N\ 81 1908. Zaterdag 11 Juli. 95ile jaargang. 23 FEÏÏILL-1.1 QN Dr, XJAVIEJi?. De uitgave dnzer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond, uitgezonderd op feestdagen. Frjjl per kwartaal, in Goes 0,75, buiten Goes, franco, /^-IpSSi Afzonderlijke nommors 5 cent. Isiz«ndin0 van^advertenftiën v6or 2 urcn op don dag^dsr uitga»«« De prjjs dor gewone advertentiën is vaB 1-5 regels 50 cent, elkon regel meor 10 et, Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjji slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huweljjks- en doodberichten en de daarop betrokking hebbende dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend. Bewijsnummers 5 cent. Telefoonnummer 22. Directeur A. F. A. van Seters. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „G-oesche Courant". Hoofdredacteur W. Kerremans. GOESCHE COURANT. Bij dit no. behoort een bijvoegsel. Op den Uitkijk. Strafwet en Zondagswet. Toekomstdroom. In ons vorig nummer zjjn onder de rubriek Rechtzaken twee berichten op genomen, die we hier nog eens naast elkaar willen leggen. Het eerste ver meldde, dat 40 inwoners van Borsele gedagvaard zjjn. Ze hadden op Hemel vaartsdag in het openbaar arbeid ver richt. Dit is ongetwijfeld voor ieder weldenkend mensch een gruweljjk mis- drjjf en in elk geval is het een overtre ding van onze bejaarde Zondagswet. Deze wet is vastgesteld op den len Maart 1815, zoodat we over enkele jaren het eeuwfeest kunnen vieren van dit pracht stuk, waarin in overweging genomen is •de noodzakelijkheid om op het voetspoor •onzer godsdienstige voorvaderen, die •daarop steeds den hoogsten prjjs stelden, •de plechtmatige viering van den dag des •Heeren en andere dagen, den openbaren •christeljjken godsdienst toegewjjd, door •eenparige en voor de geheele uitgestrekt heid der Vereenigde Nederlanden alge- •meen werkende maatregelen te nemen". En nadat onze voorvaders dit plechtig in overweging genomen hadden, hebben ze o. m. bepaald •Dat op Zondagen en zoodanige gods dienstige feestdagen als door de kerk genootschappen vaD den christeljjken godsdienst dezer landen algemeen erkend en gevierd worden, niet alleen geene beroepsbezigheden zullen mogen verrigt worden, welke den godsdienst zouden kunnen storen, maar dat in het algemeen geen openbare arbeid zal mogen plaats hebben dan ingeval van noodzakelijkheid als wanneer de plaatselijke regeering daartoe schriftelijke toestemmirg zal geven". Dit devote artikel is nog immer van kracht en de veertig stakkers van Borsele loopen gevaar eene boete te moeten betalen van vjjftig cents tot vjjf en twiütig gulden. Nu zal de kantonrechter hun zeker wel de minste straf opleggen, waartoe de wet hem machtigt, doch het feit alleen dat deze arbeiders vervolgd en gestraft wor den, tengevolge van een aartsvaderlijke bepaling is bedroevend en ergerljjk. Veertig menschen, wier inkomsten hun niet veroorloofden om een extra rustdag te nemen of wier veldvruchten door uit stel van arbeid in gevaar konden komen of die wegenB dienstbaarheid zoo'n feest dag moesten benutten om hun eigen stukje grond te verzorgen, komen wegens dezen arbeid voor den rechter en worden gestraft. Zoo iets stemt wrevelig en wjj zjjn lang niet de eersten, die over die archaïstische wet klagen. Zjj is niet meer van dezen tjjd, al lang niet meer, en de spoor- en tramwegen, de stoomboot diensten, veerponten, post en telegrafie, politie, brug- en sluiswachters, loodsen en vele andere storen zich dan ook niet aan het versteende voorschrift. Maar de 40 Borselaars zullen, door den te grooten ijver