N*. 152 1908
Donderdag 24 December.
95s" jaargang.
N ie u wj aars wenschen
GOESdHE
De uitgave lezer Oouraut geiohiedt lfaaadag-, Woeudog- et Vrj'dagavoad,
uitgezonderd op feeitdagen.
Pr|ï per kwartaal, in Soe« 0.79, bniten Soei, franco, /till.
Afzonderlijke nammeri S cent.
Inzending van advertantiCn söor 2 «ren op dan dagQdap
uitgaan.
COURANT.
De prjjs der gewone advertentiën ii van -5 regeli 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjj.
ilechti tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worde» va» 110 regeli i 1,bereke»d.
Bewjjsnnmmer* 5 sent.
Telefoon on in uier 23.
Directeur A. F. A. van Seters. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Hoofdredacteur W. Kerreman».
Bij dit no. behoort een bijvoegsel.
Wegens het Kerstfeest ver
schijnt er Vrijdag geen nummer
van dit blad.
in het Nieuwjaars-nummer wor
den, zooals gebruikelijk is, bij
vooruitbetaling geplaatst tegen
3 5 cent, voor hoogstens 8
regels.
Deze advertentiën zullen Don
derdag 31 Decembervóór mid
dags twaalf uur, aan ons bureau
moeten bezorgd zijn.
De Administratie.
Do blijde boodschap.
Gilter.o is zjj uitgesproken door un-
nistsr fia.mskerk ia da Twe.de Kanor.
W» ontvicg.n het baneht in den namid
dag tn hebban nog het yolganda bulle
tin kannen verspreiden
Hedenmiddag verscheen de ge
heels ministerraad in de Tweede
Kamer en heeft minister Heemskerk
mededeeliug gedaan van de zwan
gerschap der Koningin, die de twee
de helft is ingegaan.
De gezondheid der Koningin, aldus
deelde de minister mede, is uitste
kend. De voorzitter der Kamer
dankte voor deze mededeeling, die
door de leden der Kamer driewerf
luid werd toegejuicht.
De heer Troelstra verklaarde daar
na onder hevige protesten en gefluit,
dat enkele leden voor deze demon
stratie niet verantwoordelijk wil
den zjjn.
Zoo zjjn dan de gernohten, die als aan
zaebt geluid van vradiga juiching door
om laad neurieden, bevestigd van officieels
zfjd.. De gebeurtenis, waarop si*ia jaren
Nederland hoopt, zal komen, de innige
Wensch ven Wilbelmiia'e onderdanen zei
in vervnlling gaan.
Komt niet bjj de sceptisohen en on
verschilligen een stille glimlach, siddert
nV eren een huivering van blijdschap
bjj ieder, die ket teere berieht hoort
Hoe dan toch is 't mogeljjk, dat in een
oogenblik van ontroerende geestdrift als
giateren in da Kamer, teen daar do
nnebte e, phlegmatieke Hollanders in vn-
rig enthousiasme opvlogen en hun hoere's
deden schallen door de zaal, dat in eoo'n
oogenblik der socialisten leider koeltjes
getuigde, dat hg en de zgnea niet hadden
meegedaan.
Hoe akelig kil on stroef ontoegankelijk
toonde zich de heer Treelstra, maar ook
hoe verbazend onhandig. Dat een zoo
geslepen politi.us als Troelstra iets zoo
dom's kon doen om een gevoel san anti-
i mamma 01.
Als da Oudejaarsklokken luiden
Schets door J. K, B.
Kot oudo kasteeltje was grauw en ver
weerd. Het had niets majestueus of trots
in zjjn voorkomen, het kleiae torentje,
waarvan de klok al vale, vele jaren haar
item niet had doen klinken, kwam nauwe
lijks even boven de hooge toppen der
popels nitturen, verveloos waren de ko-
sjjnon e» deure» van het gebouwtje eu
de tui» was verwilderd. De hagen hadden
in lange jaren het eaoeimes niet gevoeld
en in de veetpaden tuischen de verwaar
loosde bleembedden en bet warrige hak
hout tierde welig het onkruid. De yjjver
b$ het eude gebouw was vermodderd en
vele zomers hadden de grauwe muren
geblakerd sedert de laatste der zwanen,
die eens op het spiegelende vpvervlak
dreven, eenzaam was gestorven.
