W H <909 Dinsdag if Januari, 96s1* jaargang "feuilleton. Suite»!an& •w De mitgave Ar.ser Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- ©a Vrjjdagavoni, uitgezonderd op feestdagen, s'rge per kwartaal, in Goes f 0,753 buiton Goos, franco, Afzonderlijke nommera cent. insengsscg v«k> wóev »c»»ss ©p den dteggd»* uitgsvt> IVlefooninuuiiïer 22. Directeur A. F. A. van Seters. Uitgave Reclames betreffende de bezorging van ons blad gelieve men direct op te geven aan de Administratie, Keizerstraat D 20. Het spook van „De Zeeuw". (Siot). Uit het in 't vorig artikel besprokene moet men niet verkoerdoljjk opmaken, dat het N. M. leeren zou, dat overal en ten allen tjjde kleine gezinnen een factor van geluk zjjn, het differentieert echter nauwkeurig voor het de omstan digheden aanwijst, die voor de wensche- ljjkheid van znlk een gezinsbeperking pleiten. De inkomsten van een gezin kunnen slechts bij enkelen zoo snel stjj- gen als noodig is voor de toeneming van het getal kinderen, dat is alleen in de kringen van intellectueelen, kooplui, induBtrieelen enz., doch zc-kor niet bjj de arbeidende bevolking en bij de midden standers. In de arbeiderskringen en in de daar mee gelijkgestelde wordt van het 20ste tot het 60ste jaar beschikt over een bjj na golijkbljjvend praestatie-vermogcn, d w. z. dat de arbeider van zjjn 20ste tot zjjn 60ste jaar een gemiddeld onveranderd in komen heeft. Zjj zjju niet opgewassen teg- n de betrekkeljjk snel klimmende behoeften, waaraan alleen tegemoet gekomen wordt, zjj 't ook op abnormale wjjze, doordat do kinderen gedwougon worden om zoo spoedig mogeljjk mee te verdienen, waar onder hunno opleiding natuurljjk zeer Ijjden moot. Indien nu onzo zeden medebrachten dat bjj gebleken nooddruft do gemeen schap onmiddellijk bijsprong en men niet met hulp verleenen wachtte tot het oogen- blik dat er levensgevaar door gebrek dreigt, dan zou de kwestie veel een- voudigei worden. Iedereen weot echtor wel, dat *b zoo niet is en waar dus op hnlp van anderen ni6t mag gerekend worden, daar dient men zich zelf te helpen. Dit kan men doen door inkrimping van behoeften, maar als eenmaal hiervan de minimaal-grens bereikt is, bljjft er maar één middel overbeperking van het aantal monden. De Zeeuw heeft 't in haar artikelen over het N. M. gehad over don afnemenden was der bevolking in verschillende landen en als waarschuwend voorbeeld cjjfers genoemd uit Frankrjjk en Engeland. Maar als men aldus het belang van het vader land uitspeelt tegen het N. M., behoort men consequent te zjjn on dan dat zelfde vaderland de verplichting op te leggen, zóó te zorgen voor alle burgers, dat het belang van het algemeen niet het indi vidueel belang ter zjjde drukt. En dat gebeurt als het vaderland eischt, dat men het geen nieuwe loten onthoude, doch hen in den steek laat, die bljjkeu on machtig te zijn behoorljjk te onderhouden en op te kweeken aan wie zjj het leven hebbou geschonkoD. Men mag hierbjj niet de bekende stelling R O IljA N ta.n Boris, Vrijvrouwe van Spattger. Door het vele succes, dat bjj bjj de dames had, waar bjj zich ook vertoonde, scheen hjj tot nu toe meer gevleid te zjjn daa dat het een diepen indrukop hom ge maakt had, ofschoon zjjn licht ontvlam baar gemoed der schoonheid gaarne en snel tol betaalde. Het klokgelui, waarnaar zjjuhadden zitten luisteren, had nu opgehouden en als om don draad van hun gesprek weer op te vatten, zei prinses Mechtild op leven- digen toon »Ja, ja het is wel hard voor die aardige meisjes, dat ze ook geheel alleen