N. 13 1909, Zaterdag 30 Januari. 96sle jaargang. i2 FEUILLETON. WRAAK," De uitgaintur Donrast geiehieöt Maandag-. Woeaidag- e* Vrijdagavond, uitgezonderd op feestdagen. Prjja per kwartaal, in Goet f OfTö, buiten Doos, franco, f Afzonderljjko nonuner* B cent, liistndlps - aii atf«c(doisSi5» vioi* fit u?»n ©s» den dnrj der Do prjjs der gewone advertontiön i* van 1-5 regel* 50 cent, eiken regel meer 10 ct» Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjj. ttleeht* tweemaal berekend. Geboorte-, buweljjk*- en doodberichten en de daarop betrekking hebbend* dankbetuigingen worden van 110 regelt ft 1,berekend. Bewijsnummers 5 oent. Telefoonnummer 22. Directeur A. F. A. van Seters. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „G-oesche Courant". Hoofdredacteur W. Kerremans. COURANT. Bij dit no. bshoort een bijvoegsel. De Nederlanders en de luchtvaart. 't Is bij wijlen komiek als meu ons volk, het Nederlandscbe, vroeger gevrees de en gerespecteerde volk, gadeslaat in zijn tegenwoordigen staat van apathische onverstoorbaarheid en fossiele verstijving. Men moet er zich vooral niet over op winden, want zoo'n gemoedstoestand kan toch niet bljjvon duten en do onaandoen lijkheid der Nederlanders bljjft wél. Trou wens er is weinig gevaat voor opwinding hoogstens zal eens iemand het geliefde stopwoordje van Bert Smallways gebrui ken on zachtkens zuchten Gó Maar 't kan je soms wel kriebelen als je leest, hoe wel bjjna alle andere landen ons weer moeten voorgaan, voor en aleer we ons ook eens gaan bezighoudon met de luchtscheepvaart. Nu weer zoo'n prik kelend en beschamend bericht uit Belgiti »De oerst onlangs geconstitueerde Bel gische luchtscheepvaartvereeniging be sloot reeds eon bestuurbaar luchtschip te doen bouwen, met toepassing van do jengste verbeteringen. In het voorjaar zal een luchtscfceep- vaartfeest worden gehouden met mede werking van de meest bekende lucht- schippers". Wel, zal men met voldoening zeggen, wij hebben toch óók een vereeniging voor luchtvaart. Ja, die hebben we en daarmede is ook alles gezegd. De ver eeniging is opgericht, de Nederlanders hebben er kennis van geaomea, bobben gezegd Ei I eien hebben zich daarna weder gelaafd met do vaderlandsche salie. Duitschland, Frankrjjk, Engeland, Italië, België enz., zjj zouden zich onpasselijk lachen, als zjj wisten hoe wjj ons bezig hielden met hot gewichtige en bolang- rjjke vraagstuk, Een vereeniging, die nu en dan eens een vergadering houdt en één antiek ballonnetje, waarmoe zoo waar al één opstjjging is gedaan. Kolossaal, kolossaal. Als in ons land buitenlandscbe lucht reizigers neerdalen, ondervinden zc eon warme belangstelling, te warm zelfs. Die aëronauten klagen en jammeren over die barbaarscbe belangstelling. In het Fran- sche blad La conquête de Vairdat,zooals de titel aangeeft aan de luchtvaart is gewjjd, heeft eeD ballonreiziger, dio tusschen Bol lard en Schelde was geland, geschreven over de behandeling, dio hjj van de Hollan ders heeft ondervonden. Als ik, zegt hjj, in 't hartje van Afrika was neergekomen zou ik niet anders bejegend kunnen zjjn. De Hollandsche inboorlingen waren min der dan wilden en ik betwjjfel 't stark of *e wel vroeger een luchtballon hadden gezien, ja of ze wisten wat 't was dat daar uic do wolkon tot hen neerdaalde". Ja, zeker wisten ze 't, want dageljjks lezen ze in alle couranten over ballons, vliegmachines en dirigeables, maar dan is 't ook uit. Als over eenigo jaren lucht- scheepdiensten er zullen zjjn, als in alle andere landen