Greotscb was de Binckhorst niet, het
was alleen een heel bescheiden herinne
ring aan oen ond, vergeten verleden. Wel
was er een tgd geweest, dat het onde
kasteeltje bigde menschenstemmen echode
dat in zoele zomeravonden uit de vensters
muziek klonk en helder lachen, doch er
waren niet velen meer, die zich dien
tjjd heugden.
De Binekhorst lag is de nabijheid der
groote stad, waar honderdduizenden wor
stelden en streden in immer durende
onrust den geweldigen itrpd de» levens
pathio en weerzin op te wekken tegen
zjjne partij bij allen, die Diet volmaakt
onverschillig zjjn voor de partjj der ar
beiders.
We zullen verder zwjjge» over deze
haat-kreat tusschen bljj gejuich, die mis
schim wel eenige ontstemming kan doen
ontslaan, maar die niet m staat is de
jubelende vreugde van ons volk te tem
peren.
Der Koüingin heil 1
Kerstsprookjes
Kerstsprookjes 1 Bovenaan staat Dickens
met zjjo vertellingen van Scrooge en den
geest van Marley en van de nieuwjaars-
klokken en van den bezeten man. Dan
Frits Reuter's jurelavond in paster Beh-
rends vredig huis, waar frü Pastern de
dorpskinderen onthaalt. Of van den bra
ven conrector, die aan Dürten Holce» op
kerstavond zjjn onde Manchester broek
ten geschenke gaf, omdat alleen een
»Lump" moer geeft dan hjj heeft. Of de
navolging van Diakens door Marie Corelli,
vanJo»u*h Mac Naion die door Goblin,
een boozen geest, wordt rondgevoerd,
welke omzwerving zoo'n goeden invloed
beeft op Josnah, dat hjj van een nurksch
en gierig man verandert in een aller
vriendelijkst en gul mensch.
Neg zoo vele andere zjjn er, bekende
en minder bekende en elk jaar om dezen
tjjd vermeerdert de hoeveelheid. Alle tijd
schrift on ill«strati#8 en couranten bren
gen kerstverhalen, kerstsprookjes, kerst
artikelen.
De hartstocht ier werkeljjkheid, dio
ons leven zeo dikwjjls maakt tot een
hard leven in do wereld d<*r dingen
zooals ze zjjn, mag wel eens verwisseld
worden veor een sprookje van herinnering
en verbeelding. Elke dag eischt onze
gedachten en enze daad, zoodat we maar
zelden g legenbeid bobben terug te gaan
tot den dag van gisterenKerstdag zjj
er een van terugkeeren naar oude dingen
en van luisteren naar sprookjes, die der
verbeelding liefste kinderen zjjn. Zoo
maken wjj dien dag tot een sprookje van
schoonheid en dioht «rljjkheid, die de
werkelijkheid verre te boven gaat.
Bjj het sprookje behoort de bljjda
vreedzaamheid en de lieve rust van het
gezin, want in eenzaamheid en verlaten
heid kan hst niet tieren, zoo min als bjj
drok en luidruchtig vermaak. Het treedt
niet gaarne in volle zalen, haar teedere
ooren zenden verscheurd worden door
schetterende muziek, gerinkel van glazen
en lustig gejoel. Beschroomd en fohuckter
is zjj, zooals alle sprookjes zjjn, maar
deze vooral, omdat zjj ket sprookje is
van den kerstavond.
Zjj draagt ons de herinnering aan en
geeft onze verbeelding vleugelen, opdat
we ook anderen kerstsproken zouden
hooren. In de jaren van jong, krachtig,
bloedrjjk leven doet ze ons de toekomst
zien. Het verleden is nog maar weinige
beelden rjjk. We zien dan wel even terug
naar vorige kerstavonden in andere krin
gen, maar d9 beelden zjjn neg te frisch
om de bekering der herinnering te heb
ben. Daarom geeft het sprookje ens dan
de toekomst, die altjjd mooi, licht en be-
maar slechts weinigen van die honderd
duizenden wisten van het bestaan van
het oude, grjjze gebouw.
