N°. 106 1908. Dinsdag 8 September. 95s" jaargang. Binnenland. GOfiSGHG De uitgave ieier Oonruat geiohiedt Maandag-, Woeudag- ei Vr^dagavoad, uitgezonderd op feeitdagen. Prjji por kwartaal, in Goal f 0(75, bniton Goes, franco, f l,2S. Aizonderljjke aommeri 5 oeat. Inzending wan adwartentiin «ior 2 uren op den dap dep uitgave. COURANT. De prjjs der gewone advertentiön ii van 2-5 regeli 50 cent, eiken regel meer 10 cfc. Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs ilechti tweemaal berekend. Geboorte-, huwelijke- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 110 regel» 1,berekend. Bewjjsnummers 5 eent. Telefoonnummer 22. Directeur A. F. A. van Seters. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „G-oesche Courant". Hoofdredacteur W. Kerremans. Na de vacantie. (Slot.) Meer dan op de volksscholen speelt de overlading een rol op de lagere scholen der meer gegoede klassen. Daar is het vooral de drang der toelatingsexamens voor de secundaire scholen of de drang om de leerlingen voor de op die scholen gestelde eischen gereed te maken, die nadeelig werkt, maar bovenal is 't op de Hoogere Burger Scholen en Gymnasia, waar de leerlingen onder de overlading gebukt gaan. Daar vooral is vereenvou diging onafwijsbaar noodzakelijk. Het grootste gedeelte der H. B. scho lieren en Gymnasia-leerlingen moet men rekenen te behooren tot de vlijtige mid- delmatigen de zeer vlug opnemende zjjn enkelingen, evenals de achterlijken, welke laatsten bet daar gegeven onderricht op den duur niet zullen kunnen volgen. Van al deze leerlingen wordt inderdaad in korten tjjd te veel gevergd. Het daar gegeven onderricht behoeft een ingrijpen de hervorming willen beide instituten bljjven wat ze nu nog zjjnalgemeen als nuttig en levenkrachtig erkende on derwijsinrichtingen. Het zeer goede in H. B. S. en Gym nasium zal door niemand worden be streden, de tjjd voor afbreken is even stellig voorbjj als de tjjd voor hervorming gekomen is. De H. B. S. houdt rekening met het feit dat alle wetenschappen onder den invloed van de methouden der na tuurwetenschap gekomen zjjndat de klassieke talen niet meer de talen zjjn, waarin de geleerden denken en schrjjven en dat in de moderne talen letterkundig werk van groote beteekenis is voortge bracht, waarmede het gemoed en het verstand tot hooge idealen voor deugd en smaak kunnen gebracht worden. Het kan wel zjjn dat de wijsbegeerte en letterkunde der Ouden hooger ston den dan die der modernen, maar voor de schooljeugd zjjn ze niet bereikbaar en de practjjk leert dat de klassieken in later leven slechts voor weinigen een bron van studie en genot bljjven. Het Gymnasium beschouwe men uit sluitend als een instelling tot voorbe reiding van het Hooger Onderwijs, waar de jeugd een goede oefenschool doorloopt in de studie der klassieke talen en letteren. Een welbegrepen herziening zou om beide goede inrichtingen te behouden en recht te doen, moeten berusten op ver eenvoudiging. Het ^zal minder gemak kelijk bljjken dan 't schijnt, om uit te maken, waarin die vereenvoudiging zal moeten bestaan, daar men geen onkel vak zal willen missen. Aan ieder is alles, wat op zjjn vorming invloed heeft uitgeoefend, dierbaar. Oud leerlingen van gymnasium of H. B. S. zullen voor de keuze gesteld, om vakken aan te wjjzen, die zouden kunnen vervallen, lang aarzelen, om dat zjj van elk vak in de mate, waarin het hun gedoceerd is, den ont wikkelenden invloed kennen. Maar er kan reeds wel bereikt worden door in 48 FEÏÏILLl'lOK. Dr