93 1908.
Zaterdag 8 Augustus.
95s,e jaargang
85 FEUILLETON.
Dr XAVIBR.
GOESCHE
De uitgave dezer (Joureet geiohiedt Meesdag-, Woeaidag- es Vrgdagavoed,
nitgezonderd op feeitdegen.
Prjji per kwartaal, in Doei f 0,75, buiten Does, franco, f
Afzonderlijke sommen 5 oeat.
Inzending wan advartentiSn «tor 2 uren op don dag dop
uitgawo.
De prgs dor gewone advertentjBn ii van i -5 regeli 50 cent, eiken regel moer 10 et.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjii
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regel» k 1,— berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
Telefoonnummer 22.
Directeur A. P. A. van Seters. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Uoesche Courant". Hoofdredacteur W. Kerremans.
Bij dit no. behoort een bijvoegsel
DE MENSCBEN TEGEN DE ELE
MENTEN.
Niet zonder verzet laten de elementen
zicb door den memch beheerschen. De
arme von Zeppelin heeft 't weer onder
vonden. Een deel van zjjn leven en zjju
geheele fortuin offerde hg aan het zooken
naar en het construeer» n van een bestuur
baar luchtschip. In 1906 was hg eindeljjk
gereed, maar oen orkaan vernielde zjjn
vinding. Niet ontmoedigd begon de wak
kere Duitscher onmiddolljjk weer en
voltooide dit jaar zgn ichip dat weldra
de bewondering van de geheele beschaafde
wereld afdwong.
Het reusachtig gevaarte gehoorzaamde
prachtig aan zijn sturen, zwenkte en
keerde, tornde tegen een krachtigen wind
op, schoof over bergkammen, bleef stil
liggen boven een uitgekozen pant en
daalde statig op het meer, waar de loods
droef.
Woensdag was de groote zegetocht
begonnen. Vierentwintig uur zou de Zep
pelin varen over Duitschland en dan zou
het rjjk voor twee millioen mark het
ingenieuse vaartuig overnemen.
Overal in Duitschland heorschte Woens
dag een frenetieke geestdrift en in alle
plaatsen, waarover »dor Zeppelin" vliegon
sou, wapperden vlaggen, stonden muziek-
of zangkorpsen op de torens en was
een enthousiaste menigte gereed den
veriuftigen graaf von Zeppelin toe te
juichen.Vooral echter in Friederiohshafen,
waar de ballon na den 24 uur-tocht zou
landen, was den uitvin Ier een grootscho
ontvangst bereid en een ontzaglijke massa
mensehen bgeen gekomen.
Helaas, een paar windstooten, die de
ballon in zwevenden staat niet 't minste
gedeerd zouden hebben, vernielden het
vastgelegde luchtschip gedeelteljjk, het
het vuur zette de vernietiging voort.
Zeppelin is wanhopig, zegde het korte
bericht dat deze jammerlijke tjjding
bracht. Dat verstaat men. Na zooveel
arbeid en zooveel offers, zoo dicht bjj
de zege plotseling van alles beroofd te
worden wat vernuft, werkkracht en for
tuin gewrocht hadden, dat is inderdaad
hard, droevig voor allen die den onver-
moeibaren, energieken werker zoo gaarne
zgn loon voor zjjne geniale vinding
gunden.
Frankrjjk zag zgn bestuurbare ballon
de »Patrie" door den wind weggevoerd,
Engeland'» Nulli Secundus werd in elkaar
geblazen en in DnitschlaDd werkten de
wind en ket vuur samen om het schip
dat het gebied van Aelos, den god der
winden, durfde bevaren, te vernielen.
Niet zonder varzet onderwerpen zich
de elementen. Juist 50 jaar geleden is
dat ook gebleken. Toen zou de menech
de afscheiding van de werelddeelen weg
nemen en dwars door zeeën en oceanen
telegraafkabel» leggen, die de doelen der
wereld met elkaar verbond. Tot driemaal
toe verzwolg de oceaan den kostbaren
kabel en moest het werk gestaakt worden.
Maar ook toen week men niet voor tegen
spoed eu nu kan men in enkele minuten
berichten laten vonken naar Amerika,
Afrika, Azië en Australië.