Het lag dan oek zeer afgelegen. Langs
een eenzamen, sleeht onderhonden land
weg kwam men aan den toegang tot den
tuin, een roestig hek, dat scheef hing
in de scharnieren.
Het geheel maakte een droeven indruk
vau verlatenheid en op sombere herfst
middagen, als de wolken laag drjjven
over de wereld, in wilden angst voor de
gure windvlagen, had het onde kasteeltje
iets spookachtigs,zooals het daar levenloes
lag tusschen de hooge popels van den
verwaarloosden tuin.
Vroeger weefden zich om het slot onde
legenden, die geheimzinnig klonken als
ze in winteravonden verteld werden, doch
ook die legenden waren lang vergeten
Wie zou ze ook neg geloofd hebben f
In onzen tjjd zjjn de menschen te ver
standig, of misscbien wel te prozaïsoh
om geheimzinnige overleveringen te ge-
looven. En dan, do wondere poëzie van
onde legenden verdraagt zieh slecht met
de nabjjheid eener groote stad, waar het
leven druk en haastig is, waar de men
schen geen tjjd hebben om aandachtig
als kinderen te luisteren naar de fan
tastische verhalen, die het verleden ons
liet.
Zoo geluidloos en verinten lag de
Binckhorst in haar verwaarlooade om
geving, dat men het gebouw onbewoond
gewaand zou hebben en toch ademde er
leven binnen de grjjze muren.
De bewoner was een oud, vreemd man,
geerljjk is. Zjj, de lieve fee, geeft ons
ruim van al het goede, dat zij met zich
voert; te veel dikwjjls, want hoe bitter,
bitter ontgoochelend is vaak de werkelijk
heid. Wat bljjft er van die mooie, liehte,
begeerljjke toekomst, wat wordt er ver
vuld van die droomen, van geluk en
liefde
En als wjj oud zjjn geworden of onze
jaren klimmen het scherm gaat.
op en wjj staren op kerstavonden
van lang geleden, in een ander oord,
in een ander huis, zoo licfljjk en vredig,
dat ie herinnering er aan reeds onzen
eigen Aerstavond schoon en goed maakt.
Dan zien we nog eens allen, die ons in
de jaren onzer jeugd bljjdschap hebben
gebracht, die later ons gesteund hebben
en aangemoedigd in den levenskamp.
We zien de aangez'chten, die ons seo
dierbaar waren, totdat de oogen vochtig
worden en het in duizend schemerlicht
jes dansen gaat voor onzen blik. De
tranenbron is niet uitgedroogd, kerst
sprookje doet ze vloeien. Al wat ooit
menseheljjke verbeelding voor rein en
kostbaar schiep, wat zjj ooit voor one
opbouwde van die ideale wereld, die ons
troost voor de ellenden en gebreken der
workeljjkheid, wat zjj ooit greep van wat
door menschenhand niet werd getast, bet
onzienlijke, dat zjj uitbeeldde, het onuit-
sprekeljjke, waaraan zjj woord en klanken
gaf nu vooral kunnen wjj hst verstaan,
nu hare toonen mengen onder de woorden
die ons kerstsprook influistert.
Gemeenteraad van Gses.
Zitting van Dinsdag 22 December
's avond» S uur.
Voorzitter: de burgemeester.
Afwezig met kennisgeving de heer
Donner.
Ingekomen zjjn de volgende stukken
A. P. Neeteson bericht aanneming be
noeming onderwjjzer onderdankbetuiging.
Goedkeuring Raadsbesluiten van 24
November 1908 inzake wjjziging begroo
ting 1908
..^Goedkeuring Raadsbesluit van 24 No
vember 1908 inzake afkoop van ejjns;
Berieht Ged. Staten ontvangst veror
dening ep het brandwexen
Goedkeuring 2o suppletoir kohier van
den hoofdeljjken omslag veor 190S
alle voor kennisgeving aangenomen.
