van de vrouw in het open
bare leven er neg belt bjj kan. Misschien
zouden enkele kleine nadoelen het gevolg
kunnen zpn van den nieuwen toestand,
dDch de voordoelen zullen er ruim tegeD
opwegen.
In eigen iatiemen kring kan de vrouw
dus haar invloed wjjzigen, verbeteren,
vermeerdoren. H*t vrouweljjk intellect
vormt de helft van heel het intellect
van de natie en deze helft mag niet
worden verwaarloosd.
Wat betreft den invloed van de vrouw
op het/politieke leven, dozj bestaat nog
niet in ons land. Toch, al zpn er wetten
waarover de man beter kan oordeelen
dan do vrouw, bestaan er wettel jjke vraag
stukken, waarep de vrouw e9n beter
oog heeft dan de man. Ook heelt de
vrouw bjj de wetgeving evenveel belang
als de man, men denke in dit verband
b. v. aan het arbeidscontract.
En in vele opzichten wordt de vrouw
door de wet als onmondig en volkomen
afhankelijk van den man beschouwd.
Als de vrouw het actieve kiesrecht krjjgt
zal zjj op de wetgeving reeds eenigen
invloed kunnen oefenen. Echter is dit
niot voldoende, der vrouw moet niet alleen
het kiesrecht maar ook de verkiesbaar
heid gegeven wordon.
Spr. aohtte kiosrooht voor do vrouw
uoodzakeljjk, niet dat het vrouwenkies
recht is eon natuurrecht, noch o*n spe-
oiaal vrouwonbelang, kiesrecht is een
staatsbelang. Spr. wil niet uitmaken of
meer of mi*der uitgebreid kiesrecht
WQüBcheljjk is, doeh er is niet ééa reden
om de vronw uit te sluiten als men een
grens trekt tnssohon kiezers on niet-
kiezers.
Men mag de inwilliging van don eisch
voor vrouwenkiesrecht niot affaankeljjk
maken van don drang, die er van de
vrouwen zelf uitgaat. Al6 zjj reeht hebben
op kiesrecht dan moet men haar dat recht
verleoneD, ook al vragen zjj er niet om.
Juist het argumeat dat eerst de vrouwen
het kiesrecht moeten opeisohen, heeft
aanleiding gegeven tot do te veroordoelen
betoogingen der suffragettes in Engeland.
Er spa in ons land drie veroenigingen
voer vrouwenkiesrecht, die tezamen on
geveer 9000 leden tellen.
Het argument, dat men mot het
vrouwenkiesrecht een sprong in het duister
zou doen, is niet meer bruikbaar, sedert
het in enkele staten al is ingevoerd en
gunstigen invloed heeft geoefend.
Spr. gaf daarna een overzicht van do
standpunten der verschillende politieke
partjjen ten opzichte dei kwestie.
Wat is er nn van staatswege reeds
gedaan in ons land. Spr. herinnerde in dit
verband aan de conelusie der Grondwet-
eommissie, die met groote meerderheid
(7—1) het beginBol van het passieve
vrouwenkiesrecht aanvaardde. Over hot
actieve kiesrecht had deze commissie zich
ni*t uit te spreken.
In het laatste ontwerp-grondwetsher-
ziening was de vraag of vrouwen het
actieve kiesrecht zouden verkrjjgen, onbe
antwoord gelaten, doeh wel was daarin
het passieve vrouwenkiesreeht vastgelegd.
De voorgestelde grondwe'sherzieniag
is door d«n val van hst ministerie de
Meester verdwenen en van eon rechtsoh
miniBterie is t*-n opzichte van het vrou
wenkiesreeht niets te verwachten.
Ten slotte wekte de spr. de aanwezigen
op lid te wordon van een der voor vrou
wenkiesrecht pverende vere*niping*n sa
toende hjj in zeer gematigde bewoordin
gen het verschil, da» er bestaat tasEohsn
den bond en de vereeniging veor
vrouwenkiesreeht. Spr. adviseerde tot
aansluiting bjj den bond.
Met een kraohtige opwekking om te
pveren voor vrouwenkiesreeht besloet
spr. zpn belangwekkende rede.
