N.. 114 1908, Zaterdag 26 September. 95s"1 jaargang. Telefoonnummer 23. Directeur A. F. A.^van Seters. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Hoofdredacteur W. Kerremans. GOESCHE Da uitgava dazer Oouramt geschiedt Maandag-, Woe*sdag- en Vrjjdagavoad, uitgezonderd op feestdagen. Prjjs per kwartaal, in Goes 0r75j buiten Goes, franco, I»fe5. Afzomderljjke aommers 5 oent. Inzending van advartentifin vóór 2 uren op dan dag dar uitgava* De prjjs der gewone advortontiön i» van 1 -5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 et. B» dirocte opgaaf van driemaal plaatsing derzelfdo advertentie wordt de pijjs ileehti tweemaal berekend. Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en do daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 110 regelt 1,berekend. Bewijsnummers* 5 cent. ljjke daden en vooral in de motieven der handelingen van den misdadiger hebben, maar als voortgegaan wordt zooals in do laatste jaren dan vervallen we in een ander uiterste. In plaats van gemarteld en govierendeeld te worden, znl men nu den misdadiger gaan vor .roetelen en hem met voorkomende omzichtigheid behan delen. Zoo komen we in een ander uiterste, dat voor de misdadig aangelegden wel aangenamer is, maar voor de rost der bevolking niet zonder bedenking is te noemen. Men kan er zeker van zjjn, dat de beroepsmisdadigers zeer consciëntieus volgen, wat de psychiaters voor de recht banken verklaren over de oatoerekenbarer en dat de niet-normaal verklaarden hun ambtgenooten inlichten. Zoo weten ze, als ze op het pad der misdaad gaan, dat in het ongunstigste geval, nl. als ze ge arresteerd worden, ze er met san paar maanden in observatie kunnen afkomen. Zoo'n wetenschap zal er niet toe bp- dragen hen af te schrikken van de misdaad. Slot volgt. Buitenland. De Fransche-Spaansche Nota. Zooals reeds voorspeld werd, is de Fransch-Spaansche nota betreffende Ma rokko door Duitscbland tameljjk welwil lend ontvangen, al kan men die ontvangst nog niet vriendeljjk noemen. Het Fransche blad de Matin heeft een kort artikeltje naar aanleiding van het antwoord van Duitschlaad op de Fransch- Spaansche nota in zake Marokko, waaraan het blad den scbjjn geeft dat het door de Fransche regeering geïnspireerd is. In de, misschien bg de bekende eigen aardigheden van den Matin wel wat ge waagde, onderstelling, dat inderdaad de daarin verkondigde inzichten du gevoelens van het Fransche ministerie van Buiten- landsche Zaken woergevea, stippen wjj uit het artikel do verzekering tan, ge geven met het oog op Duitschland's voor behoud ten opzichte va» sommige punten, dat Frankrgk volkomon bereid is over den vorm der voorwaarden voor de er kenning van Mo*lay Hafid als Sultan van gedachten te wisselen, mits het karak ter ervan slechts gehandhaafd bljjft. Zoo wordt beweerd, dat Duitschland bezwaar maakt tegen den eisch dat Moulay Hafid den heiligen oorlog moet desayoueeren. Welnu, verzekert do MatinFraikrgk zou er genoegen mede kunnen nemen dat Moulay Hafid den in zjjn program opgenomen heiligen oorlog niet desavou eert, mits hg slechts verklaart niet tot zulk een strjjd te zullen overgaan. Maar wat betreft de schadevergoedingen, ver schuldigd voor de moorden op Fransche onderdanen, zullen noch het parlement, noch de regeoring eenige inmenging van derden dulden, die een inbieuk zou zfjn op Frankrjjk's souvereine rochten. De Daily Graphic zegt, dat Duitsob- land nu toch wel moet inzien, dat de quaestie van Moulay Hafid's erkenning