N*. 85 1908
Dinsdag 21 Juli
95s" jaargang.
27 FEUILLETON*
Dr. XAVIER.
fiOESCHE
COURANT.
Telefoonnummer 22Directeur A. P. A. van Seters. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Hoofdredacteur W. Kerremans.
De uitgave 4«zer Oourant geschiedt Maandag-, Woensdag- on Vrg dagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, in Soes f 0,75, buiten Goes, franco, f 1D29.
Afzonderlijke nommers 5 cent.
Inx*isdina van adwertentiSn wóop 2 ursn op don dag dop
uitpavo.
De prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
B| directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
de afkomst meestal onbekend is, zijn
voeding, verpleging, bodem en klimaat
van invloed geweest op de bjjzondere
eigenschappen.
Een keuze bjj het aanfokken wordt
daarbjj wel gedaaD, maar al had ook een
paring plaats met dierc.3 van eenigszins
afwijkenden vorm of eigenschappen, dan
verdwjjnen deze gebreken later toch weer
door paring met dieren van het normale
ras. Een voorbeeld van natuurrassen zijn
het Russische en Hongaarsche steppenvee,
het Veluwsche, het Brentsehe en het
Groningsche schaap, het oude Kozakken-
paard enz.
Fokrassen ontstaan door een keuzo
te doen uit fokmateriaal met het oog
op bepaalde diensten of voordeelen.
Men let daarbjj op bepaalde eigenschap
pen en op kenmerkende teekens, bjjvoor
beeld aanleg tot krachtsontwikkeling,
tot vlugheid, volhardingsvermogen,
goede melkteekens, schoone vormen en
verder op alles, wat een dier in waarde
kan verhoogen. Wegens de vele en
nauwlettende zorgen, die in de laatste
jaren aan de veefokkerjj worden besteed,
zjjn er reeds een groot aantal rassen
van verschillende diersoorten ontstaan.
Denken we slechts aan ons Hollaodscb
en Friesch rundvee, aan het meer en
meer gezocht Zeeuwsch-Belgisch trek
paard en aan de vele schapen-, varkens-
en pluimveerassen. Om een fokras in
stand te houden moeten voortdurend
dieren met dezelfde kenmerkende eigen
schappen worden gekozen en niet uit
betzelfde bloed.
Dikwjjls kan men in eenzelfde ras nog
spreken van slagenstammen en familie.
Verschillende Blagen ontstaan door het
aankweeken van bjjzondere hoedanig
heden, als kleur, vorm, grootte, of door
het vee voortdurend in dezelfde streek
te doen bijjven. Het begrip slag is echter
minder bepaald en ras en slag worden
dikwijls verschillend genomen, zoodat do
eene slag noemt, wat door den anderen
voor ras wordt gehouden Zoo beschou
wen sommigen al het rnndvee langs de
Noord- en Oostzee als dieren van één
ral, terwjjl anderen daarin nog verschil
lende slagen onderscheiden als het Hol-
landsche, het Oost-Friesche en het Over-
ijselsche.
Nog meer beperkt dan ras is het be
grip stam en familie. Tot denzelfden stam
behooren alle dieren, van gemeenschap
pelijke afkomst, die bewezen kan worden
door de herinnering van den fokker,
maar nog beter door een stamboek. Tot
dezelfde familie behooren alle afstamme
lingen va» dezelfde moeder. Eigenaardig,
dat de vader, voor het bepalen der familie,
niet in aanmerking komt, tenzjj hjj ook
van dezelfde moeder afstamt,
Bjj de natuurrassen zjjn de dieren alle
vrjj gelijk, evenals bjj sommige fokrassen,
dit bewjjzen verschillende slagen en stam
men in ons land, vooral in Friesland,
Groningen en Noord-Holland. Komen
dezelfde eigenschappen bjj oneenvolgendo
geslachten trouw te voorschijn dan Bpreekt
men van een constant ras. Heeft men nu
eenmaal een goed ras verkregen, dan is
het zaak dit in stand te houden en daar
toe kan een stamboek niet gemist worden.
