-N, 109 1908,
Dinsdag 15 September.
95s"' jaargang.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Wooaidag- ei Vrjjdagavcad,
uitgezonderd op feestdagen.
f*r-jis >r:r kwartaal, in Goes f 0»75p buiten Goos, franco, gsftS.
Afzonderljjkfl aommeu 5 cent.
Inzerisiliiiig w*ra niSvetiientiin véop 2 ureei op doms dag de?
uitQA*t«
De prjjs der gewone advertentiön is van i-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bj a irecte opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjo
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjkg- en doodberichtei en de daarop betrekkiig hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
Telefoonnummer 88.
Directeur A. F. A. van Setkrs. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Hoofdredacteur W. Kerremans.
0ESCHE
COURANT.
Zij die zich met 1 October a.?,
op dit blad abonneeren, outvan-
gen de tot dien datum verschij
nende nummers gratis.
B u i t e n i a n tS.
5i FSÜ1LL110F
Dl*. XAV1ER
Naar het Engelsch van
MAX PEMBERTON.
Ofschoon het paleis haar gewend, had
aan de zenuwachtige daden van dit harts
tochtelijke volk, word zjj door het uur
van den nacht en door de omstandigheid,
dat zjj pas wakker was geworden, op een
dwaalspoor gebracht, zoodat zjj de waar
heid niet kon g'.Bsen. Zjj stond op in
het idóe dat zjj zich verslapen had en
dat de gordjjnen het daglicht buiten
sloten. Toen zjj de gordjjnen open deed,
was het verafgelegen panorama der bergen
in de duisternis gehuld en kon zij zelfs
de gletschors op de toppen der bergen
niet onderscheiden. Maar de stad zelf
was als een reusachtig vuur. Er brandden
nu wel duizend toortsen in de handen
der opstandelingen. Het geheel was zoo
helder verlicht, dat men de menigte zich
va» de eene plaats naar de andere kon
zien voortbewegen en onderscheiden, wan
neer zjj zich voortbewoog en wanneer
zjj stil stond. En boven alles uit hoorde
zjj hooi duideljjk een naam noemen. Toen
zjj dat hoorde, wendde Esther zich snel
van het venster af. Haar angst overtrof
alles, wat ze zich tot nog toe had voor
gesteld. Zjj wist dat Arthur naar de stad
was gekomen en dacht dat hjj al ge
vangen genomen was. De menigte rende
een vol uur lang nu eens hier, dan weer
daarheen, vaak zonder doel en dan weer
bijeengehouden door do welsprekendheid
opademen en den anderen dag balt hjj
zonder eenige merkbare reden, do vuist
en rinkelt dreigend met zjjn sabel. Do
Duitscbe keizer is onberekenbaar als
eon Fransche jury. En hoe onberekenbaar
deze is, bljjkt weder uit. het vonnis dat
de jury velde inzake Gregory, die den
Moordaanslag op Dreypus
van halfdronken volksleiders. Op het laatst
bracht een van deze aanvoerders een groote
menigte opstandelingen naar het paleis j
zjj joegen de schildwachten weg, drongen
door tot op het middenplein en gingen
onder de vensters van Esther's kamer
staan. Hier beleedigden zjj beurtelings de
jonge vrouw en vervloekten haar gemaal en
eischten met veel lawaai, dat zjj zich vertoo-
nen zou. Zjj wist niets af van het Spaanscb,
noch van het patois, een mengsel
van Spaansch en Franscb, dat in Cadi
gesproken werd, maar het optreden van
degenen, die haar beleedigden, kon niet
verkeerd opgevat worden. Hunne stemmen
verhieven zich en stierven w6er weg even
als het gerol van de baren eener woeste
zee zjj jaagden haar zooveel angst aaD,
dat zjj hot licht uitdraaide, in haar bed
kroop en haar best deed om het lawaai
niet te hooien en den aanblik van het
tooneel buiten te sluiten.