niet zoo eenvoudig is als zjj eerst wel leok. Het blad is van oordeel, dat de artikels in de Fransch-Spaansche nota betreffendt de afzwoiingvan den heiligen oorlog en de financieele regeling een bijzonder aandachtige behandeling eischen Geheel in orde is de zaak met Marok ko dus niet, doch er is alle reden te hopen, dat dit wel terecht zal komen. In elk goval zal Frankrgk ook nu weer tot de conclusie komen, dat koloniale aspiraties een slaat veel zorgen kunnen baren. Ook Belgió zal tot deze conclusie komen na de oplossingen der Congo-kwestie. In de eerste plaats, wacht nn het vraagstuk van de w1ekmacht op «en oplossing. De parlementaire verslaggever van hot Handelsblad van Antwerpen, doelt mede, dat de behandeling van de legerquasstie te verwachten is in de eerste dagen van het nieuwe zittingsjaar. De regeering zal echter naar alia waar- schgnlgkheid geen verandering voorstellen in de wjjze van recruteering, maar ge durende een nieuwen proeftgd een aan zienlijke vermeerdering van het contingent vragen, zonder verandering in den dienst tijd te brengen. Van de invoering va* persoonleken dieastplicht wordt hierbjj geen melding gemaakt en toch znllea alle mogeljjke hervormingen niet heal veel verbetering brengea zoolang het stelsel van plaats vervanging dat nu heerscht, van kracht bljjft. Het Belgisebe leger, zooais het nu is, heeft volgens deskundigen, die met de Belgische toestanden bekend z|jd, zeer weinig gevechtswaarde en ia elk geval is de gevechtswaarde niet ovenredig aan de toch hoogo sommen, die aan de weer macht ten koste worden golegd. Jarenlang wist ieder in België dit, maar nog min der dan in ons land stelt in Belgiö de groote meerderheid van het volk belang in militaire zaken en misschien zou men nog niet komen tot oen verbetering als de nieuwe toestanden daartoe niet dwon gen. Men beseft, dat het niet aangaat, een koloniale mogendheid van beteokonis zonder voldoende wsormacht te laten. Ook op militair gebied zal dus de overname ran den Congo in België, een nieuw tjjdperk inluiden. Er ligt echter nog heel wat work voor do boeg voor en aleer dn Belgische rogeering kan vorklaren, dat het beheer der koloniën geheel is georganiseerd. Er wordt nchter hard gewerkt en, al zjjn er pessimisten, die vreezan, dat de Congo aan Belgiö veel geld zal kosten «onder veel profijt te brengen, de groote meer derheid van het volk is tevreden met het bezit der reusachtige kolonie en verwacht daarvan groote voordeelen in de toekomst. Veoral te Antwerpen, koopstad van België, heeft men l et grootste vertrouwen, en plannen word' n gemaakt om de algemeene vreugde to uiten door een reusachtige betooging. In België wacht het volk dus vol hoop wat het nieuwe tjjdperk brengen zal, in een ander klein land is de toestand echter minder rooskleurig. We bedoelen Portugal, vanwaar weer Vreemde geruchten komen. Er zou oen groote samenzwering worden gesmeed tegen het vorstenhuis Bij dit no. behoort een bijvoegsel. Zij die zich met 1 October a.s. op dit blad abouneeren, ontvan gen de tot dien datum verschij nende nummers gratis. Over boeven. i. Veltman, Hosier, Brouwer en talloos veel andere gevaarlgke boeven zgn voor hun misdrgven niet toerekenbaar ver klaard. De stakkerds ze konden 't niet helpen, dat ze iets deden wat toevallig in een of aider braaf wetboek werd verboden: een moord, een diefstal of een berooving. Die zachtmoedige bestudeering en ver pleging van misdadigers ïeemt voortdu rend toe en Lombroio zelf wordt al