L andbou WONGEV ALLEN
Niet zelden woidt in landbonwkringen
beweerd dat de ongevallen in de land
bouwbedrijven in verhouding minder
ta'rjjk zgn en ook minder ernstig dan die
in de industrie. Omdat, met het oog op eone
toekomstige landbonwongevallonverzeke-
ring hot van belang is eenige zekerheid
daaromtrent te verkrjjgen, heeft hot
Landbouwcomité het initiatief genomen
om te trachten eenigo nauwkeurige ge
gevens bjjeen te brengen. Te dien einde
heeft het de medewerking verzocht en
verkregen van de Ned. Maafcacbappg tot
bevordering der Geneeskunst en in ovt rleg
met haar hoofdbestuur heeft het een
register samengesteld, dat wordt toege
zonden aan alle medici in Nederland,
van wie verwacht mag worden, dat land-
bouwongevallen onder hnnne behandeling
zullen komen. Aan de geneeskundigen
wordt verzocht hierop gedurende «en jaar
te willen aanteekenen alle ongelukken, die
tot deze categorie behooren, met opgaaf
of de getroffene is een man, vrouw of
kind door welk werktuig, voorwerp of
landbonwdier het ongeval werd veroor
zaakt en bjj welke werkzaamheid.
Bovendien of het van ornstigen aard
is, of slechts eene onbeduidende kwetsuur
en hoedanig do afloop geweest is.
In Augustus van het volgende jaar
verwacht het landbouwcomité de registers
terug aan zgn bureau, teD einde de op
gaven te kunnen verzamelen en rang
schikken.
Binnenland.
Dreigend tekort voor 1909. De
Haagsche Briefacbrjjver van het Nws.
meldt, dat er, naar men hem verzekerde,
een ^kolossaal" tekort op de Staatsbegroo-
ting 1909 zal zjjn. >En er moet daarom
(van Financiën tot de overige Departe
menten) een nieuwe aanschrijving zgn
uitgegaan om alsnog te schrappen en
te bezuinigen waar iit maar mogelijk
is. Men zou zelfs zoo ver gaan en
dat is in ons militair régime wel een
bewjjs van allerhoogsten nood om te
overwegen, de legermanoeuvres achter
wege te laten 1 En dan nog zou Minister
Kolkman er niet in slagen, een balans
te maken zonder een aanmerkelijk na-
deelig saldo.
•Voor iemand, die zgn voorzichtigen
voorganger de 10 opcenten ontnam, op
grond, dat de toestand der financiën dien
buitengewonen maatregel niet eischte,
moet zulk oen staat van zaken dnbbel
onaangenaam zgn. Met belastingver-
hooging kan deze Minister nu toch zéér
moeilijk aankomen. Dit aan de intrede
van een verkiezingsjaar te doen, ware
bovendien iets bovenmenscholijks, een
poging tot politieken zelfmoord. De bo-
grooting zal en moet dus zoowat sluitend
worden gemaakt.
Maar vo:>r degenen die belasting
opbrengen is 't niettemin een duister
vooruitzicht. Want al dat bezuinigen
zal meerendeels Blechts uitstel zgn. Als
1909 achter den rug is en de planken
zgn door de heeren kiezers weer aau
elkaar getimmerd, dan zal de rekening
moeten vereffend worden".
Onedele politieke bestrijdingMen
schrijft uit Eindhoven
De heer J. Smitz, burgemeester van
Stratum, bg Eindhoven heeft van zgn
candidatunr voor het lidmaatschap der
Provinciale Staten van Noord-Brabant
afgezien.
Als reden hiervoor publiceert de heer
Smitz de mededeoling, dat van zekere
gezaghebbende (uiet wereldsche) zjjde op
de dorpen (aan welke een edele bestrij
ding der goede kansen van de candidatuur
des heeren S. bljjkbaai niet mogoljjk
scheen) niet geschroomd is, van dat ge
zag op ergerljjke wjjzo misbruik to ma
ken, met name door ter wille van den
candidaat, den heer J. de Vlam, bet gelcof
en de Katholiciteit, van de andere can
didate:! verdacht te maken.
De heer S. verklaart verder zich niet
te willen bezoedelen, door zich met de
zelfde soort wapenen te verdedigen ais
waarmede hjj wordt bestreden.
