IV. 142 1908.
Dmsthii? i December.
95s,e jaargang,
*5
c^^T
E^iVri
De uitgave ir.zer Oonrait geichiedt Maandag-, Wocaidag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op foostdagou.
.'nja .wavtaai, in Goes f S, buiten Goes, franco, 5^5.-
Arzoaderigkc ao..auaais 3 coat.
Inawndirag ir««s ?éop 2 4a?*©sn age d<ars «g£s<g if©?
jsitgaw».
Oft prjjK der gewone advortont-iën ik van ï-5 regels 50 cent, alken regel meer \0 ri..
Bjj directe opgaaf van driemaal plar.tsing derzelfdo advertentie wordt de nr:
«lechti tweemaal berekend,
Geboorte-, haweljjka- on doodberichte* en de daarop betrekking b^l-beud*
dankbetuigingen wordan vaa 1regels i 1,— burek^n
Bewijsnummer* 5 cent.
Telefoonnummer 22.
Directeur A. F. A. van Shtkbs. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Öoesche Courant". Hoofdredacteur W. Kerremans.
Zij die zich met 1 Januari a.s.
op dit blad abouneeren, ontvan
gen de tot dien datum verschij
nende nummers gratis.
Amerika en Japan.
Onverwacht na de hevige spanning, dio
botrokkoljjk korten tjjd geleden nog tus-
schon Japan en de Vereenigde Stalen van
Noord-Amerika heersebte, komt het
bericht, dat de beide rjjken een overeen
komst van verreikende strekking hebben
gesloten, gobaseord op hit donkbeeld van
aanmoediging en verdediging van een
vrjje vreedzame ontwikkeiing der handels
betrekkingen in don Stillen Oceaan De
overeenkomst bevat wederzjjdsche verze
keringen, dat men elkande rs territoria»]
bezit zal eerbiedigen en ook oen weder-
zjjdscheo waarborg, dat men do iopen
deur" en de integriteit van China zal
handhaven. Allo landen zullen daar ge
lijke handels- en industrieelo voordooien
genieten, indien er iets gebeurt, dat h^t
status quo, zooals bet in het Verdrag om
schreven is, bedreigt, dan zullen de beide
contracteeronde partjjon olkander met
haar voornemens aangaande de te riemen
maatregelen, die haar nuttig zullen scbjj-
nen, in kennis stelleD.
Dit bericht wordt in geheel de wereld
zeer gunstig ontvangen. Men ziet daarin
een vorderen, en grocteieu waarborg voor
den vrede on voor het behoud van doe
tegonwoordigen toestand, benevens eeD
nieuwe verstorking van het principe der
•open deur".
Vooral ook met het oog op mogelijke
gebeurtenissen in China, wr.ar niet ieder
een even ingenomen is met den nieuwen
troonopvolger, is deze JapaDSch-Ameri-
kaanscbe overeenkomst vau zeor veel
beteekenis.
Hot verdrag doet het laatste spoor van
de gespannen verhouding, die tusscheti
Amerika en Japan geheerseht heep, ver
dwijnen on is een nieuwe waarborg voor
don vrtde in het Verre Oosten.
In ons werelddeel bljjffc de
Balkan-crisis
nog steeds een gevaar voor de rust van
Europa. Servië en Montenegro komen niet
tot rnst cn gaan voort een hoftigen toon
aan te si aan en boogo eischen te stollen.
In sommige kriDgen vreest men, dat Rus
land met kracht zich aan de zijde dier
V FP.füLL
Een vliegende lente.
Uit het leven van een loslcopend
vr|jgezel.
M|jn tante begon in den winkel van
de firma wed. B. Faberjj de Jonge eerst
het speelgoed te bezichtigen.
Welk een buitengewo? e collectie is
daar te zien. Een winkelier io speelgoed
zou tegenwoordig bjjna ingenieur moeten
zjjn een groot deel der verkochte waven
bestaat uit machines ec verschillende
toestellen die door de machines in be
weging kunnen worden gebrachtzooals
baggermachines, stoomhamer, lif?,draai-
boren, ja zelfs een rctatie-pers.
Aardig was ook een kapitein van Kö-
penick, die dansen kon, zoowel op zijn
boenen als op z|jn hoofd.