staan 1 Ik heb altjjd veel van haar gehouden en al was het alleen maar ter wille van de arme Therèso, voel ik als het ware do verplichting om een beetje voor hen le zorgen, Weetje Heinz, ik vind het bepaald grappig dat je Lory en Isabelle vandaag voor het eerst als volwassen dames zult weerzien." Dit zeggende sloeg zjj haar zoon inge nomen gade. »Welke van de twee is eigenljjk het mooist en hat aardigst?" vroeg de prins geheel onbevangen. >Hm dat is heel mooiljjk uit te maken. Ik heb nog nooit tweelingen gezien, die loo weinig op elkaar ljjken. Isabelle aanvoeren, dat weelde verlammond werkt op een volk, want 't gaat hier niet om weelde, zelfs niet om welstand, het g lat om ellende en armoede. Het pauperisme wordt mede veroorzaakt door de ongo- breidelde toename der bevolking. Kan een vrouw, moeder van vele kinderen, die genoodzaakt is uit werken le gaan, kan die aan haar kroost de allernoodigske zor gen besteden Immers noen. En de kin deren Die worden in te snelle op volging geboren uit eene niet te sterke moeder, komen dus al met geringer weerstandsvermogen ter wereld en zjj juist zoudon dat weerstandsvermogen dubbel noodig hebben, emdat zjj opgrooien onder ongunstige omstandigheden. Dit maakt dan ook dat een groot deel hunner op jeugdigen loeftjjd bezwjjkt Een algemeone voroordaeling van het N. M. is even verkeerd als een algemeens goedkeuring zou zjjn. 't Is niet voor allen af to raden en niet voor allen aan te be velen en do groote font is, dat juist zjj voor wie 't minder noodig is, aanhangers zjjn van Maltbus' gewijzigde leer, terwijl zij, voor wio goziisbeperking een gebie dende eisch is, onbekommerd hetkinde- rengatal doen groeion. Dit zjjn de men- schen, die niet verder zien dan huu neus lang is, die alleen om zich zelf denkon en geen oog hebben voer de teekomst van hun kinderen. Professor Treub heeft in oen van zjjn geschriften gezegd, dat de bourgoisie bezig is zich don nek te breken over het N. M., maar hjj liet er op volgen, dat dit geen bezwaar was tegon de zaak zelf, maar tegen de onoordeelkundige toepassing. Zóó ver gaan wo dan ook mede met De Zeeuwmaar niet stemmen wjj in mot de noodkreet, die dit blad aanheft en dat daarbij doet, wat altjjd nog gebeurd is bjj elke vordering van wetenschap en humaniteit n. 1. geroepen dat dit een aanslag zou zjjn op de zedelijkheid, bet bederf der gezondheid, de ondergang der wereld desnoods. Dit is gezegd, je. geschreeuwd bjj de mocratie, bjj individualisme, bjj de ont- dekk:ng der bloedsomloop, bjj de uitvin ding van den bliksemafleider, bjj do af schaffing der slavernij, bjj de vaccinatie. AltooB was 't hetzelfde liedje, dat nu ook De Zeeuw aanheft, en nooit heeft 't gebaat. Geen sohelden, g6on verdacht making, geen banvloek, geen kerkerstraf, geen brandstapel is in staat geweest licht te verkeeren in duisternis. Niets is zoo zeker als de overwinning van de natuur kennis, van de waarheid. En dit waar borgt tevens de overwinning van het goede. Want zocwol voor het individu als voor het geheel is de waarheid het goede. Een oorlogszuchtig tolk. Na de overeenkomst tusschen Turkjjo en Oostonrjjk, waarbjj laatstgenoemd land zich verbindt een schadeloosstelling te betalen, is een zekere ontspanning merkbaar. Een der lastigste kwestieB is hiormede opgelost en het gevaar voor ia grooter en misschien schitterender verschijning en weet de menichen snel voor zich in te nemen door de merk waardige bekoring die er van haar oogen uitgaat, terwjjl Lory met haar voornaam, fijn besseden aristocratisch