Ofschoon zjj zeer goed inzag dat er
eene monsterachtige ongerechtigheid werd
gepleegd, was zjj toch niet blind voor de
dwaasheid, diö zjj begaan had op den
dag, waarop zjj Arthur beloofd bad de
zijne te zullen wordeD. Deze alles over-
heerschende, boosaardige vjjandigheid
opende haar de oogen en verstoorde de
quasi logische gedachten dio haar moed
hadden ingesproken sedert de deur dier
koninkijjke gevangenis echter haar was
dichtgegaan. Zjj begon nu in le zien wel1'
een groot onrecht zjj dien man had aan
gedaan door zich aan zjjn wil over te
geven. Deze menschen zouden trouwe
onderdanen zjjn geweest, nis zjj zich niet
had laten vervoeren tot eene daad waar
door zjj gekwetst waren geworden in hun
tot sluiting van de kitting der Sfcaten-
Generaal.
De heer Sehimmelpenninck van der
Oyo bekleedt den voorzitterstool.
Minister Heemskerk sprak de gewone
sluitingsrede waarin wordt opgesomd
welke maatregelen van wetgeving de
Kamers in het verstreken zittingsjaar
behandelden.
We laten hier eenige der belangrijksten
volgen
Goedkeuring werd gehecht aan ver
scheidene internationale verdragen.
Eene wjjziging der drankwet.
In de regeling der minimum-salarissen
van de onderwjjzers aan de lagere scholen
werd eene verbetering gebracht.
De gemeentewet onderging een wen-
scholjjk gebleken wjjziging.
Een wetteljjke tjjd werd vastgesteld.
Voor het toekennen van schadeloos
stellingen aan gewezon gesalarieerde leden
der opgeheven schutterjj, werden gelden
beschikbaar gesteld.
Eene wet kwam tot stand, houdende
instelling van <>en fonds voor de uitvoering
van de Tiendwet 1907 en eene houdendo
instelling eener Consignatiekas.
De wetten betreffende de registratie
belasting werdeü gewjjzigd en aangevuld.
oEene verhooging van het zegelrecht
van sommige effecten werd goedgekeurd.
Er kwamen maatregelen tot Btand, waar
door het bljjvend gedeelte der militie
gedurende de maanden April^tot en met
Juli op de vereischte sterkte kon worden
gehouden.
Ter bevordering van den aanleg en
de verbetering van land- en waterwegen,
alsmede van den aanleg en de exploitatie
van spoor- en tramwegon in verschillonde
deelon des lande, kwamen verscheidene
wetten tot stand.
In aansluiting van het in 1906 te Rome
gesloten Algemeen Postverdrag kwam
eene wijziging en aanvulling van de wet
tot regeling der brievenposterjj tot stand.
Eene wjjziging der Ongevallenwet 1901
word vastgesteld.
Do wet, houdende bepaling tot voor
koming van bedrog in den boterhandel
werd aangevuld en gewjjzigd.
De noodige gelden werden toegestaan
ten einde den dienst der wetteljjke ar
beidersbescherming beter te kunnen
regelen.
De Koningin heeft mjj opgedragen,
besloot de minister, aan U, Mjjne Heeren,
Haren dank te betuigen voor Uwen ijver
en voor Uwe toewjjding aan 's Lands
belang.
In naam dor Koningin en daartoe door
Haar gemachtigd, verklaar ik deze zitting
dor Staten-Generaal te zjjn gesloten.
De minister werd door de commissie
uitgeleid en nadat deze in de vergader
zaal was teruggekeerd, sloot de voor
zitter de vereenigde vergadering.
Binnenland.
Wa! is waarheid
Bet Vaderland houdt vol dat hot bericht
over de teleurstelling die de koningin
had getioffen waar is. De droeve gebeur-
trots en teleurgesteld in hunne verwach
tingen. En hierbij kwam een groote angst,
een angst voor de dingen dio komen
zouden. Zjj geloofde dat de oproerlingen
het paleis met geweld zouden binnen
dringen en haar naar buiten sleepen. Zij
kroop angstig in een donker hoekje. Elk
geluid in het paleis, de voetstappon der
schildwachten, het geritsel van een gor-
djjn, het gekraak van een plank gaf haar
een hevige hartklopping.