Als over jarea een geregelden lucht-
dienst zal zgn ingevoerd, zooals nu een
zeedienst, als ook Aeolus zich aan den
menscb zal onderworpen hebben, dan zal
Na»r het Engelsch van
MAI PEMBERTON.
HS lachte en bediende haar van vruch
ten. Toen ze klaar waren met on tb jj ten
ging hg even weg om zjjn bedienden te
waarschuwen, zoodat Esther een oogen-
blik alleen bleef staan in den gang van
het station. Zjj wiBt niet welk voorgevoel
er haar toe bracht, om zich in eens om
te keeren of waarom zjj zich bewast was
van de tegenwoordigheid van iemand,
die haar niet vriendschappelijk gezind
wal. Toen ze zich omkeerde, merkte zjj,
dat er iemand naast baar stond, herkende
zjj het kleurige gewaad en den witten
bnrnous van den oosterling en zag dat
het Tussuf was, de bediende van dr.
Xavier. Een oogenblik lang voelde zjj
dat zjjne schitterende, doordringende
zwarte oogen haar onheilspellend aan
keken. Vervolgens verdween hg even ge
heimzinnig als hg gekomen was, zonder
iets te zeggen, en bjjna, voordat het
goed tot haar doorgedrongen was, hoe
zeer zjjne tegenwoordigheid haar had doen
ichrikken. Toen Arthur weer bg haar
kwam was zjj nog opgewonden en ge
agiteerd en het wal moeielgk voor haar
Zeppelin's naam met denzelfden eerbied
worden uitgesproken, waarmede wjj den
naam zeggen van Watt en Stephenson,
de uitvinders van de stoommachine en
de locomotief.
Buitenland.
H an del8politiek.
De laatste jaren is in Engeland merk
baar een langzuam veld winnen der
protectionistischedenkbeelden e* herhaal
delijk bg tusschentgdsche verkiezingen
werd op den «etel van een vrjjhandelaar
gebracht een vooistander van bescher
mende rechten. Deze miskenning van de
beginselen, die Engeland tot groote bloei
hebben gebracht, is een gevolg van de
uitgebreide propaganda, die door de
protectioniston is gemaakt, doch voor
Engelands welvaart is het te hopen, dat
deze miskenning der vrjjhandelsbegrippen
slechts tjjdeljjk is.
Op het oogenblik zgn in Londen bg
een vertegenwoordigers uit bjjna alle
beschaafde landen om deel te nemen aan
het vrghandel-coDgres, dat daar gehouden
wordt.
Ook Nederland heeft afgevaardigden
gezonden on onze landgenoot dr. A.
Heringa behaalde met zgn rede over den
resultaten van den vrghandel in Neder
land een groot on welverdiend succes.
De afgevaardigden uit landen, waar
een beschermend handelspolitiek gevolgd
wordt, verklaarden allen, dat naar hun
meening, de bloei hunner njjverheid
volstrekt in geen verband stond tot de
beschermende rechten.
De Italiaansche afgevaardigde Giretti
wees or op, dat de zoogenaamde bescher
ming van de nijverheid zwaar drukt op
de gemeenschap. De drukkende voorkeur,
aan inlandsche aannemers gegeven, ver
meerdert de staatsuitgaven voor spoor
wegen, voor de verdediging, voor da
openbare werken, met millioenen en slechts
weinigen iD het land genieten de voor-
deelen van die protectie.
Van veel belang voor ons waren de
mededeelingen van den Deenschen afge
vaardigde, die bijzonderheden gaf over
den toestand in zgn land, dat evenals
het onze, slechts klein is en grenst aan
een groot protectionistisch rjjk, nameljjk
Duitschland. In zgn beschouwing stelde
deze afgevaardigde in het licht, dat alle
niet beschermde takken van njjverheid
uitstekend floreeren, wat van de be
schermde industrie niet gezegd kau
worden. De landbouw in Denemarken
wordt totaal niet beschermd en verkeert
in bloeienden toestand. Het ruw mate
rieel, dat de landbouw behoeft, wordt
vrjj ingevoerd en niettegenstaande het
ontbreken van eenig spoor van bescher
ming, heeft de Deensche landbouw op
buitenlandscbe markten een uitstekenden
naam en is do landbouwbevolking zeer
welvarend.