gezicht en dank zjj het vrouwoljjke, dat van haar uitgaat, een bjjzonder vriendelijk schep seltje is. Mjj porsoonljjk bevalt Lory misschien nog heter. Maar dat is natunr- ljjk een persoonljjke opvatting", voegde de prinses er snel bjj. >En is Honatus nu de eonige steun en beschermer van die meisjes Pat is zeker treurig. Hjj heeft zoo'n slechten naam, dat ik volstrekt niet op do her nieuwing der kennismaking gesteld ben", antwoordde prins Heinz op sarontischen toon. »Hjj zal zjjn levon wel beteren en solieder worden, dat zal hjj zeker. Hjj had zoo'n bijzender goeden vader het is een spruit van goeden stam. Daaren boven komt Ronatus vandaag niet, went hjj en zjjn vriend Harder hebben onmid dellijk na den dood van gravin Therèso Lommitz verlaten en sjjn nog niet terug". »Zoo en zjjn landgoed Wie bekom- mort zich nu oui zjjn geldzaken, die naar men zegt geheel in de war zjjn Prinses Mechtild trok even haar schou ders op en antwoordde op haar lieve, zachte manier »Ik had steeds gehoopt dat die mynheer von Harder eon goeden invloed ep Reno xou hebben, hjj is zoo handig en ver standig en schijnt daarenboven hem te verafgoden". >Die Nou ik ken Harder maar wei nig, maar de uitdrukking van zjjn groene, ernatige gebeurtenissen zoo niet goweken, dan toch verminderd. Wio er echter tevreden is over dit verheugende feit, niot het Servische volk. Dit had niets liever gezien dan dat Oostenrjjk en Turkjje in oorlog waren gekomen, om dan de Donau-monarchie op het ljjf te vollen. Do ontstemming over de onverwachte wending van zaken uit zich in de Ser vische Maden en op vergaderingen in zeer oorlogszuchtigon g >osfc. De regeering doet echter haar best om door middel van de officieuse blad-u do opgewonden gemoederen zooveel mogeljjk tot kalmte to brengen. De volgende modedeelicg door den Servisohon minister Miiowano- witsj gedaan aan een vertegenwoordiger van een Fransch blad, hoeft vermoedelijk eenzelfde strekking, ai zegt do minister ook, misschien om zyn figuur te reddon, dat Sorviü van sommige van zjjn oischen niet hei geringste zal laten vallen »Do Oostonrjjksch-Turksehtf overeen komst", aldus do minister, >kan worden be schouwd als een gunstig leuken. Zjj bewjjst, dat Oostenrijk zyn taktiek van onverzoenlijkheid heeft laten varen en de richting uit wil van concessies aan de staten, die zich benadeeld kunnen achten door de iiiljjviug van Bosnië en Herzegowina. De goode wil, dien Oostonrjjk tugenovr Turkije aan den dag heeft gelegd, geeft ook ran Servië hoop, dat rekeoiDg zal worden gehouden met zyn belangen. Wat ozze opvatting omtrent de Bos nische quacstie betreft, kan ik verklaren, dat deze niet gewjjzigd is en ook niet gowjjzigd zal worden. Zooals ik op de tribune vbü de Skoepsjtina roods vor- klaarde, bljjft voor ons de Bosnische quaostio eeu Servische en tevens een Europeoschu". Oostenrjjk ontkent echter, dat de Bos nische quaestie Öerviö iets aangaat, zoo dat dit land, wil het handelen in over eenstemming met de vroeger gebezigde groots woorden, OcbU.nrjjk don oorlog zou moeten verklaren,, doch du Servische regooring zal wel verstanaiger zyn. Nu do zekerheid bestaat, dat Rusland ge on neiging heeft zich in een gewapend con flict to mengen, zou zulk eon daad van Servië gelijk staan mot zelfmoord. Het ministerie heefr, nu ontslag aan gevraagd. Waarschijnlijk heeft het dit gedaan om te ontkomen aan de huidige moeilijkheden. Handhaafde het don vrede, dan kreeg hot een groot deol van het volk tegenover zieh. Verklaarde het den oorlog, dan bracht het