y 6 w<»9 Donderdag 14 Januari, 96"" jaargang, FSTJIlLrjQI WRAAK. Oq «itgav4 3«*er Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond, uitgezonderd op feestdagen. Pr|s per kwartaal, in Goes f buiten Goes, franco, Ê-.ES- AfzoEdorlgks aommorf oeut. Iniendin^ vev adwerteitiin eêep uren eg) 6 e ai dfig£g«r ■Itgava. COURANT. De prjj» der gewone advertentiön ii van i 5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ot. Bj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prij. slechts tweemaal berekend. Creboorte--. huwelijk»- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 110 regels k 1,berekend. Bewijsnummers 5 eent. T, lsfoonnumnier 23. Directeur A. F. A. van Sstbbs, Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Ooesche Courant". Hoofdredacteur W. Kerreuans. Na rijdag 15 Januari a. s. wordt buiten de gemeente per postkwitantie beschikt over de tiau nog onbetaalde abonnecnents- en advertentiege'dea over het jaar 1908. Overdenkingen. VIII. Raadslid voorheen in thans, Ds goed© tjjd voor openbare betrek kingen, zeoals raadslid, is veorbjj eo er is voor de togenwoordigu en loekomstiua loden van gemeenteraden geen hoop dat die noj eens zal torugkeeran. Vroeger was 't anders, »osr de wassende stroom der democratio" ontdekt was. Het raads lid van een vijlt g, zestig jaar terug was een mu van gewiekt, csn autoriteit, iemand van macht en aanzien. Hjj bad nog iets overgehouden van den stralen krans, die zijne voorgangers een eeuw vroeger beglanede. Dit waren groote aanrea, zoowel in eigen eogen als in die van hunne medeburgers. Koninkjes waren 't, die mot diepe buigingen en breedo hoedanzwaaien eerbiedig begroot werden. Men onderstelde, dat in hui|*i«t pruiken gekapte hoofden groote gedach ten omgingen, die zelfs des avonds niet daaruit verdwenen als zjj de pruik voer de slaapmuts verwisselden. Zjj konden veel geod doen en ook voel kwaad; zjj deden 't een zoowel als 't ander. Da burgers, dio zich in een droeven staat van ongenade bevonden, wigten zg 't lev»d zeer onaangenaam te maken, want zg waren de overheid «d deze overheid bed, zoo goed als de koningen het droit divin. De overheid voerde het zwaard, de over heid maakte wetten cn keuren. Vele keuren. Zjj zorgde ook wel dat de gewone burger Biet binnen baar gewjjden kring werd toegelaten, want de regenten vorm den een afgescheiden stand de regenten - families. Door familie-betrekkingen, door geteekende en gezegelde contracten ver bonden, waren heeren leden beveiligd togen ean onbesuisd binnendringen van gewone meazchen, wier bekrompen onder danen vorstand de wezeclgke belangen van stad en land niet bevatten kon. Wat de kteren wjjzen, moeten wjj prijzen, zeide dezn onderdanige burgerij. Een uitzondering was 't, een hooge uitzonde ring als er oens iemand niet prees wat de heoren gewezen hadden en de beeren wisten hom dan wol te vinden. In Njjmegen gebeurd» 't e«DS dat ©en der vheeren" zich vergist had, in 't gebruik van de stedeljjfee financiën De anderen beeren namen hem dat niet zeer kwaljjk en hjj had weinig last van do vergissing. Toen liet een winkelier een uithangbord schilderen, waarop een aantal groote en een kleiner getal kleine pijpestelen waren geschilderd. Daar onder stond gesehreven Groote stelen en kleine stelen Maar groot* stelen 't meest. Dat was niet naar den zin der regenten, die den boosaardigen winkelier beduid den, dat de heer collega niet