do zon verduisterd wordt door het aantal ballons en vliegmachines, dan zal de Hollander woer eens roepon Gé, zich uitrekken en zeggenik geloof dat ze togenwoordig nogal aan luchtvaart doen, wo moesten toch ook eens zien wat of 't is. In verband met deze over-bezadigdheid is 'fc wel aardig eens te lezen wat professor Kern zegt over het Nederlandacho volks karakter »De mensehen van ons ras, schrjjft hjj(l), zjju grover bewerktuigd dan de Romacen, wier natuurljjke bevalligheid en aangeboren wellevendheid zjj missen alleen do meer ontwikkelden hebben zich fijner manieren eigen gemaakt. Ons volk is ruw, doch ook rondborstig en oprecht het verfoeit valschheid, die volgens 't oude gezegde »Wat Walsch is, valsch is" den Romanen ten laste gelegd wordt. De Nederlanders zjjn, geljjk hun geheele geschiedenis bewezen heeft een vrijheid lievend volk, jammer dat hun vrijheids zucht vaak in tuchteloosheid ontaardt. (Zie La conquête de VairRed. Q. Ct.) Zjj hebben veel gezond verstand en kunnen over personen on zaken juist en onbe vangen oordeelen, wanneer hun eigen zinnigheid hun niet in don weg zit. Om toch vooral niet don schjjn to hebbon dat zij geen eigen meening hebben, om de onafhankelijkheid van hun oordeel te toonen, stellen zjj er een eer in j>vastophun stuk to staan", zooals zi) hot noemen. Daarom kost het dikwijls veel moeite om bon van een opgevatte meening af te brengen. Intussckon zjjn zjj wel voor rede vatbaar, mits men 't noodige geduld hebbe. Onredeljjk kan men hen niet noernon zjj zjjn waarheidlievend, zoodat zjj bun eigen gebreken en de deugden van anderon gereedeljjk erkennen. Er is misschien geen volk, dat zoo weinig bevooroordeeld is, waar het aan komt op de waardoering van vreemde volken. Zjj hebben hun sympathiëen en antipathiüen, natuurljjk, doch dit belet niet, dat zjj gewillig in vreemden loven wat er aan hen te loven valt. Zonder afgunst zien zij op den voorspoed van hun naburen, (Ja, ook in zake luchtvaart Rod. O. Ctwant afgUDSt is bjj hen geen nationale karaktertrek. De eigenschap van vijjtig en werkzaam te zjjn wordt door niemand den Hollan ders ontzegd, al is er veel waars in do opmerking van een Engelschman dat zjj wel altoos bezig zjjn, maar weinig uit richten. Dit komt doordat zjj te veel be hagen hebben in peuterwerk, te veel hechten aan kleinigheden en de hoofd zaak voorbjj zien. Zij zien, geesteljjk ge sproken, scherp en juist wat nabjj is, hebben echter geen oog voor wat VGrder afligt, zjj zjjn jm zoo to zeggen, geesleljjk bijziende. (11 Red. G. Ct.) Dit hangt samen met hun gebrek aan verbeeldings kracht. Bjj do nuchterheid van hun ver stand bljjven hnn denkbeelden moestal laag bij den grond. (CnrBiveering van ons in vorband met ons onderwerp. Red. G. Ct) Ook zjjn zjj een weinig harts tochtelijk volfc, zoodat zjj zich niot licht warm maken voor groote denkbeelden of wat men noemt »idealen". Toch zjjn er gevallen (Sic.Rod. G. Ct.) dat zij Opmerkingen over het Noder- landscbe volkskarakter, bladz. 