Tevens legt hjj zgn functie als secre
taris der R.-K. kiezersvereeniging (waar
toe men hem gedurende een tiental jaren
het vertrouwen schonk) neer, daar vol
gens hom, hetzelfde tekort, hetwelk vol
gens bovenbedoelde(n) bestrjjder(s), don
candidaat voor de Provinciale Staten
brandmerkt, ook minder gewenscht moot
zgn, in een bestuurslid dor R.-K. kie-
zersvereoniging. (Vad.)
Mannenband voor Vrouwe kiesrecht.
De Amsterdamsche correspondent van de
Avp. seint
De plannen tot oprichting van een
Mannenbond voor Vrouwenkiesrecht ne
men meer en meer een vasten vorm aan.
Althans wij vernemen dat een voorloopig
comité is gevormd, waartoe reeds een
aantal personen uit verschillende deelen
des lands is toegetreden. Een dezer dagen
zal dit comité vergaderen en aan hen die
instemmiüg hebben botuigd met het stre
ven van den op te richten Bond, den
oproep verzendon voor de constitueerende
vergadering, welke waarschijnlijk te Am
sterdam zal gehouden worden.
Ingezonden Stukken.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie
De opname van de in deze rubriek voor
komende artikelen bewijst geenszins dat de
redactie er mede instemt).
M. de R.
Met voldoening heb ik het antwoord
van don Oud Strijder op mjjn ingezoaden
stuk gelezengeen enkel feit wordt te
gengesproken, geon gotal verbeterd. En
ik begrjjp, dat onze Oud-Strjjder niet
gezwegen heeft, nu hjjzelf verklaart tot
schrjjven (strjjden) gedwongen te zgn.
Gedwongen 1 Nu wordt veel verklaard 1
Nu is te begrjjpen hoe bjj in zgn stuk
van 9 Juli zoo eigenaardig van die
dienaren van de W. P. spreekt! Nu be-
grjjpt men hoe hjj mijno medodeeling
dat er een ernstiger feit vooralsnog niet
gepubliceerd mag worden om geen namen
te moeten noemen, grove verdachtmaking
scheldt; nu is ook te verklaren dat hjj
mij zon willen voorschrijven wat mjjn
ingezonden stuk al of niet zou mogen
bevatten 1 Zelfs spreekt hg van verzwegen
feiten en verwijt mg, dat ik niet bewezen
heb dat na 30 jaar het gemeentehuis
nog het eigendom der gemeente zal zgn
Maar heb ik beweerd, dat bewjjs gegeven
te hebben Ik heb ook niet bewezen, dat
na 30 jaar de wereld nog bestaan zal
Maar wel heb ik het feit bekend gemaakt
dat een Minister des Rjjks een contract
heeft gesloten met deze Maatschappij,
geheel geljjk aan het zoo veroordeelde,
en de gemeente Goes, ook staande onder
contróle van Ged. Staten van Zeeland,
een veel gevaarlijker Wel heb ik getracht
BuitsnlanU.
Hooggeplaatstb Handelsreizigers.
De tjjd is voorbjj, dat een staatshoofd
zich over de grenzen het meest deed
kennen als krjjgsman, als opperbevel
hebber yan zgn leger. Een goed vorsu
dient tegenwoordig in de eerste plaats
een goed staatsman te zjjn en daar de
bnitenlandsche politiek van alle rjjken
voornameljjk draait om economische kwes
ties, moet hjj tevens iets in zich hebben
van den koopman.
Een staatshoofd, dat een reis maak
buiten de grenzen van zjjn land, zal
behalvn de leidende politici ook gaarne
de voornaamste figuren uit de financieels
en handelswereld ontmoeten. Zaken zjji;
zaken. En president Fallióres denkt er
niet anders over, zooals bljjkt uit hetgeen
voor het verlaten van het Fransche
grondgebied gezegd heeft.
Te Duinkerken werd het hoofd der re
publiek o.a. toegesproken door den voor
zitter der Kamei van Koophandel en Fal-
lières sprak in zgn antwoord de hcop uit,
dat sjjn reis niet alleen voor den wereld
vrede goede gevolgen zon hebben, doch
ook op economisch gebied gunstige
resultaten voor Frankrjjk zon afwerpen.