het vaderland ten verderve. Om deze moeiljjkheden te ont- wjjken zal het ministerie zijn afgetreden. Te hopc-n is nu. dat hot dior geen oorlogszuchtig kabinet wordt opgevolgd. Noch voor Europa, noch voor Servië zou dit te wenBchen zjjn. In Marokko zal het spoedig wel weer tot Gevechten komen. Een dor vroegere protendenton heeft oen legor bijeengebracht en do tegen- wooidigo ogeoring verzamelt ook troepen. Heul lang achtereen schijnt het in Marokko niet ïustig te kunnen zyn. verschoten oogen bevalt my niet. Ik heb verleden een scbilderjj van Sascha Schnei der gezien het heette. eNoodlot". Een afschuwelijk wangedrocht tracht door zyn fascineerenden blik een mensckelyka ge stalte geheel onder zyn invloed te krjjgon. Het is alsof ds afstacd tusschen hen steeds kleintr on enger wordt. Op precies dezelfde manier vervolgt by den jongen man, dien hjj zyn vriend noemt. Zouden zyn bjjna opdringerige vriendelijkheid on zjjne onschuldig, opgewekte manieren goon masker zjjn Toen prirs Heinz het boudoir verliet, was het hoog tyd om toilet te gaan maken, aangezien de gasten uit X. vcor het diner verwacht werden, dat om vyf uur plaats zou hebben. Het waron echter slechts twee dames, di? uit de open landauer stapten een oud achtige dame en een jong meisjo, met een slanke hooge gestalte. Na den dood van haar moeder hadden Lory en Isabelle or lang over gedobatteerd of zy hun eqaipage zouden afschaffen, aan gezien die weelde niet paste in dat stadje, maar Lory met haar groote liefde voor alle takken van sport, eindigde met te verkla ren dat zjj zonder paarden niet kon leven en dus mocht de oude Johan met zyn wit ten baard zyn geliefde gravinnen bljjven bedienen. Het slot Altstatten was opgetrokken in don sfcjjl der vjjftiende eeuw en menige generatie was zoker door de lage met jjzer beslagon poort naar binnen gegaaü. Vreugde en leed waren er in- en uitge gaan. Op het oogonblik wierpen de stralen der lentezen een oigenaardig rood-goud licht op de mannegestalte, die. op don Binnenland. Liberale Unie De »Liberale Unio" houdt Zaterdag 27 Februari, te 11 uren, in Eensgezindheid te Dón Haag, eeno buitengewone algemeeno vorgadering. De agenda vormeldt Verkiezing van een hoofdbestuurder (in de plaats van den heer Sehaafsraa, die zyn benoeming niet heeft aangenomen), v oorgedragen werden: Mr. P. Rink, oud-Minister van Binneu- iandscbo Zaken, en Mr. G. Jannink, lid van de Tweede Kamer, beiden te 's-Gra- venhege. Behandeld zullen worden de volgende bestuursvoorstellen I. >Do Liberale Uaio besluit haar Her vormingsprogram te herzien en draagt do voorbereiding daarvan op aan eene com missie van 7 leden, waarvan uit en door het hoofdbestuur f, door a'gemoone vergadering 4 leden zullen worden benoemd. II. >Bjj do aanstaando Juli-verkiaziDgon zal de Liberalo Unie vóór alles krachtig propaganda maken voor Algemeen Kiss- rooht na voorafgaande Grondwetsherzie ning en voor eene socialo hervorming om tegemoet te komen in do nooden van die medeburgers, wien het niet gelukt is, als zy oud geworden zyn in eigen levens onderhoud le voorzien." Kuiwt en Wetenschap. Een baby-ha.ni8te. Een der Engelsohe bladen geeft een portret van twee kindereneen klein meisje van vier jaar oud zit op een bankje? en wordt ondersteund door een flink kereltje van een jaar of tien. Hot zyn beide pianisten. De oudste Pepita Arriola do kleine Spanjaard, die te Leipzig onder leiding van Nikisch studeert, is reeds in ons land opgei reden, in het Knrhaus te Scheveningen. Het tneiBje vau viorjaar, Pillar Osorio