De Nederlandsohe afgevaardigde dr.
Heringa wees orop, dat onze njjverheid
onder het vrjjhandel-bewind, reusachtig
is vooruitgegaan. Zoo nam van 1876 het
aantal fabrieken toe van 2159 tot 4986,
de stoomketels van 2952 tot 7160, het
verwarmde oppervlak van 72268 M2. tot
295110 M2.
Wat de landbouw betreft steeg het
aantal bebouwde HA. van 2064908 in
1833 tot 2388964 in 1906 en ook de
om hem precies te vertellen wat er ge
beurd was.
»Den Moor, dien ze Yussuf noemen,
de bediende van dr. Xavier ik heb
hem daareven in de gang gezien", mom
pelde zjj ietwat angstig.
Hjj lachte om haar angst en stelde
haar onmiddelljjk gerust.
»Dat spreekt van zelf. Hjj gaat naar
Cadi evenals wjj. Waar zjjt ge bang voor,
Esther Wat hebt ge uit te staan met
dien man?"
Zjj kon het hem niet zeggen. Zjj wilde
niet zeggen hoezeer zjj dit voorteeken
vreesde.
Op het voorplein van het station stond
een ouderwetsche barouchet voor hen
gereed en daarachter een fourgon voor
hun bagage. Esther merkte op dat de
livrei der lakeien eens zeer opzichtig
was geweest, maar dat ze nu een beetje
versleten en verschoten was. Het rjjtuig
zelf deed dei ken aan het Frankrjjk van
het keizerrjjkmaar de paarden waren
bg zonder mooi en wat meer zegt, er waren
er vier.
»Het is acht jaar geleden, sedert ik
te St. Girons geweest ben," zei Arthur
op den toon van iemand, die niet geheel
zeker is van de ontvangst die hem te
beurt zal vellen. »Om je de waarheid te
zeggen, weet ik bjjna niet meer hoe hel
er uit ziet. De hofmeester zegt, dat er een
fortuin noodig zou zgn om het te restau-
gemiddelde opbrengst der producten nam
zeer toe.
Het is te hopen, dat dit vrjjhandel-
congres het zjjne er toe bjj zal dragen
op de vrjjhandel-beginsolen overal meer
ingang te doen vinden.
Wat Frankrjjk betref" is or niet veel
nieuws. Bjjna algemeen zien nu ook de
arbeiders in, dat de
Algfmeene werkstaking
een roekeloos avontuur was en waarschijn-
ljjk zuilon verscheidene bestuursleden
der ParjjBclo arbeiders-organisatie bin
nenkort gedwongen worden plaats to
maken voor bedachtzamer mannen.
Eon zestal betoogers van Maandag zjjn
veroordeeld tot gevangonisstraffeü van I
tot 4 maanden en verschillende geldboeten.
Bg het onderzoek, ingesteld door den
rechter van instructie te Corbeil naar do
plaats gehad hebbende feiten te Vigneux,
is men ook op het' spoor gekomen var
een jonge vrouw, waarschjjnljjk een Rua-
sische uitgewekene, die op de barricade
bg het café Bleu, waar de grootste strjjd
gestreden is, meevocht en als een revo-
latieheldin de mannon aanvuurdde en
dapper op de kurassiers schoot. Een werk
man, Masson, hoeft verklaard gezien te
hebben, hoe zjj het p lard van een wacht
meester bjj den teugel greep en den ruiter
toeriep»G* toch weg en doodt uw
broeder niet." Op hetzelfde oogenblik
werd het m isje in de volle borst getroffen
en stortte neer. Zjj is thans stervende.
Haar indentiteit is nog niet kunnen
worden vas!gesteld, maar een behoeftige
arbeidster waB zjj zeker niet, want bjj
haar werd een tascbje gevonden met twee
biljetten van honderd franc.
In Frankrjjk is nu de rust zoo goed
als geheel teruggekeerd, doch dat het
zelfde nog niet van Turkjje gezegd kan
worden, bljjkfc uit de verschillende be
richten betreffende de opwinding die
hier en daar nog heerscht. Ook komt het
bericht van
Een aanslag op den Sultan.