Een enormo collectie wollen dieren
ontbrak nieter waren or bjj om griezelig
van te worden. Trommels zjjn er te
krggeD, die verstemd kunnen worden en
allerlei spelen en pistolen om te schieten
op schjjven, beschilderd met indianen.
Er was een nieuw gezelschapspel dat
hoki-poki heet en buitengewoon amusant
Igkt.
Er zjjn nieuwe tollen, die zonder touw
of veer in beweging kunnen worden ge
bracht en door de lucht kunnen zweven
we zagen een tol, die onder het draaien
verandert van kleur.
En ook poppen ontbraken niet, poppen
in verschillende kleeding, zelfs een in
Zuid-Bevelandsch boerinnecostuumeD
spoorwegen waren er met rails en stations
on seintoestellen, en stoombooteD, vol
doende om enze met verkeerswegen stief
moederlijk bedeelde provincie uit den
nood te helpen.
Mjjn tante kwam echter pas goed los,
^oen men haar een bestuurbaar luchtschip
Reclames betreffende de
bezorging van ons bJad gelieve
men direct op te geven aan de
Administratie, Keizerstraat D 20.
Buitenland.
beido staten zal stellen, wat do toestand
nog ernstiger zou maken.
Notk do boudgonooten van Oostenrjjk,
noch die vau Rusland zuilen echter voel
lust gevO' len zich om de Bulkau-kwestie
:n roek<4oozo avonturen te wikkelen en
dit wettigt do hoop, dat de vrede gehacd-
a hoafd zal bljjveD.
Ia de nieuwe wereld vestigt weder
de republiek Haïti do aandacht op zich.
De bewoners dier rumoerige republic*
}j zjju do iust en vrede moede en bobben
I' voor do afwisseling weder eens
Een revolutie
op ttuw gezet en met succes. Het beele
land staat weer in vuur en vlam eu er
worden heusehe veldslagou geleverd tus-
schen de regyoringsrroopon en de goed
georganiseerde opstandelingen.
Do laatste en blijkbaar b> slissende slag
duurde vier uur. De ministor vau oorlog,
die uo regeeringstroepen aanvoerde, werd
aangevallen door een groote ovormacht
en moest, nadat h|j 300 man eu heel zijn
artillerie verloren had, den terugtocht
uaüneaien.
Daar te Port-au-Prinee, de hoofdstad
der republiek, slechts 500 man regee
ringstroepen zijn, achtte de minister het
met het oog op zijn veilig beid geraden
een toevlucht te zoeken bij den Duitschen
consul to Miragoane.
Te Port-au-Prinee zjjn een Frvnscb
eu een Araerikaansch oorlogsschip aan
gekomen om zoonoodig do vroomdelingen
te beschermen.
Binnenland.
Nederland en Engeland.
De HaagscLe correspondent van de
Daily 'lelegraph heeft eon onderhoud gehad
met generaal va Löbon Seis. De generaal
herhaalde daarin zijne bekende gevoelens
nopens do vveascheljjkheid van «en toe
nadering tueschen Engeland en Nederland.
Van Lonen S)ls verklaarde, dat de jongste
onthullingen uit de gesprekken met den
Duitschen Keizer er de noodzakelijkheid
van hadden aangetoond. Hjj ontkende,
dat do meerderheid van hotNederlaDdsche
volk Engeland kwaadgozind zou zgn en
geen toenadering zou wenschen, Vele
icvloedrjjke mannen zien zeer goed ic,
koevele voordeelen vooral de internatio
nale handel daaruit zou trekken.
De generaal zeide vervolgens dat als
Nederland ziet» niet van een behoorlijke
kustverdediging voorziet, het gevaar blijft
bestaan, dat Nederland op een goeden
dag tegen haren zin in een oorlog met
Engeland gewikkeld word!, die noodlot-
tige gevolgen voor ons land zou hebben,
al ware het alioen maar, omdat wjj zekor
onze koloniën zouden .eriiezen. Het ont
breken vaD een voldoende kustverdediging
is zooveel te onheilspellender, omdat
vroegere regeeringeu altjja oen interns-
liet zien, dat door een schroef voortbe
wogen, het luchtruim kliefde.
