N\ 146 1908.
Donderdag 10 December,
a FlïïIlhS^Oi
Een Kerstavand in het Circus.
Pravincienieuws.
(iOESCHE
Do uitgave dezer Oonramt geschiedt Maandag-, Woensdag- 6H Frjjdagavoid,
uitgezonderd op feestdagen.
?rjjs per kwartaal, in Goes f 0,75, buiten Goes, franco, lvIS,
Afzonderlijke nommeri coat.
Imendliig vans advac**M«iin v6op uran op dsn dander
uityova.
COURANT.
De prjjs der gewone advertenfciön is van I -5 regel» 50 cent, eiken regel meer 10 et*
Bï directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prij.
ilechti t w o e m a a I berekend.
Geboorte-, hnweljjki- e» doodberichte* en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worde* va* 110 regelt i 1,berekend.
Bewijinnmmere^5f£cent.
telefoonnummer 22.
Directeur A. F. A. van Setbrs. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Hoofdredacteur W. Kebremans.
Zij die zich met 1 Januari a.s.
op dit blad abonneeren, ontvan
gen de tot dien datum verschij
nende nummers gratis.
S e j t a a i a n sü.
EEN GEWICHTIG! DAG.
Maandag a.i. ii »od hoogst gewichtige
dig in da geschiedenis van het Turksche
rjjk. Dan toah komt hot pas gekozen
pariamant bjjeen, waardoor het volk
mcdeztggiagiichap verkrjjgt in hat lands
bestuur.
Wat of hat jeugdige pariamant het
land aal brangan F Niamand, die het kan
voorspellen. Ook walka (east de nieuwe
volksvertegenwoordiging zal bezielen is
neg niet na ta gaan.
Het parlementaire laren in Turkjje is
nog niet ontwikkeld, dus kan ar nog
moeieljjk sprake zjjn van staatkundige
partjjen in dan zin zooals andere volken
met, rjjper parlementaire ervaring die
kennen. Gedurende de verkiezingen waj
er dan ook nog geen strjjd tusBcheu
eenserratieven en voeruitstrevonden in
verschillende schakearing, doch ging het
tmsichen muzelmannen en christenen,
tusichen Turken en Grieken.
Als dat nu maar geen taeken is, dat
haal het parlementaire leven zal ontaarden
in twisten tusschen de verschillende na-
tienaliteiten en godsdiensten.
De apaning van het parlement zal met
groote plechtigheid geschieden door den
sultan in hoogBt eigen persoon, 99
saluutsehotan zullen de groote gebeurte-
lis begroeten en heel het land zal dien
dag feestvieren.
Er breekt nu een nieuw tydperk voor
Turkjje aan, een tjjdperk waarin het
voor eigen entwikkeling rist en vrede
in do eerste plaats behoaft.
De regeering heeft dit ingesien en
toont zich uiterst vredelievend. Aan
haar cal dan ook de schuld niet zjjn als
tooh de
Oorlogsvlam
binnenkort nog mocht oplaaien over den
Balkan.
Het sehjjnt echter, dat Rusland een
een bepaald scherpe houding zal gaau
aanarmen tegen Oostenrjjk-Hongarije, dat
door zjjn amexatie van Boiniö en Herze
govina al de onrust der laatste weken
veroorzaakt heeft en nu niet meer terug
kan op den eenmaal ingeslagen weg.
ttnnenland.
Cmstr0. De Parjjsche correspondent
van d» N. R. Ct. beeft aan het Franscho
ministerie van Buitenlandiehe Zaken
gevraagd wat de regeering tegen Castro
doen zal. Men antwoordde hem
Gaen enkele mededeeling is gedaan
omtrent de beslissing der regeering.
Alles wat hieromtrent thans als definitief
gepubliceerd kan worden is fantasie. Men
weet niet, waar Castro ontschepen zal,
men weet niet in hoeverre zjjn ziekte zeer
ernstig ii, men weet niet met welke be-
doeliBg hjj komt. De Fransche regeering
zou voorbarig en mogeljjk belachelijk zjjri,
indien sjj eenige definitieve beslissing
openbaar maakte. Zjj heeft verschillende
mogelijkheden onder de oogen gezien.