gestolen maar zich vergist had en dat het bord wog moest genomen worden. De hande laar list een ander bord schilderen en nu lazen de prikkelbare autoriteiten Op last van de heeren van 't stadhuis Groote(d) stelen por abuis. Weer schudden de edelaohtbaren hun ROMAN van Doris, Vrijvrouwe van Spattger. Anna-Marie 1 Wat bad hg haar on beschrijfelijk innig lief gehad. Voor- bjj, alles voorbjj Harder balde zgn rechterhand tot een vuist. Ja, op zoo'n somberen Novemberdag was die afsehuwe- ljjke zenuw-verlammende tijding tot hom doorgedrongen bij was toee referenda ris in een Zuid-Duitsche provinciestad Anna-Marie was dood Het bloeiende jonge leven was wreed vernield en dat door eigen schuld. De eenzame jonge mar kermde luid Hg was dag en nacht doorgereisd om zoo gauw mogelijk in Parjjs te zjjn. Wolk een weerzien 1 Op ©en der tafels in de Morgue vond hij eindelijk zgn zuster, met loshangend baar, baar mooi, slank lichaam door een lijk wade bedekt. En degeen, die op gewetonlooze, lage manier de toekomst eu het bestaan van dat gsliefde wezen vernietigd had hoofden cn pruiken en weer werd den spetter aangezegd dat dit bord verdwij nen moest. Toon hing do man een geheel blauw geverfd bord boven zjjn deur en schreef er op: Als ik dan de waarheid niet mag [echrjjvon Zal ik alles maar blauw blauw laten [bljjveo. Doeh vaa zulke voorvallen hoorde men hoogst zelden, daarvoor waren de heeren te veel in aanzien en zjj voelden zich sok hoog. Zjj lieten dikwjjls hun portret maken soms goleken de portretten, maar goljjkoad of niet nn er zgn buiten gewoon leoijjke onder, want het land van Rembrandt heeft ook veel kladschilders voortgebracht de afgebeelde autoriteit heeft altjjd eeD trok van gibtreugheid of van r&derljjke welwillendheid. Dat behoorde zoo. Op 't oogenblik laten vorsteB en zelfs vorstinnen zieh fotogra feeren in fietspakjes, of in haar gewone kleeding. Dat zou een regent uit den ouden tjjd nooit in den zin zgn gekomen. Ook waren het rjjwiel en de fotografie nog niet uitgevonden, evenmin als »de wassende stroom1' bovengenoemd. Het decorum het decorum voor alles! Des Zondags in de kerk liet een regent zich voorhouden, dat hjj ten slotte ook een mensch was en zelfs »in Adam ge vallen", maar het zal moeieljjk zijn ge weest zoo iets te geloovon als men ook in de kerk op een eereplaats zit en de predikant in zgn gebed »de Overheid dezer landen en van deze stad" gedonkt. Omdat de heeren zoo zwaar peinsden over het welzgu van huane medeburgers of, zoeals zjj wel gelooven moesten, hunne onderdanen, en de boog niet altijd ge spannen kan zjjn, ontspunden zjj zich nu on dan bjj feestmalen, die de siad kon betalen en waarop voel gegeten maar nog meer gedronken werd. Niemand waagde 't daarop aanmerking te maken. Men moest het eens gewaagd hebben. Kom daar nu eens om. Het lid van don raad is een man als een ander. Als hjj spreekt, luistert men oneerbiedigljjk en soms in 't geheel niet, maar men is altjjd bereid te verklaren, dat hjj het heel wat beter had kunnen zeggen.Als njj zwjjj, t deugt het ook niet. Als hij stent, wordt zgn Btem gecontroleerd en misschien verwjjt men hem, dat hjj verkeerd ge stemd heeft. Als hij een voorstel doet, wordt het op verschillende manieren af gekamd en als hjj nooit iets voorstelt, heeft hjj geen initiatief. En nooit bedenkt iemand, dat het lid maatschap van den raad, voor iemand die zgn taak good begrjjpt, geen