X-A/VIEIR Naar het Engelsch van MAX PEMBERTON. Zjj was naar de deur geloopen en trachtte haar te openen maar ze was ge sloten en |dns moest zjj er voor big ven staan. Zjj stampte met haar voet op den grond en trachtte tevergeefs hare aan doening te onderdrukken. latUBSchen spraken de twee mannen fluisterend tegen elkaar. Een van hen ruimde de papie ren op. ♦Heel goed, madame, uw besluit zal aan de belanghebbenden bekend gemaakt worden. U is onbeschaamd en stjjf hoof dig. Het is duideljjk dat u ons de waar heid niet zegt. Totdat u verkiest ons naar waarheid te antwoorden, zult ge uzelf als onze gevangene moeten beschouwen". Zjj antwoordde niet, maar draaide aan het slot der deur. Zjj wilde niets zeggen. De twee mannen stonden op en de jongste van hen drukte op de bel. Toen de deur openging kwam kolonel Varez de kamer binnen en nam met een blik den toe stand op. »Het zou verstandiger geweest zjjn als n de vragen beantwoord hadt die deze heeren u gedaan hebben", zei hjj zoet- sappig. ♦We willen u gaarne gerechtig heid doen wedervaren^ maar u moet openhartig tegenover ons zjjn". ♦Uw verlangen is zeer aandoenljjk", antwoordde zjj spottend. >Ik heb nog nooit zooveel vrienden der gerechtigheid elk vak te concentreeren. Vermindering van het aantal lesuren in elk vak en een inkrimping der leerstof, die het minst belangrjjke elimineert. Er zjjn b. v. leerlingen, die voor talen geen aanlog hobben en nog veel moer, die geen gehoor hebben voor de litteratuur. Waarom moeten die met de anderen on verbiddelijk mede Voor vele middel- matigen, die later in de wereld hun plaats goed waard zjjn, is het volle programma dat hun vluggeren makkers bereid is, te zwaar. Beperking is dringend noodig, omdat alle vakken in hun toenemende uitge- gebreidheid te veel zjjn en omdat het voorbereidend onderwjjs niet te veel jaren in beslag mag nemen. Hoe die beperking moet gevonden worden zullen de paedagogen beter dan wjj weten uit te makenwjj mogen hoogstens wenschen vermindering van vakken, van lesuren en van huiswerk. Onze landgenonten zou men onrecht doen door hun overhaasting en impul siviteit aan te wrjjven. We praten reeds jaren over de overlading bjj het onder wjjs en het dooden der oorspronkelijkheid, iedereen geeft toe dat de overgedragen schoolkennis niet echt is e* dat het meer aankomt op methode, tucht en wetens begeerte dan op encyelopaedi8che schijn geleerdheid,die een overvol schoolprogram kan aanbrengen, maar tot een daad van eenige beteekenis is bet nog niet gekomen. Hoe lang zullen we daarop nog moeten wachten ONGEPAST. De soc. dem. pers en de sprekers van die partjj verkondigen gaarne dat zjj niet tegen de persoon van de koningin gekant zjjn en dat zij Haar als hoofd van don staat eerbiedigen. Hoever die ♦eerbied" voor de vorstin gaat, bljjkt uit hetgeen Cirsium in Het Volk van j.l. Zaterdag schreef. >Maandag j.l. vierde Mevr. van Mecklenburg-Schwerin, bjj de gratie der volksdomheid koningin der Neder landen, niet alleen haar acht en twin tigste geboortefeest, doch was het tevens ongeveer tien jaren geleden, dat zjj haar volle loon van f 700.000 per jaar, plus diverse vrjje woningen, vrjje be lasting en andere emolumenten, begon to genieten, nadat zjj etteljjke jaren als halfwas werkzaam was geweest. Het was te verwachten, dat de bur gerpers, die zich elk jaar tegen en op 31 Augustus uitput in de lafste malle praat over het dametje dat afwisselend in Den Haag en op Het Loo woont, ditmaal haar enfin enfin, laat ik zeggen beste beentje zou