dikwgll overtroffen. Zoo heeft er deze week in Amstrrdam een man terecht gestaan, die in Water graafsmeer had ingebroken, na voorzich tigheidshalve de telefoondraad van het te bestelen hais te hebben doorgesneden. Hg had bjj den diefstal een met scherp geladen revolver verloren, die hjj, naar Z.Ed. verklaarde, zeker gebruikt zou hebben alB dat noodig geweest zou zgn. En dat dit geen ophakken was, toonde zes dagen later, toen hg bg een twee den inbraak overvallen werd. Hg stak den politie-agent, die hom aanhield, «en mes in het hiofd en in de linkerzgde, en oeu burger, die den politieman aisitteerdu, doorboorde hg ongeveer de hand. Twee dokters zeiden, dat hg ontoere kenbaar was en dat hg handelde onder den invloed van detective romans. Toch vond een geneeskundige dr. Sngder, hem niot zóó krankzinnig, dat hg in een gesticht zou geplaatst moeten worden. Wat is dan de plaats voor zoo iemand?" vroeg de president. >Een tusichengesticht hebben we niet 1" •Voogdg I" »De jongen heeft zgn ouders 1" ♦Leiding dan." »Wie zal die eer hebben weerlegde de president waar men hier te doen heeft mot iemand die zich toelegt op schieten en steken ♦Observe«ren iets wat de ouders zou den kunnen doen." ♦Theorie, die hier weinig zou baten, waar de moeder zooveel te doen heeft." ♦Politietoezicht." >Dat gaat niet. De politie heeft de handen vol met op andere dingen te letten 1" Dr. Van Londen die mede in het rapport had verklaard dat het niet wer- scheljjk zou zjj», beklaagde naar een krankzinnigengesticht te verwjjzen zeidi (in tegenstelling met zgn collega), dat hg, desgevraagd, niet zou aarzelen een attest tot opneming af te geven, indien de familie hom niet zou kunnen verzorgen. ♦En u acht hem in uw rapport niot krankzinnig in den zin der wet?" Daarmee is bedoeld, dat hg niot wegens kwaadaardigheid gevaarljjk is ▼oor zichzelf en zgn omgeving, antwoordde dr. Van Londen. &6 FETJILLittOK. Dr Naar het Engelich van MAX PEUBERTON. «Maar ik heb nog wel vrienden. Ik zal het hnn niet gemakkelgk maken Hfl scheen ernstig na te denken en troostte haaar met de overtuiging van een liefhebbend hart. Hg ging den loop van hume geschie denis eens na oven als iemand, die meent dat het verhaal er van den schakel die er aai ontbrak zou kunnen aanvullen. ♦Zjj zonden bergbewoners naar St. Girons ei ontkenden het vervolgens. In de bergen kan men de ach arken haren tegel zes stuivers het dozjjn, die dan goede diensten kunnen bewjjzen. Ze geven ▼oor dat mjjn huis word overvallen door een sohurkaohtige bende heidens, niet tegenstaande hun eigen handlangers de ware aanvallers zgn. Zg beweren, dat ze je beschermen als echte ridderlgke ver dedigers. Als ze jou maar vast in de stad hielden, dan begrepen zg wel dat ik zou. yolgen en hier ben ik nu volstrek niet uit het veld geslagen, wgfje, geloof dat maarMen moet hooge troeven be zitten, als men om een koninkrjjk speelt, men moet zeker zgn van doorzicht. Ik geloof niet dat de oude Xavier zoo zeker van zgn zaak is,als hg wel denkt. Van daag zal het big ken. Ik zal mg op mjjn ♦Maar merkte de president op watj zou het voordeel zgn van zulk een patiënt in een krankzinnigen gesticht cj te Deinen Na 'n maand of wat zou hjj worden ontslagen en in de maatschappij zgn vorig bedrjjf hervatten." Do toegezegde raadsman van beklaagde, mr. Kuinders, gaf zgn verwondering te kennen dat de deskundigen, in plaats van te spreken van ♦gebrekkige ontwik keling van verstandige vermogens", niet hadden gewezen op de gebrekkige