Zjj waeht op berioht. Het eenige, wat
te seggen valt, is dat zjj het nauw zal
Uit bet Duitseb van Signer Saltarino
deor Den# Bele.
De Zeidag kwam, het publiek bleef
weg. Het dooide, en daarom bleven do
bewoners van Lebstad thuis. De kunst-
rjjderstreep was bet werkeljjk niet waard,
dat imea zich op den verren doorweekten
weg natte voeten baalde.
Wjj waren reeds in trioot en wachtten
op het begin der voorstelling. De uit
■ei perienen bestaande itedeljjke muziek
kapel bad reeds een half dozjjn walsen
gespeeld, maar het teeken tot beginnen
werd nog steeds niet gegeven. En daar
binnen tochtte het afschuwelijk. De meis
jes hadden oude mantels omgeslagen - n
zaten bevend van kou op de voerkisten,
terwjjl de kinderen, der familie Fardtdl
en Martel, tusichen de paarden liepen,
wier warmteuit8traling hen eenigiziss
tegen de koude Decemberlucht beschutte.
Ik leunde tegen mjjn >Kohejjlan" voor
de portière, want ik had het eerste
nummer.
En zooals ik daar die hongerige en
kalf bevroren kuntenaarikinderen om mjj
nemon mot ^Frankrpk's grieven en waar
digheid. Om koit to gaan, de houding
van Frankrjjk zal in overeenstemming
zjjn met Frankrjjk's waardigheid en
belangen, met inachtneming van de
eisehon Scr menscheljjkheid.
Dezelfde correspondent te Parjjs seint
later
Te middernacht waren te Parjjs nog
geen berichten ontvangen uit Santander
men maakt er uit op, dat de Guadeloupe
vertraging heeft ondervonden. Eenige
tegenstrijdige geruchten omtrent de
houding der Fransche regeering doen
hedenavond hier de ronde. Gjj kunt u
met zekerheid houden aan de verklaringen
waartoe men mjj heden aan Buitenland-
sehe zaken machtigde.
SUttn-laSMrul.
TWEEDE KAMER.
Oek dit jaar is het debat over het
Lager Ondeiwjjs weer zeer uitvoerig ge
weest zoo uitvoerig dat we heel beknopt
moeten zijn met de samenvatting der
redevoeringen.
Het neutraliteitsbegrip wankelt tus-
sehen relatief en absoluut. Dr. Bos wenscht
de everheidsschool voor een ieder, van
welke richting ook, toegankeljjk, waar
zjj zich bevindemet hem is de heer
Roodhuyzen het eens daarentegen staan
de heeren Goeman Borgesius en RoeBsingh
veeleer een stelsel van relatieve neutrali
teit, aanpassing aan de geestesrichting
van de ouders in een bepaalde streek,
voor en wensohen zjj den kinderen een
blik in de godsdienstige geschiedenis
niet te onthouden. Eon stroven open
baart zich buitendien, om minder getrouw
dan tot dasvor de openbare school voor
te staan dr. Bos volgt do door hem in
»Velk8onderwjjs1'aangeg®v#n lijn en dringt
aan op hjjsondore neutraio scholen, model
inrichtingen voor onderricht. Niet, geljjk
de heer Troelstra den afgevaardigde toe
dichtte, ten einde do kindereü aan den
invloed van socialistische onderwjjzers to
onttrokken, maar om de neutraliteit niot
slechts in haar negatieve beteekenis to
huldigen, doch ook haar zedeijjko strek
king volkomen te doen gelden. Mode om
in streken, waar de openbare school door
partjjdige Gemeenteraden wordt ver
nietigd, tegen znlk drjjven een tegen
wicht te vork rjjgen.
Een hoofdpunt maakte mr. Borgesius
van de zedeljjke vorming van hot kind
door de onderwjjzers. Te langen tjjd heeft
men verzuimd op deze gewichtige aan
gelegenheid acht te slaan. Eon drietal
maatregelen deed de spreker aan de hand
om in dis richting iets te bereiken.
Da Minister van Binnonlandsohe Zaken
eindigde zjjn rede met den wensoh, dat
hjj niet te veel zou hebben beloofd. Wat
dat betreft, ken hjj gerust zjjn. Zjjn
Excellentie had absoluut nietB toegezegd.