sinecure is en veel tjjd eischt en ernstige studie. Wanneer een raadslid in zgn functie lauw eu zonder foewjjding is, zgn er velen, die hem daarover hard vallen of hem bespotten, maar als een raadslid een ernstige opvat'ing toont te hebben is niemand hom dankbaar. Men is lid van den raad, men kan zeggen, dat men behoort tot de uitver korenen, dat men op een bepaald oogen blik het vertrouwen beeft genoten van een zeker aantal medeburgers Maar voor men zoover is 1 Er zgn er, dio door eaae partjj worden voortgeduwd naar den zetel. Dan zgn ze overgeleverd aan die partjj en zjj mogen geen haarbreed afwjjksn van den hun voorgeschreven weg. Doen zjj 't toch dan liggen er een paar jjzera voor hen in bet- vuur. Allen hebben ze een tjjdlang te kjjk gestaan voor hot geachte publiek. Zou die man ongestraft voortleven, na zoo'n misdaad begaan te hebben Van af dien afschuwelgken dag was mjjnheer Hardei een ander mensch ge worden. Met een norsohen spotlach rukte hjj de idealen en de droomen zjjner jeugd uit zgn verbitterd en naar wraak dorstend gemoed. Weg ar mee Op de vuilnishoop waarom zich zelf pijnigen Voor wien Er bestond immers geen God der barmhartigheid er bestond op aarde geen reine liefde, geen opoffering, goen waar geluk Alles droombeelden Bah 1 Bevrediging was alleen te vinden in oen ebampagneroes, in laag zingenot! Het was nog niet hoeleraaal donker, toen Renatus en zgn vriend weer in het rjjtuig zaten, op weg naar hot landgoed Lommitz. Brommend en tegen den koetsier kg vend bad de jonge graaf de fcraag van zgn bonten jas zoo hoog mogoljjk opgozet on was in een hoekje gaan zitten. Bjj het flauwe licht dor lantaarn kon men de uitdrukking van zgn mooi be sneden gezicht niet goed zien. »Ben ja geslaagd vroeg Harder na een poosje, op de hem eigen ondengend- Mon heeft hen bjj lovenden lijve ontleed. Een geesteljjke vivisectie. Men heeft hen over vraagpunten verhoord. Hoc denken zjj over dit of dat vraagstuk Zullen zjj braaf oppassen en h6t kostbaar ver trouwen van hunne kiezers niet bescha men Toch bljjfc de kans, dat dezelfde kiezers den volgenden keer hen verdrjj- ven uit, de raadzaal. Het Kapitool grenst aan de Tarpejische rots. Zoo is 't misschien nog een eer, maar ook een zeer betrekkeljjk genoegen lid te zgn van den gemeenteraad. Mensohen, die men uitstekend zou kunnen gebruikeD bedanken voor de eeren voor hot genoegen. Men behoort 't op prjjs te stellen, dat er zgn, die zich zooveel moeita willun geven. Doet men dat Wel neon 8 ia i <i n I a id. De politiek en db aardbeving in Italië. In een vorig nummer stelden we een ©rgerljjk-dwaze bewering van hot Centrum waarin dit blad een vreemde oorzaak van de aarbeving noemde, aan de kaak, thans moeten we wjjzoit op een nog af zichtelijker poging om do ontzettende ramp dienstbaar te maken aan de politiek. Een te Napels verschjjnend blad, partjj- ganger van eon viervoudig verbond tus- «chen Engeland, Frankrijk, Rusland en Italië, durft het mot een afschuwwekkend cynisme aan om de verschrikkelijke ge beurtenissen in Zuid-Itt-lië te gebruiken als middel om de Italianen tegen Oosten rijk en Duitschland op te zevten. Bedoeld blad, de Mattinozegt, dat dadelijk na de ramp Fransche, Russische en Eugelsche schepen hulp boden en verwjjt Oostenrijk, dat het goen eskader ter hulp zond. »Op de puinhoopen van Messina is het nieuwe verbond tusschen Italië, Frankrjjk, Rusland en Engeland