geheoten, hoeft dozer dagon to Leipzig eon aantal klassieke pianocomposities gespeeld voor een aantal kunBtenaare, critici en doctoren. Allen waren ten hoogste verbaasd over de gaven van het kleine meisje, dat alle compo sities uit het hoofd gespeeld heeft. De Duitsche dichter en dramaturg Ernst v. Wildenbrucb, in ons land voor namelijk bekend als de dichter van het »Hexenlied", is op 62-jarigen leeftjjd overleden. Te Toulon is op 85-jarigen leeftjjd overleden Ernost Reijer, de componist van eenigo opera's, o. a. »Sigurd" en »Salammbo". Landbouw, Veeteelten Visscherij. In Belgie heeft zich een trust ge vormd van suikerfabrikanten, met het doei den prjjs der suikerbieten naar hun welbehagen te kunnen bepalen. Aan elke fabriek wordt daarbjj een kring aange wezen, waarbinnen hjj mag contracteoren do landbouwers binnen dien kring kunnen drempel der deur verscheen en verleende haar daardoor con bjjna romantische bekoring. Behoorde dat edele en fijn besneden gezicht niet aan een spruit van vroegere geslaohten Onwillekeurig zocht men naar een hoed met een wap perende veder er op, naar een fiere rid derdracht 1 De modorne kletding van den prics verstoorde de iilusio. Het jongo meisjo, dat uit het rjjtuig stapte, staarde den zoon des huizes spra keloos, en als betooverd aan en hunne blikken kruisten elkeai. Dus dat was HeiDrich Sobönau Op botzelfdo oogonblik kwam freule von Schrattenbach haastig aanloopen en riep op haar al to vriendelyke, woerdenryke wijze »Mjjn geweten plaagt me, dat wo maar met ons beiden komen, prins. De uitnoo- diging, die wjj gekregen hebben, was zoo hartelijk od vriendelijk en Loiy heeft my dan ook verzocht haar excuses over te brenger. Zjj zelf mist er zeker het meest door en ze zou ook heel graag meegekomen zyn. Maar baar eude oom Wilberg zond gisterenavond een bood schap of Lory de feestdagen bjj hem wildo komen. Hij heeft het zoo eenzaam, die arme man. Loiy besloot dadeljjk aan zyn verzoek te voldoen". Zou prins Heinz de beteekenis van dien woordenvloed goed begrepen hebben? Nog steeds rustte zyn blik op het spotachtig glimlachende meisjesgezicht. Zyn moeder had workelyk geljjk. Zoo'n eigenaardig bekoorljj ke verschjjning moest den meest veifijnden manncsmaak wel bevredigen. Wat droeg zy haar donker gelokt kopje fier en koket, wat flikkerden met geen andere fabriek contraeteeron dan met de aangewezene. Bjj den bieten- verbouwers is de verontwaardiging groot, zjj bonjjden hunne Zoeuwscho vakge-' nooten, die reeds eon fabriek gaan stichten in Noord-Brabant. Niet onmogelyk is het, dat nu ook daar te lande bictenbou- wersbonden zullen ontstaan en dat go- traeht zal worden één of twee coöpera tieve fabrieken te stichten. Provinci enisuws. Aardbevingen in Zeeland. In een land als het onze, waar gelukkig aardbevingen oneindig zeldzamer mootsn zyn dan in streken, waar zieh van tyd tot tyd vul kanische verschijnselen voordoen en vuur spuwende bergon in de nabjjheid gevon den worden, schijnen deze toch wel eens voorgekomen te zyn. In de Kroniek van Reigersberg van Zeeland zyn verschillende waargenoeten natuurverschijnselen opge nomen. In dit korte uittreksel uit die Kroniek staan de volgende bijzonderheden vermeld. »De ^kometen" zyn het vooraf geweest, die alle kwaad aankondigden. Het zjjn dikwijls vreeseljjke luchtmonsters, dio bloed en vlammen braken j op een wjjzo door de lucht rjjdon, dat men er do haren van voelt te berge rjjzen zjj zyn dan boden en profeten van alle mogelyke ellenden, van