Door den heer W. Kerremans werd den
heer Nppels dank gebracht voor zjjn rede.
Er sloten zich verscheidene nieuwe
leden bp den Bond aan. Ben definitief
bestuur word benoemd, bestaande uit
mej. E. Massee, mevr. Jonker, mevr.
Kakebeeke Ochtman en de heeron T.
H. Siemelink en W. Kerremans.
De fnnctien zullen onderling worden
verdeeld.
POMOLOGISCHE VBRBENItlNG.
Gistermiddag vergaderde de afd. Goes
en omstreken Tan de Ned. Pom. Veree-
niging in de PrinB van Oranje.
Door het bestuur werd o. a. raede-
deoling gedaan, dat het aantal leden op
1 Januari 1909 bedroeg 61.
Ter vergadering was te beziohtigen een
kist met Californissh fruit, dat. deor den
heer F, Kakebeeke ter beschikking der
vereeniging was gesteld. Genoemde heer
gaf een kort overzicht van dc betookenis
der Calafornisehe vru«hten*ullunr on
haar toekomst. De kist was gevuld met
uniforme appelen en bevatte ruim 22 K.G.,
de prijs van de kist in Californië bedraagt
ongeveer f 2,50, hi9r f 7.
Nadat ook alle aanwezigen van de vruch-
nauwg*zet relaas gedaan had van haar
ongeluksrit.
>Miklos is kreupalHet is ongehoord.
En jjj hadt bjjna je hals gebroken 1 Had
ik hst je niet gezegd. En dan spreek ik
nog niet eens van de gevolgsn, die hst
voor mpn Variety zou kunnen hebban.
Die gemssne honden eok 1 Hst wemelt
workelpk in hot bosch van fietsers en
van die mormels, hua htnden. Nou jp
hebt j« wil doorgedreven en ik nsoet
onder de gevolgen Ipden."
Lory list dien weordenitroom geduldig
over zish hesn gaan en was dol bljj toen
ze de kamer eindelijk verlaten kon, om
boven op haar zolderkamertje haar stof
fige en hsslpkte amazone tegen een andere
japon te vsrwissslon. Toen zjj zich zelf
in den spiegel zag, moeBt ze lachon.
Haar hooge heed stond scheef, haar
haar hing half los neer, maar de uit
drukking harer oog*n was zoo vrooljjk
en gelukkig, als ze sedert den dood harer
moeder niet geweest was.
Of ze bang was geweest f In het geheel
niet. Zo had dien ongeluksrit integendeel
heel aardig ge vendon. Och wat, men
breekt zpn armen en boenen niet zo©
gauw 1
Wat had Heinz op moedige, ja bjjna
roekelooze wjjze, hot hollend paard tegen
gehouden 1 Zjj had zooveel kracht niet
verwacht van die slanke gestalte.
En hjj was ook erg kuap geworden,
kpzonder knap, sedert ze hem het laatst
gezien had. Vreemd, hoo kende Heinz
Isabelle toch en waarom had hp op
zoo'n geheimzinnige wpze»tot weerziens",
gezegd.
Er werd geklopt en Christina stak haar
hoofd naar binnen met de woorden
»gravin, hier is een brief veor u, er is
haast bjj, de man wacht op antwoord".
»Zeo". Lory bekos1' het adres iotwat
spotaehtig on antwoordde lachend Aha,
Isabella verveelt zich zeker. Terugkomst
dringend neodzakelpk 1 Iets anders kan
•r in dien brief wel niet staan, we ken
nen datHet is jammer, erg jammer,
Christientje ik zou erg graag oog een
poosje gebleven zpn", voegde zjj er bjj.
>Och, de freule is altjjd zoo vriendelpk
en zoo tevreden ov*r alles. Hot is hier
toch erg eenvoudig, vergeleken bjj daar
ginds. Ik zou zoo dikwpls wel graag
wat meer op tafel zetten, maar daarvoor
is mjjn huishondgeld te gering. Mpnheer
de baron denkt nooit aan zichzelf, maar
altjjd alleen aan zpn paarden en dat is
toch eigenlpk zonde. God vergeve het mjj
(Wordt vervolgd.)