Zjj kwam op het idee dat dit bezoek
misschien niet zoo toevallig was als het
wel leek en dat hare vjjanden in de stad
die menschen op haar af hadden ge
stuurd. De omstandigheden rechtvaar
digden haar sombere voorgevoelons. In
geval do 0} standelingen het paleis binnen
drongen twjjfelde zjj er niet aan of ze
zouden haar zonder eenig medeljjden
dooden. Zjj was zoo bang voor die uit
barsting van woede, dat zij zich bijna
i.iet durfde te bewegen of adem halen.
Langzameihand begonnen hare beschul
digers niet meer genoeg le hebben aan
woorden en de opstandelingen werden
niet meer tevreden gosteld door het
uiten van vloeken. De een of ander riep
dat het paleis bestormd moest worden
en dadeljjk daarop werden de vensters
vernield door een ware hagelbui van
steenen met het gevolg, dat de stukkon
om haar bed vlogen. Een oogenblik lang
wist zij misschien niet precies wat or
gebeurd was, zoo luid drong het lawaai
van het oproer nu tot haar door maar
het klieven van het glas, de koude lacht-
stroom en do stofwolk die de kamer
binnendrong, brachten haar weldra op de
hoogte. Zjj verbeeldde zich dat de man
ienis zou reeds Zaterdag (5 Sept.) hebben
plaats gehad (dit is ook door buitenland-
sche bladen gemeld). H. M. zou tenge
volge van het gebeurde zeer zwak zjjn,
en voortdurend hetzjj te bed, hetzjj op
oen rustbed liggen.
De geringste inspanning vermoeit haar,
en zoo moeten zelfs Koninklijke besluiten
die naar Het Loo gezonden waren ter
teekening, van daar teruggezonden zjjn
met verzoek om diegene, welke daarvoor
vatbaar waren, tot één Kon. besluit te
vereenigen, ten einde H M. de vermoeie
nis, aan de onderteekening van reeksen
Kod. besluiten verbonden, te besparen.
De particulier seereturis der koningin,
jhr. Van Geen, hoeft gemold dat het
bericht over de teleurstelling »ongegrond
en onwaar is". Dit is een woordenkeus,
waaruit ook gelezen kan worden, dat er
geen verwachting geweest is en dat er
daarom geen sprake kan zjjn van een
teleurstelling.
Waarom toch die geheimzinnigheid
met iets, waarin het geheelo volk zoo
harteljjk belang stelt
Nederland en Venezuela.
Bjj Kon. besluit van 9 dezer is de heer
J. H. de Reus eervol ontheven van zijne
betrokking van consul-generaal met den
persoonlijken titel minister-resident te
Caracas en in verband daarmede gesteld
op non-activiteit.
Kunst en Wetenschap.
Tolstoj.
Alle PeterBburgscho dagbladen, met
uitzondering van de organen der •echte
Russen", hebben in lange artikelen den
tachtigjarige als schrjjver, kunstenaar,
wjjsgoer en mensch hulde gebracht. Alle
boekhandelaren te Petersburg hebben
portretten voor de vensters gezet
alleen mocht er goen dundoek bjj. Dui
zend0» telegrammen zjjn naar het landgoed
gezonden, waar Tolstoj woont, en vele
personen van beteekenis zjjn zelf naar
Jasnaja Poljana gegaan. Uit Engeland is
een adres gekomen met 800 namen ook
uit Frankrjjk zonden schrijvers woorden
van hulde. Talrjjke geschenken zjjn aan
geboden. De gezondheidstoestand van
Tolstoj was nog al goed. In het Kleine
Theater te Petersburg zjjn fragmenten
uit werken van Tolstoj vertoond.
Stolypin heeft doen weten, dat het
vergund is den schrjjvor te eeren, doch
niet den anarchist, die zich tegen den
godsdienst verzet heeft
School en Kerk,
De BUversumsche onderwijzerszaak.
Naar aanleiding van het besloit van Gedep.
Staten van Noord-Holland, waarbjj goed
keuring werd onthouden aan het besluit
van den Hilversumschen Raad van 4 Aug.
j.l. tot ontslag van den onderwijzer J. D.
van Veen, stellen B. en W. voor van dit
besluit voorziening te vragen bjj de Kroon.