ont wikkeling van zgD »moreele vermogens". De vers'andige ontwikkeling immers werd voldoende bewezen bg het examen, het welk de deskuidigen afnamen. ♦Waarom vroeg dr. Van Londen. »Dat hg cgfers kon optellen »Maar ook in aardrgkskunde was hg thuis." ♦Dat alles bewgst niets. De wgze waar op hg iabrak of stal, getuigt niet voor gezond verstand." ♦Maar hg haeft toch wel degelgk assi milatie-vermogen getoond. Immers hjj dacht er aan, den telephoondraad af te sngden merkte de verdediger op. ♦E» over een schutting te klimmen", vulde de president aan. ♦Maar antweordde terstond dr. van Londen wat doet zelfs een kikvorsch niet, nadat de hersenen zgn afgesneden Dan springt zo nog voort over een touwtje ol zoo iets De ambtenaar van het O. M. vond dat er nog verschil ii tusschen een hersen- looze kikvorsch en een normaal mensch en eischte 5 jaar gevangenisstraf. De vraag is of deze arme beklaagde toch niet ontoerekenbaar zal word» n ver klaard en na eenige maanden >in obser vatie" te zgn geweest als >kenteld" ontslagen wordt en dan weder zgn oud handwerk, stelen en moorden, mag her vatten. Heel veel meer dan voor deze rechtbank is afgespoeld zal er niet noodig zgn om alle boeven vrg uit te laten gaan en ze te stellen onder >voogdjj", ♦leiding", ♦observatie" of ♦politietoezicht". Het it ongetwijfeld waar, dat er veol ontbreekt aan ons tegenwoordig straf stelsel. De fouten en gebreken zgn meer en grooter dan de goede hoedanigheden. De celstraf is barbaarsch en de maat dor straffen is te onbepaald, d. w. z. de rechter heeft goen maatstaf voor de op te leggon straf. Bg geeft zoo ongeveer wat hg denkt dat niet te veel en niet te weinig zal zgn. In het werk van Frits Auer ♦Zur Psychologie der Gefangonschaft" vinden we vermeld wat verschillende gevangenen verklaarden over de ondorgane straf. Van berouw is geen sprake, we. van verbitte ring, van spijt dat ze niet slimmer gewoest zgn en van plannen voor nieuwe onder nemingen". Dat het strafstelsel niet deugt weten de criminalisten, juristen en psy chiaters heel goed, maar pogingen Qenig8zins ernstige en kloeke pogingen althans om daaiin verandering te brengen bleven nog achterwege. Minister Modderman reeds leerde »de straf zg geen kwaad". Ds gedachten aan wraak, vergelding en leed, die mogen niet meer van onzen tijd zgn en kuünen niet meer gehuldigd worden door hen, die ook maar eenig inzicht in de motieven der mensche- landslieden beroepen en geloof niet dat het tevergeefs zal zgn. Er is maar één man tegen mg. Hg moet het worden of ik. Vertel me eens, Esther, hoe hebben ze je behandeld wat is je onderweg overkomen Hg roerde een nieuw onderwerp aan om haar vragen onmogeljjk te maken. Als een volleerd tooneelspeler, wist hg het gevaar van de rol, die haar luisteren noodzakelijk maaktede veranderde uit drukking op zgn gezicht, zgn saamge trokken wenkbrauwen, zgn spiedende blikken naar links en rechts verrieden echter zgn onrust. Esther wist hoeveel ze te bespreken hadden, en toch viel het haar moeilgk om hot bewuste onder werp aan te roeren. Ook was Arthur haar te glad afi Hg wenschte, dat ze voornameljjk over zich zelf zon spreken. »Vertel me eens", vroeg hg dringend, ♦wat is or toch onderweg voorgevallen hoe heb je het kasteel verlaten wie heeft je hier heen gevoerd ♦Toen je mg in de slaapkamer alleen liet, sloot ik niet de deur ik was te bang. Boneden in de hal schreeuwde iemand luide, en ik dacht dai jg hot waart. Ik ging daarop naar beneden. Het goheele huis was