Een der te Geneve wonende Jeng-
Turksche leiders kreeg nl. een telegram
uit Konstantinopel, waarin werd meege
deeld dat Maandagavond oen onderge
schikt paleisbeamote de vertrekken van
den sultan binnendrong en dezen een
dolksteek in de borst toebracht. Dedo^k
stuitte echter af op het pantserhemd of
de »maliënkolder", die de sultan uit
vrees voor aanslagen, steeds onder zgn
gewone kleeding draagt, zoodat de vorst
alleen eeD kleine kneuzing opdeed. De
paleiswacht arresteerde den bedrjjver van
den aanBlag. Bg den man werd voor een
belangrgk bedrag aan goud en banknoten
gevonden, zoodat hjj blijkbaar was om
gekocht.
Dit is niet de eerste aanslag die op
den sultan is gepleegd. Op 21 Juli 1905
werd bij het gebruikeljjk bezoek aan do
Hamidieh moskoe op den sulan geschoten.
In 1902 kwam, eveneens uit Geneve,
het bericht van een aanslag, maar dat
bericht werd toen dadeljjk beslist tegen
gesproken. In 1900 meldden Weener
berichtgevers een poging tot vergiftiging
van den sultan, maar dit bericht werd
nimmer bevestigd. In Turkije beschikte
men, altham onder de oude omstandig
heden, over voldoende middelen om alle
paleisgeheimen ook werkoljjk zorgvuldig
te bewaren.
reeren dat is echter bjj de meeste
kasteelen in Spanje het geval, maar aan
gezien niemand er een fortuin op na
houdt, wordt er niets aan gedaan. Ik
heb de huishoudster gelast om in alle
kamers licht aan te steken en haar beste
beentje voor te zetten. Als ge veel aan
sport deedt, Either, daD tonden we
morgen samen op de jacht gaan het is
hier een flink ras en er zjjn uitstekende
jagers bjj. Ik zal je de Pyreneeën eens
laten zien, dan zult ge je schouders
ophalen over de Alpen. Er is op de heole
wereld niets zoo mooi als Gavarni, dat
vind ik ten minste. Wjj steken geen
vuurwerk af en laten ook geen Duitscho
muziekkorpsen spelen, maar daarom zjjn
we niet minder".
Op die manier ratelde hg voort, zgn
best doende om haar te behagen en haar
de mooie punten van die prachtige land
streek aanwjjzende. Esther was in Zwitser
land geweeBt, maar ze zag nu reeds dat
het Spaansche gebergte grootscher zou
zgn. Haar omgeving was de schitterende
v irwezenljjking van een schilder jj van
Gustave Dorégrootsch, somber, ontzag
wekkend en daarenboven bekoorljjk en
van een eeuwigen zomer sprekend. De
weg steeg steeds, nu eens boven een prach
tig dal, dan weer door bosschen van pjjn-
boomen. Beneden in do groenende vlakte
lagen dorpengroepjes van huizen, met
roode daken, evenals verfplekken op een
Binnenland.
Nederland en Venezuela.
Art. 17 van het Regloment op de eer-
bewjjzen en taluten (eerste hoofdstuk,
tweede deel van de Verordeiingen van
de Koninkljjke Marine) zegt>Binnen
het jaar dezelfde reed» bezoekende, wordt
de vleg der natie, waartoe de reede be
hoort, door hetzelfde schip of door de
zelfde schepen niet andermaal gesalueerd".
Het Vad. herinnert er aan dat de Gel
derland hetzelfde jaar reeds een bezoek
aan Venezuela had gebracht, en dat het
dus volkomen terecht was dat de Gelder
land de Venezuelaansche vlag niet sa
lueerde.
Vrijhandel. In Londen ii Woensdag
cp het congres van den vrghandel de
volgendo merkwaardige rede uitgesproken
door den heer Heringa over ons laad
►Nederland is niet het land dei wjjdo
broeken, klompen en snuister jj-winkels,
geljjk vreemdelinge! het zich va ik denken.
Door den vrghandel is Nederland een
land geworden, waar landbouwers, fabri
kanten en kooplieden hard, maar vrjj
werken een Btaat, waarin groote vrij
havens te zien zgn, welke met de beste
ter wereld wedjjveren kunnenwaar
handel, landbouw en njjverheid vreedzaam
naast elkaar zich kunDen ontwikkelen.