bezegeld", zegt de Mattino. Behalve dat de bewering van bet blad volkomen onjuist is, daar dadeljjk na de eerste ernstige berichten uit Weenon een hulpafdeeliug naar de plaats des onheils is vertrokken on Duitsehe oorlogi- en handelsvaartuigen hulp verleenden, is de tactiek van de Mattino zoc stuitend, dat ze in de practjjk wol geen ander gevolg kan hebben, dan dat de lezers niet tegen Oostonrjjk, doch tegen het blad zelve worden opgezet. In elk geval is het weder een kras staalje van de verwording die het zich geheel wjjdon aan de politiek bjj sommige personen veroorzaakt. Men boboeft het bovendien Ooitenrjjk dezer dagen niet nog lastiger te maken dan 't het al heeft. Wel is de laatste weken De spanning verminderd, doch zelfs na do ingetreden verbetering in do verhouding tot Turkjje is do totale oplossing dor mooieljjke Balkan kwestie in hot gunstigs)# geval slechts te verwachten na langdurige diplomatieke onderhan delingen. Verbljjdend is het in elk geval, dat Turkjjo en Oostenrijk nu tot overeenstem ming zgn geraakt. Oostenrgk heeft aan Turkjje 2 Vt millioen pond schadeloosstel ling aangeboden voor de geannexeerdo provinciën Bosnië en Herzegowina. In principe verklaarde de Turksche regeering zich bereid vrede te nemen met een schadeloosstelling in geld, docb Daiuurljjk vond ze de aangebodon som plagerige wjjze. »Neen." antwoordde Reno barsch. »Nou, dat is een mooie geschiedenis Hoe komt dat 1 Spreek toch kerel". >De meisjes zgn compleet gek. De een of ander ezel schijnt haar tegen haar eigen brooder opgezet to hebben i Ongelooflijk niet Lory en Is ibelle willen mo geen roode duit geven, ik moet werkun, iets to' stand brengen, het voorbeeld van mjjn vader volgen 1 De kleine Loiy sprak ah een boek. Zo schjjnt zich zelf op te leidon voor eon Sappho, of voor een oude juffrouw! Maar sproek cu als je't blieft geen woord meer over dat onverkwikke lijke onderwerp, of ik wordt nog gek. Morgen moet or raad geschaft worden Jjj bent immers een genie, ouwe jongen 1" Renatus keerde zjjn hoofd om en deed zjjn oogon dicht. Eq dus zag bjj niets van Harder'* spotachtigen glimlach. III. In bot bokoorljjk gelegen kleine plaatsje AltsbSJten dat tot de bezitt-ngen van priüB Scbönau behoorde, luidden do kerk klokken het Paaschfoesl in 1 Paschen 1 Vol verlangen de dagen tellend, had prinses Mecbtild op dat feest gewacht. Nu was het gekomen on nu kwam ook te weinig. Nu ze echter heeft bemerkt, dat Oostenrgk zich aan zgn aanbod houdt, heeft ze besloten het aanbod te accep teeren. Hiermede is nu het gevaar voor ern stige OostenrjjkschTurksche verwikke lingen geweken, al zgn natuurlgke ook verder verrassingen niet uitgesloten, zoo als immer in de politiek verrassingen voorkomen. Dit big kt nu weder uit Een veelzeggend bericht uit Marokko. Moölay-Hafid ii nu algemeen als sultan erkend. Zgn ©ene broeder, de vroegere sultan, laat niets meer van zich hooren. Zgn andere broeder Moelay-Mohammed scheen een oogenblik den tegenwoordigen beheerscher van Marokko te willen be dreigen, doch werd spoedig verslagen. Het liefst had de sultan hem laten ter dood br«Dgen, doch dat scheen hg tegen over de andere mogendheden niet aan te durven. Nu komt er uit Marnkko evenwel het korte, maar veel te donken gevende be richt, dat Mo"l&y-Mohammed plotseling onder vergiftigingsverscbgnsolen ge storven is. Heerljjk land 1 Kunst sn Wetenschap. Portretten van Molkenboee. Molkenboer, de