van een of anderen dorps autoriteit, zuur verdiende penningen moe ten neerleggen. Dura lex, sed lex. Een harde wet, maar 't is wet. Nu het tweede geval. Een man uit Middelburg E. A. H. genaamd wist een aantal boeren een doos keukenzout ter waarde van cent te verkoopen voor tien gulden, onder voor- Naar het Engelsch van MAX PEMBERTON. Zjj keerde zich om en stond tegenover den prins van Cadi. Hjj had een rok aan en er hing een dunne zwarte cape over zjjn schouders. Esther verbeeldde zich dat hjj niet in het hotel gegeten had, maar er juist gekomen was. Hjj had een ridderorde aan en zjjn wit vest werd nóch door gouden knoopjes noch door een hor logeketting versierd. Toen hjj Esther aansprak, was hjj juist 'bezig om zjjn witte handschoenen uit te trekken en in haar verbazing keek ze snel naar hem op en kon haar vreugde over het weerzien niet verbergen. Op dat oogenblik begreep zjj voor het eerst waarom zjjn gezicht haar zelfs bjj de eerste ont moeting zoo bekend was voorgekomen. In een oud geschiedenisboek had zjj eens een portret gezien van een Spaanschen koning, een afbeelding van een van de meesterwerken van Valesquez en ofschoon dat portret een oudachtig man voorstelde had die jonge Spanjaard voor haar er heel goed het model voor kunnen zjjn. geven dat 't een middel was om meer, gemakkeijjker en beter boter te karnen. H. beweerde dat men 3 4 pond boter meer uit 100 liter room zou karnen en dat de karnemelk veel lekkerder zou zjjn bjj gebruik van dit middel. Een leek zou geneigd zjjn dezen handel als bedrog te qualificeeren, maar hjj moet dit niet doen want de rechter heeft uit gemaakt dat zoo iets niet strafbaar is. De ambtenaar van het Openbaar Mini sterie betreurde 't wel ten zeerste, maar deze handelingen vallen niet binnen het bereik der strafwet, waarom de ambtenaar ontslag van rechtsvervolging vroeg. Wanneer men nu deze twee feiten onbevooroordeeld beziet zal bjj ieder, wie dan ook, toch wel het hewusfczjjn wak ker worden dat hier iets niet in den haak is, dat er m de Zondagswet iets te veel is en aan de Strafwet iets mankeert. Zoodra dit rechtsgevoel is opgekomen, doet men wjj8 't ook maar weer onmid- delljjk te smoren, want 't eenige wat men bjj voortzetting van het denken hierover kan bereiken is hnmenrsontitemming en noodeloozo opwinding. Op wjjziging dier wetten moet men voorloopig geen hoop hebben. Wie de Grieksche historie lezende ziet hoe de staten en itaatjes van het oude Hellas elkaar voortdurend beoorloogden, zoolang tot ze uitgeput een gemakkeijjke prooi werden van Phillipus van Macedo nië, betreurt de kortzichtigheid van dat groote volk, die hen belet heeft een onderling verbond te sluiten en zoo een machtigen staat te vormen. Nu, een 2500 jaren later, is 't echter nog dezelfde toestand voor geheel Europa. Elk land en landje staat nog op zichzelf en is tot oorlogen gereed. Er zjjn al oude, bekwame en geleerde mannen ge weest, die wjj zen de op de Vereenigde Staten van Amerika gevraagd hebben, of 't niet mogeljjk zou zjjn te komen tot een groot en samenwerkend geheeldo Vereenigde Staten van Europa. In 1865 stichtte Gromier een interna tionalen bond »pour preparer une union douanióre européenne". Dertien jaar later schreef professor Bluntschli een artikel over een Europeeschen Statenbond en kort geleden heeft Max Waechter een •Federation de l'Eorope" opgericht dio reeds kantoren heeft in Parjjs, Brussel en Rome. Nu is er ook in ons land een stem daarvoor opgegaan. Dr. P. H. Ockerso te 's-Gravenhage publiceert het volgende plan Evenals Amerika zullen