Doze ouderwjjzer was ontslagen op grond
van beweerde ODgepaste handelingen met
sommigen zjjner vrouweljjke leerlingen.
non bezig waren om de veranda te
beklimmen en haar vervolgens zouden
dooden. De steenen kwamen ratelend neer
op de vensters evenalB hagelsteenen bij
een hevigen storm, zjj hoorde het woe
dende geschreeuw en gebrul en die bloed
dorstige haat jaagde haar meer angst
aan dan de gedachte aan den dood. Als
de opstandelingen een tiran hadden aan
gevallen dan zou hunne woede niet
grooter hebben kunnen zjjn dan nu zjj
zich tegen een weerloos meisje keerden.
Esther leed zoozeer onder deze gees-
teljjke kwelling dat zjj zich verbeeldde
dat lichameljjko pjjn er niet bjj verge
leken kon worden. Toen het lawaai even
plotseling ophield als het begonnen was,
verborg zjj haar gezicht in de kussens
en wilde niet gelooven dat er zulk een
wonder gebeurd was. Zjj had het koud
en haar heele lichaam trilde. Zjj ver
beeldde zich lat zjj de stemmen nog
hoorde en zag allerleinieuwe gestalten
in de duisternis. e
De oproerlingen waren gevluchtzjj
wilde hare ooren wel niet gelooven maar
het was toch zoo. Meegesleept door een
plotseling opkomend en machtiger beroep
op hun nieuwsgierigheid verzamelden de
oproerlingen zich als schapen voor de
deuren van de Kathedraal, riepen eea
nieuwen naam en wachtten op een nieuw
gezicht. Het was dat van hun vorst, die
juist op dat oogenblik de Noorderpoort
doorreed en zich onder escorte naar de
citadel begaf. Esther hoorde de voetstap
pen, die zich verwjjderden en vroeg zich
zelf af, waarom het volk zich verwjjderde.
Eindoljjk stond zij op en deed haar kamer
japon aan. Het was erg koud in haar
Rochtzaksn.
De kantonrechter te Middelburg
veroordeelde Zaterdag wegens het be-
visschen van de Zeeuwscho stroomon
zonder consentE. M. te Wemeldinge,
tot fl b. s. 1 d. h.
Uit de Pers.
De [christilijk-histobische Unie.
Dr. Bronsveld behandelt in zjjne Kro
niek in de Stemmen voor Waarheid en
Vrede do tot standkoming van de Chris
tel jjk-historische Unie.
Schrjjver herinnert er aan, dat in 1888
op 24 Maart te Leeuwarden opgericht is
eon •Bond van kiesvereonigingen op
Christeljjk-historischen grondslag", van
van welks statuten het hervormd karakter
van onze natie op den voorgrond werd
geplaatst. De houding van den Bond bjj
de verkiezingen was daarmoe in overeen
stemming. Roomschen vonden bjj de
Friezen geen genade, ook doleerenden
niet. Het optreden van den Bond in en
buiten Frieslaed heeft meer dan eens de
verkiezing van een »Kuyperiaan" verhin
derd en de candituur van een »liberaal"
doen slagen.
En nu is de Bond op 9 Juli jl. samen
gesmolten mot de cbriBfceljjk-historiscbe
partij in Holland" tot een •christ.-hist.
Unie". De christeljjk-historische partjj in
Holland had tot hoofd en voornaamsten
leider jhr. mr. A. F. de Savornin Loh-
man, die eerst aanhanger van de antire
volutionairen met dr. Kujer, later van
de antirevolutionairen zonder dr. Kuyper
was.