zeer begaafde kunste naar, heeft ia Pulchri Studio oen tentoon stelling van 100 door hem geschilderde en geteekende portretten geopend. Hg zond ons de fraai en zorgvuldig bewerkte catalogus, waarin eenige reproducties van portretten. Molkenboer zegt zelfvan zgn werk, dat hg in hoofdzaak zocht naar expressie door ljjn en teekening. »Maar ook door zoo eenvoudig moge- ljjko weergave vau het model, zonder pose, zonder entourage, meest tegen eon vlakke, één-kleurige fond. Er wrb geen streven in naar lichteffect of interieur-schildering, zooals men dat in Noderland van een schilderij wat het onderwerp ook zjj »ltpd gaarne ziet, verwacht. Ik streefde slechts naar weergave van de persoon, niet naar uit beelding van het bjjkomstige, waaronder ik toon, belichting en ruimte rekende. En ik meende goede voorbeelden voor mjjn opvatting in de werken van Holbein en Cranach te zien, in 't kort in de meeste portretten uit bun tjjd, die toch ook aan relief niet te vrenschen overlaten, ofschoon in geen enkel opzieht verwant aan, wat ik met een algemeen woord wil noemen, interieur-schildering". Zgn jonger werk getuigt er van dat hjj behalve de concentratie op de af beelding van den persoon, meer streeft naar realiteit en plastiek. Binnenland. Nederland en Venezuela. Dr. Paul, oud-minister van BinnenlaDd- sche zaken in Venezuela, thans gevol machtigde dier regeering, is Zondagooh- tond te Bourdeaux aangekomen. Do heer Paul verklaarde aan een jour nalist, dat het doel van zgn zending is het bepreken van den tegenwoordigen toestand in Venezuela. Venezuela gat mg de opdrachtzoo zeido de heer Paul verder om te komen tot oen in alle opzichten vredelievende haar lang ontbeerde, haar eenige zoon. Daar zat hg nu voor haar in al zgn schoonheid en bloeiende kracht. Een venster van het gezellig ingtriohte boudoir stond open, zoodat de zachte, geurige voorjaarslucht vrjj naar binnen kon stroomen. Het gelui der klokken had haar in een peinzende stemming gebracht, en daardoor was er een eind gekomen aan hun gesprek, dat tot nog toe vrjj leven dig was geweest. De lang ontbeerde zoon. Om den nog steeds mooien mond der prinses speelde even een glimlach. Zoo hooi lang was het toch nog niet geleden sedert zjj haren Heinz bjj zich had gehad, want hjj had het Korstfeest in het ouderljjk huis gevierd. Maar iedere dag, die zg zonder haar lieveling doorbracht, was haar een ont bering. Het bezorgde vrouwenhart klopte steeds voor hem, den stamhouder, den laatsten manneljjken afstammeling van het geslacht Schönau. De hemel had wel alles ten goede ge schikt. Er lagen vele jaren van zware zorgen en harden strjjd achter haar. Als pieojonge, uit een voorname Oos- tenrjjksehe familie stammende vrouw, was oplossing van do hangende geschillen, wat Frankrjjk betreft. De gevolmachtigde heeft een geljjklui- dende volmacht voor Frankrjjk, Holland, Engeland, Italië en Duitschland. Ten opzichte van Nederland verklaarde de heer Paul,dat Venezuela twee decreten, 't vervoer op Trinidad en Curasao ver biedend, had ingetrokken. De regeering in Den Haag moet een afgovaardigde benoemen, die met hem zal hebben co onderhandelen over de definitieve her stelling der diplomatieke betrekkingen. Dezen afgevaardigde verwacht do heer Paul in Parjjs te vinden. Volgens den oud-minister Paul werd de omverwerpiag van de regeering van Gastro daardoor gemotiveerd, dat men het noodig