alle Staten van Europa zich vereenigen tot ^één geheel, onder den naam van »De vereenigde Sta ten van Europa". lederen Staat behoudt zjjn eigen Regeering en regeeringsvorm. Aan 't hoofd van de Vereenigde Staten van Europa zal staan een •Internatio nale Regeeringsraad". Iedere Staat in Europa zal één afge vaardigde zenden door 't volk zelf geko zen daardoor zal de Raad bestaan nit evenveel leden als er Rjjken in Europa bestaan. Deze afgevaardigden kiezen nit hun midden een President, die den naam zal dragen van President der Vereenigde Staten van Europa. Wordt b. v. een Nederlander tot Pre sident gekozen, dan moet 't Nederland- sche volk ten tweeden male een lid kie zen als afgevaardigo voor den Interna tionalen Regeeringsraad. Deze Internationale Regeeringsraad der Zjjn opgedraaide snor kwam haar vooral als iets karakteristieks voor, en zjjn krul haar, dat in het midden gescheiden was, liet zjjn mooi voorhoofd geheel vrjj. Zjjn heldere, schitterende oogen spraken van veel lichaamsoefeningen en van een ge zonde levenswjjze. Hjj had een bijzonder heldere teint voor een bewoner van het Zuiden. Zjj schatte zjjn lengte op onge veer zes voet. Hjj had aangename, vrien delijke manieren, ofschoon hjj wel wat heerschzuchttg scheen, een gevolg van het uitoefenen van gozag en van het bezitten van voorrechten. Toen zjj hem beter leerde kennen ont dekte Esther, dat de prins geen tegen spraak kon dulden. Doordat hjj van af zjjn prilste jeugd baas over zichzelf was geweest, beschouwde hjj alle mannen en vrouwen als zjjne ondergeschikten en beloonde hunne diensten met een edel moedigheid die vaak even dwaas als onverdiend was. Hjj had verscheiden talenten, maar hjj had geen zin om ze geduldig en volhardend te ontwikkelen. Hjj had de hoofdsteden van Europa een voor een bezocht en was er gebleven, totdat hjj er alle vermaken koude. Op dat oogenblik was hjj in Parjjs, tot dat bjj in een of ander nieuw avontuur zou gewikkeld zjjn, en deze plotselinge Vereenigde Staten van Europa regelt en bevordert de belangen der verschillende Staten onderling. Deze Raad maakt internationale wetten, die goedgekeurd moeten worden door de gezamoljjko Regeeringshoofden van de verschillende Europeescbe Staten. O. a. zullen er wetsvoorstellen gedaa worden voor 't tot stand komen van een •geljjk muntstelsel"het verkrjjgen van een »universeel tarief" voor in- on uit voerrechten het vormen van son •inter nationaal Europeesch leger en vloot" ter bescherming van de belangen van Europa. Deze internationale Regeeringsraad van de Vereenigde Staten van Europa beslist in welke gevallen Europa het internati onaal leger en de vloot moot toerusten en bijeenroepen ter verdediging van de belangen van één of meer Staten van Earopa, die door een overmachtig buiten Europa gelegen Rjjk worden bedreigd, waardoor do belangen der Vereenigde Staten van Europa worden benadeeld. In dit Iaternationaal Europeesch leger en vloot zal iedere Staat van Europa zjjn contingent moeten leveren naar ver houding van 't geheele aantal inwoners 7an iederen Staat afzonderljjk. Verder zal deze Regeeringsraad 't •Europeescbe kapitaal" beschermen tegen de trusten en tegen de specnlatietrucszjj zal »de koloniën" van ieder der Rjjken afzonder lijk beschermen tegen aanvallen van over machtige buiten Europa gelegen Rjjken. De zetel van dezen Regeeringsraad zal to 's Gravonhage zjjn, alwaar ook do Vredesconferenties bjjeenkomen en het Vredespaleis zal gebouwd worden im mers het doel van dezen Internationalen Regeeringsraad der Vereenigde Staten van Europa