•Zie neef", zoi ze plotseling opgewon
den, »dat is de fout, die ze bjj don bouw
van luchtschepen en vliegtoestellen aile
gemaakt hebben. Hier bjj dit speelgoed
wordt de schroef gedreven door een veer,
bjj de werkeljjko luchtschepen en vlieg
machines wordt die veer vervangen door
een motor en de motor is het, die tot
nu loe de ontwikkeling der luchtvaart
tegenhield".
Gespannen luisterde ik. Nu zou ze het
geheim van haar toestel vertellen, doch
plotseling zweeg ze, keek ze verschrikt
rond of niemand haar gehoord had en
nog wist ik niett.
Mijn tanto ging daarop vorder met de
bezichtiging van den winkel.
In de afdeoling, waar de étalage voor
de volwassenen staat, vonden wo o. c.
koperwerk en oen prachtige verzameling
versehillond aardewerk, waarvan vooral
het Arnhemscho zeer mooi was. Wat
ook opviel was het fraai afgewerkte borst
beeld van een lezend meisje.
In lederwaren was er een uitgebreide
keuze portefeuilles, sigarenkokers, hand-
tascbjos o. d. Practisch was een zak-etui
met gereedschap voor wielrjjders on auto
mobilisten. Ook in nikkelwaren is de
firma B. Faberjj de Jonge zeer gesor
teerd.
De volgende winkel, waar we binnen
wipten, was die van de firma J. Faberij
de Jonge. Deze firma hoeft een groote
kenze van stijlklokken, gouden on zilveren
broches, Dieuwe stjjl-armbandeD, gouden
ringen eu zilveren sehepwerk. Ook is er
keus in wandelstokken met zilveren knop.
We zagen er o. m. een pendule dio een
jaar loopt cn die, als ze er bij de stichting
der firma J. Faberjj do Jonge reeds was
geweest, sedert dien 75 maal moest zgn
opgewonden, daar de firma in 1838 is
opgericht.
tionale diplomatieke staatkunde hebben
gevolgd, die mij veistoppcrtje spelen lijkt.
Zij w-;rea er vooral op uit, om niet
ïniernaiionale moeielijkh» •Ion gewikkeld
te worden, om er buiten tg blij -ets, Maar
do gt-ogiafische on politiek» p s>tio van
Nederland is van die*-, aard, dat de
buitenlandscho staatkunde- van ons land
niet passief moet blijver,
Statsn-Generaal,
TWEEDE KAUEK.
Do Papendrecbtsche kwestie heeft nu
in de Kamer nog eens de gemoederen
beroerd. Men kent do gebeurtenissen.
De Pap mirechtscho politie wordt door
een groot aantal inwoners beschuldigd
van mishandeling op arrestanten. Twaalf
getuigen hebben onder eedo verklaard
dat zij door do vcldwaciiters waren mis
handeld. Toch werden dozen door twee
rechtbanken vrijgesproken. Toen gelastte
de minister n g oen onderzoek. Weer
gingen de veldwachters vrjj uit. Daar
tegen is Vrjj dag de hoer Troolstra in
een zeor gematigdo rede oogokomen.
Grondslag van inr. Troelstra's pogen
een nader onderzoek omtrent de gedra
gingen der Papeodreebtiche veldwachters
iu te stellen, was d> volkomen juiste
meoning, dat niemand in zjjn hart door
hot rochterlgk onderzoek bevredigd kon
zjjn. Zeker, feit voor feit. is door den
iechter van instructie nagegaan, en op
elk feit ontbrak hot wettig bewijsmate
riaal, slechts éér getuige, do mishandelde,
was telk.ns aanwezig; maar de justitie
is aan strafbare feiten op zicbzolve ge-
boDden en duidt do omstandigheid, dat
talrjjke Papendrechteis zich herhaaldeljjk,
soms ond^r oodc, hebben boklaagd over
mishandelingen door de i-jjksveldwaeht
gepleegd niet op wantoestanden Is het,
al viel het niet ie 'oewjjz&n, criwïar-
sebjjnljjk dat metterdaad mishandeling
op mishandeling heeft plaats gevonden
Of moet men een complot dor Papsn-
drecht8ehe burgerjj, oen met sluw overleg
opgezet plan aannemen Zulks zal toch
niemand willen volhouden.