oordeelde, maatregelen te nemen om ieder conflict met Nederland te vermjjdeD, dat de oorzaak kon worden van een internationalen oorlog, of wel van een revolutie, omdat Nederland het protocol met Venezuela van 1894 had herroepen, waarbjj het vervoer van wa pens verboden werd en het vormen van een revolutionnair complot werd onmo- geljjk gemaakt. De tegenwoordigheid van de Nederlandsche oorlogsschepen op de kust, met het doel zich meester te maken van de kleine transportschepen met Vene- zolaansche militairen, maakte, dat de Venezolaansohe rogeoring zich in een oieeiljjke positie geplaatst zag tegenover een revolutie. Toen zgn wjj tot de over tuiging gekomen, dat het noodig was onderhandelingen aan te knoopen met Nederland, en dat de mogendheden waar mede Venezuela geschillen had, overtuigd moesten worden van zgn goede gezind heid om tot cgo vredelievende oplossing te komen. Naar aanleiding van de mededeeiing, dat dr. Paul een Nederlansch gemach tigde te Pargs verwacht, heeft de Nieuwe Ct. inlichtingen aan het departement van buitenlandsche zaken ingewonnen. De minister verklaarde aan het blad, dat het geenszins in het voornemen der regeering ligt een afgevaardigde naar Pargs te zenden en dat van znlk een zending ook nooit eenige quaestie if geweest. De beer Van Swinderen verwacht den heer Paul in Den Haag, waar hg voor nemens is de onderhandelingen over het wegruimen der nog bestaande moeiljjk- heden persoonljjk met den Venezolaan- schen gevolmachtigde te voeren. Een ander bericht meldt, dat dr. Paul zich in een gesprek met voorzichtig heid en terughoudendheid over de ware positie van president Castro uitliet. D.t is een bewjjs voor het feit, dat de jong ste revolutie geenszins de finale omver werping van alle bestaande toestanden heoft gebracht, zooals men volgens de meestal uit Amerikaansche bron komende berichten wel zou denken, zegt een Duitsch blad. >Zelfs minister Paul geeft toe, iat Gastro nog steeds de rechtmatige presi dent is, die zich wel-is-waRr mat de alge- meene stemming van het Venezolaansche volk in tegenspraak bevindt voor zgn al te persoonlgke staatkunde, maar over wiens verblgf in zgn ambt eerst na zgn terugkeer zal worden beslist. »Zoo dit geen valstrik is, dan is de toestand in Venezuela zoo, dat Gomez nog steeds vioepresident is. Dit verklaart ook het feit, dat de nieuwe regeering officieel aan de mogendheden oog geen beriobt zond van haar optreden. Toch zjj in een huishouding gekomen, die voo. hun stand op bjjzonder bescheiden voet was ingericht. Haar gemaal, de tweede zoon zjjner ouders, bekleedde te Berljjn een betrek king van brigade-officier. Aan den eonon kant een laag tracte- ment aan den anderen kant hot wreede Noblesse oblige. Feesteljjkheden aan het hof statietoiletten diners de huur der dienstboden Wat smolten de goudstukken en bankbiljetten als sneeuw voor de zon weg." Een sombere grauwe levensweg strekte zich voor het jongo paar uit. En toen had graaf Lommitz, minister van staat, getoond dat hjj een echte trouwe vriend was door hen met raad en daad bjj te staan. Er werd het jonge paar een dochter geborentot groot verdriet der ouderi stierf er een zoontje van anderhalf jaar en daarmee scheen een einde te komen aan den kinderzegen. Er verliepen jaren prins Schönau was al staf-officier toen in September de stam houder geboren werd. Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1909 | | pagina 1