861. R 0;M|A S TAN Doris, Vrijvrouwe van Spattger. Het linkeroog, dat door een monocle bedekt was, wierp een scherp onderzoe kenden blik op het lieve gezichtje, dat zoo dioht bjj hem was en de klank van zjjn stem was nog wel brommerig maar toch veel weeker toen hjj or bjj voegde »Je hebt gelfik, klein ding en als ik dan aan wjjlen je moeder denk, mjjn arme zuster, di9 engel in munschenge- daante, dan gaat het mjj betrekkeijjk nog goed. Zoo'n stuk been is nog niet zoo vreeaelfik. Als er over paardreden gesproken wordt, dan krjjg ik algd jeuk in hot beon, dat ik niet meer heb. Jalouzie, niets dan jalouzieZeg in 's hemels naam maar tegen Brown dat hij Variety voor je zadelt, maar langer dan een uur blfif je me niet weg, begrepen." »OompjeHet was een juichkreet, die in dat eenvoudige, van zonneschjjn on voorjaarslucht doortrokken vertrek weerklonk. »Onzin, kraai maar niet te vroeg 1 Variety is een schjjnheilige rakker, ze gooit je er misBehion wel af..,, ha, ha, haIk heb vannacht van een schild pad gedroomd. Men zegt, dat het ongeluk aanbrengt*" vMaak nu maar geen gekheid, oompje. Ik zit vast in het zadel." Als eon pjjl uit den boog vloog Lory de kamer uit. Baron Willberg bewoonde sodert eenige jaren een eenvoudig klein huisje in do zoogenaamde viilakolonie van X. Het voldeed niet aan de eiechen van den nieuweren tjjd en het was ook niot elegant gemeubileerd. Dat de meubelen in zjjn huiskamor er op sommige plaat sen vifi versleten uitzagen en dat do kouken kachel verschrikkelijk rookte, die dingen waren den ouden heer abso luut onverschillig, daarvoor gaf hjj geen halven cent uit. Door zjjn ongeluk was hjj een zonderling en menschenschuw geworden on het was hem voimaakt vol doende, als alles maar eenvoudig, doch gemakkoljjk was ingericht. Maar aan den andereu kant veroor loofde hjj zich de weelde van vier ras paarden. Vcor die dieren was op twintig schreden afstand van hst huis, naar een ontwerp van hemzelf, oon stal gebouwd, waarin alle nieuwigheden waren aange bracht. Baron Willberg was vroeger steeds eigenaar geweest van een renBtal, waarin tweederde van zjjn vermogen was gezakt en waaraan do vroeger zoo beroemde sport man het verlieB van zjjn gezondheid te danken hadHjj had bjj een wedren een ongelukkigen val gedaan. Een wreed noodlot had de levenszenuw van den dollen Fred geknakteen ge vangen leeuw geljjk, rukte hjj aan zjjn ketens en hjj vond zjju eenigen troost in den aanblik zfiDer edele dieren. Lang zamerhand had echter nog iets anders een zwakken lichtstraal weten te werpen in g'oed ontstoken w&nneer zjj zien dat geweldenarjj do vrjjbeid wil onder drukken of dat het recht mot voetou getrapt wordtwant vjjhoidszin en ge voel van recht bezitten zij in eene mate als weinig andere volken. Eu dio gloed ib niet die van een stioovuur, dat vcor een korte poos in lie ut er laaie opvlot om weldra uitgedoofd te worden, hei bljjft lftDg zijn kracht behouden, in over eenstemming mot do hardnekkigheid van bun karakter. Wij zijn do nuchtersten 7an alle Ger- maanscho volken, oolr de minst novel- achtigen". Tot zoover prof. Kern. Neon, van nevelen moeten wo niets hebben un daarom bljjven wo op vasten bodem. Een ander geleerde, een buitenlander, heeft ons volk door rose brilleglacon ge zien. 'tis dr. Karl Menne, die een boek schreef »Die Niederlënder als Nation" uit welk work we deze verbluffende uit spraak aanhalen j>Die Mlir von dom tradionellen Phlegma der NiederlSnder wird an deoi glilhoDdon, ja vulkanischen Temperament dieses Nisderlandors k'ü- glieh zuschanden". Dr. Menne heeft 't daar over Douwes Dekker (Multatuli) wiens taal hij noemt kraftvoll, schwunghaft uod knapp, voller Schmelz und Innigkeit," en voor hem Multatuli persoon]jjk, mag de uit- Bpraak geldon, dat hjj oen gloedvol ja vulkanisch temperament had. Doch het overgroote deel dor andere Nederlanders maken dr. Menno's vleiende meening over hen klaglich zuschanden. KOET IN t ETEN. Terwjjl de coalitio-brooders gonoege- lfik en vol hoop bjjeen zitten, uitziende naar de vleeschpotten, die do verkiezing hun brengen moot, komt een der wortel- genooten en slingert een hand roet in het eten, dat 't smakelijk kostje er heel wnt minder eetlust wekkend uitziet. 