De Christeljjk-historische Uoie mist
ten eenenmale het »hervormd" karakter
van den Friezenbond. Het Friesche •her
vormd" is verdwenen uit het program
en is vervangon door »in protestantschen
zin". Dat woord protestant in het program
is bljjkbaar een concessie geweest aau
de Friezon, maar de heer Lohman heeft
de roomschen, die er zich aaD gestooten
hadden, volkomen gerustgesteld. Na ge
citeerd te hebben wat de heer Lohman
zeide, schrjjft dr. Bronsveld
Hij erkent, dat de Roomschen een van
het protestantsche verschillend staatsrecht
hebben. Maar, zoo heet het, »zjj zeggen,
dat zjj zich thans op protestantsch stand
punt plaatBen". En daarom mogen wjj
hen als bondgenooten beschouwen, en hen
helpen, om steeds machtiger in ons land
te worden, en direct en indirect de
gewetensvrijheid te ondermjjnen. Immers
geschiedt zulks. Ia onze zuidelijke provin
cies is 't voor hen, die niet zich gedragen
naar het bevel der geestelijken, geon
leven. Men wordt er dan geboycot op
allerlei manier.
En verder
Terecht zei dr. Visser in 1897, dat
het een »misdaad" is met de'oomschen
te coalizeerea denzelfde man, die bjj
zjjn laatste verkiezing te Leiden door een
roomsch muziekcorps is afgehaald van
't station, en die hulde bljjmoedig aan
vaardde.
Ik acht de zaak van het protestan-
kamer, en toeD zjj het electrische licht
opdraaide, bleken er slechts drie van de
twintig peren onbeschadigd te zjjn. De
lange vensters,die op de waranda uitzagen,
waren geheel vernield door de steenen.
De gordjjnen waren gescheurd. Op do
tafels en stoelen en op het kleed lagen
glasscherven maar door de gebroken
ruiten had zjj een ruimen blik over het
binnenplein en van af haar plaats zag
zjj haar gemaal op weg naar den citadel
en toen zjj hem zag, begreep zjj het
wonder.
Het was een zonderling en onvergetelijk
schouwspel. Tallooze toortsen, die hun
trillend licht op do opgewonden gezich
ten en de sombere gebouwen wierpen,
verlichtten een tooneol waaraan de nrcht
den sluier van zijn geheimzinnigheid
verleende. De kerkklok luidde nog steeds
en de stemmen verhieven zich en stierven
weer weg als het geloei van den wind.
Duideljjk zichtbaar boven de hoofden
der menigte uit, waren de ruiters in hun
gouden harnassen, de pieken der lansiers
en de helmen der garde, en voor alles
degestalta van iemand die alleen voortreed
op een brnin paard en door wiens aanblik
het volk op eens stil werd. Esther was
zich Arthur's tegenwoordigheid bewust
nog voor dat zjj hem zag. Een havtstoch-
teljjk verlangen om naar hem toe te gaan,
om naast hem te itaan, om het volk voor
hem te antwoorden dreef den spot met
haar hulpeloosheid en vulde haar oogen
met tranen.
(Wordt vervolgd.)
Een land vol herinneringen.
Als een Franschman spreekt ovor den
ongolukkigen oorlog vaü 1870, dan kan
men zeker zijn, dat zijn hart nog bloedt
bjj do herinnering aan hot verlies dat
Frankrjjk toen geleden heeft: Elzas-
Lotbaringen. En als sommige Fransehen
nog droomen van een revanche-oorlog,
dan ook denken zij in de eerBte plaats
aan de mogeljjkheid om die verloren
provincies teiug te winnen.
En in die provincies zelve Ook daar
is de herinnering aan don tjjd, dab de
Fransche vlag wapperde van do torens,
nog niet geheel vergeten en al wordt op
do scholen onderwjjs gegeven in het
Duitsch, een groot deel der bevolking
spreekt onder elkander nog steeds de
taal, die hun dierbaarder is. Ook is de
positie van Elzas-Lotbaringen in het
DuitBche rjjk minder bevoorrecht dan
dat der bondsstaten als Rijksland wordt
het in naam des keizers bestuurd door*
een stadhouder.
In de afgeloopen week is keizer Wil
helm in den Elzas geweest en heefc daar
bezoeken gebracht aan menig plaats, die
de herinnering nog draagt aan hevige
gevechten en aan het Fransche bestuur.
De bladen meldden, dat de keizer met
geestdr ft ontvaDgen is. Zjjn weg werd
met bloemen bestrooid en de hoera's
waren niet van du lucht.