Al znlleo de Franschen niet ongevoelig
zgn voor economische voordeelen, toch
blgft er in de republiek nog een sterke
partjj, die den president slechts met
tegenzin ziet vertrekken voor een reis,
waarbjj ook een bezoek zal worden ge
bracht aan Rusland.
Do gemoedelijke president van het vrjje
Frankrjjk op visite bg den czaar, in
wiens naam honderden vrijheidshelden
zgn ter dood gebracht en nog ter dood
gebracht zullen worden l Het is een denk
beeld dat er bjj vele Franschen niet in
wil.
Ook in een andere republiek, in Zwit
serland, heerscht de laatste dagen ont
stemming over eei daad van welwillend
heid tegenover Rusland. Deze daad betrof
de uitlevering van een jongen Rus, waar
door volgens vele Zwitsers
Het recht tan toevlucht
geschonden is.
Een jong, Russisch student, lid eener
revolutionnaire vereeniging, had te Penza
den politie-chef van het district Kandonrof
op de trappen van het politie-gebouw
neergeschoten.
De dader, Wassilief geheeten, werd ge
arresteerd, doch wist te ontvluchten en op
Zwitserland! gastvrjj grondgebied, waarop
reeds zoovelen zjjner landgenooten zich
gevrijwaard hadden voor de hardvochtige
Russische justitie, zocht ook hg een toe
vluchtsoord.
Te Génève vestigde hg zich onder een
aangenomen naam, dooh Russische poli-
tie-spionnen wisten zgn verblijfplaats uit
te visschen en verzochten zgn uitlevering.
Nu bestaat er tusichen Zwitserland en
Rusland een uitleveringsverdrag, doch
dit betreft alleen gewone, geen politieke
misdadigers.
De vraag, was nuwaB Wassilief s
misdrjjf een politiek misdrjjf of niet
Hg heeft den aanslag op den politie-chel
gepleegd in opdracht van het revoluti
onaire comité, dat het onmenscheljjk
wreede optreden van den politiechef wilde
wreken en de dader van den aanslag had
bjj het plegen van het misdrjjf niet het
minste belang. Van een gewoon misdrjjf
Naar het Engelich van
11 AI PEMBEKTON.
keek hem een oogenblik een klein
beetje misnoegd aan en op dat oogenblik
gchoot hem de belofte te binnen, die hg
haar vjjf maanden geleden te Parjjs gedaan
had.
Ja", zei hg. nik heb een uitstekenden
aanleg om te vergeten, maar er zgn ver
zachtende omstandigheden. Ik ben met
mjjne gedachten in Spanje geweest
en u vergeeft het mg, ik zie dat n het
mg vergeeft, want u hebt mjjne rozen
aan."
Zjj kleurde en maakte een onwillekeu
rig gebaar, alsof ze die veranderlijke
bloemen met haar witgehandschoende
hand zou willen bedekken. De een of
ander had die rozen dien middag op haar
kaptafel gelegd; het was een mooie
bouquet, in een met juweelen versierde
porte-fleurs. Zg had niet gevraagd wie
de gever was, maar ze eenvoudig aange
daan.
♦Heb u het druk gehad, prim f" vroeg
zg, om het gevaarlijke onderwerp te ver-
mjjden.
kou dus geen sprake wezen, zou men zoo
zeggen, maar een jury dacht er anders
over en besliste met 6 tegen 5 stemmen,
dat men niet te doen had met een politie
ken misdadiger.
Met deze beslissing was Wassiliefs
vonnis geveld. Donderdagmorgen is de
nauweljjks twintigjarige jonge man op
den trein gebracht en nu zal hjj al
aangekomen zgn in zgn vaderland, waar
hem de dood wacht, terwjjl te Génève
zgn jonge vrouw, met haar kind van
twee maanden onverzorgd achter blgft.
In Zwitserland is men lang niet alge
meen tevreden mat de uitlevering.
Vrjjdagavond is er te Génève een
vergadering gehouden, die door 4000
personen werd bjjgawoond, om te pro-
testeereD tegen de schending van het
recht van toevlucht binnen ZwitserlaDds
grenzen.