Adres van P. Schrijver, pachter van het
Raveljjn, houdende verzoek een daarop
staand gebouw te mogen verhuren voor
timmermanswerkplaats.
B. en W. stellen voor hieiop afwjj-
zend te beschikken.
Aldns wordt besloten.
Bericht Ged. Staten verhooging huur
waarde vrjje woningen der hoofden van
Bcholen voor kennisgeving aangenomen.
In behandeling komt een adres van den
heer W. J. M. Bitter, ter varkrjjging van
gemeentegrond in erfpacht.
Do bedoeling van het verzoek is ge
bruik te kunnen maken tot bebouwing
van een klein stukje van een gemeente
gang, ter grootte van enkele c.A. en
tevens toestemming te erlangen de boven
verdieping van een nieuw te bon wen
zoo vreemd ah past bjj een verweerd
kasteeltje, dat eeuwen lang de storm-en
regenvlagen en de schroeiende zen der
jaargetjjden heeft getrotseerd.
Dr. Berkveld was een geleerd man,
zeide de boer, die in de kleine hoeve
nabjj het kasteel woonde, en de bewener
dier hofstede moest het weten, want hjj
was, behalve de onde, itokdoove dienst
meid van de Binckhorst, de eenige, die
den kasteelhewoner soms wel eens sprak.
Al jaren lang was dr. Berkveld het
roestige hek niet door geweest, dat den
verwaarloosden tnin van den landweg
sfheidde. Als oen kluizenaar leefde hjj
in die romantiiehe omgeving, in het huis,
waar hjj, vóór bjjna taehtigjaar, geboren
werd en evenals de verweerde muren, de
immer zwjjgende klok in het torentje,
de hooge popels, leefde bg in herinnerin
gen verdiept. Hjj voelde zicb één met
zjjn omgeving, die bg kende, die hem
kende, die, evenals bjj: in zich droeg de
heugenis aan een gelukkiger tjjd.
Nu al vjjf-en-twintig jaar woonde dr.
Berkveld op dat vergeten plekje nabjj
de groete stad, waarvan de geluiden soms
doordrongen tot in den slottuin.
Vjjf-en-twintig jaar was het geledeD,
dat hg na lange afwezigheid, na een veel
bewogen leven vol teleurstellingen, die
zjjn gemoed hadden verbitterd, als een
oud, vernietigd man was teruggekeerd op
de Binckhorst, die hjj eens verlaten
had vol droomen van eerzucht, gedreven
door bet mateloos verlangen naar strjjd
en worsteling en overwinning.
Vol idealen had hjj eens het kasteeltje
perceel te mogen boawen over dien gang.
B. en W. stellen voor het verzoek in
te willigen, doek jaarljjks te heffen,
voor het erfpachtareeht f 5 on voor het
recht van overbouw f 10. De financieels
commissie acht deze sommen te koog
en sielt voor de te heffen rechton te be
palen op f 1.50 en f 5.
De heer Temperman zet uiteen de mee-
niug der fiianeieele commissie, die meent
dat een recht van f 1,50 per jaar voer
het erfpacht voldoende is in verband
met wat bjj andere gelegenheden gevraagd
wordt als erfpachtsrecht. Bovendien zal
door het afstaan van dat stukje groud
de straat verfraaid worden.
Eveneens weid het door de commissie
wenscheijjk geacht, z~oalsook de heer
Pilaar uiteenzet, dat de grond niet voor
onbepaalden tjjd werd in erfpacht ge
geven, doch werd verkocht aan den heer
Bitter.
De heer Dekker sluit zich bierbjj aan
en vindt de door B. en W. gevraagde
som v»d f5 per jaar te hoog.
De heer Hollmann vraagt, of de brand
gang door hot afstaan van den grond
niet te klein wordt.
De voorzitter deelt mede, dat B. en W.
de prjjsbepaling geheel aan den Raad
overlaten. Wel hebben B. en W. bezwaar
tegen verkooop, niet tegen eeuwigdurende
erfpacht. Ten opzichte van den brandgang
zjjn er geen bezwarendeze wordt niet
te Dauw.