Zelden lazen we een rede, waarin
minder h§U7»st werd geboden. »Do toe
komst zal het leeren", ziedaar liet stereo
type antwoord van don bowindsman. Wat
de Regeering deikt te ondernemen werd
niet gezegdhet rapport der ineen-
schakelingscommisBie kan tegen de helft
van 't volgend jaar tegemoet gezien wor
den, maar is het wachten wel daarop
gericht F
Het vorig jaar had de Minister Rink
op zjjn begrooting een post gebracht van
f5150 voor subsidie aen openbare lees-
heen zag, in bonte kleeroD, die bleek»,
vreemdsoortige schoonheden, ieder oogen-
blik bereid, een gedwongen, tot het vak be-
hoorend lachje te verteonon, terwjjl zich
de tranen nauwelijks laten terugdringen,
besefte ik zoo ten volle de nameleoze
ellende der komedianten, wier ganscho
leven éen strjjd om het bestaan is, éen
veortdureide kamp om het dageljjksch
brood.
Heden beschikt ten directeur over
duizenden, morgen weet hjj niet hoe het
voer der paarden te betalen.
Do rjjderes in de schoenheid der jeugd
hoe wordt zg gevierd, toegejuicht 1 Eén
enkele misstap, eéa val en een lang
ziekbed, nood en ellende zjjn haar deel.
Het verscbjjnen van den directour
wekte mjj uit mjju gepeins. Hjj was reeds
lang in clown-eostuum en keek reeds een
half uur door een reet van de ingangs
deur op het portaal waar madame Bollini
aan de kal zat. Hjj liet de armen slap
langs het lichaam haDgen, en moe en
treurig, viel hjj als vernietigd op eon
witgeverfden acrobaten-stoel. Zjjn wangen
waren zelfs onder hun blanketsel doods
bleek geworden en groote tranen liepen
over het dikgosmeerde rood.
De drie meisjes Bprongen van de voer-
kist toen zjj hun vader zoo ellendig en
bedroefd zagen. Met vleiende troost-
zalen. Daartegen heeft de reehterzjjde
toen protest a&ngeteekend, zjj achtte de
gemeente, niet het Rjjk, aangewezen deze
instellingen t sltunonvreesde voor do
gelegeaheid van ongewenschte lectuur en
bevoordeeling van éen enkele geestes
richting. Hetzelfde gevoelen, dat den
Roomscken Index deed ontstaan, gaf allen
loden der christelijke partgen het stegen1'
in len mond. De linkerzjjde stemde als
een man voor, 't was als de strjjd tusschen
de vrienden van volksverlichting en vjj-
anden daarvan.
Op deze jongste begrooting is ook geen
geld voor hst doel uitgetrokken en de
heer Schaper had oen amendement inge
diend, ten einde den post ongewjjzigd te
herstellen.
Minister Heemskerk zei, dat 't zoo
moeiljjk was het geld goed te verdeelen,
zoodra hjj een goeden maatstaf zou ge
vonden hebben zou hjj de begrooting bjj
suppletoiro begrooting voorstellen. De
heer Schaper trok toen zijn amende
ment in.
Als de minister nu raaar zjjn maatstaf,f
kan vinden, 't Is zoo jjseJjjk moeiljjk.
Stadsnieuws.
GOUDM UILTJE,
Door kinderen voor kinderen, in de
beteekenis van ten bate van kinderen, was
de uitvoering, die gisteren honderden
mensehen getrokken had naar de socitfteit
V. O. V. Dichte rjjen vulden de zaal en
er is wei geen plaatsje onbezet gebleven.
Het was er zoo vol, dat de plaatsen zelfs
buitengewoon klein waren geworden, zoo
nauw aat men opeen gepakt.
Laten we hopen, dat ook bjj de twesde
uitvoering, Donderdagavond, weder velea
zullen komen. Eigenljjk twjjfolen we daar
niet aam en hut zou ois niets verwonderen,
als velen, die er gisteren waren, oek
Dondordagavond weder in de zaal zullen
zjjn, want do uitvoering was een succes.