is den Vrede te handhaven en de belangen van Europa te bevorderen. Buitenland. Sensatie-pers. In het buitenland, vooral in Frankrjjk, is oen courant niet in trok alt zo niet steeds gevuld is met de meest sensatie- makende geschiedenissen eu vooral mis daden vormen daardoor een zeer dankbare stof voor de Franscho journalisten. Niet dat hun Nederlandsche ambtsbroeders afkee- rig zouden zijn van moordzaken e. d maar zoover als de Fransche en voor- nameljjk de Parjjsche dagbladschrijvers gaan zjj toch niet. Als er een moord gepleegd is, trekken de Parjjsche journalisten erop uit om alle bjjzonderlieden na te pluizen, die maar in oenig verband tot de misdaad staan. Do heele levensgeschiedenis en familie-omstandigheden van moordenaar en slachtoffei worden tot in de Ijnste finesses nagespoord en genubliceerd en van den moord zelve worden de meest uitgebreide beschrjjvingen geleverd. De reporters ontzien zich zelfs niet om, als zjj het eenigszins gedaan kunnen krjjgen, den moordenaar in de gevangenis te inter viewen en zulke interviews leveren dan natuurljjk stof tot verhalen, die den lezers de harin te berge doen rijzen. Deze wjjze van werken houdt verband met de manier waarop de meeste Parjjsche bladen aan den man wot den gebracht Het stelsel van vaste abonné's kent mon te Parjjs zoo goed als niet. Langs do boulevards worden de bladen geventen het behoeft geen betoog, dat de venter bjj zjjn luid uitgeroepen aanprjjzing van het door hem verkochte blad niet vergeet te vermelden de Bensatiemakende be en onverwachte ontmoeting met »het mooie Engelsche meisje", zooals hg haar noemde, amuseerde hem, op zjjn minst genomen. Hg zei niets dan »sta me toe", zette een stoel bjj do tafel en gelastte den kellner hun koffie te brengen. Toen hjj een sigaret had opgestoken, vroeg hjj haar naar dr. Xavier. •Ik ben naar Parjjs gekomen om hem te spreken en nu hoor ik dat hjj te Marseille is. Er zjjn maar weinig men schen, voor wie ik een mjjl zou reizen, om hem te spreken. De hertog van Mon- talvan is toevallig een van dio uitzonde ringen." Either schrikte van die woorden. Zjj voelde zich niet weinig gevleid door de gunsten, haar betoond door iemand, die zoo'n booge positie bekleedde maar haar nieuwsgierigheid was weldra de baas over haar verbazing. •Waarom spreekt u over den hertog vaD Montalvan Bedoelt u daarmee dr. Xavier, prins Hjj keek haar ietwat verbaasd aan. •Wat, kent u alleen zjjn incognito juffrouw "Venn •Ik kon hem alleen als cir. Xavier". De prins lachte. •Dan moet ik;u hem voorstolleü. Hjj verbergt u iets", vervolgde hjj luchtigjes. scbrjjving of het opzienbare bericht, dat het bjvat. De courant die het griezeligste verhaal heeft, wordt 's avonds natuurljjk het drukst verkocht en daarom is oen Pb- rjjsch journalist wel verplicht steeds te jagen Baar sensationeele copie. Evenals hot lezen van de opgeschroefde dedective-verhalen een slechten invloed heeft op jongens, oefent de sensatie-pers een vergiftigende werking op den geest van het publiek en dit wordt, door de overheid zoo goed ingezien, dat zjj nu maatregelen gaat nemen om de versprei ding van onverkwikkelijke en vaak nog onjuiste bijzonderheden betreffende mis daden tegen te gaan. Bjj de behandeling in de Fransche Kamer van het ontwerp tot afschaffing der doodstraf heeft minister Briand gezegd, dat hg maatregelen zou treffen tegen het meedeelen aan de dagbladpers van allerlei sensationeele bijzonderheden in moordzaken, daar het lezen daarvan bljjkbaar suggestief werkt op de hersenen van vele menschen. De minister heeft thans