Hulde bracht spreker don Minister
voor zgn onderzoek. Zijn Excellentie
had twee wegen kunnen kiezen, zjj had
hetzjj een ambteljjk hetzij een rcchteljjk
onderzoek kunnen gelasten, dat zjj het
laatste, het doorgeloopono, gekozen heeft,
kan men haar niet verwijten, maar een
meuwe enquét9 kan worden gtëischt.
Mr. Troelstra stelde deswege bij motie
voer een parlementaire ecquê'e door een
vijftal Kamerleden over bet iu het rappoit
te vinden materiaal te doen plaa's vinden.
De Minister zelf hield zich aan üijo
reeds in de nota afgelegde verklaring.
Tegen de veldwachters zouden geen
disciplinaire maatregelen moor genomen
worden. Ock indien een administratieve
Een weroldklok mot verschillende
wjjzorplatcn wjjst aan hoe laat het is in
oub land, in China, in Spanje eoz. enz.
Mjjn tante vond het een prachtig werk,
doch zjj meende, dat met de algomeene
invoering vuu de vliegmachine, deze
klokken zouden moeten verdwjjnen Over
geheel de wereld zou dan één tjjdbereke-
ning moeten komen. Men zou nietmeor
kunnen volstaan met een Amsterdarascbea
tjjd, of een middel-Europeeschen tijd, doch
moest een wereldtijd hebben.
Nu we toch in de Lange Kerkstraat
waren, wipten wo d^n bazar van don heer
Greep eens binnen. Ook daar is heel wat
nuttigs en fraais te bekomen. Bg hot
speelgoed vonden we oen motor-brand
spuit, die nimmer weigorteon luchtdruk-
dynamo poppen e. d, moor. Maar ook
andere artikelen als rook6tollen werk- en
byouterio-doosjes, nikkelen serviezen,
theebladen en andere huishoudelijke za
ken zgn er te verkrjjgen.
Aan keuze ontbreekt het or niet.
Yan don hoer Greep staken we over
naar den winkel van den heer Sandijck,
waar, evenals verleden jaar, de etalage
is opgesteld in de kamor achter den
winkel. Ook nu weder vonden wo er een
ruime sorteering postpapier, gravures,
kalenders on wat niet al.
Toen wo nog even op straat rondwan
delden, bleef mjjn tanto in do Korte Kerk
straat verrukt staan voor de smaakvolle
etalage voor hot raam bij den hoer L.
M. Buitendjjk.
Een zeer mooie voorraad koperwerk
is daar te zien en voor alle beurzen is
er keuze. Als groot middenstuk van de
etalage staat er oen zeer fraaie bloemen-
vaas op standaard en geheel van koper.
Opmerkeljjk zjjn ook de fraai bewerkte
staande salonlampen en de bloempotten.
Maar ook onder de kleinere stukken is
veel moois. Do comforen, de spiritus- en
gastafeltjes, do smaakvollo tabakspot, alles
rechtspreek bestond, zouden zjj immers
hol recht hebben volledig bewjja der
feiten te eischen, alvorens hun ontslag
to erkennen. De motie betrof slechts de
werkwjjze der Kamer, zjj ga*it den Mi
nister niet aan. Wilde men hem in bet
debat betrekken, zoo behoorde een motie
omtrent zgn beleid te worden voorgesteld.
Zoo stond de zaak, toen in tweeden
termijn air. Troelstra de discussie geheel
wist te zuiveren denr eon nieuwo motie
voor do oude in do plaats Ie geven.
Zij luidde aldus
De Kamer, van oordeel dat naar do
vraag of in b t algemeen do politie te
Papendrecht aan redeJjjke eischen voldoet
een ambteljjk onderzoek gewonscht is,
gaat over tot de orde van den dag.
Met deze motie was inderdaad de zaak
geheel op disciplinair gebied terug ge
bracht.