Do heer v. d. Bout zet nog uiteen, dat
de gemeente van baar uitgezet geld min
der ontvangt dan een particulier, zoodat
het altjjd beter bljjft den grond in een wig-
durende erfpacht te geven.
In stemming wordt daarna gebracht
het voorstel om overbouw te vergnnnen
tegen f5 janrljjks.
Dit wordt met algemoene stemmen aan
genomen.
Het voorstel om het recht van erf
pacht te geven tegen f10 wordt ver
worpen met 75 stemmen.
(Vóór de heereu v. d. Bout, Hamer,
v. Sohmidt, Kakebeeke en Risch).
Het voorstel am de erfpacht te ver-
leenen tegen f 1,50 (voorstel financieele
commissie) wordt aangenomen met 84
stemmen. (Tegen de heeren v. d. Bout,
Hamer, v. Schmidt en Risch).
Aan de orde is een adres van de wed.
P. de Jongh, verzoek houdende om aan-
wjjzing van peil voor een te bouwen
woonhuis aan den Stationsweg, waarbjj
tevens gevraagd wordt om achter de
ïooiljjnen to mogon bouwen.
Do zaak is, dat het terrein, waarop
men wil bouwen, gekocht is onder voor
waarde, dat daarop niet anders tal worden
gebouwd dan eenigo meters meer naar
achteren dan de aan het terrein grenzende
huizen staan.
B. en W. stellen voor te bepalen, dat
gebouwd zal megen worden achter, doch
zoo dicht mogeljjk bjj de roeiljjn.
Aldus wordt beBloten.
Ingekomen is een adres van H. v.
Sprang, houdende verzoek om te mogen
bouwen op een terrein aan den West
singel en aanwjjzing van peil voor aldaar
te plaatsen huizen.
verlaten, als een overwonnene was hij er
terug gekeerd om er te sterven. Docb
de Dood had hem vergaten en was steeds
het eenzame plekje voorbjj gegaan en
nu nog sleepte de oude man er zjjn triest
bestaan voort, verdiept in herinneringen.
En van heel veel van die herinnerin
gen wist ook het oude huis. In de lange,
donkere gangen, de groote kamers fluis
terden den nog krachtigen grjjsaard
Btemmen van het verleden en in de
berfstnaohten, als over de wjjde weide-
vlaktsn de wilde stormen aangierden,
schenen de popels te spreken van alles
wat eens geweest was, van gelnk en hoop
en van den zonnigen tjjd der jeugd.
Zjjn jeugd, hoe zich de oude dr. Berk
veld die nog herinnerde 1
Zjjn vader was een stil- tevreden man
geweest, die slechtB één hartstocht had
zjjn boekeD, waarin hjj van 's morgens
vroeg tot 's avonds laat snuffelde en
speurde, alleen afgewisseld door de uren
dat hg zjjn zoon les gaf, want eerst laat
was dr. Berkveld naar school gegaan. I
Een lalige tjjd was dat geweest, doch [j
de heerljjkste oogonblikkon waren als
hij soms ongemerkt de trap kon «pklim-
men van het terentje, tot boven, waar de ij
groote klok hing, de klok, die toen nog
vaak zjjn krachtige tonen ver in het rond
deed klinken.
De toren wss voor den knaap verboden
terrein, dooh juist daarom had hjj zulk
een geheimzinnige bekoring voor hem.
De trap ging in kleine wentelingen
omhoog en schemerduister was er tus
schen de kil-voohtig aanvoelende muren,
De bedoeling van adressant is op een
terrein achter reeds bestaande buizen
aan den Westsingel, een terrein, dat niet
aan de openbare straat is gelegen, te
mogen bon wen twee huizen. Er zon dan
door H. v. Sprang een straatje worden
gelegd, ter breedte van 1.501.70 M.,
van den Westsingel naar de te bouwen
huizen.
B. en W. stellen voor afwijzend op
dit verzoek te beschikken.
Aldus wordt zonder hoofdeljjke stem
ming besloten.
Aan de orde is nu een adres van
J. HeinBdjjk, houdende verzoek om op
een terreiD aan don Westwal achter de
vastgestolde rooiljjn te mogen bonwen.
