N\ 126 1908, Zaterdag 24 October. 95 jaargang. ste GOESCHE De nitgav. iaier Oouramt geiohiedt Maamdag-, Woendag- w Vrjjdagavo.d, uitgezonderd op fee.tdagen. Prjji per kwartaal, in; Öoe» f 0,75. buiten Goes, franco, f 1,25= Afzonderlijke aommere 5 neat. Inzending wan advartcntiSn rtor 2 urtn op dan dag dap uitgava. COURANT. De prjj. dor gowono advertentidn ii van i -5 regeli 50 cent, eiken regel meer 10 ct. I'jj directe opgaaf van driemaal plaataing derzelfde advertentie wordt de prjj. ■lechti tweemaal berekend. Geboorte-, hnwelpki- en doodberichten en de daarop betrekking hebbend» dankbetuigingen worden van 110 regeli i 1,berekend, l'owjjsnnmmori, 5 cent. Telefoonnummer 22. Directeur A. F. A. van Setsrs. Uitgave van1 de Naaml. Vennootschap „Q-oescJie Courant". Hoofdredacteur W. Kerremans. Bij dit no. behoort een bijvoegsel. Tweede Wissekerksche advies. Gisteren heeft de post ons het hier volgend schreven bezorgd: M. de R.I Mag ik u beleefd verzoeken het vol gende in uw courant te plaatsen in ant woord op uwe stiafpredicatie in no, 123 Ad lo. Hot ouderdoms-pensioen in Engeland werd alleen en passant ver- mold, meer als proloog. Over de daar door ontstane itrjjd enz. werd gezwegen. Ad 2o. Onze denkbeelden over socia lisme schpnen hemelsbreed uiteen te loopen I Volgens uwe opvatting zjjn wjj bang voor roode socialen. Och neen van dat soort duchten wjj niets 1 Roode soci alen, al verwekken zjj eene Fransche revolutie, zijn slechts éphémeriden, die vernietigen zichzelven oi worden vroeger of later, wanneer het gezond verstand weör ontwaakt, door de massa van zelf opgeruimd en doodgedrukt. Maar een ander soort van socialen is oneindig gevaarlijker en bedreigt de toe komst van het sociale leven. Het zjjn wat ik zou willen noemen de zwarte socialen. Denkt hierbjj nu s. v. p. niet aan iets clericaals, maar aan die zeer groote en broede middenstand, mannen die vaste gesalarieerde betrekkingen be- kleeden, de kleine winkelstand enz. enz. enz. Hunne ontwikkeling, zoowel theo retisch als practisch, staat soms boven het middelmatige en weel den bezitters en groot-industrieelen, als zjj de overhand krjjgen. De schroeven van vermogens-, successie- en bediijfsbelastingeu, die huuzelven weinig klemmen, zouden ten hunne faveure gespannen worden tot heli uiterste! Gjj hebt f10 en wg slechts f 1. Geeft dus die f 9 zoo spoedig mogeljjk aan ons 1 Wg zullen er armen, ouden en invaliden mee helpen en (*n passant) ons even een meer menschwaardig bestaan verschaffen door onze salarisseo te telos- coperen en onze plichten te microscoperen. Ad 3o. De geldkwestie «chjjnt u minder dan niets en gdelheid te zjjn. Gelukkig optimismeDenk s. v. p. eens aan de ongevallenwet. 4 millioen te kort in weinige jaren en daarbjj was wel terdege gerekend op enorme bjjdragan van de verzekerden. Ik vraag, hoeveel millioenen do schatkist in weinige jaren zou te kort komen als ieder 65- of 70- jarig Nederlander aan de Staatsruif kan komen staun, na gedurende zjji leven, met h^t oog op dien ruif, eenvoudig al zgn verdiensten te hebben verbruikt Arme «paarbanken en levens- of pensi- oensverzekeringenUwe dagen zgn geteld. Ad 4o. De manier om het noodige geld te krjjgen, zou voor eene niet radicale of zwart socialistische regeering waarljjk niet voor het gigpen liggen 1 Misschien weet uwe redactie er raad op Het zal u niet verwonderen, dat ik bjj de eeratvolgende raadsvergadering de stoutigheid hoop to begaan om op dezelfde gronden ernstig af te raden, het adres van den bond te steunen. Achtend, Uw Dw., D. J. HELDERMAN, burgemeester v. Wissekerke. 