vol soldaten, zo waren bezig te twisten. Een van hen, het leek wol een jongen, werd voor mgn oogec doodgestoken. Daarop moet ik flauw ge vallen zgn. Toen ik weer bg kennis kwam, was ik op den rug van een paard ge bonden en zag dat een van die lieden naast mg reed. Te Vic-Dessos hielden we stil voor een herberg on daar gaf men mij een ontbjjt. Ik geloof niet dat ik bang van hen was. Zg schenen mg toe do be dienden van den een of ander te zgn". ♦Dat waren ze ook. Do oude Xavier kocht hen voor een handvol koporgeld en beloonde hun getrouwheid mei den strop. Hg zal de rest ook wel laten op hangen, als hg ze maar vangen kan, om hun zgn dankbaarheid to toonen. Naar ik veronderstel kwam er te Vic- Dessos iemand aanzette», huzaren met een officier aan het hoofd, die bg hoog en laag zwoer dat het een schande was Wie was dat, Esther? Hoe heete bg De graaf van Foix dat zei hg ten minste ten slotte, maar hg spelde mij zooveel leugens op de mouw dat ik ten slotte geloof, dat ik niot weet, wie of bg wel was". i-Hot zal toch de graaf wol geweest zgn. Do Spaanjaarden kunnen goed liegen dat is een nationale deugd. Volkomen slecht is hij niet, misschien is hij nu al wel gevangen genomen. De meeste van die officieren worden omgekochtmaar ik geloof toch niet, dat. bij geld zou aar - nemen. Het kwaad wordt verguld als men weet, dat het je toegang geeft tct een voornaam huis en je schulden voer je betaald worden. ♦De oude Xavier baadt zich tegenwoor dig in goud, maar er is toch nog iets hoogers. Ik houd wei van dien graaf; ik geloof dat ik hem wel zou kunnen overhalen als ik hem maar spreken kon". >Dan mag ik ook geen onvriendelijke woorden over hsm bezigen. Hg was stellig heel *oed vcor mjj ik goloof dat ik in mgn leven nog niet zoo big was, als toen ik hem ontmoette". »In je geheele leven >Je weet wel hoe ik het bedoel, beste. Bedenk eens; dat ik niet wiBtofjedood of levend was 1" Hg was dankbaar voor haar antwoord en kuste haar. Baar moeiigkheden behielden den voorrang boven de zgno. ♦Vrouwen zgn altgd op een verkeerd tgdstip bangzei houden geen rekening met de waarschgnlgkheden. Als je oen politicus was geweest, zou jo dat wel beter weten. Mijn dood is voor den ouden Xavier niet zooveel waard als mgn leven. Impopulariteit is een gevaarlgk dingmen vergeeft veel aan een doode, daarenboven h§eft men met zjjne erf genamen rekening te houden. Mgn broeder prins Ferdinand zou hulp bg Frankrgk gezocht hebben. De oude vos z il wel een veiliger weg inslaan. Jawel, ik zie het duideljjk in. Men zal in het stadhuis oen zoogenaamde rechtzaak op touw zetten; ik zal werden beschuldigd den staat beleedigd to hebbende hertog zal als mgn vrind poseeron een nieuw soort duivolachtig advocaat. Als het hem gelakt het volk tegoz mg op te hitsen, dan gaat het om mgn loven, dat hangt af van zgn handigheid en van het Fransche gouvernoinont. Het kan mg nu niets schelen maar het zou laf van mg zgn, als ik zoo maar zonder strjjd mgn land prgs gat. Dit is het en zelfs overheidspersonen, hoofdofficieren, politie-commissari88en e. d. zouden bij die samenzwering betrokken moeten zgn. Do regeering zou wel alles weten, doch op het oogenblik niet óp durven treden. Wat ervan waar is valt natuurlgk niot te controleeren en we zoudon geneigd zijn al die verschrikkelijke vorhaien van geheimzinnige samenzweringen naar bet rijk der fabelen te vei wgzen, als de her innering aan den ontzettonden konings moord ons nog niet te versch in het geheu gen lag. Ook