pest, hongersnood, aard- bovingen, stormen, watervloedon, vee- sterfie en wat dies meer zjj". Reigersberg dan verhaalt, dat in het jaar 1304 een groote komeet verscheen, waarna een groote aardbeving volgde, »dat syns ghelyok niet veel gesien en was en die lieden liepen van vreesen uit die Steden, en vloden in 't veldt". Voor de komeet of voor de aardbeving Dit laat de kronieksehrjjver in het midden, maar waarschjjnljjk voor do laatse, want wan neer een aardbeving kerken en huizen doet waggelen en instorten, is het inder daad beter op het veld dan in de steden, terwjjl voor het zweepan van den staart eener komeet het vrjj onverschillig is, waar men zich bevindt. In het jaar 1346 woedde een groote aarbeving in Holland en Zeeland cp dnn 2en Januari, waarop een grocte eplag^" volgde. Welke plage wordt Diet gezegd. Melding wordt ook gemaakt van nard- aardbevingen op Woensdag 23 April 1449»op 8fc. Jorisdag wast een zoo groote Aertbevingo in Zeelant, dat noyt mansche diergelyck gheboort en had". In het jaar 1504 op St. Bartholoraeus nacht (13 Aug.) »te thien uyren", was te Middelburg en Arnemuiden en vele plaatsen in Zeeland groote aardbeving. Nog vroeger wordt vermeld, dat ten tijde van Graaf Floris I (die in 1067 overleed) er een groote aardbeving was en »mon zag twee zonnen opgaan in het Oosten" en de sterren een dag lang schij nen. Het laatste luidt erg fabelachtig en het eerste zou verklaard kunnen worden door een ebyron". Hot gebeurt nu en dan, vooral bjj felle koude, dat do weerkaat sing der zon of maan haar beeld verdub belt of verdrievoudigt. Men kan zich haar bruine oogen vurig en ondeugend 1 Het was Heinz niet mogelijk in deze elegante, zelfbewust optredende jongo dame, de kleine wilde Isabelle van vroe ger terug to vindeu. De sombere rouwjapon verraadde chic en goeden smaak tot in de kleinste onder- deelen. >Het zal mama zeer spijten en het is ook werkeljjk een ongelukkige samenloop van omstandigheden," antwoordde do prins beleefd, doch nog steeds een weinig ver strooid, drukte zyn gastou de band en leidie hen naar de trap, door een ruime vestibule, die evenals een wapenkamer, met kostbare wapens, lansen en vizieien versierd was. Zyn stem had zoo'n reinen weiluidenden klank, dat ze in do gewelfde gangen weerklonk als metaal. >0 wat is bet hier heerlijk en mooi 1 Ik heb altjjd gedweept met zulke ouder- wetsche landgoederen. Dio ouderwetBche wapenrustingen hebben zekor allen hun historische beteekenis Wie zou ze wel gedragen hebben 1 Hemel, hoe interessant Ik vind het alleen een beetje griezelig in den donker Op die manier ratelde freule von Schrattenbach voort. Isabelle zei echter niets. Maar baar frissch® roode lippen gotuigden dat een vrooljjk gebabbol hen niet vreemd wes en dat zjj alleen het oogeublik niet ge- sohikt vond. Zjj liet haar blik ter sluiks op den jongen man rusten, alsof zjj wilde peilen hoe zjj haar vroegeren speelkame raad moest behandelen, want er ging van zyn veerkrachtige gestalte wel iets besliBt sympathieke maar ook iets imponeerendi uit. (Wordt vervolgd.) De prijs dor gewone advert-ontiën is van -5 regeli 50 cent, eiken regel moer 10 et, Bjj directe opgaaf van driemaal plar.tsing derzelfde advertentie wordt de prjj. slechts tweemaal berekend. Geboorte-, iiuweljjka- em. doodberichten en de daarop betrekkiig hebbende dankbetuigingen wordoa van 110 regeli 1,berekend. Bewijsnummers 5 cent. van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Hoofdredasteur W. Kerreman».

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1909 | | pagina 1