voorzetten". Op deze laffe en kwaadaardige wjjze gaat Cirsium voort, hjj beschuldigt verder de koningin dat Zjj in de 10 jaren van hare regeering ♦niets, absoluut niets gedaan heeft om het stoffeljjk welzjjn ook van de allerarmsten te verdedigen, te verzekeren of te verbeteren" en dat sinds 1898 in ons land geen vinger is uitgestoken om de allerarmsten te hulp te komen. »Het ♦eenige dat zjj gedaan heeft", zegt Cir- op één dag ontmoet". ♦Madame", zei hjj, »ik dacht, dat u voorzichtiger geweest zoudt zjjn". Zij wilde de beschuldiging van dwaas heid niet op zich laten rasten. ♦Sta me tenminste toe daar zelf over te oordeelen, aangezien het mjj alleen aan gaat »Neen mevrouw, de antwoorden die u op het oogenblik geeft, zullen een ander misschien meer aangaan dan n wel denkt!-" Aangezien zjj waarheid behelzen zul- zjj voor hem en voor mjj opkomen indien de waarheid in Spanje eenige waarde heeft". Mevrouw", zei hjj ♦ik zal er mjjn best voor doen. Haat mjj niet omdat ik mjjn plicht vervul". Hjj ging op zjj en nn zag zjj dat er twee soldaten met hem mee gekomen waren. Wat bunne tegenwoordigheid ook mocht beteekenen en hoeveel angst zjj haar ook aanjoeg, Esther liet er toch niets van merken. ♦U rnoogt het paleis niet verlaten tot dat de Raad in uw zaak een beslissing heeft genomon," zei de kolonel. >Aldus zjjn mjjne orders, mevrouw het spjjt me dat ik er me aan moet houden." ♦Ik laak u niet," zei zjj, ♦In Enge land zjjn we niet zoo bang voor esne vrouw". De soldaten brachten haar naar do deur van haar kamer on lieten haar daar alleen. De lampen brandden nog, maar de kleine Marguerite was ver dwenen. Zjj werd vervangen door een vrouw met een sluw gezicht een Spaansche die haar hulp aanbood. Zjj antwoordde dat zjj geen hulp noodig sium, ♦is haar naam zetten onder een ♦aantal wetten en algemeene maatregelen ♦van bestuur en dat had men bij mjj ♦een heeleboel goedkooper gedaan kunnen >krggen". Hoe grappig Het Volk zou verstandig handeion met zulke walgelijke grapjes en de koningin beleedigende beschouwingen niet op te nemen, 't Zou ons erg tegenvallen als er ook in de partjj zelf geen leden zjjn, die zich hieraan geërgerd hebben. Buitenland. ONEENIGHEID ONDER 80CIA AL-DEMOCRATEN. We hebben het in ons land mede gemaakt, dat de sociaal-democraten, die heel de wereld gelukkig willen maken met hun stelsel, soms onder elkander hevig verschil van meening kunnen hebben en de Duitsche sociaal-democra tische partjj, die op duizenden en duizenden kiezers kan rekenen, heeft, misschien juist door haar omvang, nog meer van onderlinge geschillen te ljjden. Op de partjjdagen kan het soms hevig toegaan bd de nu naderende partjjdag belooft al weder warme discussies. De Bociaal-democraten hebben het sich op politieke vergaderingen en in het parle ment tot gewoonte gemaakt de dingen, die zjj op het hart hebben, zoo heftig mogeljjk te zeggen en deze gewoonte kunnen zjj, als zjj onder elkander zjjn, niet verloochenen. De kwestie, die nu de aanleiding zal worden van rumoerige tooneelen op den Duitschen partjjdag, die 13 dezer te Neurenberg wordt gehouden, is die betreffende de begrootiigen. Mag een sociaal-democraat als lid van een volksvertegenwoordiger 6temmen voor een begrooting De partjjdag, in 190L te Lübeck gehouden, heeft deze vraag voor de Duitsche sociaal-democrsten ontkennend beantwoord, doch de Zuid-Duitschers, de Beiersche, Wurtembergsche, Hessische sociaal-democratische Kamerleden hebben nu en dan gedaan of deze beslissing van den Lubeckschen