aan den pro cureur-generaal te Parjjs last gegeven een soort inlichtingendienst in te richten, waardoor het parket in verbinding komt met de redacteurs der bladen. Zoodoende zullen deze ingelicht worden over iedere loopende instructie, zoo nauwkeurig als hec geheim van het onderzoek dit toelaat. Verder hebben de gerechtelijke amb tenaren, in het bjjzonder de rechters van instructie, aanschrijving gekregen, onder geen voorwaarden een interview toe te staan, noch eenige bijzondere inlichting te verstrekken buiten de officieele mede- deelingen. Bovendien is het den rechters van instructie en procureurs van de Republiek ten strengste verboden, redacteurs van dagbladen toe te staan met preventieve gevangenen te spreken. De Parijzenaars zouden zich dus moeten spelen van de in finesses afdalende be- Bshrjjvingen van moordzaken, als er de journalistieke duim niet was, waaruit zoo noodig de ontzettendste, griezeligste bijzonderheden kunnen worden gezogen. Voor het oogenblik hebben de redac teuren der Fransche bladen hun duim voor dergeljjke doeleinden echter niet noo dig, aangezien de Marokko-kwestie en de houding der regeering in verband hier mede nog stof genoeg oplevert. Een der bladen, de Eclair heeft dezer dagen een artikel gepubliceerd, waaruit van eenige Ontstemming tegen Duitschland blijkt. Niet ten onrechte noemt het blad het Frankrgk onwaardig, dat telkens bjj eenig optreden der Fransche troepen met angst wordt afgewacht wat Duitsch- land wel zeggen zal. Eén van tweeën zegt het blad, óf men moet Duitschland trotseeren, óf men moet tot volledige overeenstemming met dit land trachten te komen. Zoo gaat het niet langer. De lucht bljjft dus altjjd nog vervuld van sabelgerinkel. In Amerika laat men het niet bjj gerinkel. Daar hebben in Mexico en Honduras de burgers Het zwaard uit de scheede getrokken om elkander te bestrjjden. Een bjjzonderheid is dit nu niet. In de kleinere Amerikaansche republieken schijnen omwentelingen tot de publieke vermakelijkheden te behooren, zoo üik- wjjls komen ze voor. In Paraguay is de Men kan den middelbaren leeftjjd nooit vertrouwenhet is alleen de jeugd die volmaakt oprecht is". Zjj keek hem zeer ernstig aan. •Geloott u dat het altjjd verstandig is om oprecht te zjjn ,0 ik daar deok ik nooit over. Ik ben goddank [geen diplomaat. In mjju woordenboek staat alleen ja en neen. Dat moet u aan mjjne opvoeding toeschrjjven. Men heeft mg nooit geleerd dat liegen een edele kunst is. Als we hier lang ge noeg big ven zitten, dan krjjgt u al de geheimen van den ouden Francisco uit mg 1 Is u erg aan hem gehecht, juffrouw Venn Esther liet haar kin in haar haDd rus ten en stelde de vraag: Kunnen wjj gehecht zjjn aan menschen, die we zoo kort kennen •Ja, als u dat zoo beslist vraagt, dan moet ik ja zeggen. Laat ik eens zien het is veertien dagen geleden sedert we elkaar voor het eerBfc ontmoet hebben". •U ja 1 maar ik sprak over dr. Xavier prins. Ik ken hem nog slechts een paar weken". •En moet dus nog al zjjn gemeene hoedanigheden ontdekken. Ik ken ze al lang. Hjj houdt zooveel van mg, dat, als ik morgen stierf, hg een krans van rust blijkbaar weer zoo goed als terug- gekoerd, niet doordat de opstand bedwon gen is, maar doordat do regeering het onderspit hoeft gedolven, on nieuwe bewindsmannen den staat besturen, tot ook zjj op hun beurt weer worden verdreven. Van eenige stabiliteit in de regeering en de wetgeving ib in zulke rumoerige republieken natuurljjk goen sprake en er zullen nog wel tientallen van jaren voorbjj moeten gaan, eer daar sprake kan zijn