En de reden voor den opgaanden,
algemienen welstand van het Nederland-
sche volk is deze, dat bg ons het devies
der C iodon Club niet alleen beiproken,
maar ook toegepast wordt, dat de Latgn-
sche spreuk Si vis pacem, para bollum
(als gjj den vrede wilt, bereid u voor op
den oorlog), feiteljjk veranderd is in bot
meer practische Si vis pacem, para com-
mercium (indien gjj den vrede wilt, leg u
op don handel toe). (Veel bjjval). Ik hoop
tevens, dat ook de groote volkeren in ge
dachte zuilon bondon de wordon van Z. M.
koning Eduard, die sprekende over bet
devies der Cobdon Club, verklaarde, dat
er geen edeler streven bestaat daD
vrghandel, vrede en welgezindheid onder
de volkoren." (ToejuiehiDgen.)
Rechtzaken.
Door B. V. te Hoedekenskerke'is
r beroep aangeteekend tegen een
vonnis van het Kantongerecht to Goes
van den 3 Augustus 1.1., waarbjj hg
wegens op Zondag jagen zonder vergun
ning word veroordeeld tol 2 m. f2 b. s.
2 m. 2 d. b.
Landbouw, Veeteelten Visscherij.
Een nieuwe wijze van botebereiding
in Canada.
Het Maandbl. tegen de VervalBchtngen
maakt melding van een nieuwe wjjze
van boterbereiding.
Tot heden werd in fabrieken als op
boerderjjen de boter gewonnen door kar
nen van zuren room, d. i. room, welke
ongeveer 20 uur na toevoeging van een
zuursel (karnemelk of reincultuur) een
zekeren vuurgraad beeft verkregen.
In} Canada zgn, volgens een bulletin
gepubliceerd vanwege de afdeeling Land
bouw van het gouvernement, proeven
genomen voor de bereiding van boter
uit zoeten room.
groene kaart. In het hartje van het dal
stroomde een klein riviertje tusschen
sombere, norsche rotsen door. En het ge
heel werd bekroond door de met sneeuw
bedekte toppen der bergen een ras van
reuzen gelijk, die echter zoo ver weg
waren en zoo verbazingwekkend door het
grootsche karakter er van, dat zjj de gren
zen van een onbekende wereld hadden
kunnen vormen.
Tegen vijf uur in dsn middag bereikten
zjj het kasteel. Reeds een uur lang had
de duisternis hun den fantastiscben aan
blik ontnemen van ravjjnen en bergen,
waarvan zjj er op dien langen middag
zooveel hadden gezien. Esther lag in de
armeB van haar gemaal en had alle be-
wustzjjn van tjjd en plaats verloren. Toen
zij wakker werd, was hg juist bezig om
haar uit het rjjtuig te tillen en scheen
het licht van een lantaren op haar gelaat.
Het was nu geheel donker geworden en
de wind gierde somber in de holen on
ravjjnen ea Esther, die maar half wakker
waB, dacht eeist, dat haar een ongeluk
waB overkomen.
Een oogenblik daarna zag zjj echter
boven haar hoofd de smalle ramen van
een gebouw en ontdekte zij een groote
poort, waardoor het rjjtuig wegreed. Het
geluid van vreemde Btemmen drong ook
tot haar door en toen zjj nu van uit die
snerpende koude snel verplaatst werd
in de warmte van een helder verlichto
In plaats van het zaringsproces in den
room te doen plaats vinden, wordt na de
centrifugeering bg den versehen room
een flinke hoeveelheid zuursel gevoegd,
waarna onmiddelljjk wordt gekarnd.
Uit deze proeven is afgeleid, dat vol
gens de nieuwe wgze van werken, de
boter minder wator bevat en duurzamer
is dan boter volgens de tot heden ge
volgde methode bereid.
Automobielstof en de aardvloo.