partjjdag niet bestond en uit practische overwegingen vóór de begrooting gestemd. Vandaar hevige verontwaardiging onder de noordel jjke partjjgenooten, waarvan sommigen zich niet ontzagen de Zuid-Duitsche sociaal-democraten uit te mBken voor verraders." Deze kwestie bestaat al geruimen tjjd en in de partjjpers zjjn er hartige woordjes over gewisseld, maar op den 13 dezer zal men de zaak te Neu enberg nog eens grondig behandelen l Dat kan wat moois geven, als men verder gaat in den geest, waarin nu reeds de discussie in de bladen wordt gevoerd. De Nooid-Duitsche afdoelingen der sociaal-democratische partjj zullen hun afgevaardigden naar Neuronberg opdra gen in elk geval te stemmen tegen de houding der Zuid-Duitsche geestverwan ten en deze kunnen daarom reeds zeker een afkeurend oordeel van den partijdag verwachten. had, stuurde haar weg, en sloot de deur, dankbaar dat zjj alleen was. Van het binnenplein drong geen ander geluid tot haar door dan het huilen van den wind en het geruisch der boomen. Er hing een sluier van mist boven de stad, waardoor het licht verduisterd werd de schildwachten liepen met regelmatige schreden op en neer. Zjj hoorde het middernacht slaan van den kerktoren en Bliep nog niet. De on waardige behandeling, die zjj ondervonden had, drong telkens weer tot haar door evenals het voorgevoel van een naderend onheil, dat zjj niet zou kunnen ontko men. Zjj herinnerde zich, dat zij alleen stond, tegenover een geheel volk, maar wilde zich daardoor niet laten terneer slaan. Haar liefde was zoo eerljjk en zoo trouw, dat zjj ter wille van haar geliefde den ljjdensbeker tot op den bodem wilde uitdrinken. Zjj viel in slaap en droomde heel druk. Ze was weer in Londen, in Parjjs en in Zwitserland ze klopte weer aan de deur van den schouwburg een stem riep haar toe in de stonde van haar grootste ellende zjj haalde zish het priöel met rozen weer voor den geest en sliep weer in het schjjn8el van het schitterend maanlicht, zag het gezicht van den moor voor zich en meende dat hjj dicht bjj haar was. Die laatste hallucinatie kon door haar gezond verstand niet verdreven worden. Even als in Londen, was zjj ook hier overtuigd dat Yussaf, da Moor, haar gade sloeg, terwjjl zjj sliep, dat zjjn droomirige zwarte oogen op haar neerzagen, en dat een zilveren lanta ren haar koud, groen licht uitstraalde Zonder dat zjj gehoord zijn is dus feiteljjk het vonnis al geveld en dit heeft voornameljjk in Beieren zulk oen ver bittering veroorzaakt, dat de Zuid- Duitsche Bociaal-democraten reeds ge dreigd hebben geen afgevaardigden naar den partjjdag te zenden, maar dat deze bedreiging uitgevoerd zal worden is niet waarschjjnljjk. Er wordt, dunkt ons, te veel vergeten, dat in Beieren, Hessen en andere staten de socialisten in de volksvertegenwoor diging een andere houding moeten aan nemen dan in het star-conservatieve Pruisen. In elk geval bljjkt nit die oneenigheid in de Duitsche partjj, dat de sociaal democraten nog heel wat onderlinge ge schillen moeten uitvechten eer er sprake kan zjjn van een eensgezinden arbeid om ons hun heilstaat te bezorgen. De gebeurtenis, waarover we in ons vorig nummer breedvoerig schreven, het voorstel van Duitschland om Moelai- Bafid te erkennen, heeft tot nu toe alleen aanledmg gegeven, tot heftig gesehrjjf in de pers Noch de regoering van Frank- rjjk, noch die van eenig ander land, heeft tot dusver scherp positiejgenomen tegen Duitschland, zoodat er alle hoop is, dat het onvoorzichtig optreden van de regeering