kort voor dien moord werden de vreemdste geruchten vorspreid on tel- keis wedtr tegengesproken en algemeen begon mei al te gelooven dat de meeste dier geruchten betreffeide anti-dynastieke bewegingen geheel ongegrond waren, toon plotseling de knallende schoten, waarmede de vorsteamoordenaars koning en kroon prins volden, de wereld verschrikt deden opzien. Wat zal nu den 18-jarigen koning dom Manuel wachten Voel rozen zal hg op zijn pad wol niet vinden. Provincienieuws. Sohope. Gisterenmiddag vergaderde de Baad dezer gemeente onder voorzit terschap van des burgemeester. Er was meer belangstelling van het publiek dan gewoonlijk. Na een opmerking van den heerVer- haagen, die op een kleine onjuistheid in de notulen wees, werden deze goedge keurd. Een adres van d«n bond voor Slaats- pensionoering werd aangehouden tot do volgende vergadering. Onderzocht werden de geloofsbrieven van het onlangs gekozen Raadslid C. Glerum. Deze werden in orde bevonden en besloten werd tot toelating van don heer Glerum. In behandeling kwam de rekening Armbestuur 1907. De drie Raadsleden, die tevens lid zgn van dit bostuur, ver wijderden zich uit de vergadering. Bg de behaideling dezer rekening vrotg de heor Verbaagen namens de commissie o. a. hoe het komt, dat het Armbestuur voor melk moet betalen 8 cent per liter, terwijl de melk overal verkrjjgbaar is 6 cent. Do voorzitter zegt, dat dit een zaak is van het Armbestuur, te meer daar de verklaring va» dien meerdere* prijs zoo gemakkelgk te vinden is. De heer Verhaage» Ja, als men mg inlichtiagen weigort, kan ik nooit mgn goedkeuring hechten aan de rekening. Alleen wil ik er *og op wgzen, dat de boogere molkprgs, dien hot Armbestuur moet betalen, ditbestuur f 7,28 meer kost dan wanneer de gewone prgs betaald word. Verder vroeg de heer Verhaagsn naar do post van f21,75 vóórvergaderingen. Dat geld is betaald voor verschillende consumptie bljjkbaar. Er is slechts één vergadering geweest, zoodat er dan ruim f5 per persoon zou zgn verteerd. Verder morkt dhr. Verbaagen namens do commissie op, dat het Armbestuur een zeer goed ingericht woonhuis verhuurt aan een burger voor 141,60 per jaar, terwjjl het bestuur voor een armlastig gezin voor ee» veel slechter huis f 52 gevaar. »lk moet mjjns vrienden bgeen roepen on dan zal het zwaard beslissen. Hot moet zoo gaan en gij «elf zoudt de laatste zgn om mg een anderon raad te geven 1" Zg voelde zich overwinnen door zgne overheerschende vastberadenheid. Niets bewondert de vrouw zoozeer in den man als zgn mond en welke gebreken Arthur van Cadi ook hobbeo mocht, van lafheid kon men hem niot beschuldigen. Zg voor haarzelf wist z;>o weinig af van zgn volk en van hunne omstandigheden dat zg door zgn betoogen geheel van streek word. Het eenige wat zij er va* begreep was dat een dapper en doortastend man het aandurfde tegen de verfijnde kracht van den diplomaat en den samenzweerder en deze gedachte deed haar voor zgn vrg- heid vreezen. ♦Dat is het laatste wat ik zou won- schen, mgn besto man", zei ze opon- hartig en ernstig. >Beloof mg, dat, wat er ook gebeuren moge, jouw liefde voor mg daarvan Diet de oorzaak zal zgn. Och, ik weot wel, dat jo dat ter harte gaat 1 Soms zou ik willen zeggen ♦laat ik weggaan, vergeet mg, vergeet mgn beslaan I Jou gelukkig te weten is mij alles". Hg belette haar vorrt te gaan en nam haar in zgn armen om zoo te voor komen dat hg die belofte zou doen. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1908 | | pagina 1