't Is mr. dr. A. R. van de Laar, die oen driowokeljjksch tjjdsohrift. De Kla roen uitgeeft, dat tot doel heeftde ontbinding der coalitie. Do heer v. d. Laar is clerieaal, maar van de coalitie moet bij niets hebben. Eerst zond hjj eene brochuro de wereld in, waarin hjj zich tegen het samengaan mot de roomschen verklaarde en nu schrjjft hjj in De Klaroendat »do wetsvoorstellen, die men zich bjj de roohterzjjdo van een coalitieministorio nu voorstelf, voor een goed deel bestaan uit maatregelen, die geenszins uit de Christeljjko beginselen voortvloeien, dio veeleer geboren zjjn uit den nooddrang mot een wat breeder ge meenschappelijk werkprogram voor den dag te komen, en die aldus vrjjwel on logisch hoofdpunten van coalitie-politiek zjju geworden. Zoo ontstaat politieke ver warring, zoo wordt de politiek scheef getrokken. In ieder geval mag de con clusie luiden, dat door do coalitie de actueele politiek onzuiver is gowo den". Mr. dr. van Laar ziet eene oplossing in de evenredige vertegenwoordiging, die de »christelijke" meerderheid in do Kamer zal versterken. Kuyper zal bjj 't lezen van deze ge in het verbitterde, verharde gemoed van den armen invalide, en dat was Lory Zy begreep hem, zjj deelde in zjjn bolangen, in zjju burtstcchteu. Ook in haar nog onervaren oogen gold het paard als een hoogst volmaakt schep sel. Ze was nog maar twaalf jaar toon allo trucs van de edele rjjkun»t haar al in het vleesoh en bloed schenen overge gaan te zjjn. »Eeu duivolsch meisje, ze zou mijn dochter kunnen zjjn 1" zei do baron dik wijls hjj was maar zeer kort getrouwd geweest en had nooit kinderen gehad. Maar hjj voegde er dan veelal minachtend bjj »l8abelle is oen fidele ganszjj ziot in het paardrjjden alleen maar een middel om haar wospentaille goed te doen uit komen. Bij haar is het boter aan da galg gesmeerd Een kwartier later zat Lory al op de fijn gebouwde merrie Variety on deed haar best om eon good figuur te slaan tegenover den strengen blik van oom Fred. Ala uit metaal gegoten, mefchetuiterijjk van een veldheer, zat Brown, do Engelscho koetsier, op den Hongaarschen hengst Miklóshet lievelingspaard van baron Willberg. Die oude man was uitsto tend voor zjjn vak en genoot het volle vertrouwen van zjjn meester. Oom Willberg had intusschen het ven ster open gedaan en riep zjju nichtje op half norscben toon too »Gedaehton bjj elkaar heuden 1 oppassen Variety schrikt van alles. Zoo, vooruit maar 1" De heerljjke harsachtige lentelucht met schriften wel denken God beware me voor mjjne vrienden op mjjn vjjanden zal ik zelf wel passen. 6uit -r- i anu. Het daagt. Hot Pruisische Huisman Afgevaardigden hoeft het voorstel dor vrjjzinnigen om e n direct, geheim algemeen kiesrecht in te voeren verworpen en geen betor lot trof eon ander, gematigder voorstel, waarin ook hot beginBel van afschaffing van hot uiet-gehaime, het openbare kiesrecht werd belichaamd. Maar toch, er is redon tot verheugenis voor aile vrienden van den vooruitgang, want laatstbedoeld voorstel word slechts verworpen met een meerderheid van drie stemmen. Meer dan honderd leden van het Huis waren afwezig en waurachjjnljjk zou, waren allo leden preBent geweest, het niot-geheim© kiesrecht reeds veroordeeld Zfin. Er daagt dus in Pruisen een nieuw licht, wat. den lichtschuwon conservatieven niet aangenaam zul wezen. In Pruisen hebbeu do