te Berljjn GEEN ERNSTIGE GEVOLGEN zal hebben, dan dat het onderling wan trouwen der mogendheden weder is toe genomen en dit is al erg genoeg op cri- tieke oogenblikken kan onderling wan trouwen de fataalste gebeurtenissen ver oorzaken. Engeland schijnt voornemens het Duitsche voorstel niet in beraad te neoien alvorens er een voorstel is ontvangen van de twee mogendheden die het nauwst bjj de Marokkaansche verwikkelingen zijn betrokken n.l. van Frankrjjk en Spanje. In Frankrijk is men den laatsten tjjd met kracht bezig de marine te zuiveren van een ondeugd, die onder manschappen en officieren reeds heel wat slachtoffers gemaakt heeft, n.l. het opium schuiven. Deze OOSTERSCHE ONDEUGD is echter niet zoo heel gomakkeljjk tegen te gaan, doch de Fransche regeering laat zich niet ontmoedigen en gaat door de zaak krachtig aan te vatten. Het is noodig ook Te Parjjs zoowel als in de havensteden vindt men verscheidene opiumkitten, die vooral door marine-officieren en man schappen bezocht worden. Terwjjl zjj aan boord zijn kunnen offi cieren en matrozen wol zoo streng be waakt worden, dat het hun onmogeljjk is zich over te geven aan hun hartstocht voor het demoraliseerende gif, maar zpo- dra zjj aan wal zjjn, kunnen de opium schuivers zich gemakkeljjk aau alle toe zicht onttrekken. Te Toulon vooral heeft de politie reeds alle moeite gedaan om bet kwaad met wortel en tak uit te roeien, maar veel heeft het niet geholpen. Voor één opium kit, die gesloten wordt, verrjjzen in een op haar gezicht. Even als dion anderen keer, was zjj ook nu niet bang van die droomgestalte. Zjj kon zich echter geen rekenschap geven van de reden van haar goed vertrouwen, maar sedert zjj hem bjj de poort van Cadi ontmoet had, be schouwde zij dien zwijgenden Oosterling als haar vriend, ja, ie verlangde zelfs bjjna naar zjjn vriendschap. Het voor teeken van den droom bevredigde baar zeer. Zjj lag achterover op do kussens, loosde een diepen zucht en gaf zich zelf over aan een betooveriDg, waaraan ze geen weerstand kon bieden. Sinds zjj van Zwitserland naBr Parjjs was gegaan in gezelschap van Francisco Xavier, had zjj niet zoo kalm en rustig geslapen. Bjj het aanbreken van den dag lag zjj zoo stil, dat het was alsof zjj bjjna niet ademhaal de. Toen Marguerite Desjardins om zeven uur haar kamer kwam binnenvliegen, moest zjj haar met haar hand aanraken, voor dat zjj haar oogen open deed of haar antwoord gaf. ♦Ik breng u rozen, lieve mevrouw," zei zjj. ♦Rozen uit Cadi. En zoodra u wakker bent, heb ik nieuws voor u. Hot is zeven uur en ik ben al naar de kerk geweest." Zjj babbelde onophoudeljjk oor, hup pelde van de eene plaats naar do andere, zette de rozen in de leege vazen en ver telde Esther nieuws, waarover zjj zeer verbaasd was. ♦Zjj hebben naar St. Girons gestuurd om uw bagage en deze zal dan ook wel heel gauw hier zjjn. Kolonel Varez is opdat idee gekomen ik ben bang voor hem, maar hjj denkt wel aan alles. Uw vriendin, anderen hoek van de stad twee nieuwe. Bovendien wordt de opium in zulke kleine hoeveelheden gebruikt dat een hoeveelheid, voldoende voor honderd pjjpen, zonder veel moeite ban worden verstopt. Het is te hopen, dat, niettegenstaande alle moeilijkheden, de Fransche regeering er in slaagt het kwaad den kop in te drukken, voor het nog verder heeft gewoekerd. Nederland en Venezuela^ ♦De New York Herald verneemt uit Port of Si ain (Trinidad)De Engelsche gezant te Caracas is hier aangekomen. Volgens gerucht wenecht president Castro, wegens de