De miester schoen dat eerst nog niet
best ie verstaan. Hij wilde wel toezeggen
dat, als zich to Pap^ndrecht nieuwe feiten
voordeden, deze zouden worden onder
zocht (iets dat de hoor Troelstra vanzelf
sprekend vond, zoodat daarvoor geen
bpzondero toezegging noodig was) maar
d'» motie kon bij nie' aanvaarden
Dceh toen niet a!l< en do heer Troelstra
niet losliet, maar ook do he».-ren Tydeman
en Schokking verklaarden, vóót'de motie
te zuil» n s^emtn u, afgescheiden van des
voorstellers toelichting (waardoor ze vast
gemaakt werd aan da strafzaak) en toen
zelfs de heer Lohmun de meeniug uit
sprak dat do Minister, ook zonder dat zich
nieuwe feiten voordedeD, wel een onder
zoek kon doen instellon naar do politie
bestanden in PapGndrecht toen merkte
Z.U. hoe de parlementaire wind woei.
•Zooals de motie daar lag", los van de
toelichting, was zo nu opeens x>in geen
enkel opzicht onaannomelgk". En do
Minister 7erklaardo zich terstond bereid,
een ambteljjk onderzoek in to stollen.
Bijna de heele Kamer toondo baar op
luchting na die minis-erieele woorden die
èo het gewenschte onderzoek verzekerden
en de mogeljjkhoid van een portefeuille-
quaestio ophieveD.
RaeSstzaken
De Kantonrechter te Middelburg ver
oordeelde wegens het rijden met; een
rjjwiel zonder belN. v. 't W., 's Heeren-
hoek tot f 2 b. 8 2 d. h.
De geheimzinnige zaak.. De kanton
rechter t9 's Gravenhago heeft bjj ver
vroeging uitspraak geduon in de zaak
van den heer O. M., lid van het phil-
barmonisch orkost, te Berljjn, togen me
juffrouw S. H., schildores, en den heer
B. v. d. B., beiden te 's Gravenhage, in
welke zaak de uitspraak was bepaald op
14 December e. k.
De eisoh strekte zooals gemeld
tot verklaring van lasterlgk on beleedi-
van koper, zijn zeergeschikt voor St. Nico-
laascadeaux. Practisch zgn ook de zilver
mandjes eu de koperen blaasbalgjes voor
het stofafneüjen.
We zagen er ook nog geslagea koper
werk dat men zou houden voor antiek
werk.
Ook den voorraad lampen, haarden en
kachels vergaten we niet te bezichtigen.
Mijn tante bekeek alles met de
grootste belangstelling en bewondering,
doch ik was or slechts half mot mjjn
hoofd bjj. Mjj hield hot groote wonder
bezigde machine, die do oplossing was
van hot vraagstuk der vliegkunst.
Een vliegmachine dus was het zonder
aiotor, dit had ik begrepen uit de uit
lating van tnjjn tante in den winkol bjj
de firma de wed. B. Faberjj de Jorge.
Ik brandde van nieuwsgierigheid er
meer van te weten, doch mijn tante liet
mjj geen rust en nam mij woder mode.
Op den Opril van do Groote Markt stapte
ze het magazjjn van de firma J. P. van
der Does binnen.
Ook daar was hooi wat moois en nut
tigs te zion.
Speelgoederen voor jongenB en meisjes,
8toombooten, vestingen, heele regimenten
soldaten, poppen en wat niet al zagen we
er in een overvloed om de stoutste kin-
dordroomen te voldoen. Verschillende
gezelschapsspelen om de lange winter
avonden door te komen waren er in groote
verschoidenhoid.
Aardewerk in verschillende soorten en
prjjzen en tallooze nikkelartikelcn boden
een ruime keuze, terwjjl ook lederwaren
voor hoeren en dames en zilveren en gou
den voorwerpen tot koopon noodden.
Wjj mannen worden genoemd het sterke
geslacht, maar als het op winkelen aan
komt bljjkt ons uithoudin08vormogen
minder dan dat der vrouwon.
Dit kwam ook nu uit. Ik was dood-op
van onzen tocht, maar mjjn tanto was
gend do beweiingen van gedaagden tegen
over dagbladschrijvers en andere peiso-
nen dat de beer M mej. H. in hypuo-
tischeu toestand zou hebben gebracht cm
gehouden en haar mishandeld zou hebben.
Do kantonrechter verwierp do geploito
nietigheid der dagvaarding-
Maar wèl achtco do kantonrechter go-
grond den tv eeden der beido gronden
waarop niet-ontvankelgk verklaring van
eischor steunde.