Verschillende afgevaardigden voerden
het woord en betoogden dat, als op zulk
een wjjze misbruik wordt gemaakt van
het uitleveringsverdrag met Rusland,
men beter doet dit verdrag op te zeggen.
Tenslotte werd een motie aangenomen
waarbjj wordt geëischt een volksstemming
om te komen tot opzegging van dit:
verdrag.
In Dnitschland is het
Schandaalproces
tegen Eulenburg vooreerst geschorst. De
beklaagde is zoo ernstig ziek dat men
het verdnr verloop van het proces heeft
moetsn uitstellen en er is alle kans, dat
het in het geheel geon voortgang meer
zal hebben de toestand van Eulenburg
is zoodanig, dat men het ergste vreest.
Landbouw, Veeteelten Visscherij.
Benamingen.
(Van onzen landbouwk. medewerker.)
Bg de bespreking of beschrgving van
het vee komen eenige benamingen voor,
waaraan men tot goed begrip een afge
bakende beteekenis moet hechten. Wjj
bedoelen de namen soortras, slagstam
en familiedie bg de fokkerjj herhaaldelijk
worden genoemd.'.Wg willen trachten het
onderscheid daarvan aan te goten.
Door soort verstaat men alle dieren, die
oorspronkelijk van dezelfde stamouders
afkomstig zgn en dientengevolge de
eigenaardige kenmerken en eigenschappen
bezitten. Zoo zgn paarden, kooien, schapen,
varkens, kippen, ganzen, slangen, kik-
vorichen, muggen, wormen enz. afzon
derlijke soorten van dieren. Alleen dieren
van dezelfde soort paren mei elkaar.
Slechts door tnsschenkomst van den
mensch vindt het tegengestelde wel eens
plaats. Zoo komt uit een paard en een
ezel een muildier of een muilezel"voort,
naarmate de vader een paard of een ezel
is. Ook vogels van verschillend soort
worden wel eenster paring bijeengebracht.
De afstammelingen van ongelijksoortige
dieren, bastaards genoemd, zgn onvrucht
baar.
De nakomelingen van dieren van
dezelfde soort kunnen nog onderling in
eigenschappen verschillen; alsduu spreekt
men van variëteiten. Blijkt het dat die
eigenschappen erfeljjk zgn en dus in vol
gende geslachten big ven bestaan, dan
zegt men, dat de dieren verschillende
rassen vormen.
Men onderscheidt natuur- of landras-
len en fokrassen. Bg de eerste, waarvan
Hjj antwoordde haar door zgn schouders
op te halen en nam een sigaret uit een
gouden kokertje.
♦Sta me toe", zei hg, ♦het is een ge
woonte van mg om te rooken, als iemand
over zaken spreekt. Wat dat betreft, ja,
ik heb erg veel gedaan. Ik ben te Chan-
tilly bg den hertog aan het jagen ge
weest en in October was ik te Trouville.
Wjj zonden van daar naar Bayonne hebben
kunnen gaan, maar misschien zonden
we te laat gekomen zgn, berouw is nutte
loos. Het leven ia kort en het reizen is
vervelend. Ik vind dat geestkracht heusch
iets heei lastigs is men verdient er een
standbeeld op een plein of een graf in
een Cathedraal mede en ik ben op
geen van beide geBteld geef toe dat het
logisch i8l"
£»Ik geef het in het geheel niet toe,
prins. Anderen zouden ons werk zeer
zeker beter doenen zgn wjj niet allen
in een of ander grootsch plan gewikkeld,
waarin ieder zgn eigen rol speelt U
maakt er gekheid ovei, anders zon ik er
eens met n over redeneeren. Ik zei, dat
n het niet ernstig meent."
Hg blies een klein rookwolkje voor
zich uit en scheen een oogenblik na te
denken dan zei hjj
♦Misschien ben ik niet ernstig. Er zal
een dag komen, waarop ik volmaakt
wakker zal bljjken te zgn. Ik hoop dien
dag echter nog zoo lang mogeljjk uit te
stellen en vertel n bg dezen, dat n een
uitstekend priester zoudt zgn, als u niet
zoo mooi was. Geloof me, juffrouw Venn,
ik ben stom van verbazing."