bedonkeljjke vermindering van de invoerrechten, de zout- en de lucifer concessie en andere moeiljjkheden met Engeland te regelen en Engelands goede diensten ter bjjleggiug van het geschil met Nederland aan te nemen". Aan het departement van Buitenland- sche Zaken te don Haag was over deze bemiddeling nog niets bekend. Het Haagsche Correspondenliebureau moldt Naar wjj vernemen, is de tweede nota onzer regeering aan die van Venezuela verzonden, inhoudende een antwoord op het schrijven van den minister van bui- tenlandsche zaken te Caracas van 28 Juli aan den minister van buitenlandsche zaken te 's-Gravonhage. De strekking van het antwoord der Nederlandsche regeering is om, met betrachting van groote in- schikkeljjkheid, den weg tot vreedzame bjjlëggiDg der bestaande wederzjjdsche grieven open te houden. Wjj meenen te weten, dat eene open baarmaking der gewisselde nota's op dit oogenblik niet in de bedoeling der regee ring ligteene mededeeling daarvan aan de Staten-Generaal, onmiddelljjk na aan vang der gewone zitting, daarentegen wèl. In het LondenBche avondblad The Globe komt een telegram voor uit New York, dd. 4 September, waarvan hier de vertaling volgt Men meldt uit Washington, dat de Nederlandsche regeering in antwoord op de ingediende klachten van het Vene- zolaansche departement van Buitenland sche Zaken is gereed gekomen met haar onderzoek van de klachten, door de Venezolaanseho regeering ingebracht tegen den Nedorlandschen gezant (De Reus) en die ongegrond heeft bevonden. Men houdt bet er voor, dat de eerstvol gende stap, die van uit Den Haag zal worden gedaan, zal bestaan in het zenden van iets dat het karakter heeft van een ultimatum, en waarin genoegdoening wordt gevraagd voor de beleedigmgen, der Nederlandsche vlag aangedaaD, in de personen van den NederlandscheD gezant en de Nederlandsche consulB, en voldoe ning van de vorderingen van Nederland sche onderdanen. Te Washington gelooft men geen oogenblik, dat Castro de gevraagde genoegdoening sal Bchenken. Waarschjjn- madame Julia, komt bjj u ontbjjten. O jé, we zullen nooit op tjjd klaar zjjn. Kapitein Pecha van de huzaren heeft het mjj verteld ik mag hem eigenljjk niet ontmoeten en dus ga ik nair de kerk. Hebt u ooit in de kerk een vriend ontmoet, en geprobeerd om te bidden, als hjj naar u keek? Dat kunt ge niet, lieve Esther. Ik heb het zoo dikwjjl geprobeerd, en du8 weet ik hot. Het is absoluut onmo- geljk 1" Haar opgewektheid was aanstekeljjk en dus lachte Esther hartelijk, terwjjl ze zich aankleedde. Zjj voelde zich veel beter na haar langen slaap, en toen zjj in den spiegel keek, zag zjj tot baar verbazing, dat er een klein blosje op haar wangen lag en dat haar oogen helder «tonden. Hot was een mooie, heldere morgen. Een frisch briesje had den nevel van de bergtoppen weggevaagd en de lucht was zoo rein en zoo jjl, dat de gletschers in de verte schitterden als juwoelen. In de valleien lag de dauw nog op de heuvels en de bosBchen, die in het zonlicht schit terend groen waren. Op het binnenplein zag Esther een goed gedrilde compagnie infanterie exerceeren. Bij ieder hek ston den schildwachten, flinke kerels met witte jassen aan, zilveren helmen op, en op het groote plein V03r de kathedraal speelde oen militair muziekkorps. De meDsehen zagen er vrooljjk uit en hadden iets druks in de manier van zich voort te bewegen, en er was geen spoor meer van de onrust, die er gisteren in de stad héerschte. Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1908 | | pagina 1