Te dien aanzien overweegt hot vonnis
o. a. dat door den eiseher is gevorderd
dat worde verklaard dat do geploegde
daden zjjn, wat mejuffrouw H. betreft
lasterlgk cn wat den beer B. v. d. B. aan
ga uli beleedigend, met bepaling dat het.
vonnis worde aangeplakt cn gedaagden
in de kosten zullen veroordoeli worden.
Hier wordt gevraagd eeno veroordeeling
welke slechts als bijkomende kan worden
uitgesproken.
Op dieD grond verklaaide de kanton
rechter den beer M. niet-outvankelijk in
zgn eisch, en werd hierdoor tevens oen
onderzoek naar de verdere middolcn van
verdediging cis vervallen k .schouwd.
De moord te ZeistVrgdagmiddsg
is te Leeuwarden aangebracht en in de
bijzondere strafgevangenis opgesloten
Hendrik van Vaien, door het Hof te Am
sterdam veroordeeld tot 20 j car gevan
genisstraf, wegens moord op den kassiers-
bediende Hendrik Drost te Zeist.
Teucis van Ee, Hendrikus Kors en
Johanaoa Ovorhorst toekenden caBsaüo
aan.
DierenmishandelingDe roebtbank to
Heerenveen veroordeelde C. J. te Stoon-
wjjkerwold, die zgn paard dermate met.
een stok sloog, dat het dier het bloed
uit deu neus liep, wegens dierenmishan
deling tot 14 dagau govangenisssraf.
Zooals gemeld is, bad bet O. M. ook deze
straf gerequireerd.
Stadsnieuws
Dood gebleven.
Gistermorgen werd do timmermansbaas
v. R., zittende in zjjn kaar,oortje, dood
gevonden.
Kindervoorstelling.
Allen, die bijgedragen hebben voor
de kindervoorstelling, dio door den heer
Joan Klein is gegeven, hebben voldoening
gehad van hun gavo.
Wij zgn Zaterdagmiddag ook eens eren
kijkje gaan nemen in »do Prins vi-ii
Oranje" waar alia kinderen vrij toegang
hadden.
De grote zaal w^s stampvol. Tot voor
aan het tooneel stonden zo opgedrongen,
er kon geen muis meer bjj on plezier
beeft net jeugdig publiek gebad.
Wat er vertoond werd was zeer
nog even frisch als in het begin van
den avond en wilde er nog niet van hoeren
naar huis to gaan.
Ze ging de Kade op en een rijke erftante
laat men zoo spoedig niet in don steek, dus
zeulde ik mede.
Bjj de firma Kleouwens bezichtigde
zo den boekenvoorraad, bestelde ze allerlei
werken op wetfnscbappelgk gebied (na-
tuurljjk ook vole over werktuigkunde) en
toen ze een aantal jongensboeken had
ingeslagen wilde zo nog niot weg, maar
vroeg ze de zettorg te zien, dio nog, bjj het
vele werk dat de firma Kloeuwens heeft,
in vollon gang was.
De heer Ross gaf mjj een stool, zoodat
ik even uit kon blazen. Intussebon liep
mjjn tante op de zotterjj rond, liet zich
door don meesterknecht do zetkast ver
klaren, bekeek met aandacht de gasmotor,
die de machinorieën in beweging bracht
en stond in bewondering voor de snel
persen.
Toen ze na e n kwartier weer vertrok,
moest en zou ze nog eergc naar het
magazjjn van den heer Schrjjver, waar zo
zich hoogst ingenomen toonde met den
rijken voorraad meubelen, gravures, lam
pen, klokjes en de tallooze andere nut
tige voorwerpen. Voor eigen gebruik
kocht ze daar een brandkast.
Nu daar kon ik niet tegen hebben. Hoe
beter een erftante op haar duiten past, boe
beter het is voor den universcelen erf
genaam.
Eindeljjk besloot mjjn tante haar rond
wandeling voor dien avond te staken,
keerde ze weder naar mjjn kamer, om
vandaar haar vlucht te nemen.
Ik liep intus8chen plannen te maken
hoe haar tot medodeelingen uit te lokken.
Alle pogingen zcu ik in het werk stollen
Nu moest en zou ik het groote geheim
te weten komen.
(Wordt vervolgd.)