Esther raadde dat er een diepere be
teekenis aan dat komplimeot verbonden
was en was daarover niet verontwaardigd.
Zjj verbeeldde zich, dat ze dien man
door en door begreep, zooals ze in baar
leven nog nooit eenig menschelgk wezen
begrepen had. Als zjj in gezelschap was
van Francisco Xavier, had zg dikwjjls
een gevoel gehad van iets sombers en
geheimzinnigs, waardoor ze niet op haar
gemak was. Deze jonge Spanjaard liet
haar geen oogenblik in twjjfel. Een kind
zou hem begrepen hebben, want hij was
absoluut niet in staat om zjjne opwellingen
te onderdrukken, afgezien er van of ze
goed of slecht waren. Esther wist dien
avond dat hjj haar lief had, ze las zjjne
bekentenis in elk zjjner blikken.
♦Ja", vervolgde hg spontaan, terwjjl
hjj zgn sigaret weggooide en zich zoo
ver over haar heenboog, dat zij zgn
warmen adem op haar wang voelde. ♦Ge
sgt het mooiBte meisje op de heele wereld
Parjjs heeft het n gezegd, het is de waar
heid, uw gelaat vervolgt mg het ver
volgt mg, zeg ik u. Ik kom morgen
naar de Avenue Hoche ik zal n vol
gen waarheen u gaat, ik tart u het mg
te verbieden
Dat plotselinge vuur joeg haar wel
eenigen angBt aan en zjj stond op om te
ontsnappen aan een gebaar, dat wel iets
van eene liefkoozing had.
♦Ik heb het recht niet om n te ont
vangen", zei zg, ♦en daar is dr. Xavier,
hij zoekt naar me".
Dr. Xavier was werkeljjk al terugge
komen en stond nu op den drempel van
de serre, waar hg haar gadesloeg met
dien onderzoekenden blik, dien zjj wel
eens op zich voelde rusten, zelfs al kon
zg zjjn gezicht niet zien. Het verbaasde
baar wel wat, dat hg den prins niet aan
sprak en dat deze daar ook niet op
wachtte. Hg zei doodeenvoudig♦tot
morgen" en nam met een buiging af
scheid van haar, waarna zij ietwat ver
legen naar haar vriend ging.
♦Ik heb op n zitten wachten", zei zij,
♦het moet al heel laat zjjD".
Er kwam een tevreden glimlach op
zgn gezicht en hg trok haar arm door
den zjjnen.
♦Het is voor ons tjjd om naar huiB
te gaan, camarade, ons werk is gedaan."
Zg begreep de bedoeling zjjner woor
den niet geheel en al, evenmin als de
bjjna aandoonljjke vriendelijkheid, waar
mee hg haar behandelde, sedert zjj Spanje
verlaten hadden.
Het was nog vol in de groote kamer
toen zjj er door liepen en aller blikken
volgden haar, evenals zjj haar twee uren
geleden gevolgd hadden.
Zjj hoorde hot gemompel der stemmen
en de muziek der violen en dan kwam
zg op de volle binnenplaatszjj stapte
in het rjjtuig en toen vroeg zij voor het
eerst, waarom zg alleen wareü.
♦Mjjn zuster is nog naar het huis van
graaf De Fleury gegaan maak n over
haar niet ongernst camarade, zij is oud
genoeg om op zich zelf te kunnen pas-
Ben. Ik wilde van avond een oogenblikje
met n spreken, wg zullen er weinig ge
legenheid meer toe hebben."
Het rjjtuig rolde door den broeden
faubourg St. Germain en de duisternis
van de schemerachtig verlichte Btraat
omhulde hen. Esther merkte dat hg nog
steeds haar hand vaster hield en haar
aankeek met zgn diep liggende oogen,
waarmee hg tot in baar ziel kon lezen,
naar zjj zich verbeeldde.
Vjjf maanden lang was ze met dien
vreemden man zoo nauw verbonden ge
weest als een dochter met haar vader
en toch was hjj steeds een vreemdeling
voor haar. Maar vandaag was zgn stem
vleiend als die van een kind. Terwjjl hg
sprak, hield hij haar hand in de zjjne
zjj begreep dat hg ernstige dingen met
haar te bespreken had.
(Wordt vervolgd).