21 October 1908. Als we zeggen dat we na lezing van dit document verbaasd waren dan geeft die uitdrukking slechts zeer flauwtjes den toestand van verbluffing weer waarin wo, ons bevonden. We hebben aanvankelijk gedacht, dat we te doen hadden met een mystificatie, een grapje vau iemand en een vjjand van den heer Helderman, die ons iets zoo formidabels zond met de bedoeling het te doen voorkomen alsof de burgemeester van Wissekerke dat ge- geschreven had. Maar de onderteekening van den brief nam dien waan weg en ten alotte hebben we moeten gelooven, dat inderdaad de heer Helderman bet hierboven afgedrukte heeft opgesteld. Welaan op zoo'n schrjjven behoort een antwoord. Het ouderdomspensioen in Engeland was nieta meer dan eeen proloog. Over den daardoor ontstanen strjjd werd ge zwegen. Welke Btrgd In Engeland Neen, want daar is geen strjjd geweest. In Nederland Evenmin in Wissekerke dus, bg het dagelgksch bostuur? We weten 't niet, we verstaan 't niet. De bedoeling van den heer H. is in elk geval duideljjk. Hg wil doen uitkomen dat de Engolsche wet geen invloed heeft gehad op het afwjjzead advies van B en W. Na de proloog de eerste acte. B. en W. van Wissekerke zgn in 't minst niet beducht voor de roode socialisten, maar wel voor de zwartet zjjnde datmid denstand, mannen die vaste gesalarieerde betrekkingen bekleeden, (b.v. burgemees ters) kleine winkelstand enz. enz." Deze categoriën vormen samen »den socialisti- schen hoek", waarvan in het advies sprake ia. 't Was niet overbodig, dat de heer H. dit heeft toegelicht, want niemand zou ooit gegiBt hebben wat hot dag. bestuur van Wissekerke onder den socialistisch en hoek verstond. B. en W. hebben dus gemeend dat het adres afkomstig was van den middenstand, ambtenaren, winkeliers enz. enz. Dat is niet weinig. Wat er over blijft is dus alleen het proletariaat en de kapitalisten. Voor die »zwarte socia listen" ('t is voor de eerste maal dat we dien term in deze beteekenis ontmoeten) zgn B. en W. bevreesd en daarom ad viseerden ze het adres niet te steunen. Het college vroeg zich dus niet af of 't goed en redeljjk zou zgn steun t» geven, in hun ooren galmde hetwee den bezitters en groot industrieelen als zg de overhand krjjgen 1" Hier stellen dus, de burgemeester van Wissekerke zegt 't zoo beslist mogeljjk, B. en W. dier gemeente aich, ten nadeele van den middenstand, in dienst van de bezitters en groot industrieelen. Of die middenstand daardoor verdrukt wordt en niet gegeven wat hem toekomt, dat is Hippoclides onverschillig. 't Is inderdaad een hoogst eigenaardige opvatting vau wat hun plichten als ge meente-bestuurders zjjn. De geldkwestie schjjnt u minder dan niets en gdelheid te zgn, voegt de heer H. ons toe. Waaraan ontleent de inzendor dat vermoeden We hebben in ons vorig artikel in 'tkort gezegd waar de Bond voor Staatsponsioneering de noodige fondsen denkt te vinden, maar we hebban nimmer daarvan met een gelukkig optimiBme gewaagd. Als de heer H. meent dat de berekeningen van mannen als Maurice Block, dr. Millard, dr. Kuyper, mr. Veegens, prof. Treub,dr. Boekenoogen en veel anderen niet deugan en dat er in weinig jaren een schromeljjk te kort in do Nederlandsche schatkist, zou ont staan, dan moet hg zich niet van die conscientieuse berekeningen van ernstige mannen met een kinderachtige vraag afmaken, maar althans eenigszins aan- toonen, waarop hij zgn vermoeden grondt dat de arbeid dier geleerden larie is. Dan die kostelgke uitroep »Arme spaarbanken en levenB- of peasioen- verzekeringen Uwe dagen zgn geteld". Is zoo iets nu niet wat al te erg Is