Van wie ging echter die harteljjke
ontvangst rut? Van de bevolking? Zou
die werkelijk al geheel vergeten zijü,
dat zjj eens met geweld word afgeschuurd
van het Fransche vaderland Dragen de
ouderen niet meer met zich rond de
herinnering aan den vreeseljjken tjjd,
toen de oorlogsvlam hoog oplaaide en
Frankrijk, vernietigd door de Duitsche
legerscharen, eindelijk, zjj het weenend,
toe moest stemmen in den eisch van den
overwinnaar Elzas-Lotbaringen af te
staan
We gelooven het Diet en het hoera
geroep zal wel geklonken hebben uit
andere kelen, dan uit die van de oigenljjko
bevolking.
In het Rijksland heeft de Duitsche
keizer een redo gehouden die weder
buitengewoon .vredelievend klinkt. Te
Colmar, waar Z. M. door den burgemees
ter begroet werd, zei bjj o. a.
•Ook deze stad heeft, evenals dit
schoono land, haar lotgevalion moeten
doorstaan, nu is het haar echter gegeven
om in vrede tot uitbreiding en ontwikke
ling te komen. Do vrede zal behouden
blijven en het land zal verdor kunnen
grooien en bloeien".
Het is alleen maar jammer, dat men
niet weet, wat de keizer morgen zal
zeggen. Den oenen dag spreekt bij woor
den, die heel de wereld verlucht doen
pleegde. Gregory werd n.l. vrijgespro
ken. Het is een vreemd staaltje van
de dingen, waartoe een loekenrechtbank
kan komon. Vermoedeljjk is met dit
vonnis de zaak echter niet uit de wereld
en zal de advocaat-generaal wel in hooger
beroep gaan.
fl3t publiek bestond grootendeels uit
anti-Dreyfusards en juichte het vrijspre
kend vonnis toe. De groote meerderheid
van het Fransche volk zal hot, echter
wel niet eens zijn omt de jury en zou
oen ander vonnis geveld hebben.
In Engeland is dezer dagen de regee
ring geweken voor de pressie van een
deel der bevolking. Op het eucharistisch
congres werd Zaterdag nl. medegedeeld,
dat in overeenstemming met den wensch
van minister-president Aequith do voor
genomen
Processie,
die onder streng-Protestanten zooveel
kwaad bloed had gezet, plaats zou hebben
zonder kerkeljjk ceremonieel
De streng-Protestanten konden tevreden
zjjn, maar de deelnemers aan het congres
waren het niet en uitten dit door
verontwaardigde protesten.
De processie heeft gisteren (Zondag)
plaats gehad. Duizenden en duizenden
drongen zich samen om de kathedraal
van Westminster, het uitgaugs- en e;nd-
punt van de processie. Men schat het
aantal R.-Katholieken, dat er aan deel
Dam op 50.000 In vorband met den drei
genden toon in sommige Protestantsche
kringen aangeslagen, was er een zeer
sterke politie-macht op de been. Langs
den weg, die de processie nam, hadden
zich 20,000 Room8ch-Katholieken ter
weerszijden in dubbele rjj opgesteld,
met het doel elke vjjandige daad tegen
de processie te verhinderen.
Zoodra de stoet zich in beweging had
gesteld ging er een lang aanhoudend
gejuich op, dat hier en daar langs den
weg de lnide teekonen van afkeuring
van onverdraagzame Protestanten over
stemde.
Door een troep van laatstgenoemden
werd een poging gedaan om het cordon
van politie-agenten te verbreken om de
processie aan te vallen, doch deze poging
werd de kop ingedrukt door het dadeljjk
krachtig optreden der politie.
De groote meerderheid dor menigte
heeft zich echter door die onverdraagzame
heethoofden niet laten meesloepen en is
kalm bljjven toekjjken, zoodat er volstrekt
geen ernstige ongeregeldheden zjjn voor
gevallen.
Siaten-Geiceraal.
Vereenigde vergadering van beide ka
mers op Zaterdag 12 September 1908,