Reeds het eerste nummer "an het pro
gramma, een komisch duet, dat niet heel
komisch, maar wel aardig was, wekte
veel applaus en de miciatunrtjos van
Catharina v.Rennes ontlokten zulke toejui
chingen, dat eon herhaling niet misplaatst
zou zjjn geweest. Allerliefst zongen de
meisjes achter de schermen en allerliefst
ook waren de snoezig gekleeds meisjes en
het grappige joDgentje met zjjn boogen
hoed, die de liedjes als het ware illus
treerden.
Het hoofdnummer van den avond echter
was »Goudmuiltje", een kinderzaügspel
van M. A. Brandts Buys Jr. De keuze van
deze operette was al bjjzonder te prjj-
zen ze steekt n. 1. buitengewoon gUDstig
af bjj de moeste andere kinderoperetten.
De muziek is over het algemeen vloeiend
en good voor de kinderstemmen ge
schreven.
Buitengewoon aardig was de vertolking
en van de aankleeding was heel veel
werk gemaakt. Smaakvol was de kleeding
van engelen en dwergen en elfen en
heksen en heel zuiver werd er gezongen.
Vocaal muntte vooral de elfenkoningin
uit, al was ae een weinig heescb, docb
ook do anderen, de heksenkomDgin en
het arme vordwaalde, maar gelukkig ge
redde Goudmuiltje, waren allerliefst en
zongen hun partgen uitstekend.
Natuurlijk was er ook een prins, die
het arme prinsesje in de uren van be
proeving bijstond en we zouden ons moei-
woorden, beproefden zjj den ouden man
op te beuren, maar hg bleaf onverschillig,
geheel verslagen.
»Het is gedaan met onB, gedaan11, steunde
hij, >het sehjjnt wel alsof de hel tegen
ons samenspant. Zelfs op een Zondag,
niet zooveel ontvangsten, om de mu
ziek te kunnen betalen. Wat zulleD we
beginnen, wat moet er van ons worden F'1
En de arme artist leunde met het hoofd
in de handen, en weende bitter. De
meisjes vleiden zich troostend tegen hem
nan, en weonden eveneens en do families
Tardell en Martell konden ook niot voel
beters doen. Toen madame Bellini dichter
bjj kwam, en dit schouwspel zag, liet zg
van schrik de werkelijk al lichte kas
vallen, en was ook diep bedroefd. Al
mjjn troostwoorden waren nutteloos
de familie Bellini bsd alle hoop verloren.
Maar neen Eén familielid, Emeline,
behield nog moed. Door hare tranen heen
lachend, zeide zg »moed, papa, moed
wjj bouden bet nog wel uit tot aan de
feestdagen en dan moeten wjj wel goede
zaken makon. Ik heb hier nog een kleine
gouden broche en Signor Balfarino heeft
nog eon juweelen speld g|j geeft ze
mg wel, nietwaar kameraad F Dat ver
paridon wjj morgen en voer 't geld koopen
we hooi. En wjj, wel wjj zullen wel op
de eon of andere wjjB aan den kost komen.
Igk een volmaakter sprookjesprins kun
nen denken. Fier kwam hg op in zjjn
fiuweelen costuum, vrjjmoedig zong hg'
zjjn zangnummers en moidig trok hg
zgn dagen om Goudmuiitjo te besehermen
toen de heksen kwamen. Ja, dat hjj het
toeD niet kon winnen van die gevearljjke
wezens, die hem en het prinsesje wilden
ontvoeren, wav zgn schuld niet. Zelfs een
sprookjesprins is niet bestand tegen een
hoele zwerm heksen.
Doch de engelen brachten redding en
de elfen juichten en de boksen moesten
vluchten.
Zoo eindigde alles in bljjdschap en jubel
en het gordjjn viel, doch het publiek
wilde niet heengaan en klapte en klapte,
•n bot gordjjn moost weer op, meerdere
malcD, en elfen en heksen en prins en
prinsesje bogen en dankten voor hot ap
plaus en in de zaal riep men »bis 1 bis 1"
Doch aan dat geroep word geen gevolg
gegeven. Natuurljjk niet. Wie het weer
wil zien, kan immers Donderdag nog
eens gaan en er is nooit geld genoeg
voor het goede doel, waarvoor de uit
voeringen worden gegeven.