dat nu iets voor een burgemeester Het welzjjn van het volk, de ellende van oude mensehen, de verzorging van de zwarte socialisten", met zulke futiliteiten houdt de burgemeester van Wissekerke geen rekening. Na >de bezitters en de groot-industrieelen" wijdt bij zgn zorgen aan de spaarbanken en verzekerings maatschappijen. Dat was een der redenen waarom B. en W. adviseerden het adres uiet te steunen, omdat de dagen van die instellingen geteld zouden zgn. We kunnen nu niet meer spreken van een eigenaardig begrip, maar moeten zeggen dat is een ergerljjke en onbe- grjjpeljjke opvatting. Of onze redactie er raad op weet om het noodige geld te krggen vraagt de heer H. We behoeven niet lang naar het antwoord te zoeken, het isJaEn als de heer H. dien weg ook wil kennen, zullen hem dien gaarne wjjzen. Wg hebben dien niet zelf gevonden, maar mannen van wie we er hierboven en kelen noemden, deden dat. En als do burgemeester zich de moeite geven wil kennis te nemen van de resultaten hun ner studies op dat gebied, zal hjj loeren dat waar een wil is ook een weg kan gevonden worden. De heer Helderman zal in de eerst volgende raadsvergadering zoo stand vastig zgn om op dezelfde gronden af te raden bet adres te steunen. Die gronden zgn (zie het schrgven van den burgemeester hierboven) vrees voor den middenstand c. 8., voorliefde voor de bezitters, groot industrieelen en verzeke ringsmaatschappijen, mitsgaders onver schilligheid voorde kleine lujjden en totale onkunde van het behandelde vraagstuk. Als de raad van Wissekerke op deze gronden het advies van B. en W. wil volgen, moet hjj dat doen. BuitanSanti. Weerloosheid. Over geheel de wereld worden pjjnljjk gevoeld de gevolgen dor nog steeds heer- schende malaise, doch het zwaarst druk ken die gevolgen op don arbeidersstand. In bgna allo landen is een zorg wekkend gebrek aan arbeid en evenals in onze groote steden loopen ook in het buitenland duizenden arbeiders zonder werk, zonder verdienste en dus zonder voldoende voedsel es kleeding en ver warming. In Engeland vooral is de werkloosheid onrustbarend. Te Louden hoeracht onder den arbeidsstand onbeachrgflgke eilende en in andere Engeleche steden is het al niet veel beter. Hot vraagstuk der werkloosheid is dus nu een dringend, doch tevens een steeds moeilgk op te lossen vraagstuk. In oize Tweede Kamer is het pas breed voerig besproken, zondar dat deze bespre king direct eenig pract.sch nut heeft afge worpen, of het moest dan zgn, dat de de batten velen de ooger hebben geopend voor de zwarte ellende, d e nu weer in onze groote steden rondspookt. In Enge land is men verder gegaan. Daar heeft in het Lagerhuis een der ministers de dringende kwestie ter sprake gebracht. Principieel weDSchte de minister de kwestie nu niet te behandelen, wie zou daar bg den heerschenden nood nu iets san hebben, doch hjj deelde mede, wat er reeds is gedaan om ten minste eenigs zins de treurige gevolgen der werkloos heid te ondervangen. Groote leeningen waren aan de gemeenten voor de uit voering van werken reeds toegestaan en de regeering zelf [zou niet achterblijven. Het postbestuur zou voer de Kerstdrukte 8000 man meer nemen, het ministerie van oorlog zou 24,000 recruten van de speciale reserve oproepen, en de admi raliteit zou eenige duizenden arbeiders meer aannemen ter bespoediging van den scheepsbouw, terwjjl bovendien tal vau nieuwe schepen zouden worden aanbe steed. De orders voor de nieuwe schepen zouden over de verschillende centra van scheepsbouw worden verdeeld. Ten slotte zou het fonds ter ondersteuning van plaatseljjke noodwerksi