van b. v. ernstige voorziening in sociale nooden. Op het gebied van Bociale wetgeving gaat Eögeland ijverig voort, zooals bljjkt uit het Wetsontwerp op de ouderdoms- vbrzekering. Dit wetsontwerp is met slechts enkele weinig beteekenende wjjzigingen door het Lagerhuis in derde lezing, dus definitief aangenomen. Nu moet dit ontwerp echter nog de goedkeuring verwerven van het conser vatieve Lagerhuis en er is alle kans, dat dit lichaam het ontwerp zal verworpen. Het zou niet do eerste keer zjjn, dat het Huis der Lords nuttig werk van het Lagerhuis ongedaan muakte. Landbouw, Veeteelten Visscherij. De aardappelziekte. (Van onzen landbouwk. medewerker.) De ziekte in de aardappels heeft zich reeds weer op verscheidene plaatsen vertoond. Dit voroDtrustonde bericht doet naar middelen omzien om de gevreesde plaag te bestrijden en met recht, want is er een landbouwproduct, dat bjj mis lukking zjjn gemis doet gevoelen, dan is het zeker de aardappel, het dageljjksch gerecht van rjjk en arm. De ziekte wordt veroorzaakt door zwammen, die op de bladeren der aard- appelenplant komen en van daar uit hun vernielende werking over do geheele plant beginnen. Het eerst worden de kenmerken der ziekte gezien als kleine brnine vlekjes, die vooral tegen den avond een eigenaardige geur afgeven na korten tjjd verliezen de bladeren al meer eu meer hun vorm en kleur, wor den eindeljjk zwart en vallen af; de groei der plant houdt op en ook de knol neemt weinig of niet meer in grootte toe, omdat de toevoer van voedingsstof belemmerd wordt en daardoor de vorming van zetmeel wordt belet. Eindeljjk sterft de aardappel en gaat rotten. Enkele jaren geleden is er togen deze ziekte een middel ontdekt, dat met het beste gevolg is aangewend en nu alge meen wordt gebruikt. Dit tegengift is de Bouillie bordelaise of Bordeausche pap, een naam, die niet in overeenstem ming is met de stof, want zjj geljjkt wegens hare vloeibaarheid al heel weinig op pap. Ofschoon zjj wordt gebruikt om verschillende gewassen tegen ziekten en insecten te vrjjwaren, is zjj in het bjjzonder het aangewezen middel tegen de aardappelziekte. Voor dat doel wordt zjj samengesteld uit 3 deelen koper vitriool en 3 deelen soda of kalk op 1 H.L. water. Deze verhouding wordt be doeld naar het gewicht en niet naar de volume. Zjj bestaat dus uit 3 K.G. vitriool, 3 K.G. soda of kalk en 100 Liter water. Soda of kalk te nemen is vrjj willekeurig, sommigen geven de voorkeur rozen op zjjn hoofd zou zetten. Maar zonder gekheid, is u een vriendin van zjjn zuster Esther kreeg een kleur bi) die vraag. Zjj wist niet of zjj dien vreemdeling zou kunnen vertellen waarom zij in dr. Xavier's hnis was. •Neen, dat kan ik niet zeggen. Ik geloof wel dat madame Julia van me houdt maar het kan toch eigenljjk nog geen vriendschap zjjn. Ik ben ouderwetsch weet u ik geloof niet dat men in een dag vriendschap kan sluiten." •Dan noem ik u een kennis. Men heeft mg verteld, dat men haar hier morgenochtend verwacht. Wil u haar zeggen, dat het mij wei spjjt, maar dat ik juist een uur voor dat zjj hier aan komt, vertrekken moet Esther begreep dat hjj niet meende wat zei. Maar er was in zjjn gek heid iets scherps, dat hg niet verbergen kon. Zjj eigen bravade scheen hem echter onvoorzichtig toe, waDt hg werd opeens veel ernstiger en toen luisterde Esther mot meer belangstelling. •Hebt u veel gereisd, juffrouw Venn? Kent u veel van Europa?" •Ik kon er niets van, ik ben tot nog toe Engeland nooit uit geweest 1" (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1908 | | pagina 1