B. en W. adviseeren goedgunstig.
Dienovereenkomstig wordt s. h s.
besloten.
Behandeld worden eenige aanvragen
om afschrjjving van belastingen.
Goedgekeurd wordt een wjjziging der
gemeente-begrooting voor 1909.
lnged:ond wordt een voorstel tot wjj
ziging der verordining op de tappergen.
Een dei voorgestelde wjjzigingen strekt
tot schrapping van art. 2, daar dit be
palingen bevat, die ook in de drankwet
voorkomen en in de verordening dus
overbodig zjjn.
Een andere wjjziging boudt verband
met de opvatting van den tegen woordigen
minister van justitie betr» ff»nde de drank
wet. Volgens deze opvatting is het slui
tingsuur niet van kracht voor gelegen
heden, waar verlof is voor logés en waar
alleen aan logés dranken worden verkoeht.
De wgzigingen worden h. s. goed
gekeurd.
Daarna hebben plaats de gewoDe jaarlgk-
sche benoemingen van leden in verschil
lende •ommissiën en bestaren wegens
periodieke aftreding
Financieele commissie. De aftredenden,
de heeren W. Temperman, I. D. Fransen
v. d. Putte en Joh. Pilaar, worden her
kozen.
Gaseommissie. De aftredenden, de hen-
ren D. D. v. d. Bout, W. Temperman en
J. F. v. d. Leeuw worden herkozen.
Commissie voor de strafverordeningen.
De aftredenden de heeren Joh. Pilaar,
Jhr. W. E. von Sohmidt anf AUenstadt,
worden herkozen.
Aanslag-commissie voor den hoofde
ljjken omslag. De aftredenden, de heeren
J. Donner, W. Temperman en P. J. van
de Ven, worden herkozen.
Reclame-commissie veor den hoofde
ljjken omslag. De aftredenden, de heeren
J. Z. Risch, W. Kakebeeke en J. H. C.
Hollmann, worden herkozen.
Commissie van Toezicht op het Mid
delbaar Onderwgs. Aftredende de heer
J. A. van Heel, die niet meer in atn-
merking wenscht te komen.
Aanbevolen worden de heeren dr. J.
de Rugter de Wildt en mr. J. H. M.
Stieger.
Na eenige stemmingen, waarbjj èn de
heer Stieger èn de heer de Wildt- zes
stemmen krjjgen, wordt bjj loting aange
wezen dr. J. C de Rnjjter de Wildt.
doch boven, daar was het licht en door
de vensteropeningen kon je heel ver zien
over weiden en bosschen en sloten en
vaarten, en daarginds in het westen was
de stad, de groote stad heel ver weg toen
nog, met daken en torens en schoor-
steenen. Die stad, dat was het land van
zjjn wenschen en droomen en in zjjn
jongensbrein hadden aich de stoutste ge
dachten gevormd over de schoonheid,
dien zjj in zich moest bergen. Daar waren
groote huizen in lange rjjen, en winkels
en machtige kerken
Later bad hij er school gegaan en hg
herinnerde zich zjjn wilde jongensspelen
en ook de plechtige stilte, die hem steeds
trof als hg van de drukke stad 's avonds
terugkeerde in het ouderljjk huis.
Zoo had hg jaren geleefd met zjjn
vader. Zijn moeder had hg nooit anders
gekend dan van het groote portret, dat
in de bibliotheek den wand sierde. In
dien tjjd behoorde bjj de Binckhorst nog
heel veel van het land in bet rond en
de kasteelbewoner leefde er als een middel-
eeuwsch slotheer.
Do zomer Zondagen, als de hemel blauw
was en de zon straalde, waren de heer
ljjkste dagen van alle. Dan kwam er
meestal bezoek, kennissen, familie, en
giügen vrooljjko stemmen dooi heel het
huis en den anders zoo stillen tuin en
's middags om twaalf uur en 's avonds
om zes ïniddo de groote klok boven in
den toren.
Zoo was de jongenstjjd van den ouden
dr. Berkveld voerbjj gegaan.
(Wordt vervolgd.)