van staatswege belangrjjk worden versterkt. Niemand vleit er zich mede, dat door deze maatregelen aan de beerscbende werkloosheid en haar gevolgen dadelgk peheel en voor goed een einde wordt ge maakt, doch de mededeolingen van dun minister bewjjzen, dat de regeering zich niet met eon onverschillig schouder ophalen afwendt van het dal der ellende. Wat het Oosten van ons werelddeel betreft is er niet veel nieuws. De Balkan-kwestie bljjft vooralsnog de eerste rol spelen in de huidige internationale politiek, doch meer en moer waarschijnlijk wordt het, dat geen Bchot zal worden gelost om de talrjjke geschillen. Algemeen wint de vredelievende stem ming veld en komt men steeds meer tot de overtuiging, dat hier uitsluitend voor de diplomatie een taak valt te verrichten. Staten-Generaal. TWEEDE KAMER. Na de verwerping van de motie-Troel stra en do aanneming van de motie-Treub is met de behandeling van de wjjziging der Militiewet begonnen. Deze wgziging is een soort proefneming om de lichting in twee ploegen te doen opkomen en in verband daarmee vermindering van den diensttjjd der achtmaaaders bg het blg- vend gedeelte, van vier tot twee maanden en verkorting van den duur der herha lingsoefeningen. De indruk van de algemeene beschou wingen is tot nu toe zeker een voor de Regeering gunstige. Slechts twee besliste tegenstanders deden zich hoorende heereu Thomson en Eland. Daartegen over stonden niet alleen overtuigde voor standers als de hoeren Schokking, Duy- maer van Twist, maar ook leden als de heeren Van Karnebeek (die door de M. v. A. bekeerd was) en Van Vljjmen, die beiden bereid waren, den Minister ge legenheid te geven tot een proefneming, ai was de heer Van Vljjmen dan ook weinig ingenomen met het voorgestelde. Maar zelfs do woordvoerder der vrjjzin- nig-democraten, de heer Marchant, bleek nog te aarzelen, was volstrekt niet be sloten tot tegenstemmen. En o,grootste wonderdo sociaal-democraten bleken vóér te zullen stemmen. Het was de heer Ter Laan, die, in een verdienstelijk hel der en ditmaal bondig betoog uiteenzette, dat verkorting van dienst en bezuiniging ongetwijfeld de gevolgen van de voorge stelde regeling zouden zgn. Gisteren werd de bespreking over de militiewet voortgezet. De heer Borgesius zeide dat do hoofdzaak, de spil, waarom alles draait, niet in de wet is opgenomen. Om die reden zou de heer v. Karnebeek tegen stemmen en de heer Duymaer van Twist vond het juist prachtig. De ministers Heemskerk en Sabron verdedigden het ontwerp. Door aanneming van dat ontwerp zou per jaar f502,800 bezuinigd worden. De minister van oorlog heeft zich tegen de geopperde bedenkingen niet heel sterk verdedigd. Dat het winterseizoen ongun stig zou wezen voor oefeningen, betwistte hjj op grond van zgn ervariag als lniteaant-adjudant en hjj wees er op dat immers de minister Eland de 4- maanders wel in den winter wilde doen opkomen en dat de kadetten van de K. M. A. ook wel 's winters oefenen. Als er arbeidskrachten tekort kwamen zou de Minister het aantal burgercorveëers wel uitbreiden (precies als minister 8taai wilde.) Voor wacbtdiensten waren tegenwoor dig slechts een onbeduidend aantal man schappen noodig want het aantal der daarvoor noodigen was door minister Eland al teruggebracht van 1200 4 1400 tot 105. Het hoofdargument van den Minister was eigenlgk de verzekering dat minister Staal ook niet afkeerig was van het tweeploegenstelsel doch geen goede uitvoering ervoor wist te vinden (inder daad doch het is juist de vraag of 's Ministers uitvoering wól goed is) en dat minister Van Rappard voornemens