conservatieven nog steeds de macht in handen, maar zjj kunnen nu weten, alk zjj tenminste oog hebben voor da teekenen des tjjds, dat zjj eerlang zullen moeten wjjkenvoor jongere, vooruitstrevender parigen. Sommige conservatieve persorganen bobben dezer dagen weder gelegenheid gehad voor den keizer vleiende artikelen te lanceeren en dit wel naar aanloidicg van den Verjaardag van Wilhelm II. Deze veelbesproken vorst is Woensdag 50 jaar goworden. Die dag is minder feesteljjk gevierd dan anders. Wel w&s er ook nu groot trocpenvertoon, dooh het volk Dam weinig doel aan do vrougde. Voor het grcotstG deel is dat op verlaDgon van don keizer zelf geweest. Hfi weoBchte nu van zfin verjaardag geen volksfeest te maken, zoo kort na het befaamde interview, dat de stem ming van het volk minder vriendelijk deed worden en men vond Dn in de vrjjzinnige pers aan den keizer gewjjde artikelon, waarin tus&chen de regels door Dog de herinnering aan de onaangename Novemberdagen kwam kjjkon. Dat do keizer zelf inziet, dat hg minder populair is geworden, is een gunstig teeken od wjjst er op, dat hjj door eigen oogea en niet door die van vleiende hovelingen ziet. De Engelsche pers, waarschjjnljjk in verband mot het aanstaande bezoek van koning Eduard aan Berljjn, wjjdt over hot algemeen vriendelijke artikelen aan den keizer, maar sommige Russische bladen laten geheel andere tonen hooren. Een dor Russische bladen zegt van Wil helm II, dat deze buiten Duitschland don indruk van een »operette-konicg" maakt en een ander Russisch blad, do invloed- rgke Nowoji Wremja betoogt, dat de be- teekenis en de persoonlijkheid van keizer Wilhein zeer overschat zjjn; hjj is een vertegenwoordiger van het donkbeeld weliust inademend, reed een fietser op zgn gemak door het bosoh, waar do eerste kleine, groene blaadjes zich begonnen te vertoonen. Hot wa6 prins Heinz zjjn knap gozïcht verried vandaag behalve peinzenden ernBt ook eon ongeduldige opwinding. Hjj ging zoo op in zgn gedachten, dat iijj in het geheel niet opmerkte dat zgn hond, een groote Newfoundlander, een mooi, maar woest jong beest, in ondeugende over moedigheid nu eens den eersten den besten vogel narende, dan weer ver scheidene minuten uit den gezichtskring van zjju meester verdween. Het ander* voor alle schoonheid zoo vatbare oog vao den prins genoot van daag niet van do ontluikende bekorisg der lente. Noch het zoete gekweel der vogels, noch de rjjkdom van viooltjos en witte anemonen, die do zon uit den met mos bedekten bodem had doen opbloeien schenen den eenzamen fietser uit zjjne over peinzingen wakker te roepen. Da teeiling was altjjd nog niet ge worpen, de vurig verlangde beslissing was zelfs nog uitgesteld. Door dat uit stel, dat zgn ouders noodzakelijk achtten, werd hem wel eengroote beproeving opgelegd. Zij vonden het onfijn en 'ontactvol om de verloving publiek ïq maken tjjdens de afwezigheid van Isabella's tweeling zuster. En dus moest hg geduld oefenen 1 Heinrich Schönau hield zich dat iodoren dag voor, maar, als om dat met zooveel moeite veroverde geduld op den proef te stellen, tooverde zgn fantasie hem dan steeds weer Isabella's ondoorgrondelijke van het. verlichte absolutisme, maar bjj is tevens de man, die Duitschland en geheel Europa gehouden heeft onder den ootzetteuden druk van het militairisme. »A1 die instellingen", zegt het blad, ahebben tot groote nadeelon geleid. Het leger, de trots der vroegere regeoringeu, is naar het oordeal van deskundigen in langzame, gevnarijjke ontbindiüg. »En wat de