Maar nu nog iets. De operette is inge
studeerd, alles wat noodig was is aange
schaft, zou man dezelfde operette nu nog
niet eens kunnen geven voor kinderen,
b. v. op het kinderfeest voor de onver
mogen e kinderen, te wier voordeele men
ook gisteren gewerkt heeft F
Bioscope- voorstillin g.
Het Heilsleger begrjjpt het volk, weet
wat het volk aantrekt en boeit en dit is
de reden, dat deze instelling steeds op
belangstelling kan rekenen bjj alles wat
zo onderneemt.
Ook Maandagavond was hot zaaltje van
het Heilsleger weder flink bezet meteen
aandachtig publiek, dat gedeelteljjk alleen
gekomen was voor de bicscupe,di6 lovende
beelden vertoonde, enkele betrekking
hebbeide op den arbeid van het Heils
leger, andore weer gewone voorstellingen
gevende van voorvallen uit hot leven
of van boeiende gebeurtenissen, doch de
meeste dienden tevens om op tactvolle
wjjze propaganda te maken voor het
Leger.
Ook waren er stille, gekleurde beeldon,
waarbjj een verhaal werd voorgelezen of
waarbij de zangbrigade «eer mooi meer
stemmige liederen zong.
Het publiek luisterde zwijgend en
toonde zich zeer ingenomen met hetgeen
het te hooren en te zien kreeg.
Geslaagd.
Oazo oud-stadgenoot, de heer A. W.
Muloek Houwer, is aan de universiteit
te Amsterdam geslaagd voor hot le ge
deelte arts-exsmen.
De Wognummers.
FTognum is een klein Noord-Hol-
iandsch dorp van nog geen 1800 zielen,
dat tot voor enkele jaren, de meeste
Nederlandera nauwelghs van naam kenden
en dat nu zich verheugt in een zekere
vermaardheid en weldra ook over de
grenzon van ens land naam zal hebbeD.
Hot zal ongeveer zes jrar geleden zgn,
dat plotseling een groepje Wognummers
de algemeene aandacht trok. In den Haag
werd een zangwedstrjjd gehouden, waar
aan de beste vereenigingen van ons land
deelnamen.
Milddadige harten zgn er in Lebstad toch
zeker ook wel. En nu de Irauen weg,
de hoofdei hoog, na winterstorm velgt
voorjaars-zonneschjjn, en dan geluk, ge
luk gjj kunstenaars 1"
De speld was een aandenken van mjjn
moedernog nooit had ik mg van haar
gescheiden. Nu echter rukte ik ze uit
mjjn blouse en gaf ze aan het meisje.
»Gjj zjjt een goed kind, Emeline11,
antwoordde de directeur, »de Hemel gevo
gjj geljjk hebt. Het spjjt mjj voor
u, lieve collega's, dat gjj dezen winter
Miets verdientmaar gjj vindt wel spoedig
een andor engagement, terwjjl men 'mjj
het beetje wegnemen zal, dat wjj door
jareolangen eerljjken arbeid hebben ver
diend. Wjj zgn bankroet wjj kunnen
gaan bedelen
»Toch niet, papa, dan hebt ge uwe
dochters nogwjj zullen voor u zorgen,
en gjj zult neoit gebrek hebben", riep
de jongste.
Engagement krjjgen Bellini's mooio
dochters altjjd, dus meed gehouden, papa,
moed 1 Spoedig wordt het wel beter.
En het evermoedige ding wierp den ouden
mantel, die tot nu toe haar slanke buig
zame gestalte omhulde, van zich draaide
eenige pirouetten, zat in 't volgend oogen-
blik op mjjn Arabier en »he-eh Ka-
heidone 1" nam als een wer-
Op een der avonden van dien wedstrgd
zag het publiek in do groote zaal van het
Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen,
die ruim 2000 toeschouwers kan bevatten,
een groepje op het tooneol komon, waar
van de meeste dsmes-leden hit Noerd-
Hollandsch boerinnscosluum droegen.
Wat was dat Moest deze vereeniging
mededingen met do allerbeste vereeni
gingen van ons land Doch toen het
eerste lied was gezongeD,keken de toehoor
ders elkander verwonderd aan, want wat
zg gehoord hadden was zoo buitengewoon,
dat men niet kon gelooveD, dat een ver
eeniging uit een klein dorp dit ten ge-
hoore had gebracht.