was geweest, ermee te komen. We zullen den minister niet in deze technische besprekingen volgen. Vannacht is de behandeling der artikelen begonnen. Tot stemming is 't niet gekomen. Mon zie echter onder Laatste berichten. Binnenland. Nederland en Venezuela* De bladen van Caracas, loopende tot 19 September j.l., die do Westindische mail heeft aangebracht, brengan geen nieuws uit Venezuela. President Castro zette nog steeds zjjno rondreis door de republiek voort, en de CvnsUtucional wjjdde in haast elk nummer oan geest driftig hoofdartikel aan den Hersteller des Vaderlands, den Held, enz. enz., dat wil zeggen Cipriano Castro. Hetzelfde blad beeldt een eereboog af, ergens voor Castro opgericht, met het opschriftAan den erfgenaam van het genie van Bolivar. De gelijkstelling van Bolivar den Bevrjjder en Castro den Hersteller is trouwens zeer gewoon in het politieke spraakgebruik in Venezuela. De Gonatitucional van 8 September heeft een politieke spotprent op het geschil tubschen Venezuela eener- en der Ver- eenigde Staten en Nederland anderzjjds. In een weegschaal ligt links de zaak van Veneauela, voorgesteld door twee dikke boeken met de titels Razon (Rede) en Derecho (Recht)en bet gewicht in die schaal is zoo zwaar, dat de andere, waarin Jonathan met een kanon, een pantserschip en een zak met dollars zit en de zwaarljjvige heer de Reus mits gaders een kruik Schiedam hangt er omhoog van gaat. Onder de prent staat een aanhaling uit het hoofdartikel van de Gonatitucional van 1 September, luidende »De dwaling van de sterken ïb, dat xjj de kracht van hun tegenstanders naar het stoffeljjke afmeten. Er zgn moreele omstandigheden in bepaalde oogenblikken van het leven van onafhankelijke volken, met zulk een groote macht en gezag dat de machtigste smaldeelen en legers der wereld er door verstrooid kunnen worden". Undbouw, Veeteelt an Visscherij. Verzonden van Station Kruiningen- Yorseke, 49338 K G. Oesters, 725 K.G. MosselB, 2535 K.G. Kreukels. Met het oog op de koude dagen is de verzending heel wat belangrijker. Het welk dan ook wel aan de wicht te mer ken is. School en Kerk. Een predikantaquaeatie. In verband met de medsdeeling, dat de kerkeraad der Ned. Herv. Gemeente te Polsbroek besloten heeft ds. H. Snel niet meer als predikant te erkennen en van dit besluit kennis te geven aan genoemden predi kant, aan het classicaal bestuur en aan het provinciaal kerkbostuuc te Utrecht deelt do Z. N. mode, dat deze ds. Snel van 1891 tot 1892 predikaat was te 's-Heerenboek, daarna op Cura9&o, van 1893 tot 1895 te Stavonisse, daarna te St. Maartensdijk, van 1896 tot 1899 te Gameren, daarna te Dirksland en sinds 1901 te Polsbroek. De volgende adver tentie in oen Fiakkeesch blad wordt medegedeeld en geeft wellicht eenige toe lichting. »Een eerljjke bekentenis. Ik, onder- geteekende, mevr. SnelWasch, erken, en wil belgden, dat ik mgn echtgenoot van zgn eer hob beroofd, en het hem zoodanig l&Btig heb gemaakt, dat hg ge noodzaakt was de pastorie te verlaten, wat mjj thans diep bedroeft. Ik beloof hem, het hem nimmer meer lastig te zullen maken, en herroep bg dezen al den laBter, dien ik over hem verspreid heb. Mevr. SnelWasch." Gemengd Nieuws. Een eerlijke die/. Aangaande den diefstal, gepleegd te Asten in den nacht van 10 op II dezer, bg den heer P. van Bussel, horlogemaker aldaar, waar 4 gouden en 3 zilveren horloges, een gouden ring, een paar schoenen, benevens pl. m. 1 5 aan geld werden ontvreemd, meldt de 'a H.b. Ct. dat Zondag Van Bussel oen schrgven ontving van den pastoor te Liessel, om eens bg hem te komen. Daar