Veel kwaad is er vaak gesproken van
de auto, zoodat billjjkbeidshalve ook
zeker gewag dient te worden gemaakt
van hnt feit, dat Dnitsche landbouwers
meenen te hebben opgemerkt, dat de
aardvloo, een geduchte vjjand van de
suikerbiet, de kool enz., aan de groote
verkeorwegen, waar veel auto's passeeren,
zgn verwoestingen staakt, De opgedreven
stof Bchjjnt de planten met een bescher
mend laagje te dekken. In de nabjjheid
van Keulen heeft men als proef stof
over de planten gestrooid, overal met
hetzelfde resultaat, dat nl. die planten
door de aardvloo werden gespaard, terwjjl
de niet beBtrooide werden vernietigd.
De veel gesmade auto wordt daar reeds
als een bondgenoot van den landbouwer
begroet. Hoe meer stof ze opwerpt, des
te meer aanzien geniet ze.
Gemengd nieuws.
De kerk als gevangenis. Na de gods
dienstoefening Zondagmorgen in het kerk
gebouw der Ned. Herv. gemeente aan
den 's Gravendjjkwal te Rotterdam bleven
de predikant en oonige leden van don
kerkeraad nog eenigeu tjjd in de con
sistorie. De koster, bljjkbaar meenende,
dat zich niemand meer daarbinnen be
vond, sloot do buitendeur af on ging
huiswaarts. De hoeren zaten nu opgo-
Bloten en waren dus in een moeiljjke
positie. Gelukkig kwam een hunnor op
het idéé, dat meu uit het raam naar
buiten zou kunnen komen. Dat kon men
echter niet doen zonder het noodige
klimmateriaal. Met een ladder, welke
spoedig gevonden was, kregen de gevan
genen de gelegenheid om weer vrjj te
komen uit hun oi. vrjj willigo gevangenis.
Hij hield zich aan de verordening.
Op den Bijjhainsterweg onder Winschoten
ontmoette de politie oen man, die met
een zware oude fiets op z'n schouders, hot
bezweete hoofd er door gestoken, hjjgende
en blazende voorwaarts schreed. Op de
vraag of de fiets gebroken was, antwoordde
de man
»Wel nee, maor 'k ma? in duustern
ja nait met 'n fletse zundor licht op pad".
En als de politie hem meedeelde, dat
men na zonsondergang met een fiets
zonder lantaarn niet moebt rjjden, maar
wel met de fiets aan de hand mocht
loopen, vervolgde de man: MJajal'kzel
mie deur joe foppen loaten", en ging
verder met de kar op z'n nek, in de
lichting van Wedde.
Ontslagen. Naar men verneemt heeft
de burgemeester van den Haag, den hoofd
inspecteur van politio F. ft. N. van Lely-
vt>ld, wiens naam in den iaatsten tjjd
vaak genoemd is in verband met dien
van vrouw Führop (Duitsche Greet), uit
dén politiedienst ontslagen.
kamer, werd zij geheel wakker en begreep
zjj, dat de reis ten einde was en dit
Arthur's kasteel was.
»Kom," zjj bjj vrooljjk, terwjjl hjj de
sneeuwvlokken van zjjn jas schudde en
zgn handen warmde aan het helder
brandende vuur. »Kom je wat warmen,
vrouwtje, ge zjjt werkelijk te St. Girons,
ge zjjt nu eindelgk thuis."
Ze maakte haar mantel los en boog
zich over de vlammende stukken bout
heen.
De kamer, waarin zjj waren, was slecht
verlicht maar ze kon toch iets zien van
de onmeteljjke grootheid er van en van
het mengsel van rjjkdom en armoede,
dat er tentoon gespreid werd. Zjj ver
beeldde zich, dat er op de geheele wereld
niet zoo'n groote schoorsteen zou zgn
als in die kamermen had op dat vuur
een os kunnen braden en ver boven de
zonderlinge figuren, die in het g'.tzwart
hout gesneden waren, verhief zich een
baldakjjn, dat tot a&D het plafond reikte.
Een even zonderling buffet vormde 't
pendant van dien reusachtigen schoor
steenmantel do muren waren behangen
met verscheurde en verschoten tapjjten.
De stoelen en do tafels schenen wel
bewerkt te zgn door de wapens van een
heol leger. Er lag geen tapjjt op don
vloer maar de kandelabers waren vnn
zwaar zilver, het paleis van een koning
waardig. (Wordt vervolgd).