Het resultaat was, dat de Wognumsche
zangvereeniging »Jacob Kwast" met een
der beste, we meenen den eersten, prijzen
ging strgken.
Ea sinds dien tjjd il deze vereeniging,
bestaande uit eenvoudige boeren en
boerinnen, in verschillende groote plaat
sen van oqb land horhaaldeljjk met het
grootste succes opgetreden en binnenkort
gaat ze zelfs te Berljjn een viertal uit
voeringen geven.
Dinsdag den 12en Januari zullen ook
de bewoners van Goes en omstreken in
de gelegenheid worden gesteid de Wog
nummers te hooren. Dan komt n.l. de
Wognumsche zangvereeniging 's middags
een uitvoering geven in >d» Prins van
Oranje".
Hot is zeker overbodig ieder aan te
Bporen deze eenvoudige menschen, die
zoo schoon zingen, te gaan hooren.
't-Keep Hendpikekindspen, Door
eenigo leden der Nod. Herv. Kerk is bjj
den kerkeraad een bezwaarschrift inge
diend, tegen de laatst gehouden stem
ming, waarbg dhr M. Vermeule tet
oudeiling werd herkozen. Ganoomde
kerkeraad hooft het geopperde bezwaar
geldig bevonden en een nieuwe stemming
uitgeschreven. Deze is gehouden op
Woensdagavond en had als uitslag dat
dhr. M. Vermen!c, van de 88 uitgebrachte
stammen, er 23 op zich verzamelde en
dus thans met groote meerderheid word
gekozen.
Bjj eerste stemming moet een fout ge
maakt zgn bjj het stom-opnemen.
HcSr.kenizend. Met het oog op den
verderen afstand, tengevolgo van het ver
plaatsen van het hulppostkaatoor alhior,
hebben enkele ingezetenon uit het buurt
schap waar vroeger bet hulpkantoor was
gevestigd, een verzoek bjj de postadmini
stratie iagediend tot het verkrijgen van
een brievenbus.
Nisse» Tot voorzitter der afd. Nisse
van de vereeniging tot verplegen van
Zeeuwsche krankzinnigen is in de plaats
van ds. A. F. C. Pont, die voor een oven-
tueele herbenoeming niet meer in aan
merking wilde komen, de heer H. Dane
gekozen-
Bjj de op Dinsdagavond gehouden
stemming zgn tot ouderling en diaken
Qer Ned. Herv. gemeente do heeren H.
Dane en Joh. Jansen herkozen voorts
werden door uitbreiding van het aantal
kerkeraadsleden de heeren L. de Bla°jj en
A. v. d. Poest Clement resp. tot ouderling
en diaken gekozen.
Hoedeken«kerke* Ds. E. Kuijlman
alhier >8 bij koniDkljjk besluit benoemd
velwind in één prochtigen sprong, de
afstand tot aan de manége. Nu was de
ban, die tot nu toe op het gezelschap
rustte, verbroken. Al de kunstenaats, de
kinderen vooraan, sprongen in de macége.
»He-eh Hoplah Holé I" en zelfs
probeerde papa Bellini een flip-flap, tot
dat iedereen juichte en lachte. De muzi
kanten echter, keken verwonderd naar de
kunstrjjders, die geheel onder elkaar bjj
afweiigheid van publiek da weiöige
bezoekers hadden uit verveling hunno
plaatsen verlaten eene voorstelling
begonnen.
Lichtzinnig kunstenaarsvolk 1
's Nachts had het hard gevroren. De
wegen, die dan vorigen avond bjjnu on
begaanbaar waren, waren nu hard, en
deze, naar omstandigheden goede weers
verandering werd door de inwoners van
Lebstad waargenomen, om in de hoofd
stad de laatste inkoopen voer KerBtmis
te doen. Geen wonder dat de kleine
wachtkamer van hot primitieve station
reeds 's morgens voor 't vertrek van deri
sneltrein naar K. geheel vol was en vele
monschen, in warme winterkleeren ge
huld, ongeduldig op het perron been en
weer liepen. Sommigen wilden naar K.,
anderen verwachtten familieleden.
Wordt vervolgd.J