politieke plannen des keizers betreft, daarvan kan men alleen zoggen, dat ze alle mislukt zjjn. Thans wordt in Posen en in den Balkan oen staatkunde van vjjandschap tegen de Slaven gevoerd. Wjj hopen harteljjk, dat ook die mislukken zal". Deze laatste tirade is vooral gericht tegen Duitschland als den bondgenoot van Oostenrjjk. Laatstgenoemd land heeft door zgn politiek van het laatste half jaar allo Slaven tegen zich in het harnas gejaagd. De haat der Slavische bevolking uit zich het hevigst in de Oorlogzuchtige gezindheid der SeRVEN, die onverminderd sohgnt aan te houden. Servië staat tot aan de tanden gewapend en heeft nu onderhandelingen aange knoopt met Montenegro met het oog op een mogelijk gezameljjk optreden. Onder deze omstandigheden is Oosten rijk wel verplicht zich op alle gebeur lijkheden voorbereid te houdendaar, bjj de huidige gespannen verhouding het minste incident de ernstigste gevolgen teweeg kan brengen. Het ziet er dus in het oosten vau ons werelddeel weinig verkwikkend uit. Zooals wo den vorigen keer mededeel den staat daar ook Buluabije gewapend om zoo noodig den Btrjjd aan te binden met Turkge, dat zgn grenzen versterkt. Toch sehjjnen noch Bulgarfie, noch Turkjjo veel zin te hebben zich in een gevaarljjk avontuur te wikkelen, zoodat de kans op oen vredelievende oplossing dor Balkau-kwostio blijft bestaan. Maar de Bdlkan is als een open kruit vat een vonkje en een ontploffing volgt. Uit de Pers. De hulde aan de Koningin. In do Amsterdammer (Groene) steekt »Oom Jodocus", de draak mot de hulde- comitó's. Hg vertelt Wg hebben nu samen een boek aan gelegd, folio, waarin met zorgvuldig door mg gezette tekstletters alle »kulde"- comitees alfabetisch naar de plaatseden dan al hunne leden alfabetisch op hun eigen naam worden ingeschreven, terwjjl dan achteraan de geschenken soort bjj soort worden opgesomd telkens mot ver melding van de plaatB van herkomst. Geregeld wordt 's avonds wanneer weer ergens een burgemeestersvrouw aan een spontane opwelling tot comitee-vormiDg heeft gevolg gegeven het boek bjjge- werkt. En zoo zullen wg het in wit leder gebonden aan het Vorsteljjk echt- oogon, don bekoorlijken, verloideljjken glimlach van haar mond voor den geest. Maar niettegenstaande dat vond hjj zich zelf wel dwaas. Het was niot voor het eerst dat vrouweljjke bekoorlgkhodeu zgn hart in vuur en vlam hadden gezet, zonder dat er eenige gevolgen uit waren voortgekomen. Maar nu verbeelde hij zich, dat er een ware gonegenheid in hem was ont- bloeid, een liefde, diep en ernstig genoeg om hem, den zorgeloos vrjjen jongen man het kuweljjksjuk als een rozenkrans te doen beschouweü. Hij tooverde zich de toekomst steeds verder voor oogen, hg daeht aan de vreugde zjjner geliefde ouders wier vurigste wensch tot nu too e9n kleinzoon, een stamhouder geweest was Die lieve, goede moeder, hoe geheim zinnig bad zjj hem uitsluitsel gegevon over haar bezoek aan Isabelle, wat was.... Een luid aanhoudend woedend honden geblaf wekte hem uit zijne overpeinzingen. »Hier Hector. Wil je oons dadoljjk hier komen foei schaam je," riep do prinB en verstoorde door die barsche ver maningen de stilte van het bosch. Maar het dier scheen or niet de minste notitie van te nemen. Maar hoor, paardengetrappel 1 Hjj hoor de heel duidelgk den hoefslag van oen hollend paard. Wat was dat Het luide geblaf van Hector, dat de echo's van het woud wak ker riep, weerklonk op nieuw in de plechtige Btilte. Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1909 | | pagina 1