aangekoman werd hem al het gestolene, behoudens eene kleinigheid, door den pastoor (dezen door den dief ter hand gesteld) wederom teruggegeven. Het is te donken, hoe de heer Van Bufsel met een vrooljjk gezicht naar Asten toog. In October op achaatten. De Leeuw. Ct. schrijft Een zeldzaamheid mag het zeker wor den genoemd, dat het in den nacht van 19 op 20 Oct. zoo hard vroor, dat (te Leeuwarden) het jjs 's morgens om 7 uur nog op de ruiten zat en slooten reeds met jjs waren bedekt. Meer nog dat reeds 21 Oct* op schaatsen is gereden, zal wel te vergeefs in de jaarkroDieken gezocht worden. Onze correspondent te Warga toch meldt, d.d. 21 Oct. De wintervorst heeft zgn intrede gedaan en wel zoo overhaast, dat als bg zonderheid kan worden meegedeeld, dat H. Castelein (zoon van den vroegeren hardrjjdor M. Castelein) reeds een tochtje op schaatsen heeft gedaan. Ontzettende tocht. Een verschrik ke- ijjka tocht door een vurige vlammenzee heeft een trein gemaakt, die vier steden in Michigan, Amerika, welke door ont zettende boschbranden geteisterd en een offer der vlammen geworden waren, hnlp zou brengen. Een nader bericht uit New-York meldtReeds twee dagen lang woedde de brand in de plaatsen Metz, Pulaski, Millersbrug en Posen en niet tegenstaande de heldhaftige pogingen der inwoners om de vlammen te stuiten, brak de brand steeds weer met nieuwe wilde kracht door en verwoestte alle huizen. Toen de hulptrein, welke de van alle middelen ontbloote geredden opnemen zon, in Metz binnenliep, vond ze nog nauweljjks 40 inwoners ter plaatse, die in natte doeken gehnld aan den overal rondom woedenden brand weerstand had den geboden. Toen de trein verder wilde rjjden, greep de vuurmassa ook de dam van de spoorbaan aan en het was onmogeljjk door te dringen. De trein stoomde in wilden haast naar de verbrande stad terug. Deze tocht heeft de machinist Forster beschreven. Met vollen stoom op reden wjj achter uit en ik boorde het angstige gillen, den doodschreeuw van de stikkende inzit tenden, die in de gloeiende wagens ge vangen zatei. Dicht bjj bet dorp Nawinski werd de verschrikkelijke tocht op tra gische wjjze door het noodlot afgebroken. De zware machine brak door de balf verkoolde brug en de zwaar beschadigde trein stond stil midden in de vlammenzee. De wagens konden met geen mogelijk heid meer van de plaats bewogen worden. De toestand was ontzettend. Het was onmogelijk iets voor de ongelukkigen te doen, die de brandende portieren niet eens met hunne handen konden aanraken. De stoker, de conductaur on ik zochten in de watartank van de locomotief een toevlucht, tot het water ten slotte zoo heet werd, dat we het daarin ook niet meer konden uithouden. Nu zochten de conducteur en ik in wanhoop een twjjfel- achtigen uitweg. We dachten niet anders of wg gingen onzen brandstapel tegemoet. Met twee menschen, die uit de wagons hadden weten te ontsnappen en van wie wg op onze vlucht er een nog kwjjt raakten, kropen wg zoo snel wg konden over den gloeiend heeten grond, welke mot rook en asch bedekt was en waaruit steeds overal vlammentongen naar boven schenen te lekken. Het was een verschrik kelijke tocht eer wjj Posen bereikten. De drie geredden hebben afschuwelijke brandwonden opgeloopen, terwjjl handen en voeten bgna geschroeid zgn. De an deren sehjjnen allen in den vuurgloed hun ondergang gevonden te hebben. Hot ljjk van den stoker werd dicht bg de machine gevonden, buitendien werden onder de verbrande wagens 16 andere verkoolde skeletten vandaan gehaald.

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1908 | | pagina 1